Bloei van de Republiek hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Bloei van de Republiek Vooraf Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Stap5 Begrippenlijst Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Bloei van de Republiek Vooraf De 17de eeuw in Nederland wordt ook wel de Gouden Eeuw genoemd. De Republiek was een wereldmacht. De handel bloeide en de militaire vloot groeide. En ook op het gebied van de kunsten en wetenschappen vervulde de Republiek een voorbeeldfunctie in de wereld. In deze opdracht wordt aan de hand van een aantal meesterwerken uit deze periode een beeld geschetst van het Nederland in de Gouden Eeuw. Aan het eind van de opdracht: kun je de namen noemen van twee belangrijke Nederlandse kunstschilders uit de 17e eeuw. kun je aan de hand van een schilderij uitleggen dat de regenten in de steden veel verdienden aan de handel. kun je aan de hand van twee schilderijen een beschrijving geven van het dagelijks leven in de Gouden Eeuw. Eindproduct Je schrijft een kort artikel over het leven in de Gouden Eeuw. Je schrijft dat artikel aan de hand van enkele schilderijen uit de Gouden Eeuw. Aan de hand van de schilderijen schets je een beeld van het leven in Nederland in de Gouden Eeuw. In het artikel heb je aandacht voor de rijkdom als gevolg van de bloeiende handel, maar ook voor de verschillen tussen arm en rijk. Beoordeling Je krijgt een goede beoordeling voor je artikel: als je van minimaal drie verschillende kunstschilders een schilderij in je artikel hebt opgenomen. als je aan de hand van een of enkele schilderijen duidelijk kunt maken dat er sprake was van Pagina 2

4 een Gouden Eeuw. als minimaal één van je schilderijen iets vertelt over de verschillen tussen arm en rijk. als je artikel verzorgd is vormgegeven en geen taalfouten bevat. Activiteiten Stap Groepsgrootte Activiteit Stap 1 Alleen Kennisbank 'Culturele bloei van de republiek' bestuderen en vragen beantwoorden. Stap 2 Alleen Vragen beantwoorden over 'genrestukken': portretten. Stap 3 Alleen Vragen beantwoorden over schilderijen met het thema 'dagelijks leven'. Stap 4 Alleen Toets 'Bloei van de republiek' maken. Stap 5 Alleen Eindproduct schrijven: een artikel over het leven in de Gouden Eeuw. Benodigdheden Geen bijzonderheden. Tijd Voor deze opdracht heb je 1,5 à 2 uur nodig. Stap1 Culturele bloei van de Republiek Voor deze opdracht maak je gebruik van het onderdeel 'Culturele bloei van de Republiek' uit de Kennisbank geschiedenis: KB: Culturele bloei van de republiek Bezoek op de website van het museum Boijmans van Beuningen de pagina over de Gouden Eeuw: De gouden eeuw. Pagina 3

5 Op deze pagina worden verschillende genres in de schilderkunst besproken. Welk genre stond volgens de 17e eeuwse opvatting op de hoogste plaats in de hiërarchie van onderwerpen die een schilder kon kiezen? Bekijk een of enkele schilderijen uit dat genre. Een ander genre is het stilleven. Bekijk een of enkele schilderijen uit dat genre. De Hollandse luchten zijn wereldberoemd dankzij de landschappen die werden geschilderd in de Gouden Eeuw. Bekijk nu ook een of enkele schilderijen uit het genre Hollandse luchten. Stap2 Portretten en het genrestuk Ga als dat nodig is opnieuw naar de pagina over de Gouden Eeuw op de website van het museum Boijmans van Beuningen: De gouden eeuw. Beantwoord de volgende vragen: Voor wie werkten de meeste kunstenaars vóór 1600? Waarom was het genre portretten zo populair ten tijde van de Republiek? Vertel iets over twee beroemde portretschilders uit die periode. Zoek ook een portret schilderij van de schilders op. Schrijf op wie op het schilderij staat afgebeeld. Wat wordt bedoeld met het 'genrestuk'? Noem een beroemde schilder van het genrestuk. Zoek ook een schilderij van deze schilder op. Beschrijf het schilderij. Geven de schilderijen uit dit genre een goed beeld van het dagelijkse leven in de Gouden Eeuw? Stap3 Pagina 4

6 Dagelijks leven Op de website van het Rijksmuseum vind je ook schilderijen die iets vertellen over het dagelijks leven in de Gouden Eeuw. Bezoek de pagina: Het dagelijks leven Bekijk een aantal schilderijen en kijk of je antwoord kunt vinden op de volgende vragen: Kun je iets vertellen over de kleding van de mensen? Kun je iets vertellen over wat ze doen op de schilderijen? Kun je iets vertellen over het interieur, huis, straat, kamer? Kun je verschillen beschrijven in kleding en interieur? Kun je zien wat ze eten en drinken? Kun je zien waar ze wonen? Stap4 Toets Voor je begint aan de afsluiting maak je de toets 'Bloei van de Republiek'. De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen. Pagina 5

7 Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score. Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien. De score wordt opgenomen in het volgsysteem. Klik op de knop 'Toets' om te beginnen: Bloei van de Republiek maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/ De Republiek was in de Gouden Eeuw een calvinistische staat, maar de Republiek stond ook bekend als een tolerant land. Waar of niet waar? Andere kerkelijke stromingen dan het calvinisme werden in Nederland streng vervolgd. a. Waar b. Niet waar 2 De Republiek was in de Gouden Eeuw een calvinistische staat, maar de Republiek stond ook bekend als een tolerant land. Waar of niet waar? In de loop van de 17e eeuw werd het Joodse immigranten toegestaan om synagogen te bouwen op belangrijke plaatsen in de steden. a. Waar b. Niet waar 3 De Republiek was in de Gouden Eeuw een calvinistische staat, maar de Republiek stond ook bekend als een tolerant land. De Republiek was in de 17e eeuw een toevluchtsoord voor mensen die op andere plekken in Europa werden vervolgd om hun geloof. Zo kwamen veel Franse protestanten in de Republiek terecht. Hoe werden deze Franse protestanten genoemd? Pagina 6

8 a. Remonstranten b. Vrijzinnigen c. Hugenoten d. Lutheranen 4 De 17de eeuw in Nederland wordt ook wel de Gouden Eeuw genoemd. De Republiek was een wereldmacht. De handel bloeide en de militaire vloot groeide. En ook op het gebied van de kunsten en wetenschappen vervulde de Republiek een voorbeeldfunctie in de wereld. Welke van de onderstaande schilders komt niet uit de Gouden Eeuw? a. Vincent van Gogh b. Rembrandt van Rijn c. Frans Hals d. Johannes Vermeer 5 De 17de eeuw in Nederland wordt ook wel de Gouden Eeuw genoemd. De Republiek was een wereldmacht. De handel bloeide en de militaire vloot groeide. En ook op het gebied van de kunsten en wetenschappen vervulde de Republiek een voorbeeldfunctie in de wereld. Portretten waren zeer populair in de Gouden Eeuw. Van wie werden er in deze periode vooral portretten geschilderd? a. Geestelijken b. Rijke edelen c. Rijke burgerij d. Vorsten 6 Het bestuur in de Nederlanden in de 16e en 17e eeuw kende verschillende organen. Welk orgaan wordt hieronder beschreven? In dit orgaan had iedere provincie één of meerdere vertegenwoordigers. Deze vertegenwoordigers werden oorspronkelijk eigenlijk alleen samengeroepen als de landsheer in geldnood zat en een bede (soort belasting) moest worden toegekend. Maar na de onafhankelijkheid van de Republiek der Verenigde Nederlanden werd dit orgaan het hoogste orgaan van de Republiek. a. de Staten-Generaal b. de Raad van State c. de Raad van Financiën d. de Geheime Raad Pagina 7

9 7 In 1637 verscheen de Statenbijbel. Voor christenen is de bijbel het belangrijkste boek dat er is. Tijdens de reformatie waren de katholieken en de protestanten het niet eens over de rol van de bijbel. Wie vonden het belangrijk dat gewone mensen de bijbel ook zelf moesten kunnen lezen? a. katholieken b. protestanten Stap5 Eindproduct Je gaat een artikel schrijven over het leven in de Gouden Eeuw. Dat doe je door een aantal schilderijen uit die periode te beschrijven. Natuurlijk neem je de schilderijen ook op in je artikel. Zorg dat je minimaal één schilderij kiest aan de hand waarvan je kunt laten zien dat er veel rijkdom was in de Gouden Eeuw. Beschrijf ook minimaal één schilderij dat laat zien dat niet iedereen even rijk was in de Gouden Eeuw. Beëindig het artikel met antwoord geven op de volgende vraag: Vind je dat je door het bestuderen van schilderijen uit de 17e eeuw een goed beeld kunt krijgen van het leven in de Gouden Eeuw? Klaar? Laat je eindproduct beoordelen door je docent. Begrippenlijst Gewest Soevereiniteit De gewesten waren de delen van het land. Zij hadden besloten samen Het hoogste gezag. te werken op het vlak van buitenlandse politiek en oorlog om zo sterker te staan. Pagina 8

10 Grootmacht Een partij, vaak een staat, met een dominante positie op een bepaald gebied. Economische wereldmacht De Republiek dreef zeer veel handel (voornamelijk over zee) en werd daardoor het rijkste land ter wereld. Culturele bloei De culturele opbloei van de Republiek had alles te maken met het succes op economisch gebied. Rijke handelaren en kooplieden, hoge functionarissen, schutters- en ambachtsgilden, regenten van liefdadigheidsinstellingen lieten individuele portretten en groepsportretten maken door populaire kunstschilders. De schilderijen waren een bevestiging en een uitdrukking van hun macht en rijkdom. Pagina 9 Wapenstilstand Een wapenstilstand, bestand of staakthet-vuren is een officieel tussen oorlogvoerende partijen afgesproken onderbreking van oorlogshandelingen. Portret Een artistieke voorstelling van een persoon of een groep. Gouden Eeuw De zeventiende eeuw wordt ook wel de Gouden Eeuw genoemd, vanwege de enorme winst die handelaren maakten in de Republiek en de mooie gebouwen en schilderijen die ze lieten maken.

11 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 om 14:31 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 3; VWO 3; HAVO 2; Leerinhoud en Ontstaan van handelskapitalisme en begin van een wereldeconomie; Burgerlijk doelen bestuur en stedelijke cultuur in Nederland; Culturele bloei in de Republiek; Ontstaan van het handelskapitalisme; De tijd van regenten en vorsten ( ); Geschiedenis; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 1 uur en 30 minuten Trefwoorden rearrangeerbare Pagina 10