Spelen met Taal. Het stimuleren van zelfsturend gedrag in spelsituaties. Jeroen Aarssen 19 november 2014

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Spelen met Taal. Het stimuleren van zelfsturend gedrag in spelsituaties. Jeroen Aarssen 19 november 2014"

Josephus Smet
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Spelen met Taal Het stimuleren van zelfsturend gedrag in spelsituaties Jeroen Aarssen 19 november 2014

2 Programma Ideeën over taal en interactie door de tijd Taal en Executieve Functies Taal en Denken Taal- en Interactievaardigheden

3 Jonge kinderen, taal en interactie, een reis door de tijd Pre-Taallijn: taal = aanbod Taallijn: interactiedriehoek taalaanbod (rijk/ goed) taalproductie stimuleren feedback geven taalleermechanisme Post-Taallijn Sustained shared thinking (samen doordenken) Zelfsturing/ executieve functies TINK-training

taalproductie stimuleren feedback geven taalleermechanisme Post-Taallijn

4 Executieve Functies Denkprocessen die belangrijk zijn bij het reguleren en uitvoeren van sociaal en doelgericht gedrag Prefrontale cortex als verkeerstoren Uitleg d.m.v. rekenactiviteit.

5 Wat zijn EF? Inhibitie en impulscontrole Werkgeheugen (dingen onthouden) Aandacht vasthouden en verleggen (cognitieve flexibiliteit)

6 Onderzoek EF betere voorspeller voor schoolsucces dan scores taal en rekenen (Diamond, 2007; Barnes ea. 2008) Langetermijneffecten op schoolsucces, gezondheid, welvaart (Caspi & Moffit, 2011) Samenhang met SES Stimuleren/ontwikkelen van EF is mogelijk Adele Diamond University of British Columbia

2008) Langetermijneffecten op schoolsucces, gezondheid, welvaart (Caspi &

7 Inhibitie Probeer de kleur van de woorden te zeggen, in plaats van de woorden werkelijk te lezen. BLAUW GROEN GEEL ROZE ROOD ORANJE GRIJS ZWART PAARS BEIGE WIT BRUIN

8 Sociaal en doelgericht gedrag Regels, conventies, afspraken, patronen, cultuur beïnvloeden denkprocessen en zelfsturing Het jonge kind als Alice in Wonderland!

9 Spel Geavanceerd Rollenspel: Grote betrokkenheid Van tevoren gepland Rollen met regeltjes/ afspraken/ conventies Flexibele scenario s Symbolische voorwerpen Veel taal (voor en tijdens spel) Zelfregulatie en anderregulatie

conventies Flexibele scenario s Symbolische voorwerpen

10 Rol volwassene Begrijpen wat EF/ zelfsturing is Doelen kunnen formuleren Zone naaste ontwikkeling Werken met mediators Zoeken naar aangrijpingsmogelijkheden in spel Stimuleren van EF o.a. door inzet Taallijninteractievaardigheden: kind ruimte geven, open vragen stellen, etc. Aanwijzingen vooral gericht op voortzetting van het spel

11 Samen doordenken

12 Samen doordenken Jonge kinderen zijn van nature nieuwsgierig Dit vuurtje brandende houden! Zo gaan de hersenen steeds beter werken Dat is goed voor de taal- en denkontwikkeling van de kinderen

13 Zo, dat zijn veel dieren. En dat is de? Hoe noem je die ook weer? Wat gaan de dieren doen? Welke dieren horen bij elkaar? Kun jij de dieren sorteren, kun jij de dieren die bij elkaar horen bij elkaar zetten? Kun je ze ook op een andere manier sorteren?

14 Denken én Taal Kinderen kunnen redeneren: Die horen bij elkaar, want Dit zijn vader en moeder en de kindjes Die zijn allemaal gevaarlijk Zij zwemmen en zij niet

15 Taal bij verschillende denkoperaties Ordenen Verhoudingen Aantallen Hoeveelheid Ruimtelijk denken

16 Samen doordenken

18 gelijk ongeveer precies als dan even groot

19 Rol van de volwassene Taal aanbieden Denken stimuleren Taalproductie stimuleren Responsief zijn Samen ontdekken Ruimte geven Creativiteit belonen Niet voorzeggen

20 Filmpje science fair

21 Vragen Als ik hier een knikker in stop, waar komt hij dan uit? Waarom komt hij nou dáár uit? En als ik nou wil dat de knikker hier uit komt, wat moet ik dan aan de knikkerbaan veranderen?

22 3F VVE: eis taalniveau 3f (mondeling/ leesvaardigheid) en 2F (schrijven/ taalverzorging). OCW maakt afspraken met gemeenten. Kinderopvang (niet-vve): geen eis, wel wens dat taalniveau op orde is. SZW laat BKK regeling uitvoeren.

23 tekst 23

24 6 interactievaardigheden (NCKO) 1. Sensitieve responsiviteit 2. Respect voor autonomie 3. Structureren en grenzen stellen 4. Praten en uitleggen 5. Ontwikkelingsstimulering 6. Begeleiden van interacties tussen kinderen 24

25 Drieslag Praktijk: ontwikkeling van taal- en interactievaardigheden in de werkomgeving Training: kennismaken en oefenen met taal- en interactievaardigheden in de training Remediëring: extra taaloefening en individuele remediëring op taal 25

26 26

27 Basis voor TINK Taallijn (Sardes en EN) NCKO monitor Praten met Volle Mond (Sardes) Drieslag Taal (ITTA) De Kleine Kapitein (Sardes) Vversterk (Sardes) Nederlands op de werkvloer (ITTA) 27

28 Subsidieregeling versterking taal- en interactievaardigheden SZW via BKK Training voor PM ers TINK trainersopleiding : - Interne trainers - Bemiddelingsmedewerkers gastouderbureaus - Externe trainers (niet gesubsidieerd) Verwachting: kinderopvang en gastouderbureaus kunnen vanaf december 2014 aanvraag indienen voor subsidie 28

Vergelijkbare documenten

Executieve functies en zelfsturing

Executieve functies en zelfsturing Spel in uitvoering Executieve functies en zelfsturing Jeroen Aarssen Balspelletje Impulsen beheersen Bedenken wat je gaat zeggen Dingen (regels) onthouden Kunnen schakelen