COMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "COMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN"

Agnes Janssen
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 COMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN Judith Janssen Docent AD PEM / Pedagogisch Educatief medewerker j.m.a.janssen@hr.nl Programma: Communicatie met jonge kinderen Baby s: Gesprekspartner Belang van taal Eenkennigheid & hechting Eerste boze buien Peuters: Positief leiding geven aan het gedrag van je kind De zes interactievaardigheden Regels en afspraken Structureren en grenzen stellen Prijzen en belonen Stellingen 1

2 Communicatie met baby s Ontwikkelingspsycholoog Elly Singer: Als er een volwassen gesprekspartner in de buurt is, heeft de mens de neiging om tegen de volwassene te praten, ook als er jonge kinderen in de buurt zijn. Als je bezig bent met een kind (verschonen, badderen, voeden, spelen) is het kind op dat moment jouw gesprekspartner. Communicatie met baby s Belang van taal: Praat en zing veel tegen het kind in normale woorden, want: Van groot belang voor de taalontwikkeling (woordenschat, zinsopbouw), o.a. door nadoen en imiteren. Rond de eerste verjaardag klinkt naast mama het eerste andere woordje. 2

3 Communicatie met baby s Eenkennigheid: Vanaf circa een maand of acht bij vreemden én bekenden. reactie: - vastklampen aan papa of mama; - kijkt weg; - gaat hartverscheurend huilen. Communicatie met baby s Hechting: Proces van interactie tussen het kind en één of meerdere opvoeders, doorgaans de ouders. In de eerste levensjaren van het kind. Leidt tot een duurzame affectieve relatie. Elementair onderdeel van de ontwikkeling, mede -bepalend voor een gezonde identiteitsvorming. John Bowlby ( ) 3

4 Hechting Zorg ervoor dat jouw kind de wereld waarin hij leeft ziet als een veilig oord. Nodig: - Begripvolle houding (het uiten van liefde) - Voorspelbaarheid (rituelen rondom eten, slapen, aankleden et cetera) Communicatie met baby s Eerste boze buien: Tweede helft van het eerste levensjaar. Want: Kind ontdekt dat hij steeds meer kan, én dat hij steeds meer wil. Afhankelijk van het temperament wordt het kind meer of minder boos. Het verschil met een boze volwassene is dat een baby zijn boze bui snel weer vergeten is. 4

5 Communicatie met peuters Positief leiding geven aan het gedrag van je kind door expliciete communicatie Zes interactievaardigheden Sensitieve responsiviteit Respect voor autonomie Informatie en uitleg geven Begeleiden van interacties tussen kinderen Ontwikkelingsstimulering Structureren en grenzen stellen 5

6 Zes interactievaardigheden 1) Sensitieve responsiviteit: De vaardigheid om signalen van kinderen op te merken, goed te interpreteren, er passend op te reageren. Daardoor voelt een kind zich begrepen, geaccepteerd en veilig. Sensitieve responsiviteit draagt bij aan de ontwikkeling van een veilige gehechtheidsrelatie. Zes interactievaardigheden 2) Respect voor autonomie: Geef het kind veel ruimte om zelf dingen te doen. Respecteer ook eigen ideeën en oplossingen. Deze vaardigheid draagt bij aan het zelfvertrouwen en het gevoel van eigenwaarde van kinderen. 6

7 Zes interactievaardigheden 3) Informatie en uitleg geven: Mét kinderen praten, in plaats van tegen hen. Neem hen serieus. Aansluitend bij de situatie; de interesse; het ontwikkelingsniveau van het kind. Kind voelt zich gewaardeerd en de omgeving is veilig (voorspelbaar). Enkele voorbeelden Als iets nu niet mag (buiten spelen), maar straks wel (na het eten), zeg dat tegen het kind. De kans is groter (dan zonder uitleg) dat het kind dit accepteert. Stel geen vragen als Nee geen optie is. Niet: Ga je lekker slapen nu? Zeg: Jij doet nu je oogjes dicht en gaat lekker slapen. Welterusten. Spreek de dag door (voordat het kind naar bed gaat) en geef een vooruitblik. Wat was fijn, wat heb je gedaan, waar ben je geweest (thuis, oma, kdv etc.). Wat gaat er morgen gebeuren? 7

Zes interactievaardigheden 4) Begeleiden van interacties tussen kinderen: Kinderen doen door onderlinge interacties allerlei positieve en negatieve ervaringen op.

8 Zes interactievaardigheden 4) Begeleiden van interacties tussen kinderen: Kinderen doen door onderlinge interacties allerlei positieve en negatieve ervaringen op. Deze zijn van grote invloed op hun welbevinden en ontwikkeling. Deze vaardigheid is vooral van belang voor de ontwikkeling van sociale competenties. Enkele voorbeelden Wees voor ieder kind een bondgenoot. Speel bij conflicten tussen kinderen geen politieagent of rechter. Communiceer op dezelfde hoogte als de kinderen. Buig door je knieën om even groot te zijn. 8

9 Zes interactievaardigheden 5) Ontwikkelingsstimulering: Stem de extra stimulering af op de aandacht en het begripsniveau van kinderen. Bied nieuwe activiteiten / nieuw spelmateriaal aan. Wijs op nieuwe mogelijkheden van bekend spelmateriaal. Van belang om hun creativiteit, motorische, cognitieve en taalontwikkeling te ontwikkelen. Zes interactievaardigheden 6) Structureren en grenzen stellen: De vaardigheid om kinderen duidelijk te maken wat er van hen verwacht wordt. Ervoor te zorgen dat zij zich daaraan houden Als kinderen weten wat er gaat gebeuren, draagt dat bij aan een gevoel van veiligheid waardoor een kind zich optimaal kan ontwikkelen. 9

10 Regels & afspraken Regels: Deze stel je van te voren Afspraken: Maak je in overleg met je kind Grenzen: Deze worden al doende gesteld Bedenk dus goed of je wilt of je kind er iets over te zeggen heeft of niet. Wees hier consequent in! Belang van regels & afspraken Wanneer een kind weet wat er verwacht wordt van hem of haar is de kans het grootst dat de taak lukt. Maak hierbij evt. gebruik van: pictogrammen ( een overzicht van de dag door het dagritme in kaart te brengen en de knelpunten helder te krijgen. 10

11 Structureren en grenzen stellen Hoe kun je op de goede manier structureren en grenzen stellen? Wees consequent, redelijk en respectvol. Wijs een kind nooit af, alleen zijn gedrag. Je bent een lieverd, maar wat jij net deed; dát kan echt niet. Zet een kind niet apart (in andere ruimte). Enkele voorbeelden Ongewenst gedrag stoppen en aangeven wat wel gewenst is. Straffen: iets leuks onthouden of iets vervelends laten doen/ervaren. Straf niet uit boosheid. Negeren van negatief gedrag. Kan, tenzij het gedrag de ander schade toebrengt/pijn doet. Geef uitleg en laat weten wanneer de straf over is. 11

12 Enkele voorbeelden Kun je het gedrag van het kind even niet meer aan, vraag dan aan je partner om bij te springen. Waarom beschouw je je kind soms als 'onhandelbaar'. Botsen jouw behoeften met die van jouw kind? Activiteitenaanbod (fysiek/geestelijk) Zoek naar oorzaken van bepaald gedrag. Bestrijd niet alleen symptomen. Ga uit van de goedheid van het kind. Enkele voorbeelden Leid kinderen af als je een bepaalde bui ziet aankomen. Vraag een kind dat voor het eten erg druk is, om te helpen met koken of tafel dekken. Leer van ouders bij wie ongewenst gedrag zich minder voordoet of die er beter tegen kunnen (i.p.v. 'trucjes' verzinnen). Geef kinderen een beperkte keuze. Het blijft overzichtelijk en zij hebben niet het gevoel dat hen iets wordt opgedrongen. 12

13 Oefenen met grenzen aangeven ch?v=ih3doq713pe Goed gedaan papa Alex.mp4 Prijzen of belonen Prijzen: Hierdoor vergroot je het zelfvertrouwen en kun je jouw kind motiveren, om positief gedrag te vertonen. Geef kinderen complimenten. Ik vind dat jij zo goed aan tafel kan zitten vandaag. Belonen: Dit werkt sterker dan prijzen. Als een kind een taak moeilijk vindt en het lukt, mag hij een sticker plakken. Een volle kaart wordt beloond met iets kleins dat leuk is. 13

14 Belonen Belangrijk bij belonen is: 1. Gedrag moet regelmatig voorkomen. zindelijk worden 2. Gedrag moet concreet/duidelijk zijn. 3. Gedrag is positief geformuleerd. 4. Beloon wanneer gewenst gedrag wordt vertoond. 5. Controleerbaar gedrag. 6. Scoring moet helder zijn. plas op de po 7. Beloning moet van te voren helder zijn. 8. Zorg dat je kind het gedrag/ taak kan. 9. Wees consequent in de afspraken die je maakt! Vragen Heeft u nog vragen?? 14

15 Stellingen Als mijn kind zijn bord niet leeg eet, mag hij ook geen toetje. Als mijn kind iets heeft gedaan dat niet mag, zet ik hem voor straf even op de gang (time out). Ik vind dat een kind van 2 wel moet weten dat je soms op je beurt moet wachten. Stellingen Ik geef niet te veel complimenten aan mijn kind want ik vind bescheidenheid een mooie eigenschap. Je leest zoveel onderzoeken over de opvoeding, ik luister er alleen naar als de informatie toch al overeenkomt met hoe ik het doe. Eigen inbreng:.. 15

16 16

Vergelijkbare documenten

Pedagogische basisdoelen. In de gastouderopvang

Pedagogische basisdoelen. In de gastouderopvang Pedagogische basisdoelen In de gastouderopvang Pedagogische basisdoelen Ieder gastouderbureau heeft een pedagogisch beleidsplan Dat is gebaseerd op 4 basisdoelen die zijn geformuleerd door Riksen Walraven