Ontdek de stem van het kind
|
|
- Christiana van der Ven
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Ontdek de stem van het kind
2 Introductie
3 Communiceren met kinderen Attitude van volwassene: respect en bescheidenheid 1 1. inzicht in ontwikkeling van het kind 2. kennis van de manier van communiceren 3. passende gesprekstechnieken 1 Delfos, 2005.
4 Communiceren met kinderen
5 Communiceren met kinderen Praten, uitleggen en luisteren 2 Jonge kinderen gebruiken weinig of eenvoudige taal. Maar ze beschikken over een rijk scala aan non-verbale middelen. Ze communiceren met gebaren, gezicht, uitdrukkingen en geluid. Ze wijzen, kijken boos, blij of verdrietig, laten iets zien, doen iets voor en nodigen uit om te imiteren. Toch is de taal vanaf het allereerste begin ook een belangrijk communicatiemiddel. Baby s reageren op stemgeluid en al jong gaan kinderen snappen wat bedoeld wordt. Kinderen begrijpen meer dan ze zelf kunnen zeggen. 2 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar p. 76
6 Communiceren met kinderen LUISTER, IK KAN HET ZELF ZEGGEN KIJK, IK MAG ER ZIJN. KIJK, IK VOEL, DENK EN ONTDEK. KIJK, WE DOEN HET SAMEN. 2 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar p. 201
7 Kinderen die communiceren De ouders zijn belangrijk (hechting) Rust en voorspelbaarheid (cortisol) De vaste pedagogisch medewerker (hechting) Nonverbaal (lachen, huilen, enzovoort) Eerste woordjes (ja, nee)
8 Kinderen die communiceren Baby (0-18 maanden) Leert klanken en intonatiepatronen van de taal van de omgeving. Vocaal spel Neemt zelf initiatief in uitwisselen van beurten Ontdekt dat taal betekenis heeft Eerste begrip van woorden Rond eerste verjaardag: eerste woorden Dreumes (18-30 maanden) Uitbreiding van woordenschat Vanaf 18 maanden tweewoordzinnetjes, daarna uitbreiding Peuter (30-48 maanden) Groei woordenschat naar woorden Gebruik voorzetsels Groei zinslengte naar drie/vier/vijfwoordzinnen, Vanaf drie jaar begin gebruik samengestelde zinnen Verbuigingen van zelfstandig naamwoord (meervoud, verkleinwoord) Vervoegingen van het werkwoord Vraagwoorden (waar/waarom?) Interesse voor rijmpjes Taal in rollen- en fantasiespel
9
10
11 Voorgestelde definitie Babygebaren is een systeem van (iconische) gebaren die volwassenen voordoen om horende baby s en dreumesen te laten communiceren met hun verzorgers. Naar Davey, 2004
12 Kinderen die communiceren Baby (0-18 maanden) Leert klanken en intonatiepatronen van de taal van de omgeving. Vocaal spel Neemt zelf initiatief in uitwisselen van beurten Ontdekt dat taal betekenis heeft Eerste begrip van woorden Rond eerste verjaardag: eerste woorden Dreumes (18-30 maanden) Uitbreiding van woordenschat Vanaf 18 maanden tweewoordzinnetjes, daarna uitbreiding Peuter (30-48 maanden) Groei woordenschat naar woorden Gebruik P (bijna1) voorzetsels gebaart: op, klaar, kip, Groei boekje, zinslengte drinken, naar drie/vier/vijfwoordzinnen, eten. Mama kan hij zeggen. Nog niet Vanaf drie jaar begin gebruik samengestel- gebaren.#oefenen #trots de zinnen Verbuigingen #babygebaren van zelfstandig 4:30 PM naamwoord Apr 4th (meervoud, verkleinwoord) Vervoegingen van het werkwoord Vraagwoorden (waar/waarom?) Interesse voor rijmpjes Taal in rollen- en fantasiespel ja echt! ziek en wel kijkt ze ons aan en gebaart stralend #LAMPJE tijdens het eten #Babygebaren #9mnd #baby'szijnslim #Trots
13 Grotere woordenschat (Acredolo & Goodwyn, 2002) Minder driftbuien, meer sociale vaardigheden (Acredolo & Goodwyn, 2002, Gongora & Farkas, 2009) IQ twaalf punten hogere score op achtjarige leeftijd bij voormalig babygebarende kinderen (Acredolo & Goodwyn, 2000) Gebaren kunnen taalontwikkeling bij kinderen met een (sociaal economische) achterstand positief beïnvloeden (Howlett, Kirk, Pine, 2010) Moeders die gebruik maken van babygebaren ervaren het als leuk en zinvol (Howlett, Kirk, Pine, 2010) Het vergroot de mind-mindness bij lage ses moeders (Kirk, 2009)
14 Onderzoek is van onvoldoende kwaliteit, meta-analyse toonde geen effect aan op taalontwikkeling (Johnston, Durieux-Smith, Bloom, 2005) Voor normaal horende en ontwikkelende kinderen heeft het geen toegevoegde waarde (Johnston et al, 2005, Morgan, 2010) Moeders die een babygebaren cursus hebben gevolgd ervaren meer stress dan moeders die een ander soort cursus hebben gedaan (Howlett, Kirk, Pine, 2010). Dus.
15 Wees voorzichtig met implementeren van gebaren omdat het de ontwikkeling te bevorderen maar: Heel jonge kinderen zijn in staat om met (aangeleerde) gebaren te communiceren Het gebruik van gebaren heeft geen negatief effectief op de taalontwikkeling
16 LUISTER, IK KAN HET ZELF ZEGGEN KIJK, IK MAG ER ZIJN. KIJK, IK VOEL, DENK EN ONTDEK. KIJK, WE DOEN HET SAMEN. 2 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar p. 201
17 Emoties Mijlpaal: S (22mnd) gebaarde net #bang. Ze schrok van mijn haardroger #troosten #babygebaren 6:56 AM Apr 25th Gister gebaarde ze naar me: #zelfdoen en toen ik haar daarin bevestigde, gebaarde ze (anders word ik) #boos. #Babygebaren #autonomie 6:42 AM Jun 8th
18 Bewegen in de ruimte Ik haal S uit bed en ze zit vol plannen voor vanmiddag: ze gebaart #zand(bak) en #glijbaan #babygebaren 10:24 AM Apr 11th from web Er komen toch ook nog meer #babygebaren bij, bijvoorbeeld zand(bak) en #schommel, naast heel veel woorden (ontelbaar eigenlijk) 21 mnd 12:04-17 apr. 2012
19 Zintuiglijke ervaringen Trotsmomentje 1: P wijst naar de oven en gebaart: warm. Wijst naar de koffie en gebaart: warm. #babygebaren #wonderkind;) 7:05 PM Apr 22nd
20 Concrete wereld om hen heen. Zoals bij voorlezen eerst vragen om boekje Dan lezen in boekje Of over licht (aan-uit)
21 Concrete wereld om hen heen.
22 Aanduiden van de tijd. Bij gebaren is dit vaker: aanduiden van activiteit Gaan we nu eten? Gaan we nu in bad?
23 Meer abstracte woorden Maar ook dingen die weg zijn Voorop zit ze, we fietsen naar de opvang. We zien een hond, ze gebaart HOND. We zijn er voorbij, ze gebaart HOND WEG #babygebaren 7:43 PM Mar 6th Maar ook mensen die weg zijn
24 Denken en redeneren Connecties maken: als er iemand jarig is dan
25 Sociale communicatie Een gesprek starten! Gevoelens delen Gebaren leren aan anderen Anderen beïnvloeden Handig ook, na de lunch kon dreumes met een gebaar aan oma duidelijk maken dat ze naar bed wilde #slapen #oppassen #babygebaren 6:39 PM May 5th Ellie (15.5 months) begrijpt Billy en weet wat helpt. (Vallotton, 2008)
26 Morele regels Stop, hou op (?!)
27 Creativiteit en beeldende expressie
28 Creativiteit en beeldende expressie
29 LUISTER, IK KAN HET ZELF ZEGGEN KIJK, IK MAG ER ZIJN. KIJK, IK VOEL, DENK EN ONTDEK. KIJK, WE DOEN HET SAMEN. 2 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar p. 201
30 Communiceren met kinderen Praten, uitleggen en luisteren 2 Jonge kinderen gebruiken weinig of eenvoudige taal. Maar ze beschikken over een rijk scala aan nonverbale middelen. Ze kunnen intentioneel communiceren met gebaren en hebben veel te vertellen. 2 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar p. 76
31 Communiceren met kinderen Kinderen begrijpen meer dan ze zelf kunnen zeggen. 2 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar p. 76
Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind?
Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Ga op ooghoogte met je kind zitten Door op ooghoogte te gaan zitten tijdens
Nadere informatieZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND
ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND 0 tot 4 jaar ZEG HET MAAR Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Soms gaat het leren praten niet zo vlot. Eén op de vijf kinderen op de basisschool start
Nadere informatiePraten leer je niet vanzelf
jeugdgezondheidszorg Praten leer je niet vanzelf... hier ben ik www.icare.nl Over de spraak-taalontwikkeling van kinderen van 0-4 jaar Praten gaat niet vanzelf, praten moet je leren. Een kind leert praten
Nadere informatieCOMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN
COMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN Judith Janssen Docent AD PEM / Pedagogisch Educatief medewerker j.m.a.janssen@hr.nl Programma: Communicatie met jonge kinderen Baby s: Gesprekspartner Belang van taal Eenkennigheid
Nadere informatiemaakt (kirrende) geluidjes of brabbelt (tegen personen en speelgoed) begint steeds meer woorden te herhalen en (na) te zeggen
Mondelinge taal 1 Spraak-taalontwikkeling Baby blauw maakt (kirrende) geluidjes of brabbelt (tegen personen en speelgoed) herhaalt geluidjes Dreumes brabbelt bij (eigen) spel oranje begint steeds meer
Nadere informatieZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd 0 tot 4 jaar
ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND Leeftijd 0 tot 4 jaar Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Toch is er heel wat voor nodig voordat uw kind goed praat. Soms gaat het niet zo vlot met
Nadere informatieBabygebaren. Kinderdagverblijf Tomaz. Taal Ontwikkeling Milieubewust Activiteiten Zorg TOMAZ
Babygebaren Kinderdagverblijf Tomaz Taal Ontwikkeling Milieubewust Activiteiten Zorg TOMAZ Waarom babygebaren gebruiken? Het Babygebaren-concept bestaat al ruim 20 jaar in de Verenigde Staten en sinds
Nadere informatieOPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS. 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters
OPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters Leuk dat je ons e-book hebt gedownload! In dit e-book vertellen we je graag meer over opvoeden. Want het opvoeden van je kind(eren)
Nadere informatieBekijk het maar! met Suus & Luuk
Bekijk het maar! met Suus & Luuk Richtlijnen voor taal en sociaal emotionele ontwikkeling die gebruikt kunnen worden in het werken met Bekijk het maar! met Suus & Luuk Taal Midden peuters (ca. 3 jaar)
Nadere informatieWAAROM VOORLEZEN? VOORWOORD WANNEER VOORLEZEN?
VOORLEESTIPS VOORWOORD Kinderen vinden voorlezen meestal fijn. Ook grote kinderen die zelf al kunnen lezen houden van voorlezen. Volwassenen hebben er mooie herinneringen aan: de mooie voorleesboeken,
Nadere informatiePedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios
Pedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios Onderdeel van: Pagina 1 van 5 Inleiding In het pedagogisch kader staan onze uitgangspunten en basisdoelen die ten grondslag liggen aan ons pedagogisch handelen.
Nadere informatieVerklarende woordenlijst bij de strategieën uit Praten doe je met z n tweeën voor ouders
Pagina 1 van 10 Verklarende woordenlijst bij de strategieën uit Praten doe je met z n tweeën voor Strategieën ter bevordering van interactie communicatiestijl van het kind Rol van de ouder 1: Laat je kind
Nadere informatieAdviezen voor het bevorderen van de taalontwikkeling. Afdeling Logopedie
Adviezen voor het bevorderen van de taalontwikkeling Afdeling Logopedie Uw kind gaat praten, omdat er vanaf zijn geboorte in zijn nabijheid gepraat wordt en omdat vanaf zijn geboorte tegen hem gesproken
Nadere informatie1. Wat is taalontwikkeling?
1. Wat is taalontwikkeling? Mensen willen graag hun wensen, gevoelens en ervaringen delen met anderen. Dit doen ze zowel met woorden als met hun lichaam (lachen, huilen, wijzen,...). Een kind leert daarvoor
Nadere informatiedit ben ik Mijn naam is: Ik ga op (datum) naar de basisschool.
(logo peuterspeelzaal) OVERDRACHT PEUTER - KLEUTER Mijn naam is: dit ben ik Ik ga op (datum) naar de basisschool. Ik speel het liefst met..(speelgoed, binnen / buiten) en ik heb veel belangstelling voor..
Nadere informatieWat is een normale ontwikkeling?
Wat is een normale ontwikkeling? Van een normale ontwikkeling is sprake als een kind alle fasen doorloopt naar de volwassenheid op het gebied van fijne en grove motoriek, groei, sociale emotionele vaardigheden
Nadere informatiePapa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.
Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.
Nadere informatieTaalontwikkeling bij baby s, peuters en kleuters
Taalontwikkeling bij baby s, peuters en kleuters Voor ouders met kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Deze folder geeft u als ouder informatie over de normale taalontwikkeling van kinderen en biedt
Nadere informatieLeer- en ontwikkelingslijnen 0-7 jaar (ZONDER extra doelen) - versie januari Naam leerling. Taal Beginnende geletterdheid
Taal eginnende geletterdheid eginnende geletterdheid-fase 5 OEKORIËNTATIE: Herkent een boek en weet dat er een verhaal in staat -20--20 OEKORIËNTATIE:Slaat de bladzijden van een boek één voor één om -20--20
Nadere informatietoont enthousiasme (lacht, kirt, trappelt met de beentjes)
1 Omgaan met en uiten van eigen gevoelens en ervaringen toont enthousiasme (lacht, kirt, trappelt met de beentjes) laat non-verbaal zien dat hij/zij iets niet wil (bijv. slaat fles weg, draait hoofd als
Nadere informatieInkijkexemplaar. (c) Baby- en kindergebaar Baby- en kindergebaar
(c kijk )B e x ab em y- p en laa ki r nd er g In eb aa r 2013 Baby- en kindergebaar Illustraties gebarentekeningen: Liedee Illustratie kaft: Studio Neeltje Foto s: Marieke Zwartscholten Uitgegeven door:
Nadere informatieLeeswijzer individueel rapport KIJK! 0-4 jaar voor ouders
Het individuele rapport geeft u een beeld van de totale ontwikkeling van uw kind. De vaste pedagogisch medewerkers van uw kind hebben een half jaar observaties bijgehouden. Deze observaties zijn verwerkt
Nadere informatieLEESTIP. Speel- & Leerbrief MEI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! MEI 2015.
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief MEI 2015 ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! Als je aan kinderen in de kinderopvang vraagt wat ze er leuk vinden, klinkt het steevast: de andere kinderen. De
Nadere informaties Speel- & Leerbrief Marja Baeten Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar NOVEMBER 2015 DOE MEER MET EEN BOEK!
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief NOVEMBER 2015 DOE MEER MET EEN BOEK! ook agje zijn bang n spook meer zijn! Illustraties Dick Bruna copyright Mercis bv, 1953-2015 dag nijntje, tot de
Nadere informatieTussendoelen Taal: Spraak- Taalontwikkeling
Tussendoelen Taal: Spraak- Taalontwikkeling 0 1;6 2 2;6 3 3,6 4 4;6 1. Praat in één-woordzinnen ( bal? betekent bijvoorbeeld: ik wil de bal hebben). 2. Kent de betekenis van ongeveer 70 3. Kan woorden
Nadere informatieDe wonderlijke ontwikkeling van uw kind
De wonderlijke ontwikkeling van uw kind Als (aankomend) ouder bent u wellicht in een fase waarin u keuzes gaat maken om de zorg voor kinderen en werk te combineren. Kinderopvang kan hierbij een belangrijke
Nadere informatieOntwikkelingslijnen 0-4 jaar (MET extra doelen) - versie januari Naam kind. Taal Beginnende geletterdheid. Beginnende geletterdheid-fase 5
Taal eginnende geletterdheid eginnende geletterdheid-fase 5 OEKORIËNTATIE: Herkent een boek en weet dat er een verhaal in staat -20--20 OEKORIËNTATIE:Slaat de bladzijden van een boek één voor één om -20--20
Nadere informatieVOORBEELD UIT HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN. VEILIGHEID EN GEBORGENHEID BIEDEN - BABY S
VOORBEELD UIT HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN. VEILIGHEID EN GEBORGENHEID BIEDEN - BABY S ALGEMEEN: EMOTIONELE EN FYSIEKE VEILIGHEID BABY S Het pedagogisch beleidsplan geeft de grenzen (pedagogisch medewerker/kindratio
Nadere informatieReader voor pedagogisch medewerkers
Reader voor pedagogisch medewerkers Module 1: Taalaanbod Wat zeg je en hoe zeg je het Rijk taalaanbod Er is veel verschil in taalaanbod: rijke of arme taal en alles daar tussenin. Het is van belang te
Nadere informatieTussendoelen domein SOCIAAL EMOTIONELE ontwikkeling. Zelfbeeld. *bron: SLO ;6 4 4;6 5 5;6 6 6,6 7
1 Tussendoelen domein SOCIAAL EMOTIONELE ontwikkeling Zelfbeeld 1. Gebruikt en begrijpt het woord wij. 2. Ontdekt verschillen en overeenkomsten tussen zichzelf en de anderen in de groep. 3. Toont non-verbaal
Nadere informatieNaam: Locatie: Groep: Groeibericht
Naam: Locatie: Groep: Groeibericht pagina 2 Inleiding Opgroeien, opvoeden en ontwikkelen gaat bij ieder kind met vallen en opstaan. In de moderne kinderopvang nemen we een deel van de opvoeding van uw
Nadere informatieWat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan
Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Alle ouders hebben het beste voor met hun kinderen. Ouders vragen
Nadere informatieTAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren
TAAL IS LEUK Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren 1 Inhoudsopgave Pagina Besteed extra aandacht aan de taal van uw kind 4 Adviezen die u kunt toepassen tijdens een gesprekje met uw kind 5 Maak
Nadere informatieTussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling - Relatie met andere kinderen
Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling - Relatie met andere kinderen 1. Kijkt veel naar andere kinderen. 1. Kan speelgoed met andere kinderen 1. Zoekt contact met andere kinderen 1. Kan een emotionele
Nadere informatieZORA. is zwanger. Wat kan Zora doen?
ZORA is zwanger Wat kan Zora doen? Zora is zwanger van haar eerste kindje Dit zijn Zora en Samir. Ze krijgen een baby. Zora is 5 maanden zwanger. Haar buik is dik en ze voelt de baby bewegen. Ze is blij
Nadere informatieDirect aan de slag met Baby- en kindergebaren
Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren Inhoudsopgave Welkom Blz. 3 Wat zijn baby- en kindergebaren? Blz. 4 Voordat je begint Blz. 5 De eerste gebaren Blz. 6 & 7 Gebaren- tips Blz. 8 Veel gestelde
Nadere informatieMaart 2015. Nieuwsbrief Veilig leren lezen, kern 8. Beste ouders, verzorgers
Maart 2015 Nieuwsbrief Veilig leren lezen, kern 8 Beste ouders, verzorgers In deze kern leerde uw kind: Woorden: bank en licht Woorden met 2 medeklinkers vooraan (zoals 'zwaan') en achteraan (bijvoorbeeld
Nadere informatieObserveerbare Termen. Pedagogisch basisdoel: Sociale en emotionele veiligheid. Pedagogisch basisdoel: Sociale en emotionele veiligheid 2
1 Observeerbare Termen Pedagogisch basisdoel: Sociale en emotionele veiligheid Leeftijdscategorie De kinderen worden opgevangen in een schone en veilige omgeving. 2 4 jaar 1. De leidster instrueert kind
Nadere informatieHatsjoe! heb je pijn? Dit zijn mijn wangetjes. Activiteiten. Voorleesverhaa I. Spelenderwijs ontwikkelen LIEDJES :=-
Hatsjoe! Informatie voor ouders van kinderen van 0 1)12 jaar Uche, uche, uche! Hatsjoe! Puk is verkouden en wordt ziek tijdens dit thema. Maar dat is nog niet alles: Puk valt op zijn knie en dat wordt
Nadere informatieKinderen op bezoek op de Intensive Care
Kinderen op bezoek op de Intensive Care Informatie voor ouders/verzorgers Als een ouder of een familielid op de Intensive Care is opgenomen, kan dit voor kinderen veel vragen oproepen. Kinderen hebben
Nadere informatieAls praten niet vanzelf gaat
Libra R&A locatie AC Eindhoven Als praten niet vanzelf gaat Niet alle kinderen leren vanzelf goed praten. Daar kunnen verschillende oorzaken voor zijn. In deze folder leest u waar u op moet letten en wat
Nadere informatieNieuws uit CBS Het Kompas. Toetsen
Nieuws uit CBS Het Kompas Voor iedereen, die ik nog niet persoonlijk gezien heb, nog de beste wensen voor 2014! Toetsen Wij zijn alweer ruim drie weken aan het werk in de klassen. Hier op school heerste
Nadere informatieCommunicatieve vaardigheden bij jongens met Klinefelter. Dorothy De Maesschalck Logopediste COS Brussel
Communicatieve vaardigheden bij jongens met Klinefelter Dorothy De Maesschalck Logopediste COS Brussel Inhoudstafel Normale spraak- en taalontwikkeling Alarmsignalen Spraak- en taalontwikkeling bij KS
Nadere informatieTussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf
Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf 1. Wijst dingen aan die het wil, herkent zichzelf in de spiegel, is zich bewust waar het wel en niet van houdt. (Het kind wordt bewust
Nadere informatieWat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan
Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Alle ouders hebben het beste voor met hun kinderen. Ouders vragen
Nadere informatieThema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.
http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag
Nadere informatieOuderbeleid van BSO De Bosuil
Ouderbeleid van BSO De Bosuil BSO De Bosuil vindt het belangrijk dat de ouders van de kinderen die in onze opvang zitten actief worden betrokken. Het is belangrijk dat ouders zich op hun gemak voelen,
Nadere informatieBasiswerkboek Gebaren 0-3 jaar, aanvulling
Basiswerkboek Gebaren 0-3 jaar, aanvulling Inhoudsopgave Inleiding 2 Toetsing 3 Aanbieden 4 Gebaren Algemeen 5 Familie 16 Eten en drinken 20 Binnen en buiten spelen 33 Verzorging en kleding 44 Het weer
Nadere informatiePeuters Groep 1 Groep 2 Groep 3 BP MP EP M1 E1 M2 E2 M3
1. Omgaan met jezelf, met en met volwassenen Peuters Groep 1 Groep 2 Groep 3 BP MP EP M1 E1 M2 E2 M3 Zelfbeeld Sociaal gedrag belangstelling voor andere kinderen, maar houden weinig rekening met de ander
Nadere informatieJong zijn, oud worden
Jong zijn, oud worden Van baby tot bejaarde Mensen worden allemaal geboren als baby. En als alles goed gaat, worden we uiteindelijk allemaal oude opaatjes en omaatjes. Maar tussen jong zijn en oud worden,
Nadere informatieAanvulling Woordenschat NT2
Aanvulling Woordenschat NT2 Woordenschat Kinderen die net beginnen met Nederlands leren, moeten meteen aan de slag met het leren van woorden. Een Nederlandstalig kind begrijpt in groep 1 minimaal 2000
Nadere informatieVideo-hometraining. Informatie voor ouders
Video-hometraining Informatie voor ouders Sterk Huis is er voor iedereen die hulp nodig heeft. Wij bieden een warme en veilige omgeving waar je terechtkunt met grote opvoedings- en ontwikkelingsvragen.
Nadere informatieEmotionele competenties (Zie ook module 4 pagina 10 t/m 16)
Emotionele competenties (Zie ook module 4 pagina 10 t/m 16) Voorbeelden van competenties op dit gebied zijn: Vertrouwen in pedagogisch medewerkers. Het kind kan steun zoeken en zich laten troosten, bijvoorbeeld
Nadere informatieVideo-hometraining. Informatie voor ouders
Video-hometraining Informatie voor ouders Video-hometraining In het omgaan met kinderen komen we dagelijks grote en kleine problemen tegen. Bijvoorbeeld omdat kinderen moeilijk gerdag laten zien of problemen
Nadere informatieActiviteit 8. Taal Kringgesprek Ik ben bang... Doelen. Materiaal. Voortaak
d e n k o n t w i k k e l i n g Taal Kringgesprek Ik ben bang... Doelen 1 De kleuters kunnen communiceren over gevoelens en ze benoemen. (15) (WO 3.1) 2 De kleuters kunnen hun gevoelens uitdrukken door
Nadere informatieTaalvaardigheden van baby tot kleuter
7 Hoera, ik praat! Taalvaardigheden van baby tot kleuter We staan er nauwelijks bij stil, maar contact is een levensbehoefte. Baby s die verzorgd en gevoed worden terwijl zij geen contact met hun verzorgers
Nadere informatieTrainingen/Workshops baby- en kindergebaren
Trainingen/Workshops baby- en kindergebaren 1 Trainingen/Workshops baby- en kindergebaren Wat is baby- en kindgebaren Babygebaren* is het ondersteunen van de gesproken taal met gebaren. Een baby kan gemiddeld
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatieGrammatica. Inhoud. 1. De en het. 2. Meervoud. 3. Werkwoord. 4. Vraagwoorden. 5. Zinnen maken Zinnen maken 2. 7.
Grammatica Inhoud 1. De en het 2. Meervoud 3. Werkwoord 4. Vraagwoorden 5. Zinnen maken 1 6. Zinnen maken 2 7. Zinnen maken 3 8. Zinnen maken 4 9. Niet en geen 10. Lange woorden 11. Het verkleinwoord 12.
Nadere informatieVroege spraak- en taalontwikkeling
Vroege spraak- en taalontwikkeling Margreet Langereis Viataal Cochleair Implant Centrum Nijmegen/Sint-Michielsgestel 17 maart 2006 Inhoud presentatie Wat is taal? Mijlpalen op gebieden van de taalontwikkeling
Nadere informatieKinderen op bezoek op de intensive care (IC) Informatie voor ouders/verzorgers
Kinderen op bezoek op de intensive care (IC) Informatie voor ouders/verzorgers Als een ouder of een familielid op de intensive care (IC) is opgenomen, kan dit voor kinderen veel vragen oproepen. Kinderen
Nadere informatie4 communicatie. Ik weet welke informatie anderen nodig hebben om mij te kunnen begrijpen. Ik vertel anderen wat ik denk of voel.
4 communicatie Communicatie is het uitwisselen van informatie. Hierbij gaat het om alle informatie die je doorgeeft aan anderen en alle informatie die je van anderen krijgt. Als de informatie aankomt,
Nadere informatieBinnenkomst. Pedagogisch Actief KDV. Pedagogisch actief KDV - C. Schuurman
Binnenkomst 03 Voorwaarden Er zijn op de locatie afspraken gemaakt over het ochtendaanbod: hoe kun je kinderen een zo zinvol mogelijke besteding bieden op het moment dat er één vaste pedagogisch medewerker
Nadere informatieLESMATERIAAL ONDERBOUW. Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect. Vo or Groep 1-
LESMATERIAAL ONDERBOUW Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect Vo or 4 Groep 1- ACTIVITEIT 1: AANGENAAM KENNIS TE MAKEN In deze handleiding staat de activiteitenbeschrijving voor groep 1-4. Hier
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatieCursus Omgaan met klachten
Cursus Omgaan met klachten Aanleg beplantingen en grasvelden AOC Oost Almelo C. ter Steege Doel van deze les Je leert in deze cursus over: - Klachten - Klachten ontvangen - Valkuilen - Emoties opvangen
Nadere informatieLeren praten. Praten gaat niet vanzelf, praten moet je leren. Een kind leert praten door horen, zien en doen.
Leren praten Leren praten Praten gaat niet vanzelf, praten moet je leren. Een kind leert praten door horen, zien en doen. De rol van de ouders is heel belangrijk. Zij geven het goede voorbeeld, zij reageren
Nadere informatieUw kind tijdens/na het ziekenhuisbezoek
Uw kind tijdens/na het ziekenhuisbezoek Reacties tijdens een ziekenhuisopname Kinderen kunnen op verschillende manieren reageren op hun ziekenhuisopname. Een opname is altijd een ingrijpende gebeurtenis.
Nadere informatieWeten. zijn. De opvoedingsdoelen staan beschreven in de Beleidsregels Kwaliteit Kinderopvang die horen bij de Wet Kinderopvang en zijn:
Weten Een dag binnen de kinderopvang biedt kinderen allerlei speel-leersituaties aan. De ruimte zorgt bijvoorbeeld voor mogelijkheden voor kinderen om binnen of buiten te rennen, te fietsen, te klimmen
Nadere informatieKINDERDAGVERBLIJVEN BLUB, ZEGT DE VIS
KINDERDAGVERBLIJVEN BLUB, ZEGT DE VIS Blub, zegt de vis zijn gezellige, kleinschalige en huiselijke kinderdagverblijven. De kinderdagverblijven bestaan uit groepen die opvang en verzorging bieden aan kinderen
Nadere informatieBabylichaamstaal. Van te vroeg geboren baby s
Babylichaamstaal Van te vroeg geboren baby s Inleiding Voor een pasgeboren baby is lichaamstaal de eerste en enige manier om te vertellen wat hij wel of niet prettig vindt. Omdat hij nog niet kan praten,
Nadere informatieOVERZICHT VAN DE LEERLIJNEN KIEZEN DELEN MAKEN
OVERZICHT VAN DE LEERLIJNEN KIEZEN DELEN MAKEN Naam kind: X Geboorte:.. Schooljaar leeftijd kleur leeftijd kleur 2006-2007 08-01-07 2007-2008 2008-2009 2009-2010 Jan. 10 2010-2011 Jan.08 Cito taal M2 A
Nadere informatieInhoud van de avond. Even voorstellen Gastspreker Hilde van der Vegt 0-1 jaar 1-2 jaar 2-3 jaar 3-4 jaar
LOGOPEDIEPRAKTIJK BRUNINK LOGOPEDISCH SPECTRUM REGIO OOST LOGOPEDIEPRAKTIJK NOUWELS LOGOPEDIEPRAKTIJK OOSTERLAAR Inhoud van de avond Even voorstellen Gastspreker Hilde van der Vegt 0-1 jaar 1-2 jaar 2-3
Nadere informatieDe sociaal emotionele ontwikkeling van het jonge kind
De sociaal emotionele ontwikkeling van het jonge kind Samen spelen en werken Kijkt met interesse naar het spel van een ander kind of speelt naast een ander kind hetzelfde spel Voert dezelfde handeling
Nadere informatieAchtergrondinformatie over NT2
Achtergrondinformatie over NT2 Achtergrondinformatie over NT2 Je kunt een woord op twee manieren kennen. 1. Je (her)kent een woord, maar kunt dat woord nog niet zelf gebruiken. 2. Je kent het woord en
Nadere informatieHOE STIMULEREN WIJ DE SOCIAAL- EMOTIONELE ONTWIKKELING?
HOE STIMULEREN WIJ DE SOCIAAL- EMOTIONELE ONTWIKKELING? Siméa congres, 6 april 2017 Lizet Ketelaar & Sigrid Kok 1 VANDAAG Deel 1: Theoretische introductie Onderzoeksuitkomsten Deel 2: Behandelervaringen
Nadere informatieJe spreekt thuis verschillende talen? Dat is goed voor je kind!
Je spreekt thuis verschillende talen? Dat is goed voor je kind! Tips om je kind op te voeden in verschillende talen Heb je vragen over hoe je je kind kan opvoeden in verschillende talen? In deze folder
Nadere informatieAbrona Communicatieplan
Het : het ACP Het Abrona communicatieplan (ACP) is een middel tot het in kaart brengen van de communicatie van en met en cliënt wonend en/of werkend op Abrona. Het plan kan voor elke cliënt ingevuld worden.
Nadere informatieCURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS
2018 / 2019 CURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS Dit is een document over het cursusaanbod van het Sociaal Pedagogisch Werk van Partners in Welzijn. Het is opgedeeld in cursussen voor kinderen,
Nadere informatieAdviesgesprekken met Spreken tegen ouders
Adviesgesprekken met Spreken tegen ouders Eerst de relatie, dan de communicatie In de communicatie tussen personen Inhoudsaspect Feiten Gebeurtenissen Resultaten Adviezen Relatieaspect Wat speelt tussen
Nadere informatieBoekstart/Boekenpretproject: Een Boekstart/Boekenpretproject bevat:
Wat is Boekstart/Boekenpret?: Boekstart/Boekenpret is een methode om jonge kinderen en hun ouders te laten ontdekken dat je veel plezier kunt beleven aan voorlezen. De bedoeling is taalontwikkeling te
Nadere informatieProtocol Bijten en ander onaanvaardbaar gedrag bestemd voor alle beroepskrachten werkzaam bij De Avonturiers
Protocol Bijten en ander onaanvaardbaar gedrag bestemd voor alle beroepskrachten werkzaam bij De Avonturiers Inleiding Binnen De Avonturiers zien wij bijten als onaanvaardbaar gedrag. Vanuit het oogpunt
Nadere informatiePEDAGOGISCH BELEIDSPLAN
PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN 1.1 VISIE OP DE KINDEROPVANG 2.1.1 PEDAGOGISCHE VISIE Kinderdagverblijf De kleine boom is een kleinschalige professionele organisatie voor de opvang van kinderen van 0 tot 4 jaar.
Nadere informatieBeertje Bruin schrikt even, maar als hij ziet dat het Beertje Anders, is moet hij lachen.
X Y Z x y z P Beertje Anders maakt grapjes en slaat op de trom. Beertje Bruin schrikt even, maar als hij ziet dat het Beertje Anders, is moet hij lachen. Beertje Anders is aan het plagen. Dit doet hij
Nadere informatieBoekstart/Boekenpret Bibliotheek Montferland
Bibliotheek Montferland 2019-2020 Wat is? is een methode om jonge kinderen en hun ouders te laten ontdekken dat je veel plezier kunt beleven aan voorlezen. De bedoeling is de taalontwikkeling te stimuleren,
Nadere informatieEr zijn enkele dingen waar u als ouder al op kunt letten in de uitspraak van uw kind:
Er zijn enkele dingen waar u als ouder al op kunt letten in de uitspraak van uw kind: Luister naar wát uw kind zegt en niet naar hóe het gezegd wordt. Als u steeds verbetert wat uw kind zegt, zal het plezier
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan Fris! Kinderdagverblijven
Pedagogisch beleidsplan Fris! Kinderdagverblijven Algemeen Pedagogisch Beleid Fris! Kinderdagverblijven Inleiding Uw kind maakt gebruik van opvang bij Fris! Kinderdagverblijven en u verwacht van ons dat
Nadere informatieZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND
ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND vanaf 4 jaar ZEG HET MAAR Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Soms gaat het niet zo vlot met leren praten. Eén op de vijf kinderen op de basisschool
Nadere informatiePEDAGOGISCH BELEID VAN DE SKPC
PEDAGOGISCH BELEID VAN DE SKPC Veilige, kindvriendelijke opvang creëren. Dat is het hoofddoel van de SKPC. Het klinkt eenvoudig, maar hoe gaat dat in de dagelijkse praktijk van de diverse opvangvormen
Nadere informatieAchtergrondinformatie opdracht 1, module 1, les 1
Achtergrondinformatie opdracht 1, module 1, les 1 Er zijn leuke en fijne momenten in de opvoeding, maar ook moeilijke en zware momenten. Deze moeilijke momenten hebben soms te maken met een bepaalde fase
Nadere informatieHeeft uw kind een peuterspeelzaal / kinderopvang / gastouder bezocht? ja / nee Telefoon:
Inschrijfformulier voor de basisschool Dit formulier kan ingevuld en ingeleverd worden als het kind 3 jaar en 9 maanden is. Ondergetekenden melden hun kind aan bij o.d.s. de Markesteen Respecteert u de
Nadere informatiePEUTERS MET TOS. Vroeg, 23 mei 2019, Utrecht. Marthe Wijs - van Lonkhuijzen
PEUTERS MET TOS Vroeg, 23 mei 2019, Utrecht Marthe Wijs - van Lonkhuijzen 1 KENNISMAKEN 2 INTRODUCTIE - TEKENING Pen en papier, teken wat ik beschrijf Wat ervaart de tekenaar? Hoe probeerde de spreker
Nadere informatieProtocol huilen Gastouderbureau Herzien: Maart
Protocol huilen Gastouderbureau Herzien: Maart 2016 1 1. Waarom huilen baby s Huilen is normaal voor een baby. Het is zijn eerste communicatiemiddel. Een baby huilt omdat er een reden is. Er is vaak onenigheid
Nadere informatieMijn kind heeft een LVB
Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar
Nadere informatie6.5. Cognitieve ontwikkeling. Lichamelijke ontwikkeling. Sociale/emotionele ontwikkeling. Seksuele ontwikkeling
Boekverslag door J. 1624 woorden 26 februari 2008 6.5 259 keer beoordeeld Vak Verzorging De verschillende soorten ontwikkelingen - cognitieve ontwikkeling - lichamelijke ontwikkeling - emotionele ontwikkeling
Nadere informatieSoms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,
Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze
Nadere informatieFloorplay. Een behandelmethode om de communicatieve en sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen te stimuleren
Floorplay Een behandelmethode om de communicatieve en sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen te stimuleren Marianne Smit, Mirella Walraven en Francoise Moser 25 november 2016 Indeling workshop - Informatie
Nadere informatieDe Globe. Een interessante Globe met leuke verhaaltjes en belangrijke weetjes!
Om de vrijdag krijgen onze leerlingen de Globe (nieuwsbrief) mee. Hierin leest u informatie over de activiteiten die plaatsvinden of al hebben plaatsgevonden. De Globe wordt in kleur aan uw kind meegegeven.
Nadere informatieObservatiekladblok ZIEN!
Het observeren/ waarnemen Het observatiekladblok is een hulpmiddel in de fase van het waarnemen. Door de ZIEN! begrippen te kennen, gedrag te herkennen kun je scherper observeren. Wanneer je weet waar
Nadere informatie