Overmatige Screentime en het Brein

Transcriptie

1 Overmatige Screentime en het Brein Drs. Berrie Gerrits neurowetenschapper en psychotherapeut BIG Mede-eigenaar van LerendBrein Jungle Memory Acoustic Pioneer RaiseYourIQ Werkgeheugen Auditieve verwerking Intelligentie, redeneren, inzicht en begrip Psychotherapeut voor volwassenen bij Psychologenpraktijk Gerrits (Niet aangeboren hersenletsel, burnout, concentratie & aandacht (ADHD) Docent master-opleiding Pedagogiek Hogeschool Arnhem-Nijmegen Docent nascholing Executieve Functies SAXION Hogeschool Onderwerpen van vandaag Deel I Wat is er bekend uit de wetenschap over de effecten van de nieuwe media op het brein, met name bij pubers? En hoe werken deze effecten door naar gedrag in de klas, de kwaliteit van het studeren en het gedrag? Deel II Wat is nu verstandig gamen? En hoe herken je onverstandig game-gedrag? Kun je invloed op het media-gebruik van het kind uitoefenen en zo ja hoe pak je dat aan? 1

2 Trends Afname motivatie bij leerlingen Slechtere concentratie in de les Sneller afgeleid, impulsiever gedrag Toename gebruik social media Toename gaming Afname slaapkwaliteit Bron: Smirnova, 2004, Diamond, 2011 Heeft dit iets met elkaar te maken? Bron: Kuss & Griffith,

3 Pos.effecten van gecontroleerd gamen & sociale media > verbale leertest (Meijs, 2008) > visueel geheugen (Oyen & Bebko, 1996) > ruimtelijk inzicht (De lisi & Wolford, 2002) > inzicht in problemen (Pillay, 2002) > inhoudelijke kennis: Frequentie 1550 (geschiedenis game) vs. Projectonderwijs (Huizinga e.a., 2009) > werkgeheugen (Alloway & Alloway, 2015) > sociale vaardigheden (Alloway & Alloway, 2015) Gaming & Social Media Kinderbrein Puberbrein Slaap Aandacht 3

4 Netwerken voor aandachtstregulatie DMN SAN AN Rustnetwerk Netwerk dat Netwerk voor de reageert op prikkels gecontroleerde aandacht Dagdromen DMN SAN AN School en werk DMN SAN AN 4

5 Gaming DMN SAN AN De aandacht Gecontroleerde aandacht Stimulus gestuurde aandacht Gecontroleerde aandacht Werkgeheugen Bron: Klingberg, 2010a; 2010b 5

6 Wat is werkgeheugen Het vermogen om informatie van verschillende aard vast te houden en deze informatie te gebruiken in een denkproces, waarbij nieuwe en reeds aanwezige kennis gecombineerd kunnen worden. VASTHOUDEN en BEWERKEN Waar hebben we het werkgeheugen bij nodig? Volhouden van de aandacht Het buitensluiten van irrelevante zaken Kunnen werken met instructies en uitleg Uitleg kunnen onthouden terwijl je bezig bent Combineren van informatie Waar hebben we het werkgeheugen bij nodig? Luisteren en aantekeningen maken Complexe instructies volgen Decoderen van onbekende woorden Zinnen vanuit het geheugen schrijven Uit het hoofd rekenen Kortom 6

7 Waar hebben we het werkgeheugen bij nodig? BIJ ALLES WAT MET SCHOOL EN WERK TE MAKEN HEEFT!!!! Bij automatiseren en reproduceren Lang genoeg Ongestoord Vaak genoeg Lang genoeg Ongestoord Vaak genoeg Lang genoeg Ongestoord Vaak genoeg Effecten Gaming (Kuss & Griffith, 2012) Structureel - Toename witte stof in beloningscircuit - Minder links rechts verbindingen - Afname grijze stof in gebieden betrokken bij: Emotieregulatie Impulsbeheersing Flexibiliteit Plannen en organiseren Werkgeheugen Bron: Kuss & Griffith,

8 Effecten Gaming (Kuss & Griffith, 2012) Functioneel - Activering van stimulusgestuurde aandacht - Activering beloningcircuit (rush) - De-activering van het sociale beloningscircuit - Afname frontale functies (impulsiviteit, flexibiliteit, emotieregulatie) - Ontregeling van slaap-waak ritme door overkill aan prikkels & blootstelling aan blauw licht Bron: Kuss & Griffith, 2012 Gaming & Social Media Puberbrein Slaap Aandacht Het puberbrein en de match met gaming Snelle beloningen >>> Latere beloningen Minder geduldig, snel verveeld Behoefte aan nieuwe prikkels Behoefte aan risico s Behoefte aan uitleving van fantasieën Behoefte om af te reageren is groter Beperktere inleving in anderen Er bij willen horen 8

9 Gaming & Social Media Puberbrein Slaap Aandacht SLAAP (bron: SLAAP 9

10 SLAAP 1 uur later starten met les: een daling van 70 % in auto-ongelukken. Wahlstrom et al., 2014). Multi-center studie bij studenten. Bij gezonde kinderen leidt 1 week slaaprestrictie (ong. 1 uur minder slaap) tot het optreden van klachten die overeenkomen met de kernsymptomen van ADHD (Fallone et al., 2001; Golan et al., 2004) Studies leggen bij kinderen relatie tussen slaapduur en. Internaliserend en externaliserend gedrag (Astill et al., 2012) Aandacht (Axelsson et al., 2008) Stemmingsproblemen (Boergers et al., 2014) En wat is het antwoord op de vraag: Heeft dit iets met elkaar te maken? Gaming & Social Media Puberbrein Slaap Aandacht Deel II Nu we dit weten hoe moeten we dan verder? 10

11 Wanneer zorgen maken? Wanneer zorgen maken? Basishouding Eigenaarschap over de schutting Problemen rondom Gaming en Social Media horen thuis op het bordje van ouders én School én therapeut én kind 11

12 Basishouding voor ouders Met compassie!!!!! Je hebt écht invloed. Uit studies blijkt dat goed ouderschap pubers helpt zich evenwichtig te ontwikkelen; en.. Elke puber heeft RECHT op OPVOEDING Blijf betrokken: trek je niet terug Bied structuur en grenzen Geef het goede voorbeeld Stimuleer zelfstandigheid Verklaar je nader: regels en beslissingen moeten duidelijk en reëel zijn. Basishouding voor ouders Vergaar kennis, bijvoorbeeld vanavond Spreek tijd af, maar controleer dit ook Werk met een time-timer, kondig het einde aan Onderbreek niet abrupt ook al is het tijd, maar toon belangstelling en vraag of er zo in de game een punt komt waarop afgerond kan worden. Kies dat moment. Maak onderscheid tussen door de week gamen en in het weekend Basishouding voor ouders Time-out bij ongewenst gedrag Inleveren laptop, ipod, laptop vóór het slapen gaan. Zet eventueel de router uit. Regels rond plaats en situaties Zoek naar passende spellen Game tijd als beloning Alternatieve activiteiten stimuleren DIGI-vrije momenten Samen spelen stimuleren Speel ook zelf eens mee 12

13 Basishouding voor scholen Belangrijk is dat er 1 eenduidig beleid is Beleid duidelijk communiceren naar ouders bij aanmelding, website, ouderavonden Duidelijk onderscheid tussen moment mét en moment zónder beeldschermpjes OPTIE: School ondertekent een DIGI-contract met ouders en leerlingen Basishouding voor therapeuten Informeer altijd naar beeldschermgebruik Negeren is een kunstfout! Onderzoek inhoud, duur en frequentie Onderzoek ernst & functie Bouw gaming indien nodig af: Prioriteit, Kwaliteit, Tijd Afbouw is zowel pre-therapie als therapie Vragen??? info@lerendbrein.nl praktijkgerrits@gmail.com 13

14 Boekentips 14