Doelgroepen Dit educatieve lespakket is bedoeld voor de groepen 5,6 en de groepen 7,8.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Doelgroepen Dit educatieve lespakket is bedoeld voor de groepen 5,6 en de groepen 7,8."

Fedde Eilander
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Dcentenhandleiding Beleef Het Verleden met Ltte Delgrepen Dit educatieve lespakket is bedeld vr de grepen 5,6 en de grepen 7,8. Middelen Data-DVD: Inzet van filmmateriaal via digibrd. 4 afleveringen met de vlgende nderdelen: - Prehistrie - Rmeinse Tijd - Middeleeuwen - Archelgie Dcentenhandleiding (deze) Lesbrieven met.a. histrische achtergrndinfrmatie: te gebruiken als intrductie-les f verdieping afhankelijk van de vrkennis van de leerlingen. Werkbladen en antwrdbladen vr de leerlingen per tijdsperide. Op het werkblad wrdt aangegeven f pdrachten individueel, in tweetallen f klassikaal kunnen wrden gedaan. Ok wrdt er aangegeven wanneer een zekpdracht internet / biblitheek vereist. Beeldbank (afbeeldingen in pwerpint presentatie, geclusterd per pdracht en apart te bekijken). De beeldbank is het beste klassikaal te gebruiken. Opbuw lessen Vrbereidende les Indien de leerlingen ng geen achtergrnd infrmatie hebben ver de peride die het filmpje behandelt kan het raadzaam zijn m de peride krt te behandelen. Gebruik hiervr de lesbrief met achtergrndinfrmatie en wat het schlbek ver deze peride behandelt. Kernles Vertel een stukje aan de leerlingen ver de histrische peride n.a.v. de histrische achtergrnd die beschreven staat in de lesbrieven. (15 minuten) Bekijk met de leerlingen de filmpjes. (10 minuten) Ga met de leerlingen aan de slag met het werkblad. Mchten de plaatjes p de print nduidelijk verkmen, gebruik dan de beeldbank p het digibrd. (1-2 uur) 1

Werkbladen en antwrdbladen vr de leerlingen per tijdsperide. Op het werkblad wrdt aangegeven f pdrachten individueel, in tweetallen f klassikaal kunnen wrden gedaan.

2 Verdiepingsles Kijk klassikaal met de leerlingen het werkblad na. Geef uitleg bij vragen die ze meilijk vnden. Gebruik hiervr wederm de lesbrief histrische achtergrndinfrmatie. de histrische brnnen die p de beeldbank staan en de ideeën vr verdieping waar de leerlingen ng meer mee aan de slag kunnen. Gebruik bij de prehistrie de verdiepingslesbrief. Zet de knutselactiviteit in die apart bij te bestellen is in de webwinkel (vanaf september 2015). Leergebieden - Oriëntatie p jezelf en de wereld - Kunstzinnige riëntatie Kerndelen & leerlijnen Het lesprgramma sluit aan bij de kerndelen 51 t/m 56. Hiernder wrdt specifiek aangegeven wat dit kerndel inhudt en welke leerlijnen wrden tegepast. Kerndel 51 De leerlingen leren gebruik te maken van eenvudige histrische brnnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. Grep 5/6 Tijdsaanduiding begrippen van tijdsaanduiding: datum, eeuw, peride, jeugd, vlwassenheid, uderdm Tijdsindeling tijdbalk de tijdbalk als middel m gebeurtenissen, verschijnselen, ntwikkelingen en persnen in de tijd te plaatsen (begin, einde, interval, schaal) gebeurtenissen en ntwikkelingen uit eigen en andermans leven gebeurtenissen, ntwikkelingen en persnen uit de geschiedenis Infrmatie ver heden en verleden en histrische brnnen Verhalen en beken ver vreger Vrwerpen die vreger gebruikt werden (kenmerken, eigenschappen, waarvr werden ze gebruikt?) Het vergelijken van vrwerpen uit verschillende perides 2

Zet de knutselactiviteit in die apart bij te bestellen is in de webwinkel (vanaf september 2015).

3 Infrmatieve teksten ver het verleden Namen van gebuwen en straten in de eigen wnplaats die naar het verleden verwijzen Vergelijken van verschillende histrische 'brnnen' uit dezelfde peride Interpretatie van verhalen uit het verleden Verschillen tussen heden en verleden Wat den de leerlingen in dit prgramma? Bij tijdsaanduiding en tijdsindeling De kinderen ntwikkelen en maken gebruik van een tijdbalk werkbladen alle perides Ze plaatsen daarna gebeurtenissen, verschijnselen en persnen uit de geschiedenis p een tijdbalk. werkbladen alle perides Bij Infrmatie ver heden en verleden en histrische brnnen De kinderen zeken een antwrd p histrische vragen. Ze stellen 'vragen' aan eenvudige histrische brnnen, zals: teksten ver het verleden; bjecten in de mgeving die naar het verleden verwijzen (huizen, kerken, grafheuvels, ude fabrieken); gebruiksvrwerpen uit het vregere dagelijkse leven. Ze verzamelen gegevens ver het heden en het verleden met behulp van eenvudige histrische brnnen. Ze leggen verbanden tussen verschillende brnnen. Ze maken een eenvudig verslag en trekken cnclusies. Ze spreken samen ver het gevnden antwrd. 3

Bij tijdsaanduiding en tijdsindeling De kinderen ntwikkelen en maken gebruik van een tijdbalk werkbladen alle perides Ze plaatsen daarna gebeurtenissen, verschijnselen en persnen uit de geschiedenis

4 Grep 7/8 Tijdsaanduiding begrippen van tijdsaanduiding: datum, eeuw, peride, jeugd, vlwassenheid, uderdm Tijdsindeling tijdbalk als grep 5/6 + gebeurtenissen en ntwikkelingen van verschillende mensen p één tijdbalk tijdbalken met verschillende intervallen jaartallen vr begin en einde van gebeurtenissen, ntwikkelingen en het leven van mensen Infrmatie ver heden en verleden en histrische brnnen als grep 5/6 + ude teksten en dcumenten mtieven van mensen vr handelingen uit het verleden Wat den de kinderen in dit prgramma? Bij tijdsaanduiding en tijdsindeling De kinderen gebruiken tijdbalken met verschillende intervallen. Ze gebruiken tijdbalken met jaartallen die het begin en einde van gebeurtenissen, ntwikkelingen, verschijnselen en persnen weergeven. Bij infrmatie ver heden en verleden en histrische brnnen De kinderen vrmen zich beelden van het heden en het verleden dr middel van eenvudige histrische brnnen, zals: infrmatie uit musea; ude gebruiksvrwerpen; cd-rms en websites met histrische infrmatie; De kinderen berdelen histrische gebeurtenissen, verschijnselen en ntwikkelingen p basis van histrische brnnen. 4

grep 5/6 + ude teksten en dcumenten mtieven van mensen vr handelingen uit het verleden Wat den de kinderen in dit prgramma?

5 Ze discussiëren met elkaar ver afwijkende f tegenstrijdige feiten. He kmt dat? Wat kun je er van leren? Ze nderzeken verschillende brnnen die ver hetzelfde nderwerp gaan. Ze ntdekken daarbij dat brnnen elk een eigen verhaal vertellen dat gebnden is aan een bepaalde tijd, plaats en standpunt. Ze zeken naar een antwrd p mtieven' vr een situatie f manier van handelen in het verleden, bijv. "Waarm dreg iedere jngen/man vreger een pet en iedere heer een hed?". Kerndel 52 De leerlingen leren ver kenmerkende aspecten van de vlgende tijdvakken: jagers en beren; Grieken en Rmeinen; mnniken en ridders; steden en staten; ntdekkers en hervrmers; regenten en vrsten; pruiken en revluties; burgers en stmmachines; wereldrlgen en hlcaust; televisie en cmputer. De vensters van de cann van Nederland dienen als uitgangspunt ter illustratie van de tijdvakken. Kerndel 53 De leerlingen leren ver de belangrijke histrische persnen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die vrbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis. De fcus in dit prgramma ligt p de tijdvakken: jagers en beren, Grieken en Rmeinen, steden en staten. T I J D V A N J A G E R S E N B O E R E N (tt 3000 v.chr.) beren hebben vaste wnplaatsen T I J D V A N G R I E K E N E N R O M E I N E N (3000 v.chr n.chr.) de verspreiding van de Grieks-Rmeinse cultuur en de cnfrntatie met de Germaanse cultuur Germanen (beren gebleven) en Rmeinen (verstedelijkt) De Rmeinse Limes 5

Ze zeken naar een antwrd p mtieven' vr een situatie f manier van handelen in het verleden, bijv. "W

6 T I J D V A N S T E D E N E N S T A T E N ( ) ambacht en handel in steden ambachten en gilden Wat den de kinderen in dit prgramma? Kinderen kijken naar de avnturen van Ltte in het verleden. In de werkbladen gaan ze aan de slag met veel afbeeldingen die de pdrachten illustreren. De kinderen maken zelf een tijdbalk m de gebeurtenissen in chrnlgische vlgrde te plaatsen. Met behulp van de tijdbalk kunnen ze de nderwerpen uit de cann in de tijd plaatsen, ze krijgen een beeld van de vlgrde waarin gebeurtenissen plaatsvnden en he deze ten pzichte van elkaar staan in de tijd. Het grtste inzicht is waarschijnlijk de enrme tijdsperide die de prehistrie in beslag neemt p de tijdlijn en he krt hier eigenlijk maar p wrdt ingegaan p schl. De kinderen bekijken histrische vrwerpen en nderzeken uit welke tijd deze kmen dr de vrwerpen 'te bevragen', bijv. Van welke materialen is het gemaakt? Wat kan het vrwerp? De kinderen maken tekeningen bij bepaalde histrische ntwikkelingen en leren kaartjes te lezen en te interpreteren. Ze nderzeken aan de hand van histrische landkaarten en hedendaagse kaarten relevante elementen uit de cannvensters. Ze zeken z een antwrd p vragen als: Welke huidige landen maakten nderdeel uit van het Rmeinse Rijk? 6

Met behulp van de tijdbalk kunnen ze de nderwerpen uit de cann in de tijd plaatsen, ze krijgen een beeld van de vlgrde waarin gebeurtenissen plaatsvnden en he deze ten pzichte van elkaar staan in de

7 Kerndel 56 De leerlingen verwerven enige kennis ver en krijgen waardering vr aspecten van cultureel erfged. Grep 5/6 Objecten uit het verleden gebuwen, mnumenten en bjecten in de mgeving die naar het verleden verwijzen (bijv. straatnamen) Middeleeuwen verschillen en vereenkmsten tussen heden en verleden (wat nemen we mee, wat niet?) Prehistrie / Rmeinse tijd / Middeleeuwen Rituelen en gebruiken Eetcultuur: dagelijkse maaltijden in het verleden Prehistrie / Rmeinse tijd / Middeleeuwen Wat den de kinderen in dit prgramma? Ze leggen verbanden tussen verschillende brnnen, bijvrbeeld een cncreet vrwerp, een (ud) schilderij waarp je ziet he het vrwerp gebruikt wrdt, een verhaal ver de gebruiker in het verleden. Ze denken na ver de vraag waarm mensen vreger (sms) anders handelden dan tegenwrdig, bijvrbeeld met betrekking tt tijden waarp je eet, wat je eet, he mensen met elkaar mgaan, verver. Grep 7/8 Objecten uit het verleden Oude vrwerpen in histrische cntext Middeleeuwen, Archelgie karakter van landschappen: terpen, plders, wegen, bssen Rmeinen Wat den de kinderen in dit prgramma? De kinderen vrmen zich beelden van het heden en het verleden dr middel van verschillende, eenvudige histrische brnnen, zals bjecten, plattegrnden, teksten, films, ft's. Ze ntdekken dat ze met meer brnnen een cmpleter beeld van het verleden krijgen. 7

straatnamen) Middeleeuwen verschillen en vereenkmsten tussen heden en verleden (wat nemen we mee, wat niet?

Vergelijkbare documenten

Lesbeschrijving. Historische bronnen - beeldmateriaal

Lesbeschrijving. Historische bronnen - beeldmateriaal Lesbeschrijving Histrische brnnen - beeldmateriaal Aan de hand van deze les ntdekken de leerlingen dat de Schelde niet alleen nu, maar k vreger al veelvuldig als nderwerp p ft s werd gezet en vrkwam p