verijssel provincie PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Reg.nr. VSJ%0\S/hub Dat. ontv.: 1 9 AUG 2015 Provinciale Staten van Overijssel

Transcriptie

1 PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Reg.nr. VSJ%0\S/hub Dat. ontv.: 1 9 AUG 2015 Luttenbergstraat 2 Postbus GB Zwolle Telefoon Fax overijssel.nl postbus@overijssel. nl Provinciale Staten van Overijssel Inlichtingen bij dhr. A.C.G. Offereins telefoon ACG.Offerei ns@overi]ssel. nl KvK IBAN NL45RABO Onderwerp: Vermogensbeheer obligatieportefeuille per 30 juni 2015 Datum Kenmerk 2015/ Pagina 1 Toezending aan Provinciale Staten met oogmerk: [X] ter informatie [ ] anders, en wel: Bijlagen I. II. Verdeling van de portefeuille naar land en naar rating en in vergelijking met mandaat (te raadplegen via Samenstelling portefeuille per 30 juni 2015 (te raadplegen via In de brief van 20 december 2011 met kenmerk 2011/ hebben wij beschreven op welke wijze wij Provinciale Staten over het vermogensbeheer informeren. Via deze brief informeren wij u over de samenstelling van de obligatieportefeuille per 30 juni Overzicht portefeuille In de bijlage treft u een overzicht aan van de omvang van de uitzettingen naar land en instelling. U vindt met als peildatum 30 juni 2015 informatie over: - emittent (i.e. obligatie uitgevende instelling) - couponrente; - looptijd (aflossingsdatum); - ratings van de leningen bij aankoop; - ratings van de leningen per 30 juni 2015; - nominale waarde; - kostprijs bij aanschaf; - marktwaarde; - nog te ontvangen rente (i.e. opgebouwde rente vanaf coupondatum); - verdeling naar land; - verdeling naar rating. Datum verzending 9 AUS provincie verijssel

2 Wat betreft de vermelde ratings van de obligatieleningen kan het in sommige gevallen zo zijn, dat een lening een hogere rating heeft dan de instelling die de lening heeft uitgegeven. De reden daarvoor is dat deze leningen een relatief grotere mate van zekerheid van de instelling hebben meegekregen (bijvoorbeeld in het geval van een 'covered bond') dan dat de instelling zelf als rating heeft. De obligaties waarin is belegd zijn allemaal 'investment grade'. Dat wil zeggen dat hun creditrating BBB- of hoger is volgens Standard & Poor's, dan wel Baa3 of hoger is volgens Moody's. In het algemeen betekent deze rating van tenminste BBB- of Baa3 voor een obligatie dat volgens de beoordeling van de rating agency het zeer waarschijnlijk is dat aan de betalingsverplichtingen (aflossing en rente) kan worden voldaan. Uiteraard neemt met een hogere rating die waarschijnlijkheid toe. De obligatieportefeuille van de provincie heeft een defensief profiel. Ruim 60% van de waarde heeft de hoogste rating van AAA. Voor een uitgebreidere specificatie van de (ontwikkeling van) de ratings wordt verwezen naar bijlage I. In die bijlage wordt in hetzelfde verband ook ingegaan op de op 7 juli jl. door GS vastgestelde nota "Actualisering Beleggingsrichtlijnen vermogensbeheerders". Waardeontwikkeling portefeuille vanaf 1 januari 2015 Sinds begin 2015 is samengevat de totale portefeuille als volgt gemuteerd Datum Kenmerk 2015/ Pagina 2 Marktwaarde 1 januari 2015 Ongerealiseerde waardegroei Verdiende interest Transactieresultaat (x miljoen) 1.353,6-23,8 21,0 0,1 (effect van gestegen rente) Subtotaal Kasontvangsten Marktwaarde 30 juni ,9-95, ,2 (lossingen en rentes) De nominale waarde van de portefeuille was ultimo juni 1.086,7 miljoen. Het verschil van 168,5 miljoen betreft de opgelopen rente van 19,7 miljoen en het agio (i.e. het verschil tussen marktwaarde en nominale waarde) van 148,8 miljoen dat tot aflossingsdatum van de verschillende obligaties (uiterlijk in 2037) geleidelijk zal 'wegsmelten' als gevolg van onze 'buy-and-hold policy'. Het transactieresultaat is als volgt te specificeren: Transactie verlies Als gevolg van lossingen Als gevolg van verkopen Transactie winst Als gevolg van lossingen Als gevolg van verkopen Totaal transactie resultaat Als gevolg van de bepalingen van de wet FIDO inzake het Schatkistbankieren, bijvoorbeeld inzake limieten, ratings en looptijd, zijn de mogelijkheden voor actief portfoliomanagement sterk ingeperkt. Transacties zijn dan ook bijna geheel het gevolg van aanpassingen om binnen de mandaten te blijven en van aflossingen van obligaties op expiratiedatum. Liquiditeiten ontwikkeling Het kassaldo van de provincie wordt, naast de structurele en reguliere inkomsten en uitgaven, grotendeels bepaald door de ontvangsten uit de beleggingsportefeuille en de projectuitgaven. De gecombineerde kasstroom van aflossingen en rentecouponnen bereikt een piek in 2017 en provincie verijssel

3 loopt daarna geleidelijk terug naar Nadien worden de jaarlijkse ontvangsten veel beperkter en lopen nog tot het einde van de vervalkalender in Zie grafiek. Tegenover deze ontwikkeling staat de realisatie van de projecten van het investeringsprogramma Kracht van Overijssel vanuit het Hoofdlijnen akkoord. Dat zal de komende jaren omvangrijke kasmiddelen vergen en uiteraard ons liquiditeitssaldo flink drukken. ti'jc.k-3-3s3 {is0.s03.0cki g Renstal ;5 Vrijval Datum Kenmerk 2015/ Pagina 3 ;{KB.003.»5 C5S.0S.CS» 0 In het kader van SKB is een speciale RABO-SKB rekening geopend vanwaar op dagbasis de afroming door het Agentschap plaatsvindt. Ultimo juni stond op onze rekening-courant bij het Ministerie van Financiën een creditsaldo van 383 miljoen. Rentebaten De verplichting tot afstorting van onze creditgelden naar het Agentschap betekent dat wij over het daar beheerde rekening-courant saldo een rentevergoeding ontvangen. Echter de tarieven in de geldmarkt zijn al enige tijd erg laag, maar het tarief van het Ministerie van Financiën ligt nog daaronder. Medio juli was de rentevergoeding van het Agentschap nihil (0,00%). Vastleggen voor een langere vast periode via een deposito is mogelijk en geeft (afhankelijk van de looptijd) normaliter een hogere creditrente. Echter tot een looptijd van 4 jaar was de SKB vergoeding nihil. Een alternatief binnen SKB kan zijn het uitlenen van gelden aan andere decentrale overheden rekening houdend met onze liquiditeitsprognose en de Uitvoeringsregeling Treasury. Vanwege de zeer lage depositotarieven (banken hanteren nu zelfs een negatieve rente) zijn geen bedragen voor langere termijn uitgeleend. Gedeputeerde Staten van Overijssel, voorzitter, secretaris, provincie verijssel

4 Bijlage I - bij informerende brief (kenmerk 2015/ ) Inzake vermogensbeheer obligatieportefeuille per 30 juni 2015 Onderstaand zijn opgenomen de verdeling van de obligatieportefeuille naar land van debiteur / uitgevende instelling en naar rating. Zowel gemeten per 30 juni 2015 als per peildatum 31 december 2014 en geeft daarmee de ontwikkeling aan in het eerste halfjaar van Verdeling naar land per 30 juni 2015 respectievelijk 31 december 2014 Per Per Land van uitgifte Totaal* Percentage Totaal* Percentage OOSTENRIJK ,26% ,02% BELGIE ,05% ,99% FINLAND ,14% ,93% FRANKRIJK ,46% ,51% DUITSLAND ,17% ,96% IERLAND ,59% ,57% ITALIE ,22% ,19% NEDERLAND ,24% ,00% SLOVENIE ,82% ,73% SPANJE ,70% ,61% SUPRANATIONAAL ,77% ,13% VERENIGD KONINKRIJK ,05% ,96% LUXEMBURG ,19% ,08% ZWEDEN ,35% ,33% Eindtotaal ,00% ,00% * Marktwaarde in inclusief opgelopen rente. Verdeling naar rating van de obligatie per 30 juni 2015 respectievelijk 31 december 2014 Per Per Rating Totaal* Percentage Totaal* Percentage AAA ,48% ,19% AA ,45% ,45% AA ,00% ,63% AA ,35% ,19% A+ A ,45% A- BBB ,04% ,31% BBB ,25% ,77% BBB ,44% Eindtotaal ,00% ,00% * Marktwaarde in inclusief opgelopen rente. Gedurende het halfjaar van 2015 ontvingen wij aan cash 96 miljoen uit de beleggingsportefeuilles, als gevolg van aflossingen en ontvangen rentecouponnen. Conform de Wet Schatkistbankieren mogen deze gelden niet worden herbelegd, noch blijven staan bij de depotbank (custodian). Derhalve zijn de ontvangsten direct overgemaakt naar het Agentschap van het Ministerie van Financiën. Rekening houdend met deze kasontvangsten van 96 miljoen is de portefeuillewaarde ten opzichte van ultimo 2014 dus gedaald met 2 miljoen. Ondanks koersfluctuaties in de markt, ondermeer vanwege Griekenland, bleef de portefeuillewaarde dus op niveau vergeleken met een halfjaar eerder (31 december 2014).

5 Ratings De obligaties met een rating lager dan AA Minus betreffen obligaties uit Spanje, Italië en Slovenië. Bij aankoop hadden deze obligaties allemaal een rating van AA Minus of hoger en voldeden daarmee aan de vereisten van FIDO en RUDDO (i.e. Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden). Als gevolg van downgrades van deze landen na aankoop hebben deze obligaties op dit moment een rating lager dan AA Minus. Ten opzichte van de totale portefeuille is deze categorie per 30 juni ,74% en de obligaties maken deel uit van de BNG portefeuille. Ultimo december 2014 was dat percentage nog 6,53% van de marktwaarde. Onze positie in Spanje verbeterde wel in het 2 e kwartaal door een upgrade van 15 miljoen nominaal Bankia van de BBB+ naar de A categorie. De nominale waarde van deze posities is totaal 68 miljoen, gelijk aan de limiet van de < AA Minus categorie, zoals vastgelegd in het mandaat van de vermogensbeheerders. Deze categorie is daarmee bevroren, omdat deze posities met een lange looptijd procentueel steeds zwaarder gaan wegen in de langzaam krimpende portefeuille als gevolg van aflossingen. Tegenover de lagere rating is het voordeel van deze posities een hogere coupon en dus renteopbrengst. Vanwege ontwikkelingen in de Eurozone en de kapitaalmarkt is bovendien de marktwaarde van deze langlopende posities relatief sterker gestegen dan onze posities in de Euro kernlanden. De afgelopen periode hebben rating downgrades plaatsgevonden van financiële instellingen als gevolg van het feit dat overheden niet meer per definitie garant staan voor de obligatiehouders indien financiële instellingen failliet (dreigen te) gaan. Dit betreft ook de Nederlandse sectorbanken BNG en NWB die van AAA naar AA zijn gegaan. Hierdoor nam de weging van BNG obligaties in de portefeuille van Lombard Odier (circa 6,3%) ineens toe boven de restrictie van maximaal 5% geldend voor een financiële instelling met een AA rating. Dat impliceerde non-compliance met onze restricties. Volgens de richtlijnen zou de beheerder de positie in BNG moeten aanpassen. Verkoop van de obligaties betekent alsdan afstorten naar de schatkist of via ruiling staatsobligaties aankopen met een lager rendement. Het specifiek risico op deze sectorbanken is niet verhoogd, maar eigenlijk is op een breed front de kredietwaardigheid van banken iets gedaald. BNG en NWB behoren nog steeds tot de meest solide banken ter wereld. Onze onafhankelijke vermogensadviseur WMP Partners heeft ons daarom het volgende aangeraden: Wij adviseren de provincie Overijssel om de huidige beleggingsrichtlijnen niet aan te passen in het licht van de huidige ontwikkelingen maar van geval tot geval te beoordelen of de beheerders een overschrijding van de richtlijnen wordt toegestaan. Ook voor deze posities blijft uiteraard gelden dat de beheerders deze dienen te verkopen indien zij die niet meer passend vinden voor de provincie Overijssel. Bij nieuwe beleggingen dienen de beheerders zich altijd aan de richtlijnen te houden. Deze ratingproblematiek en het advies is aan GS voorgelegd ter besluitvorming in de nota Actualisering Beleggingsrichtlijnen vermogensbeheerders van 7 juni 2015 (2015/ ), met als conclusies: - Het advies van onze onafhankelijke vermogensadviseur te volgen om thans de beleggingsrichtlijnen voor de vermogensbeheerders niet aan te passen als gevolg van een incidentele limietoverschrijding; - Dat eventuele incidentele limietoverschrijdingen worden gerapporteerd aan directie (Maandrapportage), evenals aan GS en PS (Kwartaalrapportage); - Dat eventuele incidentele limietoverschrijdingen schriftelijk worden geaccordeerd naar de vermogensbeheerders na goedkeuring van de directie. Mandaten Omschrijving Norm / mandaat BNG Lombard AAA Rating 51,3% 87,8% Minimaal 50% Maximaal 100% < AAA Rating 48,7% 12,2% Minimaal 0% Maximaal 50% < AA minus Rating Maximaal ** < 68 miljoen nominaal 68 mln nominaal Duration (in jaren) 3,60 4,31 Minimaal 4 Maximaal 6 0 nominaal

6 De mandaten waarmee de vermogensbeheerders werken, leggen de vermogensbeheerders een aantal restricties op. De tabel vergelijkt de portefeuille met de restricties uit de mandaten. De gewogen gemiddelde resterende looptijd van de portefeuille (de zgn. modified duration) dient volgens het mandaat te liggen tussen 4 en 6 jaar. Ultimo juni 2015 was dat 3,82 bij BNG en 4,31 voor de Lombard portefeuille. Deze duration wordt langzaam korter met het verstrijken van de tijd en de verplichte overdracht van vrijvallende gelden aan de Staat. Verkorting van de duration betekent in principe minder rentegevoeligheid (wijziging van de marktwaarde als gevolg van de gewijzigde kapitaalmarktrente). De ondergrens zou daarom moeten worden aangepast. (NB Zie hiervoor genoemd advies van WMP en de GS nota). Nominale portefeuillewaarde ontwikkeling Zoals hierboven aangegeven bedroeg de marktwaarde van de obligatieportefeuille ultimo juni De nominale waarde van deze obligaties bedroeg Het verschil van afgerond 168,5 miljoen betreft enerzijds agio als gevolg van de gestegen marktkoersen en anderzijds opgelopen maar nog niet uitbetaalde couponrente. In het volgende overzicht zijn de aankopen, verkopen en aflossingen samengevat in de periode tussen 31 december 2014 en 30 juni De beleggingen zijn hier weergegeven in nominale waarde en in euro. Nominale waarde portefeuille per 31/12/ Totaal per 31/12/ Aankopen 1 januari t/m 30 juni Verkopen 1 januari t/m 30 juni Aflossingen 1 januari t/m 30 juni Nominale waarde portefeuille per 30/06/ Totaal per 30/06/

7 Bijlage 2 - Obligatieportefeuille per 30 juni 2015 Behorend bij brief met kenmerk 2015/ Land Emittent / Uitgevende instelling Coupon rente Afloopdatum Nominale waarde Aankoopwaarde Marktwaarde 31/12/2014 Marktwaarde 30/06/2015 Toename / afname marktwaarde Opgebouwde rente vanaf coupondatum Rating bij aankoop Rating 30/06/2015 AUSTRIA AUSTRIA GOVERNMENT BOND 144A 4, AAA AA+ AUSTRIA GOVERNMENT BOND 144A 3, AAA AA+ OESTERREICHISCHE KONTROLLBANK 3, AAA AA+ AUSTRIA GOVERNMENT BOND 144A 1, AAA AA+ Totaal AUSTRIA BELGIUM BELGIUM GOVERNMENT BOND 144A 4, AA+ AA FLEMISH COMMUNITY 3, AA AA Totaal BELGIUM FINLAND FINLAND GOVERNMENT BOND 144A 4, AAA AAA FINLAND GOVERNMENT BOND 144A 4, AAA AAA Totaal FINLAND FRANCE CIE DE FINANCEMENT FONCIER SA 4, AAA AAA FRANCE GOVERNMENT BOND OAT 8, AAA AA+ CAISSE FRANCAISE DE FINANCEMEN 3, AAA AA+ CAISSE DE REFINANCEMENT DE L'H 3, AAA AAA CIF EUROMORTGAGE SA 4, AAA AA CIF EUROMORTGAGE SA 4, AAA AA CIE DE FINANCEMENT FONCIER SA 4, AAA AAA FRANCE GOVERNMENT BOND OAT 4, AAA AA+ CAISSE FRANCAISE DE FINANCEMEN 4, AA+ AA+ CIE DE FINANCEMENT FONCIER SA 4, AA+ AAA CIE DE FINANCEMENT FONCIER SA 4, AAA AAA CAISSE FRANCAISE DE FINANCEMEN 4, AAA AA+ FRANCE GOVERNMENT BOND OAT 3, AA+ AA+ CIF EUROMORTGAGE SA 3, AAA AA BANQUES POPULAIRES COVERED BON 3, AAA AAA CIF EUROMORTGAGE SA REGS 3, AAA AA CIE DE FINANCEMENT FONCIER SA 4, AAA AAA CREDIT AGRICOLE HOME LOAN REGS 3, AAA AAA CIE DE FINANCEMENT FONCIER SA 4, AAA AAA CREDIT AGRICOLE HOME LOAN REGS 2, AAA AAA AXA BANK EUROPE SCF REGS 2, AAA AAA AXA BANK EUROPE SCF REGS 1, AAA AAA BPCE SFH SA 1, AAA AAA Totaal FRANCE GERMANY BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND 5, AAA AAA KFW 3, AAA AAA FMS WERTMANAGEMENT AOER 3, AAA AAA KFW REGS 2, AAA AAA FMS WERTMANAGEMENT AOER 2, AAA AAA Totaal GERMANY IRELAND GERMAN POSTAL PENSIONS SECURIT 4, AAA AAA Totaal IRELAND ITALY ITALY BUONI POLIENNALI DEL TES 9, AA- BBB+ Totaal ITALY LUXEMBOURG EUROPEAN FINANCIAL STABIL REGS 3, AAA AA EUROPEAN FINANCIAL STABIL REGS 2, AAA AA EUROPEAN FINANCIAL STABIL REGS 1, AAA AA Totaal LUXEMBOURG NETHERLANDS NETHERLANDS GOVERNMENT BO 144A 4, AAA AAA NETHERLANDS GOVERNMENT BO 144A 4, AAA AAA NETHERLANDS GOVERNMENT BO 144A 4, AAA AAA NETHERLANDS GOVERNMENT BO 144A 3, AAA AAA NETHERLANDS GOVERNMENT BO 144A 2, AAA AAA NETHERLANDS GOVERNMENT BO 144A 2, AAA AAA NEDERLANDSE WATERSCHAPSBANK NV 3, AAA AAA NEDERLANDSE WATERSCHAPSBANK NV 4, AAA AAA ABN AMRO BANK NV 4, AAA AAA COOPERATIEVE CENTRALE RAIFFEIS 4, AAA AA- COOPERATIEVE CENTRALE RAIFFEIS 4, AAA AA- NEDERLANDSE WATERSCHAPSBA REGS 4, AAA AAA

8 ING BANK NV 5, AAA AAA BANK NEDERLANDSE GEMEENTEN NV 3, AAA AA+ COOPERATIEVE CENTRALE RAIFFEIS 4, AAA AA- COOPERATIEVE CENTRALE RAIFFEIS 4, AAA AA- NEDERLANDSE WATERSCHAPSBA REGS 3, AAA AAA BANK NEDERLANDSE GEMEENTEN NV 3, AAA AA+ ING BANK NV 4, AAA AAA BANK NEDERLANDSE GEMEENTE REGS 2, AAA AA+ ING BANK NV REGS 3, AAA AAA ING BANK NV REGS 3, AAA AAA ABN AMRO BANK NV 4, AAA AAA ABN AMRO BANK NV 4, AAA AAA NEDERLANDSE WATERSCHAPSBA REGS 3, AAA AAA ING BANK NV REGS 3, AAA AAA BANK NEDERLANDSE GEMEENTE REGS 2, AAA AA+ BANK NEDERLANDSE GEMEENTE REGS 2, AAA AA+ NEDERLANDSE WATERSCHAPSBA REGS 2, AAA AAA ABN AMRO BANK NV REGS 3, AAA AAA Totaal NETHERLANDS SLOVENIA SLOVENIA GOVERNMENT BOND REGS 4, AA BBB+ SLOVENIA GOVERNMENT BOND REGS 4, AA BBB+ Totaal SLOVENIA SPAIN SPAIN GOVERNMENT BOND 144A 4, AAA BBB AUTONOMOUS COMMUNITY OF ANDALU 4, AA BBB BANKIA SA 4, AAA A BANKIA SA 5, AAA A INSTITUTO DE CREDITO OFIC REGS 6, AAA BBB Totaal SPAIN SUPRANATIONAL EUROPEAN UNION 3, AAA AAA EUROPEAN INVESTMENT BANK 4, AAA AAA EUROPEAN INVESTMENT BANK 4, AAA AAA EUROPEAN INVESTMENT BANK 3, AAA AAA EUROPEAN INVESTMENT BANK 4, AAA AAA EUROPEAN INVESTMENT BANK 3, AAA AAA INTERNATIONAL BANK FOR RECONST 3, AAA AAA COUNCIL OF EUROPE DEVELOPMENT 3, AAA AA+ EUROPEAN INVESTMENT BANK 3, AAA AAA COUNCIL OF EUROPE DEVELOP REGS 2, AAA AA+ Totaal SUPRANATIONAL SWEDEN NORDEA BANK AB REGS 4, AA- AA- Totaal SWEDEN UNITED KINGDOM BANK OF SCOTLAND PLC 3, AAA AAA ABBEY NATIONAL TREASURY S REGS 4, AAA AAA BRADFORD & BINGLEY PLC 4, AAA AA+ NATIONWIDE BUILDING SOCIETY 4, AAA AAA NRAM PLC 4, AAA AAA BANK OF SCOTLAND PLC 4, AAA AAA BRADFORD & BINGLEY PLC 4, AAA AA+ BARCLAYS BANK PLC 4, AAA AAA NATIONWIDE BUILDING SOCIETY 2, AAA AAA ABBEY NATIONAL TREASURY S REGS 3, AAA AAA ROYAL BANK OF SCOTLAND PL REGS 4, AAA AAA ROYAL BANK OF SCOTLAND PLC/THE 3, AAA AAA ROYAL BANK OF SCOTLAND PLC/THE 3, AAA AAA Totaal UNITED KINGDOM Eindtotaal Marktwaarde incl. opgelopen rente, exclusief cash