Nota Reserves, Voorzieningen en Investeringen,
|
|
- Agnes Brander
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 e i n d p wethouj^" ar^_sj] wethouder 1 ^ MH d.d. Nota Reserves, Voorzieningen en Investeringen, 2010
2 Inhoudsopgave. INHOUDSOPGAVE 2 1. INLEIDING 3 2. SPELREGELS RESERVES, VOORZIENINGEN EN INVESTERINGEN 4 4. WEERSTANDSVERMOGEN EN HET RISICOPROFIEL VAN DELFT 8 5. VOORSTELLEN 13 Vakteam S&C /Financiën oktober 2010
3 1. Inleiding De financiële verordening van de gemeente Delft schrijft voor dat het college van B&W éénmaal in de vier jaar een geactualiseerde nota Investeringen, reserves en voorzieningen aanbiedt aan de gemeenteraad. Deze nota behandelt de spelregels rondom investeringen, reserves en voorzieningen en bevat enkele voorstellen. De vorige nota "Nota Investeringen, Reserves en Voorzieningen" is in juni 2006 door de raad vastgesteld. Reserves en voorzieningen maken integraal onderdeel uit van de financiële positie van de gemeente. Het beoogde inzicht van de raad vraagt om heldere informatie over wat tot de reserves en voorzieningen wordt gerekend. En om duidelijke spelregels omtrent de wijze waarop deze worden gevormd of aangesproken. We zullen met deze nota ingaan op de (vernieuwde) spelregels van de investeringen, reserves en voorzieningen. We stellen verbeteringen voor op het gebied van de beheersbaarheid van de reserves en investeringen. De beoogde effecten van de bijstelling van de spelregels bij de reserves zijn: Meer focus op de uitvoering van projecten dan de wijze waarop projecten worden gefinancierd; Een prikkel voor reëel plannen en ramen; Betere integrale afweging van de beschikbaarstelling van budgetten; Het onderscheid tussen beleidsterreinen met en zonder 'eigen' reserves wordt voorkomen / beperkt; Aanscherpen criteria voor het instellen van de bestemmingsreserves. Het inzicht in en beheersing van het aantal en de omvang van de reserves is een belangrijk uitgangspunt voor de spelregels. Het voorstel is om het aantal bestemmingsreserves aanzienlijk te beperken. Hiertoe zal een aantal reserves worden samengevoegd en meerdere reserves worden opgeheven. Een belangrijke doelstelling is dat de gemeenteraad periodiek inzicht krijgt in de hoogte van de (bestemmings)reserves, de doelen die daarmee worden beoogd en de bedragen die er jaarlijks aan worden onttrokken. In het volgende hoofdstuk gaan we nader in op het onderscheid tussen de reserves en de daarmee samenhangende spelregels. Voor de investeringen wordt een aantal maatregelen voorgesteld die bijdragen tot een betere planning en raming van de totale investeringsomvang. Vervolgens besteden wij aandacht aan de weerstandscapaciteit en het risicoprofiel van Delft. In opeenvolgende begrotingen en jaarrekeningen wordt aan beide afzonderlijk aandacht besteed in de paragraaf Weerstandsvermogen en Risicomanagement. Belangrijk is dat de relatie tussen weerstandscapaciteit en de risico's in deze paragraaf zichtbaar wordt gemaakt. We sluiten de nota met voorstellen aan de raad. Vakteam S&C /Financiën oktober2010
4 2. Spelregels reserves, voorzieningen en investeringen In dit hoofdstuk formuleren wij de spelregels die moeten gelden ten aanzien van het beleid en beheer van reserves, voorzieningen en investeringen. Het gaat dan met name om de instelling en opheffing van bestemmingsreserves en voorzieningen, alsmede toevoeging en onttrekking van middelen daaraan. Reserves De reserves vormen het eigen vermogen van de gemeente en worden gevormd door resultaatbestemming. Kenmerk is dat reserves vrij besteedbaar zijn. De raad besluit over de instelling van reserves en de hieruit voortvloeiende mutaties. De reserves zijn te onderscheiden in: Algemene reserves: voornamelijk gebruikt voor weerstandsvermogen. Bestemmingsreserves: hiervoor heeft de gemeenteraad een concrete bestemming aangegeven. Algemene reserves De algemene reserves hebben met name de functie van weerstandscapaciteit die is bedoeld om onvoorziene financiële tegenvallers op te vangen. Het resultaat van de gemeentelijke jaarrekening wordt na bestemming toegevoegd of onttrokken aan de algemene reserve. De omvang van de weerstandscapaciteit wordt na bepaling van het rekeningresultaat opnieuw getoetst aan het risicoprofiel. Bestemmingsreserves Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan de raad een bepaald bestedingsdoel heeft meegegeven. Voor de beheersing van de bestemmingsreserves wordt een nadere verdeling voorgesteld. Die indeling is als volgt: 1. Egalisatiereserve ten behoeve van 'gesloten circuits'; Een gesloten circuit 1 is een deelexploitatie met eigen baten en lasten (en gekoppeld aan tarieven), waarvan het financiële resultaat wordt afgerekend met een bestemmingsreserve. Een voorbeeld daarvan is het parkeren. 2. Bestemmingsreserves ten behoeve van egalisatie van exploitatieresultaten; Soms zijn er sterke fluctuaties van uitgaven over verschillende jaren. Om te voorkomen dat begroting en jaarrekening sterke pieken en dalen vertonen worden deze geëgaliseerd over de jaren. In een jaar met lage uitgaven wordt er geld in de reserve gestort dat in jaren met grote uitgaven weer wordt onttrokken. 3. Bestemmingsreserve ten behoeve van financiering; Deze reserves zijn het gevolg van financiële techniek of er is sprake van langdurig vastgelegde financieringsmiddelen. Een voorbeeld is de reserve om het investeringsplan te dekken. 4. Bestemmingsreserves voor de beleidsuitvoering. Deze reserves zijn bedoeld om incidentele beleidsuitgaven te financieren. 1 De afrekening van het gesloten circuit Reiniging vindt plaats via een voorziening. Vakteam S&C /Financiën oktober2010
5 Voor de reserves gelden de volgende spelregels: 1. Bestemmingsreserves worden ingesteld en opgeheven bij raadsbesluit. 1.1 Het instellen van bestemmingsreserves ten behoeve van egalisatie van exploitatieresultaten kan uitsluitend indien: a. Er sprake is van sterke fluctuaties van uitgaven over verschillende jaren; b. Gemotiveerd is aangeven welke begrotingsposten geëgaliseerd zouden moeten worden; c. Er wordt aangeven hoe omgegaan dient te worden met een eventueel negatief saldo in deze bestemmingsreserve; 1.2 Het instellen van overige bestemmingsreserves kan uitsluitend worden voorgesteld aan de raad mits wordt voldaan aan de volgende criteria: a. Het bestedingsdoel is concreet geformuleerd; b. Een einddatum is voor de reserve bepaald; c. Het bestedingsdoel heeft betrekking op incidentele taken of werkzaamheden; d. De onttrekkingen ten laste van de bestemmingsreserve zijn over de gehele levensduur concreet geraamd en het saldo op de einddatum is nihil. 2. Stortingen in en onttrekkingen aan bestemmingsreserves voor de beleidsuitvoering worden als volgt verwerkt: a. Stortingen en onttrekkingen vinden slechts plaats indien daarvoor een begrotingspost bestaat; b. Onttrekkingen vinden plaats op basis van het geraamde begrotingsbedrag ongeacht de hoogte van de werkelijke besteding in het betreffende begrotingshoofdstuk. 3. Onttrekkingen ten laste van bestemmingreserve voor beleidsuitvoering worden beoordeeld via een proces van integrale afweging en worden geraamd, nadat ze door de raad zijn geaccordeerd. Voorzieningen Waar bestemmingsreserves een hoge mate van beleidsvrijheid kennen voor de gemeenteraad, is dat bij voorzieningen niet of nauwelijks het geval. Kenmerkend voor voorzieningen is immers dat het college ze moet vormen voor verplichtingen of risico's, waarbij de regelgeving in het BBV leidend is. Dit brengt mee dat de raad geen besluit neemt over de instelling of hoogte van een voorziening met uitzondering van de voorzieningen bedoeld in BBV artikel 44 lid lc 2. De hoogte van de voorzieningen wordt toegelicht in de jaarrekening. De 'spelregels' voor instelling en gebruik van voorzieningen, en de hoogte waarvoor zij moeten worden gevormd zijn in het BBV vastgelegd. 2 Voorzieningen gevormd wegens kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. Vakteam S&C /Financiën oktober2010 R
6 Investeringen Spelregels met betrekking tot de planning en het 'beheer' van investeringen hebben vooral betrekking op het tempo van uitvoering, de risico's en de voortgangsbewaking van de investeringen binnen het begrotingshoofdstuk. Een belangrijke doelstelling hiervan is dat de raad tijdig inzicht krijgt in eventuele vertragingen en aldus ook bij opeenvolgende begrotingen een keuze kan maken of middelen voor een bepaald investeringsdoel gereserveerd blijven, dan wel vrijvallen voor een alternatieve aanwending. 1. Bij het samenstellen van de Programmabegroting worden voor de investeringen de planning en de ramingen geactualiseerd. 2. Het college van B&W legt 3 maal per jaar 3 een rapportage over de voortgang van de investeringen aan de raad voor. De rapportage betreft de investeringen die zijn benoemd in de Programmabegroting van het betreffende jaar. De rapportage verschaft per investering ten minste inzicht in: afwijkingen ten opzichte van de tijdsplanning; afwijkingen van inhoudelijke doelen of activiteiten die door de raad zijn vastgesteld; over- of onderschrijdingen van de begroting; eventuele risico's die zich voordoen op elk van bovengenoemde aspecten. De rapportage geeft inzicht in oorzaken van de genoemde afwijkingen en tevens welke maatregelen worden genomen of voorgesteld om deze afwijkingen bij te sturen of ongedaan te maken. Onder de verantwoordelijkheid van het college neemt de organisatie de volgende maatregelen om de planning en de beheersing te borgen: a. Bij elk investeringsvoornemen wordt een startdocument opgesteld; b. Voor aanvang van de uitvoering wordt een uitvoeringsplan opgesteld met een gedetailleerde raming; c. Met het vaststellen van het uitvoeringsplan wordt het budget vrijgegeven en kan de uitvoering worden gestart. Voorjaarsrapportage, Najaarsrapportage, Jaarrekening Vakteam S&C / Financiën oktober 2010
7 3. Veranderingen Algemene reserves In het accountantsrapport behorende bij de Jaarrekening 2009 heeft de accountant gevraagd de transparantie rondom de weerstandscapaciteit te verbeteren. Sinds 2003 is het grondbedrijf van de gemeente Delft niet meer winstgevend. Het grondbedrijf beschikt ook niet over een eigen "algemene" reserve om negatieve resultaten op te kunnen vangen. Er is sprake van een voorziening "negatieve grondexploitaties" die in de jaarrekening 2009 een omvang heeft bereikt van ruim 43 miljoen. De omstandigheden maken de gemeente kwetsbaar voor verliezen die zich in het grondbedrijf voordoen. Dit is in afgelopen jaren gebleken omdat de gemeentelijke jaarrekening - vooral over 2008 en overwegend werd beïnvloed door negatieve resultaten in het grondbedrijf. Om deze redenen is bij de programmabegroting voorgesteld om de algemene reserves te splitsen in 3 reserves: - weerstandscapaciteit gemeente (m.u.v. grondexploitatie); - weerstandscapaciteit ten behoeve gebeidsontwikkeling - algemene reserve financiering (voor o.a. budgetoverhevelingen en jaaroverschrijdende mutaties die via reserves verlopen). Het college zal jaarlijks bij de Programmabegroting een voorstel doen voor de omvang van zowel de algemene weerstandscapaciteit als de weerstandscapaciteit van het grondbedrijf. Vanzelfsprekend worden die gerelateerd aan het gemeentelijk risicoprofiel in het algemeen en dat van het grondbedrijf in het bijzonder. Sestemm/ngsrese/ves Delft heeft 66 bestemmingsreserves 4 met een totaalvolume van 88 mio (vgl Zoetermeer heefl er 38 met een volume van 250 mio). De tendens bestaat dat deze reserves in omvang toenemen doordat in bestemmingsreserves wordt gestort ten laste van het rekeningresultaat. Als output niet is gerealiseerd blijven de bijbehorende middelen in de reserve achter. Dit kan soms jaren duren, waardoor er tussentijds geen integrale afweging plaatsvindt om aan deze middelen een alternatieve bestemming te geven. Deze ontwikkeling is concreet zichtbaar geworden in de afgelopen jaarrekening. Het rekeningresultaat van 2009 had een negatief saldo waardoor de uiteindelijk de Algemene reserve afnam; de bestemmingsreserves namen echter toe. Anders gezegd: de negatieve rekeningresultaten zijn meer dan evenredig afgewenteld op de algemene reserve. Voor de budgetdiscipline is het niet relevant of taken gefinancierd worden uit de 'reguliere' begroting (t.l.v. algemene middelen) of uit een bestemmingsreserve. In de praktijk blijkt dit onderscheid met de bovengeschetste ontwikkeling toch te bestaan. Een bijkomend nadeel is de administratieve belasting en de complexe bestuurlijke informatievoorziening die deze hoeveelheid reserves meebrengt. Wij stellen daarom voor om het aantal bestemmingsreserves aanzienlijk te beperken. Dit versterkt de integrale afweging van beleidsvoorstellen in de programmabegroting en dus het budgetrecht van de raad. Immers, budgetten dienen zoveel mogelijk vooraf (dus bij het opstellen van de programmabegroting) in de exploitatie te worden geraamd. Het uit te voeren beleid is hiermee bepalend voor de integrale afweging en niet de wijze van financiering. 4 Bron Jaarrekening 2009 Vakteam S&C /Financiën oktober2010
8 Met uitzondering van een aantal reserves dat verband houdt met de financiering en egalisatie van baten en lasten over boekjaren, wordt voorgesteld om de overige bestemmingsreserves samen te voegen tot 1 gemeentebrede bestemmingsreserve voor de beleidsuitvoering. Voor de reserves die worden samengevoegd, geldt dat de reeds bestemde bedragen alsmede doorde raad besloten onttrekkingen en stortingen, niet wijzigen. Deze middelen worden verantwoord bij de nieuw te vormen gemeentebrede bestemmingsreserve voor de beleidsuitvoering. Vervolgens vindt jaarlijks bij de begrotingsvoorbereiding een integrale afweging plaats van bestedingsvoorstellen ten laste van de reserve. Het resultaat van de afweging wordt venwerkt in de programmabegroting waardoor een transparant overzicht ontstaat van alle bestedingsvoorstellen ten laste van de reserve. De integrale afweging van bestedingsvoorstellen vindt tijdens de begrotingsvoorbereiding plaats in het college. De wethouder Financiën coördineert dit proces, verzamelt de voorstellen en stelt een advies op ten behoeve van de collegebehandeling. Het collegebesluit wordt door middel van een raadsvoorstel ter vaststelling voorgelegd aan de raad. Daarnaast stellen wij voor om de administratieve verrekening van reserves te vereenvoudigen door de stortingen in en onttrekkingen ten laste van de bestemmingsreserves, met uitzondering van de egalisatiereserves gesloten circuits, via het begrotingsonderdeel Algemene dekkingsmiddelen 5 en niet via het betreffende begrotingshoofdstuk te verantwoorden. De stortingen en de onttrekkingen in de bestemmingsreserve voor de beleidsuitvoering worden volledig verwerkt conform de ramingen. Hierdoor is de uitvoering van beleid niet afhankelijk van de wijze waarop dit wordt gefinancierd, bestaat er een integrale afweging van de beschikbaarstelling van budgetten en kunnen eventueel niet bestede budgetten terugvloeien naar de algemene middelen (in plaats van achter te blijven in een bestemmingsreserve). 4. Weerstandsvermogen en het risicoprofiel van Delft Het weerstandsvermogen is de mate waarin de gemeente in staat is om financiële tegenvallers op te vangen ten einde haar taken te kunnen voortzetten en waarin de gemeente niet op andere wijze (voorziening/verzekering) heeft voorzien. Het gaat daarbij om een beoordeling van de relatie tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit (aanwezige financiële risico's in het licht van de ruimte in de begroting). Beschikbare weerstandscapaciteit De beschikbare weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en de mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten, die onverwacht en substantieel zijn, te dekken. De statische weerstandscapaciteit betreft vooral de vermogensbestanddelen die beschikbaar zijn om onverwachte incidentele tegenvallers op te vangen. Als risico's zich daadwerkelijk voordoen, kunnen deze middelen in het uiterste geval worden aangewend. In de Delftse situatie betreft dit dan de Algemene reserve: weerstandscapaciteit (gemeente en grondexploitatie). In de Programmabegroting en de jaarstukken wordt jaarlijks inzicht geboden in de omvang van de weerstandscapaciteit. 5 De algemene dekkingsmiddelen zijn in BBV benoemd als onderdeel van de begroting maar maken formeel geen onderdeel uit van de begrotingshoofdstukken Vakteam S&C /Financiën oktober2010
9 De dynamische weerstandscapaciteit bestaat uit de ruimte in de begroting om tegenvallers op te vangen. Deze omvat onder andere de post onvoorzien van jaarlijks Deze post wordt ingezet voor incidentele tegenvallers die onontkoombaar, onvermijdelijk en onuitstelbaar zijn. Als sprake is van een structurele doorwerking moet deze in het volgende begrotingsjaar op een andere wijze worden gedekt. Daarnaast is in het bezuinigingsprogramma een apart budgettair kader gecreëerd voor tegenvallers en risico's. Dit kader vormt een buffer in de begroting en is daarmee ook als weerstandscapaciteit te beschouwen. Als zich onvermijdelijke tegenvallers voordoen, worden die in het betreffende jaar eerst met de buffer gesaldeerd. Als de buffer niet hoeft te worden aangesproken dan kan deze in de jaarrekening alsnog aan de Algemene reserve (weerstandscapaciteit) worden toegevoegd. Benodigde weerstandscapaciteit De benodigde weerstandscapaciteit is afhankelijk van het risicoprofiel en de verschuivingen die zich hierin voordoen. Dit risicoprofiel wordt bepaald door de aard en omvang van risico's waar de gemeente mee wordt geconfronteerd. De risico's betreffen zowel lijnactiviteiten als (ruimtelijke) projecten. Voor deze risico's geldt dat geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen zijn afgesloten omdat de risico's zich niet regelmatig voordoen en ook de omvang ervan in hoge mate onzeker is. Voorbeelden van risico's die relevant zijn voor het weerstandsvermogen zijn ondernemers- of bedrijfsrisico's of risico's die samenhangen met de grondexploitatie, gebiedsuitbreiding, publiek - private samenwerking (PPS), de sociale structuur (vooral bij neergaande conjunctuur) en open-einde regelingen. Artikel 11 van het BBV 2004 schrijft voor dat de paragraaf Weerstandsvermogen in de Programmabegroting een aanduiding geeft van de omvanq van de weerstandscapaciteit en de risico's, alsmede het beleid omtrent beide. Het risicomanagement is verbonden met de cyclusdocumenten en beleidsnota's. In het kader van de beleidscyclus vinden risico-inventarisaties en -analyses plaats. Het cyclische karakter dwingt vervolgens ook af dat er op een gestructureerde wijze over de voortgang en afwikkeling van de risico's gerapporteerd kan worden. Daarnaast worden beleidsnota's voorzien van een risicoparagraaf. Een risico is alles dat een bedreiging is of kan zijn voor het bereiken van doelstellingen. Het beleid ten aanzien van de samenhang tussen het weerstandsvermogen en de risico's wordt beschreven aan de hand van het onderstaande model voor risicomanagement. Het risicomanagementmodel is een instrument waarmee op rationele en transparante wijze de beheersing van de risico's kan worden verbeterd. Daarnaast wordt met dit instrument bijgedragen aan bewustwording en verbetering van de sturing omdat informatie wordt gegenereerd waarmee actief kan worden gestuurd op het verkleinen of wegnemen van risico's zodat doelstellingen (beter) bereikt worden. Tevens wordt hiermee de benodigde weerstandscapaciteit onderbouwd. Vakteam S&C /Financiën oktober2010
10 doelstellingen van de gemeente risico identificatie risico analyse check risicobeheersing elimineren verminderen risicofinanciering zelf dragen overdragen monitoring Een uitgebreide beschrijving van het risicomanagementmodel is opgenomen in de brochure Risicomanagement in de gemeente Delft (februari 2010). In de documenten van de beleidscyclus (inclusief de voortgangsrapportages van het grondbedrijf) wordt inzicht geboden in de belangrijkste risico's. Naast een beschrijving van de afzonderlijke risico's (oorzaken, structureel/incidenteel) en de reeds beschikbare en te treffen beheersmaatregelen, worden de risico's gepresenteerd in termen van kansen en effecten. Dit gebeurt door een kwantificering op basis van een inschatting van: het verwachte gevolg (impact) in tijd, geld en kwaliteit, uitgedrukt door middel van een financiële onder- en bovengrens, de kans van optreden (hoog/midden/laag). Uiteraard geldt hierbij de kanttekening dat de inschatting van kansen van optreden en geldgevolgen naar hun aard subjectief is. Evenmin kan worden gegarandeerd dat alle risico's volledig zijn beschreven. Wel wordt bijgedragen aan risicobewustzijn van bestuur en management. Hiermee ontstaat een basis voor een adequate beheersing van risico's. Regelmatige inventarisatie van risico's en het opstellen van een risicoprofiel zijn daarbij hulpmiddelen. De verschillende risico's worden verwerkt in een risicokaart waarmee het totale risicoprofiel zichtbaar wordt Dit risicoprofiel vormt de basis voor de beoordeling van de benodigde weerstandscapaciteit. Vakteam S&C / Financiën oktober
11 1? E > <x< E o 250 < x < < x < 250 r.^'l- < 60 Laag Midden Hoog Kans (waarschijnlijkheid) Figuur: risicokaart (bedragen x 1.000) De resultaten per risico, de risicokaart en de toelichting op het risicoprofiel en de weerstandscapaciteit worden gepresenteerd in de paragraaf Weerstandsvermogen en risico's van de Programmabegroting en het jaarverslag. Weerstandsvermogen Bij het weerstandsvermogen gaat het om een beoordeling van de relatie tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit. Een aantal gemeenten stelt een norm voor de omvang van de beschikbare weerstandscapaciteit in de vorm van een percentage van de begroting of door het aantal inwoners te vermenigvuldigen met een bedrag per inwoner. Hier kan tegen worden ingebracht dat een dergelijke norm weinig tot niets zegt over de omvang van de risico's. Gemeenten met een gelijk aantal inwoners en een gelijke begrotingsomvang kunnen immers toch sterk verschillen als het gaat om het risicoprofiel. Nog zwaarwegender is wellicht het bezwaar dat verschuivingen in het risicoprofiel niet in een dergelijke norm tot uiting komen. Wij achten een dergelijke aanpak om deze redenen niet erg zinvol. Wel wordt de benodigde weerstandscapaciteit in beeld gebracht op basis van een kwantificering (impact en kans) per risico. De meerwaarde hiervan schuilt vooral in de systematische aandacht van management en bestuur voor risicobeheersing en de relatie met de aan te houden weerstandscapaciteit. Risicobeheersing kan bestaan uit uiteenlopende maatregelen, zoals het treffen van een voorziening, het afsluiten van een verzekering, budgettaire maatregelen, inhoudelijke maatregelen (zoals het versoberen van een project) of een combinatie daarvan. Pas als deze specifieke maatregelen geen soelaas bieden is een meer generieke maatregel als versterking van de weerstandscapaciteit aan de orde. Zoals hierboven reeds aangegeven krijgen vooral deze risico's een plek in de paragraaf weerstandsvermogen, omdat daar een directe relatie ligt met de omvang van de weerstandscapaciteit. De voornaamste conclusie uit bovenstaande overwegingen is dat de risico's die in de paragraaf weerstandsvermogen zijn opgenomen vooral een inhoudelijke weging behoeven, waarbij een Vakteam S&C / Financiën oktober
12 relatie wordt gelegd met de aan te houden weerstandscapaciteit. Een weging op basis van kans van optreden en te verwachten gevolgen, is daarbij ondersteunend maar volstaat niet op zichzelf. In de weging speelt de beoordeling van de risico's, en het totale risicoprofiel van de gemeente, alsmede de verschuivingen die daarin zijn opgetreden, de hoofdrol. Deze beoordeling vindt plaats onder verantwoordelijkheid van het college van B&W en wordt expliciet zichtbaar gemaakt in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicomanagement. Vakteam S&C /Financiën oktober
13 5. Voorstellen Samenvattend Voorgesteld is bij de Programmabegroting om in te stemmen met: 1. de vorming van een drietal algemene reserves: a. weerstandscapaciteit gemeente; b. weerstandscapaciteit gebiedsontwikkeling; c. algemene reserve financiering. 2. Het instellen van de volgende verschillende categorieën bestemmingsreserves: a. Egalisatiereserve ten behoeve van 'gesloten circuits'; b. Bestemmingsreserves ten behoeve van egalisatie van exploitatieresultaten; c. Bestemmingsreserves ten behoeve van financiering; d. Bestemmingsreserves voor de beleidsuitvoering. 3. Voorgesteld wordt de volgende reserves op te heffen en het eventuele saldo bij het samenstellen van de Jaarrekening 2010 toe te voegen aan de Reserve Beleid en uitvoering: 1) Accommodatie buurt en onderwijs en sport 2) Reserve Bedrijfsvoeringsrisico's 3) Reserve Evenementen 4) Reserve Milieu 5) Reserve EZH Monumenten 6) Reserve Calamiteiten tractie 7) Reserve Ecologie 8) Reserve Economische structuurfonds 9) Reserve Energiebesparende maatregelen 10) Reserve Frictiekosten Brandweer 11) Reserve Gebruikerszaken Welzijnsaccommodatie 12) Reserve Gegarandeerde Geldleningen 13) Reserve Groenonderhoud Agnetapark 14) Reserve Integratiebeleid 15) Reserve Investeringen In Midden Delfland 16) Reserve Jeugd En Onderwijs 17) Reserve Jgz 18) Reserve Kinderopvang 19) Reserve Milieutechnologie Projecten milieutechnologie fonds 20) Reserve Oudkomers/lnburgeraars 21) Reserve Renovatie Sportvelden 22) Reserve Verandertraject Wiz 23) Reserve Verkoopopbrengst Ezh 24) Reserve Vervanging Povo Systeem 25) Reserve Werk En Inkomen 26) Spaarreserve l/d-banen Melkert 1 27) Wijkreserve 28) Wmo Reserve 29) Reserve Jeugd en Onderwijs Achterstand Vakteam S&C /Financiën oktober
14 b. Voorgesteld wordt de volgende reserves op te heffen en het eventuele saldo bij het samenstellen van de jaarrekening van 2010 toe te voegen aan de Reserve Automatiseringsmiddelen: 1) Reserve Basispakket let 2) Reserve Middoffice c. Voorgesteld wordt de volgende reserves op te heffen en het eventuele saldo bij het samenstellen van de jaarrekening van 2010 toe te voegen aan de Reserve Openbare ruimte: 1) Reserve. Openbare Ruimte/Wegen,Straten,Pleinen 2) Reserve openbare ruimte groen 3) Reserve openbare ruimte waterwegen 4) Reserve Openbare Ruimte / Kunstwerken d. Voorgesteld wordt de volgende reserves op te heffen en het eventuele saldo bij het samenstellen van de jaarrekening van 2010 toe te voegen aan de Reserve Centrale vervanging meubilair 1) Reserve Vervanging Meubilair Gemeente Bestuur e. Voorgesteld wordt de volgende reserves op te heffen en het eventuele saldo bij het samenstellen van de jaarrekening van 2010 toe te voegen aan de Reserve Personeelszaken: 1) Reserve Personeelsmaatregelen 2) Reserve Reïntegratie Gemeentelijk Personeel f. Voorgesteld wordt de volgende reserves op te heffen en het eventuele saldo bij het samenstellen van de jaarrekening van 2010 toe te voegen aan de Reserve cultureel erfgoed Delft: 1) Reserve aankopen cultureel erfgoed Delft 2) Reserve Delfts aardewerkcentrum 3) Reserve Delfts erfgoed digitaal 4) Reserve egalisatie tentoonstellingen musea 5) Reserve bedrijfsvoering cultureel erfgoed Delft g. Voorgesteld wordt de volgende reserves op te heffen en het eventuele saldo bij het samenstellen van de jaarrekening van 2010 toe te voegen aan de Reserve VAK 1) Reserve vervanging instrumenten VAK Vakteam S&C /Financiën oktober
15 4. Voorgesteld wordt om de reserves in te delen volgens onderstaand overzicht voor het eerst bij de Jaarrekening a. Egalisatiereserve ten behoeve van 'gesloten circuits' Reserve Vastgoed Reserve Parkeren Reserve Riolering b. Bestemmingsreserves ten behoeve van egalisatie van exploitatieresultaten; Reserve Automatiseringsmiddelen Reserve Dienstverlening Reserve Riskmanagement Reserve Centrale vervanging meubilair Reserve VAK Reserve Cultureel Erfgoed Delft Reserve Egalisatie Leges Bouwvergunningen Vervangingsreserve Publieksbalie Reserve onderwijshuisvesting Reserve Personeelszaken Reserve Spoorzone Reserve Openbare ruimte Reserve Parkeercontrole Bestemmingsreserve ten behoeve van financiering Reserve dekking kapitaallasten Reserve investeringsplan Reserve gemeentelijke huisvesting Reserve stimuleringsfonds volkshuisvesting Nederland Reserve Decentrale Arbeidsvoorwaarden Reserve enquêterecht raad Bestemmingsreserve voor de beleidsuitvoering. Reserve Beleid en uitvoering Fonds 'transities voor duurzame en economische innovaties' 7. De administratieve verwerking van de samenvoeging van reserves te laten plaatsvinden bij het opstellen van de Jaarrekening 2010; 8. De administratieve vereenvoudiging van de mutaties op de reserves te laten verwerken in een algemene tussentijdse wijziging in het eerste kwartaal van Vakteam S&C / Financiën oktober
Raadsvoorstel. Aan de gemeenteraad. Van Datum Pfh. Steller tel.nr. Programma Registratie nr. Stuk
Gescand archief datum Q Raadsvoorstel Aan de gemeenteraad Van Datum Pfh. Steller tel.nr. e-mail Programma Registratie nr. Stuk Onderwerp college van B&W 12-10-2011 L.P. Vokurka E. de Heiden 219 7314 edheiden@delft.nl
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen
Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves
Nadere informatieNota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert
Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Intern document 2014/10084 behorende bij B&W nota 2014/10024 Colofon Uitgave Mei 2014 Gemeente Zundert Markt 1 4881 CN Zundert Postbus 10.001 4880 CA
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen 2015-2018
Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleidslijnen reserves en voorzieningen... 4 2.1 Definities en regelgeving... 4 2.2 Toerekening van rente... 5 3. Huidige standen
Nadere informatieNota Reserves en Voorzieningen
Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Eijsden-Margraten. Nr. 180003 20 december 2016 Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten 1 Inleiding De nota reserves en voorzieningen dient conform
Nadere informatieBLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING
BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 628 6 november 2017 Beleidsregels reserves en voorzieningen 2018 1. Inleiding Binnen de
Nadere informatieNOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...
Nadere informatieMliVJUUT. Gemeente Delft b. Raadsvoorstel. Aan de gemeenteraad. Van Datum Pfh. Steller tel.nr. Programma Registratie nr.
MliVJUUT I V V V Gemeente Delft Raadsvoorstel Aan de gemeenteraad Van Datum Pfh. Steller tel.nr. e-mail Programma Registratie nr. : college van B&W : 26-04-2016 : A. Mekker : L. van Ledden-Vredenbregt
Nadere informatieDoorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE
Meijer, Jacco FIN S3 RAD: RAD150701 woensdag 1 juli 2015 BW: BW150526 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 1 juli 2015 Portefeuillehouder : H.A. Litjens Behandelend ambtenaar : Jacco
Nadere informatieNOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG
NOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Voorne-Putten-Rozenburg Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020
Nadere informatieAgendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.
RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen
Nadere informatieBeleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen)
Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) 2 januari 2014 2 Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Inhoudsopgave
Nadere informatieVMLJ Sweelssen. Telefoonnummer:
Raadsvergadering 01-12-2015 Volgnummer 113-2015 Onderwerp Wijziging beleidsnota Reserves, voorzieningen, weerstandsvermogen en risicomanagement Programmanummer - Registratienummer Collegevergadering 29-09-2015
Nadere informatieNota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H)
Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 2 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 2 1.2 Inhoud van de nota... 2 2 Regelgeving en
Nadere informatieNota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland
Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 gemeente Dinkelland Raad 21 april 2015 pagina 1 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Doel van de nota...
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018
Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Titel: Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Versie: 4 Datum: 14 mei 2018 Auteur(s):
Nadere informatieNota Reserves en voorzieningen
Nota Reserves en voorzieningen November 2017 1 Inhoudsopgave 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3 2. Reserves... 4 2.1
Nadere informatieNota risicomanagement 2014
Nota risicomanagement 2014 Opgesteld door: Afdeling concerncontrol D.d.: Februari 2014 2 Inhoud 1 Inleiding... 5 2 Wettelijk kader en doelstellingen... 6 2.1 BBV... 6 2.2 Doelstellingen... 6 3 Risicomanagement...
Nadere informatieBeleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit. Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit
Aan de raad, Onderwerp: Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit Voorstel: Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit 1 SAMENVATTING Tijdens de raadsinformatiebijeenkomst
Nadere informatieNotitie Weerstandsvermogen Veiligheidsregio Amsterdam Amstelland
Notitie Weerstandsvermogen Veiligheidsregio Amsterdam Amstelland 2017-2020 Inhoud 1. Aanleiding en Context... 3 2. Doel... 3 3. Methode... 3 3.1 Inventariseren en beoordelen risico s... 3 3.2 Vaststellen
Nadere informatieVoorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel,
AAN: De raad van de gemeente Ferwerderadiel. Sector : II Nr. : 06/52.13 Onderwerp : Vaststelling Nota Reserves en Voorzieningen 2013. Ferwert, 9 september 2013. Inleiding: Normaliter wordt de Nota Reserves
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen BghU 2018
Nota reserves en voorzieningen BghU 2018 1 1. Inleiding Artikel 11 van de verordening financieel beheer BghU 2018 bevat de volgende bepalingen 1. De directie legt minimaal eens per vijf jaar (een herijking
Nadere informatieNota Reserves en voorzieningen
Nota Reserves en voorzieningen December 2018 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3
Nadere informatieBijlage bij raadsvoorstel nr Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen
Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen 2012-2015 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding a. Aanleiding en kader b. Proces 2. Risicomanagement a. Risico's en risicomanagement b. Invoering van risicomanagement
Nadere informatieNota. Reserves en voorzieningen. Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland
Nota Reserves en voorzieningen Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland 2015 Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding... 3 1.1 Algemeen... 3 1.2 Leeswijzer... 3 Hoofdstuk 2 Begripsbepalingen... 4 2.1 Algemeen... 4 2.2
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010
Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 Inleiding 2 2. Overzicht van reserves en voorzieningen resultaatsbestemming 2009 3 3. Besluit Begroting en Verantwoording
Nadere informatieNota Reserves en. Voorzieningen
Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen 3. Onderscheid reserves en voorzieningen 4. Rentetoerekening 5. Reserves
Nadere informatieNota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel
Nota Reserves en Voorzieningen 2004 Gemeente Ferwerderadiel Inhoudsopgave Blz. 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen. Onderscheid reserves en voorzieningen 4.
Nadere informatieBijlage nota reserves en voorzieningen Reserves
Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Algemene reserve Stand per eind 2014 1.894.000 Buffer De algemene reserve is gevormd uit rekeningresultaten uit het verleden en is de primaire buffer voor
Nadere informatieVoorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog
Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog Voorwoord De gemeente is verplicht om één keer per vier jaar een nota reserves en voorzieningen
Nadere informatieNOTA RESERVES VOORZIENINGEN
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 1. Inleiding Reserves maken een onderdeel uit van de vermogenspositie van een organisatie. Sinds de start van de Omgevingsdienst zijn een beperkt aantal reserves gevormd.
Nadere informatieNota risicomanagement. Gemeente Asten
Nota risicomanagement Gemeente Asten Inhoudsopgave: 1 INLEIDING... 3 2 UITGANGSPUNTEN... 4 2.1 BESLUIT BEGROTING EN VERANTWOORDING (BBV)...4 2.2 FINANCIËLE VERORDENING ARTIKEL 212...4 3 DOELSTELLING...
Nadere informatieNota Weerstandsvermogen en Risicomanagement Omgevingsdienst West- Holland
Nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement Omgevingsdienst West- Holland 1 Inhoud Management Samenvatting... 3 Hoofdstuk 1 Inleiding... 4 Hoofdstuk 2 Weerstandsvermogen... 5 Hoofdstuk 3 Begrippenkader...
Nadere informatieHoe financieel gezond is uw gemeente?
Hoe financieel gezond is uw gemeente? drs. R.M.J.(Rein-Aart) van Vugt RA A.(Arie)Elsenaar RE RA 1 Hoe financieel gezond is uw gemeente? In dit artikel geven de auteurs op hoofdlijnen aan welke indicatoren
Nadere informatieNota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019
Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Inhoud Inleiding... 2 1. Vorming van reserves en voorzieningen... 3 1.1. Vorming van reserves... 3 1.2. Vorming
Nadere informatieBeleidsnota reserves en voorzieningen
Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Gemeente Cuijk Datum vaststelling: 14 december 2015 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 1.1 Aanleiding herziening beleidsnota reserves en voorzieningen 2 1.2 Doel van
Nadere informatieNOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2014 OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN Nota reserves en voorzieningen 2014 GR - pagina 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Besluit Begroting en Verantwoording
Nadere informatieOnderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017
Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van
Nadere informatieBIEO Begroting in één oogopslag
BIEO 2017 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling
Nadere informatieRaadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen
Raadsstuk Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/802709 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer
Nadere informatieRisicomanagement en Weerstandsvermogen
Risicomanagement en Weerstandsvermogen Boxmeer, 28 september 2010 tbo . Inhoudsopgave Risicomanagement en weerstandsvermogen 1. Inleiding...3 1.1. Aanleiding... 3 1.2. Doelstelling en reikwijdte... 3 1.3.
Nadere informatieGemeente Breda ~Q~ ~,,~ Registratienr: [ 40523] Raadsvoorstel
~,,~ Raadsvoorstel Agendapuntnummer: Registratienr: [ 40523] Onderwerp Instemmen met het doonoeren van een stelselwijziging voor de verantwoording- en dekkingswijze van investeringen met maatschappelijk
Nadere informatieRaadsvoorstel agendapunt
Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 489473 Datum : 10 oktober 2017 Programma : Alle Blad : 1 van 6 Commissie : Bestuur Portefeuillehouder: mr. P.J.M. van Domburg
Nadere informatieRaadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030
Raadsvergadering d.d. Casenummer Raadsvoorstelnummer Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Gemeente Bussum Vaststellen Perspectiefnota 2015 Brinklaan 35 Postbus 6000 1400 HA Bussum Aan de gemeenteraad.
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen. Concept, oktober 2014
Nota reserves en voorzieningen Concept, oktober 2014 Autorisatie OPSTELLERS: Dennis Ellenbroek FUNCTIONARIS Financieel specialist Versiegegevens VERSIE: DATUM: OMSCHRIJVING: 0.1 20 oktober Definitief concept
Nadere informatie2. Motivering In deze beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen wordt de beleidsnota van 2009 geactualiseerd
Raadsvoorstel Aan : Raad van Geertruidenberg Raadsvergadering : 28 januari 2016 Agendanummer : 08 Datum collegebesluit : 8 december 2015 Onderwerp : Beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen 0.
Nadere informatieGEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Ferwerderadiel. Nr. 134255 30 september 2016 Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Doelstelling van deze nota 3. Functies reserves
Nadere informatieRaadsvergadering van 1 november 2012 Agendanummer: 5
RAADSVOORSTEL Verseon kenmerk: 368891 Raadsvergadering van 1 november 2012 Agendanummer: 5 Onderwerp: Beleidsbegroting 2013-2016 Verantwoordelijk portefeuillehouder: Drs. F.P. Fakkers SAMENVATTING Vanuit
Nadere informatieBesluit Raad Nr. Datum 0 5 JUL 2016
Besluit Raad Nr. Datum 0 5 JUL 2016 RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid Evaluatiedatum: : 13 juni 2016
Nadere informatieNota Reserves en Voorzieningen RMH
Nota Reserves en Voorzieningen RMH 1. Inleiding De reserves en voorzieningen vormen een belangrijk onderdeel van de vermogenspositie van de Regio Midden Holland (RMH). Zowel vanuit bestuurlijk als bedrijfseconomisch
Nadere informatieBeleidsnota weerstandsvermogen. en risicobeheersing
Beleidsnota weerstandsvermogen en risicobeheersing 2019-2022 Inhoud 1. Inleiding en samenvatting... 3 2. Kaders voor weerstandsvermogen en risicobeheersing... 4 3. Risico s en risicomanagement... 6 4.
Nadere informatieJaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad
Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening
Nadere informatie2 7 OKT eindparaaf 1. dd\y. Gescand archief datum ^ Raadsvoorstel. Aan de gemeenteraad. d.d.
Raadsvoorstel Aan de gemeenteraad Van Datum Pfh. Steller tel.nr. e-mail Programma Registratie nr. Stuk College van B&W 23-09-2011 L.P. Vokurka L.M. van Ledden - Vredenbregt 015-2197911 CoordinatorNajaarsrapportage@Delft.nl
Nadere informatieKadernota reserves en voorzieningen
Gemeente Almere 11 januari 2017 Kadernota reserves en voorzieningen INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 2 UITGANGSPUNTEN RESERVES EN VOORZIENINGEN... 4 2.1 2.2 2.3 Onderscheid reserves en voorzieningen... 4
Nadere informatieNOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
MID 15 / 016 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 Aan de raad, Doel en opzet van deze nota Het doel van deze nota is het beleid voor reserves en voorzieningen vast te leggen. Een tweede doel is het
Nadere informatieoescand archief datum
Raadsvoorstel oescand archief datum 1 6-07- 11 Aan de gemeenteraad Van : College van B&W Datum : 23 april 13 Pfh. : L.P. Vokurka Steller : L. van Ledden - Vredenbregt tei.nr. : 0652739308 e-mail : CoordinatorJaarrekeningproces@Delft.nl
Nadere informatieB&W Informatieavond 11 oktober Gericht investeren in de toekomst
B&W Informatieavond 11 oktober 2017 Gericht investeren in de toekomst Programma B&W infoavond Opening Toelichting Grondexploitatie & Vastgoedexploitatie 2017 Toelichting Begroting 2018 Slotwoord Einde
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland
Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland 2017-2020 1 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2. OMSCHRIJVING RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2.1. RESERVES 3
Nadere informatieAan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei 2013. Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014
Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7 Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014 Voorstel: 1. Met ingang van de programmabegroting 2014-2017 een bijstelling doorvoeren van de wijze van
Nadere informatieVoorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015.
GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015. Voorstel van het college aan de raad Agendapunt Portefeuillehouder: mw. A.A.C. Groot Kenmerk: 247735 /
Nadere informatieProvincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015
Provincie Zuid Holland Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Versie GS 26 mei 1 1. Inleiding en achtergrond Deze nota gaat in op het beleid ten aanzien van reserves en voorzieningen van de provincie
Nadere informatieNOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN
NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Rottemeren Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020 September 2014 1.
Nadere informatieOnderwerp: Actualisatie reserves voorjaar 2018
Vergadering gemeenteraad d.d. 21 juni 2018 Agenda nummer 5 Portefeuillehouder: wethouder de heer J.H. Menninga Onderwerp: Actualisatie reserves voorjaar 2018 Korte inhoud: De gemeentelijke reserves zijn
Nadere informatieThemaraad financiën 3 april
Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit
Nadere informatieNotitie weerstandsvermogen gemeente Ten Boer
Notitie weerstandsvermogen gemeente Ten Boer 1. Inleiding In 2008 heeft Aniek Geerts, student Master of Business Administration met begeleiding vanuit de Rijksuniversiteit Groningen door de heer B.J.W.Pennink
Nadere informatieF. Buijserd Burgemeester
emeente nieuwkoop afdeling bedrijfsondersteuning raadsvoorstel portefeuillehouder Jan Tersteeg opgesteld door Ellen Burgers / 186 kenmerk/datum 09.0017140 / 11 februari 2010 vergaderdatum raad 11 februari
Nadere informatieFarid Chikar / juni 2017
Agendapunt commissie: 4.1 steller telefoonnummer email Farid Chikar 040-2083696 Farid.chikar@A2samenwerking.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 208981/269305 29 juni 2017 Portefeuillehouder Wethouder
Nadere informatieKadernota Risicomanagement provincie Groningen
Kadernota Risicomanagement provincie Groningen Provincie Groningen December 2014 1. Inleiding Op basis van de Financiële Verordening Provincie Groningen dienen Gedeputeerden Staten (GS) ten minste eenmaal
Nadere informatieRaadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Onderwerp Eindrapportage risicovoller ramen ('Keuzes maken')
Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Raadsstuknummer : 2012/14240 Datum : 29 mei 2012 Programma : Diverse programma s Blad : 1 van 5 Cluster : Bestuur Portefeuillehouder: dhr.
Nadere informatieNota Risicomanagement en Weerstandsvermogen
Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen September 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Aanleiding... 4 3. Nadere toelichting... 5 4. Doelstellingen en wettelijke kaders... 6 4.1. Doelstellingen...
Nadere informatieInzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen
Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen 1 1. Korte introductie 2. Inkomsten van de gemeente 3. Uitgaven van de gemeente 4. instrument begroting 5. Begrotingscyclus 6. Controle
Nadere informatieRv. nr.: B en W-besluit d.d.: B en W-besluit nr.:
RAADSVOORSTEL Rv. nr.: B en W-besluit d.d.: 28-5-2013 B en W-besluit nr.: 13.0508 Naam programma: Programma Stedelijke Ontwikkeling Onderwerp: Programma Ruimtelijke Investeringen Leiden (PRIL) 2013 Het
Nadere informatiedocumentnr.: INT/C/16/24902 zaaknr.: Z/C/16/27528 Raadsvoorstel
*Z01633AB306* documentnr.: INT/C/16/24902 zaaknr.: Z/C/16/27528 Raadsvoorstel Onderwerp : Jaarrekening 2015 en begroting 2017 ODBN Datum college : 21 juni 2016 Portefeuillehouder : G.M.P. Stoffels Afdeling
Nadere informatieVersie Deelraad April 2012. Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen
Versie Deelraad April 2012 Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen Inhoud 1. Inleiding 4 2. Begripsbepaling 5 2.1 Reserves 5 2.2 Voorzieningen 7 2.3 Verschil tussen een bestemmingsreserve en een voorziening
Nadere informatieRAADSVOORSTEL Rv. nr.: B&W-besluit d.d.: B&W-besluit nr.:
RAADSVOORSTEL 09.0097 Rv. nr.: 09.0097 B&W-besluit d.d.: 6-10-2009 B&W-besluit nr.: 09.1079 Naam programma +onderdeel: Onderwerp: Rapportage 2009 als onderdeel van de planning en controlcyclus Aanleiding:
Nadere informatieBetreft : RAADSVOORSTEL - vaststelling jaarrekening 2006
Betreft : RAADSVOORSTEL - vaststelling jaarrekening 2006 Datum voorstel : 5 juni 2007 Raadsvergadering d.d. : 5 juli 2007 Volgnummer : 2007R0031, agendanummer 6 Taakveld : Financiën Portefeuillehouder
Nadere informatieAdvies: In te stemmen met de Bestuursrapportage 2014 en deze ter vaststelling aan de raad aan te bieden.
VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS & VOORSTEL AAN DE RAAD Van: R.C. Ouwerkerk Tel.nr.: 8856 Nummer: 14A.00661 Datum: 5 september 2014 Team: Concernzaken Tekenstukken: Ja Bijlagen: 2 Afschrift aan:
Nadere informatieKwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2
Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening
Nadere informatieADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD
ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD Algemeen: Uit bijgevoegde checklist blijkt dat de jaarrekening 2010 GGD, op een detail na, voldoet aan het BBV. Het saldo van baten en
Nadere informatieNota Weerstandsvermogen 2013 - Gemeente Olst-Wijhe 1 van 10
Nota Weerstandsvermogen 2013 Gemeente Olst-Wijhe Olst-Wijhe, maart 2013 doc. nr.: 13.014804 Nota Weerstandsvermogen 2013 - Gemeente Olst-Wijhe 1 van 10 Inhoudsopgave Samenvatting 3 Hoofdstuk indeling 1.
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk
*0010100120132873* KNDK/2013/2873 Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk Concept 19-10-2013 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Begrippen 3 3. Beleidsuitgangspunten en kaderstelling 5 4.
Nadere informatieBestemming van het saldo van de rekening van baten en lasten 2001 en het instellen van een reserve en voorziening 0
Aanbiedingsformulier Onderwerp Bestemming van het saldo van de rekening van baten en lasten 2001 en het instellen van een reserve en voorziening 0 In te vullen door Bestuurssecretariaat Ontwerper Parafanten
Nadere informatieGemeenteraad 16 april 2014
Gemeenteraad 16 april 2014 Inkomsten (primaire begroting 2014) (bedragen x 1 miljoen) Algemene uitkering 119 Inkomensoverdrachten van het Rijk 74 Belastingen en heffingen 53 Overige goederen en diensten
Nadere informatieNota Reserves en Voorzieningen. Gemeente Landsmeer
Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Landsmeer Pagina 1 Pagina 2 Inhoudsopgave Samenvatting 5 1. Inleiding 6 2. Ontwikkeling totale omvang reserves en voorzieningen 7 3. Wettelijk kader 8 3.1. Reserves...
Nadere informatieCollegevoorstel onder verantwoordelijkheid van : Onderwerp. : onderbouwing voorziening gemeentelijke accommodaties. Programma.
Collegevoorstel onder verantwoordelijkheid van : Onderwerp Programma : onderbouwing voorziening gemeentelijke accommodaties : Financiën Voorstelnummer : 18.32 Info bij afdelingshoofd : J.W.A. van der Heijden
Nadere informatieINFORMATIENOTITIE. College van Burgemeester en Wethouders. Informatienotitie ontwikkelingen Wmo-Jeugd budget
INFORMATIENOTITIE AAN VAN ONDERWERP De leden van de Gemeenteraad College van Burgemeester en Wethouders Informatienotitie ontwikkelingen Wmo-Jeugd budget DATUM 7 maart 2019 BIJLAGE - REGISTRATIENUMMER
Nadere informatieNota reserves, weerstandsvermogen en solvabiliteit 2015. RAD Hoeksche Waard
Nota reserves, weerstandsvermogen en solvabiliteit 2015 Inhoud Samenvatting... 3 Inleiding Risicomanagement... 4 Doel risicomanagement Stappen risicomanagement Risicobeheersing Taken en verantwoordelijkheden
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018
Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Regelgeving en kaders 3 2.1 Algemeen 3 2.2 BBV-regelgeving 3 2.3 Artikel 212 gemeentewet 3 3 Reserve versus voorziening
Nadere informatieFoech ried/kolleezje: De raad is bevoegd het gemeentelijk reservebeleid aan te passen en vast te stellen.
Riedsútstel Ried : 26 maart 2015 Status : Besluitvormend Eardere behandeling : Opiniërend dd. 19 maart 2015 Agindapunt : niet invullen Portefúljehâlder : Gerda Postma Amtner : W. Kobus Taheakke : Nota
Nadere informatieNaam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder
Onderwerp Invoering nieuwe voorschriften Besluit Begroting & Verantwoording (BBV). Datum 25 mei 2016 Naam en telefoon Coen van den Hout (9300) Afdeling F&C Portefeuillehouder Frank den Brok Waarover wil
Nadere informatieGemeentefinanciën Delft
Gemeentefinanciën Delft Politiek Café GroenLinks Gemeente Delft/Controlling 1 oktober 2014 1 Gemeentefonds (1) Uitkering van het Rijk voor de uitvoering van taken door de gemeente; Circulaires Min. van
Nadere informatieAan de raad van de gemeente Lingewaard
6 Aan de raad van de gemeente Lingewaard *14RDS00194* 14RDS00194 Onderwerp Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen 2014-2017 1 Samenvatting In deze nieuwe Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen
Nadere informatieBijlage 6 Resultaatbestemming via reserves (bedragen x 1)
Bijlage 6 Resultaatbestemming via reserves (bedragen x 1) Incidenteel Programma 1 Burger en bestuur t.l.v. product 104 Regie gemeentebrede strat.programmas 80 80 t.l.v. product 305 Burgerzaken 112 112
Nadere informatieSoftclosure t/m oktober 2016
Softclosure t/m oktober 2016 1. Inleiding Hierbij treft u de tussentijdse rapportage aan over de periode januari tot en met oktober 2016. Deze rapportage volgt op de Bestuursrapportage over het eerste
Nadere informatie: Dhr. H.J. van Wiggen
4 "r '\V J eemeentc /- Monifoorl 0 9 JULI2016 RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering : 3 juli 2018 Zaaknummer : 563956 Datum Raadsvergadering : 9 juli 2018 Portefeuillehouder
Nadere informatie15 maart Begrotingswijziging
Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: 15 maart 2018 Onderwerp: Begrotingswijziging Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. De wijzigingen van de budgetten te autoriseren. Aan de gemeenteraad
Nadere informatieNOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 2. Algemene regels met betrekking tot het reserve- en voorzieningenbeleid... 5 2.1. Inleiding...
Nadere informatieEgalisatiereserve Parkeervoorzieningen Dordrecht
Egalisatiereserve Parkeervoorzieningen Dordrecht Een notitie over de aanwending van het parkeerfonds nu en in de toekomst. Auteur: Ad Koijen Opdrachtgever: Wil Ronken Status: collegebehandeling Datum:
Nadere informatieVOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR NATUUR EN RECREATIESCHAP IJSSELMONDE
AB 3 JULI 2015 IJM/2015-518979893 VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR NATUUR EN RECREATIESCHAP IJSSELMONDE Onderwerp : Jaarstukken 2014 Kenmerk : IJM/ 2015-518979893 Bijlagen : -3- Besluitdatum : 3 juli 2015 Voorbereid
Nadere informatie