Tussenrapportage herfst 2012

Transcriptie

1 Tussenrapprtage herfst Auteur: Ineke Verheul Datum: 1 nvember 2012 Versie: 0.2

2 - 2 - Status: Definitief

3 Versiebeheer Versie Status Datum Auteur 0.1 Cncept IV 0.2 Cncept Bijdragen WT, EP, FN, 0.3 Definitief IV - 3 -

4 1. Inleiding SURF richt zich p het stimuleren van vernieuwingen met ICT in het nderwijs, dr innvatie en kennisntwikkeling p gang te brengen en de resultaten daarvan te verspreiden. Samenwerking staat bij het uitveren van deze activiteiten centraal. Een van de instrumenten vr kennisntwikkeling en verspreiding is de Special Interest Grup (SIG), een cmmunity van experts rndm een actueel thema uit verschillende instellingen vr hger nderwijs. Virtuality is de SIG die zich bezig hudt met Serius Games, Virtuele Werelden en Simulaties. Vier jaar na de start van de Virtuality wrdt hier weer een peride van 12 maanden van de SIG geëvalueerd. Afgelpen jaar hebben de vlgende items binnen Virtuality de aandacht gekregen (cnfrm de pdracht vanuit SURF): Het in stand huden en uitbreiden van de cmmunity met experts De kennisntwikkeling en kennisdeling binnen en buiten de cmmunity. De ntwikkeling van samenwerkingsprjecten De uitgebreide evaluatie van bvenstaande punten wrdt later in dit dcument beschreven dr m.b.t. het jaarplan cncreet aan te geven welke resultaten zijn behaald. Het afgelpen jaar is er binnen de SIG een andere werkwijze gehanteerd dan in de jaren daarvr. Hiervr waren 3 cncrete aanleidingen: De financiering van de SIG dr SURF is in 2011 beëindigd. Deze financiering betrf met name de ksten van de aanstelling van de Cmmunity Manager. Om de cntinuïteit van de SIG te garanderen heeft het kernteam beslten de taken van de Cmmunity Manager meer te spreiden binnen het kernteam. Een vrbeeld daarvan is het bij terbeurt schrijven van het jaarplan. Wim Trster blijft de Cmmunity Manager van de SIG. Een andere ntwikkeling is dat sinds de aanmelding van het 500 e lid de SIG vldende mvang heeft vr een drlpende strm van vraag en aanbd vanuit de cmmunity. Dat betekent dat het kernteam meer vraaggericht dan aanbdgericht wil werken, waarmee de nadruk gelegd kan wrden p de makelaarsfunctie van de SIG (vr kennisntwikkeling en kennisdeling, en t.b.v. de ntwikkeling van samenwerkingsprjecten). Afgezien van de werkgrep EDUsim-NL die juist uiterst actief is, bleken de werkgrepen binnen de SIG niet ged te functineren. Ondanks de inspanningen van de vrtrekkers bleek er weinig tt geen inbreng van de leden van de werkgrep p gang te kmen, zdat de werkgrepen eerder een papieren aangelegenheid leken. In de afgelpen peride is dan k beslten het idee van werkgrepen ls te laten, met uitzndering van EDUsim-NL en p een andere manier te werk te gaan. De pdrachten van de verschillende werkgrepen zijn terug te vinden in bijlage II. Naar aanleiding van beide laatstgenemde ntwikkelingen streeft de SIG er naar anders te functineren: n.a.v. vragen/beheften uit Virtuality zal het kernteam SIGleden bij elkaar brengen m de gewenste resultaten te bewerkstelligen. De werkgrep is dan de grep experts die zich ver de vraag kan buigen, m dan samen met degene die de vraag inbrengt de vraag aan te pakken. Verwacht wrdt dat de betrkkenheid van de individuele SIG-leden p deze wijze grter zal zijn dan tt ng te

5 2. De activiteiten van de SIG Algemeen De activiteiten van de SIG waren, naast de standaard werkzaamheden van de Cmmunity Manager en het kernteam, tt dusver verdeeld ver een aantal werkgrepen. Naast de reeds bestaande werkgrepen, heeft in de lp van het vrgaande jaar de prjectgrep EDUsim-NL zich als werkgrep nder de SIG geschaard. De werkgrepen Visin, Business Case, Bdy f Knwledge en Research zijn in de lp van dit jaar definitief pgeheven. Al eerder bleken deze werkgrepen niet ged te functineren en was beslten werkgrepen ad hc te vrmen, p basis van vraag en aanbd vanuit de Cmmunity. Vacatures vr vrtrekkers van werkgrepen bleken niet te vervullen, ndanks de inspanningen van het kernteam. Om de verzichtelijkheid van de SIG te bevrderen leek het ten raadzaam de werkgrepen k frmeel niet meer tt de rganisatie van de SIG te rekenen, met uitzndering van de werkgrep EDUsim-NL. Bij het kernteam bestaat de behefte m nder de leden van de Cmmunity na gaan wat de tekmst en richting van de SIG zu meten zijn. Daarte wrdt een bijeenkmst met de leden gerganiseerd, z mgelijk gekppeld aan een inhudelijk seminar. Het kernteam wrdt het kmende jaar uitgebreid, m de werkzaamheden van de zittende leden te verlichten en m het draagvlak te vergrten. Inmiddels zijn drie leden van de Cmmunity bereid gevnden m het kernteam te versterken. In het nderstaande verzicht wrden de huidige werkgrepen binnen de SIG weergegeven. Team Werkgrep Grepen Kernteam EDUsim-NL Deze lijst is adhc uit te breiden nav vragen uit de Cmmunity De verfijning van de activiteiten van het kernteam en de werkgrep wrdt hierna weergegeven. Bij de activiteiten wrdt een nderscheid gemaakt in de vlgende thema s - Cmmunicatie - Bdy f Knwledge - Research - 5 -

6 2.1. Kernteam SIG Evaluatie Het kernteam is afgelpen jaar 6x bijeengekmen. Het kernteam heeft afgelpen jaar het jaarplan pgeleverd (incl. evaluatie ). Verder wrdt nu het jaarplan (incl. evaluatie ) pgeleverd. Verder heeft het kernteam de SIG (met zijn werkgrepen) begeleid in zijn uitvering (bv afstemming werkgrepen, instellen nieuwe werkgrep). Omdat er enige signalen waren dat het nderwijs niet altijd ver de bendigde faciliteiten (hardware) beschikt m daadwerkelijk aan de slag te gaan met serius gaming en virtuele werelden ntstnd binnen het kernteam van de SIG het idee m eens met game bedrijven m de tafel te gaan zitten en na te gaan f er interesse van hun kant bestnd vr het inrichten van een mbiel game lab : apparatuur die tegen een geringe prijs f zelfs gratis zu kunnen wrden uitgeleend aan schlen en instellingen. Het cntact met game bedrijven bleek echter meizaam te verlpen. Afgesprken is m eerst via Linked in te peilen f er van de kant van het nderwijs daadwerkelijk behefte bestaat aan ziets. Wanneer dat het geval blijkt te zijn, wrdt daarna verlegd met het nderwijsveld en het game-veld. Werkgrep Business Case en Visie. In het jaarplan vr deze peride werd aangegeven dat verder invulling zu wrden gegeven aan de invulling van de pdracht van de werkgrep Business Case, zdra iemand zu hebben aangegeven deze werkgrep te willen trekken. Het is echter niet gelukt een trekker te vinden. Deze werkgrep is evenals de verige werkgrepen pgeheven. Gezien het specifieke karakter van de pdracht van deze werkgrep: het ntwikkelen van een business case zijn met het pheffen van de werkgrep k de geplande activiteiten kmen te vervallen. Dat geldt k vr de activiteiten van de eveneens pgeheven werkgrep Visie. Gepland stnden: Visie-ateliers: p Strategisch niveau, vr Management Onderwerp: Het ntwikkelen van een duidelijke visie p meerwaarde van games vr het nderwijs Transitie-ateliers: p Tactisch - en Operatineel niveau, vr Lectren en Dcenten Onderwerp: De implementatie van games in het nderwijs. Bij deze ateliers zu k specifiek p een aantal actiepunten uit het Jaarplan SURF in gegaan kunnen wrden (dr in het prgramma k discussievragen p te nemen ver de rl die games, simulaties, virtuele werelden hierbij kunnen spelen). Deze activiteiten zijn dit jaar niet gerealiseerd, mdat de werkgrep niet van de grnd is gekmen. Activiteiten die nder de tpics van de vrmalige werkgrepen Bdy f Knwledge, Cmmunicatie en Research gerangschikt knden wrden en die minder specifiek zijn dan die van de werkgrep Business Case en Visie, zijn wel vergenmen en uitgeverd dr het kernteam. Tensltte heeft het kernteam aandacht besteed aan - Cntacten: bv naar: SURFnet, SURF-Fundatin, SAGAnet, andere SIGS (is p de agenda van het SIG cördinatren verleg gezet), - Representatie/PR: - de Cmmunity Manager heeft de SIG nder de aandacht gebracht bij: het dr de SIG gerganiseerde seminar Game didactiek p 22 september - 6 -

7 de bezekers van de Onderwijsdagen 2011, dmv een lunchsessie Serius Gaming cnferentie Singapre mei 2012 sltsympsium STT tekmstverkenning serius gaming, 7 ktber 2011 HGZO-cngres verige representatie (indien van tepassing): Gaming cmmunity Windesheim: pgezet in najaar 2011 met startsympsium te Almere 16 nvember 2011 Digra - PR: - p het seminar van de werkgrep EDUsim-NL dat gepland was p 23 juni zu wrden stilgestaan bij de verandering in de frmele status van de SIG en bij het 500e lid van de SIG, die vr deze bijeenkmst zu wrden uitgendigd. Het seminar kn p de geplande datum helaas niet drgaan mdat er te weinig deelnemers waren. De leden zijn via de Linkedingrep Virtuality p de hgte gesteld van het tetreden van het 500 e lid. - Surf bedankte het kernteam vr haar werk met blemen en bnbns bij een interne bijeenkmst. - Op de landelijke studiedag van Levende Talen in Utrecht heeft Digischl 3D met het virtuele taaldrpen prject de publieksprijs van het Eurpees Talenlabel gewnnen en tevens een eervlle vermelding van de jury ntvangen. Het Eurpees Talenlabel is een Eurpese prijs vr innvatieve talenprjecten. Het prject maakt deel uit van de prjecten die in de werkgrep EDUsim-NL zijn gebundeld. - TXchange: gesprekken geverd ver implementatie TX-change lab bij Windesheim Flevland. Daarnaast is er (in tenemende mate) infrmatie en cmmunicatie geweest tussen de SIGleden via de nline-media: LinkedIn en SURFspace

8 2.1.2 Jaarplan Het kernteam bestaat nu na 4 jaar uit de vlgende leden: - Erik Pleger (lid), - Kirsten Veel (lid), - Ineke Verheul (lid) - Frank Niesten (lid, trekker werkgrep EDUsim-NL) - Marlies Schijve (lid) - Jantina Huizenga (lid) - Peter van Nieuwkp (lid) - Wim Trster (Cmmunity Manager) Ok vr kmend jaar zal het kernteam: Een jaarplan pleveren (huidige dcument) De rganisatie en begeleiding van de SIG verzrgen Aandacht besteden aan Cntacten, en Representatie/PR Meer specifiek gefrmuleerd: In het kader van het Speerpunt Het in stand huden en uitbreiden van de cmmunity met experts zal het kernteam zich kmend jaar richten p de vlgende punten. Cntinuering SIG: financiële nafhankelijkheid Minimaal vier keer per jaar zullen de leden van het kernteam en de cmmunity manager vergaderen m af te stemmen. Om te zrgen dat de SIG geen persnele ksten heeft, maar wel gecntinueerd kan wrden, wrdt de vraaggestuurde werkwijze die gestart is, vrtgezet. Het kernteam zal de gezamenlijk vragen/beheften die binnenkmen verdelen ver de werkgrepen en/f individuele SIG-leden bij elkaar brengen (bij kleinere vraagstukken). De werkgrepen (geleid dr kernteamleden) zijn dan de diverse grepen experts die zich ver de vragen kunnen buigen, m dan samen met degene die de vraag inbrengt de vraag aan te pakken. Op deze wijze zal er minder inzet gevraagd wrdt van de Cmmunity Manager, en bvendien zal de betrkkenheid van de individuele SIG-leden grter zijn dan tt ng te. Met deze activiteit wrdt invulling gegeven aan het nderwerp Financiëring. De SIG blijft actief tenders die zich aandienen nder de aandacht van de SIG-leden brengen. Dr makelen van vraag en aanbd zullen SIG-leden bij elkaar gebracht wrden m samenwerkingsprjecten te stimuleren. Ok dit jaar zal de SIG een pdium bieden m de resultaten van samenwerkingsprjecten te dissemineren. Hiermee wrdt invulling gegeven aan een speerpunt vanuit SURF vr de SIG s: Samenwerken tussen hger nderwijsinstellingen bij het indienen en uitveren van prjecten en dissemineren van de resultaten daarvan. Cntinuering van en Participatie in de SIG De participatie van de SIG-leden blijft wrden gestimuleerd vanuit het kernteam dr het rganiseren van een seminars, het stimuleren van leden m hun vraag/behefte kenbaar te maken aan de Cmmunity (bv via de LinkediIn-grep), en het verder makelen van vraag/aanbd

9 Tussen de bijeenkmsten van het kernteam zullen de werkgrepen actief zijn, primair gestuurd dr de vragen/beheften die in de lp van het jaar vanuit de Cmmunity naar vren zullen kmen. De verige leden van de SIG zullen 1x in persna bijeengekmen (naast inhudelijke bijeenkmsten) vr een rganisatrische vergadering Er wrdt erp ingezet dat een grt deel van de infrmatie en cmmunicatie tussen de SIG-leden via de nline-media (LinkedIn, SURFspace,) verlpt. Ondersteuning van de huidige cmmunicatiekanalen Vr het psten van lesmateriaal wrdt ng een aparte functinaliteit aangebden, zdat het niet meer als bijlage nder een artikel gepubliceerd heft te wrden (is niet handig). Er is hiervr ng geen definitieve keuze gemaakt. Onderhuden van de cntacten met relevante partijen Relevante partijen weten de SIG te bereiken en vice versa De Face-t-Face zichtbaarheid van de SIG. wrdt nderhuden.a. dr representatie van de SIG bij relevante bijeenkmsten (dr de Cmmunity Manager; zie.a ) Cmmunicatie Evaluatie Veel van de activiteiten in deze werkgrep hadden afgelpen jaar betrekking p het speerpunt vr de SIG Het in stand huden en uitbreiden van de cmmunity met experts. - Archivering dcumenten SIG afgelpen jaren ( ). Omdat Surfgrepen phudt te bestaan zijn de dcumenten daar verwijderd. Het beheer van het archief ligt bij Erik Pleger. Er wrdt ng bekeken wat de mgelijkheden zijn bij Surfspace. - Surfspace gaat wijzigen als platfrm. Nieuwe mgeving is vanaf 15 december 2011 actief. Leden van het kernteam hebben mderatr rechten verkregen. Geplaatste infrmatie kan bij elkaar wrden gezet (bijvrbeeld ntulen SIG), Hierdr is infrmatie meilijk terug te vinden. - Aantal leden Linkedin en Surfspace per 1 augustus 2012 was resp. 675 en Nagaan is f er een RSS f link in prfiel van de SIG p Linkedin mgelijk is p het yu tube kanaal. Dit bleek echter niet mgelijk. Uitbreiden van de cntacten met relevante partijen Nu de SIG de beginfase vrbij is, en een substantiële mvang, samenstelling en naamsbekendheid bereikt heeft, heeft de SIG vldende zichtbaarheid in den lande. Relevante partijen weten de SIG te bereiken en v.v. De Face-t-Face zichtbaarheid van de SIG. wrdt nderhuden.a. dr representatie van de SIG bij relevante bijeenkmsten (dr de Cmmunity Manager; zie 2.1.1). Ondersteuning van de huidige cmmunicatiekanalen Het gebruik van SURFgrepen is uitgefaseerd (ivm pheffen SURFgrepen in 2011)

10 Relevante dcumenten wrden via SURFspace beschikbaar gesteld aan de Cmmunity. Vr het psten van lesmateriaal wrdt ng geen aparte functinaliteit aangebden, zdat het niet meer als bijlage nder een artikel gepubliceerd heft te wrden (is niet handig). Dit actiepunt kmt terug in het nieuwe jaarplan (bij Kernteam). Op advies vanuit SURFnet is er geen 3D-ruimte gecreëerd (in Secnd Life f OpenSim) m interactie binnen de SIG te faciliteren (bv vr een nline-cnferentie) en m cntent te verspreiden. Het argument hiervr was dat men juist k met mensen/instellingen kennis wil delen die ng niet z thuis zijn in 3D-ruimtes, is dan de drempel erg hg m dat via een 3D-ruimte te den. Ipv de een 3D-ruimte wrdt SURFspace ingezet. Dit item betreft het speerpunt De kennisntwikkeling en kennisdeling binnen en buiten de cmmunity. Mankracht activeren vr cntinuering van de SIG De participatie van de SIG-leden is vanuit het kernteam gestimuleerd dr het rganiseren van seminars, het stimuleren van leden m hun vraag/behefte kenbaar te maken aan de Cmmunity (bv via de LinkediIn-grep), en het verder makelen van vraag/aanbd. De SIG heeft ndertussen meer dan 680 leden aan zich kunnen binden (zie LinkedIngrup dd ), en de verschillende partijen weten elkaar ged te vinden. Een indicatr is dat p LinkedIn en SURFspace veelvuldig vragen en prepen, respectievelijk infrmatie, wrden geplaatst en beantwrd. Het blijft wel van belang dat de participatie van de SIG-leden vanuit het kernteam wrdt gestimuleerd. Genereren en pzetten van derde geldstrm Vanuit de werkgrep Research is een snelle inventarisatie gemaakt m.b.t. game industrie,subsidiegevers en beleidmakers m mgelijkheden vr bekstiging van samenwerkingsverbanden (bv subsidies) te verkennen. Op dit mment is het niet mgelijk een verzicht van bekstigingsmgelijkheden te geven: Dr bezuinigingen zijn er weinig brnnen vr subsidies, aanwezige subsidies zijn gericht p zeer specifieke delen en kennis van wel aanwezige ptjes wrdt (mede dr de schaarste) niet graag gedeeld. De SIG heeft zich er daarm p gericht actief tenders die zich wel aandienden (bv de Tender Tetsing van SURFfundatin, de Tender Augmented Reality van SURFnet) nder de aandacht van de SIG-leden te brengen. Dr makelen van vraag en aanbd zijn SIG-leden bij elkaar gebracht m samenwerkingsprjecten te stimuleren (bv m samen Games te ntwikkelen). De SIG heeft een pdium gebden m de resultaten van samenwerkingsprjecten te dissemineren (zie b.v. Seminar Enercities). Hiermee is invulling gegeven aan een speerpunt vanuit SURF vr de SIG s: Samenwerken tussen hger nderwijsinstellingen bij het indienen en uitveren van prjecten en dissemineren van de resultaten daarvan. Een belangrijk del van een 3 e geldstrm vr de SIG was m de cntinuïteit van de SIG te garanderen, met het wegvallen van de financiering dr SURF.van de Cmmunity Manager. I.s.m. het kernteam is een nieuwe rganisatie vr het bestuur van de SIG pgezet, waarbij er geen persnele ksten (i.e. aanstelling Cmmunity-manager) meer gerekend heven wrden In plaats van een aanbd-gerichte werkwijze (met veel aandacht vr beleidsvering van bvenaf ) zal de SIG meer gestuurd wrden dr de vragen/behefte vanuit de SIG. Het kernteam zal dan gezamenlijk vragen/beheften die binnenkmen verdelen ver de werkgrepen en/f individuele SIG-leden bij elkaar brengen (bij kleinere vraagstukken). De werkgrepen (geleid dr kernteamleden) zijn dan de diverse grepen experts die zich

11 ver de vragen kunnen buigen, m dan samen met degene die de vraag inbrengt de vraag aan te pakken. Verwacht wrdt dat p deze wijze er minder inzet gevraagd wrdt van de Cmmunity Manager, en dat bvendien de betrkkenheid van de individuele SIG-leden grter zal zijn dan tt ng te. Met deze activiteit wrdt invulling gegeven aan het nderwerp Financiëring Jaarplan Herhalen en cntinueren van het jaarplan van vrig jaar

12 2.3 Bdy f knwledge Evaluatie Seminars: de SIG rganiseerde p 22 september een seminar ver de manier waarp (pc) games kunnen wrden ingezet in het nderwijs: Van een game inzetten tt game principes gebruiken, en wat daar tussen zit. Uitgangspunt in het seminar was dat de wijze waarp games kunnen wrden ingezet pgevat zu kunnen wrden als een cntinuüm. Aan het ene eind van het cntinuüm ligt de mgelijkheid de games zelf in te zetten, en aan het andere eind, m de principes binnen games in het reguliere nderwijs te te passen. Daartussenin ligt de mgelijkheid m games 'blended' in te zetten, bijvrbeeld deels via de pc, deels real life in de klas. Tijdens het seminar lichten representanten van alle drie de benaderingswijzen hun methden en ervaringen te. De vlgende bijdragen maakten deel uit van het seminar: Games bij natuurkundige miscncepties: Martijn Kps, HU 21 Leerprincipes vr digitale lespdrachten: Peter den Hllander, bureau C & I De slag m Dndervrt, Tim Bsjes, HKU De presentaties zijn p Surfspace te vinden. - Windesheim seminar serius gaming. Del: nderlinge kennismaking leden Cmmunity. Prgramma: keynte dr Willem-Jan Renger. Meerdere Windesheim dcenten en studenten spraken ver hun ervaringen met serius gaming in het nderwijs. - Crss Media event Metameets, juni Trekkers waren Wim Trster en Jlanda Mastenbrek. Leden van de EDUsim-NL werkgrep gaven hierbij presentaties (Nick Zwart, Ineke Verheul). Bij dit event waren er 40 persnen in de zaal aanwezig en 800 virtueel, via life streaming. - Onderwijsdagen 2011: presentatie Ineke Verheul ver nderzek Natuurkunde didactiek, zaalvrzitter Wim Trster (Cmmunity Manager Virtuality) - De Surfnetwerkdag van 26 april is uiteindelijk in een andere vrm gerganiseerd dan te den gebruikelijk, namelijk alleen vr de vrzitters van de verschillende SIG s. Daarmee knden de plannen van de SIG vr deze dag, zals een student evenement Games in het nderwijs en/f een seminar ver mbiele games p deze dag geen drgang vinden. Het seminar ver mbiele games staat nu in de planning vr het kmende jaar. - Databank Games: het prject Enercities leek hierte mgelijkheden te bieden (SCOGATT), maar blijkt tch p een ander srt databank te mikken dan wat de SIG vr gen staat (een uitgebreide versie van Games2learn, met zwel educatieve als entertainment games en z mgelijk k lesmateriaal). De SIG blijft uitkijken naar mgelijkheden m z n databank van de grnd te krijgen. - Een van de kernteam leden heeft p Linkedin de interesse bij de cmmunity vr een beurs ver hger nderwijs en ICT gepeild, waarbij het vral m best practices rnd didactiek zu meten gaan en niet m snufjes. Deze peiling leverde niet geneg reacties p m iets dergelijks te rganiseren - Inventarisatie best practices games in het nderwijs p film. De SIG heeft daarte een Yutube kanaal pengesteld en daarin de eerste gst van vide s pgenmen (5 vide s, p Jaarplan 2012/2013 Vr het kmende jaar staan de vlgende activiteiten p de rl:

13 - Seminar Onderwijs in virtuele werelden: in één dag aan de slag, gerganiseerd dr de werkgrep EDUsim-NL (zie verder 2.5) - Onderwijsdagen 2012: naar aanleiding van een inventarisatie van mgelijke bijdragen van cmmunity leden p Linked in wrdt p de OWD 2012 p 13, 14 en 15 nvember een dubbelsessie ver games in het nderwijs gerganiseerd, met daarin de vlgende bijdragen: Jantina Huizenga (Universiteit van Amsterdam) presenteert de resultaten van een nderzek naar het gebruik van games in het nderwijs. Er is al veel bekend ver wat games in het nderwijs kunnen betekenen, maar welke games wrden er in het Nederlandse nderwijs ingezet en he den dcenten dit? Deelnemers leren he zij in hun eigen lessen games kunnen inzetten. Ry van Bussel (Kenteq) vertel ver de serius game CRAFT. CRAFT is een game die simulatie, gaming en praktijk cmbineert. Leerlingen en dcenten van zeven verschillende ROC s testten de afgelpen maanden deze nieuwe manier van leren. Op basis van de resultaten wrdt de game mmenteel verder ntwikkeld tt vlledig innvatief leermiddel. In deze sessie presenteert Kenteq de eerste resultaten van het nderzek. Ok de tepasbaarheid van deze game in de eigen nderwijspraktijk kmt aan de rde. Serge de Beer (Lentiz nderwijsgrep) laat zien he u tegen lage ksten en binnen een redelijk tijdsbestek zelf apps kunt ntwikkelen en distribueren (binnen en buiten uw eigen nderwijsinstelling). Bvendien ziet u he eenvudig het is m met een paar muisklikken en wat grafisch materiaal heel snel een eerste pzet vr een educatieve app te maken. Tjerk de Vries (ROC Eindhven) gaat in p de vraag f je serius games kunt inzetten in het berepsnderwijs. Omdat games een aanvulling zijn p het bestaande lesprgramma, meten ze aansluiten bij de bestaande leermiddelen. Tegelijk meten de games een afspiegeling zijn van de berepspraktijk. Educatieve games kunnen een bijdrage leveren aan het leerprces mits ze p de juiste manier ntwrpen en ingezet wrden. Tijdens deze sessie krijgen deelnemers de virtuele mgeving van de Warehuse Trainer te zien, waarin studenten verschillende games kunnen starten. Zaalvrzitter is de Cmmunity Manager van de SIG. - Metameets 2012: aanvankelijk was het de bedeling de werkgrep EDUsim-NL daar een bijdrage aan te laten leveren in de vrm van een sessie van een dagdeel. De werkgrep vnd dit echter niet z ged passen binnen het cncept van Metameets. Een van de leden van de werkgrep, Nick Zwart, zal er een individuele presentatie verzrgen p 1 december Seminar van Game-studie TNO: de resultaten van het effect nderzek dat is uitgeverd dr TNO en waarbij de Cmmunity Manager k betrkken is, wrden gepresenteerd p een seminar in januari Bijeenkmst ver tekmst en richting van de SIG, gekppeld aan seminar Game-studie, in januari Seminar mbiele games, bij vrkeur in samenwerking met SIG unwired, eerste helft Seminar ver effect nderzek: vrjaar Onderzek Jantina Huizenga en Ineke Verheul

14 2.4 Research Evaluatie De Cmmunity Manager maakt deel uit van het kennisverdracht prject TNO: effectiviteit serius games in het nderwijs. Hierbij hebben een 5 game bedrijven zich aangemeld m de effectiviteit van hun games te laten nderzeken. De resultaten van het prject wrden gepresenteerd p een seminar (januari 2013, zie 2.3) en gebundeld in een rapprt. - Creatp: de verheid investeert in creatieve industrieën en dus k in games. Daarte zijn nieuwe rganen in het leven gerepen. Vr games is dat Gather. Een van de speerpunten van Gather is nderzek naar de effectiviteit van games. Onderzeksaanvragen kunnen in rndes wrden ingediend bij NWO (calls). Daarbij is vrwaarde dat het nderzek wrdt uitgeverd dr Universiteiten. Deze infrmatie is verspreid binnen de SIG. Nagegaan is f deze nieuwe pzet mgelijkheden bd vr het pzetten (p grnd van nderzek) van een databank gaming. De vrwaarde dat dit nderzek wrdt uitgeverd dr kennisinstellingen blijkt hier echter een belemmering te zijn, mdat het kernteam lid dat zich hier specifiek mee bezighudt niet bij een kennisinstelling werkzaam is. Jaarplan 2012/2013 Er zijn geen specifieke plannen vr dit jaar p het gebied van research. De SIG zal hier in blijven spelen p de ntwikkelingen die zich vr den en de vragen/het aanbd van de cmmunity. Het jaarplan van vrig jaar wrdt gecntinueerd

15 2.5 Werkgrep EDUsim-NL Evaluatie De werkgrep heeft in het afgelpen jaar een zestal EDUsim-NL cmmunity bijeenkmsten gerganiseerd die in het teken staan van kennisdeling en samenwerking. Er is samengewerkt aan de ttstandkming van een netwerk van drie platfrms, waarmee nderwijsinstellingen p een eenvudige manier in staat gesteld wrden nderwijs in een virtuele wereld (OpenSim) te realiseren: de EDUsim cmmunity site, een wiki (EDUWIKI) en een hypergrid: EDUGRID NL. De cmmunity website van de EDUsim-NL cmmunity is vernieuwd ( en gekppeld aan de beide andere platfrms. De EDUWIKI site (( is vernieuwd, aangevuld en gekppeld aan de beide andere platfrms. Op deze site is alle kennis te vinden die ndig is m een virtuele wereld in het nderwijs p te buwen en in te richten. EDUGRID-NL: leden van de werkgrep hebben samengewerkt m, naast de cmmunity website EDUsim-NL en EDUWIKI k een hypergrid p te zetten, waar nderwijsinstellingen in Nederland p een eenvudige manier bij aan kunnen haken ( EDUGRID NL is het Nederlandse knppunt van virtuele werelden in het nderwijs. In het nderwijs wrdt steeds vaker gebruik gemaakt van innvatieve plssingen m efficiënter te werken. Dr gebruik te maken van simulatieprgramma's als OpenSim kan een reele situatie wrden nagebtst en eindels wrden herhaald zdat dcenten zich meer kunnen cncentreren p hun kernactiviteiten. Aansluiting p EDUGRID NL is vr nderwijsinstellingen in Nederland gratis. Onderwijsinstellingen kunnen met behulp van de kennis van de cmmunity zals beschikbaar gesteld p de EDUWIKI site in hun eigen temp een virtuele wereld pzetten en deze aan EDUGRID NL kppelen. De kppeling maakt direct tegang tt andere nderwijsinstellingen mgelijk. Dr EDUGRID NL wrdt het samenwerken aan prjecten, het kijken in de keuken bij cllega's en leren van elkaars ervaringen enrm vereenvudigd. Drdat de cntent m een virtuele wereld p te zetten veelal p EDUGRID NL zelf vr handen is, wrdt het pzetten van een eigen mgeving enrm vereenvudigd. De Nederlandse nderwijsinstellingen zijn verenigd in de Cmmunity Site p EDUsim-NL. Daar zijn alle niettechnische zaken rnd virtuele werelden in het nderwijs te vinden, zals beschikbaar lesmateriaal, rapprten van piltstudies etc. Deelnemers aan de EDUsim cmmunity zijn tt dusver: Fntys Hgeschlen, TNO, Game Onderwijs Onderzek, Universiteit van Tilburg, 3DLES, Hgeschl Utrecht, EDUGRID NL, Hgeschl Zeeland, TELLCnsult, Digischl, Windesheim, SURFnet

16 Jaarplan 2012/ Seminar Onderwijs in virtuele werelden: in één dag aan de slag (19 nvember 2012). Del van dit seminar is dcenten/instellingen ver de streep te trekken m virtuele werelden in te zetten bij hun nderwijs, dr ze zveel mgelijk cncrete tls aan te reiken, te laten zien wat het kst, he het gerganiseerd kan wrden, dr best practices vr verschillende vakgebieden te tnen en ze zelf in wrkshps aan de slag te laten gaan. De wrkshps wrden vr zwel beginners als gevrderden gegeven. Vr het seminar hebben zich 128 deelnemers ingeschreven. Omdat het aantal mgelijke deelnemers beperkt is tt 40, wrdt het seminar in januari en maart 2013 ng twee maal herhaald vr de verige deelnemers. - De werkgrep rganiseert minimaal een drietal EDUsim-NL cmmunity bijeenkmsten die in het teken staan van kennisdeling. - De werkgrep deelt kennis via de cmmunity website van de EDUsim-NL cmmunity. ( - Een van de leden van de werkgrep verzrgt een presentatie p Metameets De werkgrep zet zich in vr: Beheer en actualisering van het drievudig platfrm van de cmmunity website, EDUWIKI en EDUGRID Het actief ntwikkelen van lesmaterialen Dcumenteren van kennis Schling, ndersteuning In kaart brengen van best practices Kppelen en samenbrengen van nderwijsinstellingen in Nederland Aansluiten bij internatinale ntwikkelingen De ttstandkming van een hulpeiland vr EDUGRID

17 Bijlage I: Overzicht SIG Virtuality in LinkedIn (Per 1 augustus 2012)

18 Inhudpgave 1. Ontwikkeling ledenaantal 1.1 SIG p LinkedIn 1.2 SIG p Surfspace 2. Verdeling aantallen ver delgrepen 3. Activiteiten binnen LinkedIn 3.1. Discussies 3.2 Subgrepen

19 1. Ontwikkeling ledenaantal Vr de cmmunityvrming heeft Virtuality een plek p LinkedIn, vanaf mei 2009 is de SIG daar actief. Het ledenaantal maakt ng steeds een grei dr. Daarnaast is sinds 2011 k het medium Surfspace actief Ontwikkeling ledenaantal SIG p LinkedIn Ontwikkeling aantallen binnen LinkedIn van 1 augustus 2011 tt 1 augustus 2012: 1 aug sept kt nv dec jan feb mrt april mei juni juli aug Ontwikkeling ledenaantal p Surfspace Sinds 2011 heeft de SIG deze tweede plek als ntmetingsplaats. Op 1 augustus 2012 waren er 28 leden binnen Surfspace

20 2. Verdeling aantallen ver delgrepen Inleiding Vr de verdeling ver delgrepen is alleen gekeken naar LinkedIn. Het aantal p Surfspace is ng niet grt geneg en daarnaast zijn er veel dublures met LinkedIn. Huidige stand van zaken LinkedIn. Laatste meetmment: 1 augustus 2012 Aantal leden p meetmment: 675 Onderstaand verzicht p basis van verdeling van aantallen p meetmment. 1 Onderwijs WO 113 HBO 151 MBO 18 VO 17 BO 7 2 Onderwijs Ondersteuning SURF 22 Kennisnet 9 Overig 7 Stichtingen 4 SLO 2 RCEC 2 CPS (subttaal 1) 47 (subttaal 2) 3 Bedrijven 301 (subttaal 3) 4 Overheid Musea 4 Zrg 3 Rijksverheid 3 Gemeente 2 Marine 1 13 (subttaal 4) 5 Onbekend 8 (subttaal 5) Ttaal :

21 3. Activiteiten binnen LinkedIn 3.1. Discussies Meetmment: 1 augustus 2012 Onder Discussins is het binnen LinkedIn mgelijk m dr de leden allerlei vragen te stellen en discussies te starten waarp leden kunnen reageren. Dr de leden zijn er in het afgelpen jaar in ttaal 72 discussies gestart dr 27 verschillende persnen. Smmige discussies leveren vele reacties p. De inhud van de discussies zijn zeer divers en lpt van prepjes tt inhudelijke discussies

22 Bijlage II: Opdrachten Werkgrepen ingericht n.a.v. Netwerktafel Serius Gaming

23 Opdracht Werkgrep Visie:Duidelijke visie p meerwaarde van games Trekker: Hans Stavleu Op verschillende niveaus (strategisch/tactisch/peratineel: van instellingsmanagement/ bestuur t/m dcenten) binnen de instellingen) is het ntwikkelen van visie p serius gaming in het nderwijs ndzakelijk m het cncept een stevigere plek (implementatie) in de rganisatie te laten krijgen. Er is vral behefte aan meer inzicht p de meerwaarde van games in het nderwijs en de wijze waarp deze ingezet kunnen wrden. Naast SURF Fundatin zu er, vrtvleiend uit de huidige SIG een thema-grep meten ntstaan, die intermediërend ptreedt en vr de visie zrgt. Er zijn eigenlijk verschillende invalsheken vr de verschillende delgrepen ndig: Visieateliers (Strategisch): Cllege van Bestuur Transitieateliers - naar implementatie (tactisch en peratineel): lectren, dcenten Beide vrmen zijn ndig, niet tp-dwn, maar gelijktijdig. De vrm van deze ateliers kan zwel fysiek als virtueel zijn. De SIG rganiseert een aantal acties m games te ntwikkelen, richt zich daarbij speciaal p de didactiek en stimuleert daarmee dat er serius games vr nderwijsinstellingen ntwikkeld wrden. De SIG zu de samenwerking kunnen aangaan met het expertisecentrum mediawijsheid. Dit is een centrum dat gesubsidieerd wrdt dr OC&W en daar 6 tn per jaar vr ntvangt. Hierbij is input ndig vanuit de andere betrkken thema-grepen. Znder de echte inhud km je er niet. Mgelijk kan de input van het grepje validatie hierin meegenmen wrden. Opdracht Werkgrep Business Case: Ontwikkelen gede business case Trekker: Vacature Cntext: Het ntwikkelen van een gede businesscase p private-publieke basis (samenwerking /bundeling deskundigheid nderwijs= publiek (nderwijskundigen) en industries=privaat (game develpers)), met aandacht vr financiën, pschaling en nderhud. Dit is ndig m de cmmerciële haalbaarheid te tetsen en daarmee m meer zicht te krijgen (en uiteindelijk draagvlak) p de financiële cnsequenties van ntwikkeling en implementatie in het nderwijs. Hiervr is samenwerking tussen verschillende nderwijsinstellingen en tussen de gamesindustrie ndzakelijk. Delen zijn: Het realiseren van kwalitatief gede games. Op dit mment maken develpers mie games waarvan je niet leert en nderwijskundigen maken ged nderwijsmateriaal znder game-elementen. Ged m alle partijen bij elkaar te brengen. Duurzaam als het znder subsidie gerealiseerd kan wrden. Dit kan dr het cmmercieel te maken. Issues die spelen, zijn: Regulier businessmdel dat aan met sluiten p de nderwijsfinanciering Leren m samen te ntwikkelen (nderwijskundigen en develpers). Status: De huidige ntwikkeling is dat er subptimale resultaten zijn tt nu te, mdat er ng geen gede samenwerking heeft plaatsgevnden tussen de verschillende partijen. De rl van SURF kan zijn dat ze helpen met het pbuwen van expertise, het leveren van een ttaal dienstenpakket (waar hsting deel van uitmaakt) en samenwerken met andere partijen (zals tussen surfnet en kennisnet). Opdracht Werkgrep Bdy f Knwledge: Ontwikkelen bdy f knwledge Trekker: Lennart Quispel Wat we ndig hebben in eerste instantie is een srt landkaart van Serius Gaming, waarin duidelijk wie nu precies waar een rl speelt. Dat geldt vr het hele traject vanaf experiment tt en met implementatie. In 2006 is er al een prject TOGA ntwikkeld, waarin dit al gedaan is. De resultaten daarvan kunnen hier gebruikt wrden

24 Serius games didactiek ntwikkelen. Rllen: wie det wat? (pschaling, incubatie, implementatie) Rl van de dcent (gamemaster, berepskracht) bij de ntwikkeling en bij de tepassing en de cnsequenties bij pedaggische pleidingen. Kennisverdracht/ delen van ervaringen dr dcenten p het gebied van serius gaming: verzamelen van best practices, waarmee dcenten beter zicht krijgen p de mgelijkheden van de inzet van serius games. Het ntwikkelen van een bdy f knwledge : Enerzijds is meer kennis ndig van de samenwerkingspartijen en ver de vraagarticulatie. (Essentieel is m de vraag van de dcent ged te frmuleren (vraagarticulatie) en m vragen te bundelen. Met dat laatste wrdt bedeld dat er een srt matchmaking (marktplaats) vr het HO plaatsvindt, waarin vraag en aanbd bij elkaar wrdt gebracht = bundeling deskunidgheid) Anderzijds is k meer kennis ndig ver de beschikbare methden en mgelijke standaardisatie/patrnen (drempel verlagen vr dcenten). Netwerken cmbineren: Tijdens de netwerktafel is k aanbevlen m binnen bdy f knwledge het thema samenwerking vrp te stellen en aansluiting te zeken met partijen als de Dutch Games Assciatin (DGA); de Task Frce Innvatie regi Utrecht (TFI), de Stichting Tekmstbeeld der Techniek (STT), en de HKU. Daarnaast is er de Dutch Games Directry, een initiatief vanuit de DGA m alle games-gerelateerde bedrijven in Nederland in een nline directry te zetten. Verder is er de SAGANET website en de wiki Game2Learn. Lennart Quispel heeft aangegeven een intermediairende rl te willen vervullen bij de samenwerking en afstemming tussen deze partijen. Er zijn een aantal kepels, zals de SIG, SagaNet, Games 2 Learn en Digra. Waarm is er dan wat extra ndig, wat wrdt er gemist en waarm lukt dat niet binnen de bestaande initiatieven? Binnen de grep wrdt gedacht dat er één lket mist, één platfrm waarbinnen je vr alles terecht kunt. En dan niet een website, maar een echt lket. Opmerkingen: Belangrijke pmerking daarbij is dat er verschillende belangen spelen: he kun je die verschillende belangen behartigen en triggeren? He krijg je de dynamiek p gang, zdat niet iedereen kmt halen en niet brengen. He is dit vr andere middelen, bv. sftware, in het nderwijs ingeschten? Het gaat er krtm niet m dat een mgelijke frmule ng niet zu bestaan, maar dat die bij games ng niet is ingeschten. Opdracht Werkgrep Research: Validatie-nderzek/ kwaliteitsbepaling Trekker: Ineke Verheul Er is tt nu te weinig aandacht geweest vr validatie-nderzek. Er is meer validatie-nderzek ndzakelijk naar de pbrengst/meerwaarde/ tegevegde waarde van serius games in het algemeen en van ntwikkelde games specifiek (niet klakkels inveren). Empirisch nderzek dat tt nu te gedaan is, is veelal generalistisch van aard, maar is weinig diepgaand. Er is nu k behefte aan validatie-nderzek naar specifieke games en hun cntext. In samenhang met allerlei nderwijsinstellingen zu samengewerkt meten wrden m dit scherp te krijgen: bij kennisinstellingen pilts uitveren en evidence verzamelen. Op grnd hiervan kan vrlichting gegeven wrden ver de meerwaarde van games (draagvlak leidt tt adptie en implementatie). Vrdelen: Grtere kans p implementatie in het nderwijs, wanneer er aantnbaar effecten zijn Grter mediawijsheid van dcenten, uders en leerlingen/ studenten Beperkingen: Blijkbaar niet echt een tpic vr subsidiegevers Veel geld gaat naar de ntwikkeling van games in plaats van naar het nderzek ernaar Ontwikkelstadium: Er gebeurt bijna niets p dit gebied. Kennisnet heeft een nderzeksprgramma laten ntwikkelen. Hewel het stadium en de uitkmsten ng niet bekend zijn bij deze deelnemers, wrdt gecncludeerd dat de knw-hw er dus is: nu meer richten p het hger nderwijs. Samenwerken: Onderzekers en nderwijsinstellingen zuden meten samenwerken m de vraag te bepalen

25 Vrbeeld: nderzek naar effectiviteit van een COTS game: Oblivin. Frequentie 2000, want de methde kent lgische gebreken Kunnen deze twee quasi-experimenten wrden nderzcht in Nederland? Deze werkgrep heeft bij haar startbijeenkmst de vlgende aandachtsgebieden gefrmuleerd: een gunstiger nderzeksklimaat nderzeksprgramma s in plaats van/naast incidenteel nderzek schlen werven vr nderzek samenwerking ver de grens samenwerking van de verschillende grepen die zich met gaming bezighuden betrekken van de game industrie in nderzek subsidiemgelijkheden inventariseren inventarisatie lpend nderzek en nderzeksplannen een agenda vr cngressen, beurzen ed cnferentie (internatinaal?) in Secnd Life (zie 2.2.2)/anderszins Als Missin statement heeft deze werkgrep gefrmuleerd: De Research grep heeft als del nderzek p het gebied van games in het nderwijs te bevrderen, zwel in kwalitatieve als in kwantitatieve zin Hierbij wrden de begrippen games, nderwijs en nderzek breed pgevat:. Games: de nadruk ligt p virtuele games, maar k nderzek naar andersrtige games kan relevant zijn.. Onderwijs: iedere cntext waarbij leren via games een rl speelt.. Onderzek: elk type nderzek dat infrmatie plevert die bruikbaar is vr de inzet van games als leermiddel. De Research grep fungeert als katalysatr: alle activiteiten zijn erp gericht zwel de heveelheid als de kwaltiteit van nderzek rnd games als leermiddel te bevrderen. Als Actiepunten heeft deze werkgrep gefrmuleerd:. Gunstiger nderzeksklimaat: he kmt het dat er weinig subsidiemgelijkheden zijn vr nderzek naar serius gaming in het nderwijs en he kan dat wrden verbeterd?. Samenwerken tussen verschillende gamegreperingen en inventarisatie lpend nderzek en plannen.. Betrekken van de gameindustrie in nderzek.. Bijhuden van een evenementenagenda Opdracht Werkgrep EDUsim-NL (later gefrmuleerd): Open Surce virtuele werelden Trekker: Frank Niesten Cntext: De EDUsim-NL cmmunity heeft als del de ntwikkelingen van Open Surce virtuele werelden te vlgen en te nderzeken f deze tepasbaar zijn in het nderwijs. Delen:. Organiseren van een drietal EDUsim-NL cmmunity bijeenkmsten die in het teken staan van kennisdeling.. Organiseren van een bijeenkmst waarbij de resultaten van de cmmunity wrden gepresenteer aan de SIG.. Kennisdelen via de cmmunity website van de EDUsim-NL cmmunity. Status: De vrbereidingen van bvenstaande activiteiten is in vlle gang, deze kunnen binnenkrt drgang vinden