Meer Waardering, Meer Werkgelegenheid, Minder Werkdruk.

Transcriptie

1 Meer Waardering, Meer Werkgelegenheid, Minder Werkdruk. De inzet van CNV Onderwijs voor 2014 (Arbeidsvoorwaardennota) In de onderhandelingen over het Nationaal Onderwijsakkoord heeft CNV Onderwijs ingezet op de 3 W s: Waardering, Werkgelegenheid en Werkdruk. Deze lijn zetten we graag voort. Daarom is er bij de opbouw van dit document voor gekozen, om de inzet bij de cao onderhandelingen, te bundelen aan de hand van deze 3 W s. De cao is een belangrijk middel om onze wensen te realiseren. Maar betere arbeidsvoorwaarden bereiken wij ook langs andere wegen. Bijvoorbeeld via onze inbreng in de arbeidsmarkt- en mobiliteitsfondsen in de verschillende subsectoren. Via het CNV kan kabinetsbeleid en wetgeving worden beïnvloed. En in de Pensioenkamer van de Raad voor het Overheidspersoneelsbeleid onderhandelen wij over sociale regelingen. Leden, sectorraden, stuurgroepen en cao onderhandelaars zijn geraadpleegd bij de totstandkoming van dit document. Er is rekening gehouden met de Arbeidsvoorwaardennota die CNV breed is opgesteld, met de bestaande visiedocumenten en de input uit het lopende visietraject.

2 1. Meer Waardering CNV Onderwijs ziet graag dat waardering voor de mensen die werken in en aan het onderwijs terug te zien is in o.a. loon, aanzien, respect en ruimte voor professionalisering. Loon Bij een gewaardeerde professional hoort een passend salaris. CNV Onderwijs wil de salarispositie van al het onderwijspersoneel verbeteren. Stijging met het percentage van de inflatie is voor CNV Onderwijs de minimale inzet. Om de wervingskracht van de onderwijssector te vergroten en het zittende personeel te behouden, streven wij naar een concurrerende beloning die past bij hooggekwalificeerd personeel. Daarbij hoort ook een eindejaarsuitkering van 8,33% in alle sectoren. De ambitie is om een inhaalslag te maken, waarbij de achterstand van de afgelopen jaren op het gebied van loonontwikkeling wordt ingelopen. Beloning van herintreders Door een onderbreking in de carrière, bijvoorbeeld vanwege het verrichten van zorgtaken of door (onvrijwillige) werkloosheid, kunnen er beloningsverschillen ontstaan. CNV Onderwijs is van mening dat een hierdoor opgelopen (onevenredige) salarisachterstand, na het weer op peil brengen van het professionele niveau, moet kunnen worden ingehaald. Professionalisering CNV Onderwijs wil dat werknemers voldoende ruimte (in tijd en geld) krijgen voor scholing en ontwikkeling. Te vaak zien we dat het beschikbare budget voor scholing niet wordt ingezet. CNV Onderwijs wil er dan ook op toe zien dat de afspraken die al in de cao s gemaakt zijn over scholing ook echt worden nageleefd. Door individuele ondersteuning, en door ondersteuning van de MR/OR wil CNV Onderwijs er stevig op inzetten dat alle werknemers in de gelegenheid worden gesteld om scholing te volgen, doordat de tijd die ze hiervoor krijgen toereikend is en dat het geld dat hiervoor beschikbaar is wordt ingezet. Daarom moeten er, voor zover dit nog niet in cao s is opgenomen, afspraken komen over een leerrecht voor onderwijspersoneel. Voor elke werknemer moet vanuit de werkgever een individueel scholingsbudget beschikbaar worden gesteld. In de cao moeten afspraken gemaakt worden die garanderen dat de werknemer zelf de regie voert over de besteding van dit budget. De eigen keuzes van de werknemer moeten leidend zijn, waarbij het voldoen aan de eis van benoembaar en bevoegd zijn voor het vak dat iemand geeft wel voorop staat. De werkgever mag echter niet eenzijdig focussen op scholing gericht op omgaan met verschillen in het kader van passend onderwijs. Twijfelachtige invullingen door werkgevers met kwalitatief laagwaardige scholingen moeten eveneens worden tegengegaan. Scholing moet inhoudelijk aantrekkelijk zijn: het moet echte hulp bieden bij het oplossen van de dagelijkse problemen waarmee onderwijsgevend én onderwijsondersteunend personeel wordt geconfronteerd. Daarnaast bepleit CNV Onderwijs een uitbreiding van het budget voor de promotie- en lerarenbeurs. Wij eisen dat de lerarenbeurs voor iedereen toegankelijk blijft. Het leraren register ziet CNV Onderwijs als een goed middel om de scholing van docenten zichtbaar te maken en te waarderen. Hoewel voldoende bij- en nascholing geen garantie is voor de kwaliteit van een leraar, maakt het wel de inzet zichtbaar die is gedaan om vakkennis en pedagogischdidactische kennis en vaardigheden op peil te houden. Op zijn minst zou elke docent bevoegd moeten zijn voor het vak dat hij geeft. De voorwaarden voor het onbevoegd lesgeven in noodgevallen moeten worden aangescherpt. Wat CNV Onderwijs betreft is het lerarenregister een middel in handen van de beroepsgroep, om daarmee de kwaliteit en de status van het beroep te waarborgen en bij- en nascholing tot een normale gang van zaken te maken, waarvoor ook werkgevers meer ruimte zullen moeten gaan bieden. Ook werkloze leraren en leraren met een betrekking van minder dan 0,2 FTE moeten toegang kunnen krijgen tot het lerarenregister. Hierbij moet vooral gedacht worden aan starters die van de PABO of lerarenopleiding komen en nog niet in de gelegenheid zijn aan de gestelde eisen te voldoen. In de cao moeten harde afspraken komen te staan over een verregaande plicht van werkgevers om middelen en tijd voor scholing beschikbaar te stellen. Ook van de overheid mag hiervoor een bijdrage worden gevraagd. De rekening voor de hier genoemde scholingseisen mag niet bij het personeel worden gelegd. Het kan natuurlijk niet zo zijn dat de afspraken over scholing alleen maar extra werkdruk veroorzaken en mensen op kosten jagen. Het doel is om ruimte voor professionele ontwikkeling te claimen en het aanzien en de beroepstrots van onderwijspersoneel te vergroten. Uit onderzoek van CNV Onderwijs in 2011 is gebleken dat beroepstrots voornamelijk tot stand komt door de reacties en resultaten van leerlingen. Als onderwijspersoneel beter is toegerust om leerlingen succesvol te doen ontwikkelen, zal ook de beroepstrots toenemen.

3 Professioneel HR beleid CNV Onderwijs vindt dat alle instellingen in po, vo en mbo voor 2015 professioneel HR beleid dienen te voeren. CNV Onderwijs wil dat dit HR beleid gericht is op alle levensfasen in een loopbaan en op een leven lang leren van alle medewerkers en schoolleiding. Deel van dit HR beleid is een gesprekscyclus en ruimte voor intervisie en collegiale consultatie. CNV Onderwijs pleit er voor dat deze vormen van leren in de onderwijsorganisatie als professionele leergemeenschap, opgenomen kunnen worden in het lerarenregister. Respect en veiligheid Hoewel respect vooral iets is dat je moet verdienen, kunnen goede afspraken op school over hoe er met elkaar wordt omgegaan, bijdragen aan een respectvolle werk- en leeromgeving. Op elke school moeten zulke afspraken gemaakt worden. Deze afspraken maken duidelijk welk gedrag van elkaar verwacht mag worden. Dus bijvoorbeeld ook wat van ouders wordt verwacht als een leerling zich niet aan bepaalde afspraken houdt. Een belangrijke afspraak is dat we elkaar ook aanspreken op elkaars gedrag. Handhaving van afspraken is minstens zo belangrijk als het maken van de afspraken. In iedere school moet duidelijk zijn waar je terecht kunt met klachten en waar een vertrouwenspersoon te vinden is. Er moet ook een protocol zijn waarin staat wat er moet gebeuren bij onveilige situaties en wie waar verantwoordelijk voor is. Als er sprake is van strafbare feiten tegenover onderwijspersoneel moet de schoolleiding of het schoolbestuur degene die daarvan aangifte wil doen hierbij ondersteunen en volledige medewerking hieraan verlenen. In het primair onderwijs (po), het voortgezet onderwijs (vo), het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) en in het hoger beroepsonderwijs (hbo) kennen we een arbocatalogus. Deze zijn opgesteld door sociale partners, waaronder CNV Onderwijs. Hierin staan voorbeelden en good practices op het gebied van veiligheid in en om de school.

4 1.1 Schoolleiders De schoolleider moet in de positie komen dat hij of zij in staat is, door middel van onderwijskundig leiderschap, de kwaliteit van het te geven onderwijs verder te verhogen. De kwaliteit van het onderwijs is zo hoog als de kwaliteit van de leraar die het onderwijs verzorgt. Daarom moeten schoolleiders zich kunnen richten op hun primaire taak, namelijk onderwijskundig leiderschap en het voeren van hoogstaand personeelsbeleid, waarin de functiemix en de professionele ruimte van de leraar een prominente plaats hebben. CNV Schoolleiders en CNV Onderwijs willen een maatschappelijke erkenning en waardering van het vak schoolleider. Zij willen schoolleiders die een erkende schoolleideropleiding hebben gevolgd en die voldoen aan de eisen van de beroepsstandaard schoolleider. Investeren in onderwijskundig leiderschap en het kunnen voeren van een hoogstaand HRM beleid, dat verbonden is met de onderwijskundige doelen, zijn hard nodig om van de gehele sector weer een aantrekkelijke werkplek te maken. Een plek waar door iedereen met plezier gewerkt wordt. Een schoolleider die afgeleid wordt van dit primaire proces door de hoge regeldruk, de hoge mate van gedetailleerde verantwoording vanuit de overheid of het ontbreken van administratieve ondersteuning en een conciërge werkt daarbij contraproductief. Het vak schoolleider vraagt een maatschappelijke herwaardering, waardoor toekomstige schoolleiders deze uitdaging durven, willen en kunnen aangaan. Op basis van de nieuwe bekwaamheidseisen maken partijen ook afspraken over het register voor schoolleiders. Zoals in de nota Werken in het onderwijs 2012 is opgenomen is het doel dat alle schoolleiders in het primair onderwijs en voortgezet onderwijs zich laten registreren. CNV Schoolleiders en CNV Onderwijs willen dat de salarispositie van de leidinggevenden aan het primaire proces verder verbetert. Wij wensen een apart hoofdstuk in de cao over de salarispositie van de leidinggevenden, waarbij de koppeling van de beloning van de schoolleider aan het leerlingenaantal van de school wordt afgeschaft. Het functieniveau moet vastgesteld worden aan de hand van het fuwa systeem. CNV Schoolleiders en CNV Onderwijs zijn het eens met de minister dat iedere zwakke school er één teveel is. Uit onderzoek blijkt dat de schoolleider een cruciale rol vervult bij het aanpakken van dit probleem. Een forse, gerichte investering in de verdere professionalisering van deze schoolleider, vastgelegd in de cao s en gekoppeld aan het definiëren van de te behalen eindresultaten, is naar onze mening noodzakelijk.

5 2. Meer Werkgelegenheid Hoeveel mensen er een baan kunnen vinden in het onderwijs hangt natuurlijk niet alleen af van het geld dat de overheid hieraan uitgeeft. Het hangt ook af van demografische ontwikkelingen en kan van streek tot streek, van sector tot sector en van vak tot vak verschillen. Daardoor is er op sommige plaatsen sprake van overschotten en op ander plaatsen van tekorten. Voor de stabiliteit en de toekomst van het onderwijs vindt CNV Onderwijs het van belang dat de werkgelegenheid in het onderwijs op peil blijft. Onze inzet op werk heeft niet alleen te maken met het aan werk helpen van mensen die werkloos dreigen te worden, of al zijn. Dit heeft ook te maken met het kansen bieden aan jongeren om werkervaring op te doen. En het heeft te maken met het aan de slag houden van oudere werknemers, die langer door moeten werken. Het CNV wil jong en oud blijvend aan de slag houden. Daarvoor zetten we in op een aantal maatregelen. Extra middelen voor werkgelegenheid Van de mensen die nu afstuderen zijn er velen die moeite hebben bij het vinden van een baan. Het is echter van groot belang deze groep mensen voor het onderwijs te behouden. In het Nationaal Onderwijsakkoord is afgesproken dat er nieuwe banen voor jonge leraren bij komen in Dat is een eerste stap. CNV Onderwijs wil dat er tot 2020 extra middelen beschikbaar komen om in de komende periode de werkgelegenheid op peil te houden. In cao s wil CNV Onderwijs werkgelegenheidsafspraken maken voor kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt, gericht op werkbehoud voor een rechtvaardig en gelijkwaardig loon. Dat geldt in het bijzonder voor starters op de arbeidsmarkt die op zoek zijn naar een eerste baan en voor ouderen die na ontslag moeilijk weer aan de slag komen. CNV Onderwijs wil blokkades waardoor oudere werknemers niet voor een reguliere dienstbetrekking in aanmerking komen, wegnemen. Voor tekortvakken in het VO moet er voor bepaalde tijd een baangarantie komen. In het Nationaal Onderwijsakkoord is deze baangarantie al afgesproken. Per sector maken we concrete afspraken over hoe de extra werkgelegenheid en de baangarantie voor tekortvakken gerealiseerd zullen worden. Speciale aandacht is ook nodig voor de krimpregio s. CNV Onderwijs wil dat er regionale mobiliteitscentra komen, die zorgen voor een betere afstemming van vraag en aanbod in de regio, bijvoorbeeld door waar nodig om- of bijscholingstrajecten aan te bieden. Ook door een wat langere reistijd in geld of tijd te compenseren, kan een drempel om in een wat ruimere omgeving een baan te vinden worden weggenomen. Baanzekerheid Wie zich voortdurend af moet vragen of hij of zij volgend jaar nog wel werk heeft, omdat er wordt gegoocheld met tijdelijke contracten voelt zich niet gewaardeerd. CNV Onderwijs wil daarom via de cao het opeenstapelen van tijdelijke contracten en het gebruik van zowel payrolling als ZZP ers zoveel mogelijk voorkomen. Payrolling en ZZP als onderdeel van de flexibele formatie Payroll-ondernemingen zijn er in gespecialiseerd het formele werkgeverschap (geheel of gedeeltelijk) uit handen te nemen van de feitelijke werkgevers. Het personeel komt dan in dienst van de payroll-onderneming. Deze ondernemingen worden in het onderwijs steeds actiever. Na de sectoren HO en BVE, wordt nu ook in het voortgezet en primair onderwijs geprobeerd om voet aan de grond te krijgen. Werkgeversorganisaties staan hier redelijk welwillend tegenover, ondanks de relatief hoge kosten. CNV Onderwijs ziet een groot aantal risico s voor de arbeidsvoorwaarden van onderwijspersoneel dat op basis van een payroll-overeenkomst wordt aangesteld. Ook de inhuur van ZZP ers neemt steeds meer toe. Hoewel hun inzet voor projecten of kleine delen van het onderwijscurriculum valt te billijken, kleven er ook nadelen aan het inzetten van ZZP ers. Hun binding aan de onderwijsinstelling is geringer en hun inzetbaarheid voor allerlei met het geven van onderwijs samenhangende taken is nihil. Daarnaast kan de werkgever door het inzetten van ZZP ers cao-bepalingen omzeilen. CNV Onderwijs zal daarom via de cao het gebruik van zowel payrolling als ZZP ers zoveel mogelijk proberen te voorkomen. Bij het definiëren van flexibele formatie zal ook het aandeel payrolling en ZZP meegenomen moeten worden. Voor zover de cao flexibele formatie voor een beperkt percentage van het personeelsbestand toestaat, dienen er zeer strakke voorwaarden aan te worden verbonden: alleen voor bepaalde werkzaamheden, gelijke salaris- en verlofaanspraken en, bij payrolling, een fatsoenlijke pensioenregeling en het goed regelen van de sociale zekerheid.

6 Pensioensleeftijd loskoppelen van AOW leeftijd Werkgelegenheid moet er wat CNV Onderwijs betreft ook zijn voor mensen die door willen werken na hun AOW leeftijd. Tussen 60- en 70 jarige leeftijd moet een werknemer zelf kunnen kiezen om met pensioen te gaan. Dit zou los moeten staan van de AOW leeftijd. Bovendien mogen de werkgever, het management of de collega s niemand onder druk zetten in de keuze die hij of zij hierin wil maken. Reiskosten uit bruto loon De drempel om verder te reizen voor werk, kan verlaagd worden als je er in elk geval financieel niet op inlevert. Volgens de Nederlandse belastingwet mag een deel van het bruto loon (bijvoorbeeld de eindejaarsuitkering) gebruikt worden om reiskosten te vergoeden. Hierover hoeft dan geen belasting betaald te worden. Dit kan bij woon-werkverkeer dat niet al op een andere manier vergoed wordt en tot 0,19 per kilometer. CNV Onderwijs wil in de cao of met werkgevers afspreken dat al het onderwijspersoneel hier gebruik van kan maken. Wajongeren CNV Onderwijs vindt dat jongeren met een beperking betere kansen moeten krijgen op de arbeidsmarkt. Vaak wordt hen veel te vroeg het etiket opgeplakt, dat zij hun inkomen niet zelf zouden kunnen verdienen. Terwijl zij, gezien de aard van hun handicap, met enige begeleiding zelfs bij uitstek geschikt zijn voor bepaalde banen. Door middel van Jobcarving (het opdelen van bestaande functies in taken en deze taken anders over werknemers verdelen) kunnen soms ook passende banen worden gecreëerd, wanneer een Wajongere niet alle taken binnen een functie kan uitvoeren, maar een aantal wel. CNV Onderwijs wil in iedere cao afspraken maken over arbeidsplaatsen voor Wajongeren. We sluiten ons aan bij de afspraak uit het sociaal akkoord dat er meer werkplekken voor mensen met een beperking moeten komen. In 2026 moeten er volgens het sociaal akkoord minimaal van deze werkplekken door werkgevers gerealiseerd zijn. Diversiteits- en minderhedenbeleid CNV Onderwijs vindt het belangrijk dat alle mensen volwaardig kunnen meedoen in de maatschappij. Ook als het gaat om betaalde arbeid. Iedereen zou een gelijke toegang tot de arbeidsmarkt moeten hebben. Het mag niet uitmaken of iemand bijvoorbeeld gehandicapt, allochtoon of op oudere leeftijd is. CNV Onderwijs wil afspraken in de cao vastleggen om elke vorm van discriminatie tegen te gaan, ook bij werving en selectie. Verder wil CNV Onderwijs in de cao vastleggen dat werkgevers in het (sociaal) jaarverslag aangeven welke inspanningen zij hebben gedaan, om tot een divers samengesteld personeelsbestand te komen en om stageplaatsen beschikbaar te stellen. Ook wil CNV Onderwijs in de cao regelen dat het minderheden- of diversiteitsbeleid periodiek geagendeerd moet worden in de MR/OR-vergadering. Scholing medezeggenschap Medezeggenschapsraad en ondernemingsraad zijn de natuurlijke bondgenoot van de vakbond, ook als het gaat om personeelsbeleid. CNV Onderwijs vindt mede daarom dat geïnvesteerd moet worden in de professionalisering van de medezeggenschap. Er is al in de cao s van het primair- en voortgezet onderwijs afgesproken hoeveel geld en tijd er voor medezeggenschap beschikbaar is. Tijd en middelen voor scholing vormen een onderdeel van de MR/OR faciliteiten en moeten dus een eigen plaats krijgen in verschillende cao s.

7 2.1 Werkloosheid en arbeidsongeschiktheid Werkloosheid Het onderwijs kent vanouds goede boven- en nawettelijke werkloosheidregelingen. Deze regelingen staan onder toenemende druk, in het bijzonder in sectoren die de concurrentie van de markt voelen. In een aantal sectoren heeft dit inmiddels geleid tot het beperken of geheel schrappen van de boven- en nawettelijke regelingen. In andere sectoren kan het hiertoe leiden. CNV Onderwijs houdt in beginsel vast aan het voortbestaan van een goede boven- en nawettelijke regeling. Deze is van belang voor een fatsoenlijke inkomensbescherming. Daarbij krijgt de werkgever een stevige financiële prikkel om er alles aan te doen om (langdurige) werkloosheid te voorkomen. Iedereen die toch op een werkloosheidsuitkering aangewezen raakt, moet weer zo snel mogelijk en op een goede manier aan de slag worden geholpen. Een langdurige werkloosheidsperiode schaadt de arbeidsmarktpositie enorm. Voor in principe nog kansrijke groepen zijn scholing, bemiddeling, reïntegratiebudgetten, e.d. daarom belangrijker dan een zo lang mogelijke nawettelijke uitkeringsduur. Maar een goede nawettelijke regeling kan wel essentieel zijn voor ouderen en voor minder dan 35% arbeidsongeschikten, die veelal een slechte arbeidsmarktpositie hebben. CNV Onderwijs is bereid om te kijken naar de specifieke vormgeving van de bestaande nawettelijke regelingen, met als uitgangspunt: activering waar mogelijk, inkomensbescherming waar nodig. Arbeidsongeschiktheid CNV Onderwijs streeft er naar in de cao s een zo effectief mogelijke verplichting voor werkgevers vast te leggen om werknemers met een arbeidshandicap, voor dat gedeelte dat ze nog kunnen en dus zouden moeten werken, in dienst te houden of te nemen. Deze verplichting moet gelden voor zowel gedeeltelijk arbeids(on)geschikten als tijdelijk volledig arbeidsongeschikten. Soms lukt het mensen niet om hun door het UWV vastgestelde resterende verdiencapaciteit voor minstens de helft te benutten. In dat geval zouden ze na verloop van tijd in de zeer lage WGAvervolguitkering vallen. Om dat te voorkomen zijn maatregelen afgesproken (bijvoorbeeld door werkgevers tegemoet te komen in de loonkosten) om deze mensen toch aan een baan te helpen. Als iemand wel tenminste de helft van zijn vastgestelde verdiencapaciteit weet in te vullen wordt zijn arbeidsinkomen namelijk aangevuld met de WGA-loonaanvullingsregeling. Die regeling is veel gunstiger dan de eerder genoemde WGA-vervolguitkering. CNV Onderwijs gaat goed in de gaten houden of de afgesproken maatregelen effectief genoeg zijn, of dat er meer of betere afspraken over gemaakt zouden moeten worden. Ook zullen we er op letten of het budget dat voor deze maatregelen beschikbaar is (door regelingen die eerder zijn afgeschaft) wel volledig voor arbeidsongeschikten wordt ingezet. CNV Onderwijs wil in de cao s tot een collectieve aanvullende verzekering van het inkomensrisico bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid komen. Tot die tijd willen we deze verzekering al met groepskorting aan onze eigen leden aanbieden. CNV Onderwijs wil dat werknemers, bij wie door UWV vervroegd volledige en duurzame arbeidsongeschiktheid wordt vastgesteld, gedurende de eerste twee ziektejaren een aanvulling tot 100% van het loon ontvangen.

8 3. Minder Werkdruk Mensen in het onderwijs hebben het te druk. Over de hele linie van het Nederlandse onderwijs, ligt er bij de mensen die er werken structureel teveel op hun bordje. Oorzaken zijn onder andere de bezuinigingen van de overheid, die dit soms zo subtiel doet dat je het in eerste instantie niet merkt, en dat in veel sectoren een te groot deel van het geld niet in het primaire proces terecht komt. De leraar moet steeds meer lessen geven, aan steeds meer leerlingen tegelijk. En als de les is afgelopen wacht een steeds grotere berg administratie en een flinke portie vergaderingen. Het is niet erg om hard te werken, maar als je om je heen je collega s letterlijk ziek ziet worden en je jezelf ook afvraagt hoe lang je het nog vol zult houden, dan gaat er iets mis. We horen keer op keer van onze leden dat de werkdruk echt omlaag moet. Daarom zetten we ons hier hard voor in. Voldoende middelen (voor bijvoorbeeld kleinere klassen en meer OOP) CNV Onderwijs wil dat er voldoende geld voor het onderwijs beschikbaar is om genoeg personeel aan te nemen. Het moet mogelijk worden om met kleinere klassen te werken of om meer onderwijs- en klassenassistenten in te zetten. Daarnaast moet er geld zijn voor fatsoenlijke lesmaterialen, (schone en goed geventileerde) klaslokalen en andere zaken die je nodig hebt om je werk goed te kunnen uitvoeren. Als het aan CNV Onderwijs ligt dan wordt er afgesproken dat 90% van het geld gaat naar het primaire proces en dat maximaal 10% naar de overhead gaat. (Afgezien van geld voor gebouwen in het mbo en hoger onderwijs, die hun huisvesting zelf moeten bekostigen.) De prijsaanpassing moet structureel worden toegekend, zodat het budget meestijgt met de inflatie. Bureaucratie en grote uitgaven aan allerlei bijkomende zaken moeten worden teruggedrongen. Minder administratie en regeldruk Administratieve rompslomp voor leerkrachten moet worden teruggebracht. Een deel van de taken kan worden geschrapt, en een ander deel kan (onder verantwoordelijkheid van de docent) door ondersteunend personeel worden gedaan. Zo blijft alleen het hoognodige bij de leerkracht liggen. Die moet hiervoor voldoende uren krijgen in het taakbeleid. Veel administratieve last ontstaat door wantrouwen en controlezucht vanuit de overheid. De leraar moet weer vertrouwen krijgen en niet gedwongen worden tot het scheppen van een tweede papieren werkelijkheid naast de praktijk in de klas. In het Nationaal Onderwijsakkoord is afgesproken dat er onderzoek komt naar het verminderen van de regeldruk. CNV Onderwijs wil de regeldruk verminderen door hierover afspraken te maken in de cao s. Taakbeleid CNV Onderwijs wil dat werknemers in het onderwijs meer invloed en zeggenschap krijgen als het gaat om taakbeleid. Afspraken hierover moeten waar mogelijk op schoolniveau gemaakt worden, en waar nodig in cao s worden vastgelegd. Leerkrachten zouden ook zelf inspraak moeten hebben als het gaat om een evenwichtige verdeling van het aantal lessen over het personeel. De lessentaak ligt in Nederland aanmerkelijk hoger dan in de ons omringende landen. Het is dan ook van groot belang dat leerkrachten in de positie worden gebracht om hierover op basis van gelijkwaardigheid het gesprek aan te kunnen gaan. Werkdruk onderzoek In het Nationaal Onderwijsakkoord is afgesproken dat alle partijen gezamenlijk een onderzoek naar de oorzaken van en de aanpak van werkdruk zullen ondernemen. Er zal worden gezocht naar manieren om de opeenstapeling van beleidsvoornemens en de uitgebreide verantwoordingsverplichtingen te verminderen. Bij de inzet van de intensiveringsmiddelen die in het regeerakkoord voor het onderwijs zijn uitgetrokken, zal nadrukkelijk de invloed op de werkdruk worden meegenomen. Ondersteunen van de MR/OR CNV Onderwijs zal personeel en MR/OR-leden actief ondersteunen bij alles wat ze zelf kunnen doen om er voor te zorgen dat er zorgvuldig met de tijd en energie van de mensen in het onderwijs wordt omgesprongen. Met concrete handvatten en een steuntje in de rug van CNV Onderwijs kan je zelf al het een en ander bereiken door bijvoorbeeld het taakbeleid en de vergadercultuur bij jou op school bespreekbaar te maken. Verder wil CNV Onderwijs de MR/OR ondersteunen bij hun rol in ARBO gerelateerde zaken.

9 Naleving werk- en rusttijden Over werk en rusttijden zijn in de arbeidstijdenwet en in de cao afspraken gemaakt. Door het bijvoorbeeld verschijnsel van continue roosters in het PO wordt het met deze afspraken soms niet zo nauw genomen. Ook in het VO is de praktijk op het gebied van werk- en rusttijden vaak anders dan wat is afgesproken. Naleving en waar nodig aanscherping van de cao afspraken hierover heeft de aandacht van CNV Onderwijs. Vitaliteitsmanagement CNV Onderwijs wil dat er in het onderwijs een beleid wordt gevoerd dat gericht is op duurzame inzetbaarheid van alle medewerkers binnen de school of instelling. Duurzame inzetbaarheid is een combinatie van employability, werkvermogen en vitaliteit. Het streven hiernaar wordt ook vitaliteitsmanagement genoemd. Het gaat hierbij om de activiteiten die werkgevers ontplooien om hun medewerkers te stimuleren tot het gezond en productief (blijven) werken met behoud van plezier in het werk. Vitaliteitsmanagement heeft betrekking op alle leeftijden. Leeftijdsafhankelijke regelingen voor werk, privé en ontwikkeling Vaak hangt de ervaren werkdruk ook samen met de mogelijkheden die er zijn om werk en privé te combineren. De regelingen die daarvoor nodig zijn kunnen per levensfase verschillen. Speciaal aandachtspunt hierbij is de mantelzorg. Ook de combinatie van lesgevende taken en werken aan de eigen ontwikkeling kan per levensfase anders zijn. CNV Onderwijs zet in op goede, leeftijdsbewuste, regelingen. De rode draad is om in elke levensfase te zorgen voor een passend, op de levensfase afgestemd, taakbeleid, waardoor werk en privé op een evenwichtige wijze kunnen worden gecombineerd. Hierbij doet CNV Onderwijs waar nodig een beroep op de solidariteit tussen jong en oud. Een nieuwe seniorenregeling past daarin, mits er een goede overgangsregeling komt voor de huidige bapo gebruikers. De seniorenregeling mag niet zomaar per school verschillen en moet daarom in de cao worden vastgelegd. Ruimte voor een verschillende invulling op individueel niveau is wenselijk, wanneer daarbij de wensen, talenten en behoeften van de individuele leerkracht het uitgangspunt zijn. We vinden het van groot belang dat al het personeel vanaf de eerste aanstelling tot aan pensionering optimaal, gemotiveerd en op een goede en gezonde wijze kan (blijven) werken in het onderwijs. Nieuwe vakantiewetgeving Met ingang van 2012 bouwen zieke werknemers even veel wettelijke dagen op als gezonde werknemers. Daar staat tegenover dat met ingang van 2012 opgebouwde wettelijke vakantiedagen een half jaar na het jaar van opbouw vervallen. Wel maakt de nieuwe wet het gelukkig mogelijk bij cao af te wijken van deze vervaltermijn. CNV Onderwijs wil in de cao s regelen dat de vervaltermijn van alle vakantiedagen vijf jaar blijft. Als deze afspraak niet valt te maken wil CNV Onderwijs in elk geval regelen dat bij het opnemen van vakantieverlof altijd de dagen en uren worden opgesoupeerd, die op de kortste termijn vervallen. De wettelijke dagen vervallen niet als de werknemer redelijkerwijs niet in staat was deze dagen tijdig op te nemen. CNV Onderwijs wil hier in de cao duidelijke afspraken over maken. De nieuwe wet maakt het voor de werkgever mogelijk om tijdens ziekte een (bovenwettelijke) vakantiedag af te boeken, indien de werknemer hier (mondeling) mee instemt. CNV Onderwijs wil in de cao vastleggen dat afschrijven van een vakantiedag tijdens ziekte alleen mag bij schriftelijke instemming van de werknemer. Werkkostenregeling Sinds 1 januari 2011 kan op vrijwillige basis gebruik worden gemaakt van de werkkostenregeling (WKR). Deze regeling komt in de plaats van de huidige regels voor vrije vergoedingen en verstrekkingen. De regeling biedt de mogelijkheid om maximaal 1,5% van het totale fiscale loon te besteden aan onbelaste vergoedingen en verstrekkingen (de forfaitaire ruimte ). Op dit moment is het nog niet verplicht gebruik te maken van de WKR. Dat is pas het geval vanaf Omdat er nog discussie is met de fiscus over welke vergoedingen en verstrekkingen onder deze regeling vallen, zal CNV Onderwijs voor 2014 nog geen concrete beleidslijn vaststellen. Wel wil CNV Onderwijs zo snel mogelijk per cao met de werkgevers inventariseren welke kosten er gemoeid zijn met de huidige vergoedingen en verstrekkingen. CNV Onderwijs acht zich nadrukkelijk niet op voorhand gebonden aan de forfaitaire ruimte als maximumbudget voor vergoedingen en verstrekkingen. Voorbereiding op pensioen Onderwijspersoneel moet zich aan het einde van de loopbaan goed kunnen voorbereiden op de nieuwe levensfase die aanbreekt bij (pre)pensioneren. CNV Onderwijs wil daarom in cao s het recht vastleggen om voor rekening van de werkgever een (pre)pensioneringscursus te volgen.

10 3.1 Vakbondszaken Werkgeversbijdragen aan de vakbonden In de volledig doorgedecentraliseerde sectoren worden de middelen voor de zogenaamde vakbondsfaciliteiten toegevoegd aan de lumpsum van de instellingen. In de diverse cao s moeten afspraken gemaakt worden over de hoogte van de bijdrage die werkgevers betalen aan de bij de cao betrokken vakbonden, voor alle werkzaamheden die voortkomen uit hun betrokkenheid bij de cao. CNV Onderwijs vindt dat indexatie van deze bijdrage onderdeel moet uitmaken van de afspraken. Vakbondslidmaatschap Het is voor het onderwijs van groot belang dat startende werknemers snel hun draai vinden. Veel te veel net begonnen medewerkers zeggen het onderwijs al na een korte periode weer vaarwel. CNV Onderwijs meent dat lidmaatschap van een onderwijsvakbond er toe bij kan dragen dat de nieuwe onderwijswerknemer zich gauw thuis gaat (en blijft) voelen. Daarom willen wij in de cao s vastleggen, dat elke startende onderwijswerknemer het eerste jaar de kosten van het lidmaatschap van een onderwijsvakbond naar keuze door de werkgever vergoed krijgt. Voor alle werknemers is het streven van CNV Onderwijs dat de vakbondscontributie uit het bruto loon betaald kan worden.