COMMISSIE WATERSYSTEMEN - KWALITEIT EN KWANTITEIT

Transcriptie

1 COMMISSIE WATERSYSTEMEN - KWALITEIT EN KWANTITEIT AAN DE VERENIGDE VERGADERING VAN DELFLAND Delft, 29 november 2011 Advies van de commissie Watersystemen - Kwaliteit en Kwantiteit, tevens conceptverslag van de vergadering op 29 november 2011 over de aan haar voorgelegde voorstellen van het college van dijkgraaf en hoogheemraden, ter behandeling in de Verenigde Vergadering op 15 december Aanwezig: mevr. I.J.A. ter Woorst dhr. A. van den Berg dhr. J.B. van den Berg drs. B. Canton dhr. dr. ir. G.P.J. Dijkema mevr. drs. M.J. Hilders dhr. J. de Hoog dhr. J. de Jong dhr. drs. L.W. Nanninga mevr. dr.ir. M.P.M. Ruijgh-van der Ploeg dhr. ir. G.A. van der Wedden* dhr. ir. B. van der Veer voorts aanwezig: dhr. A.D. Bongaards dhr. M. Brandt mevr. S. van Heusden dhr. F.H.H. Hottinga mevr. N. van Mulken dhr. B. Zijlstra afwezig: dhr. dr. ir. A.J. Middendorp hoogheemraad, voorzitter hoogheemraad, vicevoorzitter categorie ongebouwd categorie ingezetenen, PvdD categorie ingezetenen, PvdA categorie ingezetenen, VVD categorie ingezetenen, CDA categorie bedrijfsgebouwd categorie ingezetenen, Water Natuurlijk categorie natuurterreinen categorie ingezetenen, AWP Delfland secretaris programmamanager Voldoende water sectorhoofd Financiële zaken teamleider Waterhuishouding programmamanager Schoon water senior beleidsadviseur ruimtelijke planvorming senior projectleider categorie ingezetenen, AWP Delfland * vervangt dhr. dr. ir. A.J. Middendorp 01 Opening, vaststelling agenda De voorzitter opent om uur de vergadering. Zoals in de VV van 24 november 2011 is aangegeven vervalt agendapunt 05.01, Eindrapportage TA Waterbeheer. Het onderwerp vismigratie staat bij de agendapunten ter informatie. Formeel is dat juist, maar de voorzitter stelt voor om er een bespreekstuk van te maken. De volgorde van de agenda wordt: Ontwerp-peilbesluit cluster Delft, Vismigratie en Aanvraag ontwerpkrediet vispassage Woudse polder. De heer De Jong merkt op dat er tijdens de bijeenkomst van de VV op 24 november 2011 een inspreker heeft gesproken over het projectplan Bergboezem Berkel. De commissie heeft de tekst aangeleverd gekregen. Het paste niet om een discussie te voeren in de VV over het pro-

2 2 jectplan Bergboezem Berkel, maar de heer De Jong wil dit onderwerp graag bespreken. De voorzitter geeft aan dat de heer De Jong formeel via de fractievoorzitter in de agendacommissie had moeten aangegeven over dit onderwerp te willen spreken. De heer De Jong vraagt of de agendacommissie heeft vergaderd in de periode tussen de VV van 24 november 2011 en deze commissievergadering van 29 november De voorzitter constateert dat de agendacommissie in die periode niet heeft vergaderd. De heer de Jong kan zijn vraag bij de rondvraag stellen. Mevrouw Hilders wijst op een ingekomen stuk over de bestuursovereenkomst Water- en Klimaattafel. Daarin staat dat er nieuwe afspraken gemaakt zullen worden over het voorkomen van wateroverlast. Mevrouw Hilders is daar erg nieuwsgierig naar. De bestuursovereenkomst zou ter kennisname worden toegestuurd, maar dat is nog niet gebeurd. De voorzitter noteert de vraag voor de rondvraag. Ze kan zich voorstellen dat de vraag wellicht thuishoort in de commissie BOB. De heer Van der Wedden vraagt wanneer de eindrapportage TA Waterbeheer wel naar de commissie zal komen. Portefeuillehouder Van den Berg antwoordt dat de rapportage aan bod zal komen in de commissie van 31 januari De heer Nanninga heeft een aantal vragen naar aanleiding van een stuk ter kennisname, punt 06.05, Analyse boezemsysteem Monster. De voorzitter merkt op dat voor de heer Nanninga hetzelfde geldt als voor de heer De Jong. Normaal gesproken had hij via zijn fractievoorzitter in de agendacommissie aan moeten geven over het onderwerp te willen spreken, maar er is geen overleg geweest. De heer Nanninga mag zijn vragen bij de rondvraag stellen. 02 Vaststelling van de notulen van de vergadering van de commissie op 8 november 2011, inclusief actielijst De notulen worden ongewijzigd vastgesteld. Naar aanleiding van de notulen Portefeuillehouder Van den Berg heeft een opmerking naar aanleiding van pagina 2 van de notulen. Op deze pagina staat dat de vraag van de heer De Jong over de veiligheid bij kadeverzwaring versus berging beantwoord zal worden in een voetnoot. Dat is niet gebeurd. De portefeuillehouder licht toe dat de keringen hun eigen toetsing hebben. De heer De Jong licht toe dat je uit het stuk kon lezen dat op een bepaald moment gekozen kon worden voor verzwaring/verhoging van de kade voor een maximale peilstijging of voor berging naast de kade. Is er hier geen confrontatie tussen veiligheid en geld? Het creëren van polderberging zou goedkoper kunnen zijn dan het verzwaren van de kade voor een maximale peilstijging. De heer Bongaards legt uit dat de normering van de waterkering altijd voor gaat. Het is een provinciale verordening. Binnen de ruimte die er is in het systeem, kan gezocht worden naar het verzwaren van de kade, maar de normering van de waterkering geldt altijd. Dat is de minimumeis. Mocht Delfland kiezen voor iets anders, dan zal het als voorstel aan de VV worden voorgelegd. De voorzitter vat samen dat de veiligheid van de kade randvoorwaardelijk is. De heer J.B. van den Berg wijst op pagina 2. Op deze pagina staat dat er geen vertegenwoordiger van LTO aanwezig is geweest bij het bestuurlijk overleg over de riooloverstort Zoute-

3 3 veen. Je zou kunnen lezen dat LTO Delflands Groen haar beurt voorbij heeft laten gaan, maar de heer J.B. van den Berg benadrukt dat het anders lag. De aanwezigheid van Delflands Groen werd niet gewenst. De heer De Hoog wijst op pagina 2. Op deze pagina staat dat het college de VV nader zal informeren over de schouw. Is er al iets te melden? Portefeuillehouder Van den Berg licht toe dat een brief met informatie onderweg is naar de leden van de VV. De brief staat geagendeerd voor behandeling in D&H op 6 december De heer De Hoog wijst op pagina 12. Op deze pagina staat dat de heer De Hoog heeft gevraagd naar het aantal riooloverstorten. De voorzitter zou de vraag meenemen naar de heer Van der Ende. Is er al iets bekend? De voorzitter merkt op dat het onderwerp bij een andere commissie thuishoort. De vraag is voorgelegd aan de heer Van der Ende. Op verzoek van de heer De Hoog wordt de vraag nogmaals voorgelegd. De voorzitter merkt op dat de heer De Hoog zijn vraag ook via de fractievoorzitter aan de desbetreffende commissie voor mag leggen. 1 Naar aanleiding van de overzichtslijst met toezeggingen 1. Vlotterkering voortgang Portefeuillehouder Van den Berg licht toe dat er een flinke stap is gezet. Het gaat dan vooral om de rol van alle betrokkenen bij en de bijdrage van Delfland aan een proefopstelling, die ook financieel zou kunnen zijn Eindrapportage TA project/sawa Dit punt zal op 31 januari 2012 in de commissie aan de orde komen. 3. Het Kraaiennest Ook dit punt zal op 31 januari 2012 in de commissie aan de orde komen. 4. Stand van zaken, kansen en risico s per boezem wat betreft de structuuropgave (vispaaiplaatsen en natuurvriendelijke oevers) Dit punt staat gepland voor het eerste kwartaal van Mededelingen Er zijn geen mededelingen. 04 Agendapunten voor advies (stukken ter besluitvorming) 03 Ontwerp-peilbesluit cluster Delft (in aanwezigheid van de heer A.D. Bongaards, mevrouw S. van Heusden en mevrouw N. van Mulken) Portefeuillehouder Van den Berg geeft een korte toelichting. Het peilbesluit cluster Delft is op 14 juni 2011 ook aan de orde geweest in de commissie. Er zijn geen zienswijzen ingediend. Naar aanleiding van de opmerkingen in de commissie is het peilbesluit aangepast. Het besluit is gebaseerd op het Gewenste Grond- en Oppervlaktewater Regime (GGOR), dat niet bestuurlijk is vastgesteld maar wel voortgekomen is uit de Watergebiedsstudie Delft. In het besluit worden bedragen genoemd voor stuwen. De stuwen vormen een verbinding tussen de Hoge Abtswoudsepolder en de Lage Abtswoudsepolder. De stuwen zitten in duikers, die onder wegen liggen. Dat maakt het complex. De portefeuillehouder benadrukt dat het heel belangrijk is om de Hoge Abtswoudsepolder door te laten lopen naar de Lage Abtswoudsepolder. Eerste termijn De heer Canton heeft een aantal opmerkingen. In de VV van 15 september 2011 heeft de 1 Zie de bij dit verslag gevoegde bijlagen Beantwoording vraag dhr. De Hoog over riooloverstorten commissie Watersystemen en bijbehorend overzichtskaartje.

4 4 heer Canton de toezegging gekregen dat waar mogelijk de maaiveldhoogtes zouden worden vermeld. Dat is in dit peilbesluit in de meeste gevallen nog niet gebeurd. Op pagina 16 van het besluit staat dat voor peilgebied XI het praktijkpeil wordt voorgesteld. In het vorige peilbesluit is een peil opgenomen van -3,70 meter, maar bij nadere analyse blijkt dat er in de praktijk altijd een peil van -3,90 meter is gehanteerd. Vervolgens wordt geconcludeerd dat het peil van -3,70 meter nooit is ingesteld en hoogstwaarschijnlijk verkeerd is opgenomen in het vorige peilbesluit. De heer Canton mist de inhoudelijke argumentatie om een peil van -3,90 meter te hanteren. Op pagina 17 staat dat in de Bomenwijk nieuwe woningen worden gebouwd. In de wijk wordt drainage aangelegd. Kan hieruit worden geconcludeerd dat men het peil niet mee laat zakken met de optredende maaivelddaling, zoals de gemeente waarschijnlijk wel heeft gedaan? De heer Nanninga vraagt zich af waarom er geen zienswijzen in zijn gediend. De heer J.B. van den Berg constateert dat het peilbesluit bijna niet afwijkt van het praktijkpeil. Er wordt een aantal stuwen genoemd. Zitten er ook stuwen bij die destijds bij de reconstructie geplaatst zijn? Op pagina 21 staat dat er aan de rand van het DSM-terrein twee sloten liggen die niet in verbinding staan met ander oppervlaktewater. Als er wateroverlast is, zal het water toch ergens moeten blijven. Gaat het water rechtstreeks naar beneden en zit het dicht bij de pompput van DSM? De heer Van der Wedden heeft zes vragen. Zijn eerste vraag gaat over het prijsverschil tussen de stuwen. Wordt het prijsverschil alleen verklaard door de complexe situatie of is er nog een andere verklaring voor de hoge kosten? Op pagina 26 wordt geschreven over vernielde stuwen. Is er sprake van vandalisme en hoe wordt vernieling van de nieuwe stuwen voorkomen? Er zijn geen zienswijzen ingediend. Is er wel contact geweest met belanghebbenden of was dat niet nodig? Zijn de belanghebbenden proactief gewezen op dit peilbesluit? Moet er met het peilbesluit rekening worden gehouden met recente ontwikkelingen in dit gebied, zoals de afbouw van de grondwateronttrekking van DSM? Welke informatie is er uit het GGOR gekomen? Op welke wijze steunt de keuze om de huidige peilen zoveel mogelijk onveranderd te laten op het GGOR? Tot slot een vraag naar aanleiding van de afgelopen VV. Wordt het peilbesluit ook aangekondigd op de website van de gemeente? Mevrouw Hilders merkt op dat in het besluit zelf onvoldoende duidelijk is op welk gebied het betrekking heeft. De beschrijving van het gebied is cryptisch. Mevrouw Hilders stelt voor om de kaart van het gebied niet als bijlage bij het besluit op te nemen, maar in het besluit zelf. Klopt het dat het GGOR voortkomt uit een provinciale verplichting? Er wordt gesteld dat er met de watergebiedsstudie een integrale afweging is gemaakt voor het waterbeheer in het gebied door het opstellen van het GGOR. Mevrouw Hilders zou die afweging graag willen zien. Wie heeft de afweging vastgesteld? Op pagina 8 van de toelichting worden de beleidsthema s uit de beleidsnota Peilbesluiten genoemd die niet zijn meegewogen in de GGORafweging. Deze thema s zijn: ontsnippering, maaivelddaling, archeologie en zakkingsgevoelige bebouwing. Is het dan wel een volwaardige GGOR? Als er afwegingen worden gemaakt, is het aan de VV om die bestuurlijk vast te stellen. De heer De Hoog merkt op dat de peilen duidelijk zijn. Het verbaast hem wel dat er voor veel polders nooit een peilbesluit is vastgesteld. Wat is daar de reden van geweest? Voor de Voordijkshoornse polder wordt een flexibel peil voorgesteld van -1,30 / -2,10 meter. Het verschil van 80 centimeter vindt de heer De Hoog vrij groot. Kan dat wel? Bij het punt Financiën op pagina 2 staat dat de kosten van de vervanging van twee stuwen tussen de Hoge en Lage Abtswoudsepolder neerkomen op euro. Vervolgens staat er dat de kosten zijn voorzien in de begroting van 2012 van het programma Voldoende water. Moet hier niet staan investeringskosten?

5 5 De heer De Jong merkt op dat niet alleen het peilbesluit voorligt, maar ook het investeringsplan. De kosten van euro voor twee stuwen vallen op. Wat krijgt Delfland voor dat bedrag? De heer Dijkema heeft een vraag naar aanleiding van pagina 13. Op deze pagina staat een alinea over het tegengaan van maaivelddaling. Dit weekend heeft er in de wetenschapsbijlage van de Volkskrant of NRC Handelsblad een artikel gestaan over wetenschappelijk onderzoek dat nieuw licht werpt op de oxidatie van veen in de bodem. In het artikel werd aangegeven dat deze vorm van oxidatie serieuzer is dan altijd werd gedacht. Onderzoekers hebben vastgesteld dat als een bodem droogvalt en dus wordt blootgesteld aan zuurstof, een bepaald type enzym aan het werk gaat. Ook als de bodem vervolgens weer onder water wordt gezet, is de conservering blijvend verstoord en gaat de afbraak door. Is dat binnen Delfland bekend en wordt het meegenomen bij de afweging van peilbesluiten? Zo niet, dan wil de heer Dijkema vragen er aandacht aan te besteden. Op pagina 17 komt het peilbesluit voor de Wallertuin aan bod. De Wallertuin is een stukje natuur binnen de stadgrenzen van Delft. Hoe zijn de natuurwaarden meegenomen in het peilbesluit? Portefeuillehouder Van den Berg gaat in op de vragen en opmerkingen van de commissieleden. De heer Canton heeft gevraagd naar de maaiveldhoogtes. De portefeuillehouder constateert dat de heer Canton de drooglegging graag inzichtelijk wil hebben. De heer Bongaards licht toe dat de toezegging op 15 september 2011 in de VV is gedaan. Dit peilbesluit was toen al klaar, vandaar dat de maaiveldhoogtes in dit besluit niet zijn opgenomen. Portefeuillehouder Van den Berg zegt toe dat in het volgende peilbesluit een kaart zal worden opgenomen waar de maaiveldhoogtes op worden aangeduid. Portefeuillehouder Van den Berg vervolgt de beantwoording. De heer Canton heeft gevraagd naar het peil van peilgebied XI. De portefeuillehouder licht toe dat het peil van -3,70 meter verkeerd is opgenomen in het vorige besluit. Het peil is nu vastgesteld op -3,90 meter omdat dat het praktijkpeil is. Naar aanleiding van de vraag van de heer Canton over het niet mee laten zakken van het peil met de optredende maaivelddaling, licht de portefeuillehouder toe dat er geen oude maaiveldhoogtemetingen bekend zijn. De heer Nanninga heeft zich afgevraagd waarom er geen zienswijzen zijn ingediend. Het peilbesluit is gepubliceerd op de wijze waarop dat altijd gebeurt. De secretaris vult aan dat is toegezegd dat het proces rondom het peilbesluit geëvalueerd zal worden. De evaluatie komt volgend jaar. Daarbij wordt ook gekeken naar de communicatie met belanghebbenden. Belangengroeperingen zijn uitdrukkelijk betrokken geweest bij het peilbesluit. Portefeuillehouder Van den Berg vervolgt de beantwoording. De heer J.B. van den Berg heeft gevraagd of er stuwen bij zitten die bij de reconstructie geplaatst zijn. De portefeuillehouder licht toe dat de reconstructie over het landelijk gebied ging. Dit gaat vooral over het stedelijk gebied. Mevrouw Van Heusden reageert op de vraag van de heer J.B. van den Berg over het water bij DSM. Natuurlijk heeft het enige invloed, maar uiteindelijk maakt het niet veel uit voor het peil. Mevrouw Van Mulken reageert op de vraag van de heer Van der Wedden over de vernielde stuwen. Dat is inderdaad vandalisme geweest. De nieuwe stuwen worden zo hufterproof mogelijk gemaakt, maar dat maakt ze niet extreem veel duurder. In reactie op de vragen van mevrouw Hilders stelt mevrouw Van Heusden dat de belangrijkste punten uit het GGOR in het peilbesluit staan.

6 6 Mevrouw Hilders vraagt waarom die punten dan niet als zodanig zijn benoemd in de oplegnotitie. Het gaat erom dat de commissie geen besluit kan nemen op basis van gegevens die de commissie niet kent. Portefeuillehouder Van den Berg stelt voor het punt mee te nemen bij de evaluatie van de peilbesluiten. Mevrouw Hilders vraagt om de belangrijkste punten uit de GGOR voor dit peilbesluit op papier te zetten. De voorzitter stelt voor om de beantwoording te vervolgen. Portefeuillehouder Van den Berg vervolgt de beantwoording van de vragen van de heer Van der Wedden. Bij de evaluatie van de peilbesluiten zal worden bekeken of de peilbesluiten op de website van de gemeente kunnen worden geplaatst. Mevrouw Hilders heeft voorgesteld om de kaart van het gebied niet op te nemen als bijlage, maar in het stuk zelf. De portefeuillehouder zegt toe dat de kaart in het stuk wordt opgenomen. 2 De heer De Hoog heeft gevraagd naar het flexibele peil in de Voordijkshoornse polder. De portefeuillehouder licht toe dat de polder zijn agrarische functie kwijt is. De heer De Jong heeft gevraagd naar de kosten van de stuwen. De stuwen zitten in de duikers en de duikers zitten onder een weg. Dus de situatie is complex. Dat maakt dat het kostenplaatje behoorlijk is. De heer Dijkema heeft gewezen op een artikel dat nieuw licht werpt op de oxidatie van veen. Nieuwe kennis wordt altijd meegenomen. Mevrouw Van Heusden licht toe dat bij de evaluatie van de peilbesluiten informatie over de nieuwste technieken wordt meegenomen. Portefeuillehouder Van den Berg reageert op de vraag van de heer Dijkema over de Wallertuin. Er wordt gewerkt met het praktijkpeil. In een volgend peilbesluit zal de Wallertuin waarschijnlijk een peilvak krijgen met een nummer. Tweede termijn De heer Dijkema heeft een suggestie met betrekking tot het GGOR. Wellicht is het een idee om tijdens een informatie VV een casus door te nemen. Op welke gronden is de afweging gemaakt? Hoe loopt het proces? Dan kan worden bedacht op welke moment de VV iets zou willen doen. Op verzoek van de voorzitter zal de heer Dijkema het artikel over de oxidatie van veen in de bodem aanleveren bij de griffier. 3 Mevrouw Hilders vindt het jammer dat ze wordt verwezen naar de evaluatie van de peilbesluiten. Mevrouw Hilders steunt het voorstel van de heer Dijkema, maar wil meer dan dat. Mevrouw Hilders dringt aan op een A4 tje met de belangrijkste punten uit het GGOR. Als er een besluit wordt genomen, wil ze daar graag achter staan. Dat kan nu niet, omdat niet alle informatie bij de commissie bekend is. Mevrouw Hilders maakt zich zorgen dat de beleidsthema s ontsnippering, maaivelddaling, archeologie en zakkingsgevoelige bebouwing niet zijn meegewogen in het GGOR. De heer Van der Wedden sluit zich aan bij de opmerking van mevrouw Hilders. Mevrouw Ruijgh-van der Ploeg merkt op dat de uitkomst van het GGOR wordt verwerkt in een aantal doelen van het peilbesluit. Daarnaast zijn er nog andere doelen van het peilbesluit. Wellicht kunnen die doelen op een rijtje worden gezet. 2 De kaart met peilgebieden en peilen hoort bij het peilbesluit, zonder deze kaart is het peilbesluit niet compleet. Deze kaart is dus niet alleen een bijlage bij de toelichting, maar ook bij het besluit zelf. Daarnaast wordt bijgevoegd kaartje (gebied peilbesluit cluster delft.jpg) toegevoegd aan paragraaf 1.1 van de toelichting om de ligging van het gebied duidelijk te maken. 3 Zie bijgevoegd artikel Versterkte CO2-produktie uit drooggevallen veen.

7 7 De heer Canton heeft een aanvullende vraag over pagina 17 met betrekking tot de Bieslandse Bovenpolder. Betekent dit peilbesluit dat Delfland voor deze polder maaivelddaling tracht te voorkomen? Portefeuillehouder Van den Berg reageert op de vragen en opmerkingen in de tweede termijn. De portefeuillehouder zegt toe dat de doelen van het peilbesluit op een rijtje zullen worden gezet, zodat de afweging duidelijk wordt. 4 Mevrouw Van Heusden reageert op de vraag van de heer Canton over de Bieslandse Bovenpolder. Maaivelddaling is onderdeel van de afweging. De voorzitter constateert dat er toezeggingen zijn gedaan over de kaart van het gebied, het GGOR en de evaluatie van de peilbesluiten die volgend jaar aan de orde komt. De voorzitter concludeert dat de commissie positief is over het peilbesluit cluster Delft, met uitzondering van mevrouw Hilders die een voorbehoud maakt omdat zij graag wil overleggen met haar fractie. Het stuk wordt een hamerstuk. Als mevrouw Hilders het stuk toch graag zou willen bespreken in de VV, dan kan zij in de agendacommissie verzoeken om het stuk als bespreekstuk te agenderen Vismigratie (bespreekstuk ter informatie) (in aanwezigheid van de heer F.H.H. Hottinga) De voorzitter licht toe dat in de VV een overzicht is vastgesteld met een aantal financiële consequenties. De commissieleden hebben daarover terecht een aantal opmerkingen gemaakt. De opmerkingen zijn zo goed mogelijk verwerkt in de notitie. Voordat de organisatie verder gaat, wil ze van de commissieleden weten of dit de aandachtspunten zijn bij vismigratie. De voorzitter licht toe dat het stuk over de inspanningsverplichte gemalen gaat waarvoor Delfland een taakstellend budget heeft. De Woudse polder, die hierna zal worden behandeld, heeft een resultaatsverplichting en heeft dus in principe geen betrekking op deze notitie. Maar mochten er relevante zaken uit de bespreking van deze notitie voortkomen, dan zullen ze uiteraard worden meegenomen bij de Woudse polder. Portefeuillehouder Ter Woorst draagt het voorzitterschap over aan portefeuillehouder Van den Berg. Eerste termijn De heer Dijkema heeft het stuk gemist in de post, maar het ziet ernaar uit dat de punten die hij heeft ingebracht in de VV goed zijn uitgewerkt in de notitie. De heer De Hoog wijst op pagina 3. Op deze pagina wordt de resultaatsverplichting richting Brussel genoemd. De heer De Hoog merkt op dat Delfland zich niet gek moet laten maken. Mevrouw Hilders merkt op dat portefeuillehouder Ter Woorst heeft toegelicht dat dit stuk betrekking heeft op een inspanningsverplichting. Toch staat op pagina 2 van de notitie dat de noodzakelijke (KRW-verplichte) vismigratieknelpunten eerst worden opgepakt. Mevrouw Hilders vindt dat het beter zal moeten worden opgeschreven. Ook wil mevrouw Hilders weten hoe de besluitvorming over de KRW-verplichte maatregelen op het gebied van vismigratie wordt voorbereid. Mevrouw Hilders moet er niet aan denken dat Delfland niet uitkomt met het budget en dat de inspanningsverplichte maatregelen ook al besteed zijn en er dus geen geld meer over is. Wanneer komt de besluitvorming over de KRW-verplichte maatregelen? Welke orde van grootte van bedragen is daarmee gemoeid? En moet er bij het bedrag in de voorliggende notitie geen ruimte worden gereserveerd voor als de kosten van de KRW-verplichte maatregelen tegenvallen? Tot slot geeft mevrouw Hilders aan dat leden van andere partijen al eens hebben opgemerkt dat er gekeken moet worden waar er vis zit. Dat lijkt mevrouw Hilders verstandig, maar ze vindt het niet terug in de notitie. 4 Zie de bij dit verslag gevoegde memo Toepassing van de GGOR-methodiek in peilbesluit Cluster Delft.

8 8 De heer Van der Wedden merkt op dat de AWP blij is dat de aanpak van de vismigratie met de notitie in een integraal kader wordt geplaatst. De heer Van der Wedden heeft aan aantal vragen. Op pagina 1 wordt gesteld dat Delfland de vismigratieknelpunten in haar beheersgebied oplost. Is er ook gekeken naar gebiedsoverstijgende knelpunten? In het historisch overzicht op pagina 2 ontbreekt het originele uitgangspunt van 30 vispasseerbare gemalen. Bovendien is de volgorde van de opgesomde regelgeving en het beleid vreemd, want eerst wordt een besluit genoemd in de VV van 27 oktober 2011 en daarna een besluit in D&H van 15 maart Daardoor lijkt het alsof er 20 gemalen worden aangepakt, terwijl het er eigenlijk maar 16 zijn. Op pagina 4 staat: In hoeverre er binnen de bestaande financiële kaders kan worden gebleven is een risico. Hoeveel prioritaire ( gele ) knelpunten kunnen er nog voor het resterende investeringsplan/krediet worden uitgevoerd, maar in hoeverre komt ook de aanpak van de resterende KRW-knelpunten niet in conflict met de aanleg van natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen, omdat deze uit hetzelfde budget gefinancierd worden. De heer Van der Wedden snapt deze passage niet helemaal en vraagt om een toelichting. Is het een voorbehoud dat wellicht niet de verlaagde doelstelling van 16 vispasseerbare gemalen wordt gehaald? Zoals bekend vindt de AWP het jammer dat het taakstellend budget niet is verruimd. In de VV van afgelopen week is wel afgesproken dat er mogelijk in de kadernota van 2013 ruimte kan worden gevonden voor extra budget voor vismigratie. De AWP zou graag zien dat het extra budget gebruikt wordt voor extra gemalen en niet om de verlaagde ambitie van 16 gemalen overeind te houden. De AWP steunt de keuzes om te zoeken naar goedkopere alternatieven en de toepassing van de aqualift te evalueren. Hoe wil de organisatie dit gaan monitoren en welke kosten zijn eraan verbonden? Wordt de VBC erbij betrokken? In de vertrouwelijke bijlage staat bij de keuze voor gemaal Parksluizen en/of het Schiegemaal dat het schetsontwerp wordt heroverwogen. De heer Van der Wedden vraagt om een toelichting. Portefeuillehouder Ter Woorst merkt op dat het in de tekst staat. De heer Van der Wedden vervolgt zijn vragen. Op pagina 3 staat dat de VV stap voor stap zal worden meegenomen in de ontwerpkeuzes. Elk knelpunt zal twee keer aan de VV worden voorgelegd. Dat lijkt de AWP wat veel. De partij heeft liever dat de keuzes op hoofdlijnen worden voorgelegd en dat er daarnaast regelmatig melding wordt gemaakt van de voortgang in de commissie. De heer J.B. van den Berg merkt op dat zijn fractie blij is met de notitie, in het bijzonder met de vijf punten op pagina 3. De heer Nanninga stelt dat ook zijn fractie blij is met de notitie. Hij sluit zich aan bij de vragen van de heer Van der Wedden over gebiedsoverstijgende knelpunten en het aantal gemalen dat wordt aangepakt. Klopt het wel dat Delfland voorloopt? Loopt Delfland eigenlijk niet achter met vismigratie? In de VV deed de heer Canton de suggestie om naast de VBC ook andere organisaties te raadplegen. Is daar iets mee gedaan? De heer Canton wijst op de termen vispasseerbaar en visveilig. Op de termen heeft hij eerder kritiek geuit. De term aalpasseerbaar ontbreekt in de notitie. Waarom is dat? Op pagina 3 staat dat in die gevallen waar dat mogelijk is, het principe van de aqualift zal worden toegepast. Het principe wordt bij het gemaal Woudse polder voor de eerste keer gebruikt. Als het daar faliekant misgaat, neemt de heer Canton aan dat deze zin niet meer van toepassing is. Daarnaast vraagt de heer Canton zich af wat er precies wordt bedoeld met het principe van de aqualift. Gaat het alleen om het principe in algemene zin? Kan er nog maatwerk worden geleverd? De heer Canton is blij met de risicoanalyse op pagina 4. In de notitie wordt onderkend dat de risicoanalyse niet uitputtend is. Wanneer kan de commissie de nadere uitwerking tegemoet zien? De heer Canton heeft contact opgenomen met de Visbescherming. Hij hoopt dat de organisatie dat ook zal doen.

9 9 Portefeuillehouder Ter Woorst bedankt de leden voor de waarderende woorden. De heer De Hoog en de heer Nanninga hebben gevraagd of Delfland vooroploopt of niet. De portefeuillehouder brengt in algemene zin het staatje in herinnering waaruit bleek dat Delfland op het gebied van waterkwaliteit in de onderste regionen van Europa zat. Mevrouw Hilders heeft gevraagd of deze notitie wel of niet over de resultaatsverplichte gemalen gaat. In principe gaat deze notitie over niet-resultaatsverplichte gemalen. Ten aanzien van de financiën wijst de portefeuillehouder op pagina 2. Bij de eerste bullet staat dat op dit moment nog geen budget is bepaald voor de acht KRWresultaatsverplichte vismigratieknelpunten. Het maakt onderdeel uit van het investeringsbudget voor de totale KRW. Mocht het zo zijn dat de resultaatsverplichte gemalen zo duur zijn dat er geen ruimte meer is voor een natuurvriendelijke oever, dan komt het onderwerp terug in de commissie. Er is gevraagd of er gekeken wordt waar vis zit. De portefeuillehouder licht toe dat er in het verleden contact is geweest met de VBC om te achterhalen waar de vis zit. Twee weken geleden is de portefeuillehouder op bezoek geweest bij de VBC om de stand van zaken van de vismigratieknelpunten te delen. De portefeuillehouder heeft de VBC bovendien gevraagd input te leveren om de kennis van VBC mee te kunnen nemen. De heer Canton heeft in de VV ook een organisatie genoemd. Die organisatie is bij Delfland niet bekend. De portefeuillehouder vraagt de heer Canton om de gegevens van de door hem genoemde organisatie door te geven aan de griffier. De heer Van der Wedden heeft een goede vraag gesteld over de gebiedsoverstijgende knelpunten. Er is in elk geval contact geweest met Rijkswaterstaat, maar de portefeuillehouder weet niet hoe het met gebieden zit die door andere partijen worden beheerd. Het antwoord zal worden opgenomen in een voetnoot bij het verslag. 5 In reactie op de vraag van de heer Canton over de aqualift legt de portefeuillehouder uit dat de aqualift wel is toegepast, maar nog niet uitgebreid is gemonitord. Het is een bewezen techniek elders in het land. Er is geen aanleiding om te verwachten dat het misgaat. De heer Van der Wedden heeft de suggestie gedaan om een knelpunt niet twee keer in de VV in te brengen. De suggestie zal worden meegenomen naar de portefeuillehouder Financiën. De heer Canton heeft gevraagd naar de uitwerking van de risicoanalyse. De portefeuillehouder licht toe dat de stand van zaken, de risico s en de te nemen maatregelen per programmalijn in het eerste kwartaal van 2012 terug zullen komen. Zie de toezeggingenlijst. De heer Hottinga beantwoordt de overige vragen. Hij licht toe dat er vijf doelsoorten zijn binnen het beleid van Delfland. De knelpunten moeten vispasseerbaar zijn voor paling, de driedoornige stekelbaars, de bittervoorn, de ruisvoorn en de snoek. Dus in principe is het begrip aalpasseerbaar ook van toepassing. De heer Canton heeft een vraag gesteld over het principe van de aqualift. Afhankelijk van de situatie kan het principe worden aangepast. Wat de aantallen betreft verwijst de heer Hottinga naar pagina 2. In het programmaplan staat dat ernaar gestreefd wordt om bij 20 vismigratieknelpunten maatregelen te nemen. De heer Hottinga merkt op dat er van het bedrag van 3,75 miljoen euro nog een kleine 1 miljoen euro resteert. Daar kunnen nog enkele knelpunten mee opgelost worden. Het zijn er in elk geval minstens 16. Tweede termijn De heer Dijkema vraagt of er wellicht ook contact is met de Vogelbescherming. Dat sommige vogels zich ergens ophouden, kan namelijk een indicatie zijn dat er ook vis zit. De heer De Hoog vraagt hoeveel ervaring er is in het land met de aqualift. De heer De Hoog heeft vernomen dat er in Delfgauw vis wordt geteld. Zijn daar al resultaten van bekend? Hoeveel uren draaien de gemalen in de Zuidpolder van Delfgauw? 5 Van de oorspronkelijk 30 geprioriteerde vismigratieknelpunten, zijn er 4 die het beheersgebied van Delfland overstijgen; 3 maken een verbinding met de Nieuwe waterweg (waarvan 1 ook met het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard), 1 maakt verbinding met de Noordzee.

10 10 Mevrouw Hilders gelooft gerust dat het college bij de commissie terugkomt als de gemalen meer gaan kosten, maar mevrouw Hilders wil graag de toezegging hebben dat het college op een dergelijke situatie anticipeert. De heer Hottinga heeft aangegeven dat er 1 miljoen euro over is. Mevrouw Hilders vindt dat dit geld niet meteen uitgegeven moet worden aan andere maatregelen, maar dat er eerst gekeken moet worden of er geen tegenvallers zijn binnen het cluster van inspanningsverplichte maatregelen. Ook moet er gekeken worden naar de resultaatsverplichte maatregelen. De heer Van der Wedden maakt een compliment over bijlage 1. Het kleurgebruik maakt de tabel overzichtelijk. De heer Van der Wedden zou graag zien dat dit soort lijstjes ook bij andere programma s gebruikt worden. Mevrouw Ruijgh-van der Ploeg had geen vraag, maar is in de war geraakt door de beantwoording van de vraag van mevrouw Hilders door de portefeuillehouder. Portefeuillehouder Ter Woorst licht toe dat ze bedoelde dat er aparte budgetten zijn voor de inspanningsverplichte en de resultaatsverplichte knelpunten. In reactie op de suggestie van de heer Dijkema om met de Vogelbescherming te praten vertelt de portefeuillehouder dat Delfland met allerlei organisaties praat, zoals Natuurmonumenten, Zuid-Hollands Landschap en de KNNV (Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging). Dat blijft Delfland ook doen, maar de portefeuillehouder wil de zaak niet ophouden. De heer De Hoog heeft gevraagd naar de ervaringen met de aqualift. De portefeuillehouder merkt op dat de aqualift elders wordt toegepast. Op pagina 4 van de notitie staat dat niet alleen onderzoek en monitoring deel uitmaken van de activiteiten, maar dat er ook regelmatig collegiale uitwisseling plaatsvindt als beheersmaatregel. De heer De Hoog heeft gevraagd hoeveel uren de gemalen in de Zuidpolder van Delfgauw draaien. De portefeuillehouder geeft aan dat de effectiviteit onder de aandacht is. Naar aanleiding van de vraag van mevrouw Hilders over de financiën licht de heer Hottinga toe dat er binnen het programma Schoon water een bedrag van 40 miljoen euro gereserveerd is voor investeringen. In de Kadernota 2011 is afgesproken dat 26 miljoen euro daarvan besteed gaat worden aan de aanleg van de resultaatsverplichte natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen en de 8 KRW-vismigratieknelpunten. De voortgang van het budget hangt af van de voortgang van de rest van het programma. Mevrouw Hilders licht toe dat ze heeft gevraagd naar het bedrag van 1 miljoen euro dat over is. Portefeuillehouder Ter Woorst merkt op dat ze de suggestie van mevrouw Hilders met betrekking tot de besteding van het bedrag mee zal nemen. Daarnaast zegt de portefeuillehouder toe de commissie één keer per jaar te zullen informeren over het onderwerp vis. Als er belangrijke verschuivingen zijn in geld, tijd of doelen komt het onderwerp vanzelfsprekend eerder terug. Mevrouw Hilders heeft gevraagd of er gekeken wordt waar de vis zit. De portefeuillehouder licht toe dat het onderzoek van de VBC de basis was voor alle vismigratieknelpunten. De voorzitter constateert dat het stuk is besproken en ter kennisgeving wordt aangenomen. 04 Aanvraag ontwerpkrediet vispassage Woudse polder (in aanwezigheid van de heren M. Brandt, F.H.H. Hottinga en B. Zijlstra) Portefeuillehouder Ter Woorst geeft een korte toelichting. De Woudse polder is een resultaatsverplicht gemaal. Als alles goed gaat, zal de aanpak van dit vismigratieknelpunt vanuit de begroting van 2012 gerealiseerd gaan worden. Eerste termijn De heer Canton vraagt of de Woudse polder het eerste gemaal is dat binnen het programma Schoon water wordt aangepakt.

11 11 De heer Nanninga heeft een bedenking bij het ontwerp. De diameter lijkt hem aan de kleine kant. De heer J.B. van den Berg merkt op dat in het stuk is aangegeven waar de aqualift komt. Ook wordt in het stuk het risico genoemd dat de vis toch in een ander peilvak terechtkomt. De heer Van den Berg vindt dat er goed naar gekeken moet worden. De aqualift wordt vlakbij de inlaatconstructie van de calamiteitenberging geplaatst. De heer Van den Berg kan zich voorstellen dat de sluizen af en toe een uurtje open worden gezet en dat de vissen dan liggen te wachten. Tot slot heeft de heer Van den Berg een opmerking over de aanbesteding. Hij kan zich voorstellen dat er geprobeerd wordt om waarborgen in te bouwen zodat er een zeker resultaat wordt bereikt. Mevrouw Ruijgh-van der Ploeg vraagt naar de oorspronkelijke kostenindicatie van het gemaal. En wat betekent een eventuele afwijking voor de rest van het KRW-budget? De heer Van der Wedden heeft een aantal vragen. Er is vaak gesteld dat ramingen in verschillende opeenvolgende projectfasen over de kop gaan, met de verklaring dat er toen geen gebruik gemaakt werd van de SSK-systematiek. Omdat er nu met SSK-ramingen wordt gewerkt, zou dat niet meer voorkomen. De heer Van der Wedden wijst op pagina 2 van de notitie. Op deze pagina staat: Benadrukt wordt dat het hier om een SSK-raming gaat van een schetsontwerp. Hierdoor is de kans reëel aanwezig dat bij verdere uitwerking het investeringsplan moet worden aangepast. Wat voegt de SSK-systematiek dan nog toe? In de vorige commissievergadering is gevraagd om de VBC actief te betrekken bij het onderwerp vismigratie. De heer Van der Wedden wijst op pagina 3 van de notitie. Op deze pagina staat dat de VBC heeft aangegeven dat het ontwerp functioneel kan zijn. Dat klinkt niet erg enthousiast. Op pagina 3 wordt bij punt 10, Risico- en beheersmaatregelen, verwezen naar punt 14, Toelichting. Maar bij punt 14 ziet de heer Van der Wedden geen risico- en beheersmaatregelen staan. Wat houdt de verwijzing dan in? Op pagina 4 staat: Wanneer uit de monitoring blijkt dat aal zich in grotere aantallen ophoudt bij het gemaal dan bij de inlaat en dat de pompen van het gemaal een barrière vormen voor de uittrek van aal, dan zal moeten worden bezien of aanvullende maatregelen noodzakelijk zijn. De heer Van der Wedden vraagt wat de beheersmaatregel is. Het college heeft aangegeven waarom er is gekozen voor de aqualift, maar niet waarom er niet is gekozen voor een ander type vispassage, zoals een vistrap. Bijlage 2 omvat een beschrijving van het ontwerp en de werking van de aqualift. Het ziet er ingewikkeld uit. Onder het kopje kosteneffectief staat dat de realisatiekosten van de aqualift ruim 20% lager zijn geraamd dan de kosten van conventionele vistrappen. Is er ook gekeken naar andere kosten? Als er straks elke week een storingsmonteur nodig is, dan kost dat ook geld. Tot slot een opmerking over de vertrouwelijke bijlagen 1 en 3. De heer Van der Wedden vindt deze erg gedetailleerd en had ze niet hoeven hebben. Mevrouw Hilders vindt de vertrouwelijke bijlagen 1 en 3 helemaal niet zo gedetailleerd. Ze vindt juist dat de bijlagen weinig zeggen. Bovendien vindt mevrouw Hilders het opvallend dat in bijlage 1 het bedrag zonder btw hoger is dan het bedrag met btw. De heer De Hoog wijst op pagina 2. Onder het kopje duurzaamheid op deze pagina wordt de term lange levensduur genoemd. Wat wordt daaronder verstaan? De heer De Hoog pleit ervoor om eerst het ontwerpkrediet te noemen. De heer De Jong merkt op dat het hem nog niet duidelijk is of het investeringsplan alleen is bedoeld voor de aqualift vlakbij de calamiteiteninlaat bij de Woudse polder of dat, als later blijkt dat de vis in de polder zelf via de stuwen toch nog migreert, in het investeringsplan ook een bedrag is opgenomen voor als er alsnog iets gebouwd moet worden bij het gemaal. Er is vaker gesproken over de soorten vis. Als er vistrappen worden gebouwd, worden alle vissen verspreid over het hele gebied. De aqualift let niet op het type vis. Uit het ontwerp van de aqualift maakt de heer De Jong op dat er een soort pompput tussen is gebouwd. Het pompje moet de lokstroom opwekken. Maar de put waar die pomp in staat, is dezelfde put als waar de vis tijdelijk verzameld wordt. Wordt de vis dan niet gepureerd? Hoe wordt ervoor gezorgd dat de vis wegblijft bij het kleine pompje?

12 12 De heer Dijkema staat op zich positief tegenover vismigratie, maar hij vindt het bedrag dat ermee gemoeid is erg hoog. Kan het niet anders? Met spullen van een tuincentrum zou wellicht iets in elkaar geknutseld kunnen worden. Is op die manier nagedacht? Mevrouw Ruijgh-van der Ploeg stelt een andere formulering voor van de vraag. Wat zijn de overwegingen geweest om dit te doen? De heer Dijkema wil ook graag weten welke alternatieven er zijn overwogen. Vismigratie staat nog niet zo lang op de agenda. Een aantal ingenieursbureaus is op die markt gesprongen en heeft een aantal concepten ontwikkeld. Die zetten zij op de markt voor een prijs waarvan zij denken dat de waterschappen het willen betalen. De heer Dijkema vraagt zich af of er ter plaatse elektriciteit beschikbaar is, als er gekozen zou worden voor dit ontwerp. Hij kan zich voorstellen dat het ontwerp bijvoorbeeld uitgevoerd wordt met een zonnepaneel. De Woudse polder is vaak voorbijgekomen in de VV. Hoe kan het dat dit nu pas aan de orde is? Portefeuillehouder Ter Woorst geeft antwoord op de vragen die gesteld zijn. De heer Canton heeft gevraagd of dit het eerste gemaal is binnen het programma Schoon water. De heer Hottinga antwoordt dat dit niet het geval is. Binnen het programma Schoon water zijn al andere gemalen gerealiseerd. De heer Zijlstra reageert op de vraag van de heer Nanninga over de diameter. Er is juist bewust gekozen voor een grotere diameter van 60 centimeter. Portefeuillehouder Ter Woorst vervolgt de beantwoording. Verschillende commissieleden hebben iets gezegd over de risico s. De filosofie van de organisatie is om vooraf goed na te denken over alle risico s, zodat je die vooraf in beeld hebt en kunt nadenken over mogelijke beheersmaatregelen. In reactie op een opmerking van de heer J.B. van den Berg legt de heer Zijlstra uit dat de calamiteitenberging alleen wordt ingezet bij een calamiteit. Portefeuillehouder Ter Woorst vervolgt de beantwoording. De heer J.B. van den Berg heeft een opmerking gemaakt over de zekerheid van de effectiviteit. Je krijgt nooit 100% zekerheid. De organisatie gaat hiermee aan de slag en de kennis en ervaring kan dan ook weer worden toegepast bij andere gemalen. Mevrouw Ruijgh-van der Ploeg heeft gevraagd naar de oorspronkelijke kostenraming. De portefeuillehouder gaat ernaar op zoek. Als de kostenraming gevonden wordt, zal die worden opgenomen in het stuk. Ook de vraag wat het betekent voor het totale budget zal worden meegenomen. Het zijn inderdaad essentiële vragen. De heer Van der Wedden hoopt dat je met de SSK-ramingen geen afwijkingen hebt ten opzichte van de oorspronkelijke ramingen. Dat is niet het geval. Het college hoopt de overschrijdingen te verminderen door middel van de SSK-ramingen. De heer Brandt vult aan dat de kredietverlening in tweeën is geknipt. Er wordt nu krediet verleend voor de ontwerpfase. Voor dit relatief geringe deel van het investeringsplan wordt ook de SSK-raming gebruikt, maar die raming is onzekerder dan de SSK-raming die zal worden gebruikt voor de aanvraag voor het uitvoeringskrediet. Dat gebeurt in de volgende fase. De SSK-raming zal in de volgende fase dus zekerder worden. In reactie op de opmerking van de heer Van der Wedden dat de reactie van de VBC in het stuk niet erg enthousiast lijkt, stelt de heer Hottinga dat de VBC wel degelijk positief is. De heer Hottinga reageert ook op de vraag Van der Wedden over de exploitatiekosten. Hij legt uit dat het ontwerp van een vistrap nog ingewikkelder is. De organisatie schat in dat ook de exploitatiekosten van de aqualift lager zijn dan van de vistrap. Portefeuillehouder Ter Woorst vervolgt de beantwoording. In het stuk staat uitgelegd waarom er niet voor andere technieken is gekozen.

13 13 In reactie op de opmerking van mevrouw Hilders legt de portefeuillehouder uit dat het kan kloppen dat de kosten zonder btw hoger zijn dan de kosten met btw. De heer De Hoog heeft gevraagd naar de levensduur. De heer Zijlstra licht toe dat de afschrijvingsduur van de aqualift 25 jaar is. In reactie op de opmerking van de heer De Hoog over de volgorde met betrekking tot het krediet merkt de heer Brandt op dat de verordening verplicht stelt dat een krediet alleen wordt verleend als er een investeringsplan is. De volgorde vloeit daar logischerwijs uit voort. Portefeuillehouder Ter Woorst vult aan dat vragen daarover thuishoren in de commissie BOB. Mochten er aanvullende maatregelen nodig zijn, dan zullen er ook aanvullende financien nodig zijn. In reactie op de opmerking van de heer De Jong legt de portefeuillehouder uit dat er inderdaad geen soortonderscheid wordt gemaakt. Maar er mag wel aangenomen worden dat uit een bepaalde waterkwaliteit een bepaalde visstand voortvloeit. De heer De Jong heeft ook gevraagd hoe ervoor gezorgd kan worden dat de kleine vissen niet worden gepureerd. De heer Zijlstra licht toe dat er een korf om de kleine pomp wordt geplaatst. De heer De Jong merkt op dat een korf veel onderhoud vergt. Portefeuillehouder Ter Woorst vervolgt de beantwoording. De heer Dijkema heeft gevraagd of het ook goedkoper kan. De organisatie heeft die vraag ook gesteld. Het gaat om ontwerpkrediet. Als bij de uitwerking blijkt dat het goedkoper kan binnen de voorwaarden, zal die mogelijkheid zeker worden bekeken. De heer Zijlstra reageert op de vraag van de heer Dijkema over de stroomvoorziening. Hij licht toe dat er al elektriciteit is. Tweede termijn De heer Nanninga is benieuwd naar het antwoord op een vraag van de heer Dijkema. Er is vaak gesproken over de Woudse polder. Hadden de maatregelen niet al genomen kunnen worden op het moment dat Delfland daar ingrepen heeft gepleegd? De heer J.B. van den Berg heeft een voorstel bedacht. Het scheprad van een molen was vroeger in staat om de vis redelijk uit het water te scheppen en op een bepaalde hoogte weer de boezem in te laten schuiven. Misschien is het niet zo n gek idee om eens op kleine schaal te onderzoeken of een dergelijke techniek zou werken. Verder denkt de heer Van den Berg dat Delfland zo snel mogelijk moet beginnen met de Woudse polder, zo goedkoop en sober mogelijk. Het resultaat kan dan gemonitord worden. De rest kan in afwachting van de resultaten in de wacht worden gezet. Mevrouw Ruijgh-van der Ploeg vraagt nogmaals naar de oorspronkelijke kostenraming. Wat gaat Delfland doen als het duurder is dan de voorgenomen raming? Mevrouw Ruijgh-van der Ploeg heeft een enorme kater van het VV-besluit ten aanzien van Parksluizen. Wat betekent de voorliggende keuze voor de andere gemalen die nog aangepast moeten worden binnen de KRW? Heeft het zelfs consequenties voor het aantal hectare vispaaiplaatsen dat nog aangelegd kan worden? Mevrouw Ruijgh-van der Ploeg vindt het jammer dat er nog geen antwoord is op haar vragen. Ze wil de antwoorden graag lezen in het verslag, zodat ze ze mee kan nemen bij de bespreking in de VV. De heer Van der Wedden merkt op dat de heer Dijkema heeft gesuggereerd dat ingenieursbureaus Delfland allerlei vispassagesystemen proberen aan te smeren. Maar in dit stuk staat dat de aqualift is bedacht door Delfland. Wat is nu waar? Als het door Delfland is ontwikkeld, kan het systeem dan ook op dezelfde manier als ingenieursbureaus dat doen verkocht worden aan andere waterschappen? Is bij de kosten ook meegenomen dat er een waterkering wordt gekruist en dat daar allerlei maatregelen voor getroffen moeten worden?

14 14 Tot slot ondersteunt de heer Van der Wedden het idee van de heer J.B. van den Berg over het scheprad van een molen. Misschien kunnen oude molens zelfs worden ingezet om vissen te laten migreren. Mevrouw Hilders vraagt net als mevrouw Ruijgh-van der Ploeg naar de afwijking ten opzichte van de oorspronkelijke kostenraming. Ook mevrouw Hilders wil die informatie betrekken bij haar afweging tijdens de bespreking in de VV. De opmerking van de heer Dijkema over het kijken naar alternatieven vindt mevrouw Hilders heel zinvol. De heer De Hoog merkt op dat het ontwerpkrediet volgens de papieren in het investeringsontwerpkrediet zit. De heer De Jong merkt op dat wanneer het pompje en de put in het donker zitten, je geen last hebt van wildgroei of kroos. Wel zit de put binnen de kortste tijd vol met bijvoorbeeld kikkerdril. De heer De Jong raadt aan wanneer deze voorzieningen getroffen worden, ervoor te zorgen dat je het water uit de boezem in de polder laat lopen om de eerste lokstroom op gang te brengen, om de vis in de put te krijgen. Omgekeerd zou je water uit de boezem rond kunnen pompen en dat ook weer in de boezem kunnen lozen. Dan zit alles bovenaan. Als je dit goed uitvoert en er wordt tijdelijk vis geparkeerd in de Woudse polder, dan zou de Woudse polder wellicht aangemerkt kunnen worden als een vispaaiplaats. De heer Dijkema merkt op dat hij niet heeft gezegd dat ingenieursbureaus waterschappen iets aan zouden willen smeren. Portefeuillehouder Ter Woorst gaat in op de vragen en opmerkingen in de tweede termijn. De heren Dijkema en Nanninga hebben gevraagd of de maatregelen niet eerder genomen hadden kunnen worden. De portefeuillehouder legt uit dat de Woudse polder al lang geleden in gang is gezet. Destijds heeft men nog niet nagedacht over vismigratie. De suggestie van de heer J.B. van den Berg over het scheprad van een molen zal worden meegenomen. Mevrouw Ruijgh-van der Ploeg en mevrouw Hilders vragen terecht naar de oorspronkelijke raming en wat het betekent voor het oorspronkelijke KRW-budget. Het antwoord op deze vragen zal worden opgenomen in een voetnoot bij het verslag. 6 6 Conform de vertrouwelijke bijlage 1 van het VV-besluit op 31 januari 2008 bedroeg de oorspronkelijke schatting ,- voor vispassages. Destijds is de benodigde investeringsruimte voor de KRW-maatregelen niet op uitgewerkte SSK ramingen gebaseerd maar op schattingen. Met de Kadernota 2011 is het oorspronkelijk geschatte bedrag van 38,4 M teruggebracht naar 28 M met als uitgangspunt dat meer gebruik zou kunnen worden gemaakt van ontwikkelingen in het gebied, maatregelen effectiever kunnen worden ontworpen, en meer ingezet zou kunnen worden op ecologisch onderhoud. Dit vertaalt zich als volgt naar de 28 M : 7 x KRW vispassages a = ,3 ha KRW vispaaiplaatsen a = ,7 ha KRW nvo s a (ipv ) = Totaal: 28 mln We zijn nu een stuk verder en hebben een beter inzicht in de kosten, maar 100 % zekerheid voor wat betreft de kosten is er niet. In het programmaplan Schoon Water zijn criteria bepaald, waarbij o.a. gelet wordt op de kosten (doelmatigheid). Als er hierbij afwijkingen en risico s zijn, wordt hierop teruggekomen in de commissie en de vv. Ook is er een informatieve VV voorzien op 24 januari 2012, de consequenties zullen worden bekrachtigd in de Kadernota Van de 28 M zijn inmiddels 2 M in harde KRW-projecten uitgezet (kredieten Vispaaiplaats en nvo Poelzone en vispassages Aalkeetpolders), zodat er nog 26 M vrije investeringsruimte over is.