STUDIE 54 OPLEIDINGSPROFIEL. milieukunde

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "STUDIE 54 OPLEIDINGSPROFIEL. milieukunde"

Transcriptie

1 STUDIE 54 OPLEIDINGSPROFIEL milieukunde

2 OPLEIDINGSPROFIEL milieukunde sector : chemie studiegebied : industriële wetenschappen en technologie opleiding : industrieel ingenieur (tweede cyclus) milieukunde Sectorcommissie Hogeschoolonderwijs van de Vlaamse Onderwijsraad D/1997/6356/46 De leden van de werkgroep opleidingsprofielen zijn inhoudelijk verantwoordelijk voor het opleidingsprofiel. De Vlor heeft enkel ingestaan voor een uniforme en toegankelijke lay-out.

3 INHOUD OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE INHOUD HOOFDRUBRIEK 1: INLEIDING Identificatie van het opleidingsprofiel Opdracht Ontwikkelingsproces Legitimatie 1 HOOFDRUBRIEK 2: SITUERING VAN DE OPLEIDING Gegevens uit de beroepenwereld Beroepenstructuur Geraadpleegde beroepsprofielen Visie Gegevens uit de onderwijswereld Studiegebied Aanverwante opleidingen Diploma s en getuigschriften Recente evoluties in het aantal uitgereikte diploma s Gelijkaardige opleidingen en diploma s in het buitenland Geografische spreiding van de beroepsactiviteiten in Vlaanderen Geografische spreiding van het opleidingsaanbod in Vlaanderen Infrastructuur Kwantitatieve beschrijving van de eerstejaarsstudenten van de opleiding en de opties Kwantitatieve beschrijving van de studenten van de opleiding volgens SO-vooropleiding Reële studieduur Inventaris van de leerplannen Globale opbouw van de bestaande lessentabellen Inhoudelijke profilering van de opleiding in binnen- en buitenland Verantwoording van de opleiding industrieel ingenieur milieukunde 5 HOOFDRUBRIEK 3: HET OPLEIDINGSPROFIEL Exacte benaming van de opleiding Globale omschrijving Het beroepsgericht opleidingsprofiel Sleutelkwalificaties De kern van het opleidingsprofiel Vanuit de beroepsgerichte vorming Vanuit de persoonsvorming De maatschappelijk-culturele vorming Relevantie van het opleidingsprofiel 8

4 INHOUD OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE HOOFDRUBRIEK 4: DOELGROEPEN VAN HET AFGEWERKTE OPLEIDINGSPROFIEL 9 HOOFDRUBRIEK 5: BIBLIOGRAFIE 10 HOOFDRUBRIEK 6: MEDEWERKERS 11 BIJLAGEN: Bijlage 1: Taakgebieden, opleidingsprofielen 12

5 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 1 HOOFDRUBRIEK 1: INLEIDING Het beroepsprofiel Industrieel Ingenieur Milieukunde" werd reeds opgesteld. Deze opleiding behelst een algemene opleiding tot industrieel ingenieur en wordt voor het ogenblik onderverdeeld bij de sectorcommissie chemie, alhoewel milieukunde als aparte opleiding voorzien is in het decreet voor Hoger Onderwijs. Deze opleiding situeert zich binnen het polyvalente karakter van de opleiding tot industrieel ingenieur. 1.1 Identificatie van het opleidingsprofiel Dit document is het opleidingsprofiel Industrieel Ingenieur Milieukunde. 1.2 Opdracht Het opleidingsprofiel industrieel ingenieur milieukunde zal vertrekken vanuit het eerder opgestelde beroepsprofiel. Het opleidingsprofiel is opgesteld vanuit de expertise van het opleidingsteam milieukunde van het departement Provinciale Industriële Hogeschool Kortrijk van de Hogeschool West-Vlaanderen en werd op verzoek van de VLOR, sectorcommissie chemie, opgesteld. Het betreft de aanduiding van de taken, vaardigheden, kennis, beroepshoudingen, attitudes en context, vertrekkend van de typefuncties, beschreven in de beroepsprofielen. 1.3 Ontwikkelingsproces De samenstelling van dit beroepsprofiel kwam tot stand door onderling overleg tussen bedrijven, externe experts, docenten en studenten uit de respectievelijke opleiding. Dit overleg kan heel intensief gebeuren, gezien deze opleiding nieuw is sedert oktober 1995 en bij het opstarten van het opleidingsprogramma heel wat overleg noodzakelijk was. Het document kwam tot stand via het doorlopen van volgende stappen : evaluatie van de taken uit het beroepsprofiel formulering per beroepsfunctie van onderdelen voor typefunctie en functionele gehelen beschrijving van de taken en de resulterende vaardigheden formulering van de basiscompetenties 1.4 Legitimatie Legitimator van deze actie is de Raad voor het Hoger Onderwijs.

6 2 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE HOOFDRUBRIEK 2: SITUERING VAN DE OPLEIDING 2.1 Gegevens uit de beroepenwereld Beroepenstructuur De industrieel ingenieur milieukunde heeft als specialisatie de milieukundige aspecten bij de productie- en dienstverlenende sectoren te ondersteunen. Het belang dat het overheidsbeleid van Vlaanderen en Europa stelt in het vrijwaren en beschermen van het milieu, maakt dat alle bedrijven en dienstverlenende sectoren te maken hebben met milieuaspecten. Daarbij heeft de overheid de bedrijven in klassen (1, 2 en 3) gedeeld die bepaalde verplichtingen opleggen aan deze bedrijven. {milieuvergunningen (Vlarem I), milieukwaliteiten (Vlarem II)}. Zie lijst van als hinderlijk beschouwde inrichtingen (52 sectoren) in bijlage 1, toegevoegd aan het decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning. (B.S ) Geraadpleegde beroepsprofielen Visie Het opleidingsprofiel industrieel ingenieur milieukunde is een directe vertaling van het beroepsprofiel industrieel ingenieur milieukunde. De industrieel ingenieur milieukunde is gecreëerd vanuit de behoefte van de industrie, competente en inzetbare mensen te hebben die de milieuaspecten, - technologie, beleid, wetgeving en milieumeettechnieken - van het bedrijf kunnen behartigen. Daarnaast is er een toenemende behoefte om in overheidsdiensten mensen in te zetten ten einde een duurzame ontwikkeling te bevorderen in onze hoogtechnologische maatschappij. Vereiste basiscompetenties en vaardigheden bestaan erin dat de industrieel ingenieur milieukunde binnen een multi- en interdisciplinaire werkwijze (bedrijfs- en wetenschappelijke kennis) productieprocessen en producten via een milieubeheerssysteem kunnen behandelen. Ze moeten in staat zijn daarover na te denken, te handelen en te rapporteren. Belangrijk daarbij is de integratie van de milieuaspecten in het bedrijfsbeleid, Veiligheid en Gezondheid en integrale kwaliteitszorg. Ze moeten zowel individueel als in teamverband kunnen werken. Ze moeten bijdragen tot innovatie van producten en productieprocessen. Het is ook nodig dat ze grote verantwoordelijkheid kunnen dragen. Het unieke karakter van de industrieel ingenieur milieukunde situeert zich op het vlak van de multidisciplinaire en interdisciplinaire kennis met directe inzetbaarheid op het vlak van : milieucoördinatie, milieubeheer, milieutechnologieën voor afvalwater, luchtemissies, bodemverontreiniging, afvalbeheer; het voorkomen van verontreinigingen, uitputting en aantasting van het milieu; milieuwetgeving na te gaan en toe te passen, automatiseren van technologieën, milieumeettechnieken te verrichten op water, lucht, bodem, geluid en straling, het bevorderen van duurzame ontwikkeling en integraal ketenbeheer, het bevorderen van de leefbaarheid van ons milieu.

7 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 3 Deze ingenieursopleiding kan ook gezien worden als het Vlaamse antwoord op de vastgestelde Europese en mondiale evolutie naar een duurzame ontwikkeling op lange termijn. De beroepscontext Alle bedrijven zijn verplicht in een Europese en mondiale context hun verantwoordelijkheid te nemen om hun productiewijzen zo uit te bouwen dat hun marktpositie verstevigd wordt door een innovatief milieubeleid. Milieu en werkomstandigheden samenwerking en coördinatie tussen de verschillende afdelingen binnen het bedrijf integratie van bedrijfsbeleid, integrale kwaliteitszorg en veiligheid, gezondheid controle en handhaving van milieuvoorwaarden het geven van oplossingen aan de milieuproblematiek rapporteren en communicatie met overheid, bedrijfsleiding, werknemers en burgers plannen maken ter preventie en innovatie zich opstellen in een verantwoordelijkheidsverband tegenover bedrijfsleiding, werknemers, overheid en maatschappij 2.2 Gegevens uit de onderwijswereld Studiegebied, opleidingen en opties Studiegebied : Industriële Wetenschappen en Technologie Opleiding : industrieel ingenieur Optie : milieukunde Aanverwante studiegebieden, opleidingen, opties De opleiding industrieel ingenieur milieukunde is een unieke opleiding in Vlaanderen Diploma s en getuigschriften De unieke opleiding tot industrieel ingenieur milieukunde zal in 1997 voor het eerst afgestudeerden hebben: in het laatste opleidingsjaar zijn er 16 studenten Recente evoluties in aantal uitgereikte diploma s Niet van toepassing Gelijkaardige opleidingen en diploma s in het buitenland Zie Geografische spreiding van de beroepsactiviteiten in Vlaanderen Bij het oprichten van de opleiding industrieel ingenieur milieukunde 1 ste jaar 2 de cyclus (1995) werden een dertigtal bedrijven geraadpleegd voor een voorafgaande marktstudie. (zie bijlagen bij beroepsprofielen). 52 rubrieken van een indelingslijst van hinderlijke activiteiten (bijlage Vlarem I, milieuvergunningen) hebben te maken met milieuaspecten. De Vlaamse reglementering voor milieuwetgeving, milieunormen, milieuvoorwaarden, bedrijfsinterne milieuzorg betreffen de milieuaspecten waaraan alle Vlaamse bedrijven moeten voldoen.

8 4 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE Geografische spreiding van het opleidingsaanbod in Vlaanderen De opleiding industrieel ingenieur milieukunde wordt enkel ingericht in de Hogeschool West-Vlaanderen V.A.H., departement Provinciale Industriële Hogeschool. Verder zijn er Hogescholen die milieukunde oprichten als een optievak binnen een opleiding. Anderzijds zijn er ook de voortgezette hogeschoolopleidingen, zoals de opleiding (250u) tot milieucoördinator Infrastructuur Het departement P.I.H. beschikt over een vernieuwde infrastructuur: het gebouwencomplex - eigendom van de provincie West-Vlaanderen - werd in 1995 uitgebreid met een modern eigentijds gebouw waarin diverse laboratoria en klaslokalen ondergebracht zijn. De afdeling industrieel ingenieur milieukunde heeft de volgende ruimtes ter beschikking : diverse leslokalen voorzien van alle audiovisuele middelen bibliotheek met een zeer uitgebreid assortiment van gespecialiseerde vakliteratuur, multimedia en internetfaciliteiten een nieuw modern laboratorium voor het uitvoeren van milieutechnologieën en milieuanalysen lab met instrumentele analysetechnieken een lokaal voor microscopen, gebruikt in de milieubiologie diverse werkplaatsen voor het uitvoeren van eindwerken een rekencentrum en labs voor meet- en regeltechnieken, procesautomatisering Kwantitatieve beschrijving van het aantal studenten in de opleiding Gezien de opleiding industrieel ingenieur milieukunde slechts voor het tweede jaar georganiseerd wordt en een unieke opleiding is, zijn de gegeven kwantitatieve gegevens niet statistisch te verwerken. jaar vrouw man Totaal 1 kandidatuur 2 kandidatuur 2 cyclus 1 jaar I.I.M. 2 cyclus 2 jaar I.I.M TOTAAL Kwantitatieve beschrijving van de studenten van de opleiding, volgens S.O.-vooropleiding, ervaring met H.O., geslacht, leeftijd en studieresultaten jaar A.S.O. T.S.O. BIS UNIV H.O. 2 cyclus 1 jaar 2 cyclus 2 jaar TOTAAL Reële studieduur Twee cycli van 2 jaar = 4 jaar

9 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE Inventaris van de leerplannen De opleiding industrieel ingenieur milieukunde is gestart in het academiejaar met de 2de cyclus 1ste jaar en in het academiejaar werd gestart met de 2de cyclus 2de jaar Globale opbouw van de bestaande lessentabellen (Zie lessenprogramma) Inhoudelijke profilering van de opleiding in binnen- en buitenland Profilering opleiding industrieel ingenieur milieukunde in Vlaanderen De opleiding industrieel ingenieur milieukunde is als unieke opleiding voorzien in de Hogeschool West-Vlaanderen, departement Provinciale Industriële Hogeschool te Kortrijk en heeft verwantschap met de richting chemie en biotechnieken Profilering opleiding milieukunde in het buitenland Nederland : Environmental science Rijkshogeschool Ijselland Hogeschool Midden-Brabant Hogeschool Utrecht Hogeschool s-hertogenbosch Agrarische Hogeschool, Larenstein Frankrijk : Génie de l' environment/science et techniques de l'eau Ecole supérieure d ingénieurs en génie de l environnement, Chambery Groot-Brittannië : Environmental engineering/ecological and environmental Electronics South Bank Polytechnic, London Duitsland : Umweltschutz/Raum und Umweltplannung Fachhochschule Aachen Technische Fachhochschule Berlin Fachhochschule Rheinland-Pfalz, Bingen Fachhochschule Offenburg 2.3 Verantwoording van de opleiding industrieel ingenieur milieukunde De industrieel ingenieur milieukunde is gecreëerd vanuit een behoefte van de industrie aan direct inzetbare polyvalente mensen die in staat zijn om technologische innovatie te introduceren, bewerkstelligen van technologische oplossingen van milieuproblemen, behouden en versterken van een marktpositie door te voldoen aan de wettelijke bepalingen inzake milieuaangelegenheden.

10 6 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE HOOFDRUBRIEK 3: HET OPLEIDINGS- PROFIEL 3.1 Exacte benaming van de opleiding Opleiding : Industriële Wetenschappen en Technologie Optie : Industrieel Ingenieur milieukunde 3.2 Globale omschrijving De industrieel ingenieur milieukunde treedt op als ingenieur om milieuproblematieken van bedrijven technologisch, beleidsmatig en wetenschappelijk op te lossen. Hij/zij is in staat organisatorisch, coördinerend, adviserend, oplossingsgericht ondersteuning te geven, onderhoud te verrichten, te waken over gezondheid, veiligheid en milieu, voorstudie te verrichten van water-, bodem-, luchtzuiveringsinstallaties, geur- en geluidshinder te bestrijden, afvalbeheer te verwerken volgens de geldende prioriteiten, best beschikbare technologieën in te voeren in de bedrijven. Het unieke karakter van deze industrieel ingenieur milieukunde situeert zich op het vlak van de opgedane, vakoverschrijdende en direct inzetbare kennis op het vlak van: maatschappij, milieuspecialismen en basiswetenschappen zoals : economie, recht, milieutechnologie, milieubeleid, milieuchemie, milieubiologie, milieugeologie, ecologie, industriële chemie, levenscyclusanalyse, milieurecht, veiligheid en gezondheidskunde. 3.3 Beroepsgericht opleidingsprofiel Het opleidingsprofiel industrieel ingenieur milieukunde is een vertaling van het beroepsprofiel van de industrieel ingenieur milieukunde als volgt opgevat. TAAKGEBIEDEN KENNIS OPLEIDINGSPROFIEL (clusters van vaardigheden) TYPEFUNCTIE DEELFUNCTIE Milieucoördinator Wetgeving Bedrijfsbeleid Coördinatie Milieutechnoloog Technologie Onderhoud Voorstudie Sanering Organisatie Milieumanager Proces Coördinatie Organisatie Onderhoud Controle Milieudeskundige Milieuproblemen Deskundige per discipline Advies Controle Inspectie Milieuconsulent Consult Advies Adviseren Opleiding Milieuambtenaar Administratie Beleid Administratie Ecoloog Onderzoek Diagnose Organisatie Analyse Onderzoek

11 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 7 Bij de vertaling van beroepsprofiel naar opleidingsprofiel is gewerkt volgens de richtlijnen van de VLOR en werd de deductieve wijze gevolgd. Deze wijze was ten zeerste aangewezen gezien de polyvalente en multidisciplinaire invalshoek van deze opleiding. 3.4 Sleutelkwalificaties Sleutelkwalificatie Sleutelkwalificatie waartoe de optie bijdraagt Frequentie % 1 Abstract denken 13 2 Accuratesse 81 3 Assertiviteit 63 4 Beslissingsvermogen 44 5 Commercieel inzicht 19 6 Contactbereidheid 56 7 Creativiteit 19 8 Dienstverlenende ingesteldheid 31 9 Doorzettingsvermogen Een werkplan kunnen maken Empathie 12 Flexibiliteit Imagobewustzijn Inzicht in de arbeidsorganisatie Kritische ingesteldheid Kunnen omgaan met informatie Kwaliteitsbewustzijn Leerbekwaamheid 6 19 Leergierigheid Loyauteit 6 21 Omgaan met stress 6 22 Planmatig denken Problemen onderkennen en 31 oplossen 24 Productieve taalvaardigheid MVT 25 Productieve taalvaardigheid Moedertaal 26 Receptieve taalvaardigheid Moedertaal 27 Receptieve taalvaardigheid MVT 28 Resultaatgerichtheid Solidariteit 30 Veiligheids- en milieubewustzijn Verantwoordelijkheidszin Zelfstandigheid Zelfvertrouwen 34 Zin voor initiatief Zin voor samenwerking Zin voor esthetiek 13

12 8 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 3.5 De kern van het opleidingsprofiel Vanuit de beroepsgerichte vorming De industrieel ingenieur milieukunde bevordert het milieuzorgsysteem in het bedrijf, hij zorgt voor preventie en zuiveringstechnologie van verontreinigingen in water, lucht, bodem, afval, geur- en geluidshinder. Daarbij past hij de best beschikbare techniek toe, handelt volgens de milieuwetgeving en voert hij de nodige analyse uit om te rapporteren, heffingen te berekenen, milieuvergunningen aan te vragen en procesgeïntegreerde maatregelen voor te stellen. Als milieuverantwoordelijke in bedrijven, als milieuanalist in laboratoria en adviesgever in studiebureaus helpt de industrieel ingenieur milieukunde het milieubeleid van de overheid in duurzame ontwikkeling uit te werken. Na deze 4-jarige opleiding moet de student in staat zijn : de juiste preventie en zuivering toe te passen voor de verontreinigingen van water, lucht, bodem, afval, geur- en geluidshinder en grondstoffenbeleid en energiebeheersing door te voeren. Daarbij kan via procesautomatisatie en procesgeïntegreerde maatregelen ingegrepen worden milieuwetgeving te kennen en inzicht te hebben in ecologie en milieubeheer milieuchemie, -biologie, -geologie, -fysica ondersteunen de wetenschappelijke aspecten van het milieu voor de gezondheid, veiligheid en bescherming van de mens en het milieu Vanuit de persoonsvorming In de opleiding industrieel ingenieur milieukunde is het cruciaal dat de opgeleide personen een kritische maatschappijvisie kunnen vormen. Zij moeten meer en meer het consumenten- en industrieel gebeuren kunnen plaatsen in een mondiale, sociale en milieueconomische context. Verder is planmatig denken, problemen onderkennen en oplossen met resultaatgerichtheid en verantwoordelijkheidszin de essentie van deze beroepsgerichte vorming met betrekking tot de persoonlijkheidsvorming. 3.6 De maatschappelijk-culturele vorming Het is essentieel dat een industrieel ingenieur milieukunde een kritische, mondiale en eigentijdse visie heeft op het politiek, economisch, sociaal en ecologisch gebeuren. Het is daarbij belangrijk dat hij zelfstandig de denkpatronen kritisch durft te analyseren en - waar nodig - veranderen of bijstellen. Deze eigenschappen zullen een duurzame ontwikkeling mogelijk te maken. 3.7 Relevantie van het opleidingsprofiel De multidisciplinaire opleiding tot industrieel ingenieur milieukunde beantwoordt de reële vraag aan ingenieurs die direct inzetbaar zijn in verschillende KMO s en grote bedrijven in diverse bedrijfssectoren. Dat de opleiding ook toekomstgericht is, blijkt uit de talrijke publicaties van bedrijfsleiders, grote instellingen en overheid die aanduiden dat de ecologie en milieutechnologie een dominerende rol zal blijven opeisen in de toekomst.

13 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 9 HOOFDRUBRIEK 4: DOELGROEPEN VAN HET AFGEWERKTE OP- LEIDINGSPROFIEL Studenten PMS Secundair onderwijs Socio-economische middens Overheid Beroepsverenigingen

14 10 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE HOOFDRUBRIEK 5: BIBLIOGRAFIE Handleiding bij het schrijven van opleidingsprofielen voor het hogeschoolonderwijs, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs, Dienst voor Onderwijsontwikkeling, november Kernkwalificaties, Hoger Technisch en Natuurwetenschappelijk Onderwijs, HBO-raad, Statistieken van het Hoger Onderwijs, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs, Afdeling Begroting en Gegevensbeheer. Beroepsprofiel industrieel ingenieur milieukunde, februari Het ingenieursblad, mei Bulletin van het Verbond van Belgische Ondernemingen, maart De student centraal, Wolters-Noordhoff Groningen, 1996.

15 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 11 HOOFDRUBRIEK 6: MEDEWERKERS Het opleidingsteam industrieel ingenieur milieukunde van het departement Provinciale Industriële Hogeschool, Kortrijk, Hogeschool West-Vlaanderen. Werkgroep ter evaluatie van de opleiding ing. milieukunde (zie lijst medewerkers, beroepsprofiel milieukunde). Milieubureau voor Ondernemers. Kamer van Koophandel Kortrijk. Prof. Dr. W. De Breuck, Decaan faculteit Wetenschappen Universiteit Gent.

16 12 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE BIJLAGE 1 Milieucoördinator Taakgebied Opleidingsprofiel Industrieel ingenieur milieukunde Typefuncties Functionele gehelen TF1 Bedrijfsbeleid FG1 Organisatie DF1 DF2 T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 Deelfuncties Onderdelen Typefunctie : bedrijfsbeleid Functioneel geheel : organisatie Coördinatie OND1 Coördinatie Advies OND2 Advies OND3 Registraties OND4 Meldingen OND5 bewaking Taken Vaardigheden Deelfunctie : coördinatie Onderdeel : coördinatie Bijdragen tot milieuvriendelijke productiemethoden V1 Opzoeken gegevens i.v.m. milieuwetgeving (T1) en producten V2 opmaken milieubeschrijving (T1) Waken over de naleving van de milieuwetgeving V3 actualiseren van de milieubeschrijving (T1) Zorgen voor metingen en registratie V4 aanduiden van best beschikbare technieken (T1) Bijhouden van het afvalstoffenregister V5 controles uitvoeren (T2) Voorstel tot voorzorgen V6 rapporteren van tekortkomingen (T2) V7 voorstellen doen voor oplossingen (T2) V8 interpretatie van analyseresultaten (T3) V9 toepassen milieuwetgeving (T 4) V10 interne en externe communicatie (T5) V11 bijstaan bedrijfsleider (T5) Deelfunctie : advies Onderdeel : advies Advies investeringen T12 berekenen kostprijs investeringen (T6) Jaarverslag T13 analyseren van risico s (T6) Advies geven over milieuaangelegenheden T14 kiezen van prioriteiten (T6) T15 opstellen van een verslag voor de ondernemingsraad en het comité voor veiligheid en welzijn op het werk (T7) T16 adviseren bedrijfsleider (T8) V17 V18 V19 V20 V21 Onderdeel : registraties registreren van analyseresultaten (T3) bijhouden van afvalstoffenregister (T3) Onderdeel : meldingen wet op de naleving van de meldingsplicht (T2) Onderdeel : bewaking controle uitoefenen op werkplaatsen (T2) controle uitvoeren op de afvalstromen (T2)

17 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 13 KENNIS BEROEPSHOUDINGEN ATTITUDES CONTEXT Voor onderdeel: Coördinatie K1 milieuwetgeving (V1) K2 elementen van bedrijfsinterne milieuzorg (V2, V3) K3 best beschikbare technieken ter voorkoming en verwijdering van verontreinigingen (V4) K4 controle en handhaving van de milieuvoorwaarden (V5) K5 inspectie van instructies en procedures (V6) K6 milieueducatie en voorlichting (V7) K7 milieuanalysemethoden (V8) K8 milieuvergunningen (V9) K9 milieucommunicatie (V10) K10 milieumanagement (V11) K11 K12 K13 K14 K15 K16 K17 K18 Kostprijsberekening milieuinvesteringen (V12) risicoanalyse (V13) Levenscyclusanalyse processen en producten (V14) integratie milieukwaliteit en veiligheidszorg (V15) Milieubeheer (V16) Monitoring van emissiegegevens (V17) Afvalstoffendecreet (V18) milieuwetgeving i.v.m. meldingsplichten (V19) inzicht in de arbeidsorganisatie informatie planmatig denken problemen onderkennen en oplossen problemen onderkennen en oplossen veiligheid en milieubewustzijn zin voor initiatief Voor onderdeel: advies assertiviteit beslissingsvermogen contactbereidheid imagobewustzijn kritische ingesteldheid organisatievermogen veiligheid en milieubewustzijn zelfstandigheid zin voor samenwerking assertiviteit contactbereidheid doorzettingsvermogen een werkplan kunnen maken flexibiliteit imagobewustzijn inzicht in arbeidsorganisatie informatie kwaliteitsbewustzijn planmatig denken Voor onderdeel: registraties contactbereidheid doorzettingsvermogen een werkplan kunnen maken kritische ingesteldheid informatie omgaan met stress resultaatgerichtheid verantwoordelijkheidszin zin voor samenwerking Voor onderdeel: meldingen beslissingsvermogen een werkplan kunnen maken imagobewustzijn informatie kwaliteitsbewustzijn resultaatgerichtheid veiligheids- en milieubewustzijn beschrijving van werkplaatsen beschrijving van terreinen laboratoria : analyseresultaten milieuvergunning van het bedrijf gegevens i.v.m. instructies en procedures beschrijving aanwezige producten en productiemethoden organisatiestructuur van het bedrijf jaarbalans bedrijf organisatiestructuur bedrijf jaarverslag bedrijf gegevens over veiligheid en welzijn van werknemers hoeveelheid afvalstoffen organisatiestructuur bedrijf meetapparatuur afvalstromen meldingsplicht in de milieuwetgeving controle en handhaving van de milieuvoorwaarden

18 14 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE K19 K20 Milieugezondheidskunde (V20) De fysisch-chemischbiologische aspecten van milieuverontreinigingen (V21) voor onderdeel: bewaking Assertiviteit Beslissingsvermogen Doorzettingsvermogen een werkplan kunnen maken imagobewustzijn kritische ingesteldheid kwaliteitsbewustzijn problemen onderkennen en oplossen resultaatgerichtheid verantwoordelijkeheidszin zelfstandigheid beschrijving van de afvalstromen beschrijving van voorzieningen voor voorkoming Milieutechnoloog Taakgebied Typefuncties Milieutechnoloog TF1 Onderhoud FG1 Onderhoud DF1 DF2 DF3 T1 T2 T3 T4 Voorstudie Sanering Organisatie Deelfuncties Opleidingsprofiel Functionele gehelen Onderdelen Typefunctie : onderhoud Functioneel geheel : onderhoud Taken OND1 OND2 OND3 Voorstudie Sanering Organisatie Vaardigheden Deelfunctie : voorstudie Onderdeel : voorstudie Ontwerpen van best beschikbare technologie V1 Berekenen van dimensionering van zuiveringsinstallaties Studie van de verontreinigingen in afvalwater, (T1) luchtemissies, bodem en afval V2 Analyse van verontreinigingen in afvalwater, Voorstellen doen aan de bedrijfsleider van de luchtemissies, bodem en afval (T2) gepaste milieutechnologie om de verontreinigingen V3 Risicoanalyse van de milieuaspecten van het bedrijf te verwijderen (T3) Uitvoeren van hydrogeologische studie voor V4 Uitvoeren en interpreteren van bodemanalyse (T4) stabiliteitsstudie van de gronden voor aanleggen van stortplaatsen en het uitvoeren van bodemsanering Deelfunctie : sanering Onderdeel : sanering T5 Zuiveren van afvalwater T6 Gebruik maken van de beste technieken voor de primaire, secundaire en tertiaire afvalwaterzuivering T7 Opvolging van de afvalwaterzuivering T8 Automatisering en monitoring van de afvalwaterzuiveringsinstallatie T9 Zuiveren van luchtverontreiniging T10 Berperken van geurhinder T11 Saneren van de bodem T12 Afvalbeheer T13 T14 Deelfunctie : sanering Zoeken naar toepassing van milieuvriendelijke processen Verminderen van de milieubelasting V5 V6 V7 V8 V9 Toepassen van de afvalwaterzuivering (T5) Toepassen van de best beschikbare technieken om oplossing te geven aan de specifieke afvalwaters van het bedrijf (T6) Analyse en interpretatie van de fysich-chemischebiologische parameters (T7) Continu opvolgen van belangrijke parameters om de goede werking van de installatie na te gaan (T8) Toepassen van de beschikbare technologie voor de luchtverontreinigingen (T9) V10 Toepasen van de technieken om geurhinder te beperken of te vermijden (T10) V11 Toepassen van de beste technologie voor bodemsanering (T11) V12 Uitvoeren van recyclagetechnieken (T12) V13 Toepassen van integraal ketenbeheer (T12) V14 Gebruik maken van secundaire grondstoffen (T12) V15 Het kunnen aanleggen van een stortplaats (T12) V16 Toepassen verwerking voor afvaltechnieken (T12) V17 Verwijderen van afval (T12) V18 Het nuttig kunnen gebruiken van afval (T12) T19 T20 Onderdeel: organisatie Analyseren van de gebruikte technologieën in het bedrijf (T13) Nagaan van de milieubelasting van de toegepaste

19 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 15 T15 T16 T17 T18 T19 T20 Organiseren van preventie maatregelen Maatregelen nemen tegen geluids- en trillingshinder Keuze maken van grond- en hulpstoffen Beheersing van energietechnologie Voorkomen van zware ongemakken Bevorderen van de goede werkomstandigheden in de werkplaatsen T21 T22 T23 T24 T25 T26 processen in het bedrijf (T14) Toepassen van preventieve maatregelen om milieubelasting te voorkomen (T15) Interpreteren van geluids- en trillingsmetingen (T16) Gebruik maken van milieuvriendelijke grond- en hulpstoffen (T17) Ontwikkelen van energiebesparende maatregelen (T18) Ontwikkelen van veiligheids- en beschermingstechnieken (T19) Verbeteren van de arbeidsomstandigheden in de werkplaatsen (T20) K1 K2 K3 K4 KENNIS BEROEPSHOUDINGEN ATTITUDES CONTEXT Voor onderdeel: voorstudie Berekenen van de dimensies voor een zuiveringsstation (V1) Fysische, chemische verontreiniging in afvalwater, luchtemissies, bodem en afval (V2) Risico s bij het uitvoeren van processen (V3) Bodemstudie (V4) K5 Afvalwaterzuiveringstechnologie (V5) K6 Sectoriële milieutechnologie (V6) K7 Milieuanalyse van afvalwater (V7) K8 Monitoring van afvalwaterstations (V8) K9 Luchtzuiveringstechnologie (V9) K10 Problematiek van geurhinder (V10) K11 Bodemsaneringstechnologie (V11) K12 Recyclagetechnologie (V12) K13 Integraal ketenbeheer en duurzame ontwikkeling (V13) K14 Technologie van secundaire grondstoffen (V14) K15 Aanleggen van stortplaatsen (V15) K16 Verwerkingstechnologie voor afval (V16) K17 Verwijderingstechnologie voor afval (V17) K18 Afvalbeheer (V18) inzicht in de verschillende milieutechnologieën kunnen aanduiden van milieuvriendelijke processen en technieken contact met milieucoördinator en bedrijfsleider planmatig denken Voor onderdeel: sanering Problemen onderkennen en oplossen Veiligheids-, gezondheids- en milieubewustzijn Creativiteit abstract denken creativiteit een werkplan kunnen maken imagobewustzijn kritische ingesteldheid informatie planmatig denken problemen onderkennen en oplossen resultaatgerichtheid veiligheids- en milieubewustzijn verantwoordelijkheidszin zin voor samenwerking zin voor esthetiek commercieel inzicht contactbereidheid een werkplan kunnen maken imagobewustzijn kritische ingesteldheid informatie leergierigheid leerbekwaamheid planmatig denken resultaatgerichtheid veiligheids- en milieubewustzijn zin voor samenwerking beschrijving van de chemische parameter van de verontreiniging : aard van de verontreiniging, concentratie, totale hoeveelheid, debiet beschrijving van de toegepaste processen en technologieën : producten, productstromen, toegepaste processen, genomen maatregelen beschrijving van de technische gegevens : procesomstandigheden, productiemiddelen, veiligheidsgegevens beschrijving parameters afvalwater afvalwaterzuivering: primaire: fysischchemische zuivering - secundaire: biologische (aëroob-anaëroob) zuivering - tertiaire: specifieke verwijdering van verontreiniging controle en handhaving van de milieuvoorwaarden: om te mogen lozen zuiveren van luchtverontreiniging: zuiveringstechnieken, emissietechnieken bodemsaneringstechnologie aard van de verontreiniging, concentraties van verontreiniging, bodemgesteldheid afvalbeheer: aard en hoeveelheid van afval, voorkomen van afval, recyclage van afval, hergebruik, verwerking, verwijderen, storten en verbranden

20 16 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE K19 Procestechnologie (V19) K20 Milieuanalyse (V20) K21 Preventieve technologie (V21) K22 Geluids- en trillingsanalyse (V22) K23 Grond- en hulpstoffen voor de procesindustrie (V23) K24 Energietechnologie (V24) K25 Veiligheids- en beschermingstechnieken (V25) K26 Milieugezondheidskunde (V26) K18 K19 K20 Milieuwetgeving i.v.m. meldingsplichten (V19) meldingsplicht in de milieuwetgeving controle en handhaving van de milieuvoorwaarden Milieugezonheidskunde (V20) De fysisch-chemischbiologische aspecten van milieuverontreinigingen (V21) Voor onderdeel: organisatie Voor onderdeel: meldingen Voor onderdeel: bewaking abstract denken assertiviteit beslissingsvermogen commercieel inzicht creativiteit dienstverlenende ingesteldheid doorzettingsvermogen een werkplan kunnen maken imagobewustzijn inzicht in de arbeidsorganisatie informatie kwaliteitsbewustzijn problemen onderkennen en oplossen veiligheids- en milieubewustzijn zin voor initiatief beslissingsvermogen een werkplan kunnen maken imagobewustzijn informatie kwaliteitsbewustzijn resultaatgerichtheid veiligheids- en milieubewustzijn assertiviteit beslissingsvermogen doorzettingsvermogen een werkplan kunnen maken imagobewustzijn kritische ingesteldheid kwaliteitsbewustzijn problemen onderkennen en oplossen resultaatgerichtheid verantwoordelijkeheidszin zelfstandigheid milieuvriendelijke processen: invoeren van milieuvriendelijke processen, kostprijsen prioriteitsberekening, maatregelen tegen hinder preventie: procesgeïntegreerde technieken, keuze van grond- en hulpstoffen beheersing van energietechnologie: energiebesparende maatregelen integratie veiligheidmilieu-gezondheid: IKZ, veiligheids- en beschermingstechniek, milieugezondheidskunde beschrijving van de afvalstromen beschrijving van voorzieningen voor voorkoming Taakgebied Procesingenieur, procesmanager Opleidingsprofiel Milieuprocesmanager Typefuncties Functionele gehelen TF1 Coördinatie FG1 Coördinatie DF1 DF2 DF3 T1 T2 Deelfuncties Onderdelen Typefunctie : Coördinatie Functioneel geheel : coördinatie Organisatie OND1 Organisatie Onderhoud OND2 Onderhoud Controle OND3 Controle Taken Vaardigheden Deelfunctie : organisatie Onderdeel : organisatie Opzetten van nieuwe en verbeteren van bestaande V1 Toepassen van integraal ketenbeheer en duurzame productiesystemen ontwikkeling (T1) Integreren van middelen en materialen voor V2 Integreren van integrale kwaliteitszorg, veiligheid productie, kwaliteit en veiligheid in de productie (T2)

21 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 17 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 Optimaliseren van de productie Verbeteren van omzettings- en scheidingsrendementen Rapporteren van productieresultaten V3 V4 V5 V6 Communicatie met het productiepersoneel (T3) Organiseren van meet- en regeltechnieken ter optimalisatie van de productie (T3) Berekenen van procesrendement (T4) Verwerken van de resultaten van de productopvolging (T5) Deelfunctie : onderhoud Onderdeel : onderhoud Ondernemen van correctieve en preventieve V7 Zorgen voor een optimaal functioneren van acties tijdens het productieproces installaties (T6) Toepassen van verbeterde procesbesturingssystemetietechnieken V8 Uitvoeren procesregeling met procesautomatisa- (T7) Deelfunctie : controle Onderdeel : controle Sluiten van kringlopen V9 Nagaan van verliezen in de productie via afval, Verminderen van milieuschadelijke grond-, emissies die ontstaan bij het produceren (T8) hulp- en afvalstoffen en energiedragers V10 Toezicht houden op het gebruik van hulp- en grondstoffen (T9) V11 Toepassen van energiebeheersingstechnieken (T9) V12 Toepassen van afvalbeheerstechnieken zoals hergebruik en recyclage (T9) K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7 K8 K9 K10 K11 K12 K13 KENNIS BEROEPSHOUDINGEN ATTITUDES CONTEXT Voor onderdeel: organisatie Integraal ketenbeheer en duurzame ontwikkeling (V1) Integrale kwaliteitszorg (V2) Veiligheids- en beschermingstechnieken (V2) Elementen van milieuzorgsysteem (V3) Meet- en regeltechnieken (V4) Ingenieurstechnieken voor productieprocessen (V5) Rapportage van productieresultaten (V6) Preventieve en procesgeïntegreerde technologie (V7) Procesautomatisering (V8) Meten van milieuparameters (V9) Milieubeheer (V10) Energietechnologie (V11) Afvalbeheerstechnieken (V12) inzicht in de industriële productietechnieken veiligheids-, kwaliteits- en milieubewust werken realisatiegericht zijn communicatief kunnen optreden beheer van de organisatie Voor onderdeel: onderhoud zin voor schone technologie informatiseren van procesgegevens optimaal houden van installaties zin voor systematiek het naleven van instructies en procedures veiligheids-, kwaliteits- en milieubewust voor onderdeel: controle assertiviteit beslissingsvermogen commercieel inzicht contactbereidheid creativiteit dienstverlenende ingesteldheid doorzettingsvermogen informatie kwaliteitsbewustzijn planmatig denken problemen onderkennen en oplossen zin voor samenwerking contactbereidheid een werkplan kunnen maken flexibiliteit imagobewustzijn informatie problemen onderkennen en oplossen contactbereidheid dienstverlenende ingesteldheid informatie resultaatgerichtheid verantwoordelijkheidszin duurzame ontwikkeling sluiten van kringloopprocessen integrale kwaliteitszorgsysteem veiligheids- en beschermingstechnieken milieuzorgsysteem meet- en regeltechnieken ingernieurstechnieken van de productie communicatietechnieken schone technologie informatica van procesgegevens procesautomatisering milieuchemie milieubeheer energiebeheerstechnieken afvalbeheer

22 18 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE Milieudeskundige Milieuanalyst Taakgebied Opleidingsprofiel Milieudeskundige Typefuncties Functionele gehelen TF1 Deskundige FG1 Deskundige DF1 DF2 DF3 T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 T12 Deelfuncties Onderdelen Typefunctie : deskundige Functioneel geheel : deskundige Advies OND1 Advies Controle OND2 Controle Inspectie OND3 Inspectie Taken Vaardigheden Deelfunctie : advies Onderdeel : advies Geven van advies voor een milieuvergunning bij V1 Voldoende ervaring hebben inzake waterproblematiek lozing van afvalwater (T1) Geven van advies voor een milieuvergunning bij V2 Raadplegen van de milieuvoorwaarden voor emissies van luchtverontreiniging lozing van afvalwaters (T1) Geven van advies voor een milieuvergunning ter V3 Voldoende ervaring hebben inzake luchtverontreinigingen voorkoming van bodemverontreiniging, uitputting (T2) en aantasting van de bodem V4 Raadplegen van de milieuvoorwaarden bij luchtemissies Geven van advies voor een milieuvergunning ter (T2) voorkoming van geluids- en trillingshinder V5 Voldoende ervaring hebben inzake de problematiek Geven van advies bij het opstellen van een milieu-effectrapport van bodemverontreiniging (T3), uitputting en en/of veiligheidsrapport aantasting van de bodem Advies geven bij het ontwikkelen van een milieubeleid V6 Raadplegen van de milieuvoorwaarden ter voor- voor de gemeente en overheid koming van bodemverontreiniging (T3) Advies geven aan wetgevende inrichtingen V7 Voldoende ervaring hebben inzake de geluids- en inzake normen en analysemethoden trillingsproblematiek (T4) V8 Raadplegen van de milieuvoorwaarden bij geluids- en trillingshinder (T4) V9 Voldoende ervaring hebben in de milieudisciplines (water, lucht, bodem, geluid, landschap, klimaat) (T5) V10 Toepassen milieuwetgeving voor het opstellen van een veiligheidsrapport (T5) V11 Schrijven van natuurontwikkelingsplannen (GNOP) (T6) V12 Verwerken van de emissiegegevens van milieujaarverslagen (T6) V13 Ervaring hebben met milieuanalysemethoden (T7) Deelfunctie : controle/inspectie Onderdeel : controle/inspectie Verrichten van milieuanalysen inzake water-, V14 Monsterafname (T8) lucht-, geurhinder en bodemverontreinigingen V15 Uitvoeren van analyse (T8) Analyse van de verontreinigingen in afval V16 Verwerken van analysegegevens (T8) Bescherming van werknemers tegenover gevaarlijke V17 Rapporteren van analyseresultaten (T8) straling V18 Monstername en analyse van afval, baggerspecie, Uitvoeren van controles opgelegd door de milieuvergunning slib, vaste en vloeibare afval (T9) V19 Meten van gevaarlijke straling (T10) Inspectie van procesinstallaties en productietechnieken V20 Handhaven van de milieuvoorwaarden opgelegd door de milieuwetgeving en milieuvergunning (T11) V21 Verwerven van inzicht in de industriële procestechnieken (T21)

23 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 19 K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7 K8 K9 KENNIS BEROEPSHOUDINGEN ATTITUDES CONTEXT Voor onderdeel: advies Problematiek van de waterverontreiniging (V1) Voorwaarden inzake milieuvergunning voor waterlozingen (V2) Problematiek van de luchtverontreiniging (V3) Milieuvoorwaarden bij luchtemissies (V4) Problematiek van bodemverontreiniging, aantasting, uitputting van de bodem (V5) Milieuvoorwaarden ter voorkoming van bodemverontreiniging aantasting, uitputting van de bodem Problematiek van geluidshinder (V7) Milieuvoorwaarden ter voorkoming van geluids- en trillingshinder (V8) Milieueffectrapport (V9) K10 Veiligheidsrapport (V10) K11 Gewestelijke en gemeentelijke natuurontwikkelingsplannen (V11) K12 Milieujaarverslagen (V12) K13 Milieuanalyse- methoden (V13) K14 Monstername en bewaringstechnieken voor het uitvoeren van een milieuanalyse (V14) K15 Milieuanalysemethoden (V15) K16 Statistische verwerking van analyseresultaten (V16) K17 Weergeven van analyseresultaten (V17) K18 Analysemethoden voor afval (V18) K19 Methoden voor het meten van gevaarlijke straling (V19) K20 Controle en handhaving van de milieuvoorwaarden (V20) K21 Procestechnieken samenwerking met leden van adviescommissies informatie problemen onderkennen en adviseren milieubewustzijn assertiviteit informatie milieubewustzijn Voor onderdeel: controle/inspectie beheersing van de analyseproblematiek milieubewustzijn inzicht in de industriële procestechnieken problemen onderkennen en controleren opstellen van rapporten assertiviteit beslissingsvermogen doorzettingsvermogen kritische ingesteldheid resultaatgerichtheid zelfstandigheid duurzame ontwikkeling sluiten van kringloopprocessen integrale kwaliteitszorgsysteem veiligheids- en beschermingstechnieken milieuzorgsysteem meet- en regeltechnieken ingenieurstechnieken van de productie communicatietechnieken schone technologie informatica van procesgegevens procesautomatisering procestechnische inspectie milieuchemie milieubeheer energiebeheerstechnieken afvalbeheer communicatie

24 20 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE Milieudconsulent Milieueducator TF1 TF2 DF1 DF2 T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 T12 Consulent Opleiding Taakgebied Typefuncties Deelfunctie Milieuconsulent FG1 Opleidingsprofiel Functionele gehelen Consulent Onderdelen Typefunctie : consulent Functioneel geheel : consulent Advies OND1 Advies Leraar OND2 Opleiding Taken Vaardigheden Deelfunctie : advies Onderdeel : advies Opstellen van milieuvergunningsaanvraag V1 Leren opstellen van milieuvergunningen door Opzetten van een milieuzorgsysteem in bedrijven verschillende type bedrijven (T1) Uitschrijven van rapporten en verslagen zoals V2 Systemen aanleren voor het invoeren van een milieu-, jaar- en emissieverslagen milieuzorgsysteem in andere bedrijven (T2) Berekenen van de milieuheffingen V3 Verwerken van milieugegevens tot rapporten en Opzoeken van de best beschikbare technologieën verslagen (T3) Berekenen van kosten en prioriteitsstellingen ivm V4 Werken met voorbeelden om milieuheffingen te milieutechnologie berekenen (T4) Nagaan van de noodzakelijke milieuverplichtingen V5 Leren kennen van de verschillende milieutech- (verrichten van milieuaudits, LCA, VER) van nologieën (T5) bedrijven V6 Leren berekenen van bedrijfskosten met prioriteitsstellingen Geven van juridische ondersteuning inzake: (T6) milieudossiers, betwistingen, aansprakelijkheid V7 Uitvoeren van de noodzakelijke milieuverplichtingen en verzekeringen (milieuaudits, LCA en VER vanuit voor- beelden) van bedrijven (T7) V8 Behandeling van milieudossiers en juridische aspecten inzake milieu aangelegenheden (T8) Deelfunctie : leraar Onderdeel : opleiding Les geven in onderwijsinstellingen waar de V9 Communicatie en didactische voorstellingen vakken milieukunde, milieubeleid, milieuwetenschappen geven i.v.m. milieuonderwerpen (T9) worden onderwezen V10 Communicatie met uitvoerders van milieu- Opleiding geven ter uitvoering van milieutechnieken technieken (T10) in bedrijven V11 Beschrijving kunnen maken van de milieuthetechnieken Bewust maken bij de medemensen van de verschillende ma s en hun problematieken (T11) milieuthema s met hun problematie- V12 Schrijven van milieueducatieprogramma s (T12) ken Opstellen van milieueducatieprogramma s voor de jeugd, voor de bedrijven K1 K2 K3 K4 K5 K6 KENNIS BEROEPSHOUDINGEN ATTITUDES CONTEXT Voor onderdeel: advies Procedure van de milieuvergunningsaanvraag (Vlarem I) (V1) Normen voor algemene en sectorale milieukwaliteiten (VLA- REM II) (V1) Decreet van bedrijfsinterne milieuzorg (V2) Procedure voor uitschrijven van milieujaarverslag (V3) Formules voor het berekenen van de milieuheffingen (V4) BBT voor afvalwater, luchtzuivering, bodemsanering, afvalverwerking, geluid en trillingen (V5) juridische teksten en dossiers oplossingsgericht werken communicatievaardig zijn zin voor de economische aspecten van het bedrijfsleven veilig en milieubewust zijn assertiviteit contactbereidheid dienstverlenende ingesteldheid loyauteit organisatievermogen resultaatgerichtheid zin voor initiatief zin voor samenwerking VLAREM I & II decreten en wetten inzake milieu economische en sociale aspecten van milieuaangelegenheden milieubeleid

25 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 21 K7 K8 K9 Kostprijsberekening en opstellen van prioriteitslijsten (V6) Milieuaudit, levenscyclusnalyse van processen en producten, veiligheidseffectenrapport (V7) Juridische aspecten van milieuaangelegenheden K10 Didactiek bij het lesgeven over milieuaangelegenheden (V9) K11 Het geven van oplossingen bij invoeren van milieutechnieken (V10) K12 Problematiek van de milieuthema s (V11) K13 Milieueducatie- programma s (V12) Voor onderdeel: opleiding communicatievaardig zijn oplossingsgericht kunnen werken milieubewust zijn rekening houden met economische en sociale aspecten contactbereidheid dienstverlenende ingesteldheid kritische ingesteldheid leergierigheid zin voor samenwerking communicatie en didactiek milieuthema s Milieuambtenaar Taakgebied Milieuambtenaar Opleidingsprofiel Typefuncties Functionele gehelen TF1 Beleid FG1 Milieuadministratie Deelfunctie Onderdelen Typefunctie : consulent Functioneel geheel : consulent DF1 Advies OND1 Administratie T1 T2 T3 Taken Vaardigheden Deelfunctie : advies Onderdeel : advies Voorbereidende coördinatie van administratie V1 Uitwerken van een milieubeleid (T1) inzake leefmilieu en infrastructuur V2 Geven van milieuvergunningen via VLAREM Verstrekken van de gemeentelijke milieuvergunningen I-procedures (T2) V3 Verwerken van de formulieren en aanvragen die Ondersteunen van de administratie van de milieuoverheid gesteld worden door de milieuoverheid (T3) V4 Gegevens verwerken of verstrekken, nodig bij administratie van waterwegen en zeewezen (T4) V5 Kunnen opstellen van ontwikkelingsplannen (T5) V6 Beheren van afvalbeleid (T6) K1 K2 K3 K4 K5 K6 KENNIS BEROEPSHOUDINGEN ATTITUDES CONTEXT Systemen van milieubeleid assertiviteit milieubeleid (V1) milieu-overheid Milieuwetgeving (V2) beslissingsvermogen milieuwetgeving Onderdelen van de flexibiliteit natuurontwikkelingsplannen milieuadministratie kritische ingesteldheid (V3) zin voor samenwerking afvalbeheer Administratie van waterwegen en zeewezen ivm milieuaangelegenheden (V4) Natuurontwikkelingsplannen van de gemeente (V5) Afvalbeheer bij gemeenten (V6) informatieverwerking dienstverlenende houding kunnen optreden tegen milieuovertredingen milieubewust zijn beslissingen nemen

26 22 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE Milieutoxicoloog Ecoloog TF1 TF2 Diagnose Organisatie Taakgebied Typefuncties Opleidingsprofiel Ecoloog Functionele gehelen FG1 Diagnose FG2 Organisatie DF1 DF2 T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 T12 T13 Deelfunctie Onderdelen Typefunctie : consulent Functioneel geheel : diagnose Analyse OND1 Analyse Onderzoek Taken OND2 Functioneel geheel : organisatie Onderzoek Vaardigheden Deelfunctie : advies Onderdeel : analyse Risicoanalyse van de arbeidsomgeving V1 Opmeten van omgevingslucht bij arbeidsomstandigheden Risicoanalyse bij bevolkingsgroepen (T1) Verrichten van ECO-toxicologische analyse in V2 Vaststellen van overschrijden van alarmfasen ecosystemen (T2) Verwerken van groepsanalysen en statistieken V3 Uitvoeren van ecotoxicologische testen (T3) V4 Gegevensverwerking van grote groepen (T4) Deelfunctie : onderzoek Onderdeel : onderzoek Aangeven van de risico s voor de gezondheid van V5 Opstellen van gezondheidsrisico s voor doelgroepen doelgroepen (T5) Rapporteren aan overheidsinstanties en de wereldgezondheidsorganisatie V6 (verplichte) meldingen ivm gezondheidsrisico s (T6) Verzamelen van informatie over de veiligheid V7 Opstellen en kunnen omgaan met lijsten, kaarten Adviseren en bijhouden gegevens over drinkwaterkwaliteit over veiligheid, gezondheid en milieuaspecten van stoffen (T7) Onderzoek van ecosystemen ivm milieuproblematiek V8 Verwerken van chemische-biologische analyse van drinkwater naar aanwezigheid van toxische Ontwikkelen van natuurbehoud en natuurbescherming stoffen (T8) V9 Onderzoeken van effecten van stoffen op een eco- Uitwerken projecten voor natuurontwikkeling systeem (T9) Inrichten van landschappen, beschermen van V10 Omgaan met elementen van ecosystemen (T10) natuurpatrimonium V11 Uitwerken van voorbeelden gebruikt bij natuurontwikkelingsprojecten Onderzoeken van nieuwe programma s ivm (T11) kleinschalige waterzuivering, alternatieve landbouw, V12 Onderzoek van elementen van een landschap groenbeheer (T12) V13 Opmaken van balansen tussen verschillende technieken (ecobalans) (T13) K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7 KENNIS BEROEPSHOUDINGEN ATTITUDES CONTEXT Voor onderdeel: analyse Analyse van omgevingslucht (V1) Normen bij alarmfasen (V2) Ecotoxicologische analyse technieken (V3) Statistische groepsanalysen (V4) Risicoanalyse voor gezondheid van doelgroepen (V5) Milieuwetgeving ivm melding gezondheidsrisico s voor doelgroepen (V6) Veiligheid, gezondheid en milieuaspecten van stoffen, straling, ge- nauwkeurig kunnen werken verrichten van statistische analyse bewust van belang van gezondheidsrisico s voor de mens kritische ingesteldheid resultaatgerichtheid veiligheids- en milieubewustzijn zelfstandigheid voor onderdeel: onderzoek kunnen inschatten van risico s milieubewust natuurwaarnemingen kunnen verrichten assertiviteit doorzettingsvermogen leergierigheid veiligheids- en milieubewustzijn zelfstandigheid zin voor esthetiek zin voor initiatief milieugezondheidskunde beschermings- en veiligheidstechnieken milieuanalyse ecologie natuurbescherming

27 OPLEIDINGSPROFIEL MILIEUKUNDE 23 luidshinder (V7) K8 Kwaliteiten van drinkwater (V8) (winning, bereiding, verdeling) K9 Effecten van stoffen en hinder op ecosystemen (V9) K10 Opbouw van ecosystemen (V10) K11 Voorbeelden van natuurontwikkelingsprojecten (V11) K12 Landschapsecologie K13 Ecobalans van processystemen, productie en producten

STUDIE 36 BEROEPSPROFIEL. Beroepencluster milieukunde

STUDIE 36 BEROEPSPROFIEL. Beroepencluster milieukunde STUDIE 36 BEROEPSPROFIEL Beroepencluster milieukunde met opties milieucoördinator milieutechnoloog procesingenieur milieuconsulent milieudeskundige milieuanalist milieutoxicoloog milieuambtenaar milieu-ecoloog

Nadere informatie

STUDIE 153 OPLEIDINGSPROFIEL. Automechanica

STUDIE 153 OPLEIDINGSPROFIEL. Automechanica STUDIE 153 OPLEIDINGSPROFIEL Automechanica OPLEIDINGSPROFIEL Automechanica studiegebied : industriële wetenschappen en opleiding optie sector technologie : mechanica : automechanica : metaal-elektriciteit-kunststoffen

Nadere informatie

STUDIE 86 OPLEIDINGSPROFIEL. nautische wetenschappen

STUDIE 86 OPLEIDINGSPROFIEL. nautische wetenschappen STUDIE 86 OPLEIDINGSPROFIEL nautische wetenschappen OPLEIDINGSPROFIEL nautische wetenschappen studiegebied : industriële wetenschappen & technologie basisopleiding : 1C nautische wetenschappen (opleiding

Nadere informatie

STUDIE 160 OPLEIDINGSPROFIEL. Opleiding elektriciteit Optie elektriciteit

STUDIE 160 OPLEIDINGSPROFIEL. Opleiding elektriciteit Optie elektriciteit STUDIE 160 OPLEIDINGSPROFIEL Opleiding elektriciteit Optie elektriciteit OPLEIDINGSPROFIEL elektriciteit studiegebied : industriële wetenschappen en technologie opleiding : elektriciteit optie : elektricteit

Nadere informatie

STUDIE 112 OPLEIDINGSPROFIEL. industrieel ingenieur textiel

STUDIE 112 OPLEIDINGSPROFIEL. industrieel ingenieur textiel STUDIE 112 OPLEIDINGSPROFIEL industrieel ingenieur textiel OPLEIDINGSPROFIEL industrieel ingenieur textiel studiegebied basisopleiding graad : industriële wetenschappen & technologie : tweede cyclus textiel

Nadere informatie

BRONNEN VAN HET MILIEURECHT BEVOEGDHEIDSVERDELING INZAKE MILIEUBELEID HOOFDSTUK I. INLEIDING 3

BRONNEN VAN HET MILIEURECHT BEVOEGDHEIDSVERDELING INZAKE MILIEUBELEID HOOFDSTUK I. INLEIDING 3 INHOUDSOPGAVE DEEL I. BRONNEN VAN HET MILIEURECHT BEVOEGDHEIDSVERDELING INZAKE MILIEUBELEID HOOFDSTUK I. INLEIDING 3 HOOFDSTUK II. DE BRONNEN VAN HET (MILIEUHYGIËNE) RECHT 4 1. Overzicht 4 2. Kenbronnen

Nadere informatie

STUDIE 67 OPLEIDINGSPROFIEL. landbouw en biotechnologie (1C)

STUDIE 67 OPLEIDINGSPROFIEL. landbouw en biotechnologie (1C) STUDIE 67 OPLEIDINGSPROFIEL landbouw en biotechnologie (1C) OPLEIDINGSPROFIEL landbouw & biotechnologie (1C) sector studiegebied opleiding beroep : land- en tuinbouw : biotechniek : kandidaat industrieel

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED PERSONENZORG

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED PERSONENZORG RLLL/EXT/ADV/006bijl9 Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED PERSONENZORG Opleiding Initiatie Bibliotheek-, Documentatie- en Informatiekunde BO PZ 002 (Ontwerp) Informatiekunde Versie {1.0} Bijlage

Nadere informatie

STUDIE 46 OPLEIDINGSPROFIEL. elektromechanica algemeen

STUDIE 46 OPLEIDINGSPROFIEL. elektromechanica algemeen STUDIE 46 OPLEIDINGSPROFIEL elektromechanica algemeen bedrijfsmechanisatie elektromechanisatie klimatisatie medische instrumentatie meet- en regeltechniek onderhoudstechnieken OPLEIDINGSPROFIEL elektromechanica

Nadere informatie

Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705

Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705 Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705 Doel Initiëren, coördineren, stimuleren en bewaken van Arbo- en Milieuwerkzaamheden binnen een, binnen de bevoegdheid van de leidinggevende,

Nadere informatie

STUDIE 167 OPLEIDINGSPROFIEL

STUDIE 167 OPLEIDINGSPROFIEL STUDIE 167 OPLEIDINGSPROFIEL mechanica OPLEIDINGSPROFIEL mechanica sector : metaal-elektriciteitkunststoffen studiegebied : industriële wetenschappen & technologie opleiding : mechanica optie : mechanica

Nadere informatie

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 21 1. Inleiding

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie - Moderne Talen AO AV 006 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 28 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie - Wiskunde AO AV 007 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Moderne Talen - Wetenschappen AO AV 009 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding...

Nadere informatie

2 Postgraduaten KHLim + 2 getuigschriften Departement Leefmilieu, Natuur en Energie - Afdeling Milieuvergunningen

2 Postgraduaten KHLim + 2 getuigschriften Departement Leefmilieu, Natuur en Energie - Afdeling Milieuvergunningen 2 Postgraduaten KHLim + 2 getuigschriften Departement Leefmilieu, Natuur en Energie - Afdeling Milieuvergunningen Milieucoördinator B: lesrooster september december (2 dagen per week + eindwerk ): 25 studiepunten

Nadere informatie

De milieuvergunnings- en meldingsplicht

De milieuvergunnings- en meldingsplicht De milieuvergunnings- en meldingsplicht 03 3.1. Administratieve verplichtingen Scholen hebben stookinstallaties, slaan schadelijke producten op voor de verwarming, voor de laboratoria en voor werkplaatsen

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE Opleiding Initiatie Bibliotheek-, Documentatie- en Informatiekunde BO BD 001 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 15 Inhoud

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Moderne Talen - Wiskunde AO AV 010 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5

Nadere informatie

STUDIE 57 OPLEIDINGSPROFIEL. hout

STUDIE 57 OPLEIDINGSPROFIEL. hout STUDIE 57 OPLEIDINGSPROFIEL hout OPLEIDINGSPROFIEL hout sector : bouw-hout-decoratie studiegebied : industriële wetenschappen & technologie opleiding : hout beroep : technisch manager hout Sectorcommissie

Nadere informatie

Branchetoetsdocument: Milieuzorg 2

Branchetoetsdocument: Milieuzorg 2 pagina van 5 Branchetoetsdocument: Milieuzorg 2 Versie 4.0 VERVALLEN per --0-20 Deelbranche(s) Autowas Algemene beschrijving & doelstelling van de branchekwalificatie De beroepsbeoefenaar kent het belang

Nadere informatie

Functiebeschrijving: Directeur audit

Functiebeschrijving: Directeur audit Functiebeschrijving: Directeur audit Functiefamilie Controle en audit functies Voor akkoord Naam leidinggevende Datum + handtekening Naam functiehouder Datum + Handtekening 1. Context van de functie 1.1.

Nadere informatie

Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED INDUSTRIELE WETENSCHAPPEN EN TECHNOLOGIE

Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED INDUSTRIELE WETENSCHAPPEN EN TECHNOLOGIE RLLL/EXT/ADV/006bijl26 Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED INDUSTRIELE WETENSCHAPPEN EN TECHNOLOGIE Opleiding Openbare Werken IT 005 (Ontwerp) Bijlage bij Vlor-advies Pagina 1 van 16 Inhoud Vlaams Ministerie

Nadere informatie

Rol: Maatschappelijk assistent

Rol: Maatschappelijk assistent Datum opmaak: 2017-10-05 Eigenaar: Koen De Feyter Doel van de functie Staat op een proactieve wijze in voor de maatschappelijke dienstverlening aan hulpvragers volgens de meest passende methodiek en volgens

Nadere informatie

Belgisch Staatsblad d.d VLAAMSE OVERHEID

Belgisch Staatsblad d.d VLAAMSE OVERHEID VLAAMSE OVERHEID N. 2007 408 [C 2007/35010] 8 DECEMBER 2006. Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 6 februari 1991 houdende vaststelling van het Vlaams

Nadere informatie

Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING. Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011

Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING. Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011 STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1: Opleiding...

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE RLLL-RLLL-EXT-ADV-007bijl17 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 15 januari 2011 Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE Opleiding Behoudsmedewerker

Nadere informatie

STUDIE 71 OPLEIDINGSPROFIEL. scheepswerktuigkunde

STUDIE 71 OPLEIDINGSPROFIEL. scheepswerktuigkunde STUDIE 71 OPLEIDINGSPROFIEL scheepswerktuigkunde OPLEIDINGSPROFIEL scheepswerktuigkundige sector : metaal elektriciteit - kunststoffen studiegebied : industriële wetenschappen en technologie opleiding

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED CHEMIE

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED CHEMIE RLLL-RLLL-ADV-004bijl04 Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED CHEMIE Opleiding Technicus BO CH 006 Versie 1.0 Ontwerp Pagina 1 van 11 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader...

Nadere informatie

TRAINING EN TOETSING BINNEN DE OPLEIDING. Professioneel Handelen

TRAINING EN TOETSING BINNEN DE OPLEIDING. Professioneel Handelen TRAINING EN TOETSING BINNEN DE OPLEIDING 1 LEERRESULTATEN EN COMPETENTIES Doelstellingen competenties Structuur en éénduidigheid Uniformiteit in formulering 2 LEERRESULTATEN EN COMPETENTIES Generieke competenties

Nadere informatie

Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie

Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Context 4: Omgeving en duurzame ontwikkeling. De leerlingen: 1. participeren aan milieubeleid en -zorg op school; 2. herkennen

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL Opleiding Bedrijfsbeheer BO HA 001 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 9 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader... 3 1.2 Inhoud... 3 1.3

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 23 1. Inleiding

Nadere informatie

STUDIE 56 BEROEPSPROFIEL. technisch manager hout

STUDIE 56 BEROEPSPROFIEL. technisch manager hout STUDIE 56 BEROEPSPROFIEL technisch manager BEROEPSPROFIEL technisch manager sector :, bouw en decoratie studiegebied : industriële wetenschappen & technologie opleiding : beroep : technisch manager Werkgroep

Nadere informatie

Een exploratieve studie naar de relatie tussen geïntegreerd STEM-onderwijs en STEM-vaardigheden op secundair niveau

Een exploratieve studie naar de relatie tussen geïntegreerd STEM-onderwijs en STEM-vaardigheden op secundair niveau Een exploratieve studie naar de relatie tussen geïntegreerd STEM-onderwijs en STEM-vaardigheden op secundair niveau dr. H. Knipprath ing. J. De Meester STEM Science Engineering Technology Mathematics 2

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO3 AO AV 008 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud... 5 1.1.2 Modules...

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 1.2 Klantenadviserend (externe klanten)

FUNCTIEFAMILIE 1.2 Klantenadviserend (externe klanten) Doel van de functiefamilie Vanuit een specialisatie professioneel advies of begeleiding geven aan externe klanten deze klanten oplossingen aan te reiken of maximaal te ondersteunen in het vinden van een

Nadere informatie

STUDIEGEBIED VOEDING

STUDIEGEBIED VOEDING STUDIEGEBIED VOEDING Secundair volwassenenonderwijs Modulaire opleiding Hotelonthaal BO VO 027 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 11 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 1 september 2008 1 Deel 1

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen AO AV 004 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte

Nadere informatie

STUDIE 53 OPLEIDINGSPROFIEL. logopedie

STUDIE 53 OPLEIDINGSPROFIEL. logopedie STUDIE 53 OPLEIDINGSPROFIEL logopedie OPLEIDINGSPROFIEL logopedie sector : gezondheidszorg studiegebied : gezondheidszorg opleiding : logopedie en audiologie Werkgroep opleidingsprofielen van de Vlaamse

Nadere informatie

Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG

Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG RLLL/EXT/ADV/006bijl16 Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG Opleiding Kaderopleiding Nursing voor Gegradueerde/Bachelor Verpleegkunde: Psychiatrie en Geestelijke gezondheidszorg GZ003 (ontwerp)

Nadere informatie

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen Eindtermen educatief project Korstmossen, snuffelpalen van ons milieu 2 de en 3 de graad SO Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke

Nadere informatie

Functiebeschrijving. Consulent lokale economie

Functiebeschrijving. Consulent lokale economie Functiebeschrijving 1. FUNCTIETITEL Consulent lokale economie 2. GLOBAAL DOEL VAN DE FUNCTIE De consulent lokale economie is het aanspreekpunt voor handelaars en ondernemers en stimuleert, behartigt en

Nadere informatie

STUDIE 48 OPLEIDINGSPROFIEL. luchtvaart

STUDIE 48 OPLEIDINGSPROFIEL. luchtvaart STUDIE 48 OPLEIDINGSPROFIEL luchtvaart OPLEIDINGSPROFIEL luchtvaart sector studiegebied opleiding : metaal-elektriciteit-kunststoffen : industriële wetenschappen & technologie : luchtvaart Sectorcommissie

Nadere informatie

Functiefamilie ET Thematische experten

Functiefamilie ET Thematische experten Functiefamilie ET Thematische experten DOEL Expertise in een materie* en verstrekken aan de administratieve en politieke instanties teneinde hen te ondersteunen bij de besluitvorming en de uitvoering van

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 1.3 Technisch specialist

FUNCTIEFAMILIE 1.3 Technisch specialist FUNCTIEFAMILIE 1.3 Technisch specialist Doel van de functiefamilie Vanuit de eigen technische specialisatie voorbereiden en opmaken van plannen, ontwerpen of studies en de uitvoering ervan opvolgen specialistische

Nadere informatie

FUNCTIEBESCHRIJVING. Het afdelingshoofd Technische Zaken staat in voor de algemene leiding van de afdeling technische zaken.

FUNCTIEBESCHRIJVING. Het afdelingshoofd Technische Zaken staat in voor de algemene leiding van de afdeling technische zaken. FUNCTIEBESCHRIJVING Functie Graadnaam: AFDELINGSHOOFD Afdeling TECHNISCHE ZAKEN Functienaam: AFDELINGSHOOFD Dienst TECHNISCHE ZAKEN Functionele loopbaan: A4a A4b Omschrijving van de afdeling en dienst

Nadere informatie

Technisch adviseur coördinator volwassenenonderwijs

Technisch adviseur coördinator volwassenenonderwijs Technisch adviseur coördinator volwassenenonderwijs Tijdelijke job (niet via uitzendkantoren) Functieomschrijving Coördineren en opvolgen van alle activiteiten met betrekking tot materiële en agogische

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam werfbeheer in de praktijk Leefmilieu Brussel De kostprijs van duurzaam werfbeheer Marc Vanderick Ondernemingen Louis De Waele De kostprijs van duurzaam werfbeheer Integratie

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE RLLL-RLLL-EXT-ADV-007bijl18 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 15 januari 2011 Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE Uitbreidingsmodules (Ontwerp)

Nadere informatie

Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG

Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG RLLL/EXT/ADV/006bijl18 Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG Opleiding Kaderopleiding Nursing voor Gegradueerde/Bachelor Verpleegkunde of Vroedkunde: Algemene Verzorgingsinstellingen GZ 001

Nadere informatie

STUDIE 92 OPLEIDINGSPROFIEL. bedrijfsbeheer opties

STUDIE 92 OPLEIDINGSPROFIEL. bedrijfsbeheer opties STUDIE 92 OPLEIDINGSPROFIEL bedrijfsbeheer opties accountancy-fiscaliteit financie- & verzekeringswezen marketing milieuadministratie rechtspraktijk expeditie, transport & logistiek OPLEIDINGSPROFIEL accountancy-fiscaliteit

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED AUTO

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED AUTO RLLL/EXT/ADV/006bijl4 Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED AUTO Zwevende modules (ontwerp) Versie 1.0 Pagina 1 van 9 Inhoud 1 Zwevende modules in het studiegebied Auto... 3 1.1 Korte omschrijving...

Nadere informatie

STUDIE 108 OPLEIDINGSPROFIEL. eerste cyclus industriële wetenschappen

STUDIE 108 OPLEIDINGSPROFIEL. eerste cyclus industriële wetenschappen STUDIE 108 OPLEIDINGSPROFIEL eerste cyclus industriële wetenschappen OPLEIDINGSPROFIEL eerste cyclus industriële wetenschappen studiegebied : industriële wetenschappen & technologie basisopleiding : eerste

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie AO AV 002 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud... 5 1.1.2 Modules... 5 1.2 Plaats

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 3.1 Controle/audit

FUNCTIEFAMILIE 3.1 Controle/audit Doel van de functiefamilie Ter plaatse bij derden de naleving van reglementeringen, normen, ed controleren of interne audit uitvoeren hierover te rapporteren zodat de gepaste acties kunnen ondernomen worden

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

E R K E N N I N G M E R - D E S K U N D I G E A A N V R A A G F O R M U L I E R

E R K E N N I N G M E R - D E S K U N D I G E A A N V R A A G F O R M U L I E R Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Departement Leefmilieu en Infrastructuur Administratie Milieu-, Natuur-, Land- en Waterbeheer Afdeling Algemeen Milieu- en Natuurbeleid, Milieueffectrapportage Graaf

Nadere informatie

Functiebeschrijving. Deskundige Personeelsdienst

Functiebeschrijving. Deskundige Personeelsdienst Functiebeschrijving 1. FUNCTIETITEL Deskundige Personeelsdienst 2. GLOBAAL DOEL VAN DE FUNCTIE Zorgt voor de uitwerking, coördinatie en administratieve afhandeling van het personeelsbeleid van het bestuur

Nadere informatie

STUDIE 46B OPLEIDINGSPROFIEL. elektromechanica opties. meet- en regeltechniek klimatisatie bedrijfsmechanisatie

STUDIE 46B OPLEIDINGSPROFIEL. elektromechanica opties. meet- en regeltechniek klimatisatie bedrijfsmechanisatie STUDIE 46B OPLEIDINGSPROFIEL elektromechanica opties meet- en regeltechniek klimatisatie bedrijfsmechanisatie OPLEIDINGSPROFIEL elektromechanica optie meet- en regeltechniek studiegebied : industriële

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde havo

Examenprogramma scheikunde havo Examenprogramma scheikunde havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Kennis

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE Opleiding BO BD 003 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 12 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader...

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO2 AO AV 003 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding...

Nadere informatie

STUDIE 76 OPLEIDINGSPROFIEL. toegepaste informatica

STUDIE 76 OPLEIDINGSPROFIEL. toegepaste informatica STUDIE 76 OPLEIDINGSPROFIEL toegepaste informatica OPLEIDINGSPROFIEL toegepaste informatica sector : handel-administratie studiegebied : handelswetenschappen & bedrijfskunde opleiding : toegepaste informatica

Nadere informatie

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek Curriculum master in de industriële wetenschappen in Elektromechanica afstudeerrichting automatisering Elektromechanica afstudeerrichting elektromechanica Elektromechanica afstudeerrichting biomedische

Nadere informatie

Functiekaart. Functie. Doel van de entiteit. Plaats in de organisatie. Voor kennisname

Functiekaart. Functie. Doel van de entiteit. Plaats in de organisatie. Voor kennisname Functie Graadnaam: afdelingshoofd Functienaam: omgevingsambtenaar Functionele loopbaan: A4a-A4b Functiegroep: Leidinggevenden Code: Afdeling: Wonen & Ondernemen Dienst: Subdienst: Doel van de entiteit

Nadere informatie

STUDIE 94 OPLEIDINGSPROFIEL. farmaceutische & biologische technieken

STUDIE 94 OPLEIDINGSPROFIEL. farmaceutische & biologische technieken STUDIE 94 OPLEIDINGSPROFIEL farmaceutische & biologische technieken OPLEIDINGSPROFIEL farmaceutische & biologische technieken studiegebied : gezondheidszorg basisopleiding : laboratorium- en voedingstechnologie

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Beroepsopleiding Studiegebied Handel BO HA Bedrijfsbeheer. Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs

Beroepsopleiding Studiegebied Handel BO HA Bedrijfsbeheer. Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs VR 2016 0912 DOC.1344/7 Bijlage 5 bij het besluit van de Vlaamse Regering van.../.../... tot wijziging van de indeling van studiegebieden in opleidingen van het secundair volwassenenonderwijs en van de

Nadere informatie

De VLAAMSE RAAD heeft aangenomen en Wij, REGERING, bekrachtigen hetgeen volgt:

De VLAAMSE RAAD heeft aangenomen en Wij, REGERING, bekrachtigen hetgeen volgt: De VLAAMSE RAAD heeft aangenomen en Wij, REGERING, bekrachtigen hetgeen volgt: Artikel 1 Dit decreet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 39 van de Grondwet. Artikel 2 Het decreet van 5 april

Nadere informatie

Beroepsopleiding Studiegebied Handel BO HA Bedrijfsbeheer. Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs

Beroepsopleiding Studiegebied Handel BO HA Bedrijfsbeheer. Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs Beroepsopleiding Studiegebied Handel BO HA 011 01.02.2017 Bedrijfsbeheer Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs REFERENTIEKADER: ERKENDE BEROEPSKWALIFICATIE: KAPPER- SALONVERANTWOORDELIJKE NIVEAU

Nadere informatie

OPLEIDINGENSTRUCTUUR BASISOPERATOR PROCESCHEMIE

OPLEIDINGENSTRUCTUUR BASISOPERATOR PROCESCHEMIE OPLEIDINGENSTRUCTUUR BASISOPERATOR PROCESCHEMIE 1. BESCHRIJVING Referentiekaders: WELZIJN OP HET WERK Beroepsprofielen (SERV, oktober 2004) BASISOPERATOR PROCESCHEMIE Standaard/Ervaringsbewijs (SERV, maart

Nadere informatie

Talen en wetenschappen

Talen en wetenschappen Talen en Grieks- Industriële Latijn-moderne talen Latijn- Moderne talen-wiskunde Wetenschappen-wiskunde Techniek- Studieaanbod derde graad 1 Grieks Aardrijkskunde 1 2 Esthetica 1 0 Grieks 4 4 Biologie 2 1

Nadere informatie

Het kader van het Welzijn op het Werk Toelichting bij de wet van 4 augustus 1996

Het kader van het Welzijn op het Werk Toelichting bij de wet van 4 augustus 1996 Het kader van het Welzijn op het Werk Toelichting bij de wet van 4 augustus 1996 Welzijnsdag 12 november 2012 1 Inhoudsopgave Korte schets wetgeving De risicoanalyse Preventiemaatregelen Rolverdeling in

Nadere informatie

Milieuwetenschappen in Leiden

Milieuwetenschappen in Leiden Milieuwetenschappen in Leiden Combineer je opleiding met milieu en duurzaamheid leiden.edu.nl Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Waarom milieu en duurzaamheid? Thema s als gezondheid, armoedebeschrijving,

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED DIAMANTBEWERKING

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED DIAMANTBEWERKING Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED DIAMANTBEWERKING Opleiding Diamantsnijder BO DB 003 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 8 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader... 3 1.2 Inhoud...

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 4.2 Beleidsthemabeheerder

FUNCTIEFAMILIE 4.2 Beleidsthemabeheerder Doel van de functiefamilie Het beleidsthema vanuit theoretische en praktische deskundigheid implementeren en uitbouwen teneinde toepassingen omtrent het thema te initiëren, te stimuleren en te bewaken

Nadere informatie

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek Curriculum master in de industriële wetenschappen in Elektromechanica afstudeerrichting automatisering Elektromechanica afstudeerrichting elektromechanica Elektromechanica afstudeerrichting biomedische

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL RLLL/EXT/ADV/006bijl5 Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL Opleiding Bedrijfsbeheer BO HA 001 (Ontwerp) Bijlage bij het Vlor-advies Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader...

Nadere informatie

EURO BOOKS ONLINE - Digitaal bladeren in juridische uitgaven. Uitgave C.I.P. Koninklijke Bibliotheek Albert I NUR 820 I.S.B.N.

EURO BOOKS ONLINE - Digitaal bladeren in juridische uitgaven. Uitgave C.I.P. Koninklijke Bibliotheek Albert I NUR 820 I.S.B.N. EURO BOOKS ONLINE - Digitaal bladeren in juridische uitgaven Uitgave 2013 C.I.P. Koninklijke Bibliotheek Albert I NUR 820 I.S.B.N. 2013 by Euro Books Uitgegeven door Euro Trans Lloyd Kaleshoek 8 8340 Damme

Nadere informatie

Welkom aan de opleiding logopedie en audiologie!

Welkom aan de opleiding logopedie en audiologie! Welkom aan de opleiding logopedie en audiologie! Programma fase 1 Introductieweek voor werkstudenten Instructies opdracht OPO Professioneel Handelen 1 Vrijblijvend programma Inschrijven voor module statistiek

Nadere informatie

EIR 2019: Selectie van de belangrijkste feiten over de stand van de uitvoering van de milieuwetgeving in Europa

EIR 2019: Selectie van de belangrijkste feiten over de stand van de uitvoering van de milieuwetgeving in Europa EIR 2019: Selectie van de belangrijkste feiten over de stand van de uitvoering van de milieuwetgeving in Europa DEFINITIE, DOELSTELLINGEN EN VOORDELEN VAN EIR De Evaluatie uitvoering milieubeleid (EIR)

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED BIBLIOTHEEK-, ARCHIEF- EN DOCUMENTATIEKUNDE Opleiding BO BD 002 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 13 Inhoud 1 Opleiding... 4 1.1 Relatie opleiding referentiekader...

Nadere informatie

BEROEPSBRANDWEER - ONDERLUITENANT : FUNCTIEBESCHRIJVING 5. RESULTAATGEBIEDEN EN TAAKOMSCHRIJVING:

BEROEPSBRANDWEER - ONDERLUITENANT : FUNCTIEBESCHRIJVING 5. RESULTAATGEBIEDEN EN TAAKOMSCHRIJVING: Provincie Antwerpen Arrondissement Antwerpen Gemeente ZANDHOVEN BEROEPSBRANDWEER - ONDERLUITENANT : FUNCTIEBESCHRIJVING 1. FUNCTIETITEL: Officier: onderluitenant 2. GLOBAAL DOEL VAN DE FUNCTIE: - de coördinatie

Nadere informatie

Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG

Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG Hoger Beroepsonderwijs STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG Opleiding Kaderopleiding Nursing BO GZ 001 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 15 Inhoud 1 Opleiding... 4 1.1 Relatie opleiding referentiekader... 4 1.2 Inhoud...

Nadere informatie

Veiligheid en BBT/BREF. Annelies Faelens Departement LNE Afdeling Milieuvergunningen

Veiligheid en BBT/BREF. Annelies Faelens Departement LNE Afdeling Milieuvergunningen Veiligheid en BBT/BREF Annelies Faelens Departement LNE Afdeling Milieuvergunningen Inhoud 1. Richtlijn Industriële Emissies 2. BBT s en BREF s 3. Richtsnoeren voor het opstellen van BREF s 4. Veiligheid

Nadere informatie

De kandidaten moeten bereid zijn om over te gaan van de stedelijke gemengde brandweerdienst Aalst naar de hulpverleningszone Zuid-Oost.

De kandidaten moeten bereid zijn om over te gaan van de stedelijke gemengde brandweerdienst Aalst naar de hulpverleningszone Zuid-Oost. Selectieprocedure voor het aanleggen van een wervingsreserve voor de graad van preventionist (statutair/contractueel) voor de stedelijke gemengde brandweerdienst De kandidaten moeten bereid zijn om over

Nadere informatie

OPLEIDINGENSTRUCTUUR ONDERHOUDSTECHNICUS INDUSTRIËLE INSTALLATIES

OPLEIDINGENSTRUCTUUR ONDERHOUDSTECHNICUS INDUSTRIËLE INSTALLATIES OPLEIDINGENSTRUCTUUR ONDERHOUDSTECHNICUS INDUSTRIËLE INSTALLATIES 1. BESCHRIJVING Referentiekaders: WELZIJN OP HET WERK Beroepsprofielen (SERV, oktober 2004) ONDERHOUDSTECHNICUS INDUSTRIËLE INSTALLATIES

Nadere informatie

Dossier Functiebeschrijving :

Dossier Functiebeschrijving : p. 1 Dossier Functiebeschrijving : DATUM : BENAMING VAN DE FUNCTIE: GRAAD: FUNCTIONEEL LOOPBAAN: Sportmonitor deskundige B1-B3 NAAM FUNCTIONARIS: AFDELING : Sport NAAM HIËRARCHISCH VERANTWOORDELIJKE :

Nadere informatie

Medewerker administratieve processen en systemen

Medewerker administratieve processen en systemen processen en systemen Doel Voorbereiden, analyseren, ontwerpen, ontwikkelen, beheren en evalueren van procedures en inrichting van het administratieve proces en interne controles, rekening houdend met

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Faculteit der Exacte Wetenschappen Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Bedrijfswiskunde en Informatica Deel B Preambule In dit document wordt een A en een B gedeelte onderscheiden. In

Nadere informatie

MILIEUJAARVERSLAG 2016

MILIEUJAARVERSLAG 2016 MILIEUJAARVERSLAG 2016 GEMEENTE HAARLEMMERLIEDE & SPAARNWOUDE Vastgesteld: 04 april 2017 Inhoudsopgave Inleiding... - 3 - Procedure vaststelling Milieuverslag en programma... - 3 - Dienstverleningsovereenkomst

Nadere informatie

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 44: De leerlingen leren

Nadere informatie

FUNCTIEBESCHRIJVING MAATSCHAPPELIJK WERKER. 1. Functienaam Maatschappelijk werker maatzorg Graadbenaming: Maatschappelijk werker

FUNCTIEBESCHRIJVING MAATSCHAPPELIJK WERKER. 1. Functienaam Maatschappelijk werker maatzorg Graadbenaming: Maatschappelijk werker FUNCTIEBESCHRIJVING MAATSCHAPPELIJK WERKER 1. Functienaam 1.1. Maatschappelijk werker maatzorg 1.2. Graadbenaming: Maatschappelijk werker 1.3. Weddeschaal: B1 B3 2. Plaats in de organisatie Afdeling: Sociale

Nadere informatie

STUDIEGEBIED LICHAAMSVERZORGING

STUDIEGEBIED LICHAAMSVERZORGING STUDIEGEBIED LICHAAMSVERZORGING Modulaire opleiding Hairstylist voor theater, film en tv BO LV 206 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 8 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 3 1.1 Korte beschrijving... 3 1.1.1 Relatie

Nadere informatie

FUNCTIEBESCHRIJVING FUNCTIE: NIVEAU: adviseur financiën en begroting WEDDENSCHAAL: A1a-A2a. Plaats in het organogram. Hoofddoel van de functie

FUNCTIEBESCHRIJVING FUNCTIE: NIVEAU: adviseur financiën en begroting WEDDENSCHAAL: A1a-A2a. Plaats in het organogram. Hoofddoel van de functie FUNCTIEBESCHRIJVING FUNCTIE: NIVEAU: Rang: WEDDENSCHAAL: adviseur financiën en begroting A Av A1a-A2a Plaats in het organogram De adviseur financiën en begroting rapporteert aan de financieel beheerder.

Nadere informatie

Lesvoorbereiding: Social profit (begeleider in de kinderopvang, optieker, radioloog, verpleegkundige, sociocultureel werker)

Lesvoorbereiding: Social profit (begeleider in de kinderopvang, optieker, radioloog, verpleegkundige, sociocultureel werker) Lesvoorbereiding: Social profit (begeleider in de kinderopvang, optieker, radioloog, verpleegkundige, sociocultureel werker) Klas: 3de graad basisonderwijs Leervak: WO technologie maatschappij Onderwerp:

Nadere informatie

MILIEUJAARVERSLAG 2014-2015

MILIEUJAARVERSLAG 2014-2015 MILIEUJAARVERSLAG 2014-2015 GEMEENTE HAARLEMMERLIEDE & SPAARNWOUDE Vastgesteld: april 2016 Inhoudsopgave Inleiding... - 3 - Procedure vaststelling Milieuverslag en programma... - 3 - Uitbesteding aan ODIJmond

Nadere informatie

Functiebeschrijving: Deskundige Milieu (m/v)

Functiebeschrijving: Deskundige Milieu (m/v) Functiebeschrijving: Deskundige Milieu (m/v) Graad Deskundige (m/v) Functietitel Deskundige Milieu (m/v) Doelstelling van de functie Als Deskundige Milieu adviseert u de milieuvergunningen die op het grondgebied

Nadere informatie