STUDIE 153 OPLEIDINGSPROFIEL. Automechanica

Transcriptie

1 STUDIE 153 OPLEIDINGSPROFIEL Automechanica

2 OPLEIDINGSPROFIEL Automechanica studiegebied : industriële wetenschappen en opleiding optie sector technologie : mechanica : automechanica : metaal-elektriciteit-kunststoffen Werkgroep opleidingsprofielen van de Vlaamse Hogescholen in opdracht van de Vlaamse Onderwijsraad D/2000/6356/21 De leden van de werkgroep opleidingsprofielen zijn inhoudelijk verantwoordelijk voor het opleidingsprofiel. De Vlor heeft enkel ingestaan voor een uniforme en toegankelijke lay-out

3 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA I N H O U D 1 INLEIDING Identificatie van het opleidingsprofiel Opdracht Ontwikkelingsproces Legitimatie 1 2 SITUERING VAN DE OPTIE C.Q. OPLEIDING Gegevens uit de beroepenwereld Beroepenstructuur Geraadpleegde beroepsprofielen Visie Gegevens uit de onderwijswereld Verantwoording van de opleiding 3 3 OPLEIDINGSPROFIEL Exacte benaming opleiding Globale omschrijving van de optie c.q. opleiding De vertaalslag Sleutelkwalificaties De kern van het opleidingsprofiel De maatschappelijk-culturele vorming Relevantie van het opleidingsprofiel voor de herschikking van de kwalificatiestructuur 12 4 DOELGROEPEN VAN HET AFGEWERKTE OPLEIDINGSPROFIEL 13 5 BIBLIOGRAFIE 14 6 LIJST VAN MEDEWERKERS 15

4 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA 1 HOOFDRUBRIEK 1: INLEIDING 1.1 Identificatie van het opleidingsprofiel Sectorcommissie : metaal - elektriciteit - kunststoffen. Studiegebied : industriële wetenschappen en technologie Opleiding : 1 cyclus gegradueerde in mechanica Optie : automechanica 1.2 Opdracht Zie overkoepelend opleidingsprofiel voor gegradueerde in mechanica. 1.3 Ontwikkelingsproces Na de aanstelling van de expert door de sectorcommissie Metaal- Elektriciteit-Kunststoffen werd een basiswerkdocument opgesteld. Dit document werd na overleg met de andere hogescholen aangepast. Specifieke vergaderdata opleidingsprofiel Automechanica: 13 juni juli september september november Legitimatie Raad voor het Hoger Onderwijs.

5 2 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA HOOFDRUBRIEK 2: SITUERING VAN DE OPTIE c.q. OPLEIDING 2.1 Gegevens uit de beroepenwereld België is per hoofd van de bevolking de grootste autoproducent ter wereld. België produceert 12 wagens per 100 inwoners tegenover 8 voor Japan en 7 voor Duitsland. Volgens Fabrimetal werkten eind mensen in de automobielindustrie. Naast deze industriële tak onderscheiden we ook een zeer belangrijke autodistributie- en reparatiesector. Deze sector wordt gekenmerkt door een groot aantal economische operatoren met sterk verschillende functies. Volgens Educam werken in deze sector personen Beroepenstructuur Pers & Voorlichting Zie beroepsprofiel Mechanica optie Automechanica Geraadpleegde beroeps- en opleidingsprofielen Beroepsprofiel van gegradueerde in Mechanica optie Automechanica Visie De opleiding Mechanica optie Automechanica neemt binnen het geheel van de technische graduaatopleidingen een bijzondere plaats in. Het is de bedoeling om polyvalent gevormde mensen op te leiden die zowel op het vlak van automechanica, auto-elektriciteit en auto-elektronica de recentste technologische evoluties in de sector kunnen volgen, zowel op het theoretische als op het praktische vlak. Gezien de grootte en het belang van de sector, de ruime tewerkstelling en het specifieke van de opleiding dat niet helemaal past binnen het gamma van bestaande opleidingen, pleit de commissie om de optie Automechanica tot een aparte opleiding Autotechnieken om te vormen. 2.2 Gegevens uit de onderwijswereld Opleidingenaanbod Er zijn op dit ogenblik 3 hogescholen in Vlaanderen die deze optie inrichten: Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, campus Kardinaal Mercier te Schaarbeek

6 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA 3 Karel de Grote Hogeschool, campus Hoboken Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen, departement VHTI te Kortrijk. Het aantal afgestudeerden bedraagt jaarlijks ongeveer 140 studenten. Spreiding aanbod Geografische spreiding van de beroepenactiviteit in Vlaanderen. Gegradueerden in Mechanica optie Automechanica worden in heel Vlaanderen gevraagd. Voor bepaalde functies (vnl. bij invoerders) is er een concentratie merkbaar op de as Antwerpen-Brussel. Infrastructuur Er is nood aan een uitgebreide, veilige en recente infrastructuur op het gebied van vermogenbanken, moderne elektronische diagnoseapparatuur, dieselapparatuur, motoren, proefstanden. Studenten Instroom: Aantal eerstejaarsstudenten per academiejaar: : : : : : : 320 Uitstroom: Aantal afgestudeerden per academiejaar: : : : : : : 139 Zowel wat betreft recrutering als wat betreft jaarlijks aantal afgestudeerden is de opleiding heel stabiel. 2.3 Verantwoording van de opleiding De optie Automechanica is een polyvalente opleiding maar met een sterke specialisatie Autotechnieken. Deze optie levert het hoogste diploma op het gebied van Automechanica af in Vlaanderen. Door de toenemende complexiteit van de moderne voertuigen, de steeds strenger wordende eisen op het gebied van milieu en veiligheid ontstaan er een aantal functies die enkel kunnen worden ingevuld door mensen met een hogere opleiding in Automechanica. Vandaar dat dit diploma meer en meer gevraagd wordt in de sector, vnl. voor leidinggevende en gespecialiseerde taken.

7 4 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA HOOFDRUBRIEK 3: HET OPLEIDINGSPROFIEL 3.1 Exacte benaming opleiding Studiegebied : Industriële Wetenschappen en Technologie Opleiding : 1 cyclus Mechanica Optie : Automechanica 3.2 Globale omschrijving van de optie c.q. opleiding Om een grondige kennis van autotechniek te verwerven is een basiskennis in een aantal disciplines, waarvan de principes toegepast worden op voertuigen, vereist zoals o.a.: mechanica, sterkteleer, hydraulica en pneumatica, fysica, meettechnieken, regeltechniek, materialenkennis elektriciteit, elektronica chemie. Hierbij worden deze disciplines zoveel mogelijk afgestemd i.f.v. de specifieke toepassingen op voertuigen. Naast de belangrijke gespecialiseerde kennis van verbrandingsmotorenleer, voertuigentechniek, auto-elektriciteit, koetswerktechnieken neemt auto-elektronica de laatste jaren een zeer grote vlucht. Vandaar dat een zeer grondige kennis van auto-elektronica een vereiste is.

8 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA De vertaalslag Functioneel geheel Onderhoud, diagnose, herstelling van voertuigen (herstellingswerkplaatsen) Onderdeel - informeren - uitvoeren en interpreteren van metingen - herstellen, afstellen, regelen, testen - rapporteren Basiscompetentie Vaardigheid Kennis Attitude - kan de geformuleerde klachten analyseren - kan technische documentatie raadplegen en gebruiken, ook op elektronische informatiedragers - kan probleemoplossend denken - kan vlot werken met moderne diagnoseapparatuur - kan defecten op een efficiënte en veilige manier herstellen - kan op een efficiënte manier gebruik maken van moderne garage-uitrusting, testapparatuur - kan nauwkeurige besluiten trekken uit de metingen - kan een beknopt doch volledig verslag maken over de herstelling - is voldoende taalvaardig Beroepsgerichte kennis sensoren, gebruikt in de automobielbouw onderhoudsschema s, specificaties van producten, smeermiddelen motoren, voertuigtechnieken, autoelektriciteit & - elektronica motormanagementssystemen, bedradingschema s - kennis van multiplexsystemen - kennis van moderne testapparatuur airconditioninginstallaties moderne herstellingstechnieken in de carrosseriewerkplaats luchtdrukremmen en -vering - heeft zin voor kwaliteit - werkt klantgericht - kan zelfstandig en in teamverband werken - orde en netheid - is communicatievaardig - is veiligheids- en milieubewust - heeft zin voor organisatie Contextgegevens - gespecialiseerde computergestuurde apparatuur - moderne diagnoseapparatuur - simulatieproeftoestanden - vermogenbanken - motoren op proefstand - rollenbanken - werkplaats met efficiënte rookgasafzuiging en ventilatie - moderne voertuigen - hefbruggen - werkplaatshandboeken

9 6 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA Functioneel geheel Onderdeel Basiscompetentie Vaardigheid Kennis Attitude - kennis van motorrevisietechnieken Contextgegevens Receptie, organisatie van de werkplaats voor voertuigen (herstellingswerkplaatsen) - informeren - kan de geformuleerde klachten analyseren - kan technische documentatie raadplegen en gebruiken, ook op elektronische informatiedragers - kan een klantgericht onthaal organiseren - kan gerichte vragen stellen - kan op een volledige en ondubbelzinnige wijze informatie doorspelen naar de uitvoerders - kan leiding geven Algemeen ondersteunende kennis - kennis van ARABen milieuwetgeving - kennis van hydraulica en pneumatica - kennis van toegepaste informatica, tekstverwerking - technische talenkennis - kennis van rapportering Beroepsgerichte kennis technische uitrusting van een autowerkplaats motoren en voertuigtechnieken auto-elektriciteit en auto-elektronica Algemeen ondersteunende kennis - goede kennis van bedrijfsbeleid - goede kennis van informaticapakketten (tekstverwerking) - communicatievaardig - veiligheids- en milieubewust - kwaliteits- en verantwoordelijkheidsbewust - gespecialiseerde computergestuurde apparatuur - moderne diagnoseapparatuur - simulatieproefstanden - vermogenbanken - motoren op proefstand - rollenbanken - werkplaats met efficiënte rookgasafzuiging en ventilatie - moderne voertuigen - hefbruggen - werkplaatshandboeken

10 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA 7 Functioneel geheel Voorstudie (ombouw en aanpassingen van bedrijfsvoertuigen) Aankoop (technischcommerciële functie) Onderdeel Basiscompetentie Vaardigheid Kennis Attitude - technische talenkennis - rapportering - plannen - kan een efficiënte en realistische werkplanning opstellen voor de uit te voeren werkzaamheden en leiding geven - kan een efficiënte werkverdeling opstellen - informeren - werkvoorbereiding - tekenen en ontwerp - kan de vragen van de klant analyseren - kan een lastencohier opstellen - kan de ombouw controleren a.h.v. berekeningen - kan wijzigingen tekenen - kan werkopdrachten opstellen - kan een homologatierapport opstellen - constructie - kan een werkplanning opstellen - kan op een efficiënte manier de werkzaamheden opvolgen - informeren - kan informatie inwinnen omtrent producten, grondstoffen en apparaturen en Beroepsgerichte kennis motoren, voertuigtechnieken, autoelektriciteit en autoelektronica Algemeen ondersteunende kennis - goede kennis van wiskunde - goede kennis van sterkteleer, constructie- en lastechnieken - kennis van moderne hydraulische installaties (vb. kranen ) - kennis van veiligheidsnormen - technisch tekenen (cad) Beroepsgerichte kennis motoren, voertuigen, auto-elektriciteit en - veiligheids- en milieubewust - verantwoordelijkheidszin - kwaliteits- en verantwoordelijkheidsbewust - communicatievaardig - probleemoplossend denken - commercieel inzicht - zelfvertrouwen - taalvaardigheid - imagobewust Contextgegevens - gebruik van computer

11 8 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA Functioneel geheel Onderdeel Basiscompetentie Vaardigheid Kennis Attitude de specificaties ervan auto-elektronica - communicatievaardig Contextgegevens - bestellen - inspecteren - kan de kwaliteit en prijzen van gelijkaardige producten t.o.v. elkaar afwegen - kan geleverde producten en apparatuur controleren Algemene ondersteunende kennis - technische kennis van vreemde talen - kennis van bedrijfsbeleid - beheren - kan de administratie wat betreft aankopen en bestellingen efficiënt beheren Verkoop (technischcommerciële functie) - stockeren - informeren - adviseren - opleiden - kan de voorraad op een efficiënte manier beheren om tijdig nieuwe bestellingen te plaatsen - kan een marktonderzoek op een efficiënte manier organiseren - weet zich te informeren over de haalbaarheid van de wensen van de klant - kan technische ondersteuning geven - kan een handleiding Beroepsgerichte kennis motoren, voertuigtechnieken, autoelektriciteit en autoelektronica Algemene ondersteunende kennis - technische kennis van vreemde talen - kennis van bedrijfsbeleid - commercieel inzicht - zelfvertrouwen - taalvaardigheid - imagobewust - communicatievaardig

12 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA 9 Functioneel geheel Onderdeel Basiscompetentie Vaardigheid Kennis Attitude en cursus samenstellering - kennis van rapporte- - kan demonstraties en opleiding organiseren Contextgegevens - naverkoop Expertise - vaststellen van schade - rapporteren - kan herstellingen en garantiegevallen afhandelen - kan ondersteuning geven bij het in bedrijfstellen - kan onderhandelen - kan de relatie tussen oorzaak en gevolg van een schade zelf vaststellen - kan wedersamenstellingen organiseren - kan de waarde bepalen van voertuigen - kan een expertiseverslag opstellen - kan een efficiënte herstellingsmethode voorstellen Beroepsgerichte kennis motoren, voertuigtechnieken, autoelektriciteit en - elektronica moderne koetswerkherstellingstechnieken, toegepast bij voertuigen - kennis van computerprogramma s voor vaststellen van de schade Algemeen ondersteunende kennis - kennis van technische reglementeringen van voertuigen - kennis van autoverzekeringen i.v.m. - beslissingsvermogen - veiligheidsbewust - communicatievaardig - verantwoordelijkheidszin

13 10 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA Functioneel geheel Onderdeel Keuring van voertuigen - plannen - testen Basiscompetentie Vaardigheid Kennis Attitude schade en RDR - kennis van rapportering - kan een werkverdeling en planning opstellen - kan administratieve en technische controle van voertuigen uitvoeren - kan typegoedkeuringen van voertuigen uitvoeren - kan garantiegevallen onderzoeken Beroepsgerichte kennis motoren en voertuigtechnieken Algemeen ondersteunende kennis reglementeringen op gebied van veiligheid en milieu - veiligheidsbewust - milieubewust - verantwoordelijkheidszin - beslissingsvermogen - kritische ingesteldheid Contextgegevens - rapporteren Onderzoek - informeren - voorbereiding testopstelling - testen - kan een homologatierapport opstellen - kan de bestaande vakliteratuur raadplegen - kan een proefopstelling realiseren - kan metingen uitvoeren - kan metingen analyseren en interpreteren - kan meewerken aan verbeteringen Beroepsgerichte kennis verbrandingsmotoren, voertuigtechnieken, auto-elektriciteit en elektronica meetsensoren en meetapparatuur Algemeen ondersteunende kennis - kennis van rapporteren - wetenschappelijke ondersteuning - creatief - abstract denken - planmatig denken - leergierigheid - teamgeest

14 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA 11 Functioneel geheel Onderdeel Opleiding en training - opleiden - communiceren - informeren Basiscompetentie Vaardigheid Kennis Attitude - kan zijn ideeën en kennis op een doordachte en gestructureerde manier zowel mondeling als schriftelijk overbrengen naar anderen - kan goed luisteren - kan een gestructureerd gesprek voeren - kan gerichte vragen stellen - is in staat zich via zelfstudie nieuwe technologieën en vaardigheden eigen te maken Beroepsgerichte kennis verbrandingsmotoren, voertuigtechnieken, auto-elektriciteit en -elektronica meetsensoren en meetapparatuur Algemeen ondersteunende kennis - kennis van communicatieve vaardigheden - kennis van tekstverwerking en presentatietechnieken - contactbereidheid - zin voor samenwerking - flexibiliteit - creativiteit - zelfstandigheid - leergierigheid - kritische ingesteldheid Contextgegevens Voetnota: In de rubriek kennis komt grondige kennis overeen met niveaus 3 en 4, terwijl kennis eerder overeenkomt met niveaus 1 en 2.

15 12 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA 3.4 Sleutelkwalificaties 1 Abstract denken 2 2 Accuratesse 6 3 Assertiviteit 3 4 Beslissingsvermogen 6 5 Commercieel inzicht 4 6 Contactbereidheid 5 7 Creativiteit 5 8 Dienstverlenende ingesteldheid 1 9 Doorzettingsvermogen 6 10 Een werkplan maken 6 11 Empathie 3 12 Flexibiliteit 4 13 Imagobewustzijn 5 14 Inzicht in de arbeidsorganisatie 3 15 Kritische ingesteldheid 3 16 Kunnen omgaan met informatie 6 17 Kwaliteitsbewustzijn 7 18 Leerbekwaamheid 4 19 Leergierigheid 4 20 Loyauteit 3 21 Omgaan met stress 5 22 Planmatig denken 5 23 Problemen onderkennen en oplossen 3 24 Productieve taalvaardigheid MVT 3 25 Productieve taalvaardigheid Moedertaal 6 26 Receptieve taalvaardigheid MVT 6 27 Receptieve taalvaardigheid Moedertaal 2 28 Resultaatgerichtheid 4 29 Solidariteit 1 30 Veiligheids- en milieubewust 5 31 Verantwoordelijkheidszin 5 32 Zelfstandigheid 5 33 Zelfvertrouwen 6 34 Zin voor initiatief 6 35 Zin voor samenwerking De kern van het opleidingsprofiel Zie punt Maatschappelijk-culturele vorming Zie algemeen opleidingsprofiel Mechanica. 3.7 Relevantie van het opleidingsprofiel voor de herschikking van de kwalificatiestructuur Gezien de grootte en het belang van de sector, de ruime tewerkstelling en het specifieke van de opleiding dat niet helemaal past binnen het gamma van bestaande opleidingen, pleit de commissie om de optie Automechanica tot een aparte opleiding Autotechnieken om te vormen.

16 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA 13 HOOFDRUBRIEK 4: DOELGROEPEN VAN HET AFGEWERKTE OPLEIDINGSPROFIEL Zie algemeen opleidingsprofiel Mechanica.

17 14 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA HOOFDRUBRIEK 5: BIBLIOGRAFIE Zie algemeen opleidingsprofiel Mechanica.

18 O PLEIDINGSPROFIEL A UTOMECHANICA 15 HOOFDRUBRIEK 6: LIJST VAN WERKGROEPMEDEWERKERS Frans De Volder, Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen lector-coördinator opleiding Automechanica Hugo Janssens, Karel de Grote-Hogeschool Antwerpen hoofd opleiding Automechanica expert opleidingsprofiel optie Automechanica Luc Van Goidsenhoven, Hogeschool voor Wetenschap en Kunst departementshoofd departement Technologie expert gemeenschappelijk opleidingsprofiel Mechanica