D E KRITEKOER. Selskip Fryslân te Utert Selskip Mei Inoar te Seist

Transcriptie

1 SELSKIP "FRYSLÂN" TE UTERT Foarsitter Skriuwer en Redaksje Kritekoer Ponghâlder en lede-administraasje Bestjoerslid en Boekferkeap BESTJOEREN BESTJOEREN EN MEIWURK(ST)ERS Pietie Westdijk-Kaastra, Het Spoor 20, 3994 AK Houten til Jan Piet Bergmans, Langeweg 75, 4133 AT Vianen til Yme Fopma, Meerenburgerhorn 6, 3401 CD IJsselstein til. Bank: NL05INGB o.n.f. Ponghâlder Krite Selskip Fryslân Jan Roelants, Joke Smitplein 16, 3581 PZ Utrecht til Bestjoerslid Harke Hofman, Elzenstraat 3, 4131 AK Vianen, til Bestjoerslid Richtje de Jong, Paardenbloemweide 37, 3448 TL Woerden, til Aldereinsaken Frou J.Wielinga, Japuradreef 26, 3563 ED Utrecht, til SELSKIP MEI INOAR TE SEIST Foarsitter fakatuere Skriuwer/Lede-administraasje/ Ida Knobbe, Pr.Bernhardstr.24, 3981 BN Bunnik, Redaksje Kritekoer til Ponghâlder Nieske Schurer, Saturnuslaan 6, 3721 SG Bilthoven, til Bank: NL75INGB o.n.f SELSKIP MEI INOAR Algemien Adjunkt / Klaske van Hoeij-de Boer, Kievitstr. 11, 3443 BD Woerden, 2de skriuwer til (kvanhoeij@gmail.com) Bestjoerslid Trieneke Vos, Willem Pijperlaan 18, 3702 AM Zeist til (tvos51@kpnmail.nl) Sosjale Kommisje Boukje Andringa-Brattinga, Maertensplein 65, 3738 GN Maartensdijk, til (boukjeandringa@kpnmail.nl); Trieneke Vos, Willem Pijperlaan 18, 3702 AM Zeist til (tvos51@kpnmail.nl) Foar beide Kriten Einredaksje / Ida Knobbe-Kramer, Prins Bernhardstraat 24, Foarmjouwing Kritekoer 3981 BN Bunnik, til (iknobbe@hccnet.nl) Ferstjoeren Kritekoer Yme Fopma, Meerenburgerhorn 6, 3401 CD IJsselstein til Giro , o.n.f. Adm. Kritekoer 16 D E KRITEKOER Ynhâld Wat sit der yn e koer Selskip Fryslân Ledenijs Fan de foarsitter Ferslach kritejûn Ynformaasje oer jûn mei streekferienings op In Fryske tsjerke yn Rome? (dl.2) Us wurdskat (2) Selskip Mei Inoar adressen: fersyk fan it bestjoer Ferslach kritejûn Jubileum Tryater mei Grûn Mei ik jo wol wat freegje?, fan Trieneke Vos Fersyk fan Belvédère om finansjele stipe No ek Frysk op Google Translate Froulju binne tsjintwurdich... Jierdagen Nij lid Gedicht MAITIID Redaksje Jan Piet Bergmans Ida Knobbe 1 Selskip Fryslân te Utert Selskip Mei Inoar te Seist Slutingsdatum ynleverjen kopij: 25 april 2016 Jiergong 61 nr. 2 Maart 2016 (foarjiersmoanne) It kritejier rint al aardich nei de ein. Neist de mienskiplike jûn mei de Drinten, Grinslanners en Friezen op 19 maart yn it Woon en Zorgcentrum Transwijk te Utert, is der op 2 april fansels noch it spektakelstik FETERANEN. Jo hawwe der yn de lêste kritekoeren al fan alles oer lêze kinne ynklusyf de mooglikheid ta it keapjen fan kaarten en dêr is al moai gebrûk fan makke. Yn dizze kritekoer foar de lêste kear de gegevens oer dizze prachtige jûn, dy t wêze sil yn Hotel Theater Figi te Seist (parkeargaraazje deunby). De Willem Pijperseal yn Figi biedt plak oan 190 persoanen en dy seal wolle wy graach fol hawwe. De ad hoc publikaasjekommissje fan beide kriten benuttet de hjoeddeiske mooglikheden (twitter, facebook, on-line aginda s, berjochten yn kranten) om dit prachtige stik fan Pier21 ûnder de oandacht te bringen. En dat ûnder de oandacht bringen kinne jo fansels ek! Wy hoopje op in grutte opkomst. Ida Knobbe

2 Selskip Fryslân te Utert 22 WAT SIT DER YN DE KOER? Sneon 19 maart 2016: Streekferienings Utrecht; frou L(ia) Verheulvan Winssen bringt it programma It libben fan in frou, sjoch side 7; Woon- en Zorgcentrum Transwijk, Utert Sneon 2 april 2016: Mienskiplike jûn mei Seist. It stik Feteranen wurdt op de planken set troch de 2 Fryske aktearkannonen Freark Smink en Joop Wittermans. In bysûndere toanieljûn en produksje fan Pier 21. Lokaasje: Hotel Theater FIGI, W.Pijperseal, te Seist) Woansdei 18 maaie: Algemiene ledegearkomste Selskip Mei Inoar te Seist Sneon 2 april 2016: Mienskiplike jûn mei Utert. It stik Feteranen wurdt op de planken set troch de 2 Fryske aktearkannonen Freark Smink en Joop Wittermans. In bysûndere toanieljûn en produksje fan Pier 21. Lokaasje: Hotel Theater FIGI, W.Pijperseal, te Seist) SELSKIP MEI INOAR Wy lokwinskje ûndersteande 75+-leden mei harren jierdei! Frou S.Koning, Seist Frou L.Polman, Driebergen Dhr.S.Boersma, Odijk Dhr.S.Osinga, Bunnik Frou I.Petersen, Maarn Frou N.Pijl, Amerongen Frou P.Stienstra, Veenendaal Frou B.Hartstra, Seist Frou M.Soldaat, Seist NIJ LID Wy hjitte wolkom: De hear Douwe Hellinga, Veenbesstraat 262, 3765 BH Soest M A I T I I D Sneon 9 april 2016: ALG fan it Frysk Boun om Utens, yn Hoarn De mylde maitiid is wer kommen leit sêftgrien flues oer strûk en beam In weagjend kleed fan hynsteblommen t opnij belibjen fan in dream. Giele en wite titelroazen it djippe read fan tulpeblom. It weidzjend fee yn griene greide de hyasint is ek werom. Redaksje-adressen: Selskip Fryslân: Jan Piet Bergmans Adres: sjoch lêste side j.p.bergmans@casema.nl Selskip Mei Inoar : Ida Knobbe Adres: sjoch lêste side iknobbe@hccnet.nl Webstek fan it Boun: De protters tsjotterje op e dakken it libben waakst út deade stronk. De kâlde winter is fergetten de ljippen binne wer by honk. It heimich rûzjen fan it wetter de snilen spegeljend yn it wiet. It wûnder fan it nije libben dat elke maitiid wer ûntstiet. (Rommert Tjeerdsma)

3 SELSKIP MEI INOAR Frysk no ek op Google Translate! 18 febrewaris is it Frysk beskikber kommen yn Google Translate. Fan dy datum ôf is it mooglik om mei Google Translate online teksten fan en nei it Frysk oer te setten. Google is de Friezen dy t dêr oan meiwurke ha dêr tige tankber foar. It bedriuw wol alle ynformaasje oeral tagonklik meitsje, seit de direkteur fan Google Nederlân, en it oersetprogramma moat der foar soargje dat alle bewenners fan de wrâld mei-inoar prate kinne. De ôfrûne moannen ha tûzenen Friezen meiholpen om de Fryske wurden goed yn it oersetprogramma te krijen. Belangrike stap Ek deputearre Sietske Poepjes is út de skroeven. Neffens har is dit in belangrike stap foar de takomst fan it Frysk. Se hopet dat mear minsken it skreaune Frysk brûke sille, no t dit oersetprogramma der is. 99% Op dit stuit binne der sa n 100 talen beskikber yn Google Translate en der komme hieltyd mear by. 99% fan de minsken op de wrâld sprekt in taal dy t yn it oersetprogramma beskikber is. Friezen kinne aanst dus mei hast elkenien yn it Frysk kommunisearje. Noat fan de redaksje: Ik haw de app efkes probearre. Net alle funksjes binne al beskikber, mar miskien wurde dy der noch oan tafoege. It hat efkes tiid nedich, tink ik dan. Wat wie it resultaat? Ik hie yntypt: ik wil vanmiddag eigenlijk graag even in het bos wandelen en krige as oersetting: Ik wol te rinnen dizze middei eins graach hjir yn e bosk. Bysûnder no? De bernesykten binne der noch net út! Nei ferwachting sille de inisjatyfnimmers der tegearre mei Google noch wol mei oan e gong. (Boarne: Omrop Fryslân) Froulju binne tsjintwurdich popkes sûnder wjerstân (Boarne: Nieuwsblad van Friesland, 4 febr. 1935) Eartiids wienen froulju wiere Kenau s, mar no binne it popkes sûnder wjerstân. Eartiids moast de frou it wetter putte út in djippe saad, (NL: put) en it middeisiten siede op in turffjoer yn in hut. Eartiids siet sy by it kersljocht, fan sa n kers of tsien, mar koe sy blykber dochs altyd noch de hoas en stopnulle sjen. Eartiids fage sy de flier echt noch mei feger en blik oan. En hoe primityf it lykje mei, it is altyd noch goed beteard. Eartiids strûpte sy op moandei de mouwen op foar de wask en dy wask wie ik wit net better altyd wer op e tiid skjin en droech. 14 SELSKIP FRYSLAN Ledenijs Yn jannewaris 2016 ha wy in telefoantsje hân dat ús lid J.Hoekstra, te Utrecht, op 11 jannewaris yn de âldens fan 86 jier, ferstoarn is. Fan de foarsitter Wat giet de tiid hurd, der ferskynt al wer in Kritekoer. Bûtendoar liket it wol hjerst, 10 graden en reine en waaie. Foarich wykein waard hjir noch folop struid. Somtiden wurd ik der wekker fan, altyd om 5.15 oere moarns. Se begjinne op it fytspaad oan de kant dêr't myn sliepkeamer is. Se moatte dan in pealtsje nei ûnderen dwaan, om der mei in trekkerke troch te kinnen. En se dogge fansels net de motor út fan dat trekkerke. It duorret mar efkes, mar somtiden bin ik dan klear wekker. Spitich, mar neat oan te dwaan. It is moai dat ús gemeente sa goed soarget foar al dy fytsers, dy't moarns wer op paad moatte. Ek op de dyk wurdt der struid hear. Foar de automobilisten wurdt ek goed soarge! Aanst krij ik wer in pear bernsbern útfanhûs. It is tulpfakânsje of foarjiersfakânsje. It is mar krekt, hoe't jo dat neame wolle. Se hawwe yn alle gefallen in wike frij fan skoalle en hawwe grutte plannen oer wat wy allegear dwaan sille. Ik hoopje mar dat it waar wat mei sit, sadat wy der ek efkes op út kinne. Fan de hiele dei spuljen wurdt men ek in bytsje gear. Hawar, dan krije wy it Fryske Monopoaljespul der mar by. Sy spylje dat mei nocht en sa krije sy doch spyljendewei wer wat mei fan de Fryske taal. Alle plakken en stêden binne fansels yn it Frysk. Elk plak wurd swier sponsorre troch bepaalde firma's, kranten, ensfh. Ljouwert wurdt sponsorre troch de Provinsje Fryslân, dat is de Twibaksmerke; de strjitte Bûterhoeke troch de Afûk. Dat is yn de Nederlânske edysje Amsterdam, de djoerste strjitten fan it spul. As it waar wer wat better wurdt, sil ik ris mei de bernsbern nei Fryslân, om 3 harren alle plakken dy't der op steane, sjen te litten. Yn de grutte fakânsje mar, tinkt my. Wat der dit kritejier noch foar ús yn 't fet sit, kinne wy fierderop lêze. Jan Piet hat in stikje skreaun oer de toanieljûn mei Assen. It wie in noflike jûn. Ik ha heard dat guon muoite hienen om teplak te kommen. As wy wer ris in kritejûn yn it Marcuscentrum hâlde, sille wy in rûtebeskriuwing opnimme. No sjogge wy mekoar wer op 19 maart en/of 2 april Alle goeds en sûnens tawinske fan jimme foarsitter, Pietie Westdijk-Kaastra De kritejûn op 12 febrewaris 2016 It bestjoer hie soarge dat der wer in toanieljûn op it programma stie. De toanielploech fan Assen hat foar ús it stik Der sit in luchtsje oan brocht. In bysûnder stik, net allinne omdat it skreaun is troch ien fan de spilers fan Assen (Tea Haanstra; op it toaniel wie se de bazinne fan de winkel), mar ek troch de toanieloanklaaiïng: der stienen 2 húskes op it toaniel. It ferhaal lient him foar allerhande bysûndere typen, situaasjes en teksten mei de noadige humor. It wie de sechsde kear dat se it spilen en hjirtroch siet it stik der goed yn. Der waard moai spile - de iene wat mear naturel as de oare en it waard flot spile. It toanielspul, de boeketafels, de oranjekoeken en de ferlotting soargen der mei-elkoar foar dat de 34 minsken in noflike jûn hienen. Jan Piet

4 SELSKIP FRYSLAN De jûn mei de streekferienings op 19 maart 2016 Alle jierren organisearje de 3 streekferienings fan Utert (de Drinten, de Grinslanners en de Friezen) in mienskiplike jûn. Fan t jier is dat op sneon 19 maart. De lokaasje is foar de Friezen nij: Woon- Zorgcentrum Transwijk, Hof van Transwijk 16 yn Utrecht. It programma wurdt fersoarge troch de artyste,frou Lia Verheul-van Winssen. De titel is Het leven van een vrouw It programma is wat kabaret-eftich. It is in serieuze lêzing mei in knypeach oer alle plichten dy t it frou-wêzen mei har meibringt. Fansels komt de fisy fan de man ek oan de oarder en dy blykt hiel oars te wêzen. De lêzing wurdt oanfolle mei gesellige ferskes. De tekst fan dizze ferskes wurdt troch in assistinte fan Lia op in skerm projektearre. Meisjonge is dus mooglik. Wy begjinne wat earder as gewoanlik : om oere. Sjoch fierder side 7. Wêr is woon-zorgcentrum Transwijk? It Woon-zorgcentrum Transwijk leit yn de wyk Transwijk. Hjirûnder in stikje fan de plattegrûn fan Utrecht mei de lokaasje Transwijk. 4 (Ynkommen brief) 13 SELSKIP MEI INOAR Oan de leden fan Fryske Kriten yn Nederlân, graach wol ik by jo in prachtich museum yn jo heitelân oanrekommandearje. Guon fan jimme kenne it al, oaren (noch) net. Yn de Súdeasthoeke, yn it prachtige lanlike gebied rûn Oranjewâld, leit Museum Belvédère. Dit museum is rûchwei situearre tusken it lânhûs Oranjewâld mei de Oertún en it doarp De Knipe. Yn de 17e iuw sette Albertine Agnes Prinses fan Oranje Nassau, widdofrou fan de stedehâlder fan Fryslân, har nei wenjen op it plak fan it hjoeddeistige lânhûs en om koart te gean: hjir stiet de widze fan ús Oranjehûs. Yn 2004 is yn it park Museum Belvédère oprjochte op inisjatyf fan Thom Mercuur (ferstoarn ), keunsthanneler en konservator; hy wenne doe yn it Tripgemaal yn Aldskoat. Hy koe in soad Fryske keunstners en geastessibben en hat him sterk makke foar it toanen fan harren wurk yn in museum. Bygelyks Jan Mankes, Boele Bregman, Sjoerd de Vries dy t koartby de Gerrit Bennerpriis krigen hat wie it 10-jierrich jubileumjier. It museum stiet ek lanlik tige goed oanskreaun en lûkt besikers yn t jier. It is lykwols in partikulier museum en kriget gjin subsydzje fan gemeente of provinsje. Om nijsgjirrige útstallingen bliuwend organisearje te kinnen, is jild nedich. Dêrom doch ik as Bestjoerslid fan de Stichting Museum Belvédère (ANBI-status) in berop op jo, mei jo Fryske roots, om in bydrage te jaan oan Museum Belvédère. Dat kin as Sponsor, as Keunstfreon, yn de foarm fan in Periodike Skinking of as Freon. Alle ynformaasje fine jo op de webside fan it museum ûnder it kopke Vrienden ( Of fia it sekretariaat mei it telefoannûmer: info@museumbelvedere.nl. Ek mei it iepenbier ferfier kinne jo der komme: Mei de tram: tramlijn 60/61 (Utrecht Nieuwegein/IJsselstein), halte Utrecht- 5 mei plein. Fan dizze halte ôf is it noch 6 minuten rinnen; Mei de bus (102, 107,195), Utrecht CS Jaarbeurszijde halte Kon. Wilhelminalaan. Fan dizze halte ôf is it noch 2 minuten rinnen. N.B.: Minsken dy t swierrichheden ha mei it ferfier nei Transwijk, graach in telefoantsje nei de foarsitter ( ). Ik hoopje op jo stipe! Yn t foar tige tank! Mei freonlike groetnis, Truus de Bruijn-Prevosth

5 Tryater fiert jubileum mei Grûn, in famyljekronyk Tryater fierde yn 2015 it 50-jierrich jubileum mei Grûn, in famyljekronyk yn in monumintaal dekor yn de grutte seal fan De Lawei. Fanwegen it sukses spilet Tryater de foarstelling ein maaie noch 4 kear. Grûn is in syktocht nei it libben mei al syn nuânses en kompleksiteit. Mei alles wat dierber is en mei alle betreklikheid derfan. It libben moat libbe wurde. Hoe? Dat wit net ien. Yn alle gefallen, wat der ek bart, it giet altyd mar troch, oant it dyn tiid is. Grûn fertelt it ferhaal fan twa boerefamyljes út itselde doarp. De iene famylje is katolyk en hâldt al fjouwer generaasjes it boerebedriuw draaiende. De oare famylje is herfoarme, by har waard it boerebedriuw yn de jierren santich fuortsanearre. De famyljes libben lang mei in fanselssprekkendheid òp en fàn it lân dêr t ek SELSKIP MEI INOAR Mei ik jo wol wat freegje? *) har âlden en foarâlden libben. Yn Grûn tekenet in grutte groep fan 16 spilers de portretten en ferhâldingen binnen trije generaasjes. In ferhaal fan 50 jier wurdt yn trije dielen binnen fjouwer oeren foarsteld. Grûn is net in stik mei in begjin en in ein; it lit minskelibbens sjen yn goede en minne tiden, freonskippen, âld sear. Elkenien werkent de waarmte en wrakseling binnen de famyljes. Grûn is skreaun troch Ira Judkovskaja, de regisseur fan Tryater. De foarstellingen yn 2015 wienen alle jûnen útferkocht. Dêrom spilet Tryater dit seizoen noch 4 ekstra foarstellingen. Dat is op 26, 27 en 28 maaie 2016 om oere en op 29 maaie 2016 om 14:00 oere yn Schouwburg De Lawei; foar kaarten: of NB. Voor niet-friestaligen zijn er oortjes met de Nederlandse vertaling beschikbaar. Us mem hat de lêste 4½ jier fan har libben yn in tehûs foar demintearjenden wenne. Dat wie yn Feanwâlden. Wy wennen yn Burgum, sa n 5 kilometer fierderop. Doe t ús mem dêr in pear jier wie, kaam de hear B. út Burgum dêr ek. It wie in lyts mantsje, mar eltsenien yn Burgum koe him, want hy hie dêr in goed rinnende saak yn in drokke winkelstrjitte. Wy, de bern, wennen op ien nei, fier bûten Fryslân. It barde dus net sa faak dat wy op besite komme koenen. Op in stuit wie myn suster út Hendrik-Ido-Ambacht by mem. Sy smookte en dat is fansels yn sa n tehûs net tastien. Dochs krige de hear B. der lucht fan dat myn suster smookte. Hy kaam op har ta en frege: Ha jo ek in sigaretsje foar my? Myn suster skrok in bytsje fan dizze fraach en andere: Nee, dat haw ik net. Ha jo dan miskien in fjurke foar my? Nee, ek net, sei myn suster. De hear B. wie in trochsetter en frege doe: Mei ik wol even yn jo taske sjen? Myn suster krige it suver in bytsje benaud fan dit fersyk. No, dat moat mar net, wie har wjerwurd. Doe sei de hear B.: Mei ik jo wol wat freegje? Myn suster wie bliid dat de konversaasje in oare draai krige. Se andere in bytsje blierhertich: Jawol hear. Hiel droech, mar fol oertsjûging sei hy: Doge jo wol? Trieneke Vos *) Dit is in faak brûkte útdrukking by ús wurden! 12 Hjirûnder it twadde en lêste diel fan de reis dy t ús lid Albert de Jong yn 2011 nei Rome makke. In Fryske tsjerke yn Rome? De bân mei Fryslân kin men ôflêze fan ferskate objekten yn e tsjerke. Wat foarbylden: Wa hat akteur-ferteller Freark Smink syn finsters út de kanon fan de Fryske skiednis sjoen, op DVD of op de telefyzje, doe t Ziggo en de Programmaried ús de Fryske telefyzje hjir yn Hollân noch sjen lieten? Dan, of út oare wiisheid, sille jo witte dat er doedestiids yn Fryslân wol fyftich kleasters, en sokssawat, stien hawwe. Mar doe kaam de feroaring, de omkear, en wy wienen gjin kleasters en abdijen mear nedich. Hjoeddeis, Freark sei it jimme al, is der yn Fryslân hast neat mear fan werom te finen. Elk koe wol wat goede stiennen en geef bouhout brûke, is it net wier? Hast gjin stien stiet no mear op de oare. Mar yn Rome efter yn de Friezetsjerke stiet sûnt it Hillich Jier 2000, yn ferbân in muorke mitsele mei ien kleastermop foar elk plak, doarp en stêd, lyts en grut, yn Fryslân. Elk doarp of stêd hat syn eigen stien dêr, op namme! Mear as 500 eksimplaren, allegearre yn Fryslân op namme sammele troch Loadewyk Damsma fan de Jouwer en troch pilgrims mei nei Rome tôge! Deunby it muorke fine jo, restaurearre sûnt it jier 2000, mar al 400 jier âld, in lange trep mei 33 hurdstiennen treden. By iepen bûtendoarren bringt der jo fan de strjitte daliks yn de tsjerke, net oarsom! Boppe-oan de treppen steane jo lyk foar in Kristusbyld oer. Nee, jo steane net, jo lizze noch op knibbels. Want sjoch, it is in hillige trep, in Scala Sancta. Jo meie der allinnich mar by omheech, en net by del. En fan jo wurdt ferwachte soks op knibbels te 5 SELSKIP FRYSLAN dwaan om it lijen fan Kristus te betinken. It Kristusbyld hat sels ek skeinde knibbels, sjoch. Binne de doarren ticht, dan is der yn de doar in kykglês, sadat jo dochs it ferljochte Kristusbyld te sjen krije. De iennich oare Hillige Treppen fan Rome fine jo yn de tsjerke fan Sint Jan fan Lateranen. In Nederlânske en in Fryske flagge hingje fan de kreake elk oan in kant fan it oargel, en rjochts foaroan stiet sûnt 2006 in doopfont út Maastricht. De Limburgers woenen wis net efterbliuwe. Is it gjin merakel? De Maastrichtenaren hienen it doe al yn 1995 foar elkoar krigen in relyk fan Sint Servaes mei dy fan St. Willibrord en St. Magnus troch Paus Johannes Paulus II yn it alter pleatse te litten. Fierders is der in boarstbyld fan Pater Titus Brandsma, pater karmelyt, professor yn Nijmegen, 1881 Boalsert Dachau, te sjen. Yn in sydkeammerke hingje krúskes fan perspeks foar ferstoarne stipers, ek ien foar bygelyks Ad Langebent fan de KRO. Hjoed-de-dei is de tsjerke yn gebrûk troch de Nederlânske en Flaamske mienskip yn Rome. Dat is de Willibrordus Parochy wurden. Elke sneintemoarn, faak neidat der Broeders mei harren Italiaanske tsjinst west hawwe, hâlde se der in Nederlânske tsjinst. Hiel inkeld by spesjale gelegenheden yn it Frysk. Fansels hinget der ek in portret fan Biskop Bonifatius. Willibrord en Bonifatius waarden destiids troch Paus Gregorius útstjoerd om Ingelsen te bekearen. Omdat se it dêr goed dienen, makke hy se biskop, en noch letter kamen se om de Fryske

6 6 11 kontreien ta de Kristlike leauwe te bringen. Op in grut medaljon oan de muorre sjocht Bonifatius yn betrouwen skean omheech, as dat er, doe t er skildere waard, noch gjin weet hie fan de wrede Dokkumers. Letter yn 754 is him syn krewearjen yn Dokkum ommers net goed bekommen. Ek al wurde der ek wol oekumenyske tsjinsten holden, eins is it in Roomske tsjerke. Dat liket begryplik en sil elkenien ek al wol begrepen ha. Bysûnder is it dêrom dat der in Steatebibel, it symboal fan de Reformaasje, in foaroan plak yn tsjerke krigen hat. Dizze bibel is yn 1998 oan de Friezetsjerke skonken troch in delegaasje fan de Samen op Weg -tsjerken (no opgien yn de PKN ) dy t mei de R.K. tsjerke oer oekumene te praten kamen. Dizze Bibel hat fan 1657 oant 1993 as meastentiids troubibel yn it besit fan de famylje Backer west. Letter waard harren namme Van der Laan. En alle eigenersnammen steane der yn! Soenen jo plannen hawwe om nei Rome te reizgjen, dan kin men der hast net oan foarby. Men moat der hinne! Elke woansdeitemoarn, nei de algemiene audiïnsje fan de Paus, en elke sneontemoarn en sneins in healoere foar de mis, kin men der yn en fertelt in kreas Nederlânsk frommeske jo alles wat der oer te sizzen en te sjen is. Nijsgjirrich no? SELSKIP FRYSLAN Us wurdskat (2) - ynstjoerd fan Albert de Jong; boarne: Leargong A fan Ynstitút Fryslân Wy sille fierder mei ús reiske troch de rike Fryske taal mei in twadde stikje mei inkelde wurden, dy t, lykas jo sjen sille, wol in bytsje byinoar hearre. Nijsgjirrich - is immen, dy t graach alles witte wol, mar ek ien, dy t ûntefreden is en prottelet. In lyts bern, dat toskjes kriget of te min sliep hân hat, is faaks nijsgjirrich. In tredde betsjutting fan nijsgjirrich is moai en apart : Wat hawwe jo dêr in nijsgjirrich doaske. Brimstich, noartsk, noartich - is ien, dy t op ûnfatsoenlike en botte wize beskie jout as him wat frege wurdt. Kiezzich - is immen, dy t a) sa mar lilk is, noartsk is en b) tige sinnich is. Prottelich - is immen, dy t ûntefreden is en prottelet. Sa nien neame wy wol in prottelgat. Prottelbrij krije = in skrobbearring (kibjen) krije. Moarnich, moarnsiik, moarnsk - is immen, dy t ornaris in min sin hat as er krekt fan bêd ôf is. Yn e rin fan e dei betteret dat dan wol wer oer. Bros, brot, stoersk - sjocht of is immen, dy t in min sin hat: Wat sjocht dy feint altiten stoersk; ik leau dat er net iens laitsje kin. Njoer, prot - lilk en prottelich: Hy is prot op dy, omdatst him te fiter hân hast. Stúmsk (ek: stymsk), stúnsk - is immen, dy t ûntefreden is, derby bros sjocht en net folle of neat seit. Sa nien stumet of stunet. SELSKIP MEI INOAR Oprjochte op 20 desimber It ferieningsjier rint fan oant en mei Opsizzing foar Kosten lidmaatskip: 15,= de man; foar bankgegevens: sjoch lêste side. Fersyk: DE ROOS VAN CULEMBORG hie fan febrewaris in Fryske Wike organisearre, mei û.o. gedichten fan Slauerhoff, in Frysk Feest mei as haadgast Doekle Terpstra, de film Nynke en in Fryske tsjerketsjinst. Wy hienen jo dêr yn de kritekoer graach fan op e hichte steld, mar de kopij kaam te let Fan sirka 10% fan ús leden beskikke wy oer it adres; oan dy leden haw wy it program trochmaild. Mar wannear t soks nochris it gefal is, wolle wy graach sa folle mooglik leden berikke. Stjoer dêrom in mailtsje nei iknobbe@hccnet.nl; it ledebestân wurdt dan oanfolle en wy kinne jo maklik berjocht dwaan. Leden fan Krite Utert kinne in mailtsje stjoere nei j.p.bergmans@casema.nl. Ferslach kritejûn fan 13 febrewaris Op 13 febrewaris draaiden wy de dvd Jameimy fan Klaasje Postma en Freark Smink. De film wie tige geskikt om sjen te litten yn de lytse seal, dy t mei 25 beteljende besikers moai fol siet. We moasten noch 2 rigen stuollen derby setten. De film gong foaral oer it libben fan de mem fan Klaasje, mar teffens oer de oerienkomsten mei it libben fan de dochter. In wie yn ien wurd GEWELDICH. Sokke werkenbere situaasjes, de ferhâlding tusken mem en dochter, en man en frou, de yrritaasjes dy t der binne, mar ek it oan elkoar ferknotte wêze. Ik haw in soad lake, mar der wienen ek hiel ûntroerende mominten, omdat men de eigen situaasje der wer yn weromsjocht. Elkenien hat in heit en mem en hast elkenien hat bern. It is hiel knap dien fan Klaasje en Freark om sa n prachtige foarstelling te meitsjen, dêr t men as taskôger sa yn meisleept wurdt en dan dy knappe oergongen fan hilarysk nei oandwaning. * * * * * * * * * It stik einige dermei dat Klaasje op de bernsbern paste en in ûngerêste âlde oan de telefoan krige. Dêrmei wie de sirkel wer rûn. Nieske Schurer * * * * * Erratum yn de advertinsje fan De Stugge Fries op it omkaft: oanwêzich: net mear yn Hilversum; alle freeds yn Amersfoart; om e oare wike de sneons (ûneven wike) op de Buurtmarkt yn Soest Zuid.

7 10 7 Feteranen Sneon 2 april 2016, oere, yn Hotel Theater FIGI, Het Rond 2 te Seist Twa feteranen treffe inoar alle jierren as sy as earewacht by in oarlochsmonumint steane. Douwe Anne Wybenga is haad fan in kristlike skoalle en ferantwurdlik foar de organisaasje fan de betinkingen. Sibbele Flapper is fan boerekomôf en siket nei syn rol as feteraan. Wy, as taskôgers, sjogge harren njoggen kear by in betinking en glydzje yn de tuskentiid fan de tachtiger jierren nei in datum yn de takomst. Al hoe grut de ferskillen ek lykje, de manlju groeie nei elkoar ta. Grif as blykt dat sy beide yn Ynje sitten hawwe. Sy wurde sobats (freonen). Sibbele wurdt kwetsberder. Douwe striidt mear en mear iepenlik mei syn skuldgefoel. De mannen libje noait sa echt as by in betinking. Kin dêr wol in ein oan komme? De twa Fryske aktearkanonnen Freark Smink (rjochts) en Joop Wittermans (lofts) spylje de beide feteranen yn dizze foarstelling, dêr t hilariteit, brekberens, werkenberens en oerdriuwing elkoar ôfwikselje. Opteine resinsjes, útferkochte foarstellings en folle sealen. SELSKIP FRYSLAN TE UTERT It bestjoer nûget jimme út foar in moaie jûn mei it programma It libben fan in frou troch Lia Verheul van Winssen It programma docht wat oan kabaret tinken: it is in serieuze lêzing mei in knypeach oer alle plichten dy t it frou-wêzen meibringt. Fansels komt ek de fisy fan de man oan de oarder, en dy blykt hiel oars te wêzen. Underdiel fan it programma is it sjongen fan gesellige ferskes. De tekst wurdt projektearre op in skerm. De minsken kinne dan fansels meisjonge. Organisaasje: Fiertaal: streekferienings fan Fryslân, Grinslân en Drinte. Nederlânsk. Kunde en freonen binne wolkom! Oandacht: wy sitte op in nije lokaasje. Kaarten (oant 21 maart it stik 19,50, dêrnei 22,50) binne te besetten troch betelling op banknr. NL 75 INGB o.n.f. Selskip Mei Inoar èn miskien noch oan e seal. Datum: SNEON 19 maart 2015 Plak: Seal Woon en Zorgcentrum Transwijk, Hof van Transwijk 16, Utrecht Hoe let: oere (seal iepen om oere) Yntree: 6,00 (ynklusyf kofje of tee) Plakbesprek: Foar dy t min hearre of sjen kinne, by de foarsitter (til ) *** FERLOTTING ***

8 8 9