COLOFON. West-Brabant werkt en pakt door! Uitvoeringsprogramma

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "COLOFON. West-Brabant werkt en pakt door! Uitvoeringsprogramma"

Transcriptie

1

2 02 COLOFON De tekst voor dit uitvoeringsprogramma is aangeleverd door de samenwerkende partners van het rpa. De tekst is, waar nodig, ingekort en / of geredigeerd. Astrid Persons, beleidsmedewerker regionale arbeidsmarkt secretaris rpa West-Brabant Astrid.Persons@west-brabant.eu Vormgeving: Spicks & Specks, Breda

3 03 INHOUD INLEIDING 1. VRAAG 1a. DE GOUDEN LIJST VAN WEST-BRABANT 1b. KANSRIJKE SECTOREN 1c. TOPSECTOREN 2. SCHAKEL TUSSEN VRAAG EN AANBOD 2a. VOLDOENDE GEDIPLOMEERDE INSTROOM (ONDERWIJS) 2b. GECOÖRDINEERDE WERKGEVERSBENADERING 2c. REGIONALE AANPAK WET WERK NAAR VERMOGEN 3. AANBOD 3a. NIET-WERKENDEN 3b. WERKENDEN 3c. ARBEIDSMIGRANTEN ORGANISATIE TIJDSPLANNING EN VERANTWOORDELIJKHEDEN BRONVERMELDING 46

4 04 INLEIDING In het rpa West-Brabant werken 19 gemeenten (18 West-Brabantse gemeenten en het Zeeuwse Tholen), onderwijs, bedrijfsleven, UWV/Werkbedrijf, kenniscentra, werkgeversorganisaties en werknemersorganisaties samen aan het ontwikkelen van regionaal arbeidsmarktbeleid en het oplossen van knelpunten op dit beleidsgebied. Het rpa West-Brabant wordt voorgezeten door de wethouder Werk en Ondernemen van de centrumgemeente Breda. Het rpa West-Brabant fungeert voor dit uitvoeringsprogramma als opdrachtgever. Op 20 oktober 2011 is de regionale meerjarenvisie arbeidsmarktbeleid rpa West-Brabant gepresenteerd aan de regio. Deze visie is het uitgangspunt en is door de drie O s (Overheid, Onderwijs en Ondernemers) gezamenlijk vertaald naar dit nieuwe meerjaren uitvoeringsprogramma. Samenvatting beleidsvisie arbeidsmarktbeleid West- Brabant In de meerjarenvisie is de opgave tot 2020 geformuleerd, waarbij de opgave op de arbeidsmarkt voor West-Brabant inzichtelijk worden gemaakt: (Zie figuur rechterzijde) We staan voor een grote uitdaging om deze disbalans op de arbeidsmarkt op te heffen. Om de arbeidsparticipatie te vergroten en daarmee te kunnen voorzien in het toekomstige aanbod aan banen zijn in de meerjarenvisie 6 ambities geformuleerd: 1. Verbeterde kwalificering van de beroepsbevolking 2. Het beschikbare aanbod zo breed mogelijk benutten 3. Bevordering van mobiliteit en flexibiliteit op de arbeidsmarkt 4. Focus op de kansrijke en topsectoren 5. Versterken en verduurzamen netwerkstructuur West-Brabant 6. Bevorderen instroom leerlingen naar opleidingen voor de kansrijke en excellente sectoren De arbeidsmarkt als geheel wordt krapper, dynamischer en complexer. Ondanks de huidige economische recessie is de voorspelling dat er vanaf 2020 grote tekorten op de arbeidsmarkt gaan ontstaan. Deze tekorten worden hoofdzakelijk veroorzaakt door ontgroening (daling van aantal jongeren) en vergrijzing (stijging van aantal ouderen). West-Brabant heeft in kaart gebracht in welke sectoren en op welk niveau deze tekorten het grootst zullen zijn. In dit regionaal uitvoeringsprogramma worden de ambities vertaald naar concrete activiteiten voor de jaren Met de uitvoerende instanties zullen prestatieovereenkomsten afgesloten worden. Omdat de begroting voor het uitvoeringsprogramma per jaar wordt opgesteld, is deze als aparte bijlage bijgevoegd.

5 05 Vraag en aanbod Dreigend tekort arbeidsaanbod van personen Werkendam Woudrichem Aalburg Geertruidenberg Moerdijk Drimmelen Tholen Steenbergen Halderberge Etten-Leur Breda Oosterhout Vraagzijde baanopeningen in te vullen Roosendaal Bergen op Zoom Rucphen Zundert Alphen-Chaam Opgave 80% arbeidsparticipatie personen extra aan het werk Woensdrecht Baarle-Nassau Figuur: opgave tot 2020 Bron: bewerking onderzoek en informatie gemeente Breda Dit uitvoeringsprogramma richt zich op drie pijlers: 1 Vraag 2 Schakel tussen vraag en aanbod 3 Aanbod 1a. Gouden lijst met focusberoepen 2a. Voldoende gediplomeerde instroom (onderwijs) 3a. Niet-werkenden 1b. Kansrijke sectoren 2b. Gecoördineerde werkgeversbenadering 3b. Werkenden 1c. Topsectoren 2c. Wet Werken naar Vermogen 3c. Arbeidsmigranten In de volgende hoofdstukken zullen deze drie pijlers nader toegelicht worden aan de hand van een omschrijving, doelen (wat willen we bereiken), startdatum en de uitvoerende partners.

6 06 1 VRAAG De regio West-Brabant heeft 4 kansrijke sectoren aangewezen waarin tekorten gaan ontstaan en waar derhalve kansen liggen om het aanbod op te plaatsen. Deze zijn: A. Zorg B. Zakelijke dienstverlening C. Techniek D. Groen We geven in onderstaand overzicht de beroepen aan waar de meest urgente tekorten zijn te verwachten, met als doel om het aanbod te plaatsen op juist deze beroepen: de Gouden Lijst van de kansrijke sectoren. Gezien de bezuinigingen waar de gemeentes en UWV Werkbedrijf voor staan, kan de Gouden Lijst tevens gebruikt worden bij de keuzes voor het inzetten van scholingsgelden. Naast de Gouden Lijst wil de regio West-Brabant focussen op de zogeheten Topsectoren, te weten: Biobased Economy, Logistiek en Maintenance. De opgave van het rpa is hierbij om deze Topsectoren in de toekomst van goed gekwalificeerd personeel te voorzien.

7 07 Door regio West-Brabant zijn vier kansrijke sectoren aangewezen: Zorg, Zakelijke dienstverlening, Techniek en Groen.

8 08 1a DE GOUDEN LIJST VAN WEST-BRABANT Eindverantwoordelijke Begeleidingsgroep Partners Sectorgroepen: Groen Zorg Zakelijke Dienstverlening Techniek Start 1 januari 2013 Kansrijk Techniek - Metaal Niveau Opmerkingen Service en Onderhoud Contructiewerkers Te lage instroom Terugloop in leerlingen Verspaning Sleutelaars Middenkaderfunctionarissen Geen vooropleiding nodig, wel in bezit van veiligheidscertificaten Werkvoorbereider, calculator, tekenaar Min. opleidbaar tot niveau 3 Vooral werk in flexpools

9 09 Techniek - Electrotechniek Niveau Opmerkingen Monteurs Middenkaderfunctionarissen Service en Onderhoud Werkvoorbereider, calculator, tekenaar Onderhoudsmonteurs Opleidbaar tot niveau 3 en 4 Techniek - Installatietechniek Niveau Opmerkingen Monteurs Service en Onderhoud Middenkaderfunctionarissen Werkvoorbereider, calculator, tekenaar Groeiende behoefte niveau 3 en 4 Zorg Niveau Verzorgende Verpleegkundige Zakelijke Dienstverlening Niveau Schoonmaak Horeca / Facilitair Commercieel IT Fincancieel Medewerker schoonmaak Facilitair medewerker Commercieel medewerker groothandel ICT netwerkbeheerder Commercieel medewerker banken verz. wezen Groen Niveau Voedsel Open teelt Melkvee

10 10 1b DE KANSRIJKE SECTOREN 1. Zorg Zorg Eindverantwoordelijke Trekker Sectorgroep Zorg: Calibris Partners UWV Werkbedrijf Gemeenten Werkgevers ROC West-Brabant Start 1 januari 2013 Op dit moment wordt de arbeidsmarkt voor Zorg en Welzijn nog niet gekenmerkt door wezenlijke knelpunten. Dat komt o.a. door een grote uitstroom vanuit het onderwijs naar de sector. Maar liefst een kwart van de huidige jongeren kiest voor onderwijs in Zorg en Welzijn en er worden de laatste jaren ook steeds meer HBOers opgeleid. Daarbij is de voortijdige schooluitval in de zorgopleidingen laag en ligt het aantal deelnemers dat het MBOdiploma haalt gemiddeld in de buurt van de zeventig procent. De verwachtingen voor de nabije toekomst zijn echter wel somber. In 2025 dreigt landelijk een tekort van zorgmedewerkers. Vooral aan mbo ers en hbo ers zal dan een gebrek zijn. Met de sterke groei van met name de Kinderopvang en de Jeugdzorg is het in de komende jaren gedaan. Voor deze twee branches maar ook voor de branche Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening (WMD) zal onder invloed van het kabinetsbeleid de werkgelegenheid afnemen in tegenstelling tot de (ouderen) zorg, waar wel sprake is van groei. Op korte termijn zijn in West- Brabant weinig personeelstekorten te verwachten op de arbeidsmarkt Zorg & Welzijn. Het verwachte overaanbod van HBO geschoolden is echter wel een probleem. Het risico bestaat dat een deel van deze groep voor Zorg & Welzijn verloren gaat als er op de korte termijn geen banen beschikbaar komen. Op de langere termijn zijn deze gediplomeerden hard nodig. Vooral de (ouderen) zorg krijgt onder druk van een toenemende vergrijzing te maken met personeelstekorten. Het kabinet wil daarom in de komende jaren extra banen realiseren. De vraag is of men in staat zal zijn deze groep HBO-ers ook hiervoor in te zetten. Zij zijn op de lange termijn hard nodig, want via het MBO alleen is dit niet mogelijk. Hierbij zal beleid voor specifieke doelgroepen ontwikkeld dienen te worden. Allochtonen, jongeren, vrouwen en potentiële herintreders zullen enthousiast gemaakt moeten worden voor een opleiding en baan in de (ouderen)zorg. Tenslotte moeten we ook maatregelen nemen om het zittende personeel te behouden en het niet-werkende deel van de beroepsbevolking te activeren. De sector zal meer moeite moet doen om zittend personeel langer vast te houden. Dat kan door de zorgberoepen aantrekkelijker te maken. Meer flexibiliteit in arbeidstijden en uitbreiding van carrièremogelijkheden zullen de instroom vergroten en zittende werknemers verleiden om langer door te werken. Daarnaast moeten andere maatregelen de arbeidsvraag in de zorg terugdringen. Te denken valt aan het beperken van het verzekerde zorgpakket, aan preventie, aan mantelzorg of aan technologische innovaties die zorg

11 11 met minder mensen mogelijk maakt. Feit is dat er voor de toekomstige werknemerstekorten in de zorg geen one size fits all benadering mogelijk is. Enkel een breed maatregelenpakket, uitgevoerd door overheid, instellingen en onderwijs, kan soelaas bieden. Tijdens het opstellen van het uitvoeringsprogramma en tot op dit moment zijn de plannen van Transvorm voor de regio West-Brabant niet bekend. In oktober 2012 vindt een gesprek plaats tussen Transvorm en RWB met als primair doel elkaar te informeren over de plannen van de regio en meer specifiek voor de sector Zorg. Regionale Sectorgroep Wat willen we bereiken: Bevorderen van de ketensamenwerking tussen de 3 O s binnen de sector Zorg & Welzijn gericht op arbeidsmarktgerelateerde oplossingsrichtingen, zoals: Jaarlijks 20 extra zij-instroom niveau 3 ( mensen met afstand tot de arbeidsmarkt) voornamelijk binnen de VVT, Jaarlijks 10 extra zij-instroom (mensen met afstand tot de arbeidsmarkt) allochtone medewerkers niveau 3, Jaarlijks 10 extra zij-instroom (mensen met afstand tot de arbeidsmarkt) allochtone medewerkers niveau 2, Bevorderen van een omslag naar meer cultuurgevoelige organisaties door regionaal alliantiemanagment en het daardoor bevorderen van behoud allochtone medewerkers. Stimuleren van extra banen door extra werkgeverscontacten (jaarlijks 20 werkgevers) langdurige zorg om zodoende instroom, doorstroom en behoud te stimuleren. Stimuleren strategisch opleiden (jaarlijks 15 werkgevers) middels inzetten van gerichte instrumenten, zoals scan strategisch opleiden en arbeidsmarktscan. Beroepenoriëntatie/ loopbaanoriëntatie/ voorlichting VMBO. Waar liggen de kansen op werk, bevorderen reguliere instroom in Zorg & Welzijn. Bevorderen leerklimaat binnen zorginstellingen d.m.v. inzet instrumenten/methodieken samenwerkingspartners gericht op behoud personeel. Jaarlijkse update cijfers arbeidsmarkt Zorg & Welzijn West-Brabant. Positioneren van de sector Zorg binnen regionale, (inter) sectorale mobiliteitstrajecten.

12 12 2. Zakelijke Dienstverlening Zakelijke Dienstverlening Eindverantwoordelijke Coördinator Sectorgroep ZD: ECABO Partners UWV Werkbedrijf Gemeenten SW Bedrijven ROC West-Brabant Kenniscentra: ECABO, Kenwerk, Savantis en KC Handel Start People Start 1 januari 2013 In West-Brabant zijn de sectoren Zakelijke Dienstverlening, Detailhandel en Groothandel sterk vertegenwoordigd. De sector zakelijke dienstverlening heeft een aandeel van ca. 26% in het aantal bedrijven (totaal ) en ca. 17% in het aantal werknemers binnen de totale werkgelegenheid in West-Brabant. De Zakelijke Dienstverlening omvat vele en vooral verschillende sectoren; hooggeschoolde onderdelen zoals ICT, juridische diensten en accountancy, maar ook uitvoerende onderdelen zoals schoonmaak en beveiliging. Kansrijke speerpuntsectoren zijn: schoonmaakbranche, detailhandel, facilitaire dienstverlening, bakkerij, horeca, sales, contactcenterbranche, uitzendwezen, financiële dienstverlening, de veiligheids- en de IT sector. Bijna 40% van de banen in de sector wordt ingenomen worden door de uitzendbureaus. De sector Zakelijke Dienstverlening is zeer conjunctuurgevoelig. Als de arbeidsmarkt krapper wordt, biedt dit mogelijkheden voor groepen zoals laag opgeleiden en langdurig werklozen. Voor lager opgeleiden kan de afstand tot de arbeidsmarkt worden verkleind door (gerichte) scholing en het stimuleren van (intersectorale) mobiliteit. MKB werkgevers ervaren de krapte echter nu nog niet: daarom zal ingezet worden op het stimuleren van modern HRM-beleid, werkgevers informeren over (stimulerings) regelingen, brancheopleidingen, opleidingsfondsen etc. Zakelijke Dienstverlening gaat inzetten op de vervangingsvraag en banengroei: ophalen van baanopeningen binnen kanssectoren door gecoördineerde werkgeversbenadering. Duale trajecten leveren de meeste kansen op duurzame instroom: werken en leren tegelijk, zodat de werkplek meteen onderdeel is van de opleiding. De aanbodzijde heeft niet altijd een realistisch beeld van de kansrijke beroepen. Daarom is het belangrijk dat werkzoekenden naar werk gebracht worden nadat een kansrijk en passend beroepsbeeld aangebracht is. Daarnaast zorgt beroepenvoorlichting en loopbaanoriëntatie bij schoolgaanden ervoor dat voortijdig schoolverlaten wordt tegengegaan. Omdat de werkenden in de toekomst langer aan het werk zullen blijven, wordt ingezet op werknemersvaardigheden en kennis om deze groep arbeidsfit te krijgen en te houden.

13 13 Wat willen we bereiken: In 2015 zijn tenminste vijf duale trajecten met een instroom van elk deelnemers voor de boven genoemde kansrijke beroepen opleiding gerealiseerd. Twee daarvan op het niveau startkwalificatie. In 2015 zijn 300 individuele en/of groepsgewijze scholings- en loopbaanadviezen (gericht op werknemers en/of schoolgaanden en schoolverlaters) verstrekt, gericht op kanssectoren en beroepen. In 2015 zijn 100 EVC trajecten uitgevoerd voor instroom naar kansrijke sectoren. 75% hiervan stroomt in in een duaal maatwerk scholingstraject. In 2015 is een extra instroom van 50 gerealiseerd vanuit het zogenaamd onbenut arbeidspotentieel van gemeenten en UWV. In 2015 is 75% van de werkgevers in de sector Zakelijke Dienstverlening bekend met (actief geïnformeerd) producten van de samenwerkende partners (branchegerichte opleidingen, scholingsfondsen, HRM, EVC etc.) In 2015 zijn 150 extra stage- of leerwerktrajecten gerealiseerd. In 2015 zijn 300 scholingsadviezen aan werkgevers verstrekt. In 2015 is 15% van de werkgevers op enigerlei wijze bewust bezig met HRM-beleid. In 2015 wordt tenminste 1x per jaar door de 3O s een themabijeenkomst rondom werknemersvaardigheden verzorgd om mensen arbeidsfit te krijgen en te houden. Regionale Zakelijke Sectorgroep Dienstverlening

14 14 3. Techniek Techniek Eindverantwoordelijke Trekker Sectorgroep Techniek: Kenteq Partners UWV Werkbedrijf Gemeenten ROC West-Brabant Werkgevers Tune Techniek O + O fondsen Koninklijke Metaalunie CNV Start 1 januari 2013 De sector Techniek heeft te maken met een hoge uitstroom als gevolg van de vergrijzing. Werkgevers in de technische sectoren moeten in de nabije toekomst al rekening houden met een grote uitstroom van ervaren werknemers. Verder wordt verwacht dat de globalisering en innovaties in de techniek de komende jaren de vraag naar hoger opgeleid technisch personeel zullen doen toenemen. Een tweede ontwikkeling is een structurele verschuiving van een industriële naar een diensteneconomie. Er wordt verwacht dat dit leidt tot een afname van de werkgelegenheid tot 2014 van 1 % per jaar. Innovatie in deze sector heeft geleid tot een verschuiving van de vraag naar arbeid. Dit leidt tot een stijging van de werkgelegenheid voor hoger opgeleiden en een afname voor lageropgeleiden. Deze afname wordt nog eens versterkt door het verplaatsen van productie naar lage loonlanden. Daarentegen wordt er in andere sectoren steeds meer gezocht naar technische oplossingen, bijvoorbeeld in de zorg. Hierdoor wordt in deze sectoren ook steeds meer naar technici gevraagd. Tune Techniek, het Brabantse platform dat werken in de technische sector promoot, heeft becijferd dat de regio over drie jaar nieuwe techneuten nodig zal hebben, van wie vmbo ers, mbo ers en hbo ers. Tegelijkertijd luiden de werkgeversorganisaties VNO-NCW, MKB-Nederland en het Platform VMBO in een manifest de noodklok over de grote daling van het aantal techniekleerlingen. Veel jongeren in het vmbo stoppen nu met hun opleiding omdat de leerstof te theoretisch is en niet meer aansluit bij hun voorkeur en mogelijkheden. Verder willen zij dat de Cito-toets, de eindtoets in het basisonderwijs, voortaan ook praktische vaardigheden onderzoekt. Hierdoor worden basisschoolleerlingen zich al vroeg bewust van hun vooruitzichten op dit gebied en wordt voorkomen dat zij techniek voorgoed als mogelijkheid wegstrepen. Als de sector actief werkt aan het invullen van de toenemende vervangingsvraag, kunnen ook meer perspectieven ontstaan voor schoolverlaters. De technische branche is een complexe branche. Er is geen sprake van grote aantallen medewerkers die in één functie werkzaam zijn maar er zijn juist zeer veel verschillende expertisegebieden waar de medewerkers een specifieke en andere opleiding voor nodig hebben. Deze ontwikkeling zet zich nog steeds voort zodat de vraag van het bedrijfsleven en het aanbod aan opleidingen niet goed aansluit. Verder komen er vanuit de overheid of branches steeds meer branchespecifieke vereisten zoals een minimaal opleidingsniveau 3 of 4 en branchediploma s. Dit wordt vaak veroorzaakt door kwaliteits- en veiligheidseisen vanuit toezichthoudende instanties.

15 15 Wat willen we bereiken: A. Zij-instroom: Organiseren van zij-instroomproject: kennismaken met techniek. 30 personen per jaar die het traject succesvol afronden. Organiseren versneld traject basisvaardigheden metaal. 20 personen per jaar die dit traject afronden en een baan in de metaal vinden. Overige zij-instroomprojecten: 20 personen per jaar die via andere instroomtrajecten een baan in de Techniek vinden. Hiervan zal minimaal de helft bestaan uit jongeren B. Bijscholen zittende medewerkers Met 50 werknemers per jaar aan de slag om hen aan te zetten te werken aan hun persoonlijke ontwikkeling: Bereiken van 50 werkgevers per jaar om te werken aan in kaart brengen van capaciteiten medewerkers en te werken aan ontwikkelprogramma s Voorlichting over modern HRM beleid binnen MKB techniekbedrijven C. Voorkomen uitstroom Techniek 30 kwaliteitsscans & ontwikkeltrajecten voor leerbedrijven. + 10% Gecertificeerde praktijkopleiders Jaarlijks een netwerkbijeenkomst voor praktijkopleiders techniek breed organiseren. Begeleiden van werk naar werk in de techniek: 30 met ontslag bedreigde werknemers per jaar. D. Tune Techniek als onderdeel van het brabantbrede techniekprogramma: Techniekpromotie maakt in West-Brabant integraal onderdeel uit van het arbeidsmarktbeleid De West-Brabantse prioritaire sectoren zijn in de regio bij de doelgroep (kinderen en jongeren) herkenbaar als de werelden van de West-Brabantse techniek Tune Techniek geeft uitvoering aan regionaal beleid van landelijke en provinciale programma s, die zicht richten op het enthousiasmeren van kinderen en jongeren voor de werelden van techniek 4. Tune Techniek zet in op kwaliteit en effectiviteit van de activiteiten gericht op he enthousiasmeren van kinderen en jongeren voor de werelden van techniek. En het verduurzamen van werkende formules in regionale netwerken. Regionale Sectorgroep

16 16 4. Groen Groen Eindverantwoordelijke Trekker Sectorgroep GROEN: ROC West-Brabant (Prinsentuin College) Partners UWV Werkbedrijf Gemeenten Aequor AB Brabant en Kernsupport Start 1 januari 2013 In West-Brabant zijn personen werkzaam in de groene sector. Er zijn 3929 vestigingen (cijfers 2010). Top 3 grootste werkgelegenheid in de sector Groen: 1. Voedsel (207 vestigingen, werkzame personen). 2. Open teelt (1.299 vestigingen en werkzame personen). 3. Bedekte teelt ( 215 vestigingen en 1656 werkzame personen). De volgende ontwikkelingen binnen groen hebben gevolgen voor de sector: Afname van het aantal land- en tuinbouwbedrijven. Hierdoor is er ook een vermindering van het aantal gezinsarbeidskrachten binnen deze sector. Schaalvergroting en verbreding Door concurrentie en afname van aantal bedrijven, zien ondernemers schaalvergroting als één van de oplossingen. Dit heeft tot gevolg dat er vereenvoudiging plaatsvindt van het uitvoerende werk, waardoor er minder loopbaanmogelijkheden zijn op uitvoerend niveau. Veel werknemers stromen daardoor weer uit de sector. Maar schaalvergroting leidt ook tot nieuwe functies boven en rondom het uitvoerend niveau. Mechanisering en automatisering Automatisering van de sector heeft niet geleid tot daling van de werkgelegenheid, maar voor stijging van de productie met dezelfde hoeveelheid arbeidskrachten. Deze processen van mechanisatie leiden wel tot een vraag naar gespecialiseerd personeel dat gekwalificeerd is om met machines en computersystemen te werken. Veranderende voorkeuren van de consumenten; Door demografische en sociaal culturele trends zijn er andere voedselconsumptiepatronen, zoals meer vraag naar exotische producten. Ook is er meer vraag naar gemaksproducten. Door de steeds hoger opgeleide bevolking willen consumenten meer weten over hun voedsel: duurzaamheid, milieu, gezondheid spelen een rol bij aankoopbeslissingen. Binnen de sector Groen is sprake van een sterke innovatieve dynamiek, die veroorzaakt wordt door de overlap met prominente thema s als energiebesparing, ecologie, milieubeheer, maatschappelijk verantwoord ondernemen, food, zorg, kinderopvang en recreatie. Met recht wordt al gewag gemaakt van de groene economie en groene technologie, als gesproken wordt over het ontwikkelen en exploiteren van marktsegmenten en technieken, die oplossingen moeten bieden voor de uitdagingen op het snijvlak van al deze thema s. Hierdoor ontstaan veelbelovende groene sectoroverschrijdende partnerschappen met private en publieke belanghebbenden en raakt de groensector langzamerhand zijn traditioneel afgebakende grenzen kwijt. Dit heeft tot gevolg dat in onze regio, naast de traditionele agrarische bedrijvigheid, nieuwe ondernemingsvormen ontstaan, die werk bieden aan crosssectoraal opgeleide arbeidskrachten, vaktechnische specialisten en deskundigen. Een risico voor deze sector is een overschot aan HBO-ers en een fors tekort op MBO niveau.

17 17 Wat willen we bereiken: Regionale Groen Sectorgroep In 2015 zijn er 50 extra instromingen voor opleiding voedsel op de niveaus 3 en 4 gerealiseerd (te specificeren naar b.v. 15 van allochtone herkomst). In 2015 zijn er 100 extra instromingen gerealiseerd voor de opleiding melkvee op niveau 3 (te specificeren naar b.v. 15 van allochtone herkomst). In 2015 zijn er 100 extra instromingen gerealiseerd voor de opleiding open teelt op de niveaus 2, 3 en 4.(te specificeren naar b.v. 15 van allochtone herkomst). In 2015 zijn is het aantal instromingen door kinderen van agroondernemers tenminste gelijk aan het aantal in In 2015 is de doorstroom binnen HBO-functies in de groene sector met 25% toegenomen t.o.v In 2015 zijn 25 extra instromingen vanuit andere dan de groene sectoren gerealiseerd (zij-instromers). In 2015 zijn 25 extra instromingen gerealiseerd vanuit het zogenaamd onbenut arbeidspotentieel van gemeenten en UWV Werkbedrijf. In 2015 zijn vanuit de gezamenlijke ROC-instellingen 500 extra contactmomenten (bedrijfsbezoeken, excursies of uitwisselingen) tussen onderwijs en bedrijfsleven gerealiseerd. In 2015 is 75% van de werkgevers in de groene sector bekend met (actief en individueel geïnformeerd over) het bestaan en de mogelijkheden van branchegerichte opleidingen. In 2015 zijn 50 extra stage- of leerwerktrajecten gerealiseerd. In 2015 is 50% van de werkgevers op enigerlei wijze bewust bezig met kennis- en vaardighedenoverdracht van vertrekkende of stoppende werknemers gedurende het laatste werkzame jaar, blijkend uit de aanwezigheid binnen het bedrijf van opvolgende werknemers. In 2015 is een toename gerealiseerd t.o.v van 25% van het aantal leerlingen binnen VMBO dat kiest voor een groene vervolgopleiding of beroepsoriëntatie.

18 18 1c TOPSECTOREN Topsectoren Eindverantwoordelijke Sectorgroep Topsectoren Partners RWB Rewin Gemeenten & UWV ROC West-Brabant Avans Hogeschool Werkgevers en werkgeversorganisaties Stuurgroep Biobased Economy, stuurgroep logistiek en stuurgroep maintenance. Start 1 januari 2013 Naast het op orde brengen van de basis wil West-Brabant in het kader van de Strategische Agenda inzetten op het versterken van de economische topsectoren. Daarbij is op basis van de economische kracht van de regio gekozen voor de sectoren Maintenance, Biobased Economy en Logistiek. West- Brabant sluit daarbij aan bij het nationale beleid, waarbij de rijksoverheid zich primair focust op het versterken van een negental topsectoren, hetgeen weerklank heeft gevonden bij de provincie Noord- Brabant en tevens gezien kan worden als opmaat voor de nieuwe Europese structuurfondsen. Door de topteams die leiding moeten geven aan de nationale topsectoren wordt arbeidsmarktbeleid als een belangrijk onderdeel gezien. Reden waarom het ontwikkelen van Human Capital Roadmaps integraal onderdeel uit maken van de topsectorenaanpak. West-Brabant kiest zoals aangegeven voor de ontwikkeling van drie topsectoren, waarmee West-Brabant vooral haar groei- en concurrentiekracht verder wil stimuleren. Het betreft kennisspeerpunten waarmee de regio West-Brabant een dynamische en duurzame economie kan behouden en verder uitbouwen. Voor de ontwikkeling van deze sectoren zijn een goede personeelsvoorziening en een juiste afstemming tussen onderwijs en bedrijfsleven kritische succesvoorwaarden. In vergelijking met andere nationale en Europese regio s beschikt West- Brabant over een bijzondere combinatie van proces- en chemische industrie en agrofood bedrijvigheid, hetgeen kansen biedt voor de Biobased Economy. Daarnaast vormt deze procesindustrie samen met activiteiten op het gebied van vliegtuig en scheepvaartonderhoud een belangrijke basis voor een maintenance sector op wereldniveau. Onder andere door haar goede ligging tussen de mainports Antwerpen en Rotterdam is de regio West-Brabant in Nederland een belangrijke logistieke hotspot. Los van sectoren wordt de economie van West- Brabant gekenmerkt door een grote groep MKB bedrijven. Dit bij elkaar geeft richting aan een sectorale invulling van het regionale arbeidsmarktbeleid. Voor de aanpak van de topsectoren wordt in West-Brabant een hechte coalitie gebouwd tussen ondernemingen, onderwijs en overheid. Deze samenwerking wordt verankerd in een stuurgroep per speerpuntsector. Deze stuurgroepen zijn verantwoordelijk voor het opstellen van een businesscase, waarin wordt aangegeven welk programma de komende jaren moet worden uitgevoerd, willen we de sector echt op een hoger en concurrerend niveau krijgen. Nadrukkelijk is het onderwerp onderwijs en arbeidsmarkt onderdeel van deze businessplannen. Zoals reeds aangegeven gaan de nationale topteams voor de speerpuntsectoren een Human Capital Roadmap opstellen. Hierin zullen op nationaal niveau de uitdagingen op arbeidsmarktgebied voor de betreffende sector worden geformuleerd. West- Brabant wil hierbij aanhaken door deze roadmaps te vertalen naar een regionale

19 19 opgave. Uiteraard zullen deze regionale roadmaps naast de topdown input vanuit de nationale topteams eveneens worden samengesteld op basis van de topdown behoefte in de regio West-Brabant. Een Human Capital Roadmap brengt het personeelskapitaal in de excellente sectoren nu en in de toekomst in beeld door een arbeidsmarktanalyse. Op basis van die analyse wordt een gezamenlijke ambitie geformuleerd vanuit onderwijs en bedrijfsleven ten behoeve van een adequate personeelsvoorziening. Van daaruit ontstaat de regionale roadmap, bestaande uit een aantal actielijnen die de partners gezamenlijk gaan uitzetten. Het rpa regisseert en coördineert de uitvoering van deze actielijnen, in nauw overleg met de sectorale stuurgroepen. In andere regio s, zoals Limburg, heeft deze methodiek zijn nut reeds bewezen. Naast het beschikbaar krijgen van de nationale Human Capital Roadmaps van de relevante sectoren is er op korte termijn behoefte om per sector dieper op de samenstelling van de arbeidsmarkt, de knelpunten en oplossingsrichtingen in te gaan. Zo kunnen we samen met het bedrijfsleven en het onderwijs op basis van een heldere analyse acties op gang brengen die moeten zorgen voor een betere aansluiting onderwijs bedrijfsleven. Ook kunnen we hierdoor het beroepsperspectief (o.a. via Leven Lang Leren ) verbeteren voor werknemers zodat de aantrekkingskracht in de sector toeneemt. We willen een duidelijk beeld voor deze sectoren waardoor we de actielijnen kunnen uitzetten. Wat willen we bereiken: Aanpak: Stap 1. Deskresearch. Er zijn al een aantal documenten voorhanden waaronder een drietal concept presentaties van de strategische agenda s en een aantal business- en werkgelegenheidsplannen per sector. Door het rpa is meerjarenvisie ontwikkeld onder de noemer West-Brabant werkt en pakt door!. Deze stukken worden bekeken evenals de nationale roadmaps een aantal voorbeelden van regionale roadmaps resp. beschreven werkwijzen om tot een Human Capital Roadmap, -agenda en/of -actieprogramma te komen. Vanuit de deskresearch, wordt een voorstel ontwikkeld voor de aanpak en afgestemd tussen de projectpartners. Stap 2. Een analyse van trends en ontwikkelingen van arbeidsmarkt en onderwijs inzichtelijk te maken per topsector op (middel) lange termijn middels analyses van te verwachten vraag en aanbod, via de volgende stappen: Aanvullend wordt een inventarisatie gedaan bij bedrijven en onderwijsorganisaties door interviews, ronde tafelgesprekken, enquêtes e.d. Het door partijen zelf formuleren van ambities voor de excellente sectoren afgezet tegen voorgaande analyse. Op procesniveau zullen de 3 O s betrokken worden bij de analyse en de te formuleren ambities om zo te komen tot een netwerk. Daarbij wordt aangesloten bij de Strategische Agenda zoals deze per excellente sector is gemaakt. 1 roadmap voor de 3 Topsectoren. Per sector zullen tussen de 5 en 10 ondernemers, dus in totaal, betrokken zijn bij het ontwerp en de invulling van de roadmap. De spinoff van de roadmap is vele malen groter en bereikt honderden bedrijven in de drie excellente sectoren. Daarnaast worden de drie regionale onderwijsinstellingen Avans, NHTV en ROC West-Brabant betrokken bij de uitwerking van actieplannen die onderdeel zijn van de roadmap. Stap 3. Uitwerking actieplan en structuur Het vertalen van de ambities naar een actieplan op meerdere te onderscheiden niveaus om daarmee de kwalitatieve en kwantitatieve personeelsvoorziening in de toekomst veilig te stellen. Afspraken maken met beoogde partners over uitvoering van activiteiten. Hier wordt geïnvesteerd in een netwerk of structuur waarmee de partners elkaar regelmatig ontmoeten en er trekkracht ontstaat ten behoeve van uitwerking van de actielijnen. Na deze stappen vormen analyse, actieplan en structuur samen de regionale Human Capital Roadmap voor de topsectoren (tot 2020) en zal deze verder in uitvoering worden genomen. Deelnemende partijen: Regio West-Brabant: Regio West- Brabant is een samenwerking tussen de 18 west-brabantse gemeenten + Tholen op verschillende beleidsterreinen, waaronder arbeidsmarktbeleid. Hierdoor is er bestuurlijk draagvlak door alle West- Brabantse gemeenten. rpa (regionaal platform arbeid) als opdrachtgever regionale arbeidsmarktvisie. Deltri overleg: Rijnmond, West-Brabant en Antwerpen. NV Rewin West-Brabant: ontwikkelingsmaatschappij voor West-Brabant. Focus op acquisitie van bedrijven voor de regio en stimulering van ontwikkeling van bedrijven in de regio met als doel behoud en uitbreiding van werkgelegenheid. NV Rewin stelt netwerk ter beschikking voor dit project. Stuurgroep Biobased Economy, stuurgroep Logistiek en stuurgroep Maintenance.

20 20 2 SCHAKEL TUSSEN VRAAG EN AANBOD 2a Voldoende gediplomeerde instroom (Onderwijs) I VERBETERDE KWALIFICERING VAN BEROEPSBEVOLKING Een terugtredende overheid legt steeds meer verantwoordelijkheden, ook die ten aanzien van employability, terug bij werkgevers, werknemers en werkzoekenden. Tegelijkertijd zal de arbeidsmarkt in West-Brabant de komende jaren een toenemende uitbreidings- en vervangingsvraag laten zien, terwijl de ontwikkelingen in het werkveld de vraag naar hoger opgeleide werknemers zal doen toenemen. Om er blijvend voor te kunnen zorgen dat de juiste mensen, met de juiste kwalificaties, op de goede plek komen, zal het voor werknemers en werkzoekenden aantrekkelijk moeten worden om zich steeds opnieuw en verder te scholen. Focus ligt op transitie van baanzekerheid naar werkzekerheid. ROC West-Brabant en Avans zetten in op de volgende doelstellingen: Verbetering van aansluiting binnen het onderwijs. Betere studie en loopbaanbegeleiding die zoveel mogelijk aansluit bij de vraag van de arbeidsmarkt. Beter toegeruste docenten. 2a Voldoende gediplomeerde instroom Eindverantwoordelijke ROC West-Brabant Partners Avans Hogeschool Start 1 januari 2013

21 21 Wat willen we bereiken: (I Verbeterde kwalificering) 1. Verbetering van aansluiting binnen het onderwijs: Vmbo en mbo: De voortijdige schooluitval in het vo en mbo is in het jaar 2016 landelijk teruggedrongen naar Daardoor zal de voortijdige uitval ook in de regio West-Brabant in dat jaar verder zijn teruggedrongen; Vanaf augustus 2013 wordt de route vmbo-mbo-hbo korter en aantrekkelijker gemaakt doordat de meerderheid van de mbo-opleidingen op niveau vier wordt teruggebracht van vier naar drie jaar; Vanaf augustus 2013 wordt de kwaliteit van het mbo-onderwijs verhoogd doordat de onderwijstijd wordt geïntensiveerd. Voor BOL-opleidingen geldt vanaf dat moment in het eerste leerjaar een minimale onderwijstijd van 1000 klokuren, waarvan tenminste 750 begeleide onderwijsuren te verzorgen door de onderwijsinstelling. De overige leerjaren omvatten minimaal 850 klokuren per leerjaar, waarvan gemiddeld 600 begeleide onderwijsuren te verzorgen door de onderwijsinstelling en gemiddeld tenminste 250 klokuren beroepspraktijkvorming. Hbo Het aandeel van het totale aantal voltijd bachelorstudenten (eerstejaars HO) dat na één jaar niet meer bij Avans Hogeschool staat ingeschreven bedraagt in 2014 maximaal 25%; Het aandeel van de voltijd bachelorstudenten dat zich na het eerste studiejaar opnieuw bij Avans Hogeschool inschrijft (herinschrijver), dat in de nominale studietijd + één jaar bij de hogeschool het bachelorsdiploma behaalt, bedraagt in 2014 minimaal 75%; Het aandeel van de voltijd studenten, dat tevreden of zeer tevreden is over de opleiding in het algemeen bedraagt in 2014 minimaal 75%. In 2015 kent Avans Hogeschool geen enkele voltijd bacheloropleiding die minder dan 12 geprogrammeerde contacturen in het eerste jaar heeft. 2. Betere studie- en loopbaanbegeleiding: Vmbo en mbo ROC West-Brabant kent in 2016 een doorlopende en continue begeleidingslijn vanaf het VMBO tot aan het HBO voor studie- en loopbaanoriëntatie. Hiertoe zal het sinds september 2008 in de regio West-Brabant lopende succesvolle project Keuzeprocessen: van ervaring naar zelfsturing in de komende periode ook toegankelijk worden gemaakt voor MBO-studenten; ROC West-Brabant kent in 2016 een doorlopende coachingslijn van BO tot aan HBO; ROC West-Brabant beschikt in 2016 op alle colleges over opvangvoorzieningen voor heroriëntatie; ROC West-Brabant beschikt in 2016 over een regionale opvangvoorziening voor plusleerlingen en andere groepen voortijdige schoolverlaters. Hbo Om studenten een meer bewuste studiekeuze te laten maken wordt uiterlijk in het studiejaar de landelijke site Studiekeuze 123.nl zo ingericht dat expliciete aandacht wordt besteed aan de kwaliteit van het onderwijs en de arbeidsmarktperspectieven.

22 22 3. Beter toegeruste docenten: Vmbo en mbo ROC West-Brabant heeft in 2012 een kwartiermaker aangesteld voor de ROC Academie in oprichting. Deze academie wordt opgericht om in het kader van de professionalisering van docenten en de inrichting van een lerarenregister. De kwartiermaker gaat een plan van aanpak formuleren. In 2013 moet de opbouw en inrichting van de ROC Academie gereed zijn. In zal de ROC Academie verder worden uitgebouwd en vindt een x% van de deskundigheidsbevordering plaats binnen de context van deze academie; Het functiebouwwerk van ROC West-Brabant is in 2009 dusdanig aangepast dat onbevoegde medewerkers niet in de functie van docent benoemd kunnen worden, maar in de functie van Opleider. Aan laatstgenoemde functie zijn resultaatafspraken over het behalen van een bevoegdheid verbonden. Tegelijkertijd biedt het ROC trajecten aan voor het behalen van een PDA. Op deze manier groeit ROC West-Brabant in de periode tot 2020 naar een 100% bevoegd en bekwaam docentenbestand; Om de voortijdige schooluitval adequaat te kunnen bestrijden is het noodzakelijk dat problemen al vroegtijdig in de klas worden gesignaleerd en studenten vakkundig worden gecoacht bij het oplossen van deze problemen. In de periode september 2012 tot december 2015 zal ROC West-Brabant daarom alle onderwijsgevenden in het mbo scholen in coachings- en signaleringsvaardigheden en klassenmanagement. Hbo Op is het streefpercentage masteropgeleide docenten bij Avans Hogeschool 70 procent II KANSRIJK OPLEIDEN Om een gezonde economische ontwikkeling in West-Brabant te garanderen moet de arbeidsparticipatie in de regio omhoog. Dit is alleen realiseerbaar wanneer de onderwijsparticipatie in de regio toeneemt en het gemiddeld opleidingsniveau van deelnemers stijgt. Bijgevolg zullen in de periode o.a. meer mbo- en hbo-gekwalificeerden op de arbeidsmarkt moeten komen, terwijl ook de doorstroom van lagere naar hogere niveaus binnen het mbo en de doorstroom van het mbo naar het hbo geoptimaliseerd zal moeten worden. Om dit te bereiken zijn en worden er maatregelen genomen die een langere verblijfsduur in het onderwijs stimuleren en een betere doorstroom in de beroepskolom garanderen. ROC West-Brabant en Avans zetten in op de volgende doelstelling: Een doelmatiger en meer geprofileerd onderwijsaanbod Wat willen we bereiken: (II Kansrijk opleiden)

23 23 Wat willen we bereiken: (II Kansrijk opleiden) 1. Doelmatiger en meer geprofileerd onderwijsaanbod: Vmbo en mbo: In 2013 zal in het vo het Passend Onderwijs worden ingevoerd; Het competentiegericht onderwijs (cgo) wordt uiterlijk per 01 augustus 2013 omgebouwd naar beroepsgericht onderwijs (bgo), waarbij de nadruk komt te liggen op kennis en vaardigheden en het begrip vakmanschap op een positieve manier wordt gepositioneerd; Per augustus 2013 wordt de doelmatigheid van het MBO-onderwijs vergroot door de complexiteit van het stelsel te verminderen. Dit gebeurt o.a. door het afschaffen van de drempelloze instroom in MBO-opleidingen op niveau twee en door de MBO-opleidingen op niveau één zelfstandig te positioneren onder de naam Entreeopleidingen. Voor deze opleidingen wordt een bindend studieadvies ingevoerd, zodat MBO-instellingen een leerprestatie van jongeren vanaf 18 jaar mogen eisen. Vanaf schooljaar zal in het kader van opbrengstgericht werken het onderwijsportfolio van MBO-instellingen worden herzien. Hierdoor zal het aantal kwalificaties en opleidingen substantieel verminderen; Uiterlijk 2020 zijn de MBO-opleidingen op niveau vier omgebouwd tot opleidingen met een uitstroomrichting naar werk en een doorstroomrichting naar het HBO. Uiterlijk 2020 kent ROC West-Brabant een major/minor- structuur voor de MBO-opleidingen op niveau vier. Het brede minors-aanbod zal bestaan uit verdiepende, verbredende en crosssectorale minors. Daarnaast zullen in samenwerking met het HBO speciaal voor de doorstroomrichting naar het hbo doorstroomminors ontwikkeld worden; Uiterlijk 2017 beschikken het ROC West-Brabant in Roosendaal en Breda over een zorgwelzijnboulevard waar leren en werken in Zorg en Welzijn geïntegreerd kunnen worden; In 2016 beschikt ROC West-Brabant op het terrein van het MBO-college Prinsentuin in Breda over een duurzame ecologische campus die een verdere impuls zal geven aan het groene onderwijs. HBO: Avans Hogeschool biedt in 2014 een breed opleidingsportfolio aan, conform de nationale en regionale behoefte. Tweejaarlijkse evaluaties met het beroepenveld over omvang en kwaliteit van de opleiding zijn bepalend voor blijvende opname in het portfolio. Avans Hogeschool kiest hierbij voor de volgende indicatoren: De partners in de regio zijn tevreden over de breedte en de kwaliteit van het portfolio van Avans Hogeschool; In 2015 geven studenten als rapportcijfer minimaal een zeven voor de voorbereiding op de actuele beroepspraktijk (hbo-monitor) In de periode tot 2020 wordt het onderwijsaanbod in de regio naar vorm en niveau tegelijkertijd gedifferentieerder doordat het tweejarig Associate-degreeprogramma verder zal worden uitgebreid en er, naast de bestaande HBO-bachelor, aparte excellentieprogramma s voor excellente studenten geïntroduceerd zullen worden. Voor VWO-ers zullen uiterlijk 2016 driejarig HBO-bachelor trajecten mogelijk worden gemaakt die aansluitend toegang verlenen tot een beroepsgerichte masteropleiding; Uiterlijk 2016 zal de titulatuur voor het HBO beter aansluiten bij de titulatuur die internationaal gebruikelijk is; In 2015 heeft Avans Hogeschool voor al haar opleidingen het bijzonder keurmerk duurzaam onderwijs op de NVAO accreditatie gehaald (2 sterren DHO);

24 24 De relevantie van het onderwijsaanbod voor de arbeidsmarkt wordt in de periode tot 2020 verder versterkt doordat Avans Hogeschool zich uitdrukkelijk gaat richten op de behoeftes in de economische topsectoren. Hiertoe bouwt Avans Hogeschool op voorwaarde van de toekenning van het investeringsbudget - uiterlijk 2015 het bestaande Expertisecentrum Veiligheid uit tot een Centre of Expertise Public & Social Safety (PSS) en de bestaande activiteit op het gebied van Biobased Economy uit tot een Centre of Expertise Biobased Economy (BBE). Zowel voor de PSS als ook voor de BBE zal in 2015 een doorlopende leerlijn gerealiseerd zijn van bachelor/master/phd; Zowel voor de PSS als ook voor de BBE zijn in 2015 alle relevante kennisterreinen bezet met een lectoraat en kenniskring, gericht op onderzoeksopdrachten en projecten in afstemming met externe partijen; Uiterlijk 2016 beschikt Avans Hogeschool samen met partners uit het mbo en wo over een academische werkplaats Brein en Leren waar onderzoek de evidence-based onderwijsinnovatie moet stimuleren. III AANSLUITING VERBETEREN TUSSEN ONDERWIJS EN BEDRIJFSLEVEN Om een gezonde economische ontwikkeling in West-Brabant te garanderen, is het van groot belang dat de regio het komend decennium kan beschikken over goed geschoold en gemotiveerd personeel. Deze constatering krijgt nog een extra dimensie doordat de vervangings- en uitbreidingsvraag aangaande arbeidskrachten in de periode sterk zal toenemen, terwijl de beroepsbevolking krimpt. Hierdoor dreigt in de komende jaren op de arbeidsmarkt in West- Brabant een disbalans te ontstaan tussen vraag en aanbod. Om dit te voorkomen zal de arbeidsparticipatie omhoog moeten. Daarbij gaat het er vooral om dat een kwalitatieve match gemaakt kan worden, met andere woorden: dat de juiste mensen met de juiste kwalificaties op de juiste plek komen. Dat betekent concreet dat in de periode de instroom van MBO- en HBO-gekwalificeerden op de arbeidsmarkt zal moeten toenemen, omdat juist deze groepen de drijvende kracht achter de groei zullen zijn en zodoende de beste vooruitzichten op een passende baan hebben. Dat betekent ook dat de doorstroom van lagere naar hogere niveaus binnen het MBO en van het MBO naar het HBO vergroot moet worden. ROC West-Brabant en Avans zetten in op de volgende doelstellingen: Prioriteit voor initiatieven om voortijdig en vroegtijdig schoolverlaten terug te dringen. Beroepen- en loopbaanoriëntatie in mbo en hbo met focus op zelfreflectie. Intensievere samenwerking tussen het onderwijs en het beroepenveld. Hoogwaardig onderwijs met een juiste balans tussen kennis, vaardigheden en beroepshouding. Onderwijsinnovatie versus arbeidsmarkttransitie: nieuwe leervormen gericht op nieuwe arbeidsmarkteisen.

25 25 Wat willen we bereiken: (III Aansluiting verbeteren tussen onderwijs en bedrijfsleven) Vmbo en mbo: ROC West-Brabant volgt de eventuele invoering van numerus fixus voor minder kansrijke opleidingen. Het georganiseerde bedrijfsleven krijgt door de Stichting beroepsonderwijs bedrijfsleven in de periode tot 2016 een grote formele zeggenschap met betrekking tot de kwalificatiestructuur en de zogenoemde macrodoelmatigheid; dat wil zeggen dat het mede zal kunnen bepalen wáár en door wie MBO-opleidingen in de regio uitgevoerd kunnen worden. Hierdoor zal het aanbod aan beroepsopleidingen worden afgestemd op de behoefte van het regionale bedrijfsleven en de topsectoren. Om een Leven Lang Leren nog beter te faciliteren zal uiterlijk 2016 de positie en de kwaliteit van het Ervaringscertificaat (EVC) zijn versterkt door wetgeving. In dit kader is er ook extra aandacht voor de uit een EVCprocedure voortvloeiende maatwerkscholing. Uiterlijk 2020 beschikt ROC West-Brabant over een alumnibeleid dat de contacten met oud studenten borgt en initiatieven in het kader van een Leven Lang Leren structureel mogelijk maakt. Hbo: Er komt uiterlijk 2016 meer ruimte voor deeltijdaanbod in sectoren waarin dit nodig is. Er wordt samenwerking gezocht met het bedrijfsleven door arrangementen samen te stellen waarbij werkgevers een deel van collegegeld betalen en de studenten een deeltijdbaan aanbieden.

26 26 2b Gecoördineerde werkgeversbenadering Eindverantwoordelijke RWB Partners Gemeenten UWV Werkbedrijf Kenniscentra ROC West-Brabant ACE Start 1 januari b Gecoördineerde werkgeversbenadering Door landelijke ontwikkelingen (UWV: 1 werkplein in de regio en de WWNV), de krapte op de arbeidsmarkt en de doelstellingen van de provincie Noord- Brabant is de noodzaak tot een gecoördineerde werkgeversbenadering bij deze overheidsinstellingen groter dan ooit. Door de wijziging Wet SUWI worden bij het UWV Werkbedrijf vanaf 1 januari 2012 geen re-intagratiebudgetten meer ingezet voor WW-gerechtigden en loonkostensubsidies zijn vervallen. De bemiddeling vindt langs digitale weg plaats. Het UWV Werkbedrijf richt zich op werkzoekenden met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt (Wajong, WIA en WW > 3 maanden) en werkgevers die openstaan voor deze doelgroepen. UWV verschaft informatie over de landelijke, regionale en sectorale arbeidsmarktsituatie, zodat onder meer inzicht ontstaat in welke sectoren krimp aan de orde is en in welke sectoren juist baanopeningen gevonden kunnen worden (groeisectoren). Het UWV Werkbedrijf heeft 1 regionaal team met bedrijfsadviseurs die werkgevers benaderen. Zij werkt samen met uitzendbureaus, gemeenten, andere bemiddelaars en andere relevante partners aan een zo hoog mogelijk vacaturebereik. Functionaliteit van WERK.NL wordt sterk verbeterd. Er wordt gewerkt aan een regionale versie en de transparantie van de arbeidsmarkt wordt vergroot door middel van het linken aan andere vacaturesites. Hoewel de wet Werken naar Vermogen controversieel verklaard is, blijven de verschillende gemeenten inzetten op gecoördineerde werkgeversbenadering, ook al is dit geen wettelijke taak meer door het controversieel verklaren van de Wet Werken naar Vermogen. Gezien de veranderingen bij deze overheidspartijen, is een herbezinning op samenwerking volop aan de gang. De sociale werkvoorzieningen zijn bij de voorbereiding van de Wet Werken naar Vermogen een belangrijkere partner. In de regio West-Brabant zijn dan ook rondom de drie sociale werkvoorzieningen nieuwe samenwerkingsverbanden ontstaan. (zie hoofdstuk 6) Vanuit deze subregio s gaan de gemeenten inzetten op gecoördineerde werkgeversbenadering. De samenwerking is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeenten en UWV. Uitgangspunt is dat UWV en gemeenten eerst gezamenlijk verkennen welke afspraken het meest adequaat zijn. Daarna kan verkend worden of nadere sturing door de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid noodzakelijk is.(eventueel dwingend bij AmvB).

27 27 Samenwerking vindt plaats op het gebied van: Het regionaal arbeidsmarktbeleid; het bepalen van regionaal arbeidsmarktbeleid en de aanpak van regionale arbeidsmarkt. Wwerkgeversdienstverlening; gemeenten en UWV worden (bij wet) gedwongen om tot samenwerking te komen t.a.v. de werkgeversdienstverlening. Hoe ze dat doen wordt niet vastgelegd. Wel is het van belang dat er in alle arbeidsmarktregio s één regionaal loket voor werkgevers is. In dit loket kunnen werkgevers terecht voor informatie en advies. UWV en gemeenten geven dit loket gezamenlijk vorm. Op landelijk, regionaal en sectoraal niveau maken gemeenten en/of UWV afspraken met werkgevers, sectoren of branches over de inschakeling van werkzoekenden. Landelijke afspraken moeten regionaal en lokaal worden doorvertaald, regionale afspraken vragen om lokale doorvertaling. Dienstverlening aan werkzoekenden; registreren van werkzoekenden en het in ontvangst nemen van aanvragen voor een uitkering ook uit de doelgroep van de gemeenten blijft een taak voor UWV. Met gemeenten worden afspraken gemaakt over hoe deze digitale dienstverlening voor de gemeentelijke werkzoekenden vorm krijgt. Digitale dienstverlening: UWV werkt samen met uitzendbureaus, gemeenten, andere bemiddelaars en andere relevante partners aan een zo hoog mogelijk vacaturebereik. Functionaliteit van WERK.NL wordt sterk verbeterd. Er wordt gewerkt aan een regionale versie en de transparantie van de arbeidsmarkt wordt vergroot door middel van het linken aan andere vacaturesites. Samenwerking sectorgroepen De sectorgroepen Zorg, Groen, Zakelijke Dienstverlening en Techniek zijn in 2012 begonnen met een gezamenlijk CRM systeem waarin de belangrijkste te benaderen werkgevers zijn opgenomen. Deze pilot is inmiddels afgerond. In 2012 en 2013 wordt aan deze dienstverlening een vervolg gegeven door de aangesloten partners. In de regio zal daarom worden ingezet op dienstverlening naar werkgevers in de volgende projecten: 1. Gezamenlijke werkgeversbenadering 2. Matching 3. Kennisoverdracht

West-Brabant werkt aan morgen. Uitvoeringsprogramma

West-Brabant werkt aan morgen. Uitvoeringsprogramma West-Brabant werkt aan morgen Uitvoeringsprogramma 2016-2020 West-Brabant werkt aan morgen Uitvoeringsprogramma 2016-2020 4 west-brabant werkt aan morgen Het rpa West-Brabant Het regionaal platform Arbeidsmarktbeleid

Nadere informatie

WEST-BRABANT WERKT EN PAKT DOOR!

WEST-BRABANT WERKT EN PAKT DOOR! Begroting 2012-2013 WEST-BRABANT WERKT EN PAKT DOOR! VERANTWOORDING BEGROTING 2012-2013 Het meerjarenprogramma West-Brabant werkt en pakt door! bestrijkt de jaren 2012 tot en met 2015. In deze begroting

Nadere informatie

De mismatch te lijf. Resultaten mini-conferentie op 25 september in ROC van Twente te Hengelo

De mismatch te lijf. Resultaten mini-conferentie op 25 september in ROC van Twente te Hengelo De mismatch te lijf Resultaten mini-conferentie op 25 september in ROC van Twente te Hengelo Inhoud presentatie Deelnemers: ondernemers, uitzendbureau s, gemeenten, UWV, regio Twente, West-Brabant, Zuidwest-

Nadere informatie

Bijlage 2. Human Capital Agenda s

Bijlage 2. Human Capital Agenda s Bijlage 2 Capital s De topsectoren gaan een human (onderwijs en scholing) voor de langere termijn opstellen en zullen onderwijsinstellingen hierbij betrekken. De s bevatten o.a. een analyse van de behoefte

Nadere informatie

Samenvatting Regio in beeld West-Brabant

Samenvatting Regio in beeld West-Brabant Samenvatting Regio in beeld 2016 West-Brabant Samenvatting Aantal banen neemt toe, echter niet in collectieve sector In West-Brabant groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en deeltijd) t in 2016

Nadere informatie

Intentieverklaring Versie:

Intentieverklaring Versie: Intentieverklaring Versie: 27-03-2018 1) Het regionale actieplan De vraag naar personeel in zorg en welzijn stijgt. De instroom is op dit moment onvoldoende om aan de toenemende vraag te kunnen voldoen.

Nadere informatie

Notitie. Pagina 1 van 5. Bestuurlijk overleg arbeidsmarktregio Zuid-Kennemerland en IJmond, 6 december 2018

Notitie. Pagina 1 van 5. Bestuurlijk overleg arbeidsmarktregio Zuid-Kennemerland en IJmond, 6 december 2018 Notitie Aan Bestuurlijk overleg arbeidsmarktregio Zuid-Kennemerland en IJmond, 6 december 2018 Van Arbeidsmarktregionaal overleg (AMRO)/Annemiek van Outvorst Betreft Ambities regionale arbeidsmarktagenda

Nadere informatie

Aanzet tot ontwikkelen van een arbeidsmarktvisie. Zorg en Welzijn West Brabant. Januari 2012, versie 0.1

Aanzet tot ontwikkelen van een arbeidsmarktvisie. Zorg en Welzijn West Brabant. Januari 2012, versie 0.1 Aanzet tot ontwikkelen van een arbeidsmarktvisie Zorg en Welzijn West Brabant Januari 2012, versie 0.1 1 2 Inhoud 1. Inleiding... 5 2. Algemene cijfers Arbeidsmarkt Zorg & Welzijn... 6 2.1 Omvang arbeidsmarkt...

Nadere informatie

Regionale Impact Participatiewet. 1. Participatiewet West-Brabant 2. Gecoördineerde werkgeversbenadering

Regionale Impact Participatiewet. 1. Participatiewet West-Brabant 2. Gecoördineerde werkgeversbenadering Regionale Impact Participatiewet 1. Participatiewet West-Brabant 2. Gecoördineerde werkgeversbenadering Regionale Impact Participatiewet (3D) Gemeenteraden West-Brabant Programma op 19 november 2014 1.

Nadere informatie

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio West-Brabant

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio West-Brabant Highlights Regio in Beeld 2015 Arbeidsmarktregio West-Brabant Samenvatting Aantal banen neemt weer toe, echter niet in collectieve sector In West-Brabant groeit het aantal banen van werknemers (voltijd

Nadere informatie

FIGURES, FACTS & TRENDS

FIGURES, FACTS & TRENDS FIGURES, FACTS & TRENDS Scholingstrajecten voor immigranten, groep gemotiveerde, vaak hoog opgeleide statushouders INSTROOM VANUIT MEERDERE PERSPECTIEVEN Reguliere instroom vanuit VMBO naar BOL-opleidingen

Nadere informatie

West-Brabant werkt en pakt door!

West-Brabant werkt en pakt door! West-Brabant werkt en pakt door! Een meerjarenvisie op de ontwikkeling van de regionale arbeidsmarkt 2011-2015, met doorkijk naar 2020 In opdracht van het regionaal platform Arbeid West-Brabant (rpa) 28

Nadere informatie

Voor vakmensen voor de toekomst

Voor vakmensen voor de toekomst Voor vakmensen voor de toekomst D66 Gelderland wil een klimaatneutrale en toekomstbestendige provincie zijn. Dat betekent windmolens plaatsen, zonneweides aanleggen en elk huis in Gelderland energieneutraal

Nadere informatie

Nieuwe kans op extra instroom

Nieuwe kans op extra instroom Nieuwe kans op extra instroom Focus op de arbeidsmarkt Naast het erkennen van leerbedrijven is Calibris verantwoordelijk voor ontwikkeling en onderhoud van kwalificaties in de sectoren zorg, welzijn en

Nadere informatie

Contextschets Techniek

Contextschets Techniek Contextschets Techniek Nationaal Techniekpact 2020... 2 Welke activiteiten ondernemen de hbo-instellingen?... 2 Welke activiteiten ondernemen de universiteiten?... 3 Welke activiteiten onderneemt de 3TU?...

Nadere informatie

Regionale Maandcijfers Arbeidsmarktinformatie West-Brabant

Regionale Maandcijfers Arbeidsmarktinformatie West-Brabant Regionale Maandcijfers Arbeidsmarktinformatie West-Brabant Tabel 1: Stand WW-uitkeringen Stand WW mutatie tov vorige mnd mutatie tov vorig jaar Sep 2017 % aantal % aantal % Nederland 350.810 3,9% -11.322-3,1%

Nadere informatie

Regionale maandcijfers Arbeidsmarktinformatie West-Brabant

Regionale maandcijfers Arbeidsmarktinformatie West-Brabant Regionale maandcijfers Arbeidsmarktinformatie West-Brabant Tabel 1 Stand WW-uitkeringen Stand WW mutatie tov vorige mnd mutatie tov vorig jaar aug 2017 % aantal % aantal % Nederland 362.132 4,1% -2.290-0,6%

Nadere informatie

De arbeidsmarkt in Holland- Rijnland vanuit economisch pespectief

De arbeidsmarkt in Holland- Rijnland vanuit economisch pespectief De arbeidsmarkt in Holland- Rijnland vanuit economisch pespectief Op basis van het arbeidsmarktonderzoek van Research voor Beleid en EIM Douwe Grijpstra Datum: 7 november 2007 Opbouw presentatie -Inrichting

Nadere informatie

Waar gaat LLL over? Regio. Onderwijs continuïteit. Arbeidsmarkt macro economie. Overheid vitaliteit, fiscaal beleid

Waar gaat LLL over? Regio. Onderwijs continuïteit. Arbeidsmarkt macro economie. Overheid vitaliteit, fiscaal beleid Waar gaat LLL over? Onderwijs continuïteit Arbeidsmarkt macro economie Individu employability Sector Regio Overheid vitaliteit, fiscaal beleid Bedrijven continuïteit, concurrentie Arbeidsmarkt doelen Sectorbeleid

Nadere informatie

Een uitdagende arbeidsmarkt. Erik Oosterveld 24 juni 2014

Een uitdagende arbeidsmarkt. Erik Oosterveld 24 juni 2014 Een uitdagende arbeidsmarkt Erik Oosterveld 24 juni 2014 Wat waren de gevolgen van de recessie? Hoeveel banen zijn er verloren gegaan? In welke sectoren heeft de recessie het hardst toegeslagen? Werkgelegenheid

Nadere informatie

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020 Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Wil Zuidoost-Nederland als top innovatie regio in de wereld meetellen, dan zal er voldoende en goed

Nadere informatie

Presentatie EDB Nicole Ottenheim Gemeente Venlo. Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen. Hans Aarts Fontys Hogescholen

Presentatie EDB Nicole Ottenheim Gemeente Venlo. Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen. Hans Aarts Fontys Hogescholen Presentatie EDB 27-9-2017 Nicole Ottenheim Gemeente Venlo Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen Hans Aarts Fontys Hogescholen Bedrijfsleven: personeelspiramide wordt personeelsruit Outsourcing HO MBO

Nadere informatie

FACTSHEET ARBEIDSMARKT

FACTSHEET ARBEIDSMARKT 1 FACTSHEET ARBEIDSMARKT Zuid LIMBURG 1. Kerngegevens beroepsbevolking Figuur 1.1 Samenstelling bevolking naar leeftijd en geslacht, Zuid Limburg, 2013-2025 Bron: Regioportret Zuid Limburg Ontgroening

Nadere informatie

Toon Berkers Maartje Geenen Cécile Stallenberg

Toon Berkers Maartje Geenen Cécile Stallenberg Limburgse Arbeidsmarktdag 24 mei 2018 Toon Berkers Maartje Geenen Cécile Stallenberg Dit pdf-bestand bevat de belangrijkste dia s uit de presentatie die in de LADworkshop van 24 mei 2018 is gegeven. De

Nadere informatie

Onderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo

Onderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo Onderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo - Algemene daling in aantal mbo-studenten. Deze daling wordt grotendeels veroorzaakt door de afname van het aantal leerwerkplekken. - Vooral

Nadere informatie

Arbeidsmarkt Achterhoek Februari 2013

Arbeidsmarkt Achterhoek Februari 2013 Arbeidsmarkt Achterhoek Februari 2013 Inhoud Werkgelegenheid Vacatures Werkloosheid Bevolkingsontwikkeling Aandachtspunten komende jaren Activiteiten POA Achterhoek PAG 2 Structuur werkgelegenheid regio

Nadere informatie

Ontwikkelingen op de Drentse arbeidsmarkt

Ontwikkelingen op de Drentse arbeidsmarkt Ontwikkelingen op de Drentse arbeidsmarkt Bart Paashuis Janneke Gardeniers 10 maart 2011 basis voor beslissingen Opzet presentatie 1. Onderzoek 2. Aanbod op de Drentse arbeidsmarkt 3. Vraag op de Drentse

Nadere informatie

De arbeidsmarkt in Zuidoost-Brabant. UWV Gerald Ahn 9 september 2014

De arbeidsmarkt in Zuidoost-Brabant. UWV Gerald Ahn 9 september 2014 De arbeidsmarkt in Zuidoost-Brabant UWV Gerald Ahn 9 september 2014 Recente persberichten (CBS) Wisselende berichten over de markt Werkloosheid in juli verder gedaald Stijging WW-uitkeringen Consumptie

Nadere informatie

SNELINFORMATIE ARBEIDSMARKTREGIO WEST- BRABANT

SNELINFORMATIE ARBEIDSMARKTREGIO WEST- BRABANT SNELINFORMATIE ARBEIDSMARKTREGIO WEST- BRABANT December 2012 WW-rechten Het aantal WW-uitkeringen steeg in december met 4,2% tot 14.110. Deze maand werden 1.700 nieuwe WW rechten toegekend. Het aantal

Nadere informatie

Talent en Loopbaan: samenwerking met onderwijs in Noordoost Brabant

Talent en Loopbaan: samenwerking met onderwijs in Noordoost Brabant Talent en Loopbaan: samenwerking met onderwijs in Noordoost Brabant Karin van Meer, programmamanager Hans Richters, projectleider Leren en Werken Henny Ketelaar, coördinator Talent en Loopbaan De arbeidsmarktregio

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse Logistiek Een analyse van vraag en aanbod: 2015, trends en prognoses tot 2020

Arbeidsmarktanalyse Logistiek Een analyse van vraag en aanbod: 2015, trends en prognoses tot 2020 Arbeidsmarktanalyse Logistiek Een analyse van vraag en aanbod: 2015, trends en prognoses tot 2020 Wim Verhoeven 25 mei 2016 Human Capital Agenda Logistiek Werk berust op 3 pijlers: Bevordering instroom

Nadere informatie

KLeintje begroting 2010

KLeintje begroting 2010 KLeintje begroting 2010 De begroting is onderverdeeld in vijf beleidsproducten te weten: Inkomenswaarborg, Activering en Uitstroom, Handhaving, Inburgering en Kinderopvang. De beleidsproducten zijn weer

Nadere informatie

Arbeidsmarkt informatie in vogelvlucht

Arbeidsmarkt informatie in vogelvlucht Arbeidsmarkt informatie in vogelvlucht Macro-ontwikkelingen Gegevens vanuit ROA: researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt naar opleiding en beroep 2016 SBB en doelmatigheidsonderzoek UWV sectorale

Nadere informatie

Arbeidsmarkt Drenthe. Uitdagingen voor werkgevers. Erik Oosterveld Arbeidsmarktadviseur. 8 november 2018

Arbeidsmarkt Drenthe. Uitdagingen voor werkgevers. Erik Oosterveld Arbeidsmarktadviseur. 8 november 2018 Arbeidsmarkt Drenthe Uitdagingen voor werkgevers Erik Oosterveld Arbeidsmarktadviseur 8 november 2018 Hoe staat de Drentse arbeidsmarkt ervoor? 3 Rode draad arbeidsmarkt 4 Wat betekent dat voor de arbeidsmarktregio

Nadere informatie

Servicepunt Techniek. Hedy Segond Von Banchet KENTEQ, Manager Business Development Employability Kasteel Daelenbroeck, Herkenbosch 13 Mei 2009

Servicepunt Techniek. Hedy Segond Von Banchet KENTEQ, Manager Business Development Employability Kasteel Daelenbroeck, Herkenbosch 13 Mei 2009 Servicepunt Techniek Hedy Segond Von Banchet KENTEQ, Manager Business Development Employability Kasteel Daelenbroeck, Herkenbosch 13 Mei 2009 Noodzaak 2008 toenemende vraag naar goed gekwalificeerd technisch

Nadere informatie

Leeftijdbewust personeelsbeleid De business case

Leeftijdbewust personeelsbeleid De business case Leeftijdbewust personeelsbeleid De business case Inleiding Binnen de sector ziekenhuizen is leeftijdsbewust personeelsbeleid een relevant thema. De studie RegioMarge 2006, De arbeidsmarkt van verpleegkundigen,

Nadere informatie

Plan van aanpak: Mobiliteit in de AMR Noord-Holland Noord

Plan van aanpak: Mobiliteit in de AMR Noord-Holland Noord Plan van aanpak: Mobiliteit in de AMR Noord-Holland Noord Kaders van het sectorplan Doelstelling Het sectorplan beoogt een bijdrage te leveren aan de gesignaleerde knelpunten op de arbeidsmarkt Knelpunten

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector onderwijs De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten uitvoeren. Om het menselijk

Nadere informatie

De maakindustrie in Midden-Limburg

De maakindustrie in Midden-Limburg De maakindustrie in Midden-Limburg Hoe om te gaan met een krapper wordende arbeidsmarkt Jeroen van den Berg (UWV) Thorn, juni 2018 De maakindustrie in Midden-Limburg 2 Planning De arbeidsmarkt in Limburg

Nadere informatie

Arbeidsmarktagenda 21

Arbeidsmarktagenda 21 Arbeidsmarktagenda 21 Topsectoren en de HCA Voor de twee agrarische topsectoren is een Human Capital Agenda opgesteld met als doel, de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren, zowel

Nadere informatie

Informatie over stand van zaken vorming Regionaal Werkbedrijf Zuidoost-Brabant. 3 februari 2015

Informatie over stand van zaken vorming Regionaal Werkbedrijf Zuidoost-Brabant. 3 februari 2015 Informatie over stand van zaken vorming Regionaal Werkbedrijf Zuidoost-Brabant 3 februari 2015 Inhoud presentatie Aanleiding Participatiewet Sociaal Akkoord en Regionale Werkbedrijven Uitgangspunten RWB

Nadere informatie

Conceptmemo Werkbedrijf West-Brabant Aan: rpa West-Brabant Van: Projectgroep Participatiewet Datum: 10 september 2014

Conceptmemo Werkbedrijf West-Brabant Aan: rpa West-Brabant Van: Projectgroep Participatiewet Datum: 10 september 2014 Conceptmemo Werkbedrijf West-Brabant Aan: rpa West-Brabant Van: Projectgroep Participatiewet Datum: 10 september 2014 1. Inleiding In 2013 is een sociaal akkoord gesloten tussen Kabinet en sociale partners.

Nadere informatie

Pact Brabant Brabants Arbeidsmarktakkoord oktober 2011

Pact Brabant Brabants Arbeidsmarktakkoord oktober 2011 Pact Brabant Brabants Arbeidsmarktakkoord 2012-2015 19 oktober 2011 Pact Brabant 19 oktober 2011 p/a PSW s-hertogenbosch 073-6124325 f.aarten@psw.nl Brabants Arbeidsmarktakkoord 2012-2015, Pact Brabant,

Nadere informatie

Samenvatting Regio in beeld Amersfoort

Samenvatting Regio in beeld Amersfoort Samenvatting Regio in beeld 2016 Amersfoort Samenvatting Aantal banen neemt toe, vooral in de marktsector In Amersfoort groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en deeltijd) in 2016 en 2017 met

Nadere informatie

Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt Gelieerd aan Maastricht University, SBE 3 afdelingen:

Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt Gelieerd aan Maastricht University, SBE 3 afdelingen: De arbeidsmarkt tot 2018. Is er ruimte voor jongeren? Didier Fouarge d.fouarge@maastrichtuniversity.nl RPA Netwerkbijeenkomst, Alphen aan den Rijn, 13 februari 2014 2 Researchcentrum voor Onderwijs en

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector zorg De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten uitvoeren. Om het menselijk

Nadere informatie

Bijlage 5 Ontwikkeling sectortafels regio Rijnmond juni 2013

Bijlage 5 Ontwikkeling sectortafels regio Rijnmond juni 2013 Bijlage 5 Ontwikkeling sectortafels regio Rijnmond juni 2013 Inhoud 1. Helderheid over het doel en beoogde resultaat van de sectortafels. 2. Keuze van de sectoren waarvoor deze sectortafels worden opgericht.;

Nadere informatie

Facts & Figures Limburg

Facts & Figures Limburg 2017 2019 2021 2023 2025 2027 2029 2031 2033 2035 2037 Facts & Figures Limburg Prognose van leerlingaantallen In Limburg wordt er een krimp verwacht van het totale leerlingenaantal op het vmbo. Dit gaat

Nadere informatie

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Amersfoort

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Amersfoort Highlights Regio in Beeld 2015 Arbeidsmarktregio Amersfoort Samenvatting Aantal banen neemt weer toe, echter niet in collectieve sector In Amersfoort groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en

Nadere informatie

ARBEIDSMARKT. in de Vlaams-Nederlandse Delta 2015-2040. Van knelpunt naar slimme kracht. Dick van der Wouw Joris Meijaard

ARBEIDSMARKT. in de Vlaams-Nederlandse Delta 2015-2040. Van knelpunt naar slimme kracht. Dick van der Wouw Joris Meijaard ARBEIDSMARKT in de Vlaams-Nederlandse Delta 2015-2040 Van knelpunt naar slimme kracht Dick van der Wouw Joris Meijaard Typisch VN Delta Doorvoerhavens en (petro)chemische industrie Goede universiteiten

Nadere informatie

Ontgroening en vergrijzing Noord en Midden Limburg en Zuid Limburg

Ontgroening en vergrijzing Noord en Midden Limburg en Zuid Limburg 1 FACTSHEET ARBEIDSMARKT Noord en Midden LIMBURG 1. Kerngegevens beroepsbevolking Figuur 1.1 Samenstelling bevolking naar leeftijd en geslacht, Noord en Midden Limburg, 2013-2025 Bron: Regioportret Noord-

Nadere informatie

Participatiewet. Aanleiding. 35 Werkbedrijven

Participatiewet. Aanleiding. 35 Werkbedrijven Participatiewet Op 1 januari 2015 wordt de Participatiewet van kracht. De wet zet een groot aantal veranderingen binnen de sociale zekerheid in gang en vervangt de Wet werk en bijstand. Aanleiding Op 13

Nadere informatie

Onderwijs in Kaart 2018 Midden-Brabant

Onderwijs in Kaart 2018 Midden-Brabant Onderwijs in Kaart 2018 Midden-Brabant Cijfermatige onderwijsontwikkelingen in Midden-Brabant Transvorm Tilburg, mei 2018 Spoorlaan 171 04 5038 CB Tilburg Postbus 4275 5004 JG Tilburg T 088 144 40 00 F

Nadere informatie

Facts & Figures Drenthe

Facts & Figures Drenthe Facts & Figures Drenthe Prognose van leerlingaantallen In Drenthe wordt er een krimp verwacht van het totale leerlingenaantal op het vmbo. Dit gaat over de basisberoepsgerichte, kaderberoepsgerichte, theoretische-

Nadere informatie

Samenvatting Regio in beeld Midden-Holland

Samenvatting Regio in beeld Midden-Holland Samenvatting Regio in beeld 2016 Midden-Holland Samenvatting Aantal banen neemt toe, echter niet in collectieve sector In Midden-Holland groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en deeltijd) in

Nadere informatie

Facts & Figures Flevoland

Facts & Figures Flevoland Facts & Figures Flevoland Prognose van leerlingaantallen In Flevoland wordt er een krimp verwacht van het totale leerlingenaantal op het vmbo. Dit gaat over de basisberoepsgerichte, kaderberoepsgerichte,

Nadere informatie

Update Naar een veerkrachtige arbeidsmarkt

Update Naar een veerkrachtige arbeidsmarkt Update Naar een 2016-2019 Met het uitvoeringsprogramma Naar een maken we de provinciale ambitie concreet: zoveel mogelijk Brabanders aan de slag. We werken aan vitale werknemers en vitale bedrijven die

Nadere informatie

Samenvatting Regio in beeld Gooi en Vechtstreek

Samenvatting Regio in beeld Gooi en Vechtstreek Samenvatting Regio in beeld 2016 Gooi en Vechtstreek Samenvatting Aantal banen neemt toe, vooral in de marktsector In de regio Gooi en Vechtstreek groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en deeltijd)

Nadere informatie

Hoofdlijnen voor het plan van aanpak voor de bestrijding van jeugdwerkloosheid 2013 2014

Hoofdlijnen voor het plan van aanpak voor de bestrijding van jeugdwerkloosheid 2013 2014 Hoofdlijnen voor het plan van aanpak voor de bestrijding van jeugdwerkloosheid 2013 2014 Aanpak jeugdwerkloosheid In een brief van 5 maart jl. hebben de Ministeries van SZW en OCW aangegeven dat zij een

Nadere informatie

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal Highlights Regio in Beeld 2015 Arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal Samenvatting Aantal banen neemt weer toe, echter niet in collectieve sector In Zuid-Holland Centraal groeit het aantal banen van werknemers

Nadere informatie

ACTIEVE INFORMATIEPLICHT COLLEGE RAAD

ACTIEVE INFORMATIEPLICHT COLLEGE RAAD ACTIEVE INFORMATIEPLICHT COLLEGE RAAD Behandelgegevens Datum : 19 mei 2015 Openbaar? ja Informatie Onderwerp : Werkbedrijf Regio Zwolle Kern van de zaak : De oprichting van het Werkbedrijf Regio Zwolle.

Nadere informatie

Actieplan 2008-2011. Voorwoord

Actieplan 2008-2011. Voorwoord Actieplan 2008-2011 Voorwoord Kort na het aantreden van het nieuwe college van B&W in 2006 hebben wij de term Leren werken - werken leren geïntroduceerd. We zagen veel partijen met veel goede initiatieven,

Nadere informatie

Gelderland- een voorbeeld voor innovatief en duurzaam arbeidsmarktbeleid

Gelderland- een voorbeeld voor innovatief en duurzaam arbeidsmarktbeleid Gelderland- een voorbeeld voor innovatief en duurzaam arbeidsmarktbeleid WHITEPAPER De centrale rol van de Gelderse regionale Platforms Onderwijs-Arbeidsmarkt (POA s) Maart 2015 Namens de gezamenlijke

Nadere informatie

Het vmbo van de toekomst. Strategische alliantie vmbo-mbo? Succesvol samenwerken kan!

Het vmbo van de toekomst. Strategische alliantie vmbo-mbo? Succesvol samenwerken kan! Het vmbo van de toekomst Strategische alliantie vmbo-mbo? Succesvol samenwerken kan! Voorstellen Mirjam Bosch, plv. directeur CSV Veenendaal Dennis Heijnens, adviseur bij Actis Advies Programma deelsessie

Nadere informatie

PARTICIPATIE: ÓÓK IN OOST-GRONINGEN!

PARTICIPATIE: ÓÓK IN OOST-GRONINGEN! PARTICIPATIE: ÓÓK IN OOST-GRONINGEN! DOELEN VAN PARTICIPATIEWET ALLEEN TE HALEN ALS RIJK, PROVINCIE, GEMEENTEN, ONDERWIJS EN SOCIALE PARTNERS GEZAMENLIJK AAN DE SLAG GAAN! DE PARTICIPATIEWET IN OOST-GRONINGEN:

Nadere informatie

Businessplan Leren en Werken Noordoost Brabant 2013-2014-2015

Businessplan Leren en Werken Noordoost Brabant 2013-2014-2015 1 Businessplan Leren en Werken Noordoost Brabant 2013-2014-2015 1. Inleiding Leren en Werken in de arbeidsmarktregio Noordoost Brabant richt zich vanaf 1 januari 2013 primair op vragen van de regionale

Nadere informatie

Hoofdlijnenakkoord voor het inrichten van een Regionaal Arrangement Beroepsonderwijs Amsterdam

Hoofdlijnenakkoord voor het inrichten van een Regionaal Arrangement Beroepsonderwijs Amsterdam Afdeling Onderwijs, Jeugd en Educatie Team Onderwijs VO Hoofdlijnenakkoord voor het inrichten van een Regionaal Arrangement Beroepsonderwijs Amsterdam Betrokken partijen: De instellingen voor Beroepsonderwijs

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Factsheetrapportage sector bouw De provincie heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA ' laten uitvoeren. Om het menselijk kapitaal in de regio te behouden en te vergroten

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector biobased economie De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten uitvoeren. Om het

Nadere informatie

Onderwijs in Kaart 2018 Zuidoost-Brabant

Onderwijs in Kaart 2018 Zuidoost-Brabant Onderwijs in Kaart 2018 Zuidoost-Brabant Cijfermatige onderwijsontwikkelingen in Zuidoost-Brabant Transvorm Tilburg, mei 2018 Spoorlaan 171 04 5038 CB Tilburg Postbus 4275 5004 JG Tilburg T 088 144 40

Nadere informatie

Facts & Figures Overijssel

Facts & Figures Overijssel 2017 2019 2021 2023 2025 2027 2029 2031 2033 2035 2037 Facts & Figures Overijssel Prognose van leerlingaantallen In Overijssel wordt er een krimp verwacht van het totale leerlingenaantal op het vmbo. Dit

Nadere informatie

Facts & Figures Utrecht

Facts & Figures Utrecht Facts & Figures Utrecht Prognose van leerlingaantallen In Utrecht wordt er een krimp verwacht van het totale leerlingenaantal op het vmbo. Dit gaat over de basisberoepsgerichte, kaderberoepsgerichte, theoretische-

Nadere informatie

Toptechniek en Techniekpact. Een duurzame route

Toptechniek en Techniekpact. Een duurzame route Toptechniek en Techniekpact Een duurzame route Toptechniek en Techniekpact Een duurzame route In, door en uitstroom in de Techniek Techniekpact 3 Actielijnen: Kiezen voor techniek Leren in de techniek

Nadere informatie

GEMEENTE OLDEBROEK. Informatie van het college aan de raad. Portefeuillehouder: E.G. Vos-van de Weg Kenmerk: /

GEMEENTE OLDEBROEK. Informatie van het college aan de raad. Portefeuillehouder: E.G. Vos-van de Weg Kenmerk: / GEMEENTE OLDEBROEK Onderwerp: Werkbedrijf Regio Zwolle. Informatie van het college aan de raad Portefeuillehouder: E.G. Vos-van de Weg Kenmerk: 208713 / 208944 Samenvatting Aanleiding om te informeren

Nadere informatie

Facts & Figures Zeeland

Facts & Figures Zeeland Facts & Figures Zeeland Prognose van leerlingaantallen In Zeeland wordt er een krimp verwacht van het totale leerlingenaantal op het vmbo. Dit gaat over de basisberoepsgerichte, kaderberoepsgerichte, theoretische-

Nadere informatie

Onderwijs in Kaart 2018 West- Brabant

Onderwijs in Kaart 2018 West- Brabant Onderwijs in Kaart 2018 West- Brabant Cijfermatige ontwikkelingen in West- Brabant Transvorm Tilburg, mei 2018 Spoorlaan 171 04 5038 CB Tilburg Postbus 4275 5004 JG Tilburg T 088 144 40 00 F 088 144 40

Nadere informatie

Via de wijk aan het werk

Via de wijk aan het werk Via de wijk aan het werk Focus op de arbeidsmarkt Naast het erkennen van leerbedrijven is Calibris verantwoordelijk voor ontwikkeling en onderhoud van kwalificaties in de sectoren zorg, welzijn en sport.

Nadere informatie

Genderscan mbo Techniek

Genderscan mbo Techniek Genderscan mbo Techniek Doelen Pamflet Meer meisjes in mbo Techniek Aandacht voor gender in Techniek- en ICT-opleidingen wordt een vaste waarde binnen mbo-scholen Voorlichtingsactiviteiten die een brede

Nadere informatie

Samenvatting onderzoek Medewerkers in het MBO

Samenvatting onderzoek Medewerkers in het MBO Samenvatting onderzoek Medewerkers in het MBO Uitgevoerd door ABF Research in opdracht van SOM Aanleiding De arbeidsmarkt voor mbo-personeel is dynamisch. Nieuw personeel stroomt in en ander personeel

Nadere informatie

Programma Kick-off 11 mei 2015

Programma Kick-off 11 mei 2015 WELKOM Programma Kick-off 11 mei 2015 Corrie Broks & Co; Toelichting kaarten; De route tot vandaag; Actieprogramma; De route na vandaag; Intentieverklaring. Toelichting Kaarten Waarom? Hoe te gebruiken?

Nadere informatie

Samenvatting Regio in beeld Midden-Brabant

Samenvatting Regio in beeld Midden-Brabant Samenvatting Regio in beeld 2016 Midden-Brabant Samenvatting Aantal banen neemt toe, echter niet in collectieve sector In Midden-Brabant groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en deeltijd) in

Nadere informatie

Factsheet Almeerse arbeidsmarkt Juni 2013

Factsheet Almeerse arbeidsmarkt Juni 2013 Factsheet Almeerse arbeidsmarkt Juni 2013 Snel een beeld van de Almeerse arbeidsmarkt Werkgevers krijgen de komende jaren in toenemende mate te maken met een tekort aan gekwalificeerde medewerkers. Zij

Nadere informatie

Samenvatting uitvoeringsplan Brabants ArbeidsmarktAkkoord. 5 dec 2012

Samenvatting uitvoeringsplan Brabants ArbeidsmarktAkkoord. 5 dec 2012 Samenvatting uitvoeringsplan Brabants ArbeidsmarktAkkoord 5 dec 2012 Regio plannen Noordoost Totaal Provincie Tien actielijnen zijn verdeeld over verantwoordelijkheden en rollen van de ondernemers (A),

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector Life sciences en Medische technologie De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten

Nadere informatie

Terugkoppeling motie 'Van bijstand naar baan' De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

Terugkoppeling motie 'Van bijstand naar baan' De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Terugkoppeling motie 'Van bijstand naar baan' J.E. Slagter/S. Ros De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN (050) 367 57 42 1 7-11-2018 - Geachte heer, mevrouw, Tijdens de behandeling

Nadere informatie

RAAT Flevoland Van inzicht naar actie!

RAAT Flevoland Van inzicht naar actie! RAAT Flevoland Van inzicht naar actie! Deze factsheet geeft inzicht in de verwachte arbeidsmarktontwikkelingen voor de Flevolandse sector zorg en welzijn en de impact die we door gezamenlijke actie kunnen

Nadere informatie

Samenvatting effecten en resultaten Masterplan CGO Zuid-Holland

Samenvatting effecten en resultaten Masterplan CGO Zuid-Holland BIJLAGE: Samenvatting effecten en resultaten Masterplan CGO Zuid-Holland Pagina 1: Effecten bij leerlingen Effecten bedrijven - onderwijs Toelichting: De percentages onder het kopje Nul zijn de uitersten

Nadere informatie

Factsheet arbeidsmarkt zorg en wjk Friesland 2017

Factsheet arbeidsmarkt zorg en wjk Friesland 2017 Factsheet arbeidsmarkt zorg en wjk Friesland 2017 ZorgpleinNoord ZorgpleinNoord is het grootste werkgeversverband voor zorg en welzijn in Noord-Nederland. Tot 1 januari 2017 was het werkgebied Groningen

Nadere informatie

De regionale arbeidsmarkt 2016

De regionale arbeidsmarkt 2016 De regionale arbeidsmarkt MEER INFO? Check onze site www.utrechtzorg.net of bel naar (030) 6340808 De regionale arbeidsmarkt Wat is ONS Werkgebied? Regio Utrecht, Amersfoort, Gooi- en Vechtstreek Gooi-

Nadere informatie

Onderwijs in Kaart 2018 Noordoost-Brabant

Onderwijs in Kaart 2018 Noordoost-Brabant Onderwijs in Kaart 2018 Noordoost-Brabant Cijfermatige ontwikkelingen in Noordoost-Brabant Transvorm Tilburg, mei 2018 Spoorlaan 171 04 5038 CB Tilburg Postbus 4275 5004 JG Tilburg T 088 144 40 00 F 088

Nadere informatie

Samenvatting Regio in beeld Drechtsteden

Samenvatting Regio in beeld Drechtsteden Samenvatting Regio in beeld 2016 Drechtsteden Samenvatting Aantal banen neemt toe, echter niet in collectieve sector In Drechtsteden groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en deeltijd) in 2016

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2004 2005 29 804 Arbeidsmarkt en sociale zekerheid Nr. 16 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELE- GENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Samenvatting Regio in Beeld

Samenvatting Regio in Beeld Samenvatting Regio in Beeld West-Brabant Oktober 2017 Een arbeidsmarkt in verandering De Nederlandse arbeidsmarkt verandert: de werkgelegenheid blijft aantrekken, het aantal vacatures groeit en de werkloosheid

Nadere informatie

Kennisintermezzo: Co-makership in de regio. Onderwijs Eenheid: Perspectieven op beroepsonderwijs 1 - onderwijs & arbeid

Kennisintermezzo: Co-makership in de regio. Onderwijs Eenheid: Perspectieven op beroepsonderwijs 1 - onderwijs & arbeid Kennisintermezzo: Co-makership in de regio Onderwijs Eenheid: Perspectieven op beroepsonderwijs 1 - onderwijs & arbeid Regio is de sleutel Rol regio? (WRR-rapport nr. 90) De koppeling in hbo tussen opleiding

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2008 Nr. 183 BRIEF

Nadere informatie

SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016

SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD & PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Gorinchem

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Gorinchem Highlights Regio in Beeld 2015 Arbeidsmarktregio Gorinchem Samenvatting Aantal banen neemt in beperkte mate toe, echter niet in collectieve sector In de krimpregio Gorinchem neemt het aantal banen van

Nadere informatie

De kracht van samenwerking. Brainport Development, 2014

De kracht van samenwerking. Brainport Development, 2014 1 De kracht van samenwerking Brainport Development, 2014 2 De kracht van samenwerking Brainport Development, 2014 VAN KORTSLUITING NAAR CONTACT BETA CHALLENGE PROGRAMMA EEN LEERROUTE MAVO-MBO-HBO Henk

Nadere informatie

Duurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en

Duurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en Duurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en samenleving Stel hogere eisen aan het arbeidsmarktperspectief Handhaaf het startkwalificatieniveau met extra aandacht aan studiekeuze mbo niveau 2 studenten. Biedt

Nadere informatie

ons kenmerk BAWI/U Lbr. 12/009

ons kenmerk BAWI/U Lbr. 12/009 M PG SD2012020612050099 GSD 06.02.2012 0099 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Vereniging van Mjsderlandse Gemeenten informatiecenfrum tel. (070) 373 8020 betreft Regionale samenwerking werkgeversdienstverlening

Nadere informatie