Jaarverslag Laboratorium Pathologie. Isala. Zwolle

Transcriptie

1 Jaarverslag 2014 Laboratorium Pathologie Isala Zwolle

2 2

3 Inhoudsopgave Woord vooraf... 5 Afkortingenlijst Algemeen Personeel Medische staf / AIOS / Management Analisten Secretariaat Staf Bodes Mortuarium / Sectie-afdeling Uit dienst Organogram Afdelingsverslagen Histologie Cytologie Secretariaat Bodes Mortuarium Pathologen Ziekteverzuim Jaargesprekken Overlegstructuren (organisatorisch) Investeringen Patiëntenzorg Algemeen Productieoverzicht Zorgzwaarte Histologie Productieoverzicht Histochemische kleuringen Hematopathologie Mohs-chirurgie Huisartsendiagnostiek Niet-cervicale cytologie Productieoverzicht Puncties Follow-up van puncties verricht door patholoog Mammapoli Isala Cervixcytologie Algemeen overzicht Beoordeelbaarheid Herhalingsadviezen en KOPAC tabel Follow-up afwijkende cervixcytologie medische indicatie (2013) Obducties Aanvullende diensten mortuarium Speciale technieken Immunopathologie productie per antilichaam Moleculaire pathologie Farmacopathologische bepalingen mammacarcinomen Kwaliteitsindicatoren Doorloopsnelheden Vriescoupes Consulten, revisies & rondzendingen Consulten / revisies Carcinoom audit BVO-baarmoederhalskanker Audit darmscreening Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

4 4 4.4 (Clinico-) pathologische besprekingen Regionale en landelijke bijeenkomsten en werkgroepen Locale besprekingen Onderwijsactiviteiten Aandachtsgebieden (aanspreekpunt) diagnostiek Aandachtsgebieden organisatorisch Kwaliteitszorg Visitatieschema pathologie Verslag kwaliteitsactiviteiten Signaleringen, VIM- en MIP meldingen Interne en externe signaleringen VIM- en MIP meldingen Externe rondzendingen Lidmaatschappen / commissies / bestuurswerkzaamheden / nascholing Medische Staf Overzicht cursus medewerkers Overzicht lidmaatschappen / werkgroepen / activiteiten medewerkers Vooruitblik

5 Woord vooraf Voor u ligt het jaarverslag 2014 van de afdeling Pathologie Isala. In dit jaarverslag wordt u een blik gegund achter de schermen van onze afdeling. Vergeleken met het voorgaande jaar kijken we op 2014 terug als een beduidend minder turbulent jaar, waarin sprake was van consolidatie. Dat wil niet zeggen dat alles bij het oude bleef. De productie is opnieuw toegenomen. Werkprocessen werden verbeterd waar nodig. Apparatuur werd vervangen of aangeschaft als uitbreiding. Het kwaliteitssysteem werd verder ingericht volgens de norm ISO 15189, met als doel accreditatie in Dit alles gebeurde om diagnostiek op een zo goed mogelijk niveau te leveren. Immers de beste patiëntenzorg is feitelijk alleen te leveren met de beste diagnostiek. Onze kernactiviteit is het leveren van een essentieel aandeel in de patiëntenzorg. Dat kan alleen met bekwame, maar ook met bevlogen en betrokken medewerkers. Zij zijn de spil waar het om draait. Alle cijfers en getallen in dit jaarverslag zijn dan ook tot stand gekomen dankzij de inzet van mensen. Van sommige collega s namen we afscheid. Nieuwe mensen kwamen het team versterken. Er werden jubilea gevierd. Er was blijdschap en verdriet. Dat bepaalt ons bij de menselijke maat, ondanks groei, prestaties en ambities. Voor zover relevant, vindt u van al deze zaken een weergave in dit jaarverslag. Namens de vakgroep pathologie en de medewerkers van het Laboratorium Pathologie & mortuarium, augustus 2015, Jos Bart, patholoog, voorzitter RVE Pathologie Rycolt Hamoen, manager RVE Pathologie Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

6 Afkortingenlijst AP: BVO: CCKL: CMO: CTG: DBC: DOT: HFMEA: ISO ISO 15189: IVAS JCI: KCL: KPI: LMMI: LMS: MDO: MIP: MOS: NVS: NVVP: NZa: OL: PALGA: PE: PIP: PO: QCMD: ROSE: RvB: RVE: SNOMED: SOP: UDPS: VIM: VIVA ZC: Aanspreekpunt Bevolkingsonderzoek Stichting ter bevordering van de kwaliteit van het laboratoriumonderzoek en voor de accreditatie van laboratoria in de gezondheidszorg Cura Mortuosum College Tarieven Gezondheidszorg Diagnose Behandel Combinatie DBC s Op weg naar Transparantie Healthcare Failure Mode and Effect Analysis Internationale Organisatie voor Standaardisatie Nederlandstalige ISO-norm: Medische Laboratoria bijzondere eisen van kwaliteit en competentie Applicatie t.b.v. doorgifte declaratiecodes Joint Commission International Klinisch Chemisch Laboratorium Kwaliteits Prestatie Indicator Laboratorium voor Medische Microbiologie en Infectieziekten Laboratorium Management Systeem Multi Disciplinair Overleg Meldingen Incidenten Patiëntenzorg Medisch Ondersteunende Specialismen Nieuwe Verrichtingen Systematiek Nederlandse Vereniging Voor Pathologie Nederlandse Zorgautoriteit Operationeel Leidinggevende Pathologisch Anatomisch Landelijk Geautomatiseerd Archief Productie Eenheid Primus inter pares Periodiek Overleg Quality Control for Moleculair Diagnostics Rapid On Site Evolution Raad van Bestuur Resultaat Verantwoordelijke Eenheden Systematized Nomenclature of Medicine Standard Operating Procedure Universeel Decentraal Palga Systeem Velig Incident Melden Applicatie t.b.v. doorgifte declaratiecodes Zwaarte Categorie 6

7 1 Algemeen 1.1 Personeel Per team wordt de totale formatie per 31 december 2014 weergegeven. Vervolgens worden de mutaties en bijzonderheden in het personeelsbestand tijdens het jaar 2014 aangegeven Medische staf/ AIOS/Management Formatieomvang pathologen bruto 9.62 fte (2013: netto 9.56 fte) *netto 9.22 Dhr. Dr. J. Bart, patholoog, RVE voorzitter Dhr. Dr. Mr. J.E. Boers, patholoog, opleider Dhr. Dr. M.G.W. Bol, patholoog Dhr. Dr. N.A. t Hart, patholoog (tot ) Dhr. Dr. M.G. Havenith, patholoog Dhr. N.C. Köster, patholoog (per ) Dhr. B.E. Laddé, patholoog Dhr. F.C.P. Moll, patholoog Dhr. R.H. van Rijssel, patholoog, plaatsvervangend opleider Mw. J.A.L. Hodge, patholoog Dhr. J.H. Lagendijk, patholoog Mw. S.R. Offerman, patholoog Waarnemend pathologen Mw. J. Murris ( t/m ) Mw. L. Sterk ( t/m ) *bruto formatie bevat 0,2 fte RCP BVO Dhr. Dr. Mr. J.E. Boers en 0,2 fte detachering UMCG Dhr. Dr. J. Bart Dhr. Dr. N.A. t Hart, moleculair patholoog 0.2 fte (per ) Dhr. Dr. C.F.M. Prinsen, moleculair bioloog 0,2 fte Dhr. M. Lavaei 1,0 fte ( t/m ) Mw. C. Maassen 0.8 fte ( t/m ) Mw. C. Niedlich-den Herder 1.0 fte ( t/m ) Dhr. R.E.P. Hamoen, MSc, RVE manager Mw. H.S. Kuiper, management assistent 1,0 fte (50% Pathologie en 50% KCL) 0,75 fte Analisten Histologie Formatie histologie fte (2013: 24.7 fte) Mw. C. Alberts-Netjes, medisch analist C Mw. H.P. Bakker-Wup, medisch analist C Mw. P. Compier-Spier, medisch analist C Dhr. C. Dentico, medisch analist C Dhr. S. van Drie, medisch analist B Mw. C. Evertsen, medisch analist C Mw. E. Geertsema, aanspreekpunt uitsnijdkamer, medisch analist C Dhr. M.G.C. van de Grift, OL B Mw. N.A. Heimensen, medisch analist C Mw. M van der Hoogen-Veldhoen, medisch analist C (i.c.m. mortuarium) Dhr. G.J. Huisken, aanspreekpunt speciele kleuringen, medisch analist C Mw. Y.A.M. Huisman-Holterman, OL B Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

8 Mw. A.J. Knol, medisch analist B Mw. P. Kruimer, aanspreekpunt uitsnijdkamer, medisch analist C Mw. G. Kuiper, medisch analist C Mw. M.E. van Leusen, medisch analist C Mw. J.C. Meeuwissen, aanspreekpunt immunohistochemie, medisch analist B Mw. S. Meijer-Schutte, medisch analist C Mw. N. Methorst, aanspreekpunt moleculaire technieken, medisch analist B Mw. M. Nijboer-Roeberts, medisch analist D Mw. G.D. Oosterbroek-Schuurman, medisch analist C Mw. L. van Opstal, medisch analist D Mw. J. Pieterman-van der Steeg, medisch analist C Mw. J. Postma-Mackie, medisch analist D Mw. H.J. de Ronde, aanspreekpunt Mohs, medisch analist C Mw. M.H.S. Ruiter, medisch analist C Mw. W.B. Spijkers, medisch assistent C Mw. J.E. van Unen-Bruins, medisch analist D Dhr. A. Abbes, OL B moleculaire diagnostiek Cytologie Formatie cytologie 9.13 fte ( fte) Mw. H.L. Ballast, medisch analist B Dhr. R. Grasdijk, medisch analist D Mw. A.F. Klok-van der Velden, medisch assistent C Mw. J. Knol, medisch analist C Mw. M.J.F. Krebber, aanspreekpunt algemene cytologie, medisch analist B Mw. J.S. Meijer-Henstra, medisch analist C Mw. I. Mestebeld-Bout, medisch assistent C Mw. W. van der Maaten, medisch analist B Mw. M. ten Napel-Schraal, medisch analist B Mw. S.J. Scherpen-Verseput, medisch analist C Mw. W. van der Sleen-van Ouwerkerk, medisch assistent D Mw. M.M.M. Smit-Kok, medisch analist B Mw. S. Torn-de Leeuw, aanspreekpunt cervixcytologie, medisch analist B Stagiaires Mw. A. Oepkes, stagiaire histologie/cytologie (vanaf t/m ) Mw. C. Busser, stagiaire mortuarium (vanaf t/m ) Mw. R. Maduro, stagiaire secretariaat (vanaf t/m ) Mw. F. Dijkstra-Spiering, stagiaire histologie/cytologie (vanaf t/m ) Secretariaat Formatie secretariaat 9.33 fte (2013: 9,6 fte) Mw. A.C. Boerma, medisch secretaresse C Mw. B. Brink-Sollie, medisch secretaresse C Mw. L. van Deenen, medisch secretaresse C Mw. H.A. van Dijk-de Lorm, medisch secretaresse C Mw. G.J. van Hoek-Esselink, medisch secretaresse C Mw. G.M. Lensen-de Lange, medisch secretaresse C Mw. A.N.L. Letsch, medisch secretaresse C Mw. I.A.G. Pot-Verschaeren, medisch secretaresse A (teamleider) Mw. G.H.M. Spoor-Kortstee, medisch secretaresse C Mw. H. Stroeve, medisch secretaresse C Mw. L. Tuin-Groen, medisch secretaresse A (teamleider) 8

9 Mw. J. Verhoek, medisch secretaresse C Mw. H. Vinke-Feikens, medisch secretaresse C Administratief medewerker Dhr. H. van de Weg, administratief medewerker 0,56 fte Staf Formatie staf Dhr. H.J. van Litsenburg, kwaliteitsmedewerker Pathologie Dhr. A. Swienink, ICT applicatiebeheerder Mevr. M. van der Saag, medewerker beleidsadvisering en ondersteuning A KCL Dhr. M. Slingschroder, adviseur beleid en ondersteuning C 1.89 fte (2013: 1,89 fte) 1 fte 0.89 fte ( 1 fte in samenwerking met KCL) ( 1 fte in samenwerking met KCL) Bodes Formatie bodes (0,2 fte dienstverlening aan LMMI) Mw. N. Keizer Mw. D. Kragt-Schoemaker (i.c.m. darmkankerscreening KCL) Dhr. L. Mooi (i.c.m. mortuarium) 2.15 fte (2013: 2.89 fte) Mortuarium/Sectie-afdeling Formatie mortuarium 3.28 fte (2013: 4,0 fte) Mw. P.M. Honing Mw. M. van der Hoogen-Veldhoen (i.c.m. histologie) Dhr. R. Klein Dhr. L. Mooi (i.c.m. bodes) Dhr. R. Strijkert Mw. Y. van Urk, I-Flex ondersteuning (tot ) Mw. H. Lier, I-Flex ondersteuning (tot ) Uit dienst Dhr. Dr. N.A. t Hart, patholoog (tot ) Mw. H. Lier, I-Flex ondersteuning mortuarium ( ) Mw. D. Haag, OL B histologie ( ) Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

10 Organogram

11 1.2 Afdelingsverslagen Histologie Afgelopen jaar stond in het teken van voorbereiding op de certificering voor ISO Er zijn via Kerteza een aantal medewerkers getraind als auditor voor de nieuwe ISO norm. Een aantal analisten hebben zitting genomen in een kwaliteitswerkgroep van Laboratorium Pathologie. Zij hebben zich afgelopen jaar ingezet om o.a. risico analyses (HFMEA) te maken en protocollen te schrijven. Hierdoor is een grotere werkdruk ontstaan op de gehele afdeling, welke goed is opgevangen door de overige analisten en medewerkers. Daarnaast is er wederom een lichte productiestijging geweest. Als team is er afgelopen jaar geïnvesteerd in de aanspreekcultuur door te starten met halfjaarlijks terugkerende teamdagen. Onder begeleiding van een coach vanuit de Isala Academie is in kleine groepen gewerkt aan verbetering van communicatie, houding en gedrag. In 2014 is het personeelsplanningsprogramma Harmony geïntroduceerd op de afdeling. Dit ter vervanging van de JUS kaarten en Excelplanningen. Uitsnijdruimte: In maart 2014 zijn Patricia Kruimer en Elisabeth Geertsema aanspreekpunt voor de uitsnijdruimte geworden, voor zowel locatie Zwolle als Harderwijk. In het behandelcentrum is de LMS Track & Trace module geïntroduceerd om het pathologie materiaal logistiek te kunnen volgen vanaf de OK tot aan de afdeling pathologie. Speciale kleuringen en immuunhistochemie: In 2014 werd een traject ingezet om zoveel mogelijk handmatige, weinig voorkomende speciale kleuringen te vervangen door automatische en/of IHC technieken. De stage opdracht van Annabel Oepkes over ACHE/NADH kleuring op Hirschsprung biopten gaat ertoe leiden dat deze bewerkelijke, weinig voorkomende kleuringen vervangen worden door CRT (IHC). Tevens zijn overige handmatige kleuringen doorlopen en enkele van de lijst verwijderd (Fouchet, Leder, Mucicarmijn, PTAH, Tolblauw, von Kossa). Op immuunhistochemie zijn de Benchmark XT stainers vervangen door de meer flexibele Benchmark Ultra stainers. Deze laatste versie zorgt ervoor dat de doorlooptijd van IHC op patiëntenmateriaal wordt versneld. Tevens is het bestaande antilichamenpakket vervangen door ready-to-use antilichamen. Daardoor vallen een aantal handmatige handelingen weg. Het totale antilichamenpakket is op beide locaties (Harderwijk/Zwolle) beschikbaar gekomen. Dit zorgt eveneens voor een snellere doorlooptijd van de diagnostiek. Yvonne Huisman en Marco van de Grift, operationeel leidinggevenden histologie, mortuarium & logistiek uitsnijdkamer Histologie Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

12 1.2.2 Cytologie Afdeling cytologie kan tevreden terugkijken op een mooi en enerverend jaar. De ondersteuning van de mammapoli op afdeling radiologie is van twee naar drie dagen in de week gegaan; een verandering van twee keer vijftien patiënten per ochtend naar drie keer tien patiënten per ochtend. Daardoor werd de tijdsdruk minder, zodat alle patiënten in het MDO besproken konden worden. Op de andere ochtenden werd ondersteuning verleend aan puncties die niet onder de mammapoli vallen. Ook werd meer geassisteerd op de afdeling endoscopie MDL en in de loop van het jaar kwamen daar puncties onder CT bij. Al met al een toename van 25%. Door de toename van punctie-assistentie en door (langdurige) ziekte van collega s werd het steeds lastiger om voldoende bezetting op de afdeling te realiseren. Dankzij opplussen en flexibeler werken was het mogelijk om het werk goed georganiseerd te krijgen. Wat betreft het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker werd eind 2014 bekend dat het onderzoek pas na 1 januari 2016 zal gaan veranderen. De periode van onzekerheid is hiermee nog niet afgelopen. Er is een commissie gevormd, waarin ook wordt deelgenomen door enkele microbiologen van LMMI, om de mogelijkheden voor een gecombineerde aanbesteding van het nieuwe bevolkingsonderzoek voor te bereiden. In oktober werd in Isala een landelijke dag gehouden voor cytologisch analisten met als bindend thema De Verandering. Hier werd door tal van specialisten uit Isala een voordracht gehouden. Het aantal bezoekers van buiten, maar ook belangstelling van collega s van diverse afdelingen uit de kliniek was groot en de reacties waren zeer positief. In maart is het 12½ jarig jubileum gevierd van Hilga Ballast en in juli het 25 jarig jubileum van Susan Scherpen. Marjo Krebber en Stieneke Torn, aanspreekpunten cytologie Secretariaat In 2014 zijn we begonnen met de medewerkers van het secretariaat meer uit te wisselen tussen de locaties Zwolle en Harderwijk. Dit om iedere werknemer volledig ingewerkt te hebben op beide locaties. Vanaf 1 februari tot eind juni heeft Richelène Madura bij ons het laatste gedeelte van haar stage Medisch Secretaresse niveau 4 gelopen. Deze stage heeft ze met goede resultaten afgerond. Op 20 mei 2014 ging Henriët van Dijk met zwangerschapsverlof. Op 17 juni werd haar zoon Rick geboren. Zij werd gevolgd door Judith Verhoek die op 20 oktober met zwangerschapsverlof ging. Haar dochter Livia werd op 22 november geboren. Beide periodes van zwangerschapsverlof zijn opgevuld door middel van meerwerkuren door de bestaande medewerkers. Vanuit de kliniek, o.a. het oncologisch centrum, wordt er steeds meer gevraagd naar overzichten van patiënten met een bepaalde diagnose. Via Magnaview kunnen deze gegevens gemakkelijk uit UDPS gehaald worden. Margriet de Lange trouwde op 14 november met Sander Lensen, deze dag werd afgesloten met een gezellig feest waarbij de meeste collega s aanwezig waren. Op 2 december hebben we met het gehele secretariaat een training klantvriendelijk telefoneren gevolgd. Hiermee hopen we beter te kunnen omgaan met lastige telefoonsituaties. Aan het einde van het jaar zijn er uitgebreid voorbereidingen getroffen voor de nieuwe manier van declareren binnen de afdeling Pathologie (zwaartecategorieën) welke per in gaat. De zwaartecategorieën worden vastgesteld aan de hand van het aard materiaal en de verkrijgingswijze. Bovendien gaan we de declaraties per 1 januari aanleveren via VIVA in plaats van IVAS. Ook hiervoor zijn er diverse aanpassingen in het systeem nodig geweest om de declaraties op de juiste manier te kunnen aanleveren. Met al deze inspanningen hopen we dat het hele declaratietraject zo vloeiend mogelijk overgaat naar de nieuwe werkwijze. Iris Pot en Betsie Tuin, teamleiders secretariaat 12

13 1.2.4 Bodes Voor de bodes was 2014 een enerverend jaar met aanpassingen in het takenpakket en enkele aanpassingen in samenstelling van de formatie. Wilma van der Sleen heeft per 1 mei 2014 definitief de overstap gemaakt naar LMMI. Tevens is zij voor 0,2 FTE inzetbaar als laboratoriumassistente op de afdeling Cytologie. Dicky Kragt vervult per 1 januari 2014 een rol in BVO darmscreening op het KCL (12 uur). Dit naast haar 20 uur inzet als bodemedewerker. De verhuizing van het Dagbehandelcentrum naar de nieuwe locatie heeft het gevolg gekregen dat de OK brancardiers tevens de route Dagbehandelcentrum -> Pathologie lopen. Dankzij de flexibiliteit van Dicky, Nadja en Bertus zijn de bijkomende taken uitstekend ingepast. Marco v.d. Grift, operationeel leidinggevende histologie, mortuarium & logistiek Mortuarium De verlichting in de nieuwe sectiekamers was niet geheel naar wens en is aangepast. Ook zijn de kleedruimte en de vuile ruimte beter ingericht met op maat gemaakte RVS kasten. Er is ook een instrumentarium- en aparte laden- kast aangeschaft om het instrumentarium beter in te delen en te ordenen. In de zomer van 2013 is een pilot gestart voor de ruimere openingstijden ( uur) voor het mortuarium. Dit is na een jaar geëvalueerd met de conclusie dat weinig gebruik wordt gemaakt van de avondopenstelling tot uur. Met het team is besloten de pilot te verlengen met aangepaste openingstijden. Deze pilot loopt nog en wordt in 2015 geëvalueerd. Afgelopen jaar heeft Hennie Lier tijdelijk als mortuariummedewerker het team versterkt. Helaas hebben we begin december ook weer afscheid van haar moeten nemen. Yvonne Huisman Holterman, operationeel leidinggevende histologie, mortuarium & logistiek Pathologen 2014 kenmerkt zich als een jaar van relatieve consolidatie van de veranderingen die zich in 2013 hebben voltrokken. Desondanks waren er ook in 2014 veel zaken die het vermelden waard zijn. Het werken in het nieuwe gebouw, onder één dak met de rest van het ziekenhuis is een groot goed. Enerzijds uit zich dit weliswaar in een groot aantal besprekingen, waaraan de pathologie een vaak cruciale bijdrage levert. De keerzijde is dat contacten langzamerhand laagdrempeliger worden en aanvragers en pathologen elkaar gemakkelijker vinden. De afdeling pathologie hoopt dat de integratie met het ziekenhuis zich verder voortzet. Wij zijn van mening dat dit de kwaliteit van de patiëntenzorg ten goede komt. Personele wijzigingen: Per 17 augustus is collega Dr. N.A. t Hart uit dienst getreden in verband met een nieuwe werkkring in het UMC Groningen. Hij blijft voor 1 dag per week op detacheringsbasis verbonden met Isala. De ontstane vacature werd opgevuld door collega N.C. Köster. Hij trad in dienst per 1 september. In verband met toegenomen werkzaamheden werd de vakgroep verder uitgebreid. In dezelfde sollicitatieprocedure werd collega A.C. Dutman aangenomen. Zij zal in dienst treden per 1 februari Verder werkten in 2014 twee waarnemers binnen de vakgroep: Mw. J. Muris (maart) en Mw. Dr. L.M.T. Sterk van 1 april t/m 31 december. Dr. J. Bart, RVE voorzitter Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

14 1.3 Ziekteverzuim Totaal (%) w.v. kort w.v. middel w.v.lang /zeer lang Incl. Zwangerschap Exclusief Zwangerschap ( 0 8 dgn.) ( 8 24 dgn.) (>42 dgn.) ,60 (3,36) 5,50 (3,36) 0,97 (1,1) 1,69 (2,26) 2,83 (0,00) ,62 (5,68) 8,50 (5,68) 1,48 (1,99) 1,20 (3,70) 5,13 (0,00) ,40 (1,64) 5,09 (1,64) 2.03 (1.45) 1,84 (0,19) 1,43 (0,00) ,34 (0,00) 4,47 (0,00) 1,84 (0,00) 1,11 (0,00) 1,40 (0,00) ,75 (0,00) 4,40 (0,00) 1,01 (0,00) 1,43 (0,00) 3,67 (0,00) ,96 (2,05) 4,06 (2,05) 0,60 (0,41) 1,07 (1,64) 2,39 (0,00) ,89 (0,00) 2,66 (0,00) 0,73 (0,00) 1,59 (0,00) 1,57 (0,00) ,42 (0,00) 3,38 (0,06) 0,68 (0,06) 1,69 (0,00) 1,28 (0,00) ,40 (8,00) 3,84 (8,00) 0,73 (0,34) 1,38 (1,85) 3,28 (5,81) ,35 (5,09) 5,70 (5,09) 0,74 (0,34) 1,09 (0,00) 3,86 (4,75) In bovenstaande tabel zijn de verzuimpercentages van RVE pathologie en het mortuarium (tussen haakjes) weergegeven. Het ziekteverzuim van 5,70 % van RVE pathologie wordt voornamelijk veroorzaakt door het middellange (8-24 dagen 1,85 %) en het langere ziekteverzuim (> 43 dagen 5,81 %). Bij het mortuarium wordt het verzuim van 5,09 % grotendeels veroorzaakt door één langdurig ziektegeval. Vanuit de Isala wordt door het KPI verzuim team actief beleid gevoerd op het terugdringen van het individuele recidiverende ziekteverzuim en het voorkomen van langdurig ziekteverzuim. De meldingsfrequentie (het gemiddeld aantal ziektemeldingen per jaar per werknemer) over 2014 is 0,97 voor RVE pathologie en 0,40 voor mortuarium bij een Isala-norm van maximaal gemiddelde van 1,5. Voor beheersing van het ziekteverzuim is voor het jaar 2014 de norm van 4% gesteld (KPI van de Isala klinieken en de RVE pathologie). Helaas is de doelstelling om onder de norm van 4% te blijven niet gerealiseerd. Ziekteverzuim Pathologie Totaal ( excl. zwangerschap) Middellang ( 8 t/m 42 dagen) Kort (1 t/m 7 dagen) Lang ( >43 dagen 14

15 1.4 Jaargesprekken Het is Isala beleid om jaarlijks minimaal één keer per jaar een functioneringsgesprek (fjg) te houden. Voor het jaar 2014 is deze doelstelling, met uitzondering van de moleculaire analisten, goed gelukt. Naast het reguliere fjg onderhouden we binnen de RVE pathologie de werkrelatie door het houden van teamdagen. In 2014 zijn er voor de hele afdeling vervolg-teamdagen geweest en ook speciale teamdagen per afdeling met als onderwerp het gedragskader en de wijze van onderlinge communicatie (feedback training) binnen de teams Jaargesprekken door: Aantal Aantal Rycolt Hamoen 12 2 afdeling cytologie Stieneke Torn/Marjo Krebber 10 afdeling cytologie Rycolt Hamoen 1 1 management assistente Rycolt Hamoen 1 1 kwaliteitsmedewerker Rycolt Hamoen 1 ICT-medewerker Rycolt Hamoen 4 4 leidinggevenden Marco v.d. Grift 9 9 afdeling histologie Marco v.d. Grift 3 4 bodes Marco v.d. Grift/Yvonne Huisman 6 mortuarium Yvonne Huisman afdeling histologie Iris Pot 5 5 secretariaat Iris Pot 1 administratief medewerker Betsie Tuin 3 6 secretariaat Betsie Tuin 1 administratief medewerker Andre Abbes 2 0 moleculaire analisten Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

16 1.5 Overlegstructuren (organisatorisch) Periodiek Overleg PO PO Directeur Operations met RVE manager en RVE voorzitter Resultaatgesprek Directeur Operations, RVE bestuur en RVE controller Jaargesprek RVE pathologie met RvB RVE managersoverleg RVE besturen overleg (KCL, LMMI, Pathologie) 1 x per maand 1 x per kwartaal 1 x per jaar 1 x per week 1 x per 2 weken Stafoverleg laboratoria/beeldvorming (RVE manager, RVE controller en Senior HR) 1 x per 2 weken PO RVE manager met RVE controller PO RVE manager met Inkoper PO RVE manager met Senior HR PO RVE manager met Public Relations PO RVE manager met OL ers Histologie PO RVE manager met AP ers Cytologie PO RVE manager met OL ers Secretariaat PO RVE manager met management assistent Vakgroepoverleg pathologen Overleg RVE manager en RVE voorzitter Management Team RVE pathologie Werkoverleg per afdeling / team Werkgroep kwaliteit Stuurgroep kwaliteit Management review Stuurgroep ICT 1 x per 2 weken 1 x per maand 1 x per week 1 x per kwartaal 1 x per week 1 x per week 1 x per week 2 x per week en ad hoc 1 x per 2 weken 1 x per week en ad hoc 1 x per week 1 x per maand 1 x per maand 1 x per maand 1 x per kwartaal 1 x per maand 16

17 2 Investeringen Aangeschafte apparatuur, software en inventaris in 2014: NB. H= locatie St Jansdal, Z= locatie Isala. Stickerprinter (Z) PC s ter vervanging in kader van Nieuwe Werkplek Concept (NWC) project en uitfaseren Windows XP computers ( 37x locatie Z & 4x locatie H) PC t.b.v. patholoog (uitbreiding) (Z) Datalogging, Lighthouse Pathologie (Z) Philips Coupe scanner (H en Z) Histo imbedder inbedstation (Z) Immunostainer Ventana Benchmark Ultra (4x Z, 2x H) Pipettor (3x Z) Behandelbank (Z) Vacuumpomp (Z) Op afdeling aanwezige tijdschriften: American Journal of Surgical Pathology Annals of Oncology Cardiovascular Pathology Diagnostic Cytopathology Histopathology Modern Pathology Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde Nederland Tijdschrift voor Oncologie Pediatric & Developmental Pathology VAP Visie Virchows Archiv: The European Journal of Pathology Zoekmachine Immunohistochemie Zorgvisie Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

18 Aangeschafte boeken 2014 Pathologie Zwolle: Urological Pathology, M.B. Amin, D.J. Grignon, J.R. Srigley, J.N. Eble, 1 st edition, ISBN Atlas of Gynaecologic Surgical Pathology, P.B. Clement, R.H. Young, 3 rd edition, ISBN Atlas of Interstitial Lung Disease Pathology, A. Churg, N.L. Müller, 1 st edition, ISBN Urologic Surgical Pathology, D.G. Bostwick, L. Cheng, 3 rd edition, ISBN Rosen s Breast Pathology, S.A. Hoda, E. Brogi, F.C. Koerner, P.P. Rosen, 4 th edition, ISBN Pathology of the Female Reproductive Tract, G.L. Mutter, J. Prat, 3 rd revised Edition, ISBN WHO Classification of Tumours of Female Reproductive Organs, R.J. Kurman, M.L. Carcangiu, C.S. Herrington, R.H. Young, 4 th edition, ISBN Pathology of Melanocytic Nevi and Melanoma, R.L. Barnhill, M. Piepkorn, J. Klaus, 3 rd revised edition, ISBN WHO Classification of Tumours of the Breast, S.R. Lakhani, J.O. Ellis, S.J. Schnitt, P.H. Tan, M.J.v.d. Vijver, ISBN TNM Atlas, C. Wittekind, H. Asamura, L.H. Sobin, 6 th edition, ISBN Klinisch onderwijs en opleiden in de praktijk, P. Brand, P. Boendermaker, R. Venekamp, 3 e geheel herziene editie, ISBN Odze and Goldblum Surgical Pathology of the GI Tract, Liver, Biliary Tract and Pancreas, R.D. Odze, J.R. Goldblum, 3 rd edition, ISBN AFIP 19: Tumors of the Peripheral Nervous System, C.R. Antonescu, B.W. Scheithauer, J.M. Woodruff, ISBN Atlas of Nontumor Pathology 10 Inflammatory Disorders of the Skin, G.F. Murphy, A.P. Saavedra, M.C. Mihm, ISBN Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease, V. Kumar, A.K. Abbas, J.C. Aster, 9 th edition, ISBN Heptinstall s Pathology of the Kidney, J.C. Jennette, J.L. Olson, F.G. Silva, V.D. Diagati, 7 th revised edition, ISBN

19 Handbook of Practical Immunohistochemistry, F. Lin, ISBN Pathologie Harderwijk: Atlas of Gynaecologic Surgical Pathology, P.B. Clement, R.H. Young, 3 rd edition, ISBN Urologic Surgical Pathology, D.G. Bostwick, L. Cheng, 3 rd edition, ISBN Rosen s Breast Pathology, S.A. Hoda, E. Brogi, F.C. Koerner, P.P. Rosen, 4 th edition, ISBN WHO Classification of Tumours of Female Reproductive Organs, R.J. Kurman, M.L. Carcangiu, C.S. Herrington, R.H. Young, 4 th edition, ISBN Pathology of Melanocytic Nevi and Melanoma, R.L. Barnhill, M. Piepkorn, J. Klaus, 3 rd revised edition, ISBN AFIP 16: Tumors of the Cysts of the Jaws, R.A. Robinson, S.D. Vincent, ISBN Bancroft s Theory and Practice of Histological Techniques, S.K. Suvarna, C. Layton, 7 th edition, ISBN Practical Soft Tissue Pathology: A Diagnostic Approach, J.L. Hornick, ISBN Neurodegeneration, D. Dickson, R.O. Weller, 2 nd edition, ISBN Diagnostic Pathology: Fetal Histology, J.M. Comstock, L.V. Furtado, S. Bryson, ISBN Mond- en Kaakziekten, I. van der Waal, ISBN Muscle Disease, H.H. Goebel, C.A. Sewry, R. O. Weller, 2 nd edition, ISBN Atlas of Nontumor Pathology 5: Gastrointestinal Diseases, A.N. Noffsinger, C. Fenoglio- Preiser, D. Mark, N. Gilinsky, ISBN Atlas of Nontumor Pathology 6: Non-Neoplastic Disorders of Bone Marow, K. Foucar, D.S. Viswanatha, C.S. Wilson, ISBN Atlas of Nontumor Pathology 7: Benign and Reactive Conditions of Lymph Node and Spleen, D.P. O Malley, T.I. George, A.O. Orazi, S.L. Abbondanzo, ISBN Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

20 Atlas of Nontumor Pathology 8: Non-Neoplastic Diseases of the Central Nervous System, D.N. Louis, M.P. Frosch, H. Meno, E.J. Rushing, A.R. Judkins, ISBN Atlas of Nontumor Pathology 9: Non-Neoplastic Diseases of Bones and Joints, M.J. Klein, S.F. Bonar, T. Freemont, T.N. Vink, R. Lopez-Ben, H.J. Siegel, G.P. Siegal. ISBN Atlas of Nontumor Pathology 10: Inflammatory Disorders of the Skin, G.F. Murphy, A.P. Saaveda, M.C. Mihm. ISBN Odze and Goldblum Surgical Pathology of the GI Tract, Liver, Biliary Tract and Pancreas, R.D. Odze, J.R. Goldblum, 3 rd edition, ISBN AFIP 19: Tumors of the Peripheral Nervous System, C.R. Antonescu, B.W. Scheithauer, J.M. Woodruff, ISBN Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease, V. Kumar, A.K. Abbas, J.C. Aster, 9 th edition, ISBN Bibliotheek; hoe lang nog?? 20

21 3 Patiëntenzorg 3.1 Algemeen Productieoverzicht In aantallen Histologie Totaal 16, Isala St Jansdal Extern/overig 7 19 Huisartsen Vriescoupes Totaal Isala St Jansdal Immunohistochemie Totaal Isala 1,809 3, St Jansdal Extern/overig Huisartsen Morfometrie Totaal Isala St Jansdal Elektronenmicr. ond. Totaal Isala 8 38 St. Jansdal 4 7 Eenvoudig moleculair ond. Totaal In situ hybridisatie Isala St. Jansdal Extern/overig Huisartsen 2 1 Totaal HPV-bepaling Isala St Jansdal Huisartsen Complex moleculair ond. Totaal Isala St Jansdal Extern/overig Huisartsen 2 1 Consulten extern gevraagd Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

22 In aantallen Obducties Totaal Isala St Jansdal Extern/overig Huisartsen Cytologie Niet-gynaecologisch Totaal Isala St Jansdal Extern/overig Huisartsen Puncties Totaal Isala Extern/overig Huisartsen Agar Totaal Isala St Jansdal Extern/overig Huisartsen Flowcytometrie Totaal Isala Huisartsen Gynaecologisch Totaal Bevolkingsonderzoek Totaal Isala St Jansdal Extern/overig 1 Huisartsen Indicatie Totaal Isala St Jansdal Huisartsen Totale productie (aantallen) Totale productie PE * Bovenstaande aantallen op basis van facturatiecodes. 22

23 Ontwikkeling productie Pathologie Paraffinecassettes Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

24 3.1.2 Zorgzwaarte De laatste jaren is er landelijk sprake van een toenemende discussie over de doelmatige inzet van aanvullende diagnostische onderzoeken binnen de DOT-systematiek. Deze discussie kan vanuit verschillende gezichtspunten worden gevoerd; kostenbesparing van diagnostiek, kostenbesparing op voorkomen van onnodige zorg, voorkomen van onnodige onderzoeken, etc. Onderzoeken, uitgevoerd door de RVE pathologie, laten de laatste jaren slechts een licht stijgende trend zien. Landelijk wordt er een sterkere groei gezien van pathologie diagnostiek. Deze autonome groei schatten wij in op enkele procenten per jaar. Deze beperkt groeiende trend wordt bereikt door op professioneel niveau gerichte afspraken te maken tussen de aanvragende (poort)specialismen en de ondersteunende specialismen. Het is zeer complex om de doelmatigheid van de uitgevoerde onderzoeken in relatie met de algemene productieomvang en kwaliteit inzichtelijk te maken. Als een van de indicatoren maken we gebruik van de indicator waarbij op basis van de Palga diagnose (gebaseerd op SNOMED) een verdeling is gemaakt tussen onderzoeken met en zonder een (pre)maligne diagnose. De aanname is dat bij selectiever aanvragen van pathologie diagnostiek er een reductie plaats vindt op de meer eenvoudige diagnostiek en er sprake zal zijn van een relatieve toename van (pre)maligne diagnoses in de gehele casemix. Naast de KPI (pre)maligne diagnoses zijn er ook laboratorium technische indicatoren te benoemen die als indicator / KPI gezien kunnen worden van de zorgzwaarte, zoals het aantal cassettes en het aantal glaasjes c.q. aanvullend onderzoek per aanvraag. Deze indicator heeft direct invloed op de werklast binnen het laboratorium. In onderstaande tabel en grafiek zijn de verschillende trends inzichtelijk gemaakt voor de histologie- en cytologie onderzoeken voor locatie Isala. Bij zowel de histologie- als de cytologie onderzoeken wordt er een stijging gezien passend bij de aanname dat er gerichter onderzoek is aangevraagd. De vakgroep pathologie ervaart dan ook een verzwaring in de case mix van de diagnostiek, waarbij er een afname is van eenvoudige casuïstiek en een toename van complexe diagnostiek. Deze kwalitatieve verzwaring wordt nog eens versterkt door de sterke toename van MDO s sinds Overzicht zorgzwaarte % (pre) maligne diagnoses (bron UDPS) Aantal Cytologie onderz Waarvan n.(pre)maligne KPI % (pre)maligne C 11,74 14,64 14,73 15,18 15,36 16,5 16,61 16,75 19,11 19,88 Aantal Histologie onderz Waarvan n.(pre)maligne KPI % (pre)maligne T 19,7 19,4 19,2 19,7 19,8 19,9 21,2 21,4 24,1 24,37 De stijgende trend in percentage (pre)maligne afwijkingen t.o.v. het totaal aantal histologische onderzoeken is gestegen van 24,10 % (2013) naar 24,37 % (2014). De stijgende trend in percentage (pre)maligne afwijkingen t.o.v. het totaal aantal cytologische onderzoeken is gestegen van 19,11 % naar 19,88 %. 24

25 30 KPI % (pre)maligniteiten cytologie histologie In onderstaande tabel en grafiek is de trend over het aantal cassettes per histologisch onderzoek en het aantal glaasjes per histologisch onderzoek weergegeven. De gegevens zijn weergegeven vanaf het eerste volle jaar gebruik van het LMS. De procentuele stijging in 2014 t.o.v is in het totaal aantal cassettes 16,5 % en het totaal aantal glaasjes 13,2 %. Het aantal cassettes per onderzoek is van 2,84 naar 3,13 gestegen. Het aantal glaasjes per onderzoek is in 2014 ten opzichte van 2013 gestegen van 6,76 naar 7,23. Overzicht zorgzwaarte histologisch onderzoek (bron LMS) aantal onderzoeken aantal cassettes KPI aantal cassettes per onderzoek 2,67 2,77 2,84 3,13 aantal glaasjes KPI aantal glaasjes per onderzoek 6,45 6,68 6,76 7,23 * histochemisch * immunologisch * moleculair * overig KPI "componenten" histologisch onderzoek KPI aantal cassettes per onderzoek KPI aantal glaasjes per onderzoek Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

26 3.2 Histologie Productieoverzicht RVE Isala anesthesie bijz. tandheelkunde cardiologie chirurgie gynaecologie intensivisten interne geneeskunde interne MDL kaakchirurgie kindergeneeskunde kno longziekten neurochirurgie neurologie oogheelkunde orthopedie plastische chirurgie radiologie 1 1 radiotherapie reumatologie thorax-chirurgie urologie Overig Isala dermatologisch centrum fertiliteit

27 St Jansdal cardiologie 1 chirurgie dermatologie gynaecologie interne geneeskunde interne MDL kno kaakchirurgie kindergeneeskunde 1 longziekten neurochirurgie 3 2 neurologie 2 2 oogheelkunde orthopedie plastische chirurgie radiologie radiotherapie 67 reumatologie 1 urologie Extern abortuskliniek chirurgie extern dermatologie extern interne geneeskunde extern 1 3 longziekten extern neurologie extern 1 plastische chirurgie extern 4 GGD-arts 1 tandarts/parodontologie verpleeghuisarts/revalidatiecentrum pathologie laboratoria extern Huisarts huisartsen Totaal Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

28 Aanvragers Histologie 2014 Isala (grafiek 3.2.1) overig <500 8% chirurgie 14% huisartsen 17% gynaecologie 12% interne geneeskunde 3% dermatologisch centrum 17% urologie 4% plastische chirurgie 3% interne MDL 22% Aanvragers Histologie 2014 St Jansdal (grafiek 3.2.1) kno 5% urologie 5% overig <250 8% chirurgie 23% interne MDL 22% dermatologie 18% interne geneeskunde 9% gynaecologie 10% 28

29 3.2.2 Histochemische kleuringen Kleuring Kleuring H.E Jicht H.E. gedepigm Koper H.E. vriescoupe Leder Blanco M.S.B AB-Hyaluron Masson-Goldner Ache Mucicarmijn Ache Mz Jones Alcian Blue NADH Azan NADH Bielschowsky 9 2 Pas C.R./KMNO Pas Diastase Congo Rood Ptah Dep (niet spoed) Reticuline EvG (Verhoeff) Schmorl Fontana Sirius Red Fouchet Spoed DEP Giemsa Steiner Gram Toluidine Blauw Grocott Von Kossa Grocott (cytologie) Z.N Hale's Iron IJzer (Perls) TOTAAL Hematopathologie PALGA zoekterm: (Maligne) lymfoom M. Kahler ALL CLL AML CML Hodgkin Alle lymforeticulaire maligniteiten Alle crista biopten N.B. Betreffen diagnostiek-nummers. Het aantal unieke patiënten zal lager liggen. Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

30 3.2.4 Mohs-chirurgie De samenwerking tussen het Dermatologisch Centrum en Pathologie verloopt erg prettig. In 2014 zijn er vier dagen per week Mohs operaties uitgevoerd. Het aantal Mohs dagen en het aantal patiënten per Mohs dag is licht gestegen. Opvallend is de toename van het aantal consulten van de patholoog. Het aantal slow Mohs daarentegen daalt verder. Er wordt geopereerd op maandag, dinsdag, woensdag en donderdag. Analist Elisabeth Geertsema is vervangen door Margreet Kuiper. De groep Mohs-analisten bestaat nu uit de volgende analisten: Ilja de Ronde, Sara Ruiter, Naomi Heimensen, Chantal Evertsen en Margreet Kuiper. Net als in 2013 wordt bij gecompliceerde Mohs-patiënten een tweede analist als backup ingepland. Mohs gegevens per jaar: Aantal Mohs dagen Totaal aantal patiënten Totaal aantal stukjes Totaal gesneden vriescoupes Aantal consulten patholoog tijdens Mohs procedure Aantal patiënten waarvan (ook) Slow Mohs Gemiddelden (in%): Patiënten per dag 4,33 4,60 4,35 4,73 Stukjes per patiënt 4,91 4,38 4,28 3,66 Vriescoupes per patiënt 22, ,88 22,26 Vriescoupes per dag 97,29 124,37 112,46 105,25 Waarvan ook Slow Mohs in % 6,65 1,51 0,84 Ilja de Ronde en Yvonne Huisman-Holterman Huisartsendiagnostiek Vanuit de Werkgroep Logistiek Huisartsen zijn er in 2014 in samenwerking met de LMMI en KCL weer bijscholingsavonden georganiseerd. In 2014 eenmaal voor de huisartsassistentes en voor het eerst ook twee avonden voor de huisartsen. Er was een zeer goede opkomst en gezien de vele positieve reacties voorzien deze avonden zeker in een behoefte. Het aantal ingezonden huidexcisies door de huisartsen is in 2014 licht afgenomen tot 5021 inzendingen, het aantal maligniteiten echter is wel toegenomen. Zie onderstaande tabel voor de onderverdeling Totaal aantal inzendingen Totaal aantal maligniteiten Onderverdeling: Basaalcelcarcinoom Plaveiselcelcarcinoom Melanoom (in situ) Overige maligniteiten

31 3.3 Niet-cervicale cytologie Productieoverzicht RVE Isala anesthesie cardiologie chirurgie gynaecologie intensivisten interne geneeskunde interne MDL kaakchirurgie kindergeneeskunde kno longziekten neurochirurgie neurologie oogheelkunde 1 1 orthopedie plastische chirurgie radiologie 2 radiotherapie reumatologie revalidatiegeneeskunde 1 1 sportgeneeskunde 2 thorax-chirurgie urologie Overig Isala dermatologisch centrum fertiliteit Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

32 St Jansdal cardiologie 2 chirurgie dermatologie 2 gynaecologie interne geneeskunde interne MDL kaakchirurgie 1 klinische geriatrie 1 kno longziekten neurologie orthopedie 1 plastische chirurgie 1 2 radiologie radiotherapie 50 urologie Extern longziekten extern chirurgie extern 1 2 overige instellingen 3 Huisarts huisartsen totaal Totaal

33 Aanvragers Niet Cervicale Cytologie 2014 Isala (grafiek 3.3.1) urologie 28% overig <100 4% chirurgie 20% gynaecologie 8% neurologie 3% longziekten 24% interne geneeskunde 9% interne MDL 4% Aanvragers Niet Cervicale Cytologie 2014 St Jansdal (grafiek 3.3.1) urologie 23% overig <50 7% chirurgie 12% interne geneeskunde 5% kno 4% radiologie 8% longziekten 41% Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

34 3.3.2 Puncties Puncties verricht door patholoog: RVE Isala chirurgie interne geneeskunde interne MDL 3 kaakchirurgie kindergeneeskunde kno longziekten plastische chirurgie radiotherapie urologie overige specialisten Overig Isala dermatologisch centrum Extern huisarts overige instellingen 1 1 Totaal Puncties verricht door klinicus met ondersteuning analist door radioloog t.b.v chirurgie interne geneeskunde kaakchirurgie kno radiotherapie overige specialismen dermatologisch centrum chirurgie extern 1 2 huisartsen Totaal door MDL Totaal * Ondersteuning bij MDL sinds eind oktober

35 Aanvragers puncties patholoog overig <10 huisarts kno kaakchirurgie interne geneeskunde chirurgie Verdeling punctiecytologie Puncties MDL ROSE Puncties radioloog ROSE Puncties door patholoog Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

36 Follow-up van puncties verricht door de patholoog De mamma puncties zijn in het jaarverslag sinds 2012 ingedeeld in de categorie overige. De binnen Isala uitgevoerde mamma puncties worden door de institutionalisering van de mammapoli verricht binnen het diagnostisch traject van de mammapoli door de radiologen met ondersteuning door cytologische analisten. Omdat adequate follow-up moet worden verkregen betreft het puncties verricht in het jaar Puncties verricht door patholoog 2013 Puncties Percentages % aantal onbeoordeelbaar fout-positief fout-negatief Lymfklier 156 4,5 0 0,6 Schildklier ,7 Speekselklier 47 2,1 0 2,1 Overige 145 5,5 0 2,1 Totaal 481 Correlatie cytologisch/histologisch onderzoek 2013 Puncties Histologisch onderzoek Percentages aantal aantal % alle patiënten sensitiviteit specificiteit voorsp.waarde efficiëntie Lymfklier ,0 96,9 100,0 100,0 97,4 Schildklier ,3 75,0 100,0 100,0 96,8 Speekselklier ,3 66,7 100,0 100,0 94,4 Overige ,8 94,4 100,0 100,0 93,3 Totaal 481 Begrippen Uitgedrukt in percentages Sensitiviteit Cytologie+histologie maligne [TP]*100/alle histologie maligne [TP+FN] Specificiteit Cytologie+histologie benigne [TN]*100/alle histologie benigne [TN+FP] Voorspellende waarde Cytologie+histologie maligne [TP]*100/alle cytologie maligne [TP+FP] Efficiëntie Pts waarbij cytologie+histologie correleren [TP+TN]*100/pts waarbij histologie is verricht [TN+FN+TP+FP] TP= true positive FN= false negative TN= true negative FP= false positive Het aantal puncties verricht door de patholoog is ten opzichte van 2012 gedaald, maar er is toename van puncties, die door radiologen zijn verricht met ondersteuning van een cytologisch analist (2011:777, 2012: 857, 2013:997 en 2014:1138). Als we de bovenstaande tabel voor wat betreft de lymfklier puncties nader onder de loep nemen, zijn er 156 verricht waarvan 39 hebben geresulteerd in verder histologisch onderzoek. Het is goed dat men zich realiseert dat bij n=39 een reële afspiegeling in percentages eigenlijk niet aan de orde is, te meer omdat = 117 puncties nooit hebben geresulteerd in histologische follow-up. Bij 64% van de lymfklierpuncties is er op het restmateriaal extra onderzoek ingezet, zoals flowcytometrisch onderzoek, kweek of immunohistochemisch onderzoek. De sensitiviteit bij de schildklierpuncties en speekselklierpuncties lijkt lager, maar het betreft kleine aantallen waarbij histologie is gedaan (4 schildklierpuncties en 3 speekselklierpuncties, waarvan bij beiden 1 fout-negatief was). 36

37 3.3.3 Mammapoli Isala Betreft resultaten ondersteuning door cytologische analisten bij cytologische puncties mammapoli en overige onder echogeleide puncties Isala. Deze ondersteuning wordt uitgevoerd volgens de ROSE (Rapid On Site Evaluation) methodiek. Van de 1139 puncties heeft in 19% van de gevallen de analist de radioloog geadviseerd om de punctie te herhalen ter verkrijging van meer c.q. representatief celmateriaal. Dit percentage ondersteunt de meerwaarde van de ROSE methodiek waardoor de toegevoegde waarde van cytologisch onderzoek voor de patiënt (eenvoudige methodiek, weinig belastend en snelheid) wordt waargemaakt. In 2014 zijn er in totaal 1139 puncties verricht door de radioloog met ondersteuning van een cytologisch analist op de radiologie. Daarvan betrof het 715 keer een mammapunctie. In juni 2014 werd het aantal ochtenden voor mammapoli uitgebreid met één ochtend, naar drie ochtenden per week. Dit om meer spreiding te geven over de week en de tijdsdruk te verlagen. In plaats van tweemaal 15 patiënten op een ochtend, werden er driemaal 10 patiënten op een ochtend onderzocht. Follow up mammapuncties Histologie maligne Histologie benigne Histologie niet aanwezig Cytologie maligne 294 5* 17*** Cytologie benigne 11** Cytologie geen diagnose Onder cytologie maligne vallen ook de verdacht maligne. Bij cytologie benigne zijn ook de diagnoses atypie meegenomen. * Daar waar cytologisch maligniteit aangegeven was en het histologisch geen maligniteit betrof (5), bleek in een aantal gevallen dat we het cytologisch suspect vonden of dat het een papillaire proliferatie betrof. ** Daar waar cytologisch geen maligniteit aangegeven was en waar het wel een maligniteit betrof(11), bleek vaak dat cytologisch atypie vermeld was met het advies tot histologisch onderzoek. Het betrof lastig te interpreteren beelden waarbij de geïnitieerde combinatie van cytologisch en histologisch onderzoek van meerwaarde bleek. *** Bij een aantal cytologische puncties waarop maligniteit is afgegeven is er geen histologische follow-up (17) bekend. In deze gevallen was soms receptoronderzoek al voldoende voor verdere behandelingsstrategie. Door de ROSE methodiek kreeg 94% van de mammapoli patiënten op dezelfde dag de uitslag. De sensitiviteit van het cytologisch onderzoek in de mammapoli setting is 94,2% en de specificiteit is 95,9%. Aard materiaal punctiepoli radiologie met ondersteuning van een cytologisch analist Mamma 715 Lymfklier 268 Schildklier 69 Overige 87 Totaal 1139 Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala