Jaarverslag 2012 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag 2012 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2012 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden Medisch Centrum Haaglanden t Lange Land Ziekenhuis Postbus 432 Toneellaan CK DEN HAAG 2725 NA ZOETERMEER Telefoon: Telefoon: Telefax: Telefax:

2 Inhoud 1. Voorwoord door hoofden van de afdeling 4 2. Algemeen 5 Organisatiestructuur 6 Overlegstructuur 8 Jaargesprekken 10 Personele bezetting Investeringen 13 Aanschaf- of vervangingsinvestering Patiëntenzorg & Kwaliteitsindicatoren 14 Algemeen 14 Doorlooptijden 17 Histologie 18 Cytologie 21 Cervix cytologie 25 Obducties 29 Immunologie KAM-zorg 32 Kwaliteit 32 ARBO en Milieu Nascholing 52 Nascholing stafleden 52 Nascholing analisten 53 Nascholing overig Lidmaatschappen en bestuurswerkzaamheden 56 Lidmaatschappen en bestuurswerkzaamheden stafleden 56 Lidmaatschappen overig 57 Bijlagen Management review 3

3 Voorwoord 2012 was een bijzonder jaar voor ons laboratorium. Voor het eerst 'sinds mensenheugenis' hadden we met een - bescheiden - productiedaling te maken. Een en ander past in een landelijke trend, maar het was toch nieuw om de verwachtingen eens naar beneden te moeten bijstellen. Is de crisis doorgedrongen in pathologenland? Laten we hopen dat het snel overgaat... Verder gelukkig niets dan goed nieuws. Er werd een start gemaakt met het digitale ordermanagement via het ZIS, en eind dit jaar hopen we volledig papierloos te kunnen werken in MCH! Voorbereidingen werden getroffen voor de bouw van een klein PA-lab in ons nieuwe A12 Oncologie Centrum West, die naar verwachting in de loop van dit jaar zal worden afgerond. Samenwerking tussen de pathologielabs van Bronovo, GHZ en MCH wordt verder geïntensiveerd, we treffen elkaar steeds regelmatiger op de Multidisciplinaire Tumorgroep besprekingen. Een tweede pathasser is binnen ons lab opgeleid met het oog op de uitbreiding van de werkzaamheden in Leidschendam. De medewerkers hebben zich weer van hun goede kant laten zien. Vooruitgang zit soms in kleine aanpassingen, en een 'open mind' voor veranderingen. Laten we deze weg verder ingaan! Hans Marten Hazelbag Medisch Gemandateerde Hanny de Volder Zorgmanager 4

4 Algemeen Raad van Bestuur Divisie Management Medische Gemandateerde Zorgmanager Consulenten (IKW, Wielenga, neuro) Pathologen Assistent (niet) in Opleiding * Kwaliteitsfunctionaris Groeps- Coördinator Immunologie / haematopathologie Groeps- Coördinator Cytologie Groeps- Coördinator Histologie Groeps- Hoofd secretariaat Afdeling Obductie Systeem beheerder, ACP, Hoofd uitsnijkamer Immunologie Cytologie Histologie Secretariaat PA MCH / Wielenga lab. Haematopathologie 5

5 Organogram t Lange Land ziekenhuis Raad van Toezicht Bestuursraad, 4 leden Secretaris Bestuursraad Cobestuur Voorzitter Raad van Bestuur Secretaris Medische staf Stafbestuur. Bouwdirecteur Lid Raad van Bestuur Voorzitter Medische staf Vice-voorz. Medische staf VMS Finance & Control Service Center Zorgcluster 1. Zorgcluster 3. Zorgcluster 2. Hotel & Facilitair Bedrijf Kliniek/poli s snijdende vakken SEH, OK/CSA IC/CCU POS Dagbehandeling Medisch secr. Laboratoria Radiologie Apotheek Scopie afdeling PMD Parkzoom Holding.LLK.Huidkliniek.DCZ Vrouw/Kind + Vpl afd / poli, Verloskamers Kliniek/poli s Beschouwende vakken en V&K vakken Transmuraal Medisch secr. 6

6 Organogram Wielenga Laboratorium Bestuur Maatschap Haagse Pathologen Directie Maatschap Haagse Pathologen Dr. E.C.M. Ooms Maatschap Haagse Pathologen 7

7 Overlegstructuur Pathologen <> Aanvragers Locatie Soort bespreking Frequentie MCH Westeinde Interne 2 x per maand Oncologie Wekelijks Mammateam Wekelijks Hemato-oncologie 2 x per maand Hematologie Wekelijks Gynaecologische oncologie Maandelijks Gynaecologie PA Maandelijks Perinatale audit 4x per jaar KNO-oncologie Maandelijks Dermatologie Maandelijks Necrologie 4x per jaar Orthopaedie 4 x per jaar Reumatologie In overleg MCH Antoniushove Mamma team Wekelijks t Lange Land zkh Oncologie Wekelijks PA-bespreking Interne maandelijks Perinatale audit 4x per jaar Mamma team Wekelijks Necrologie In overleg Afdeling overschrijdend Soort overleg Pathologen (als deel medische staf<>directie) Groepshoofd Wielenga <> Wielenga consulent van dienst Patholoog met LLZH als aandachtsgebied <> bestuur Med. Staf LLZH Zorgmanager & Medisch gemandateerde <> ODM, MDM, controller en stafmedewerker divisie Werkoverleg ARBO-deskundigen <> ARBO-coördinator Bijeenkomst Sociaal Medisch Overleg ZM <> HRM medewerker ZM <> inkoop ZM <> ODM Divisie overleg (alle ZM s en MG s van de divisie met ODM,MDM, controller en HRM) Frequentie Maandelijks Ad hoc 1 x per jaar Maandelijks 6 x per jaar 1 x maand, indien nodig Maandelijks Maandelijks 6 -wekelijks Maandelijks 8

8 Afdeling gebonden Soort overleg Pathologen overleg, waarin geïntegreerd de maatschapvergadering (1x per kwartaal geïntegreerde opleidingsvergadering Pathologen <> Haematopathologie analisten (microscopie) Pathologen <> Cytologie-analisten (microscopie) Heilig uur ; Pathologen <> AGIO s Immunologie analisten & groepshoofd immunologie (ZM aanwezig indien nodig / mogelijk) Histologie analisten & groepshoofd histologie (ZM aanwezig indien nodig / mogelijk) 1 x vakinhoudelijk (patholoog aanwezig), 1 x regulier Cytologie analisten & groepshoofd cytologie (ZM aanwezig indien nodig / mogelijk) 1 x vakinhoudelijk (patholoo aanwezig), 1 x regulier Secretariaat & groepshoofd secretariaat (ZM aanwezig indien nodig / mogelijk) Haematopathologie analisten & groepshoofd haematologie ZM <> systeem/apparatuur beheerder en plaatsvervangend beheerder Kwaliteitsoverleg; Med. gemandateerde, zorgmanager, GC/groepshoofd en KF Jaarverslag werkgroep KAM overleg (kwaliteit, ARBO en milieu Stagbegeleider <> stagiaire VIM commissie Kwaliteit-update: GC/groepshoofd <> kwaliteitsfunctionaris Kwaliteit-update: Kwaliteitsfunctionaris + zorgmanager GC-overleg (GC s/gh en ZM) Moleculair (ISH/HPV) Frequentie Maandelijks Wekelijks 2 x per maand Wekelijks 2 x per maand Maandelijks Maandelijks 2 x per maand Per kwartaal Maandelijks Maandelijks Periodiek Maandelijks 2 x per week 2 x per maand Maandelijks Maandelijks 2 x per week 4 x per jaar 9

9 Gevoerde jaargesprekken In 2012 zijn er jaargesprekken gevoerd met 91% van de medewerkers die in aanmerking kwamen voor een jaargesprek. Van deze gesprekken is een verslag gemaakt. Er waren 40 personen in dienst in verschillende periodes van het jaar. Met 32 van hen kon een jaargesprek gehouden worden. Er zijn 29 van de 32 gesprekken gevoerd. 8 medewerkers kwamen niet in aanmerking voor een jaargesprek omdat ze te kort in dienst waren of uit dienst gingen. De overige 3 gesprekken konden niet goed gepland worden door diverse omstandigheden. Deze hebben in het eerste kwartaal van 2013 alsnog plaatsgevonden. Tijdens een jaargesprek wordt de voorafgaande periode geëvalueerd en wordt gekeken welke afspraken die gemaakt waren, gerealiseerd zijn en welke niet en waarom. Er wordt verder gekeken naar wat men het komende jaar wil gaan doen qua opleidingen en ontwikkeling. Ook worden de werktijden vastgelegd. Jaartal % gevoerde gesprekken

10 Personele bezetting Functie Aantal Fte Aantal Opmerking medewerkers Groepscoördinator/groepshoofd Pathologist Assistent/Hoofd 1 1 uitsnijkamer Pathologist Assistent/analist histologie 1 1 Analist histologie MLO junior Analist histologie MLO senior 3,57 5 Analist cytologie MLO junior Analist cytologie MLO senior 5,61 8 Analist cytologie HLO senior In loop van het jaar contract gewijzigd van 0.44 naar 0.56 Analist immunologie MLO senior Analist immunologie HLO junior Analist immunologie HLO senior Laborant A 1 1 Laboratorium ondersteuner 1 1 secretaresse Kwaliteitfunctionaris In loop van het jaar contract gewijzigd van 0.67 naar 0.44 systeembeheerder Zorgmanager 1 1 Pathologen 4 4 Totaal medewerkers zowel histologie als cytologie Functie Aantal Fte Aantal Opmerking medewerkers Stagiaire MLO 3 de jaar Gehele stage is 9 maanden 2012/2013 Stagiaire MLO 4 de jaar Gehele stage was 9 maanden 2011/2012 en 2012/2013 Stagiaire HLO 4 de jaar Gehele stage was 3 maanden cytologie en 2.5 maanden immunologie. Snuffelstagiaires MLO 2 de jaars - 4 2x 1 week, 2 stagiaires per keer Snuffelstagiaires van diverse opleidingen - - Niet geregistreerd. Max duur stage 14 dagen. Uitstroom Instroom 1 analist histologie Laboratorium ondersteuner (nieuwe functie) 1 analist histologie/cytologie 2 analisten histologie/cytologie 1 analist cytologie 1 analist histologie 11

11 In 2012 waren er diverse zwangere medewerkers en daarnaast hebben diverse medewerkers ouderschapsverlof genomen. Ook zijn een aantal medewerkers uit diverse groepen minder gaan werken. Er zijn diverse medewerkers uit dienst gegaan. 1 van hen werkte al parttime als docent pathologie op het ROC Leiden. Hij heeft daar een fulltime aanstelling aanvaard. De diverse functies zijn opnieuw ingevuld. Er bleven nog wel een aantal uur over. Door deze uren te combineren met de uren van de medewerkers die minder zijn gaan werken is een nieuwe functie gecreëerd voor laboratorium ondersteuner. Zij verricht met name archief werkzaamheden maar ondersteunt het laboratorium met diverse werkzaamheden. 1 analist histologie heeft de opleiding tot Pathologist Assistent met goed gevolg afgerond. Hij combineert deze functie met de functie als allround analist op de histologie. Een tweede Pathologist Assistent was nodig omdat de intentie was om in 2012 op locatie Antoniushove te starten met vriescoupe onderzoek en de pathologen de coupes op afstand te laten beoordelen (door middel van gescande beelden). Door omstandigheden is dit uitgesteld tot

12 Investeringen 2012 Aanschaf- of vervangingsinvesteringen Voor 2012 waren verschillende investerings- en vervangingsaanvragen gedaan. Hieronder staat een overzicht van de aanvragen en of deze zijn toegekend of afgewezen: Microtoom: 2 aangevraagd, afgewezen Een microtoom wordt gebruikt om de te onderzoeken weefsels zo dun te snijden dat ze microscopisch beoordeeld kunnen worden. Er zijn 6 microtomen dagelijks in gebruik. 2 van de 6 microtomen zijn 13 jaar oud en vertonen steeds meer mankementen. De kosten voor reparatie lopen hierdoor op en onderdelen zijn niet allen meer leverbaar. Om de kosten te beperken en voortgang van het werkproces te kunnen garanderen zijn goedwerkende microtomen noodzakelijk. Citospin centrifuge: 1 aangevraagd, afgewezen De huidige centrifuge is versleten en functioneert niet meer optimaal. Aanschafjaar is Recent is er al 1 keer uitval geweest. Hierdoor moet de bewerking met de hand gedaan worden. Dit is meer arbeidsintensief. droogstoof: 1 aangevraagd en toegekend. Uiteindelijk niet aangeschaft omdat door interne herindeling van de aanwezige stoven het uiteindelijk niet nodig is gebleken. De huidige stoof is 20 jaar oud. De binnenwand is verteerd en verkruimeld. Dit valt soms op de te bewerken weefsels waardoor de kans op contaminatie wordt vergroot. automated plate washer voor de Hybrid Capture: 1 aangevraagd en toegekend. Leverancier: Qiagen Nodig als aanvulling voor het optimaal uitvoeren van de HPV techniek. Momenteel wordt er met de hand gespoeld. Standaardisatie is essentieel bij deze uiterst gevoelige techniek. Het aantal mislukte bepalingen kan drastisch gereduceerd worden middels toename in automatisering waardoor minder bepalingen opnieuw verricht hoeven te worden. Hierdoor ook meer hands-free tijd analisten. In het Medisch Centrum Haaglanden worden investeringen aangevraagd in de begrotingsronden. Een investeringscommissie adviseert de Raad van Bestuur. 13

13 Patiëntenzorg Algemeen Overzicht van 3 jaar. Aantal verrichtingen per soort onderzoek Histologie Histo CTG immuno CTG Puncties* * onder puncties worden nierbiopten bedoeld waarbij CTG Morfometrie CTG EM CTG een analist tijdens de punctie heeft geassisteerd Liet voor het eerst in jaren een productiedaling zien. Een paar redenen zijn hiervoor aan te wijzen: het hele ziekenhuis vertoonde tenminste een deel van het jaar een productiedaling, dit trok later bij, maar niet in het PA-segment; er zijn afspraken gemaakt over efficiënter aanvragen, wat bijvoorbeeld tot een daling van het aantal galblazen en lipomen heeft geleid; en binnen de dermatologie was er een tijd lang lagere bezetting. Histologie Histologie 2012 Mol. Eenv. CTG Mol complex CTG Mol eenv. HPV CTG Mol eenv. Overig CTG Mol Complex CTG Het aantal moleculair complexe onderzoeken laat een geleidelijke stijging zien, dit betreffen vooral de KRAS/EGFR mutatie analyses bij longtumoren. De moleculair eenvoudige onderzoeken zijn in 2012 gesplitst in HPV-bepaling en overig omdat het tarief voor de HPV-bepalingen gewijzigd is. Het aantal HPV-bepalingen is ongeveer gelijk gebleven. 14

14 Algemene cytologie Cyto Alg. CTG Histo* CTG Immuno CTG Puncties CTG *onder histo wordt beenmergcytologie bedoeld. Het aantal cytologie verrichtingen bleef ongeveer gelijk, wel met forse verschuivingen; een stijging in MCH en daling in t Lange Land ziekenhuis. De stijging heelkunde (vooral mammapuncties, zie tabellen hieronder) betreffen deels verschuivingen vanuit de aanvragen van de huisartsen. Het aantal puncties daalde, alhoewel het hier deels een administratief effect betreft. Het aantal urine cytologie steeg sterk in MCH maar daalde fors in t Lange Land ziekenhuis. Algemene cytologie Morfometrie CTG Flow Cytom CTG Algemene Cytologie Mol. Eenv. CTG Mol. Complex CTG Algemene Cytologie Mol.eenv. HPV CTG Mol.eenv. Overig CTG Mol. Complex CTG Cervix cytologie Indicatie specialist CTG Indicatie huisarts CTG BVO CTG HPV CTG De aantallen cervix cytologie daalden dit jaar over de hele breedte, niet alleen een teruggang in BVO maar ook in indicatiestrijken. De verklaring is niet helemaal duidelijk, tenminste deels betreft het een landelijk (demografisch, grote steden) effect, en één grotere aanbieder BVO ging over naar een concurrent 15

15 Jaar Obducties CTG Gelukkig een stabilisatie van het aantal obducties na de scherpe daling in Er is gevraagd aan het opleidings-instituut van MCH (Landsteiner Instituut) om meer aandacht te geven aan de obductievraag bij de introductie van nieuwe Arts-assistenten. Jaar Totaal aantal CTG Zoals te zien betreft dit uiteindelijk een totale productiedaling van 3%. Verrichtingscode Soort onderzoek Histologie Immunologie Puncties Morfometrie EM Moleculair onderzoek eenvoudig Moleculair onderzoek complex Moleculair onderzoek eenvoudig HPV Cytologie Flowcytometrie Cervix cytologie gynaecologie Cervix cytologie BVO Obducties 16

16 Doorlooptijden Dagen >10 Histologie % 0% 28% 68% 91% 98% 99% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Cytologie % 2% 81% 95% 98% 99% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Cervix gyn % 2% 13% 30% 41% 50% 63% 74% 82% 90% 94% 97% 100% Cervix ind. 1 ste % 2% 10% 26% 36% 45% 53% 63% 74% 79% 85% 90% 100% Cervix BVO % 0% 7% 15% 22% 28% 35% 48% 60% 67% 78% 85% 100% Hoewel de doorlooptijden van histologie en cytologie doorgaans geen problemen opleveren, is de doorloop van de cervixcytologie een bron van zorg geweest in De gestelde termijn van 10 werkdagen werd in een aanzienlijk % niet gehaald. Deels was dit te wijten aan de bezettingsgraad. Gekozen is de logistiek enigszins aan te passen, en de doorlooptijden ook strenger te gaan beoordelen, de termijn is verlaagd naar (90% in) 5 werkdagen Weken >8 Obducties % Ook de obductie-doorloop kan beter, de richtlijn van 80% klaar in 5 weken wordt net niet gehaald. Het rijpen van obducties op het bureau van de AIOS heeft in het algemeen ook geen kwaliteitsverbeterend effect. 17

17 Histologie Aantal verrichtingen per inzendend specialisme, Medisch Centrum Haaglanden Specialisme Aantal 2010 Aantal 2011 Aantal 2012 Cardiologie Chirurgie Dermatologie Gynaecologie Interne Geneeskunde Kaakchirurgie Kindergeneeskunde KNO Longziekte Neurochirurgie Neurologie Oogheelkunde Orthopedie Plastisch chirurgie Radiologie Radiotherapie Reumatologie Urologie Totaal De daling in 2012 kwam bijna geheel voor rekening van de heelkunde en dermatologie. Heelkunde en plastische chirurgie zijn bewust efficienter gaan aanvragen. De dermatologen misten een deel van het jaar enige bezetting. 18

18 Aantal verrichtingen per inzendend specialisme, t Lange Land ziekenhuis Specialisme Aantal 2010 Aantal 2011 Aantal 2012 Cardiologie Chirurgie Dermatologie Gynaecologie Interne Geneeskunde Kindergeneeskunde Kaakchirurgie KNO Longziekte Neurologie Oogheelkunde Orthopedie Plastisch chirurgie Radiologie Reumatologie Urologie Totaal Een procentueel sterkere daling in t Lange Land ziekenhuis, die tenminste deels te wijten aan het zwaar weer waarin het ziekenhuis zich bevond. Met name de afdelingen Interne en gynaecologie waren in 2012 minder bezet. Aantal verrichtingen per inzendend specialisme, 1 ste lijns en andere externe inzenders histologie Specialisme Aantal 2010 Aantal 2011 Aantal 2012 Spec. met praktijk aan huis Huisarts Buitenpoli Monster Haaglanden Kliniek Diagnostisch Centrum Haaglanden Diagnostisch Centrum Voorschoten Totaal

19 Aantal vriescoupes per locatie Jaar MCH t Langeland Totaal Het aantal vriescoupe-onderzoeken is de laatste jaren geleidelijk afgenomen, lijkt nu te stabiliseren. De meest voorkomende indicaties op ons lab zijn hersentumoren, snijvlakken KNO, en sentinel nodes. T.a.v. dit laatste, met wijzigende indicaties voor VC-onderzoek op sentinel nodes zal het aantal vriescoupes mogelijk verder dalen de komende jaren. Aantal blokjes Jaar Aantal T-nummers Aantal blokjes Het aantal blokjes daalde in 2012 sterker dan het aantal T-nummers. Dit heeft met name te maken met een efficiency-slag die is gemaakt, waarbij bijvoorbeeld beide puntjes van een huid-ovaal excisie verschillend worden geïnkt en in 1 cassette worden ingeblokt. Ook worden minder coupes geproduceerd per galblaas en appendix. Aantal histochemische kleuringen Jaar Aantal T-nummers Aantal gekleurde nummers Aantal kleuringen Het aantal histochemische kleuringen stijgt verrassend sterk. Naast de vaste panels (op b.v. leverbiopt, nierbiopt, a. temporalisbiopt) is hier nog geen duidelijke verklaring voor. 20

20 Cytologie Aantal verrichtingen cytologie, per inzendend specialisme MCH Specialisme Aantal 2010 Aantal 2011 Aantal 2012 Cardiologie Chirurgie Dermatologie Gynaecologie Int. Geneeskunde Kaakchirurgie Kindergeneeskunde KNO Longziekte Neurochirurgie Neurologie Oogheelkunde Orthopedie Plast. Chirurgie Radiologie Radiotherapie Reumatologie Urologie Totaal De stijging zit vooral in de chirurgie (veel mammapuncties), longgeneeskunde (long/mediastinale puncties) en urologie (urine-onderzoeken) 21

21 t Lange Land ziekenhuis Specialisme Aantal 2010 Aantal 2011 Cardiologie Aantal 2012 Chirurgie Dermatologie Gynaecologie Int. Geneeskunde Kaakchirurgie KNO Longziekte Neurologie Neurochirurgie Orthopedie Plastisch chirurgie Radiologie Reumatologie Urologie Totaal De daling in t Lange Land ziekenhuis wordt met name veroorzaakt door de chirurgie (voornamelijk mammapuncties), Interne (lage bezetting in 2012) en urologie (minder urine-onderzoeken). 22

22 Overige locaties Locaties Aantal 2010 Aantal 2011 Aantal 2012 Huisarts Buitenpoli Monster Diagnostisch Centrum Haaglanden Diagnostisch Centrum Voorschoten Totaal De huisartsen daling is grotendeels een administratief effect, komen meer op naam van een behandelend specialist. Puncties Medisch Centrum Haaglanden Cardiologie 1 Chirurgie 344 Gastro-enterologie 130 Gynaecologie 9 Interne Geneeskunde 89 Kaakchirurgie 1 KNO 83 Longziekten 223 Neurochirurgie 1 Neurologie 1 Orthopaedie 2 Plastisch Chirurgie 9 Radiotherapie 3 Radiologie 2 Urologie 3 Totaal

23 Puncties t Lange Land ziekenhuis Chirurgie 202 Interne Geneeskunde 58 KNO 9 Longziekten 1 Orthopaedie 1 Totaal 271 Puncties huisartsen Huisartsen 208 Totaal 208 Aantal blokjes C-nummers Jaar Aantal C- nummers Aantal blokjes Aantal histochemische kleuringen Jaar Aantal C-nummers Aantal gekleurde Nrs. Aantal Kleuringen Aantal puncties verricht door of onder begeleiding van een patholoog Puncties door patholoog Punctie begeleid door patholoog Totaal Het aantal puncties dat de patholoog zelf doet, blijft sterk doordalen. Waar Westeinde vroeger een opleidingsinstituut voor wat betreft het verrichten van puncties was, leren AIOS nu nauwelijks meer zelf puncteren. De radioloog heeft een groot deelt van het werk van de patholoog overgenomen. 24

24 Cervix cytologie Aantal verrichtingen indicatie cervix cytologie per locatie Jaar Totaal MCH T Langeland 1 ste lijns aantal Verr Ctg Verr Ctg Verr Ctg BVO Jaar Totaal aantal CTG Aantal HPV onderzoeken op bevolkingsonderzoek en indicatie Jaar Totaal aantal MCH T Langeland 1 ste lijns

25 Onderverdeling Papklasse per leeftijd. Gynaecologie Leeftijd Pap-0 Pap-1 Pap-2 Pap-3a Pap-3b Pap-4 Pap-5 Totaal Totaal Onderverdeling Papklasse per leeftijd. Indicatie. Leeftijd Pap-0 Pap-1 Pap-2 Pap-3a Pap-3b Pap-4 Pap-5 Totaal Totaal

26 Onderverdeling Papklasse per leeftijd. Bevolkingsonderzoek Leeftijd Pap-0 Pap-1 Pap-2 Pap-3a Pap-3b Pap-4 Pap-5 Totaal Totaal Ontstekingen Gynaecologie Ontstekingen % ,4% ,6% ,5% ,3% ,8% ,5% ,9% ,2% ,0% Eindtotaal % Indicatie Ontstekingen % ,7% ,7% ,4% ,7% ,7% ,5% ,1% ,9% ,3% Eindtotaal % 27

27 BVO Ontstekingen % ,6% ,4% ,1% ,1% ,3% ,8% ,9% ,8% ,9% Eindtotaal % 28

28 Obducties Specialisme MCH, Aantal overledenen Obducties Cardiologie Chirurgie 51 7 Dermatologie 0 0 Gastro-enterologie 22 9 Gynaecologie 4 6 Intensivisten Interne geneeskunde Kaakchirurgie 0 0 KNO 3 1 Longziekten 67 8 Neurologie 92 4 Orthopaedie 6 1 Urologie 2 0 Eindtotaal Specialisme t Lange Land ziekenhuis Aantal overledenen Lange Land ziekenhuis Obducties Cardiologie 22 2 Chirurgie 9 0 Interne geneeskunde 30 2 Intensivisten 0 0 Kindergeneeskunde 1 0 Longziekten 19 1 Neurologie 9 0 Orthopaedie 0 0 Urologie 2 0 Verloskunde 3 3 Eindtotaal 95 8 Specialisme Obducties Huisartsen 4 29

29 Aantal blokjes Jaar Aantal S-nummers Aantal blokjes Aantal histochemische kleuringen S-nummer Jaar Aantal S-nummers Gekleurde nummers Aantal kleuringen

30 Immunologie Aantal immunologische onderzoeken per soort onderzoek Jaar Aantal nrs Aantal Immuno.ond Aantal nrs. Aantal Immuno.ond Aantal nrs. Aantal immuno.ond. Histologie Alg. cytologie Obducties Totaal De stijging van het aantal immuno-onderzoeken (zeker procentueel) komt grotendeels op het conto van de uitbreiding van de maatschap met een vierde patholoog. Percentage immuunfluorescentie Totaal immuno onderzoeken Aantal immunofluorescentie % immunofluorescentie ,6% ,4% ,9% Gemiddeld aantal markers per immunologisch onderzoek Histologie 5,6 5,6 5,3 Alg. cytologie 5,2 4,4 4,2 Obducties 9,4 6,0 9,6 Totaal 5,5 5,5 5,4 31

31 KAM-zorg KWALITEIT Algemeen In 2012 is gebleken dat er binnen het kwaliteitssysteem sprake is van continuïteit. Doelstellingen uit het jaarplan worden grotendeels gerealiseerd en kwaliteitsborgingen zijn onderdeel van de dagelijkse diagnostiek. De volgende fase in het CCKL certificeringstraject is bereikt, naar aanleiding van de documentbeoordeling heeft de RvA/CCKL het vertrouwen uitgesproken dat het kwaliteitssysteem en de implementatie hiervan voldoende is gebleven. De afdeling hoopt deze positieve ontwikkeling voort te kunnen zetten. Realisatie doelstellingen 2012 Zie voor evaluatie en uitgebreide lijst met gerealiseerde doelstellingen het Management Review 2012 (bijlage). Interne audits en kwaliteitscontroles Interne kwaliteitscontroles Interne audits Er zijn 8 interne audits uitgevoerd: Histologie Cytologie Immunologie Secretariaat/Automatisering Sectie afdeling Moleculair lab Systeemaudit KHB (collegiaal) In november is de vragenlijst voor de RCP ingevuld en de daarbij behorende cijfers verzameld en geëvalueerd (cervix cytologie audit). Deze evaluatie is niet vastgelegd in een rapport. Voor 2013 is dit wel als doelstelling opgenomen in het jaarplan. In het eerste kwartaal van 2013 zijn de volgende (uitgestelde) audits uitgevoerd: Haematopathologie Retrospectieve audit Van iedere uitgevoerde audit is een plan van aanpak geschreven. Dit plan van aanpak wordt maandelijks gecontroleerd op realisatie door de kwaliteitsfunctionaris en besproken met de verantwoordelijke (groepscoördinator, groepshoofd secretariaat of zorgmanager). Alle actiepunten zijn opgenomen in de actieplan database. De voortgang van de actiepunten wordt besproken en geborgd in de werkoverleggen/pathologen overleg. Niet afgeronde acties worden ieder werk- en kwaliteitsoverleg onder de aandacht gebracht. Er is een evaluatie gedaan betreffende de bevindingen van interne audits in Hieronder staat een weergave van de onderwerpen waarbij bevindingen zijn gevonden. norm onderwerp aantal afwijkingen afgehandeld lopend vervallen 2.2 Kwaliteitshandboek Methode, techniek, aanvragers (CITO) Contractafspraken Bereikbaarheid laboratorium leiding Personeelsbeleid (inwerkprocedure/in werklijst)

32 4.5 Vrijwaring van druk Inrichtng en constructie (ARBO controle) Ruimten en faciliteiten (sleutelbeheer) Veiligheid (maatregelen op gebied van arbo/milieu en veiligheid Beheer van goederen (Apparatuur en chemicaliën) Afvoer van goederen Validatie van apparatuur Validatie (methoden) Noodprocedure geautomatiseerd systeem Werkvoorschriften/ SOP s (vastlegging) Aanvraag van onderzoek Archivering van onderzoeksmateria al Ontvangst lichaamsmateriaal Identificatie deelmonsters Onderzoek en analyse Afvoer van lichaamsmateriaal Nader gebruik lichaamsmateriaal Registratie lichaamsmateriaal Beheer documentatie kwaliteitssysteem Evaluatie en bijstelling van werkvoorschriften Klachten afwijkingen en verbeterpunten Beoordeling van het kwaliteitssysteem TOTAAL Interne kwaliteitsborging en uitkomsttoetsingen 33

33 In het kader van interne kwaliteitsborging en uitkomsttoetsingen is gekozen voor de volgende onderwerpen: A. Kwaliteitsborging Macroscopie / uitsnijden B. Kwaliteitsborging Correlatie Cytologie / Histologie C. Kwaliteitsborging Diagnostiek / microscopie D. Kwaliteitsborging Microscopie E. Kwaliteitsborging Algemene cytologie F. Kwaliteitsborging Controle Praktijkrichtlijn G. Uitkomsttoetsingen vriescoupes H. Revisies en consulten I. Follow-up A. Kwaliteitsborging Macroscopie/uitsnijden Er zijn 7 macroscopie borgingen uitgevoerd te weten: mamma amputatie, huidexcisie, testis, long, appendix, colon en rectum-amputatie. Hierbij is het vastgestelde uitsnijprotocol getoetst door middel van het controleren van macroscopie verslagen met een checklist welke is opgesteld naar het uitsnijprotocol en de landelijke richtlijnen (CBO-, CBU-richtlijnen). De vastgestelde normen zijn over het algemeen goed gehanteerd. Sommige normen zijn tijdens het pathologenoverleg en histologie werkoverleg opnieuw onder de aandacht gebracht. B. Kwaliteitsborging Correlatie histologie / cytologie De Incidentie lijst (maligniteiten) uit UDPS werd gebruikt om de histologische uitslagen te correleren met voorgaande cytologische onderzoeken. Dit waren in nummers. Hierbij werd onderscheid gemaakt tussen de volgende categorieën: Categorie A cytologie geen diagnose B overeenkomstig C overeenkomstig met beperking D Niet overeenkomstig, niet ernstig E Niet overeenkomstig, ernstig F Opnieuw kijken (=D+E) Totaal De onderzoeken in categorie D en E niet overeenkomstig werden teruggekeken door een analist en patholoog. Hierbij werden oorzaken van de discrepantie onderverdeeld. Oorzaak van discrepantie % % % 1 Te weinig materiaal voor 10 3% 3 1% 5 1% zekere diagnose 2 Preparaat van slechte 4 1% 4 1% 5 1% kwaliteit 3 Foute interpretatie 14 4% 5 1% 12 3% 4 Goed beoordeelbaar materiaal maar niet 38 11% 58 13% 59 13% 34

34 representatief Totaal 66 19% 70 16% 81 18% Resultaten (totaal gecontroleerd 471 waarvan 3% (12 nummers) foute interpretatie categorie 3: Deze gevallen van foute interpretatie zijn opnieuw bekeken met een patholoog en besproken met de 1 e analist. Het rapport is in UDPS aangevuld met een opmerking. In 2012 zijn dat 7 urine s, 2 lymfklierpuncties en 1 mammapunctie geweest welke ondergediagnostiseerd waren. Het betreffen hier voornamelijk interpretatie verschillen tussen bijvoorbeeld benigne (B) en onzeker benigne (OB) danwel onzeker benigne (OB) en onzeker maligne (OM) diagnoses. 2 Mamma puncties zijn overgediagnostiseerd. C. Kwaliteitsborging Diagnostiek Steekproefsgewijs werd in x retrospectief een serie van 10 gevallen blind gereviseerd (Tnummers). 88 Gevallen waren evalueerbaar waarvan één diagnose (cytologie) moest worden gereviseerd. 2 Nummers konden niet worden beoordeeld omdat het archief niet compleet was (preparaten ter revisie opgestuurd naar elders). Ter vergelijking de cijfers uit 2010 en Resultaten kwaliteitsborging Diagnostiek A % B % C % Totaal % 17 18% 1 1% % % 1 1 % % % 1 1 % 88 A: overeenkomstig B: niet overeenkomstig, niet ernstig C: niet overeenkomstig, ernstig D. Kwaliteitsborging Microscopie: Er zijn 3 microscopie borgingen uitgevoerd te weten: melanoom, mammacarcioom, longcarcinoom (niet-kleincellig). Hierbij werd het microscopie verslag gecontroleerd met een checklist welke is opgesteld naar de landelijke richtlijnen (CBO-, CBU-richtlijnen). De vastgestelde normen zijn over het algemeen goed gehanteerd. Sommige normen zijn tijdens het pathologenoverleg opnieuw onder de aandacht gebracht. E. Kwaliteitsborging algemene cytologie Negatieve urine onderzoeken, vagina-uitstrijken, liquor, brush en BAL worden in de praktijk uitsluitend door 2 cytologisch analisten beoordeeld. Voor deze borging werden steekproefsgewijs de eerste 10 urine onderzoeken, de eerste vagina-uitstrijk, de eerste liquor en het eerste longmateriaal (BAL+brush) van iedere maand herbeoordeeld. Bij eventuele discrepantie werd het onderzoek met een patholoog bekeken. Uitkomsten werden als volgt ingedeeld: A: overeenkomstig B: niet overeenkomstig, niet ernstig 35

35 C: niet overeenkomstig, ernstig Resultaten kwaliteitsborging Algemene Cytologie A B C In 2012 zijn totaal 218 C-nummers herbeoordeeld. De gevallen van niet overeenkomst, niet ernstig zijn opnieuw beoordeeld met een patholoog. Hiervan zijn 4 urines gereviseerd (van B (Benigne) naar OB (Onzeker Benigne) en 1 long (diagnose bleef B (Benigne)). Het rapport in UDPS is aangevuld met een opmerking. F. Kwaliteitsborging Controle Praktijkrichtlijn cervix cytologie Bij de borging wordt de uitvoering van de NVVP Praktijkrichtlijn gecontroleerd. Hierbij wordt gelet op het multiple screening protocol, het geven van het juiste herhalingsadvies, een eventuele HPV aanvraag en een controle op het terugkijken van voorgaande uitstrijken en de revisie daarvan. De borging is in 2012 vier keer uitgevoerd. Totaal zijn 1103 werkbrieven gecontroleerd waarin 64 fouten zijn ontdekt (foutpercentage 5,6% (2010: 10%; 2011: 4,7)). Resultaten van deze controle zijn besproken in het cytologie werkoverleg. MS HA HPV Revisie Overig Verklaring: MS: Multiple screening ontbreekt HA: Verkeerd herhalingsadvies HPV: HPV aanvraag niet gedaan Revisie: Revisie n.a.v. voorgaand herhalingsadvies is niet uitgevoerd Overig: overige fouten (zoals geen supervisie door 2 e analist, analist verkeerd ingevoerd) G. Kwaliteitsborging Kwaliteit histologische coupes Bij de trendanalyses van de signaleringen is gebleken dat de code 234 (microscopische controle kwaliteit coupes na uitgeven- voldoet niet) onvoldoende consequent gebruikt wordt bij coupes van onvoldoende kwaliteit. Vanaf half november wordt in deze gevallen een nieuwe HE aangevraagd via LIMES met de code 234. In 2013 zullen deze resultaten geanalyseerd worden in het histologie werkoverleg. 36

36 H. Uitkomsttoetsing vriescoupes Aantal vriescoupes Discrepantie met definitieve diagnose % Uitgestelde diagnose % ,5 0 De discordante vriescoupe-uitslagen betroffen 2 sentinel nodes, in de VC negatief, maar uiteindelijk in de paraffine-coupes positief, en één subtypering longtumor (adenocarcinoom --> carcinoid). I. Revisies en consulten T- en C-nummers Concordant % Discordant % Totaal Revisie Consult Discordante revisies betroffen: subtypering dermatose (2x), beoordeling pancreasafwijking (2x), gradering prostaatcarcinoom (1x), gradering endometriumcarcinoom (1x), subtypering nefropathie (1x), beoordeling leverbiopt (1x), beoordeling endometriumafwijking (1x), duodenumbiopt met/zonder carcinoom (1x), gradering dysplasie in maagbiopt (1x), beoordeling beenmergafwijking (1x), en beoordeling invasiviteit in vulvabiopt (1x) Discordante consulten betroffen: subtypering benigne wekedelen tumor (3x), subtypering maligne lymfoom (3x), subtypering melanocytaire laesie (2x), subtypering bottumor (2x), beoordeling lymfklierafwijking (1x), subtypering nefropathie (1x), subtypering myometrium maligniteit (1x), subtypering endometrium maligniteit (1x), en subtypering maagmaligniteit (1x). J. Follow-up Uit het totaal van 1299 mamma-cytologie onderzoeken is van 445 een histologisch follow-up onderzoek verricht. Tabel 1. Follow up van alle mamma-cytologie 2012 Cyt: geen Cyt: Cyt: onzeker Cyt: onzeker Cyt: Totaal diagnose benigne benigne maligne maligne Hist: Benigne Hist: Maligne Totaal Uit het totaal van 1735 puncties waarbij een patholoog aanwezig was, is van 536 onderzoeken een histologisch follow-up onderzoek verricht. 37

37 Tabel 2. Follow up puncties door patholoog of waarbij patholoog geassisteeerd heeft 2012 (inclusief mamma puncties) Cyt: Geen diagnose Cyt: Benigne Cyt: onzeker benigne Cyt: onzeker maligne Cyt: Maligne Totaal Hist: Benigne Hist: Maligne Totaal De 3 gevallen cytologie M histologie B werden gereviseerd. 1x pancreas punctie, dat later bij resectie onstekingsatypie bleek te betreffen. 1x okselpunctie lymfklier (bij mammaca) die later een multifocale uitloper van het mammaca. bleek te zijn. En 1x longpunctie, ook bij revisie maligne. De 3 gevallen cytologie B histologie M blijken bij revisie niet-representatieve puncties te zijn geweest (2x long, 1x lymfklier oksel). Bij het interpreteren van bovenstaande getallen dient er rekening te worden gehouden met het feit dat in een groot aantal gevallen histologische follow-up niet noodzakelijk is. 38

38 Cervix cytologie Tabel 3: Histologische follow-up cervixcytologie. Indicatie gynaecologie. Pap II Pap IIIa Pap IIIb Pap IV Pap V Geen diagnose Benigne CIN I CIN II CIN III Maligne Totaal Tabel 4: Cytologische follow-up cervixcytologie. Indicatie gynaecologie. Pap II Pap IIIa Pap IIIb Pap IV Pap V Pap Pap I Pap II Pap IIIa Pap IIIb Pap IV Pap V Totaal Klachten en fouten analyse De afdeling Pathologie maakt gebruik van twee systemen met betrekking tot fouten en klachten registratie, Signaleringen en VIM meldingen Signaleringen Er wordt gebruik gemaakt van een signaleringslijst waarop een verdeling is gemaakt van externe en interne fouten die regelmatig voor kunnen komen en waarvan het waardevol is om een eventuele trend te ontdekken zodat verbetertrajecten kunnen worden ingezet. Evaluatie externe signaleringen MCH 2012 Het totaal aantal externe signaleringen (2725) is in 2012 sterk afgenomen (totaal extern 2010: 2530, 2011: 3476), dit betreft 8 % van de totale productie. De afname is mede te verklaren door de ingebruik name van het ordermanagementsysteem. Per 1 mei 2012 is de afdeling gestart met de eerste fase van het ordermanagementsysteem. In deze eerste fase worden orders digitaal geplaatst en vervolgens geprint. Er is sprake van een aantal verplichte rubrieken met als resultaat volledig ingevulde aanvraagformulieren. Net als in 2011 zijn overzichten van externe signaleringen naar inzenders verstuurd (dermatologie, endoscopie (GE den longgeneeskunde) en gynaecologie). Hierbij is aandacht gevraagd voor veel voorkomende externe signaleringen. 39

39 Evaluatie interne signaleringen MCH 2012 Het totaal aantal interne signaleringen is in 2012 (ten opzichte van de totale productie) gelijk gebleven (totaal intern 2010: 767, 2011: 1236, 2012:1183). In 2012 betreft dit net als % van de totale productie. In 2011 bleek uit de trendanalyse dat patient-identificatienummers niet altijd gescand werden in LIMES. Dit levert vooral extra werk op en daarom de moeite waard om te verbeteren. In diverse werkoverleggen is aandacht besteed aan dit probleem. In 2012 bleek dit niet het gewenste resultaat op te leveren (2011:0,4% en 2012: 0,5%). Ook in 2013 blijft dit een punt van aandacht in het afdelingsoverleg. Wat betreft de verwerking van materiaal (verwisseling, materiaal kwijt geraakt en contaminatie) was er in 2011 sprake van een toename t.o.v (2011: 58 (0,4%). In 2012 is dit besproken in het afdelingsoverleg. Er bleek geen duidelijke verklaring te zijn. In 2012 is dit weer gedaald naar 14 (0,04%). Bij de afwerking van de onderzoeken (verslaglegging, rapportage en archivering) was in 2011 (148 = 0,4%) sprake van een toename. In 2012 is dit aantal ongeveer gelijk gebleven (105 = 0,3%). Ook in 2013 blijft dit een punt van aandacht bij de trendanalyse van de signaleringen. Evaluatie externe signaleringen Wielenga 2011 Het aantal externe signaleringen is in 2012 gelijk gebleven (2%) ten opzichte van Hierbij gaat het voornamelijk om ontbrekende of onjuiste gegevens op het aanvraagformulier. Evaluatie interne signaleringen Wielenga 2011 Het aantal interne signaleringen is in 2012 afgenomen (0,8%) ten opzichte van 2011 (2%). De interne signaleringscodes niet afgewerkt maar coupes al in archief en gegevens aanvraagformulier niet juist overgenomen in UDPS zijn beide in 2012 (0,2%) met meer dan 50 % afgenomen t.o.v (0,9%). De frequentie van de signaleringen bij T-nummers (HPV aanvragen) is zodanig laag dat evaluatie hiervan geen toevoegende waarde heeft (totaal 4 ignaleringen op 1226 aanvragen). VIM meldingen: De afdeling Pathologie heeft VIM (Veilig Incident Melden) commissie waar zowel interne als externe (bijna) indicidenten besproken worden. Deze commissie komt tweemaandelijks bij elkaar en bespreken dan de (bijna) incidenten die door collega s gemeld zijn in de daarvoor beschikbare MCH applicatie Mip-expert. 40

40 Evaluatie VIM 2012 Aantal VIM per maand aantal VIM maanden In 2012 zijn er gemiddeld 6 VIM meldingen per maand geregistreerd (totaal 77). Deze meldingen zijn allemaal besproken in de VIM commissie. Indien noodzakelijk zijn de meldingen ook besproken in het werkoverleg van de betrokken unit. Verbeteracties zijn geregistreerd in de Actieplan database, 41

41 Verdeling onderwerpen De Actieplan database maakt het mogelijk om een verdeling per onderwerp zichtbaar te maken. Hieronder volgt een weergave van de verdeling van onderwerpen. Verdeling onderwerpen VIM per unit aantal VIM cyt his im path secr ext mol 2 0 techniek verwerking materiaal registratie verslaglegging verwisseling materiaal verwisseling patient procedures transport/ontvangst afname apparatuur aanvraag extra onderzoek rapportage consult archivering diagnoses (onder/over) onderwerpen Klachten van derden In 2012 is 1 klacht van derden ontvangen: Klacht van nabestaanden. Betrof het niet netjes sluiten van de overledenen na obductie (inclusief hersensectie). Externe kwaliteitscontroles In 2012 hebben we geparticipeerd in 2 SKML-rondzendingen (weefselspecifiek en algemene cytologie), 6 NordiQC (4 x immuunhistochemie/2 x ISH), 2 rondzendingen op het gebied van beenmergmorfologie (Isala kliniek (regio Noord-Oost), Erasmus Medisch Centrum (Rotterdam) en 1 HPV Hybrid Capture rondzending (QCMD). In 2012 is deelgenomen aan een door Klinipath georganiseerde rondzending voor de dunne laag met als onderwerp invloed van een hr-hpv positieve uitslag. De resultaten van alle rondzendingen zijn besproken in het werkoverleg van de verschillende units. Hieronder volgt een overzicht van de rondzendingen waaraan werd deelgenomen en indien van toepassing de getroffen verbetermaatregelen. 42

42 Externe rondzendingen 2012 Resultaat IMMUNOLOGIE NordiQC H1 Her2 BRISH: Goed Geen NordiQC H2 Her2 BRISH: Optimaal Geen NordiQC B13 NordiQC B14 NordiQC run 34 NordiQC run 35 NordiQC run 36 ALGEMENE CYTOLOGIE SKML pleuravocht SKML pleuravocht WEEFSEL SPECIFIEK SKML Schmorl, IJzerkleuring SKML PAS,PAS+,Gomori,EvG, Her2 IHC: Optimaal ER: Optimaal Ki-67: Optimaal Her2IHC: Optimaal PR: optimaal CD5: borderline (protocol weak) CD23: borderline (protocol weak) CK19: borderline (protocol weak) S100: borderline (protocol weak) CD20: Optimaal CK20: Goed Desmine: goed PLAP: goed (protocol weak) CK-PAN (AE1/AE3): borderline GCDFP (BRST-2): goed (sterke achtergrond kleuring) Podoplanin (D2-40):borderline CD138: goed Heppar-1: goed Aangegeven cellen zijn door ons herkend. Het preparaat was te beoordelen en er kon een diagnose afgegeven worden. Behaalde resultaten wijken niet opvallend af van andere deelnemende laboratoria. Aangegeven cellen zijn door ons herkend. Het preparaat was te beoordelen en er kon een diagnose afgegeven worden. Behaalde resultaten wijken niet opvallend af van andere deelnemende laboratoria. Kleuringen waren goed te beoordelen. Behaalde resultaten wijken niet opvallend af van andere deelnemende laboratoria. Kleuringen waren goed te beoordelen. Behaalde resultaten Verbeteractie n.a.v. beoordeling: Geen Geen CD5: protocol (titer) aangepast van ph9+ 1/400 naar 1/50 CD23: protocol aangepast van ph6+ 1/200 naar ph9 1/100 CK19: protocol (titer) aangepast van ph9 1/1000 naar 1/200 S100: protocol aangepast van NK 1/800 naar ph9 1/2000 Geen (ons protocol voor PLAP komt overeen met advies van NordiQC (kloon 8A9 van Novocastra, ph9+, titer 1/100) CK-PAN (AE1/AE3): protocol aangepast van ph9 1/100 naar ph9+ 1/100; tevens overstappen van coloncontrole naar levercontrole) GCDFP (BRST-2): protocol blijft hetzelfde; overstappen van speekselklier controle naar mammacontrole) Podoplanin (D2-40): protocol aangepast (Ph9+ 1/450 naar ph9+ 1/25); controleweefsel wordt tonsil i.p.v. appendix Geen Geen Geen Geen 43

43 IJerkleuring CERVIX CYTOLOGIE Surepath (invloed van een positieve hr-hpv test op de (vervolg) diagnostiek) BEENMERG MORFOLOGIE Regio Zuid West 12.1 en D12.1 Regio Zuid West 12.2 en D12.2 Regio Noord Oost preparatenset 52 Regio Noord Oost preparatenset 53 Regio Noord Oost preparatenset 54 Regio Noord Oost preparatenset 55 wijken niet opvallend af van andere deelnemende laboratoria. Tien cases zijn verdeeld in zes keer GYN met een hr-hpv test en vier keer NonGyn (pleuravocht en puncties). Tijdens de rondzending zijn de tien cases binnen het laboratorium door de cytologische analisten per laboratorium afzonderlijk beoordeeld (individuele diagnose) en aansluitend is gezamenlijk (onder supervisie van de pathologen) een laboratoriumdiagnose vastgesteld : MCH: MDS RAEB-2 en Kahler consensus/referentielab: MDS en Kahler : MCH:HIV beeld consensus/referentielab: sterk reactief beeld, geen NHL Digitaal : 3 van de 3 goed : MCH, AML met myelodysplasie gerelateerde veranderingen consensus/referentielab: idem : MCH: SM-AHNMD (JMML) consensusl/referentielab: JMML Digitaal: 2 van de 3 goed MCH: Normaal celrijk beenmerg met enige dysplastische veranderingen, mogelijk ten gevolge van NHL of medicatie. Geen aanwijzingen voor lokalisatie NHL Gaarne cytogenetisch onderzoek. consensus/ref: t.t.v. samenstellen jaarverslag nog niet bekend MCH: AML met myelodysplastische gerelateerde veranderingen. Gaarne cytogenetisch onderzoek. consensus/ref: t.t.v. samenstellen jaarverslag nog niet bekend MCH: Acute Monocyten Leukemie consensus/ref: t.t.v. samenstellen jaarverslag nog niet bekend MCH: MDS 5qconsensus/ref: t.t.v. samenstellen jaarverslag nog niet bekend Geen : Wij hadden teveel blasten geteld. Een deel van de maligne plasmacellen onterecht voor blasten aangezien. Foto s van rondzending bekeken: onderscheid erg lastig. Wij hadden gemiddeld 18% blasten, consesus was 5%. In de praktijk filteren we een misser als deze eruit met immuno s. Casussen zijn besproken in werkoverleg Casussen zijn besproken in werkoverleg Terugkoppeling resultaten wordt 12 juni 2013 verwacht. Plan van aanpak volgt later. Terugkoppeling resultaten wordt 12 juni 2013 verwacht. Plan van aanpak volgt later. Terugkoppeling resultaten wordt 12 juni 2013 verwacht. Plan van aanpak volgt later. Terugkoppeling resultaten wordt 12 juni 2013 verwacht. Plan van aanpak volgt later. 44

44 HPV OCMD 2012 HPV Klinische score : 9 uit 9 samples goed beoordeeld (100 % score) Analytische score: 7 uit 9 samples beoordeeld (78 % score) De analytische score is niet optimaal. Dit komt omdat de hybride capture methode alleen maar de high risk HPV types detecteert. Met andere methodes zoals de PCR methode worden alle types HPV (low-risk en de high risk HPV) gedetecteerd en zullen deze methode dan ook betere analytische scores hebben. Het is niet van belang om de low-risk HPV te detecteren Uitgifte onderzoeksmateriaal aan derden In de herziene versie van de Code Goed gebruik (2011) is het verplicht een jaarverslag uit te geven waarin staat weergegeven wat aan derden is uitgegeven m.b.t. lichaamsmateriaal. Het MCH maakt gebruik van de K-module in UDPS. Hierin wordt al het materiaal wat aan derden uitgegeven wordt geregistreerd. Hieronder volgt een overzicht van het in 2012door MCH uitgegeven materiaal. Rody data aanvullen tbv Aantal K-brieven: per verzoek wordt een registratienummer (patiëntgebonden) aangemaakt in het UDPS systeem. Protocollaire verslaglegging aantal K brieven totaal opgestuurde blokjes totaal opgestuurde coupes neuropatholoog patholoog vraagt consult wij vragen op panel patientenzorg wetenschappelijk onderzoek foetaal materiaal suralis spier HPV Epstein barr CISH Totaal Mamma protocol Totaal aantal mamma preparaten Aantal met protocollaire verslaglegging 16 (7%) 200 (67%) Colon protocol Totaal aantal colon preparaten Aantal met protocollaire verslaglegging 103 (70%) 139 (80%) 45

Jaarverslag 2011 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden

Jaarverslag 2011 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden Jaarverslag 2011 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden Medisch Centrum Haaglanden t Lange Land Ziekenhuis Postbus 432 Toneellaan 1 2501 CK DEN HAAG 2725 NA ZOETERMEER Telefoon: 070-3302260

Nadere informatie

Jaarverslag 2010 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden

Jaarverslag 2010 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden Jaarverslag 2010 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden Medisch Centrum Haaglanden t Lange Land Ziekenhuis Postbus 432 Toneellaan 1 2501 CK DEN HAAG 2725 NA ZOETERMEER Telefoon: 070-3302260

Nadere informatie

Jaarverslag 2013 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden

Jaarverslag 2013 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden Jaarverslag 2013 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden Medisch Centrum Haaglanden t Lange Land Ziekenhuis Postbus 432 Toneellaan 1 2501 CK DEN HAAG 2725 NA ZOETERMEER Telefoon: 070-3302260

Nadere informatie

Jaarverslag 2014 Pathologie Laboratorium. Medisch Centrum Haaglanden. Medisch Centrum Haaglanden

Jaarverslag 2014 Pathologie Laboratorium. Medisch Centrum Haaglanden. Medisch Centrum Haaglanden Medisch Centrum Haaglanden Postbus 432 2501 CK DEN HAAG Telefoon: 070-3302260 Telefax: 070-3809459 Jaarverslag 2014 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden Inhoud 1. Voorwoord door hoofd van

Nadere informatie

Jaarverslag 2015 Pathologie Laboratorium

Jaarverslag 2015 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden Postbus 432 2501 CK DEN HAAG Telefoon: 070-3302260 Telefax: 070-3809459 Jaarverslag 2015 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden Inhoud 1. Voorwoord door hoofd van

Nadere informatie

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitoring Het Bevolkingsonderzoek (BVO) Baarmoederhalskanker wordt gecoördineerd door het RIVM. De jaarlijkse Landelijke Monitoring van het Bevolkingsonderzoek

Nadere informatie

KISZ-VRAGENLIJST KWALITEITS INVENTARISATIE EN SIGNALERING ZORGPROCESSEN

KISZ-VRAGENLIJST KWALITEITS INVENTARISATIE EN SIGNALERING ZORGPROCESSEN KISZ-VRAGENLIJST KWALITEITS INVENTARISATIE EN SIGNALERING ZORGPROCESSEN Ten behoeve van de visitatie van de Nederlandse Vereniging Voor Pathologie September 2005 Het gebruik van de KISZ-lijst door de maatschap

Nadere informatie

ADAS3 - Vragenlijst 6: Diagnostiek Vragenlijst voorbeeld

ADAS3 - Vragenlijst 6: Diagnostiek Vragenlijst voorbeeld Vragenlijst voorbeeld Nederlandse Vereniging Voor Pathologie ADAS Visitatie B.V. ADAS Visitatie B.V.Vragenlijst voorbeeld Pagina 1 ADAS3 - Vragenlijst 6: Diagnostiek Vrije vragenlijst 1 - Cytohistodiagnostiek

Nadere informatie

Stand van zaken zomer 2013: CCKL accreditatie: 29/65 labs

Stand van zaken zomer 2013: CCKL accreditatie: 29/65 labs Stand van zaken zomer 2013: CCKL accreditatie: 29/65 labs ISO15189: stand van zaken 2013 2013 taakgroep NVVP (Amélie Dendooven, Mieke Jonker, Hilda Keuning, Philip Kluin (vz), Joost Oudejans): Participatie

Nadere informatie

Workloadregistratiesysteem voor pathologen

Workloadregistratiesysteem voor pathologen Workloadregistratiesysteem voor pathologen 1. Inleiding Sinds 1 januari 2015 is er een nieuwe workloadregistratiesysteem voor de pathologie (vastgelegd in minuten). Dit systeem is door de NVVP in overleg

Nadere informatie

ADAS3 - Vragenlijst 1: Algemeen Vragenlijst voorbeeld

ADAS3 - Vragenlijst 1: Algemeen Vragenlijst voorbeeld Vragenlijst voorbeeld Nederlandse Vereniging Voor Pathologie ADAS Visitatie B.V. ADAS Visitatie B.V.Vragenlijst voorbeeld Pagina 1 ADAS3 - Vragenlijst 1: Algemeen Vrije vragenlijst Als u op opmerking klikt,

Nadere informatie

Taakherschikking in de pathologie

Taakherschikking in de pathologie Taakherschikking in de pathologie Wat is haalbaar? Patholoog Radboudumc Nijmegen Dag van de pathologie 13-04-2018 Geen belangenconflicten Geen betalingen door commerciële bedrijven Geen belangen bij commerciële

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2010 AFDELING PATHOLOGIE ELKERLIEK ZIEKENHUIS HELMOND

JAARVERSLAG 2010 AFDELING PATHOLOGIE ELKERLIEK ZIEKENHUIS HELMOND JAARVERSLAG 2010 AFDELING PATHOLOGIE ELKERLIEK ZIEKENHUIS HELMOND Dhr. M.A.A.M. van Dijk, patholoog en afdelingshoofd Mw. F.J.J.M. van Merriënboer, patholoog Mw. M.C.B.J.E. Tutein Nolthenius-Puylaert,

Nadere informatie

Kwaliteitsindicatoren: - Enige bespiegelingen -

Kwaliteitsindicatoren: - Enige bespiegelingen - 1) A: KI Waarom? Kwaliteitsindicatoren: - Enige bespiegelingen - B: KI Welke? 2) KI Wat (is er) nu? 3) KI Wat in de toekomst? KI - Waarom Belangrijke vraag: waarom kwaliteitsindicatoren? Maatschappelijk

Nadere informatie

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER. Monitor 2017 EERSTE RESULTATEN VAN HET VERNIEUWDE

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER. Monitor 2017 EERSTE RESULTATEN VAN HET VERNIEUWDE a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor

Nadere informatie

Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst

Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst CENTRAAL COLLEGE MEDISCHE SPECIALISMEN BESLUIT CCMS no. 5-2000 OPLEIDINGSEISEN PATHOLOGIE 1 Het Centraal College Medische Specialismen,

Nadere informatie

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor 2016

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor 2016 a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor

Nadere informatie

Een aangepast tariefsysteem. Waarom en hoe? (CBB oktober 2012)

Een aangepast tariefsysteem. Waarom en hoe? (CBB oktober 2012) Een aangepast tariefsysteem Waarom en hoe? (CBB oktober 2012) Huidige situatie (histologie) 501 503 507 512 513 514 Standaard HE s en extra kleuringen Immuno Morfometrie Moleculair complex (EGFR etc) HPV

Nadere informatie

Uitleg Gezamenlijk Consult pagina 1. Productie 2015 pagina 2. Patiëntenaantallen van het jaar 2015, 2014 en pagina 3. per specialisme pagina 4

Uitleg Gezamenlijk Consult pagina 1. Productie 2015 pagina 2. Patiëntenaantallen van het jaar 2015, 2014 en pagina 3. per specialisme pagina 4 Inhoudsopgave: Uitleg Gezamenlijk Consult pagina 1 Productie pagina 2 Patiëntenaantallen van het jaar, 2014 en pagina 3 2013 onderverdeeld per specialisme Grafiek patiëntenaantallen over de afgelopen 3

Nadere informatie

Inhoud. Hoofdstuk 1 Algemeen

Inhoud. Hoofdstuk 1 Algemeen JAARBERICHT 2012 Inhoud Hoofdstuk 1 Algemeen 1. Voorwoord 3 2. Algemeen 4 3. Personeel 1 Maatschap Pathologie West-Brabant 5 2 Medewerkers stichting 5 4. Organisatiestructuur 6 5. Overlegstructuur 7 6.

Nadere informatie

Kwaliteit: ISO 15189 een nieuwe richting?

Kwaliteit: ISO 15189 een nieuwe richting? Kwaliteit: ISO 15189 een nieuwe richting? Paul van der Valk Patholoog VUMC Auditor CCKL en RvA Dank aan Danielle Heideman & Peter Snijders None to declare Conflicts of interest Uitgangspunt van dit verhaal

Nadere informatie

Sneldiagnostiek in de oncologische zorg

Sneldiagnostiek in de oncologische zorg Sneldiagnostiek in de oncologische zorg Tessa Bouwhuis, MSc en Martina Hoever, BSc 1 Inhoud presentatie Opdrachtformulering project sneldiagnostiek Werkwijze opzetten sneldiagnostiek Shared resources Uitwerking

Nadere informatie

Aanvragen pathologisch onderzoek

Aanvragen pathologisch onderzoek Aanvragen pathologisch onderzoek Informatie voor medisch specialisten verbonden aan Isala Zwolle, Isala Meppel en St. Jansdal Harderwijk Instuurprotocol Index Telefoonnummers Soorten aanvragen: o Histologie

Nadere informatie

Manpowerenquete Livia Kalma; Eveline van Beek. Carine Peutz-Kootstra; Evan Boers

Manpowerenquete Livia Kalma; Eveline van Beek. Carine Peutz-Kootstra; Evan Boers Manpowerenquete 2012 Livia Kalma; Eveline van Beek Carine Peutz-Kootstra; Evan Boers Manpowerenquete 2012 Enquetering volgens dezelfde systematiek als in 2009, 2007, 2004 Addendum i.v.m. ervaren werkdruk

Nadere informatie

Beschrijving van de belangrijkste wijzigingen plus puntsgewijze opsomming (na pag.) van alle ontvangen opmerkingen bij versie 3.0.

Beschrijving van de belangrijkste wijzigingen plus puntsgewijze opsomming (na pag.) van alle ontvangen opmerkingen bij versie 3.0. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 1 Beschrijving van de belangrijkste wijzigingen plus puntsgewijze opsomming (na pag.) van alle ontvangen opmerkingen bij versie 3.0. 1. Losbladig systeem voor

Nadere informatie

Jaarverslag 2014 Klinische Pathologie SSZOG

Jaarverslag 2014 Klinische Pathologie SSZOG Jaarverslag 2014 Klinische Pathologie SSZOG Grintweg 71 9675 HJ Winschoten 0597414830 www.palwin.nl 1 Inhoudsopgave 1 VOORWOORD... 3 2 ALGEMEEN... 4 2.1 Personeel... 4 2.2 Organisatiestructuur... 5 2.3

Nadere informatie

Toelichting op conceptnorm kritieke bevindingen in de pathologie

Toelichting op conceptnorm kritieke bevindingen in de pathologie Toelichting op conceptnorm kritieke bevindingen in de pathologie Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of

Nadere informatie

Synergie: cytologie+immunologie+histologie

Synergie: cytologie+immunologie+histologie Synergie: cytologie+immunologie+histologie Grieks: synergia,samenwerking De meeropbrengst die ontstaat bij het samengaan van delen ten opzichte van de som van die delen. Wikepedia Wat is de meeropbrengst

Nadere informatie

Transfer-Ketens Transfers-Netwerk Den Haag. Van proces naar resultaat

Transfer-Ketens Transfers-Netwerk Den Haag. Van proces naar resultaat Transfer-Ketens Transfers-Netwerk Den Haag Van proces naar resultaat Inleiding Dit is de 10 de jaarrapportage RSO Transferpunten Den Haag. De workflow wordt zowel voor de regio (alle deelnemende instellingen)

Nadere informatie

Pathologie in een veranderende wereld Thomas Demeyere VAP-dag, 7 november 2017

Pathologie in een veranderende wereld Thomas Demeyere VAP-dag, 7 november 2017 Pathologie in een veranderende wereld Thomas Demeyere VAP-dag, 7 november 2017 Catharina 18000 MMC 16000 Anna 7000 12500 Elkerliek 6500 Huisartsen 60.000 T nummers 10.000 C nummers 10.000 CX nummers 160

Nadere informatie

Patient tailored medicine: moleculaire biologie onontbeerlijk Moleculaire Pathologie in een veranderende wereld

Patient tailored medicine: moleculaire biologie onontbeerlijk Moleculaire Pathologie in een veranderende wereld Patient tailored medicine: moleculaire biologie onontbeerlijk Moleculaire Pathologie in een veranderende wereld Dr. Judith Jeuken Klinisch moleculair bioloog in de pathologie (KMBP) Moleculaire Diagnostiek

Nadere informatie

Baarmoederhalskanker screening

Baarmoederhalskanker screening Baarmoederhalskanker screening Wat gaat er veranderen? Lex Makkus, Patholoog PAL Geschiedenis BVO-BMHK Huidige BVO - hrhpv Triage Sterfte cervix carcinoom absolute aantallen/cohort 45 40 35 30 25 20 15

Nadere informatie

Pathologie Martini Ziekenhuis Groningen. Jaarverslag 2013

Pathologie Martini Ziekenhuis Groningen. Jaarverslag 2013 Pathologie Martini Ziekenhuis Groningen Jaarverslag 2013 Jaarverslag 2012 Inhoud 1 Voorwoord... 4 2 Afdeling Pathologie... 5 2.1 Personeel... 5 2.1.1 Organogram Pathologie... 6 2.1.2 Personeelsmutaties...

Nadere informatie

Jaarbericht 2010 St. P.C. Lab. West- Brabant

Jaarbericht 2010 St. P.C. Lab. West- Brabant JAARBERICHT 2010 Inhoud Hoofdstuk 1 Algemeen 1. Voorwoord 3 2. Algemeen 4 3. Personeel 1 Maatschap Pathologie West-Brabant 5 2 Medewerkers stichting 5 4. Organisatiestructuur 6 5. Overlegstructuur 7 6.

Nadere informatie

Versnelling verzending pathologisch materiaal bij een verwijzing

Versnelling verzending pathologisch materiaal bij een verwijzing Versnelling verzending pathologisch materiaal bij een verwijzing 1. Huidige situatie Beschrijving pathologische revisie Procesbeschrijving Digitale uitwisseling 2. Knelpunten pathologische verwijzing Procesverbetering

Nadere informatie

Toelichting op de Specialismespecifieke Toelichtingen. Versie

Toelichting op de Specialismespecifieke Toelichtingen. Versie Toelichting op de Specialismespecifieke Toelichtingen Versie 20120726 1 september 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Voor wie is dit document bedoeld... 3 1.2 Wat is de functie van de specialistspecifieke

Nadere informatie

Pathologie Martini Ziekenhuis Groningen. Jaarverslag 2012. Jaarverslag 2012

Pathologie Martini Ziekenhuis Groningen. Jaarverslag 2012. Jaarverslag 2012 Pathologie Martini Ziekenhuis Groningen Jaarverslag 2012 Jaarverslag 2012 Inhoud 1. Voorwoord... 3 2. Afdeling Pathologie... 4 2.1 Personeel... 4 2.2 Overlegstructuren... 6 2.3 Veiligheid, Milieu en Arbeidsomstandigheden...

Nadere informatie

Onderzoek naar het functioneren van arts-assistenten in ziekenhuizen

Onderzoek naar het functioneren van arts-assistenten in ziekenhuizen Onderzoek naar het functioneren van arts-assistenten in ziekenhuizen BIJLAGE 1 Vragenlijst Vragen die betrekking hebben op de borging van de kwaliteit van de zorg. A. Algemeen Ik werk momenteel als arts

Nadere informatie

Pathologie Jaarverslag 2010-2011

Pathologie Jaarverslag 2010-2011 Pathologie Jaarverslag 2010-2011 Martini Ziekenhuis Groningen Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 5 2. Afdeling Pathologie... 6 2.1 Personeel... 6 2.2 Overlegstructuren... 7 2.3 Veiligheid, Milieu en Arbo-omstandigheden...

Nadere informatie

ACTIVITEITENRAPPORT PATHOLOGISCHE ANATOMIE 2018

ACTIVITEITENRAPPORT PATHOLOGISCHE ANATOMIE 2018 ACTIVITEITENRAPPORT PATHOLOGISCHE ANATOMIE 2018 Commissie voor Pathologische Anatomie 11/02/2019 Gegevens van connexisten zijn niet in het statistisch jaarrapport opgenomen 1. Rapport betreffende het aantal

Nadere informatie

Geprotocolleerd herbeoordelen nav een carcinoomaudit Commissie cytologie NVVP

Geprotocolleerd herbeoordelen nav een carcinoomaudit Commissie cytologie NVVP Geprotocolleerd herbeoordelen nav een carcinoomaudit Commissie cytologie NVVP In de praktijkrichtlijn cervixcytologie dienen laboratoria van elk patiënte tussen 29 en 65 waarbij cervixcarcinoom is vastgesteld,

Nadere informatie

Onderzoek VUmc onder huisartsen Amsterdam 2013 Samenvatting en verbeteracties

Onderzoek VUmc onder huisartsen Amsterdam 2013 Samenvatting en verbeteracties Onderzoek VUmc onder huisartsen Amsterdam 2013 Samenvatting en verbeteracties In april en mei 2013 heeft de dienst communicatie van VUmc een kwantitatief onderzoek onder huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde

Nadere informatie

Jaarverslag 2013. Pagina 2 van 23

Jaarverslag 2013. Pagina 2 van 23 JAARVERSLAG 2013 Inhoud Afkortingen verklaard... 3 Hoofdstuk 1 Algemeen... 4 1.1 Voorwoord... 4 1.2 Algemeen... 5 1.3 Personeel... 6 1.3.1 Maatschap Pathologie West-Brabant... 6 1.3.2 Medewerkers binnen

Nadere informatie

Notitie deelnemers klankbordgroep DOT honorariumcomponent medisch specialisten. Definitieve verdeling FTE. 1. Inleiding

Notitie deelnemers klankbordgroep DOT honorariumcomponent medisch specialisten. Definitieve verdeling FTE. 1. Inleiding Notitie deelnemers klankbordgroep DOT honorariumcomponent medisch specialisten Definitieve verdeling FTE 1. Inleiding In dit memo beschrijft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de definitieve verdeling

Nadere informatie

Code Oranje. Presentatie Invitational Conference Spoedzorg deel 2 Geert de Kousemaeker 25 oktober 2016

Code Oranje. Presentatie Invitational Conference Spoedzorg deel 2 Geert de Kousemaeker 25 oktober 2016 Code Oranje Presentatie Invitational Conference Spoedzorg deel 2 Geert de Kousemaeker 25 oktober 2016 Colofon Uitgave: Code Oranje Versie : 1.0 26-10-2016 Status: Gereed Distributie: Niet van toepassing

Nadere informatie

Transitie NEN-EN-ISO enkele ervaringen van auditors en labs

Transitie NEN-EN-ISO enkele ervaringen van auditors en labs Transitie NEN-EN-ISO- 15189 enkele ervaringen van auditors en labs Anne M. Uyterlinde 20-11-2015 Doel: Voorbeelden uit de praktijk Ervaringen van auditors (tussenstand) Ruimte voor discussie 2 NEN-EN-ISO

Nadere informatie

Hoe ervaren we ISO15189 accreditatie? Stand van zaken.

Hoe ervaren we ISO15189 accreditatie? Stand van zaken. Hoe ervaren we ISO15189 accreditatie? Stand van zaken. Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

8 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker. preventie Oost

8 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker. preventie Oost 8 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker preventie Oost Diagnostiek en etiologie van endocervicale afwijkingen Donderdag 9 november 2006 Nationaal Sportcentrum Papendal, Arnhem Mede onder auspiciën

Nadere informatie

Heraccreditatie CCKL. Dr L Stolk, Klinische Farmacie, Academisch Ziekenhuis Maastricht

Heraccreditatie CCKL. Dr L Stolk, Klinische Farmacie, Academisch Ziekenhuis Maastricht Heraccreditatie CCKL Dr L Stolk, Klinische Farmacie, Academisch Ziekenhuis Maastricht 19-02-2002 middag symposium eerste CCKL accreditatie Deelnemers: Laboratoria apotheek van de ziekenhuizen Tilburg,

Nadere informatie

CERVIXCARCINOOM. Nascholingsavond voor assistenten en poh ers DINSDAG 13 NOVEMBER ROTTERDAM

CERVIXCARCINOOM. Nascholingsavond voor assistenten en poh ers DINSDAG 13 NOVEMBER ROTTERDAM CERVIXCARCINOOM Nascholingsavond voor assistenten en poh ers DINSDAG 13 NOVEMBER ROTTERDAM Nascholing Diagnostiek en behandeling van het Cervixcarcinoom Programma 1. Ontvangst en Welkom 2. Cytologische

Nadere informatie

HPV test volgens landelijke richtlijn. Heleen Doornewaard, Patholoog Gelre ziekenhuizen, 11 maart 2009

HPV test volgens landelijke richtlijn. Heleen Doornewaard, Patholoog Gelre ziekenhuizen, 11 maart 2009 HPV test volgens landelijke richtlijn Heleen Doornewaard, Patholoog Gelre ziekenhuizen, 11 maart 2009 HPV-vaccinatie Het kan je leven redden, maar ook voor niks zijn NRCnext, dd 03-03-09 1.Wat heeft baarmoederhalskanker

Nadere informatie

ISO-certficering stand van zaken juni 2016

ISO-certficering stand van zaken juni 2016 ISO-certficering stand van zaken juni 2016 Prof. dr. M.J.E. (Marian) Mourits voorzitter Centrale Opleidingscommissie Drs. K.M. (Ina) Bos stafmedewerker Centrale Opleidingscommissie ISO 9001 2012 RvB UMCG:

Nadere informatie

Onderwerpen (1) 29 januari Kwaliteitszorg conform ISO in de praktijk aanpak St Jansdal

Onderwerpen (1) 29 januari Kwaliteitszorg conform ISO in de praktijk aanpak St Jansdal Kwaliteitszorg conform ISO 15189 in de praktijk aanpak St Jansdal Sharona Smit, kwaliteitsfunctionaris Conferentie Milieu & Veiligheid, 29-01- 2015 Onderwerpen (1) 1. Even voorstellen 2. Voorbereiding

Nadere informatie

Uitgeven T-nummers/stempelen Natte archief afvoer weefsel Ontvangst/nummeren strijkjes v/d baarmoederhals/vagina

Uitgeven T-nummers/stempelen Natte archief afvoer weefsel Ontvangst/nummeren strijkjes v/d baarmoederhals/vagina STICHTING STREEKLABORATORIUM "ZEELAND" MOLENWATER 47 4331 SC MIDDELBURG 10 # BEHANDELING EN ANALYSE VAN PAG. 1 VAN 10 INHOUD 14-05-2003 10.0 BELEID 10.1 MATERIAALONTVANGST 10.2 IDENTIFICATIE DEEL 10.2.1

Nadere informatie

Q-IHC. Roy Cloots Dienst pathologische anatomie Jessa Ziekenhuis Aalst,

Q-IHC. Roy Cloots Dienst pathologische anatomie Jessa Ziekenhuis Aalst, Q-IHC Roy Cloots Dienst pathologische anatomie Jessa Ziekenhuis Aalst, 01-12-2014 Overzicht Voorstelling dienst PA Q- pre-analytisch traject IHC Validatie IHC apparatuur IHC validatie IHC controle Vragen?

Nadere informatie

Thema: GYN-nieuwe stijl BVO-na HPV test

Thema: GYN-nieuwe stijl BVO-na HPV test RAPPORT RONDZENDNG BD-SUREPATH LBC- 08 Thema: GYN-nieuwe stijl BO-na HP test Opgesteld door: Dhr. H. Ramman, Productspecialist, Klinipath B Website: www.klinicyte.nl Met medewerking van: Spaarne Ziekenhuis

Nadere informatie

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose JAAR BERICHT Alles voor de diagnose INHOUD PAG 3 Raad van toezicht aan het woord PAG 4 Bestuurder aan het woord PAG 5 Histologie PAG 6 Cytologie PAG 7 Cervixcytologie Obducties PAG 8 Immunohistochemie

Nadere informatie

Statistieken. enquete-telefonische-opname-gesprek-arts-patient. Enquête telefonische opname gesprek arts en patiënt. Schoonderwoerd, Sandra

Statistieken. enquete-telefonische-opname-gesprek-arts-patient. Enquête telefonische opname gesprek arts en patiënt. Schoonderwoerd, Sandra Statistieken Naam formulier enquete-telefonische-opname-gesprek-arts-patient Titel formulier Enquête telefonische opname gesprek arts en patiënt Gebruiker Schoonderwoerd, Sandra Aantal vragen 20 Totaal

Nadere informatie

Symbiant B.V. Pathology Expert Centre. Adres locatie Medisch Centrum Alkmaar (Alkmaar) Wilhelminalaan 12

Symbiant B.V. Pathology Expert Centre. Adres locatie Medisch Centrum Alkmaar (Alkmaar) Wilhelminalaan 12 Jaarverslag 2012 Naam onderneming Symbiant B.V. Pathology Expert Centre Adres locatie Medisch Centrum Alkmaar (Alkmaar) Wilhelminalaan 12 Vestigingsplaats 1815 JD Alkmaar Telefoon locatie Alkmaar 072-548

Nadere informatie

Sneldiagnostiek bij verdenking op kanker: de nieuwe norm?

Sneldiagnostiek bij verdenking op kanker: de nieuwe norm? Sneldiagnostiek bij verdenking op kanker: de nieuwe norm? Prof. dr. Paul J van Diest Hoofd afdeling Pathologie, UMC Utrecht p.j.vandiest@umcutrecht.nl De diagnostische keten in de oncologie Anamnese/lichamelijk

Nadere informatie

Afspraken omtrent overdracht medische verantwoordelijkheid na ontslag uit het ziekenhuis

Afspraken omtrent overdracht medische verantwoordelijkheid na ontslag uit het ziekenhuis Afspraken omtrent overdracht medische verantwoordelijkheid na ontslag uit het ziekenhuis Kennismaking Wie zijn wij? Wie zijn jullie? Werkwijze veranderbeweging: Waarom? Uit: Handreiking KNMG (2010): Verantwoordelijkheidsdeling

Nadere informatie

Datum 22 mei 2017 Onderwerp V definitieve verslag inspectiebezoek kritieke diagnostiek

Datum 22 mei 2017 Onderwerp V definitieve verslag inspectiebezoek kritieke diagnostiek > Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen Maasziekenhuis Pantein T.a.v., voorzitter raad van bestuur Postbus 55 5830 AB BOXMEER Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht Postbus 2518 6401 DA Heerlen T 088 120 50

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2010 PATHOLOGISCH LABORATORIUM VOOR HET GOOI EN ALMERE

JAARVERSLAG 2010 PATHOLOGISCH LABORATORIUM VOOR HET GOOI EN ALMERE JAARVERSLAG 2010 PATHOLOGISCH LABORATORIUM VOOR HET GOOI EN ALMERE DR. E.H. JASPARS M.E.F. PRINS DR. H.V. STEL DR. J.J. WEENING PATHOLOGISCH LABORATORIUM VOOR HET GOOI EN ALMERE TERGOOIZIEKENHUIZEN LOKATIE

Nadere informatie

Inleiding. Daarnaast is het gebruikelijk om in een jaarverslag de volgende aspecten op te nemen:

Inleiding. Daarnaast is het gebruikelijk om in een jaarverslag de volgende aspecten op te nemen: Inleiding Met een jaarverslag biedt de maatschap inzicht in de geboekte resultaten over het afgelopen jaar. Vaak wordt daarbij gereflecteerd op de doelstellingen die zijn opgenomen in het jaarplan van

Nadere informatie

32 Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen

32 Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen VOOR- PUBLICATIE Brancherapport algemene ziekenhuizen 2016 Het aantal DBC s is in 2015 gestegen met bijna 10%. Deze stijging hangt voor een belangrijk deel samen met de verkorting van de DBC-doorlooptijd

Nadere informatie

Draaiboek:. tel: fax: Hoofd Carrousel Gezamenlijke Consulten : Dr. J.

Draaiboek:. tel: fax: Hoofd Carrousel Gezamenlijke Consulten : Dr. J. Draaiboek:. MUMC, afd. Transmurale Zorg (azm) Carrousel Gezamenlijke Consulten t.a.v. Audrey Lahaije locatie provisorium nivo 1 Postbus 5800 6202 AZ Maastricht Audrey Lahaije, Audrey coördinator Lahaije

Nadere informatie

Informatiestromen screeningslaboratoria

Informatiestromen screeningslaboratoria Informatiestromen screeningslaboratoria Het RIVM en de FSB hebben de informatiestromen voor het vernieuwde bevolkingsonderzoek binnen de screeningslaboratoria in beeld gebracht. Deze informatiestromen

Nadere informatie

HET SPECIALISME PATHOLOGIE Onderdeel opleidingsplan 2009

HET SPECIALISME PATHOLOGIE Onderdeel opleidingsplan 2009 HET SPECIALISME PATHOLOGIE Onderdeel opleidingsplan 2009 Inleiding Pathologie betekent ziekteleer. De klinische pathologie is het medisch specialisme dat zich bezighoudt met het stellen van diagnoses

Nadere informatie

Stichting PALGA Handleiding Schildklierpunctie Pagina 1 van 19. Landelijke PALGA Protocol: Schildklierpunctie

Stichting PALGA Handleiding Schildklierpunctie Pagina 1 van 19. Landelijke PALGA Protocol: Schildklierpunctie Schildklierpunctie Pagina 1 van 19 Landelijke PALGA Protocol: Schildklierpunctie Schildklierpunctie Pagina 2 van 19 Inhoudsopgave Algemeen Overzicht van aanpassingen per uitgebrachte versie Scherm 1 Klinische

Nadere informatie

Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van een onbekende primaire tumor in het hoofd-halsgebied: Unknown Primary

Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van een onbekende primaire tumor in het hoofd-halsgebied: Unknown Primary VII Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van een onbekende primaire tumor in het hoofd-halsgebied: Unknown Primary naar Algemeen 538 Epidemiologie 538 1. Screening 538 2. Diagnostiek 538 2.1 Anamnese

Nadere informatie

Rol van de pathologische anatomie in de oncologie. 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV

Rol van de pathologische anatomie in de oncologie. 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV Rol van de pathologische anatomie in de oncologie 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV De oncologische patiënt Multidisciplinaire benadering: huisarts patholoog chirurg oncoloog

Nadere informatie

ALLES VOOR DE DIAGNOSE

ALLES VOOR DE DIAGNOSE ALLES VOOR DE DIAGNOSE INTRODUCTIE Zoeken, denken en vinden Wat heb ik en wat maakt mij beter? Dat is vaak de kern van wat de patiënt van zijn huisarts of specialist wil weten. Bij het beantwoorden van

Nadere informatie

Carrousel Gezamenlijke Consulten Audrey Lahaije tel: fax: E:

Carrousel Gezamenlijke Consulten Audrey Lahaije tel: fax: E: Carrousel Gezamenlijke Consulten Audrey Lahaije tel: 043-3506924 fax: 043-3506920 E: audrey.lahaije@mumc.nl audrey.lahaije@rhzheuvelland.nl postadres: azm, RVE Transmurale Zorg t.a.v. Audrey Lahaije Postbus

Nadere informatie

Inhoud. Hoofdstuk 1 Algemeen

Inhoud. Hoofdstuk 1 Algemeen JAARBERICHT 2011 Inhoud Hoofdstuk 1 Algemeen 1. Voorwoord 3 2. Algemeen 4 3. Personeel 1 Maatschap Pathologie West-Brabant 5 2 Medewerkers stichting 5 4. Organisatiestructuur 6 5. Overlegstructuur 7 6.

Nadere informatie

Medische verantwoordelijkheid en werkwijze van een AOA. 25 maart 2010 Marko Wentzel, zorgmanager AOA Erik Kapteijns, longarts en medisch manager AOA

Medische verantwoordelijkheid en werkwijze van een AOA. 25 maart 2010 Marko Wentzel, zorgmanager AOA Erik Kapteijns, longarts en medisch manager AOA Medische verantwoordelijkheid en werkwijze van een AOA 25 maart 2010 Marko Wentzel, zorgmanager AOA Erik Kapteijns, longarts en medisch manager AOA Rode Kruis Ziekenhuis Middelgroot perifeer ziekenhuis

Nadere informatie

Betreft: beroepsgroep-brede invoering van zelfevaluatie gunstbetoon. Datum: 15 februari Geachte aanbieder van nascholing,

Betreft: beroepsgroep-brede invoering van zelfevaluatie gunstbetoon. Datum: 15 februari Geachte aanbieder van nascholing, Betreft: beroepsgroep-brede invoering van zelfevaluatie gunstbetoon Datum: 15 februari 2016 Geachte aanbieder van nascholing, Op 1 mei 2014 is de pilot zelfevaluatie gunstbetoon van start gegaan. De zelfevaluatie

Nadere informatie

MES-6 / 2 14. Informatie voor en over Coassistenten

MES-6 / 2 14. Informatie voor en over Coassistenten MES-6 / 2 14 A6 A6 Informatie voor en over Coassistenten A5 A5 A4 A4 Informatie voor en over Coassistenten Medisch Spectrum Twente Medisch Spectrum Twente (MST) behoort tot de grootste niet-academische

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 25 170 Wachttijden in de curatieve zorg Nr. 42 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

medisch centrum alkmaar

medisch centrum alkmaar medisch centrum alkmaar Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële)

Nadere informatie

Jaarverslag SKKP

Jaarverslag SKKP www.skkp.info Jaarverslag SKKP 2008 1 Voorwoord Hierbij het jaarverslag van de SKKP over het jaar 2008. Ook dit jaar heeft de SKKP rondzendingen georganiseerd voor de klinische pathologie welke plaatsvonden

Nadere informatie

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose JAAR BERICHT Alles voor de diagnose INHOUD PAG 3 Raad van toezicht PAG 4 Bestuurder PAG 5 Histologie PAG 6 Cytologie Cervixcytologie PAG 7 Obducties PAG 8 Assistent in opleiding Immunohistochemie PAG 9

Nadere informatie

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose JAAR BERICHT 2009 Alles voor de diagnose INHOUD PAG 03 Raad van toezicht aan het woord PAG 04 Bestuurder aan het woord PAG 06 Productie PAG 09 Kwaliteitsborging PAG 10 Doorloopsnelheden PAG 12 P&O PAG

Nadere informatie

Pathologie: Kwaliteitsborging

Pathologie: Kwaliteitsborging Pathologie: Kwaliteitsborging De sporen Cytologie, histologie, immunohistochemie, moleculaire pathologie Diagnose Diagnose Behandeling Meer en meer: Pathologie: Diagnose A, diagnose B of diagnose C Behandeling

Nadere informatie

Terugblik Casuïstiek

Terugblik Casuïstiek Terugblik Casuïstiek 2010-2014 Overzicht casuïstiek 2010 2014 44 deskundigen-onderzoeken waarvan 42 met herbeoordelingsprocedure waarvan 39 op verzoek van schadeverzekeraar en/of belangenbehartiger patient

Nadere informatie

De patholoog. Klinische Pathologie. In het ziekenhuis

De patholoog. Klinische Pathologie. In het ziekenhuis Klinische Pathologie De patholoog In het ziekenhuis Inleiding In deze folder kunt u meer lezen over het specialisme Klinische Pathologie en de rol die de patholoog speelt bij ziekte en behandeling. Daarnaast

Nadere informatie

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose JAAR BERICHT Alles voor de diagnose INHOUD PAG 3 Raad van toezicht PAG 4 Bestuurder PAG 5 Histologie PAG 6 Cytologie PAG 7 Cervixcytologie Obducties PAG 8 Immunohistochemie PAG 9 Moleculaire diagnostiek

Nadere informatie

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose JAAR BERICHT Alles voor de diagnose INHOUD PAG Raad van toezicht PAG Bestuurder PAG Laboratorium Histologie PAG 6 Speciële cytologie Cervixcytologie PAG 7 Kwaliteit Obducties PAG 8 PAG 9 Kwaliteit Immunohistochemie

Nadere informatie

Resultaten jonge klaren enquête 2014. Marjolein Kremers Penningmeester De Jonge Specialist

Resultaten jonge klaren enquête 2014. Marjolein Kremers Penningmeester De Jonge Specialist Resultaten jonge klaren enquête 2014 Marjolein Kremers Penningmeester De Jonge Specialist Enquête 2014 1322 respondenten 79% Medisch specialist 21% Aios Opleidingsregio s evenredig verdeeld M/V verdeling:

Nadere informatie

Rapportage Weergave journaalregels in de ZorgDomein verwijsbrief

Rapportage Weergave journaalregels in de ZorgDomein verwijsbrief Rapportage Weergave journaalregels in de ZorgDomein verwijsbrief September 2013 Pieter Langers Laurens Pronk ZorgDomein, 2013 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 Aanleiding... 3 Doel onderzoek... 3 Werkwijze

Nadere informatie

Diagnostische score van flowcytometrie in MDS

Diagnostische score van flowcytometrie in MDS Diagnostische score van flowcytometrie in MDS Marisa Westers Afdeling Hematologie, VU Medisch Centrum, Amsterdam Flowcytometrie bij MDS MDS is een maligniteit diagnose MDS heeft verstrekkende en levenslange

Nadere informatie

Nieuw tariefsysteem pathologie 2015 Waarom en hoe ziet het eruit? Joost Oudejans, lid CBB Diakonessenhuis Utrecht

Nieuw tariefsysteem pathologie 2015 Waarom en hoe ziet het eruit? Joost Oudejans, lid CBB Diakonessenhuis Utrecht Nieuw tariefsysteem pathologie 2015 Waarom en hoe ziet het eruit? Joost Oudejans, lid CBB Diakonessenhuis Utrecht www.sendsteps.com We gaan stemmen Internet 1 2 SMS 1 Deze presentatie is geladen zonder

Nadere informatie

MEDISCH DOSSIER KOPIËREN, INZIEN, BLOKKEREN

MEDISCH DOSSIER KOPIËREN, INZIEN, BLOKKEREN MEDISCH DOSSIER KOPIËREN, INZIEN, BLOKKEREN 643 Inleiding Indien u bij een specialist onder behandeling bent, worden alle gegevens die betrekking hebben op uw behandeling vastgelegd in een medisch dossier.

Nadere informatie

1-20: Punt 1 t/m 20 betreffende de veranderingen van 2.1 naar 3.0: zie website. Alle wijzigingen van document 3.1 naar 3.2 (op website per )

1-20: Punt 1 t/m 20 betreffende de veranderingen van 2.1 naar 3.0: zie website. Alle wijzigingen van document 3.1 naar 3.2 (op website per ) 1-20: Punt 1 t/m 20 betreffende de veranderingen van 2.1 naar 3.0: zie website. 21. Alle wijzigingen van document 3.0 naar 3.1 Dit staat in het document Praktijkrichtlijn 3.1_versie_2jan2011_met_wijzigingen.doc

Nadere informatie

Consultdiensten oncologische zorg Pathologie panels

Consultdiensten oncologische zorg Pathologie panels Consultdiensten oncologische zorg Pathologie panels februari 2012 Colofon Auteur Mw. Dr. Y.E.M. (Yvonne) Snel Mw. Dr. M.L.E.A. (Marlies) Jansen-Landheer In samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor

Nadere informatie

Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport > Retouradres Postbus 90700 2509 LS Den Haag Medisch Centrum Haaglanden Werkgebied Zuidwest Raad van Bestuur WiIh. van

Nadere informatie

Verrichtingenthesaurus: review afleidingen Zorgactiviteiten. Datum: Januari 2017 Betreft: reviewronde Verrichtingenthesaurus financieel perspectief

Verrichtingenthesaurus: review afleidingen Zorgactiviteiten. Datum: Januari 2017 Betreft: reviewronde Verrichtingenthesaurus financieel perspectief Verrichtingenthesaurus: review afleidingen Zorgactiviteiten Van: DHD Datum: Januari 2017 Betreft: reviewronde Verrichtingenthesaurus financieel perspectief 1. Inleiding DHD maakt in opdracht van de NVZ

Nadere informatie

2 januari 2015. Onderzoek: Effectiviteit van de zorg

2 januari 2015. Onderzoek: Effectiviteit van de zorg 2 januari 2015 Onderzoek: Effectiviteit van de zorg 1 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

Jaarverslag 2014 Schedelbasiswerkgroep UMCG

Jaarverslag 2014 Schedelbasiswerkgroep UMCG Jaarverslag 2014 Schedelbasiswerkgroep UMCG 1 Inhoudsopgave 1. Voorwoord. 3 2. Samenstelling 4 3. Patiëntenzorg... 5 3.1 Protocollen 6 3.2 Logistiek 7 3.3 Hoofdbehandelaar. 7 4. Wetenschappelijk programma...8

Nadere informatie

61 Statistisch Jaarboek 2003 volksgezondheid volksgezondheid 4 Onderzoek & Statistiek gemeente Hengelo

61 Statistisch Jaarboek 2003 volksgezondheid volksgezondheid 4 Onderzoek & Statistiek gemeente Hengelo 61 4 62 Volksgezondheid Meer huisartsen Per 1 januari 2003 telde Hengelo 40 huisartsen, drie meer dan een jaar eerder. Het gemiddeld aantal inwoners per huisarts is hierdoor met 163 gedaald tot 2.040 per

Nadere informatie

MATERIAAL VOOR HISTOLOGISCH ONDERZOEK

MATERIAAL VOOR HISTOLOGISCH ONDERZOEK Openingstijden laboratorium: maandag t/m vrijdag van 8.00 uur tot 17.00 uur. Voor vragen, opmerkingen en eventuele klachten kunt u contact opnemen met het secretariaat (telefoonnummer 073-6992750). ALGEMEEN

Nadere informatie