Jaarverslag Laboratorium Pathologie

Transcriptie

1 Jaarverslag 2013 Laboratorium Pathologie

2 Jaarverslag 2013 Laboratorium Pathologie Isala Zwolle Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

3 INHOUDSOPGAVE Woord vooraf..5 Afkortingenlijst Algemeen Personeel Medische staf/ AIOS/Management Analisten Secretariaat Staf Bodes Mortuarium/Sectie-afdeling Uit dienst Organogram Afdelingsverslagen Histologie Cytologie Secretariaat Bodes Mortuarium Pathologen Ziekteverzuim Jaargesprekken Overlegstructuren (organisatorisch) Investeringen Patiëntenzorg Algemeen Productieoverzicht Zorgzwaarte Histologie Productieoverzicht Histochemische kleuringen Hematopathologie Mohs-chirurgie Huisartsendiagnostiek Niet-cervicale cytologie Productieoverzicht Puncties Follow-up van puncties verricht door de patholoog Mammapoli Isala Cervixcytologie Algemeen overzicht Beoordeelbaarheid Herhalingsadviezen en KOPAC tabel Follow up afwijkende cervixcytologie medische indicatie (2012) Obducties Aanvullende diensten Mortuarium Speciale technieken Immunopathologie productie per antilichaam Moleculaire pathologie Farmacopathologische bepalingen mammacarcinomen Kwaliteitsindicatoren Doorloopsnelheden Vriescoupes Consulten, revisies & rondzendingen Consulten / revisies Carcinoom audit BVO-baarmoederhalskanker Audit darmscreening (Clinico-)pathologische besprekingen Regionale en landelijke bijeenkomsten en werkgroepen...63 Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

4 4.4.2 Locale besprekingen Onderwijsactiviteiten Aandachtsgebieden (aanspreekpunt) diagnostiek Aandachtsgebieden organisatorisch Kwaliteitszorg Visitatieschema pathologie Verslag kwaliteitsactiviteiten Signaleringen, VIM- en MIP meldingen Interne en externe signaleringen VIM- en MIP meldingen Externe rondzendingen Lidmaatschappen / commissies / bestuurswerkzaamheden / nascholing Medische staf Overzicht cursus medewerkers Overzicht lidmaatschappen / werkgroepen / activiteiten medewerkers...85 Vooruitblik Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

5 Woord vooraf Het jaar 2013 is voor de afdeling Pathologie Isala een jaar van grote veranderingen geweest. Vanaf januari begon de dienstverlening voor het ziekenhuis St Jansdal te Harderwijk en in juni volgde de verhuizing naar de nieuwbouw van Isala. Tijdens al deze veranderingen bleef de patiëntenzorg, onze core-business, gewoon doorlopen. Dat is alleen gelukt door de grote betrokkenheid en ijver waarmee alle medewerkers van de afdeling zich hebben ingezet bij de voorbereidingen en de uitvoering van zowel Harderwijk als de verhuizing. Uiteraard is zo n jaar enerverend. Het werken op twee locaties brengt logistieke problemen mee, die om een oplossing vragen. Het ideaal om identieke werkprocessen te hebben vergde in de praktijk continu aandacht, vooral in de beginperiode. Het verhuizen naar een nieuw ziekenhuis vraagt om aanpassingen in werkprocessen en gedrag, maar biedt daar ook kansen toe. Verder zijn de teams van de diverse geledingen verder op sterkte gebracht. De druk van deze veranderingen werd gevoeld en heeft ook geleid tot gesprekken over de afdelingscultuur en het gedragskader. Ondanks de twee grote veranderingen die 2013 stempelden is er ook hard gewerkt aan andere aspecten om de bedrijfsvoering up to date te houden. Besloten werd om niet meer te streven naar de kwaliteitsaccreditatie van het CCKL, maar over te stappen op de nieuwere en internationaal erkende ISO De implementatie is voortvarend ter hand genomen. Een belangrijke stimulans is de samenwerking met de kwaliteitsfunctionarissen van RVE KCL en de ondersteuning door Kerteza. Het ziet er naar uit dat de externe visitatie in het voorjaar van 2015 zal gaan plaatsvinden. De visitatie van de vakgroep door de Landelijke Visitatie Commissie van de NVVP vond plaats in het najaar van 2012 en leidde tot enkele aanbevelingen. Implementatie daarvan vond eveneens plaats en leidde weer tot erkenning voor de maximale periode van 5 jaar. Per 1 augustus is het RVE voorzitterschap overgedragen van Miek Havenith naar Jos Bart. De productie voor Isala bleef in 2013 licht achter ten opzichte van 2012, maar dit werd gecompenseerd door een hoger dan verwachte productie in Harderwijk. In de periode na de verhuizing was er ziekenhuisbreed sprake van een lagere productie. Daarnaast is er de laatste tijd een landelijke trend tot een lagere productie die waarschijnlijk veroorzaakt wordt door bezuinigingen op de zorg. Deze bezuinigingen treffen Isala minstens zo sterk als andere ziekenhuizen en zullen ook de pathologie niet voorbijgaan. De gevolgen hiervan bleven in 2013 beperkt, maar zullen vooral in 2014 merkbaar zijn. Deze ontwikkelingen en nog veel meer onderwerpen worden in dit jaarverslag behandeld. Veel wordt gepresenteerd aan de hand van cijfers, maar achter deze cijfers zitten altijd patiënten, op een cruciaal moment in hun leven, voor wie wij op dat moment betekenisvol willen zijn. Deze wetenschap is onze drijfveer. Namens de vakgroep pathologie en de medewerkers van het Laboratorium Pathologie & mortuarium, juni Jos Bart, patholoog, voorzitter RVE Pathologie Rycolt Hamoen, manager RVE Pathologie Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

6 Afkortingenlijst LMMI: KCL: UDPS: KPI: LMS: SOP: BVO: NZa: CTG: RVE: PALGA: PO: AP: OL: RvB: CCKL: PIP: ISO 15189: MDO: Laboratorium voor Medische Microbiologie en Infectieziekten Klinisch Chemisch Laboratorium Universeel Decentraal Palga Systeem Kwaliteits Prestatie Indicator Laboratorium Management Systeem Standard Operating Procedure Bevolkingsonderzoek Nederlandse Zorgautoriteit College Tarieven Gezondheidszorg Resultaat Verantwoordelijke Eenheden Pathologisch Anatomisch Landelijk Geautomatiseerd Archief Periodiek Overleg Aanspreekpunt Operationeel Leidinggevende Raad van Bestuur Stichting ter bevordering van de kwaliteit van het laboratoriumonderzoek en voor de accreditatie van laboratoria in de gezondheidszorg Primus inter pares Nederlandstalige ISO-norm: Medische Laboratoria bijzondere eisen van kwaliteit en competentie Multi Disciplinair Overleg. Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

7 1 Algemeen 1.1 Personeel Per team wordt de totale formatie per 31 december 2013 weergegeven. Vervolgens worden de mutaties en bijzonderheden in het personeelsbestand tijdens het jaar 2013 aangegeven Medische staf/ AIOS/Management Formatieomvang pathologen per bruto 9.96 fte (2012: netto 7,86 fte) *netto 9.56 Dhr. Dr. J. Bart, patholoog, RVE voorzitter Dhr. Dr. Mr. J.E. Boers, patholoog, opleider Dhr. Dr. M.G.W. Bol, patholoog Dhr. Dr. N.A. t Hart, patholoog Dhr. Dr. M.G. Havenith, patholoog Dhr. B.E. Laddé, patholoog Dhr. F.C.P. Moll, patholoog Dhr. R.H. van Rijssel, patholoog, plaatsvervangend opleider Mw. B.C. Wagemakers-van Bemmel, patholoog (tot ) Mw. J.A.L. Hodge, patholoog (per ) Dhr. J.H. Lagendijk, patholoog (per ) Mw. S.R. Offerman, patholoog (per ) Dhr. H.A. van den Bergen, patholoog, waarneming ( t/m ) *bruto formatie bevat 0,2 fte RCP BVO Dhr. Dr. Mr. J.E. Boers en 0,2 fte detachering UMCG Dhr. Dr. J. Bart Dhr. Dr. C.F.M. Prinsen, moleculair bioloog 0,2 fte Dhr. S. de Haas 1,0 fte ( t/m ) Mw. K. Koopman 1,0 fte ( t/m ) Dhr. R.E.P. Hamoen, MSc, RVE manager Mw. H.S. Kuiper, management assistent 1,0 fte (50% Pathologie en 50% KCL) 0,75 fte Analisten Histologie Formatie histologie 24.7 fte (2012: fte) Mw. C. Alberts-Netjes, medisch analist C Mw. H.P. Bakker-Wup, medisch analist C Mw. Philome Compier-Spier, medisch analist C (per ) Dhr. C. Dentico, medisch analist C Dhr. S. van Drie, medisch analist B Mw. C. Evertsen, medisch analist D Mw. E. Geertsema,medisch analist C Dhr. M.G.C. van de Grift, OL B (per ) Mw. D. Haag, OL (herplaatsingstraject) Mw. N.A. Heimensen, medisch analist C Mw. M van der Hoogen-Veldhoen, medisch analist C (i.c.m. mortuarium) Dhr. G.J. Huisken, aanspreekpunt speciele kleuringen, medisch analist C Mw. Y.A.M. Huisman-Holterman, OL B Mw. A.J. Knol, medisch analist B Mw. L.C. Krol, medisch analist B (tot ) Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

8 Mw. P. Kruimer, medisch analist C Mw. G. Kuiper, medisch analist D Mw. M.E. van Leusen, medisch analist C Mw. J.C. Meeuwissen, aanspreekpunt immunohistochemie, medisch analist B Mw. S. Meijer-Schutte, medisch analist C Mw. N. Methorst, aanspreekpunt moleculaire technieken, medisch analist B Mw. M. Nijboer-Roeberts, medisch analist D Mw. G.D. Oosterbroek-Schuurman, medisch analist C Mw. L. van Opstal, medisch analist D (per ) Mw. J. Pieterman-van der Steeg, medisch analist C Mw. J. Postma-Mackie, medisch analist D (per ) Mw. H.J. de Ronde, aanspreekpunt Mohs, medisch analist C Mw. M.H.S. Ruiter, medisch analist C Mw. W.B. Spijkers, medisch assistent C Mw. J.E. van Unen-Bruins, medisch assistent C Cytologie Formatie cytologie 9.1 fte (2012 8,09 fte) Mw. H.L. Ballast, medisch analist C Dhr. R. Grasdijk, medisch analist D Mw. A.F. Klok-van der Velden, medisch assistent C Mw. J. Knol, medisch analist C Mw. M.J.F. Krebber, aanspreekpunt algemene cytologie, medisch analist C Mw. J.S. Meijer-Henstra, medisch analist C Mw. I. Mestebeld-Bout, medisch assistent C (per ) Mw. W. van der Maaten, medisch analist C Mw. M. ten Napel-Schraal, medisch analist C Mw. S.J. Scherpen-Verseput, medisch analist C Mw. M.M.M. Smit-Kok, medisch analist C Mw. S. Torn-de Leeuw, aanspreekpunt cervixcytologie, medisch analist C Stagiaires Mw. F. Dijkstra-Spiering, stagiaire histologie/cytologie (vanaf t/m ) Secretariaat Formatie secretariaat 9.6 fte (2012: 7,8 fte) Mw. A.C. Boerma, medisch secretaresse C Mw. B. Brink-Sollie, medisch secretaresse C Mw. K.A. Christen-Elsinga, medisch secretaresse C (tot ) Mw. L. van Deenen, medisch secretaresse C (per ) Mw. H.A. van Dijk-de Lorm, medisch secretaresse C Mw. G.J. van Hoek-Esselink, medisch secretaresse C Mw. G.M. de Lange, medisch secretaresse C Mw. A.N.L. Letsch, medisch secretaresse C Mw. I.A.G. Pot-Verschaeren, medisch secretaresse A (teamleider) Mw. G.H.M. Spoor-Kortstee, medisch secretaresse C Mw. H. Stroeve, medisch secretaresse C Mw. L. Tuin-Groen, medisch secretaresse A (teamleider) Mw. J. Verhoek, medisch secretaresse C (per ) Mw. H. Vinke-Feikens, medisch secretaresse C Mw. B. Tuk-Stuster, medisch secretaresse C via I-Flex ( t/m ) Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

9 Administratief medewerker Dhr. H. van de Weg, administratief medewerker 0,56 fte Staf H.J. van Litsenburg 1 fte kwaliteitsmedewerker J. Vonk (tot ) 0,6 fte staffunctionaris & coördinator gebouwbeheer en onderhoud A. Swienink (per ) 0.89 fte ICT applicatiebeheerder Bodes Formatie bodes (0,2 fte dienstverlening aan LMMI) 2.89 fte (2012: 3,14 fte) *Mw. W. Dunnewind-van Ouwerkerk Mw. N. Keizer (per ) Mw. D. Kragt-Schoemaker Mw. H. Spijksma-Betten (tot ) *Voor de periode van tot fte bode uitgeleend aan het LMMI Mortuarium/Sectie-afdeling Formatie mortuarium 4 fte (2012: 4,0 fte) Mw. P.M. Honing Mw. M. van der Hoogen-Veldhoen (i.c.m. histologie) Dhr. R. Klein Dhr. L. Mooi Dhr. R. Strijkert Mw. Y. van Urk, I-Flex ondersteuning Mw. H. Lier, I-Flex ondersteuning Uit dienst Mw. B.C. Wagemakers-van Bemmel ( ) Mw. K. Christen-Elsinga ( ) Mw. H. Spijksma-Betten ( ) Mw. L.C. Krol ( ) Dhr. J. Vonk ( ) Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

10 1.1.8 Organogram Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

11 1.2 Afdelingsverslagen Histologie De opening van Laboratorium Pathologie locatie St Jansdal en de verhuizing van Laboratorium Pathologie Zwolle naar de nieuwbouw waren twee belangrijke gebeurtenissen op de afdeling histologie in Een compliment aan alle medewerkers die naast alle extra taken de routinematige diagnostiek in juiste banen hebben weten te leiden. De forse productiestijging is te herleiden naar de opening van locatie St Jansdal, welke hoger uitviel dan de prognose. Het aantal medewerkers op afdeling histologie is in 2013 uitgebreid met Philomé Compier-Spies, Joyce Postma-Mackie, Marco van de Grift en Loretta van Opstal. Ditty Haag (operationeel leidinggevende) is via een ré-integratie traject elders binnen de Isala werkzaam geweest in Tevens werd er een traject ingezet om de labassistent Anne-Lize van Unen-Bruins op te leiden tot analist en Wilma Spijkers van bode tot laboratoriumassistent. Eind 2013 is het planningsprogramma Harmony beschikbaar gekomen voor Laboratorium Pathologie. Deze vervangt het Jaar Uren Systeem vanaf Om op twee locaties de werkdruk te kunnen reguleren is een goede samenwerking noodzakelijk m.b.t. uitwisseling van analisten. Hierop wordt afdeling histologie door de leidinggevenden actief aangestuurd. Uitsnijruimte: Beide locaties kregen in 2013 de beschikking over een nieuwe, goed geoutilleerde uitsnijruimte, ingericht door de firma Propath. Locatie St Jansdal heeft de beschikking over één tafel, locatie Zwolle heeft de beschikking over twee grote tafels, één verstafel en één bioptentafel. Dit laatste geeft een andere, positieve, invulling aan de workflow. Na de verhuizing is het papierloos werken geïntroduceerd. Doordat Laboratorium Pathologie nu intern binnen de Isala is gehuisvest, is de logistiek m.b.t. vriescoupes aangepast. De OK-medewerkers brengen vriescoupepreparaten zelf naar Pathologie. Voor overige niet-spoedeisende onderzoeken vanaf de OK, is een beperkte groep brancardiers geselecteerd. In 2014 wordt een track-en-trace systeem geïntroduceerd voor logistieke processen rondom OK, dagbehandeling en Laboratorium Pathologie. Histologie: In de nieuwbouw is het aantal microtomen gereduceerd van zeven naar zes. Door op een flexibele manier gebruik te maken van de microtomen is dit vooralsnog werkbaar. De proeffase digitale pathologie is in 2013 ingezet met ondersteuning van Margreet Kuiper en Elisabeth Geertsema. Speciale kleuringen en immunohistohemie: In het kader van automatisering van de speciale kleuringen hebben alle gebruikers een training gevolgd voor de Special Stainmodule van firma Roche. Locatie St Jansdal heeft de beschikking over één special stainmodule en twee Benchmark XT Immunostainers van de firma Roche. Vanwege de hoge workload op afdeling immunohistochemie is in 2013 reeds een traject ingezet welke er toe moet leiden dat er meer Lean gewerkt kan worden. Dit alles wordt geëffectueerd in Yvonne Huisman en Marco van de Grift, operationeel leidinggevenden histologie, mortuarium & logistiek Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

12 1.2.2 Cytologie Een mooi, maar enerverend jaar voor de afdeling cytologie. Per 1 januari gingen de werkzaamheden in Harderwijk van start. Voor de cytologie betekende dit geen lijfelijke aanwezigheid in Harderwijk, maar genummerde potjes met patiëntenmateriaal die per speciale bode naar Zwolle werden getransporteerd. Vervolgens werden deze op het cytologisch laboratorium verwerkt tot preparaten en daarna beoordeeld. Hierbij bleek dat, zoals bij iedere start, hier ook de nodige opstartproblemen waren; maar uiteindelijk vielen deze mee. De hoeveelheid materiaal was boven verwachting. Met de start in Harderwijk hebben we een begin gemaakt met het papierloos werken; aan het einde van het jaar was ook het werk voor Isala papierloos. Er zijn een aantal bijeenkomsten geweest in Harderwijk om te overleggen over ondersteuning van een analist bij de puncties op de radiologie, met name in het kader van de mamma-care. Echter dit heeft nog niet geresulteerd in daadwerkelijke assistentie; de verwachting is dat dit medio 2014 zal gaan plaatsvinden. Met de verhuizing in juni startte het intramuraal werken op de nieuwe locatie Isala. Voor de afdeling cytologie verliep de verhuizing heel goed en er wordt met plezier gewerkt in de nieuwe ruimtes. Doordat je op één locatie zit werd de samenwerking met andere afdelingen in het ziekenhuis constructiever. De mammapoli kreeg een nieuwe vorm door deze op twee dagen te concentreren. In november werd gestart met de assistentie bij puncties op de endoscopie-afdeling van de RVE MDL. Aan het eind van het jaar werd duidelijk dat het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker een nieuwe vorm zal krijgen. Met ingang van januari 2016 zal dit onderzoek middels hrhpv-onderzoek plaatsvinden. Hiermee vervalt de primaire screening middels cytologische beoordeling, wat gevolgen zal hebben voor de werkzaamheden op de afdeling. Op 1 maart kwam Irene Mestebeld-Bout als laboratoriumassistente op de afdeling. Marjo Krebber en Stieneke Torn, aanspreekpunten cytologie Secretariaat Per 1 januari zijn we gestart met de dienstverlening pathologie in Harderwijk. Ineke Vinke, Alinde Letsch en Judith Verhoek zijn hiervoor ons team komen versterken. Dagelijks bemensen twee van hen het secretariaat in Harderwijk, eventueel aangevuld met collega s uit Zwolle. Ineke en Alinde hebben een half jaar daarvoor in Zwolle gewerkt zodat ze goed ingewerkt konden starten in Harderwijk. Mede hierdoor waren er voor het secretariaat geen grote opstartproblemen. Secretariaat Zwolle en Harderwijk werken gezamenlijk met G2 Medispeech, waardoor alle verslagen ongeacht locatie verwerkt kunnen worden. Per 15 mei verliet Karin Christen ons, na bijna 24 jaar pathologie heeft zij binnen het ziekenhuis een andere functie aangenomen. Als voorbereiding op de verhuizing werd in mei en juni het oudste gedeelte van het archief ingepakt en opgehaald door Cellnass. Zij beheren voor ons dit gedeelte van het archief in Duiven. Wij kunnen te allen tijde daar coupes opvragen die dan naar ons verstuurd worden. In het weekend van 29 en 30 juni zijn we verhuisd naar V1 in het nieuwe ziekenhuis. De verhuizing verliep voor het secretariaat nagenoeg vlekkeloos. Op 30 juni s middags werden de eerste verslagen weer verwerkt. De eerste week van juli werd het uitgebreide archief nauwkeurig op volgorde verplaatst naar een elektronische archiefkast op de nieuwe locatie. Vlak na de verhuizing werd ook het papierloos werken geïntroduceerd. Ook de aanvragen voor mammaprint worden digitaal bij Agendia aangemeld. Opvallend is het aantal besprekingen dat enorm is toegenomen sinds Isala op één locatie zit. Op 5 augustus ging Judith Verhoek met zwangerschapsverlof waarna op 16 september haar dochter Lynn werd geboren. Als aanvulling kwam Lisa van Deenen ons team weer versterken vanaf 1 juli. De zomerperiode was met de verhuizing van de rest van het ziekenhuis hectisch. Door ziekte en/of persoonlijke omstandigheden vielen meerdere mensen uit. Dit hebben we kunnen opvangen met de inzet van Brenda Tuk-Stuster. Zij heeft ervaring met de secretariaatswerkzaamheden pathologie. Via I-flex heeft zij ons met name de zomerperiode doorgeholpen. Eind 2012 zijn we met een nieuwe versie van G2 Medispeech gaan werken, dit heeft geen problemen opgeleverd. In 2013 waren er twee jubilea: op 1 september was Iris Pot 12,5 jaar in dienst en op 1 oktober was Betsie Tuin 25 jaar in dienst. Iris Pot en Betsie Tuin, operationeel leidinggevenden secretariaat Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

13 1.2.4 Bodes In 2013 is de logistieke ondersteuning van de bodes weer van groot belang geweest voor Laboratorium Pathologie en LMMI. De opening van locatie St Jansdal en de overgang naar de nieuwbouw heeft voor de nodige verandering van werkzaamheden gezorgd. Per dag zorgen de bodes voor drie pendeldiensten tussen Zwolle- Harderwijk. Bertus Mooi verzorgt naast zijn bodetaken tevens de assistentie aan de patholoog bij obducties op locatie St Jansdal. Wilma Spijkers is in 2013 volledig inzetbaar geworden als labassistent op de afdeling histologie. Van Hillie Spijksma werd afscheid genomen i.v.m. overgang naar de nieuwbouw. Vanaf december 2013 t/m april 2014 is Wilma Dunnewind volledig werkzaam op de afdeling LMMI i.v.m. opvangen zwangerschapsverlof. Zij wordt vervangen door Nadja Keizer. Het contract van Dicky Kragt werd met 8 uur uitgebreid. In de nieuwbouw werd in 2013 al oriënterend meegekeken naar de inzetbaarheid van de bodes ter ondersteuning bevolkingsonderzoek darmkankerscreening binnen de RVE KCL. Marco v.d. Grift, operationeel leidinggevende histologie, mortuarium & logistiek Mortuarium De medewerkers van Isala leveren uitstekende en piëteitsvolle nazorg aan overledenen binnen Isala. In de afgelopen jaren is er een goede samenwerking ontstaan tussen Isala en de GGD m.b.t. de justitiële inbreng van overledenen. Alle overledenen worden met zorg overgedragen aan de uitvaartverzorgers. De mortuaria van Isala zijn in 2013 van twee locaties samengevoegd tot één afdeling in de nieuwe locatie. Voor een betere dienstverlening aan interne afdelingen, uitvaartverzorgers en nabestaanden is de aanwezigheid van de mortuariummedewerkers uitgebreid. De openingstijden zijn verruimd van uur en in de weekenden van uur. Buiten deze openingstijden is er 24/7 een bereikbaarheidsdienst beschikbaar. In de nieuwbouw van het mortuarium is een speciale opbaarruimte met naastgelegen een familiekamer, beschikbaar voor de nabestaanden van de overledenen. Via I-flex heeft het team versterking gekregen van Yvonne van Urk en Hennie Lier. Paula Honing en Monique van de Hoogen hebben in Engeland bij Omega Supplies een airbrush restauratie cursus gevolgd. Yvonne Huisman-Holterman, operationeel leidinggevende histologie, mortuarium & logistiek Pathologen 2013 was voor de RVE pathologie een enerverend jaar. De dienstverlening in Harderwijk veroorzaakte veel druk op de logistiek en de werkwijze van de pathologen. Zodra dit enigszins in goede banen was geleid ging de voorbereiding voor de verhuizing naar de nieuwbouw van start. In tegenstelling tot de verwachting heeft de opening van de vestiging in Harderwijk tot een grotere druk op de vakgroep geleid dan de verhuizing. Gelet op de geleverde inspanningen was het afblazen van de fusie met het Harderwijkse ziekenhuis voor de vakgroep een zware teleurstelling. Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

14 Personele wijzigingen: In januari 2013 werd de vakgroep uitgebreid met mw. Drs. J.A.L. Hodge en de heer Drs. J. H. Lagendijk, naar aanleiding van de start van de dienstverlening aan het Ziekenhuis St. Jansdal in Harderwijk. Per 1 juni 2013 trad mw. Drs. B.C. Wagemakers-van Bemmel uit dienst van de Isala klinieken in verband met een nieuwe werkkring in het Martini Ziekenhuis. Per 1 december werd de ontstane vacature ingevuld door mw. Drs. S.R. Offerman. RVE voorzitterschap: Per 1 augustus werd het RVE voorzitterschap overgedragen van de heer Dr. M.G. Havenith op de heer Dr. J. Bart. Naar aanleiding van de bevindingen van de kwaliteitsvistitatie werd de overdracht van het RVE voorzitterschap aangegrepen om een toekomstplan op te stellen. Kernpunten hieruit zijn: deelspecialisatie, verdere uniformering en standaardisering van werkwijzen en voortdurende innovatie. Deze onderwerpen zullen in 2014 worden geïmplementeerd. De RVE pathologie beoefent het specialisme pathologie in de volle breedte. Het ambitieniveau ligt hoog, waarmee de vakgroep wil aangeven dat de kwaliteit van de diagnostiek aan moet sluiten bij de kwaliteit die van een groot topklinisch ziekenhuis verwacht mag worden. In de praktijk komt het erop neer dat zowel gangbare als zeldzame diagnostiek adequaat wordt uitgevoerd op een niveau dat het academisch niveau benadert. Om deze ambitie vorm te geven werd in 2013 samengewerkt met het UMCG op het gebied van moleculaire pathologie. Dr. N.A. t Hart besteedde vanaf 1 augustus één dagdeel per week in het UMCG aan de verdere ontwikkeling hiervan. Andere samenwerking vond plaats op het gebied van digitalisering en onderwijs. Dr. J. Bart, RVE voorzitter Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

15 1.3 Ziekteverzuim Totaal (%) w.v. kort w.v. middel w.v.lang /zeer lang Incl. Zwangerschap Exclusief Zwangerschap ( 0 8 dgn.) ( 8 24 dgn.) (>42 dgn.) ,60 (3,36) 5,50 (3,36) 0,97 (1,1) 1,69 (2,26) 2,83 (0,00) ,62 (5,68) 8,50 (5,68) 1,48 (1,99) 1,20 (3,70) 5,13 (0,00) ,40 (1,64) 5,09 (1,64) 2.03 (1.45) 1,84 (0,19) 1,43 (0,00) ,34 (0,00) 4,47 (0,00) 1,84 (0,00) 1,11 (0,00) 1,40 (0,00) ,75 (0,00) 4,40 (0,00) 1,01 (0,00) 1,43 (0,00) 3,67 (0,00) ,96 (2,05) 4,06 (2,05) 0,60 (0,41) 1,07 (1,64) 2,39 (0,00) ,89 (0,00) 2,66 (0,00) 0,73 (0,00) 1,59 (0,00) 1,57 (0,00) ,42 (0,00) 3,38 (0,06) 0,68 (0,06) 1,69 (0,00) 1,28 (0,00) ,40 (8,00) 3,84 (8,00) 0,73 (0,34) 1,38 (1,85) 3,28 (5,81) In bovenstaande tabel zijn de verzuimpercentages van Laboratorium Pathologie en het mortuarium (tussen haakjes) weergegeven. Het ziekteverzuim van 3,84 % van Laboratorium Pathologie wordt voornamelijk veroorzaakt door het middellange (8-24 dagen 1,38 %) en het langere ziekteverzuim (> 43 dagen 3,28 %). Bij het mortuarium wordt het verzuim van 8,00 % veroorzaakt door één langdurig ziektegeval. Vanuit de Isala wordt door het KPI verzuimteam actief beleid gevoerd op het terugdringen van het individuele recidiverende ziekteverzuim en het voorkomen van langdurig ziekteverzuim. De meldingsfrequentie over 2013 is 1,00 voor Laboratorium Pathologie en 0,40 voor mortuarium bij een Isala-norm met maximaal gemiddelde van 1,5. Voor beheersing van het ziekteverzuim is voor het jaar 2013 de norm van 4% gesteld (KPI van de Isala klinieken en de RVE pathologie). Ondanks de grote en ingrijpende veranderingen zoals start dienstverlening St Jansdal te Harderwijk en de verhuizing naar de nieuwbouw is voor het jaar 2013 het verzuim onder de norm van 4% gebleven. Ziekteverzuim Pathologie 10 8 % Totaal ( excl. zwangerschap) Middellang ( 8 t/m 42 dagen) Kort (1 t/m 7 dagen) Lang ( >43 dagen Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

16 1.4 Jaargesprekken Er wordt naar gestreefd om jaarlijks minimaal één keer per jaar een functioneringsjaargesprek (fjg) te houden. Voor het jaar 2013 is deze doelstelling, ondanks de enorme drukte, goed gelukt. Aan het eind van het jaar 2013 is besloten om naast de fjg ook aandacht te besteden aan de onderlinge samenwerking binnen de afdeling en de individuele teams (teamdagen). De leden van de vakgroep hebben allemaal deelgenomen aan de binnen de Isala georganiseerde intercollegiale beoordelingen volgens de CanMEDS methode Jaargesprekken door: Aantal Rycolt Hamoen 12 afdeling cytologie Rycolt Hamoen 1 management assistente Rycolt Hamoen 1 kwaliteitsmedewerker Rycolt Hamoen 4 leidinggevenden Marco v.d. Grift 9 afdeling histologie Marco v.d. Grift 3 bodes Yvonne Huisman 14 afdeling histologie Iris Pot 5 secretariaat Betsie Tuin 3 secretariaat Betsie Tuin 1 administratief medewerker Andre Abbes 2 moleculaire analisten I. Mestebeld, afd. cytologie, heeft i.p.v. een jaargesprek tussentijdse evaluatiegesprekken gehad. L. van Deenen, secretariaat, heeft tussentijdse evaluatiegesprekken gehad. Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

17 1.5 Overlegstructuren (organisatorisch) Periodiek Overleg PO PO Directeur Operations met RVE manager en RVE voorzitter KPI gesprek Directeur Operations, RVE bestuur en RVE controller Jaargesprek RVE pathologie met RvB RVE managersoverleg RVE besturen overleg (KCL, LMMI, Pathologie) 1 x per maand 1 x per maand 1 x per jaar 1 x per week 1 x per 2 weken Stafoverleg laboratoria/beeldvorming (RVE manager, RVE controller en Senior HR) 1 x per week PO RVE manager met RVE controller PO RVE manager met Inkoper PO RVE manager met Senior HR PO RVE manager met Public Relations PO RVE manager met Operationeel Leidinggevenden histologie PO RVE manager met AP ers Cytologie PO RVE manager met OL ers Secretariaat Vakgroepoverleg pathologen Overleg RVE manager en RVE voorzitter Management Team RVE pathologie Werkoverleg per afdeling / team Werkgroep kwaliteit Stuurgroep kwaliteit Management review 1 x per maand 1 x per maand 1 x per maand 1 x per kwartaal 1 x per week 1x per week 1x per week 1 x per 2 weken ad hoc / wekelijks 1 x per week 1 x per maand 1 x per maand 1 x per maand 1 x per kwartaal Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

18 2 Investeringen Aangeschafte apparatuur, software en inventaris in 2013: NB. H= locatie St Jansdal, Z= locatie Isala. Formaldehydemeter, portable (H) Droogstoof (H) Coupe-afdekker (Taper) (Z) Cryostaat (tweedehands) (H) Microscoop (H) Magneetroerder (H) Magneetroerder met verwarming (Z) Koelcel (Z) Formaldehyde mengunit (H) Natarchiefkast (3x) (Z) Zuurkast (6x) (Z) Autopsietafel (2x) (Z) Bioptentafel (1x) (Z) Veiligheidskast brandwerend (4x) (Z) Nanodrop (laptop) (Z) Koelplaat (6x) (Z) Coupe scanner DEMO (Z) Computer coupe scanner (Z) Precisiebalans [3] (Z) Microscoop IFT [E] (Z) Lichtbron, extern (Z) Power supply (Z) Computer (Z) Beeldscherm (Z) Backup (Z) Föhn (Z) Koelkast (2x) (Z) Op afdeling aanwezige tijdschriften: American Journal of Surgical Pathology Annals of Oncology Cardiovascular Pathology Diagnostic Cytopathology Histopathology Modern Pathology Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde Nederland Tijdschrift voor Oncologie Pediatric & Developmental Pathology VAP Visie Virchows Archiv: The European Journal of Pathology Zoekmachine Immunohistochemie Zorgvisie Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

19 Aangeschafte boeken 2013: Pathologie Zwolle: Morson and Dawson s Gastrointestinal Pathology; N.E. Sheperd, B.F. Warren, G.T. Williams, J.K. Greenson, G.Y. Lauwers, M.R. Novelli, 2013, 5 th edition, ISBN WHO Classification of Tumours of Soft Tissue and Bone; C.D.M. Fletcher, J.A. Bridge, P.C.W. Hogendoorn, F. Mertens, 2013, 4th edition, ISBN Afkortingen in het Medisch Dossier; S. Sloot, jaargang 2012, ISBN AFIP Atlas of Tumor Pathology, Series 4, Tumors and Cysts of the Jaws, nr. 16; R.A. Robinson, S.D. Vincent, 2013, 1 st edition, ISBN Cytology; E.S. Cibas, B.S. Ducatman, 2012, 3 rd edition, ISBN (tweemaal) TNM Classification of Malignant Tumors; L.H. Sobin, M.K. Gosporadowicz, C. Wittekind, 2009, 7 th edition, ISBN (tweemaal) Bancroft s theory and practise histological techniques; K.S. Suvarna, C Layton, J.D. Bancroft, 2012, 7th edition, ISBN Head and Neck Pathology; L.D.R. Thompson, S. Müller, 2012, 2 nd edition, ISBN Practical Soft Tissue Pathology; J.L. Hornick, 2013, 1 st edition, ISBN Diagnostic Histopathology of Tumors, 2-Volume Set; C.D.M. Fletcher, 2013, 4 th edition, ISBN Handboek Colorectaal Carcinoom, dr. C.J.A. Punt, C.A.M. Marijnen, I.D. Nagtegaal, C.J.H. v.d. Velde, 2011, 1 st edition, ISBN Breast Pathology, D.J. Dabbs, 2012, 1 st edition, ISBN AFIP deel 17: Tumors of the Upper Aerodigestive Tract and Ear, S.E. Mills, B. Stelow, 2013, 1 st edition, ISBN AFIP deel 18: Tumors of the Testis and Adjacent Structures, T M. Ulbright, R. H. Young, 2013, 1 st edition, ISBN Histological Diagnosis of Nevi and Melanoma, G. Massi, P. E. LeBoit, nd edition, ISBN Muscle Disease, Pathology and Genetics, H.H. Goebel, C.A. Sewry, R.D. Weller, 2013, 1 st edition, ISBN Neurodegeneration: the Molecular Pathology of Dementia and Movement Disorders, D.W. Dickson, R.O. Weller, 2011, 2 nd edition, ISBN AFIP 19, Tumors of the Peripheral Nervous System, B.W. Scheithamer, C.R. Antonescu, J.M. Woodruff, 2013, 1 st edition, ISBN Diagnostic Pathology: Fetal Histology, J.M. Comstock, L.V. Furtado, S. Bryson, 2013, 1 st edition, ISBN Enzinger and Weiss s Soft Tissue Tumors, J.R. Goldblum, A.L. Folpe, S.W. Weiss, 2013, 6 th edition, ISBN Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

20 Mond- en Kaakziekten, Prof. Dr. J. v.d. Waal, 2011, 2 de editie, ISBN Sobotta Atlas van de menselijke anatomie, 4-delige cassette, F. Paulsen, J. Waschke, 2011, 4 de editie, ISBN Scientific English, C. Hrdina, R. Hrdina, 2010, 1 st edition, ISBN Pinkhof geneeskundig woordenboek, J.J.E. van Everdingen, 2011, 12th edition, ISBN Medisch woordenboek Engels-Nederland/Nederland-Engels, F.J.A. Mostert, 5 e herziene druk, ISBN Pathologie Harderwijk: WHO Classification of Tumours; Pathology & Genetics Tumor; Tumours of the Urinary System and Male Genital Organs, J.N. Eble, G. Sauter, J.I. Epstein, I.A. Sesterhenn, 2004, 1 st edition, ISBN WHO Classification of Tumours; Pathology & Genetics Tumor; Skin Tumours; P.E. LeBoit, G. Burg, D. Weedon, A. Sarasin, 2006, 4 th edition, ISBN WHO Classification of Tumours; Pathology & Genetics; Tumours of Endocrine Organs, R.A. DeLellis, R. Lloyd, P. Heitz, C. Eng, 2004, 1 st edition, ISBN WHO Classification of Tumours of Haematopoeietic and Lymphoid Tissues, S.H. Swerdlow, E. Campo, N.L. Harris, E.S. Jaffe, S.A. Pileri, H. Stein, J. Thiele, J.W. Vardiman, 2008, 4 th edition, ISBN WHO Classification of Tumours of Soft Tissue and Bone, C.D.M. Fletcher, J.A. Bridge, P.C.W. Hogerdoorn, F. Mertens, 2013, 4 th edition, ISBN Urologic Surgical Pathologie, D.G. Bostwick, L. Cheng, 2008, 2 nd edition, ISBN The Gleason Grading System, J. Epstein, 2013, 1 st edition, ISBN Bone Marrow Pathology, B.J. Bain, D.M. Clark, B.S. Wilkins, 2010, 4 th edition, ISBN Ioachim s Lymph Node Pathology, H.L. Ioachim, L.J. Medeiros, 2009, 4 th edition, ISBN Jaffe Hematopathology, E.S. Jaffe, N.L. Harris, J.W. Vardiman, E. Campo, D.A. Arber, 2011, 1 st edition, ISBN Barnhill Dermatopathology, R. Barnhill, A.N. Crowson, C. Magro, M. Piepkorn, 2010, 3 rd edition, ISBN Skin Pathology, D. Weedon, 2010, 3 rd edition, ISBN Surgical Pathology, J. Rosai, 2011, 10 th edition, ISBN Surgical Pathology GI Tract, Liver, Biliary Tract and Pancreas, R.D. Odze, J.R. Goldblum, 2009, 1 st edition, ISBN Pathology of the Lungs, B.C. Corrin, A.G. Nicholson, 2011, 3 rd edition, ISBN Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

21 Enzinger s and Weiss Soft Tissue Tumors, S.W. Weiss, J.R. Goldblum, 2008, 5 th edition, ISBN Cytology: Principles and Clinical Correlates, E.S. Cibas, B.S. Ducatman, 2012, 3 rd edition, ISBN Blaustein s Pathology Female Genital Tract, R.J. Kurman, L. H. Elienson, B.M. Ronnett, 2011, 6 th edition, ISBN Diagnostic Gynaecologic and Obstretic Pathology, C.P. Crum, M.R. Nucci, K.R. Lee, 2011, 2 nd edition, ISBN TNM Classification of Malignant Tumours, L.H. Sobin, M.K. Gospodanowicz, C. Wittekind, 2009, 7 th edition, ISBN Histology for Pathologists, S.E. Mills, 2012, 4 th edition, ISBN Handbook of Practical Immunohistochemistry, F. Lin, J. Prichard, 2011, 1 st edition, ISBN Practical Dermatopathology, R.P. Rapini, 2012, 2 nd edition, ISBN AJCC Cancer Staging Manuel, S.B. Edge, D.R. Byrd, C.C. Compton, A.G. Fritz, F.L. Greene, A. Trotti, 2010, 7 th edition, Gynaecologic Pathology, M.R. Nucci, E. Oliva, 2009, 1 st edition, ISBN Dermatopathology, K.J. Busam, 2009, 1 st edition, ISBN Bone and Soft Tissue Pathology, A.L. Folpe, C.Y. Inwards, 2009, 1 st edition, ISBN Head and Neck Pathology, L.D.R. Thompson, 2012, 2 nd edition, ISBN Breast Pathology, F. O Malley, S.E. Pinder, A.M. Mulligan, 2 nd edition, ISBN Hematopathology, Hsi, 2006, ISBN Gastriontestinal and Liver Pathology, C.A. Iacobuzio-Donahue, E.A. Montgomery, 2011, 1 st edition, ISBN Diagnostic Histopathology of Tumors, C.D.M. Fletcher, 2-Volume Set, 2013, 4 th edition, ISBN Morson and Dawson Gastrointestinal Pathology, N. Sheperd, 2013, ISBN Handboek Colorectaal Carcinoom, C.J.A. Punt, C.A.M. Marijnen, I.D. Nagtegaal, C.J.H. v.d. Velde, 2011, 1 st edition, ISBN Breast Pathology, D.J. Drabbs, 2012, 1 st edition, ISBN AFIP 17: Tumors of the Upper aerodigestive Tract & Ear, S.E. Mills, B. Stelow, 2013, 1 st edition, ISBN AFIP 18: Tumors of the Testis and Adjacent Structures, T.M. Ulbright, R.H. Young, 2013, 1 st edition, ISBN Histological Diagnosis of Nevi and Melanoma, G. Massi, P.E. Le Boit, 2 nd edition ISBN Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

22 AFIP 19, Tumors of the Peripheral Nervous System, B.W. Scheithamer, C.R. Antonescu, J.M. Woodruff, 2013, ISBN Enzinger and Weiss s Soft Tissue Tumors, J.R. Goldblum, A.L. Folpe, S.W. Weiss, 2013, 6th revised edition, ISBN Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

23 3 Patiëntenzorg 3.1 Algemeen Productieoverzicht In aantallen Histologie Totaal 16, Isala St Jansdal Extern/overig 7 Huisartsen Vriescoupes Totaal Isala St Jansdal Immunohistochemie Totaal Isala 1,809 3, St Jansdal Extern/overig Huisartsen Morfometrie Totaal Isala 135 St. Jansdal 115 Elektronenmicr. ond. Totaal 12 Isala 8 St Jansdal 4 Eenvoudig moleculair ond. Totaal In situ hybridisatie Isala 227 St Jansdal 80 Extern/overig 53 Huisartsen 2 Totaal HPV-bepaling Isala 739 St Jansdal 357 Extern/overig Huisartsen 411 Complex moleculair ond. Totaal Isala 159 St Jansdal 48 Extern/overig 15 Huisartsen 2 Consulten extern gevraagd Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

24 In aantallen Obducties Totaal Isala St Jansdal Extern/overig Huisartsen Cytologie Niet-gynaecologisch Totaal Isala St Jansdal Extern/overig Huisartsen Puncties Totaal Isala Extern/overig 1 Huisartsen Agar Totaal Isala St Jansdal Extern/overig Huisartsen Flowcytometrie Totaal 73 Isala 36 Huisartsen 37 Gynaecologisch Totaal Bevolkingsonderzoek Totaal Isala St Jansdal 48 Huisartsen Indicatie Totaal Isala St Jansdal 942 Huisartsen Totale productie (aantallen) Totale productie CTG * Bovenstaande gegevens op basis van facturatiecodes. Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

25 Ontwikkeling productie Pathologie CTG productie-eenheden Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

26 3.1.2 Zorgzwaarte De laatste jaren is er landelijk sprake van een toenemende discussie over de doelmatige inzet van aanvullende diagnostische onderzoeken binnen de DOT systematiek. Deze discussie kan vanuit verschillende gezichtspunten worden gevoerd; kostenbesparing van diagnostiek, kostenbesparing op voorkomen van onnodige zorg, voorkomen van onnodige onderzoeken, etc. Onderzoeken uitgevoerd door de RVE pathologie laten al meerdere jaren een dalende c.q. stabiliserende trend zien. Deze dalende trend wordt bereikt door op professioneel niveau gerichte afspraken te maken tussen de aanvragende (poort)specialismen en de ondersteunende specialismen. Het is zeer complex om de doelmatigheid van de uitgevoerde onderzoeken in relatie met de algemene productieomvang en kwaliteit inzichtelijk te maken. Als een van de indicatoren maken we gebruik van de indicator waarbij op basis van de Palga diagnose (gebaseerd op de SNOMED) een verdeling is gemaakt tussen onderzoeken met en zonder een (pre)maligne diagnose. De aanname is dat bij selectiever aanvragen van pathologie diagnostiek er een reductie plaats vindt op de meer eenvoudige diagnostiek en er sprake zal zijn van een relatieve toename van (pre)maligne diagnoses in de gehele casemix. Naast de KPI (pre)maligne diagnoses zijn er ook laboratorium technische indicatoren te benoemen die als indicator / KPI gezien kunnen worden van de zorgzwaarte zoals het aantal cassettes en het aantal glaasjes c.q. aanvullend onderzoek per aanvraag. In bijgaande tabel en grafiek zijn de verschillende trends inzichtelijk gemaakt voor de histologie- en cytologieonderzoeken voor locatie Isala. Voor zowel de histologie- als de cytologie onderzoeken wordt er een stijging gezien passend bij de aanname dat er gerichter onderzoek is aangevraagd. De vakgroep pathologie ervaart dan ook een verzwaring in de case mix van de diagnostiek, waarbij er een afname is van eenvoudige casuïstiek en een toename van complexe diagnostiek. Overzicht zorgzwaarte % (pre) maligne diagnoses bron. UDPS Aantal Cytologie onderz Waarvan n.(pre)maligne KPI % (pre)maligne C 11,74 14,64 14,73 15,18 15,36 16,50 16,61 16,75 19,11 Aantal Histologie onderz Waarvan n.(pre)maligne KPI % (pre)maligne T 19,7 19,4 19,2 19,7 19,8 19,9 21,2 21,4 24,1 Eind 2013 is de situatie dat zowel voor Isala als St Jansdal ca. 24% van de histologie onderzoeken een (pre)maligne proces betreft. De cytologie onderzoeken tussen St Jansdal en Isala vertonen een duidelijk verschil (St Jansdal 12 % versus Isala 21 %), grotendeels veroorzaakt door de florerende punctiepoli Isala met afdeling Radiologie. Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

27 In onderstaande tabel en grafiek is de trend over het aantal cassettes per histologisch onderzoek en het aantal glaasjes per histologisch onderzoek weergegeven. De gegevens zijn weergegeven vanaf het eerste volle jaar gebruik van het LMS. De percentuele stijging in 2013 t.o.v is in het aantal cassettes 6,4 % en het aantal glaasjes 4,8 %. Overzicht zorgzwaarte histologisch onderzoek (bron LMS) aantal onderzoeken aantal cassettes KPI aantal cassettes per onderzoek 2,67 2,77 2,84 aantal glaasjes KPI aantal glaasjes per onderzoek 6,45 6,68 6,76 * histochemisch * immunologisch * moleculair * overig ,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 KPI "componenten" histologisch onderzoek KPI aantal cassettes per onderz. KPI aantal glaasjes per onderz. Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

28 3.2 Histologie Productieoverzicht RVE Isala anesthesie bijz. tandheelkunde cardiologie chirurgie gynaecologie intensivisten 2 3 interne geneeskunde interne MDL kaakchirurgie kindergeneeskunde kno longziekten neurochirurgie neurologie oogheelkunde orthopedie plastische chirurgie radiologie 1 1 radiotherapie reumatologie thorax-chirurgie urologie Overig Isala dermatologisch centrum fertiliteit 1 Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

29 St Jansdal cardiologie 1 chirurgie dermatologie 1981 gynaecologie interne geneeskunde 1109 interne MDL 1826 kno 414 kaakchirurgie 132 kindergeneeskunde 1 longziekten 170 neurochirurgie 3 neurologie 2 oogheelkunde 69 orthopedie 86 plastische chirurgie 264 radiologie 58 radiotherapie 67 urologie Extern abortuskliniek 1 1 chirurgie extern 1 3 dermatologie extern 2 1 interne geneeskunde extern 1 pathologie laboratoria extern longziekten extern neurologie extern 1 tandarts/parodontologie verpleeghuisarts/revalidatiecentrum Huisartsen huisarts Totaal Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

30 Verdeling Histologie 2013 Isala (grafiek 3.2.1) overig >500 8% chirurgie 14% huisarts 19% gynaecologie 12% interne geneeskunde 5% dermatologisch centrum 20% urologie 4% interne MDL 15% plastische chirurgie 3% Verdeling Histologie 2013 St Jansdal (grafiek 3.2.1) dermatologie 7% overig >250 6% urologie 3% chirurgie 22% plastische chirurgie 4% kno 17% interne MDL 11% interne geneeskunde 11% gynaecologie 19% Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

31 3.2.2 Histochemische kleuringen Kleuring Kleuring H.E Jicht 1 4 H.E. gedepigmenteerd 7 12 Koper H.E. vriescoupe Leder Blanco M.S.B. 5 3 AB-Hyaluron Masson-Goldner Ache Mucicarmijn 2 7 Ache Mz Jones Alcian Blue NADH Azan NADH Bielschowsky 9 Pas C.R./KMNO4 3 4 Pas Diastase Congo Rood Ptah - 9 Dep (niet spoed) Reticuline EvG (Verhoeff) Schmorl Fontana Sirius Red Fouchet 7 3 Spoed DEP Giemsa Steiner 19 Gram Toluidine Blauw 4 7 Grocott Von Kossa 5 7 Grocott (cytologie) Z.N Hale's Iron IJzer (Perls) TOTAAL Hematopathologie PALGA zoekterm: (Maligne) lymfoom M. Kahler ALL CLL AML CML Hodgkin Alle lymforeticulaire maligniteiten Alle crista biopten N.B. Betreffen diagnostiek-nummers. Het aantal unieke patiënten zal lager liggen. Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala

32 3.2.4 Mohs-chirurgie De samenwerking tussen de afdelingen Dermatologie en Pathologie verloopt erg goed. In de loop van 2013 is het aantal Mohs dagen uitgebreid van 3 naar 4 dagen. Op donderdag wordt door Dr. van de Scheur uit Deventer gemohst. Hierdoor is het aantal patiënten en vriescoupes ten opzichte van 2012 weer gestegen. Er wordt geopereerd op maandag, dinsdag, woensdag en donderdag. Deze dagen worden begeleid door 5 analisten: Ilja de Ronde, Elisabeth Geertsema, Sara Ruiter, Naomi Heimensen en Chantal Evertsen. Bij gecompliceerde Mohs patiënten worden soms twee analisten ingepland. Het aantal consulten is licht gestegen, maar gezien de toename van patiënten verwaarloosbaar. Het aantal Slow Mohs-onderzoeken is gedaald t.o.v Voor 2014 wordt er een stijging verwacht in het aantal patiënten, echter maximaal 4 patiënten per dag blijft wenselijk. Mohs gegevens per jaar: Aantal Mohs-dagen Totaal aantal patiënten Totaal aantal stukjes Totaal gesneden vriescoupes Aantal consulten patholoog tijdens Mohsprocedure Aantal patiënten waarvan (ook) Slow Mohs 34 9 Gemiddelden (in %): Patiënten per dag 4,33 4,60 4,35 Stukjes per patiënt 4,91 4,38 4,28 Vriescoupes per patiënt 22,45 27,02 25,88 Vriescoupes per dag 97,29 124,37 112,46 Waarvan ook Slow Mohs in % 6,65 1,51 Ilja de Ronde, Yvonne Huisman-Holterman Huisartsendiagnostiek In 2013 is de lijn zoals die is ingezet in 2011 en 2012 voortgezet. Het Interline traject is afgerond en de vier richtlijnen, zoals eerder beschreven in het jaarverslag van 2011, werden door Marco Bol, Evan Boers en Rycolt Hamoen (RVE manager) samen met, of huisarts van Herk, of huisarts Speijers toegelicht op locatie bij de huisartsen in de praktijk. De animo onder de huisartsen was ook nu nog groot (meer dan 90% opkomst) en de waardering hoog (gemiddeld 8,8) waardoor de Interline pathologie bij de top 5% van beste Interline waarderingen hoort binnen de Isala klinieken. In 2013 is het aantal ingestuurde huidexcisies door huisartsen wederom toegenomen ten opzichte van In totaal werden 5274 huidexcisies beoordeeld, tegenover 4857 het jaar ervoor. Een stijging van 8,5%. Het aantal huidexcisies ten opzichte van de totale productie nam af, maar dit is te verklaren door de toegenomen productie ten gevolge van de pathologie uit het St jansdal in Harderwijk. De verwachting is dat de stijging van het aantal huidexcisies in 2014 verder zal toenemen. Jaarverslag Laboratorium Pathologie Isala