SECUNDAIR ONDERWIJS. A-stroom. eerste graad. eerste en tweede leerjaar BASISVORMING. EX-s. (Vervangt 97166) 2003/4//1/T/BV/1/I/ /D/ Onderwijsvorm:

Transcriptie

1 SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: A-stroom Graad: eerste graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: BASISVORMING Vak(ken): AV Lichamelijke opvoeding 2/2 lt/w Vakkencode: EX-s Leerplannummer: 2003/003 (Vervangt 97166) Nummer inspectie: 2003/4//1/T/BV/1/I/ /D/

2 1e graad A-stroom basisvorming 1 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) INHOUD Visie... 2 Beginsituatie... 3 Algemene doelstellingen... 4 Leerplandoelstellingen / leerinhouden... 6 Domein 1: Individuele beweginggebieden Atletiek Ritmische of dansante bewegingsvormen Gymnastiek Verdedigingssporten Zwemmen Domein 2: Doel- en terugslagspelen Algemene pedagogisch-didactische wenken en timing Minimale materiële vereisten Evaluatie Bibliografie... 44

3 1e graad A-stroom basisvorming 2 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) Visie Met de onderwijsvernieuwing wil het beleid beklemtonen dat de school moet werken aan een evenwichtige harmonische vorming en dat ze bijgevolg een ruimere taak heeft dan alleen kennisoverdracht en intellectualisme. De Lichamelijke opvoeding 1 wordt aldus een belangrijke taak toegewezen en behoort in het secundair onderwijs tot de basisvorming van elke leerling. In eerste instantie is de opdracht van de LO binnen het curriculum (2u/week) het bijbrengen van bewegingsgebonden basiscompetenties waarmee de leerlingen in de maatschappij kunnen functioneren. Via de eindtermen worden deze basiscompetenties bepaald. Het minimum leerplan (leerplandoelstellingen en leerinhouden) is hetzelfde voor alle leerlingen. Deze eindtermen moeten bereikt worden door de grote meerderheid van de leerlingen. Een nummer naast de leerplandoelstellingen verwijst naar de decretale nummering van de betreffende eindterm. Uitbreidingsdoelstellingen (U), zijn doelstellingen vooropgesteld door het Gemeenschapsonderwijs als uitbreiding op de minimale doelstellingen. Ze zijn aangepast aan leeftijd en geslacht en kunnen verschillend zijn voor jongens en meisjes. Ze worden, naargelang de mogelijkheden van de school, nagestreefd met de respectievelijke doelgroepen. Daarbij wordt ook nog de nodige ruimte voorzien voor een schooleigen invulling. De school en de leerkracht Lichamelijke opvoeding in het bijzonder moeten programma's aanbieden (curriculair en extra-curriculair) die vooral een actieve levensstijl op school en in de maatschappij nastreven. Deelnemen aan bewegingssituaties vraagt van de jongeren niet alleen bewegingsvaardigheden, maar ook kennis en inzicht in bewegen, de bewegings- en sportcultuur en in het andermans kunnen. Dit laatste vraagt een aantal attitudes en sociale vaardigheden. Daarom worden in bewegingssituaties steeds op een geïntegreerde manier motorische, psycho-motorische, cognitieve, dynamisch-affectieve en sociale vaardigheden ontwikkeld bij kinderen van elke leeftijd, aangepast aan hun ontwikkelingsniveau en sociale achtergrond. LO-onderwijs vertrekt vanuit bewegingssituaties die bij voorkeur vanuit een probleemgericht leren worden aangeboden. Het is bovendien het enige vak dat zich uitdrukkelijk richt naar de motorische vormingscomponent van de leerlingen. LO heeft de belangrijke taak de fysieke en motorische ontwikkeling van kinderen en jongeren te bevorderen. Als zodanig dient zij in te spelen op de noden van het groei- en ontwikkelingsproces dat specifiek is voor elke leeftijd. Wegens de grote verschillen in fysieke mogelijkheden, in sportmotorische vaardigheden, in tempo en belangstelling en in attitude tegenover bewegingsactiviteiten bij jongens en meisjes wordt hiermee rekening gehouden in het leerproces. Voor de organisatie van de lessen Lichamelijke opvoeding verwijzen we naar de algemene pedagogischdidactische wenken. 1 Voortaan wordt Lichamelijke opvoeding afgekort als LO.

4 1e graad A-stroom basisvorming 3 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) Beginsituatie Het leerplan secundair onderwijs bouwt verder op de kennis, de vaardigheden en de attitudes van het leerplan Lichamelijke opvoeding van het basisonderwijs. Een goede kennis van de beginsituatie is een basis voor een goede werking. Het is noodzakelijk werk te maken van het bepalen van de beginsituatie van elke leerling, zeker wat betreft het zwemmen (zie specifieke pedagogisch-didactische wenken zwemmen). In het secundair onderwijs wordt de basisvorming aangevuld en uitgediept maar desnoods ook geremedieerd. Omdat niet alle leerlingen fysiek dezelfde mogelijkheden hebben, dringt een gedifferentieerde aanpak zich op. Evenwel moeten ernstige tekorten bij kinderen gesignaleerd worden. In het kader van de zorgbreedte voor de leerlingen kan de school aangepaste remediëring voorzien tijdens inhaallessen of kan de hulp van CLB ingeroepen worden. Men zal extra aandacht hebben voor kinderen met o.a. astma, allergie, hyperventilatie, obesitas, motorische achterstand, hoogtevrees, faalangst.

5 1e graad A-stroom basisvorming 4 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) Algemene doelstellingen De fysieke belasting blijft de fundamentele peiler van ons vak. De fysieke belasting loopt als een rode draad doorheen de drie doelstellingsdomeinen. In het kader van de differentiatie is fysieke belasting een relatief begrip dat aangepast wordt aan het niveau van de leerling. Voor het ontwikkelen van een fitte levensstijl is het nodig om motorische competenties op te bouwen, wat uiteindelijk zal leiden tot het ontwikkelen van het zelfconcept en het sociaal functioneren. Onderstaande drie componenten moeten dus steeds in hun onderling verband gezien worden. 1. Ontwikkelen van motorische competenties de motorische basisbewegingen kunnen uitvoeren met gebruik van de juiste techniek de basisbewegingen aanwenden in sport- en spelsituaties kennis van en inzicht in de uitgevoerde bewegingssituaties hebben eenvoudige bewegingsproblemen kunnen oplossen en verantwoorde beslissingen nemen verschillende rollen kunnen vervullen in bewegingssituaties zoals uitvoerder, helper, aanvaller, verdediger, groepsleider, scheidsrechter de bewegingskansen die de natuur biedt op een milieuvriendelijke manier kunnen benutten zich via bewegingen en houdingen kunnen uitdrukken en communiceren en zo een persoonlijke bewegingsstijl opbouwen 2. Ontwikkelen van een gezonde en veilige levensstijl optimale fitheid ontwikkelen gebaseerd op uithouding, kracht, lenigheid en snelheid verwerven van de nodige attitude om een gezonde en veilige levensstijl na te streven en te onderhouden spontaan deelnemen aan bewegingsactiviteiten buiten de lessen LO de risico's voor gezondheid en veiligheid bij het bewegen kunnen inschatten en vermijden de elementaire regels van hygiëne en lichaamsverzorging kennen en ze ook kunnen toepassen het belang inzien van een correcte houding en een correcte bewegingsuitvoering om overbelasting en kwetsuren te vermijden het belang inzien van aangepaste kledij en schoeisel in functie van het veilig deelnemen aan bewegingsactiviteiten inzicht hebben in de factoren die de fysieke fitheid bevorderen en de aangeleerde oefenprogramma's kunnen toepassen

6 1e graad A-stroom basisvorming 5 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) 3. Ontwikkelen van het zelfconcept en het sociaal functioneren zich kunnen inzetten en leren volhouden bij fysiek aangepaste of moeilijke opdrachten een opdracht kunnen volhouden en afwerken plezier beleven aan bewegingsactiviteiten en fysieke inspanning de nodige verantwoordelijkheidszin hebben om veilig te kunnen omgaan met anderen, alsook met toestellen en tuigen positief omgaan met winst en verlies kunnen functioneren in groepsactiviteiten eigen bewegings- en lichaamskwaliteiten en -begrenzingen kennen en die van anderen kunnen inschatten, aanvaarden en waarderen afspraken en regels toepassen en leiding aanvaarden attitudes van fair play en sportiviteit ontwikkelen 4. Vakoverschrijdende doelstellingen het belang inzien van een evenwichtige tijdsverdeling tussen schoolwerk en training leren omgaan met lichamelijke veranderingen in de puberteit weten dat het gebruik van genots- en geneesmiddelen een invloed heeft op sportprestaties op een gepaste manier raadgevingen kunnen uiten en aanvaarden de invloed van het gedrag op de eigen veiligheid en die van anderen inschatten het identificeren van enkele veilige en onveilige situaties en voorbeelden geven van preventieve maatregelen weten wat fout is en hoe fouten kunnen vermeden worden ordelijk, systematisch en regelmatig oefenen leiding geven in spelsituaties ongelijk of onmacht kunnen toegeven in spelsituaties

7 1e graad A-stroom basisvorming 6 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) Leerplandoelstellingen / leerinhouden De leerplandoelstellingen en de leerinhouden staan in onderlinge relatie. Leerinhouden zijn middelen om doelstellingen te bereiken. De doelstellingen in dit leerplan sluiten nauw aan bij de vakgebonden eindtermen van de 1 e graad, die in de eerste kolom worden aangeduid met het decretale nummer. Motorische competenties worden bereikt via aangepaste leerinhouden en aangepaste methodischdidactische werkvormen en kunnen verschillend zijn voor jongens en meisjes. Attitudegebonden en vakoverschrijdende doelstellingen kunnen niet steeds door specifieke leerinhouden bereikt worden maar eerder door een gepaste methodisch-didactische aanpak. Daarenboven zijn er een aantal attitudegebonden doelstellingen die als een rode draad doorheen het leerproces van alle disciplines lopen. De doelstellingen en de leerinhouden worden per discipline geformuleerd. Dit leerplan verwijst tevens naar vakoverschrijdende eindtermen (VOET) daar waar de binding tussen de vakgebonden en de vakoverschrijdende eindtermen evident is. Let wel: vakoverschrijdende eindtermen zijn minimumdoelen die niet specifiek behoren tot een vakgebied, maar onder meer door middel van meerdere vakken of onderwijsprojecten kunnen worden gerealiseerd. Zij zijn in eerste instantie een opdracht voor het hele schoolteam. Om uit te maken hoe alle vakoverschrijdende eindtermen op schoolniveau kunnen gerealiseerd worden, zijn afspraken nodig tussen de collega s van alle vakken. Het is aangewezen om deze afspraken formeel vast te leggen. Indien de vakgroep nog andere VOET realiseerbaar acht binnen het vak LO, wordt dit vastgelegd in een verslag waarin zowel de visie en de planning zijn opgenomen. Bij de aanvang van het schooljaar maakt de leraar een oordeelkundige keuze van de leerinhouden waarmee hij de vakgebonden en vakoverschrijdende doelstellingen wil realiseren (bij voorkeur na overleg met de vakgroep) en stelt een jaarvorderingsplan op waarin hij de leerstof op een evenwichtige wijze verdeelt over het beschikbare aantal lestijden. De leerplandoelstellingen zijn gerelateerd aan de vakgebonden en/of vakoverschrijdende eindtermen. Voor het gemak van de leerplangebruiker worden de eindtermen met de decretale lettercode en nummering aangeduid. Eindtermen LO: LO + nr. Vakoverschrijdende eindtermen: lettercode + nr. VL = leren leren VS = sociale vaardigheden VB = burgerzin VG = gezondheidseducatie VM = milieueducatie Attitude gebonden eindtermen worden met een asterisk (*) aangeduid.

8 1e graad A-stroom basisvorming 7 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) DOMEIN 1: Individuele beweginggebieden 1.1. Atletiek Decr. nr. De leerlingen LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN Motorische competenties LOPEN LO kunnen een duurloop uitvoeren LO kunnen een sprint uitvoeren - lange tijd lopen aan eigen tempo in open lucht LO kunnen een vertesprong uitvoeren - starten op auditieve en visuele prikkels LO kunnen een hoogtesprong uitvoeren - korte sprints LO 5 5. kunnen de belangrijkste onderdelen van een beweging benoemen - lopen met ritmeveranderingen en met correcte looptechniek LO werpen en stoten U: U 7. kunnen het verschil tussen werpen en stoten aangeven - starttechniek U 8. leren ritmeveranderingen aanvoelen bij het lopen - extensieve interval U 9. kunnen een hoogtesprong uitvoeren en ruglings een hindernis overschrijden Gezonde en veilige levensstijl: SPRINGEN LO ontwikkelen fitheid op basis van uithouding, kracht en snelheid - aanloop; afstoot 1 Vt ; vertesprong; veilig landen LO kennen het belang van een opwarming voor en tot rust komen na fysieke activiteiten LO ervaren dat lopen in open lucht goed is voor de ontwikkeling van hart en longen LO 29 - VG passen hygiënische regels toe VG leren omgaan met lichamelijke veranderingen in de puberteit - aanloop; afstoot 1Vt; hoogtesprong en ruggelings hindernis overschrijden; veilig landen

9 1e graad A-stroom basisvorming 8 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) Decr. nr. De leerlingen LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN LO gebruiken de gepaste kledij voor de betreffende bewegingsactiviteit LO 2 VG 7 VG leven veiligheidsvoorschriften, afspraken en regels na 17. kunnen op een efficiënte manier hulp inroepen in een noodsituatie en zelf eerste hulp bieden bij kleine wonden WERPEN EN STOTEN LO 30* 18. zijn bereid om hun aëroob uithoudingsvermogen te verbeteren door regelmatig te oefenen - stand / stoten met medicinbal U 19. ervaren de ontspanning en de positieve invloed van fysieke inspanning, sport en spel LO 4 VL 6 LO 31 VG 7 LO 22* VS 2 Zelfconcept en sociaal functioneren U - stand / werpen met tennisbal 20. oefenen zelfstandig en onder begeleiding in kleine groepen - aanloop en schouderworp met tennisbal/ hockeybal - stand / stoottechniek met medicinbal 21. leven afspraken en regels na 22. leren omgaan met elementen als spanning, verliezen, winnen en fair play LO tonen in alle omstandigheden respect voor het materiaal LO 33 VS 2 VB betrekken alle leerlingen zonder onderscheid van geslacht, etnische origine of motorische aanleg in spel of andere groepsactiviteiten LO 34* 25. leren eigen bewegingsuitvoeringen en beperkingen juist inschatten LO 35* 26. tonen inzet en volharding en leren eigen grenzen verleggen VS stellen zich dienstvaardig op tegenover anderen VS helpen elkaar en waarderen de prestaties van de medeleerlingen

10 1e graad A-stroom basisvorming 9 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) 1.1 Atletiek Nr. Specifieke pedagogisch-didactische wenken Timing 1. UITHOUDINGSLOPEN - Lopen met aangepaste kledij in open lucht en bij voorkeur in een natuurlijke omgeving zoals park, bos, langs het water,... (LO 24) - De natuur biedt grote mogelijkheden die de school niet mag verwaarlozen. Bij lopen in de natuur respect voor de natuur leren opbrengen door bijvoorbeeld op de paden te blijven, geen planten te beschadigen.(vm 6) - Bij loopactiviteiten buiten de school de nodige aandacht besteden aan de veiligheid en duidelijke afspraken maken. Occasioneel kunnen verkeersveilige vaardigheden aan bod komen. (VG 9) - Door het aanbieden van gevarieerde organisatievormen en oefenvormen (driehoekslopen, omgangslopen,...) kan men de leerlingen leren voldoening te beleven aan de fysieke inspanning. - De duurloop regelmatig en systematisch opbouwen tot ononderbroken lopen. Cooper-test is slechts een mogelijk testmoment. - De vorderingen (laten) noteren en bespreken. (LO 30*) - De leerlingen worden geïnformeerd (voor, tijdens of na de les) over het belang van een evenwichtige voeding, de relatie arbeid en rust, de hartslag bij inspanning en bij recuperatie, de invloed van genots- en geneesmiddelen op de sportprestaties. (VG 4, VG 5) - Na de duurloop (volgens de plaatselijke mogelijkheden) leren de leerlingen zich te verfrissen en andere kledij aan te trekken. 2. SPRINGEN - Landingsheuvel bij hoogspringen voldoende hoog, zacht en veilig. - Competitievormen van verspringen niet op een zachte valmat maar in een verspringput. - Gevarieerde oefenvormen gebruiken om de springkracht en de springbehendigheid te ontwikkelen. - Uitleggen wat de belangrijkste fasen zijn bij een sprong en elkaar leren observeren. (LO 5; LO 6) - Groepsopdrachten, groepscompetities zijn motiverend en stimuleren het sociaal contact. (LO 31, LO 33) 3. WERPEN EN STOTEN - Opstellingen kiezen die absoluut veilig zijn. - Duidelijke afspraken maken i.v.m. veiligheid (bijv. terughalen van de bal). (LO 2, VG 7) - Gevarieerde organisatievormen en didactische werkvormen gebruiken. - Groepsopdrachten, groepscompetities zijn motiverend en stimuleren het sociaal contact. (LO 31, LO 33)

11 1e graad A-stroom basisvorming 10 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) 1.2. Ritmische of dansante bewegingsvormen Decr. nr. De leerlingen LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN Motorische competenties LO voeren eenvoudige bewegingen uit op een maatstructuur LO kunnen verschillende basisbewegingen uit één dansvorm uitvoeren - basisbewegingen zoals stappen, lopen, huppen, LO 5 3. kunnen de belangrijkste onderdelen van het bewegingsverloop benoemen bijtrekpassen gesynchroniseerd met de muziek LO 6 4. kunnen oorzaken van lukken en mislukken van de beweging aangeven - basisbewegingen van: U 5. voeren op hun niveau dansante basisbewegingen uit in een eenvoudige combinatie - volksdans - aërobic Gezonde en veilige levensstijl - stepaërobic LO ontwikkelen en verbeteren hun motorische basiseigenschappen - jazzdans LO kennen het belang van een opwarming voor en tot rust komen na fysieke activiteiten LO 29 VG 1 8. passen hygiënische regels toe - VG leren omgaan met lichamelijke veranderingen in de puberteit LO gebruiken de gepaste kledij voor de betreffende bewegingsactiviteit U: LO 2 31 VG 7 LO 1 VG 13 - Afrodans - sociale dans 11. leven veiligheidsvoorschriften, afspraken en regels na - eenvoudige combinaties uit minstens 2 verschillende deelgebieden van de dans 12. kennen het belang van een correcte houding en passen deze toe in dansante basisbewegingen LO 30* 13. staan positief tegenover regelmatig oefenen U 14. ervaren de ontspanning en de positieve invloed van dansante bewegingsvormen - conditieoefeningen op muziek met gebruik van ballen en/of banken en/of touwen (rope-skipping),

12 1e graad A-stroom basisvorming 11 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) Decr. nr. De leerlingen LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN LO 4 VL 6 Zelfconcept en sociaal functioneren 15. oefenen zelfstandig en onder begeleiding in kleine groepen U 16. ontwikkelen het zelfbewustzijn VS leren expressief bewegen LO 33 VS 2 VB betrekken andere leerlingen zonder onderscheid van geslacht, etnische origine of motorische aanleg in dansante groepsactiviteiten LO 34* 19. leren eigen bewegingsuitvoeringen en beperkingen juist inschatten LO 35* 20. tonen inzet en volharding en leren eigen grenzen verleggen VS helpen elkaar en kunnen de prestaties van de medeleerlingen waarderen

13 1e graad A-stroom basisvorming 12 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) 1.2 Ritmische of dansante bewegingsvormen Nr. Specifieke pedagogisch-didactische wenken Timing 1. De combinatiemogelijkheden voor het uitbouwen van de dans en de expressielessen zijn zeer uitgebreid. Men zal bij de keuze rekening houden met het feit dat zowel het conditionele als het sociale en het creatieve aan bod komen. 2. De muziekkeuze moet de leerlingen aanspreken en stimuleren. De oefenstofkeuze moet prettig, zinvol en intensief zijn. 3. De meeste meisjes zijn zeer ontvankelijk voor creatief en expressief bewegen op muziek. Via bewegingen en houdingen leren ze zich present te stellen (VS 1), zich uit te drukken en te communiceren om aldus een persoonlijke bewegingsstijl op te bouwen. 4. Ongeacht welke dansvorm men kiest zal men de nodige lessen besteden aan: - het aanleren van de basisbewegingen - het inoefenen van deze basisbewegingen - het actief synchroniseren met de muziek waarbij vlotheid, nauwkeurigheid en eventueel een creatieve inbreng kunnen aan bod komen 5. Bij jongens zal men extra aandacht besteden aan het verbeteren van het ritmegevoel, op het juiste ritme kunnen bewegen. 6. Start met eenvoudige oefeningen die haalbaar zijn. Dit stimuleert het enthousiasme van de leerlingen. 7. Gebruik muziek die de leerlingen aanspreekt. 8. Oefenvormen waarbij uithouding wordt ontwikkeld krijgen de voorkeur op de meer complexe coördinatie-oefeningen. 9. Verwerk eenvoudige danstechnische vaardigheden in een opwarming.

14 1e graad A-stroom basisvorming 13 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) 1.3. Gymnastiek Decr. nr. De leerlingen Motorische competenties LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN LO 7 1. kunnen evenwicht behouden en herstellen Klimmen: klimparcours op het voorhanden zijnde materiaal LO 8 2. kunnen in omgekeerde houding hangen en steunen Grond: - voorwaarts rollen tot stand - zwaaien naar handenstand (:) LO 9 3. kunnen vrije sprongen en steunsprongen uitvoeren - ruwvorm van rad LO kunnen hangen, steunen, zwaaien aan toestellen en beheerst landen LO kunnen een draaibeweging om de breedte-as uitvoeren U: - voorwaarts rol met opsprong - zwaaien naar handenstand op bank of lage plint (::) Hang- en steunoefeningen: LO kunnen klimmen - in hang voorw. en rugw. zwaaien met beheerste afsprong - in streksteun voorlings handen verwisselen van greep LO kunnen gekende oefeningen en een gymnastische combinatie uitvoeren LO 5 U 8. kunnen een eenvoudige gymnastische combinatie op de grond en/of aan meerdere toestellen uitvoeren LO 5 U ms 9. verwerken elementen uit het pakket dans in de combinaties op grond en evenwichtsbalk LO kunnen oorzaken van lukken en mislukken van de beweging aangeven - in streksteun voorlings zijwaarts voortbewegen U meisjes: - Borsthoogte - springen tot streksteun en beheerst rugwaarts afspringen - Borsthoogte hang aan de armen/ rugwaarts draaien onder de rekstok ( kan ook tussen twee klimtouwen) - Borsthoogte Knieënhang/ via handensteun komen tot stand op de LO tonen respect voor het materiaal mat - Borsthoogte streksteun/ voorwaarts draaien en zachtjes landen - Heuphoogte streksteun/ 1 been zijwaarts over rekstok tot spreidsteun (:) - Heuphoogte streksteun/ komen tot dijzit; handen lossen; ¼ draai tot streksteun ruglings, beheerst voorwaarts afspringen

15 1e graad A-stroom basisvorming 14 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) Decr. nr. De leerlingen LEERPLANDOELSTELLINGEN Gezonde en veilige levensstijl U jongens LEERINHOUDEN LO verbeteren hun motorische basiseigenschappen - Schouderhoogte - streksteun/ voorwaarts afdraaien tot hang met gebogen benen LO kennen het belang van een opwarming voor en tot rust komen na fysieke activiteiten LO 29 VG 1 - Schouderhoogte - stand/ rugwaarts om de breedte-as draaien tot streksteun (:) 14. passen hygiënische regels toe - Schouderhoogte - dijzit/ rugwaartse streksteun; knieën haken; rugwaarts afdraaien tot stand (:) VG leren omgaan met lichamelijke veranderingen in de puberteit Evenwicht: verplaatsingen over touwen, omgekeerde of verhoogde LO gebruiken de gepaste kledij voor de betreffende banken en/of op evenwichtsbalk op verschillende wijzen en zonder bewegingsactiviteit evenwichtsverlies LO 2 VG 7 LO 1 VG zien in dat hun gedrag invloed heeft op de eigen veiligheid en die van anderen 18. kunnen de belangrijkste regels van een correcte houding toepassen LO 30* 19. staan positief tegenover regelmatig oefenen Sprongen: U 20. ervaren de ontspanning en de invloed van fysieke inspanning, sport en spel LO 4 VL 6 U: - verplaatsingen met armbewegingen - partneroefeningen waarbij evenwicht centraal staat - vrije sprongen - streksprong met 1/2 draai vanuit verschillende uitgangssituaties Zelfconcept en sociaal functioneren - hoogtesprongen vanaf verschillende toestellen 21. kunnen zelfstandig en onder begeleiding oefenen in kleine groepen LO tonen respect voor het materiaal LO 2 31 VG 7 - wendsprongen over verschillende toestellen - spreidsprong over bok met beheerst landen (:) 23. leven afspraken en regels na U: - tussensteunsprong over bok en/of plint (::) LO 34* 24. leren bewegingsuitvoeringen en beperkingen juist inschatten - plint lgte/ aanloop afstoot 2 Vtn. rolsprong (::) LO 35* 25. tonen inzet en volharding en leren eigen grenzen verleggen VS helpen elkaar en stellen zich dienstvaardig op LO 5 6 VL observeren elkaar en kunnen de belangrijkste fouten aanduiden

16 1e graad A-stroom basisvorming 15 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) 1.3 Gymnastiek Nr. Specifieke pedagogisch-didactische wenken Timing 1. De sociale interactie zoveel mogelijk aan bod laten komen door middel van: - het elkaar helpen en bijstaan bij het uitvoeren van oefeningen; - het zelfstandig werken in kleine groepen; - het observeren en verbeteren van elkanders prestaties (LO 2, LO 4, LO 6, VS 5). 2. De techniek van het helpen wordt vanaf het eerste leerjaar systematisch aangeleerd. 3. De techniek van het helpen wordt voor elke specifieke oefening aangeleerd. 4. Veilige leersituaties aanbieden zonder afbreuk te doen aan het streven naar correcte uitvoeringen door eigenschappen als durf, doorzetting en zin voor afwerking te benadrukken. Vooral bij jongens roekeloos gedrag intomen en de aandacht vestigen op eigen veiligheid en de veiligheid van anderen (LO 2, VG 7). 5. Het optimaal gebruik van materiaal verhoogt het rendement maar dit mag niet ten koste van de veiligheid zijn. 6. Organisatie: de nodige creativiteit aan de dag leggen om de soms moeilijke differentiatie aan te bieden, opdat de leerlingen de gymnastieklessen als een positieve ervaring kunnen beleven. 7. De fysieke conditie, maar specifiek de lenigheid, kracht en coördinatie verbeteren door veelvuldige en gevarieerde oefenmomenten in de les aan te bieden (LO 27). Op deze manier zal men tot vlotte uitvoeringen van de gymnastische bewegingen komen. 8. Oefeningen aanbieden aangepast aan het niveau van de leerlingen zodat succesbeleving voor elke leerling mogelijk wordt. 9. Gebruik van een bordschema is een middel om de leerlingen te leren zelfstandig het materiaal op te stellen, zich te oriënteren in de aangeboden informatie, te leren een groepstaak te vervullen en te leren leiding nemen. (VL 2, VS 5, VS 6, LO 31, LO 4)

17 1e graad A-stroom basisvorming 16 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) 1.4. Verdedigingssporten Decr. nr. De leerlingen Motorische competenties LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN LO kunnen veilig vallen - allerlei valvormen vanuit verschillende uitgangshoudingen in verschillende richtingen op zelfstandige basis (van statisch vallen tot dynamisch vallen) LO kunnen hun evenwicht bewaren met partner accent op valbegeleiding, valbeveiliging LO kunnen een verstoord evenwicht herstellen LO durven lichaamscontact aan binnen een gestelde opdracht - allerlei speelse vormen van evenwicht verstoren - evenwicht herstellen - evenwicht behouden o.a. door duw-, trek- en kampvormen VG kunnen preventieve maatregelen nemen om noodsituaties te voorkomen LO 6 6. kunnen oorzaken van lukken en mislukken van de beweging aangeven - aanleren van de basis van controletechnieken en uitvoeren van bepaalde controletechnieken op de grond U 7. kunnen zich motorisch verweren door middel van aangeleerde afweertechnieken U: Gezonde en veilige levensstijl - aanleren van lichaamshoudingen om agressief gedrag te LO 29 - VG 1 8. passen hygiënische regels toe vermijden - aanleren van afweertechnieken op vastgrijpen, slaan, trappen LO 3 9. gebruiken de gepaste kledij voor de betreffende bewegingsactiviteit - van dynamisch vallen tot valbreken over hindernis LO leven veiligheidsvoorschriften, afspraken en regels na - aanleren van tilvormen in combinatie met aanbrengen van het VG kunnen in hun leefwereld situaties herkennen waar veilig vallen vastgrijpen van de partner belangrijk is - aanleren van bepaalde worpen (judo) zoals: LO 1 VG weten dat bij verkeerde houdingen en bewegingen mogelijke - (beenworp): o-sot-gari lichamelijke klachten kunnen optreden - (heupworp): o-goshi LO 30* 13. staan positief tegenover regelmatig oefenen - uitvoeren van een grondtechniek langs beide zijden VG weten dat correct vallen en valbreken aan de basis ligt om een verdedigingssport veilig te beoefenen - uitvoeren van een worp links en rechts

18 1e graad A-stroom basisvorming 17 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) Decr. nr. De leerlingen LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN Zelfconcept en sociaal functioneren LO 4 VL 6 LO 22* VS 2 LO 33 VS 2 VB 3 LO 34* VS oefenen zelfstandig en onder begeleiding in kleine groepen 16. leren omgaan met elementen als spanning, verliezen, winnen en fair play 17. betrekken alle leerlingen zonder onderscheid van geslacht, etnische origine of motorische aanleg in spel of andere groepsactiviteiten 18. leren hun eigen bewegingsuitvoeringen en beperkingen juist inschatten en rekening houden met de bewegingsmogelijkheden van de partner(s) LO 35* 19. tonen inzet en volharding en leren eigen grenzen verleggen LO werken samen met de partner(s) om een beweging te leren LO 5 6 U VB geven elkaar aanwijzingen in functie van de uit te voeren bewegingen 22. zien in dat agressie vermijden beter is dan een confrontatie aan te gaan

19 1e graad A-stroom basisvorming 18 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) 1.4 Verdedigingssporten Nr. Specifieke pedagogisch-didactische wenken Timing 1. Als leerkracht de voornaamste technische vereisten kennen (zich bekwamen in basiselementen). 2. Benadrukken dat veiligheid (steeds valbegeleiding verzekeren) en discipline (afspraken strikt nakomen (LO 2, VG 7)) het voornaamste aandachtspunt is. 3. Veiligheid primeert!: - gebruik van matten noodzakelijk; - voldoende tussenruimte (eventueel afbakening van de oefenruimtes); - veiligheidszones; - kordaat en eisend optreden. 4. Een gestructureerde organisatie voorzien. 5. Maak afspraken: wie is uitvoerder en wie ondergaat. 6. Een leerling met ervaring laten instaan voor demonstraties. 7. Voldoende tijd geven om de leerstof te verwerken en de bewegingen te automatiseren. 8. Aangepaste turnkledij (joggingbroek + oude sweater). 9. Nagels moeten kort geknipt! 10. Benadrukken dat het kennen van een zekere techniek niet de aanleiding mag zijn van verschillende vormen van agressiviteit maar echter het verwerven van een mentale weerbaarheid. Immers: " een vermeden gevecht = een gewonnen gevecht" ( VB 4)!

20 1e graad A-stroom basisvorming 19 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) 1.5. Zwemmen Decr. nr. De leerlingen Motorische competenties LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN LO kunnen één zwemslag doeltreffend uitvoeren - oefenen aan één zwemstijl (schoolslag of borstcrawl) LO kunnen voorbereidende vormen van reddend zwemmen uitvoeren - drijven met behulp van materiaal (elementaire vlottechnieken) U 3. kunnen 50m zwemmen U 4. kunnen onderwater zwemmen U: U 5. kunnen overgaan van buiklig naar ruglig en drijven op de rug - 50m in een eerste zwemstijl U 6. kennen de correcte lichaamspositie in het water (lang en smal) - drijfoefeningen op de rug, overgaan van buiklig naar drijven op de rug LO weten hoe ze efficiënt moeten stuwen en kunnen dit ook uitvoeren - voorwerpen opduiken en elementaire vormen van duiken LO 2 VG 7 LO 29 VG 1 Gezonde en veilige levensstijl - oefeningen voor onder water zwemmen 8. kennen de heilzame invloed van water 9. kunnen zich veilig bewegen in en rond het water 10. passen voor en na het zwemmen de hygiënische regels toe LO gebruiken de gepaste kledij voor de betreffende bewegingsactiviteit LO 30* 12. staan positief tegenover regelmatig oefenen U 13. ervaren de ontspanning en de positieve invloed van fysieke inspanning in het water

21 1e graad A-stroom basisvorming 20 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) Decr. nr. De leerlingen LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN LO 4 VL 6 LO 2 31 VG 7 Zelfconcept en sociaal functioneren 14. oefenen zelfstandig en onder begeleiding in kleine groepen 15. leven afspraken en regels na LO 34* 16. kennen hun eigen bewegingsmogelijkheden en beperkingen LO 35* 17. tonen inzet en volharding en leren hun eigen grenzen verleggen LO 30* 18. zijn bereid regelmatig te oefenen en vergelijken hun vorderingen met voorgaande LO 4 VS helpen elkaar en durven hulp vragen in probleemsituaties

22 1e graad A-stroom basisvorming 21 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) 1.5 Zwemmen Nr. Specifieke pedagogisch-didactische wenken Timing 1. Afspraken maken met de zwembaddirectie en met de collega's voor een optimaal benutten van tijd en ruimte, ook afspraken maken betreffende de niet-zwemmers. 2. Beginsituatie vaststellen en differentiëren in groepen. N.B.: Probleemgevallen melden aan de schooldirectie en gepaste remediëringsvoorstellen uitwerken. Eindtermen moeten bereikt worden. 3. Individuele of groepsopdrachten: - gebruik maken van werkfiches; - gevarieerde oefenvormen en organisatievormen afhankelijk van de mogelijkheden in het zwembad. 4. De leerlingen leren observeren en essentiële fouten leren zien (LO 6). 5. Elkaar leren helpen: per 2, betere leerling met een zwakke leerling, groepsopdrachten, (LO 4, LO 6). 6. Hygiëne: De leerkrachten hebben naast hun opdracht om zwemonderricht te geven ook de taak duidelijke instructies te geven die de algemene zwembadhygiëne ten goede komen. Hierbij denken we vooral aan het aanzetten tot toilet- en douchegebruik voor het zwemmen, het geven van tips in verband met de strijd tegen wratten en schimmels, o.a. het gebruik van de voetsproeiers met desinfecterende vloeistof na het baden, het goed droog wrijven van de voeten en de tenen (LO 29, VG 1). 7. Veiligheid : de leerlingen leren de veiligheidsregels van het zwembad te respecteren (LO 2, VG 7). 8. Toezicht is een belangrijk element in het zwembadbezoek. Hiervoor verwijzen we naar de rubriek veiligheid en schoolzwemmen. (4.4)

23 1e graad A-stroom basisvorming 22 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) DOMEIN 2: Doel- en terugslagspelen Decr. nr. De leerlingen Motorische competenties LEERPLANDOELSTELLINGEN 2.1. BASKETBAL LO kunnen deelnemen aan een vorm van doelspel Vaardigheden: -.passen en vangen LO kunnen deelnemen aan een terugslagspel - shot naar doel LO spelen volgens afgesproken en aangepaste regels - dribbelen LEERINHOUDEN LO kunnen verschillende rollen vervullen tijdens spelsituaties - vrijlopen: vertragen, versnellen, stoppen, starten LO 6 5. kunnen na samenspel een doelpoging ondernemen en kunnen Spel-leerinhouden: VS 15 aangeven waarom dit wel of niet lukt - via samenspel een doelkans creëren en een doelpoging ondernemen LO 5 U 6. kunnen vlot overschakelen van aanval naar verdediging - met vereenvoudigde spelregels doelpunten scoren in een meerderheidssituatie 3><1 LO 22* - U 7. kunnen de spelregels toepassen bij overtredingen U: Gezonde en veilige levensstijl - verschillende spel- en wedstrijdvormen (eenvoudige reglementering) LO ontwikkelen fitheid op basis van uithouding, kracht en snelheid - meerderheidssituaties (2><1; 3><2) - vlot overschakelen van aanval naar verdediging en omgekeerd LO kennen het belang van een opwarming voor en tot rust komen na fysieke activiteiten 2.2. HANDBAL Vaardigheden: - werpen en vangen (slagworp) LO 29 VG passen hygiënische regels toe - doelen (rekening houden met doelgebied) - vrijlopen: versnellen, vertragen, stoppen, starten VG leren omgaan met lichamelijke veranderingen in de puberteit Spel-leerinhouden: LO gebruiken de gepaste kledij voor de betreffende - via samenspel een doelkans creëren en een doelpoging ondernemen bewegingsactiviteit - met vereenvoudigde spelregels doelpunten scoren in LO 2, VG leven veiligheidsvoorschriften, afspraken en regels na meerderheidssituatie 3><1 VG kunnen op een efficiënte manier hulp inroepen in een noodsituatie en zelf eerste hulp bieden bij kleine wonden U: - verschillende spel- en wedstrijdvormen (eenvoudige reglementering) LO staan positief tegenover regelmatig oefenen - meerderheidssituaties (3><1+1; 4><2+1) U 16. ervaren de ontspanning en de invloed van fysieke inspanning, sport en spel - vlot overschakelen van aanval naar verdediging en omgekeerd

24 1e graad A-stroom basisvorming 23 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) Decr. nr. LO 4 VL 6 LO VG 7 LO 22* VS 2 De leerlingen LEERPLANDOELSTELLINGEN Zelfconcept en sociaal functioneren 2.3. VOETBAL 17. oefenen zelfstandig en onder begeleiding in kleine groepen Vaardigheden: - balcontrole - vrijlopen - pas binnenkant voet LEERINHOUDEN 18. houden zich aan de opgelegde opdrachten en spelregels Spel-leerinhouden: - met vereenvoudigde en aangepaste reglementering spelen 19. leren omgaan met elementen als spanning, verliezen, winnen en U: fair play - toepassen vrijlopen en passen binnenkant voet in spel en wedstrijdvormen (3><3; 4><4; 5><5) VS leren verlies sportief aanvaarden - eenvoudige vorm van voetbal met pas binnenkant voet + beperkt balcontact (niet lopen met de bal aan de voet) VS kleineren of bespotten de tegenstrever niet 2.4. VOLLEYBAL LO 33 VS 2, VB betrekken alle leerlingen zonder onderscheid van geslacht, etnische origine of motorische aanleg in het spel Vaardigheden: - bal bovenhands (over het net) spelen - bal onderhands omhoog spelen - ruwvorm van de opslag LO tonen respect voor het materiaal Spel-leerinhouden: - met vereenvoudigde en aangepaste reglementering spelen U: - bovenhands en onderhands spelen met verplaatsing - spelopbouw (na pas bal over het net, 3-passenspel) - verschillende vereenvoudigde volleybal-situaties (1><1; 2><2; 3><3) 2.5. BADMINTON - gewenningsoefeningen in functie van slag en greep - shuttle onderhands in het spel brengen - slaghouding bij bovenhands slaan: "speerwerper" - shuttle herhaaldelijk slaan U: - badmintonspelen en oefenvormen waarbij de slagvaardigheid geoefend wordt en het bovenhands spelen benadrukt wordt om de diepte van het terrein te leren gebruiken - met vereenvoudigde en aangepaste reglementering een enkelspel kunnen spelen (om te scoren heb je een opslag nodig)

25 1e graad A-stroom basisvorming 24 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2e leerjaar: 2 lestijden/week) 2. Doel- en terugslagspelen Nr. Specifieke pedagogisch-didactische wenken Timing 1. Een tekort aan vaardigheden (vooral bij meisjes) kan door de leerkracht opgevangen worden door een doordachte keuze van spel- en oefenvormen waarbij rekening gehouden wordt met volgende aandachtspunten: - de oefenvormen worden spelenderwijs aangebracht en moeten zowel technische als tactische elementen bevatten; - naargelang de vorderingsgraad van de leerlingen moeten veranderingen kunnen aangebracht worden, aan gevorderde leerlingen kunnen hogere eisen gesteld worden; - de spel-en oefenvormen zo organiseren dat bewegingsdrang en spelvreugde gestimuleerd wordt, daarom wordt met een aangepaste reglementering gespeeld: - gebruik van gevarieerd materiaal; - gebruik van miniterreintjes; - aangepaste nethoogte bij volleybal; - maximaal gebruik van materiaal en ruimte; - vereenvoudiging van het spelreglement; - ontwikkelen van het besef dat in teamsport de prestatie van de enkeling grotendeels bijdraagt tot de prestatie van het team zodat het prettig samenspelen bevorderd wordt; - de spelvormen zijn gericht naar de groepstaak, aldus zullen de leerlingen functies vervullen naargelang hun niveau op zowel strategischcognitief, sociaal als motorisch vlak; - in alle balsporten en terugslagsporten moeten intensieve fysieke bewegingsopdrachten ingebouwd worden; - spelvormen worden zodanig samengesteld dat de leerlingen kunnen spelen zonder scheidsrechter. We SPELEN om te LEREN 2. We overtuigen onze leerlingen (vooral de jongens) ervan dat de spel- en wedstrijdvormen een middel zijn. Winnen is een streefdoel maar geen doel op zichzelf en zal steeds ondergeschikt zijn aan goed spelen. Bovendien zal winnen of verliezen steeds verwerkt worden in een geest van fair play. 3. Pas indien de sportmotorische vaardigheden voldoende ontwikkeld zijn, kunnen we gebruik maken van minderheids- en meerderheidssituaties (3><3, 4><4, 2><2+2, 3><3+2). 4. We spelen met opdrachten. Bij deze opdrachten mogen we niet vergeten beroep te doen op de creativiteit van de leerlingen. Geef ze de kans zelf oplossingen te vinden in bepaalde spelsituaties en schat hun oplossingen naar waarde. 5. We plaatsen niet steeds de betere leerlingen bij elkaar. In een heterogene groep kunnen de betere spelers de overige leerlingen beter laten spelen. 6. We streven er naar dat de meeste van onze lessen een viervoudig kwalitatief karakter hebben. Onze leerlingen de technische, tactische, psychische en fysieke waarden van de sport bijbrengen, kan slechts via het motiverend enthousiasme van de leerkracht.

26 1e graad A-stroom basisvorming 25 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2d leerjaar: 2 lestijden/week) Algemene pedagogisch-didactische wenken en timing 1. Organisatorische uitgangspunten Rekening houdende met de mogelijkheid van een gedeeltelijke schooleigen invulling, werd dit leerplan uitgewerkt op basis van 25 reële lesweken per leerjaar. De resterende uren worden ingevuld door de school volgens een gestructureerde planning, rekening houdend met het eigen profiel van de school en de beschikbare accommodatie. De keuze van activiteiten moet steeds in overeenstemming zijn met het vakconcept LO. Het uitgangspunt is werken aan de fysieke conditie eerder dan het nastreven van perfecte technieken, zonder het veiligheids- en gezondheidsaspect te verwaarlozen. Bij het opstellen van het jaarplan zal de leerkracht er rekening moeten mee houden dat, om de doelstellingen te realiseren, de leerstof oordeelkundig moet gespreid worden over de twee leerjaren. De eindtermen moeten behaald worden in de verschillende disciplines en de uitbreidingsdoelstellingen worden nagestreefd. De jaarplanning is afhankelijk van de lokale situatie. Overleg tussen de verschillende collega's is noodzakelijk om een degelijke urenplanning en jaarplanning, gespreid over te twee leerjaren, te kunnen opmaken en om de vakgebonden eindtermen te kunnen behalen! Algemene en esthetische bewegingsvaardigheden worden occasioneel of gepland geïntegreerd in één van de disciplines. Ze komen niet als afzonderlijk lesonderwerp voor, maar moeten kaderen in het geheel van een discipline. Zwemmen: De organisatie van de zwemlessen behoort tot de verantwoordelijkheid van de school. Voor een optimaal rendement moet rekening gehouden worden met de beginsituatie op zwemgebied van de leerlingen, de beschikbare accommodatie, de verplaatsingsmogelijkheden, de bezettingsgraad van het zwembad, enz. Verschillende mogelijkheden staan open om de zwemlessen te organiseren in functie van de eigen lokale situatie (om de 14 dagen, alleen eerste trimester of bepaalde periode, laatste lesuur, benutten van de pauzes, gebruik openluchtbad, tijdens sport- of projectweek,...). De creativiteit van het schoolteam staat garant voor de beste oplossing. Het zwemmen mag echter geen argument zijn om gedurende het volledige schooljaar blokuren te leggen indien deze niet verantwoord zijn. Het vaststellen, schriftelijk vastleggen en melden van de beginsituatie van de leerlingen is zeer belangrijk. Indien de eindtermen voor zwemmen niet door alle leerlingen behaald worden, moeten door de school voor deze leerlingen de gepaste remediëringsmogelijkheden voorzien worden, bijvoorbeeld inhaalles.

27 1e graad A-stroom basisvorming 26 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2d leerjaar: 2 lestijden/week) Uurverdeling 1e jaar 2e jaar I. ATLETIEK min. 8u. min. 8u. II. GYMNASTIEK min. 8u. min. 8u. III. RITMISCHE OF DANSANTE BEWEGINGSVORMEN min. 6u. IV. VERDEDIGINGSSPORTEN Wordt bij voorkeur gegeven in het 2 e jaar in een pakket van 6u. min. 6u. V. ZWEMMEN Het minimale pakket van 8 lesuren wordt afgewerkt als één geheel en bij voorkeur in het 1 e jaar. min. 8u. VI. DOEL- EN TERUGSLAGSPELEN min.12u. min.12u. Basketbal, handbal, voetbal, volleybal, badminton. Aanbod van minimum drie disciplines per graad waarvan minstens één terugslagsport (volleybal of badminton) wordt verplicht. Per discipline worden er leerstofpakketten van minstens 6 lestijden gegeven om een leerproces te kunnen waarborgen. V. UITBREIDINGSUREN >overblijvende uren uit het urenpakket (100 uren) Deze uren kunnen worden aangewend om bovenstaande pakketten te remediëren of uit te diepen. Hier kunnen schooleigen accenten worden gelegd. Naargelang de motivatie van de leerlingen en de accommodatie kunnen ze ook als vrije keuzeuren gebruikt worden om te initiëren in volgende disciplines. Het leerproces moet steeds gewaarborgd blijven en ze mogen de maximum 8 lesuren (per graad) geenszins overschrijden. - honkbal, baseball, softball, floorball (unihoc), hockey, voetbal, tafeltennis, ultimate-frisbee, dansante vormen max 8u. Deze uitbreidingsuren moeten niet verplicht worden opgenomen, ze kunnen verdeeld worden over de andere disciplines.

28 1e graad A-stroom basisvorming 27 AV Lichamelijke opvoeding (1e leerjaar: 2 lestijden/week, 2d leerjaar: 2 lestijden/week) Voorbeelden van uurplanning Atletiek Gym. Verded. Dans Zwem. Doel/TS Vrij 1ste lj de lj Atletiek Gym. Verded. Dans Zwem. Doel/TS Vrij 1ste lj de lj Atletiek Gym. Verded. Dans Zwem Doel/TS Vrij 1ste lj de lj Atletiek Gym. Verded. Dans Zwem Balsport Vrij 1ste lj de lj

29 1e graad A-stroom basisvorming 28 AV Lichamelijke opvoeding (1e jaar: 2 lestijden/week, 2e jaar: 2 lestijden/week ) 2. Didactische principes met betrekking tot de organisatie van de lesuren LO 2.1. Taak van de school gescheiden lessen jongens en meisjes De leerplannen van het Gemeenschapsonderwijs proberen in te spelen op de noden van het groei- en ontwikkelingsproces dat specifiek is voor elke leeftijd en elk geslacht. Tussen 12 en 18 jaar verloopt het lichamelijk ontwikkelingsproces van jongens en meisjes sterk verschillend. Voor het al dan niet samenzetten van bepaalde klasgroepen of van jongens en meisjes voor de lessen Lichamelijke opvoeding staan, als absolute voorwaarde, volgende items centraal: het welbevinden van de leerlingen het welbevinden van de leerkracht de aard en de grootte van de klasgroep de beschikbare sportinfrastructuur het gemotiveerde advies van de vakgroep LO Biologisch-fysiologische studies tonen immers aan dat de fysieke mogelijkheden van jongens en meisjes vanaf de prepuberteit en gedurende puberteit en adolescentieperiode sterk uiteenlopen. Recente studies wijzen uit dat jongens duidelijk fysiek meer actief zijn dan meisjes en dat de bewegingsactiviteit bij meisjes zelfs sterk daalt tijdens de adolescentie. De interesse voor bewegingsactiviteiten ligt duidelijk anders bij de jongens dan bij de meisjes. Jongens kiezen gewoonlijk competitieve activiteiten, terwijl meisjes voor individuele en minder competitieve activiteiten kiezen. Het niveau van de sportmotorische vaardigheden (in het bijzonder voor de balsporten) is zeer verschillend. De leerinhouden worden bereikt door de grote meerderheid van de leerlingen. De uitbreidingsdoelstellingen (U) worden naargelang de mogelijkheden van de school nagestreefd met de respectievelijke doelgroepen blokuren en lestijden Indien voldoende accommodatie aanwezig is wordt de Lichamelijke opvoeding bij voorkeur op school gegeven in 2 aparte lesuren. Indien op school te weinig ruimte beschikbaar is (grote groepen, meerdere leerkrachten, specifieke accommodatie voor bepaalde sporten, ) kunnen blokuren ingeschakeld worden, om zo de leerlingen de kans te geven om zich te verplaatsen naar andere accommodaties en toch nog op rendabele wijze te kunnen sporten. Een effectieve lestijd van 70 min. wordt vooropgesteld om de leerplandoelstellingen te kunnen realiseren. Indien men toch op school blijft en een blokuur heeft, kan men best de lestijd in twee verschillende lesonderwerpen investeren. Het gebruik van externe accommodatie ontslaat de leerkracht niet van zijn verantwoordelijkheid noch van zijn lesopdracht.

30 1e graad A-stroom basisvorming 29 AV Lichamelijke opvoeding (1e jaar: 2 lestijden/week, 2e jaar: 2 lestijden/week ) heterogeniteit en samenzetting De school zal erover waken dat de lesgroepen het maximum van 25 leerlingen per groep niet zal overschrijden. Hierbij zal de school het principe van de goede huisvader hanteren. Het samen zetten van twee klassengroepen bij afwezigheid van een collega LO is enkel mogelijk wanneer continuïteit van het geplande onderwijs mogelijk is (risicobeheersing!). De samengevoegde klassengroep mag de veiligheidsnorm niet overschrijden, de leerlingen moeten van hetzelfde niveau zijn en er moet voldoende ruimte en materiaal voorhanden zijn Accommodatiebezetting Een leerlinggerichte school draagt zorg zowel voor het fysieke als het psychische welzijn van haar leerlingen. De accommodatie moet voldoen zodat de lessen LO op een aanvaardbare wijze kunnen georganiseerd worden. Voldoende ruimte, zowel in de kleedkamers als in de sportzaal, vermijdt het "crowding effect". Te grote klassen in een te kleine ruimte schept een onveilig gevoel. Het veiligheisgevoel is een basisbehoefte zowel voor de leerling als voor de leerkracht. Het aanbieden van bewegingssituaties staat centraal in het LO-onderwijs. De nodige ruimte om te kunnen bewegen is een essentiële voorwaarde. Er moet gestreefd worden naar een optimale bezetting van de sportaccommodatie, geen overbezetting op sommige uren en leegstand op andere. In overvolle zwembaden kan hoogstens toezicht gehouden worden en is er zeker geen sprake van lesgeven. Er moeten duidelijke afspraken gemaakt worden met de zwembaddirectie. Voor sommige leerlingen betekent een overvol zwembad een onveilige en beangstigende situatie.