BIJLAGE 2 RELATIONELE EN SEKSUELE VORMING IN DE LEERPLANNEN. Inleiding. verwijst naar ontwikkelingsaspecten uit het OWP

Transcriptie

1 BIJLAGE 2 RELATIONELE EN SEKSUELE VORMING IN DE LEERPLANNEN Inleiding In alle leerplannen en in het Ontwikkelingsplan voor de Katholieke Basisschool zitten aspecten van relationele vorming verwerkt. Soms zijn ze duidelijk herkenbaar als kennis, vaardigheden en attitudes met betrekking tot Relationele vorming. Soms is dat ook minder het geval. In het onderstaande overzicht tonen we aan waar Relationele vorming in elk van de leerplannen en in het Ontwikkelingsplan voor de Katholieke Kleuterschool terug te vinden is. Hoe moet je dit overzicht lezen? verwijst naar ontwikkelingsaspecten uit het OWP verwijst naar de doelen van relationele vorming verwijst naar de doelstelling uit het leerplan van het betreffende leergebied 1

2 We beperken ons in dit overzicht tot een vergelijking tussen de aspecten voor relationele vorming en de doelen uit de verschillende leerplannen voor het katholiek basisonderwijs. Naast deze doelen je in de leerplannen en in het Ontwikkelingsplan voor de kleuterschool (in de krachtlijnen of in de suggesties voor de aanpak) nog heel wat aansporingen om aan de verschillende aspecten van relationele vorming te werken. Het Ontwikkelingsplan en de leerplannen nader bekeken vanuit Relationele vorming B1 RV1 Kinderen hebben vertrouwen in zichzelf. B1.1 Ontwikkelingsplan 1 Zich emotioneel goed voelen. RV1.2 RV1.3 RV1.5 2 Zich als persoon iets waard voelen (zelfwaardegevoel). RV1.3 RV1.4 RV1.5 3 Zich als persoon present stellen. RV1.3 RV1.5 4 Gemotiveerd zijn. RV1.3 RV1.4 RV Speels onbevangen en creatief omgaan met de wereld. RV1.5 ET Keuzes maken. RV1.3 RV1.5 ET 1.1 B1.8 Leerplan Bewegingsopvoeding ZC 1.2 De leerlingen tonen in het experimenteergedrag dat ze de eigen mogelijkheden en begrenzingen aanvoelen, kennen en verleggen. Ze weten wat ze wel of niet kunnen. RV1.3 ZC 1.3 De leerlingen durven de eigen bewegings-vormen en behendigheden tonen RV1.2 ZC 1.5 De leerlingen zijn bereid een opdracht vol te houden en af te werken. RV1.4 ZC 1.6 De leerlingen ontwikkelen een zelfbewuste en assertieve houding. RV1.5 ET1.1 B2 RV2 Kinderen kunnen omgaan met eigen gevoelens. B2.1 Ontwikkelingsplan 1 Zich emotioneel goed voelen. RV Gevoelens bij zichzelf en bij de anderen herkennen. RV2.1 RV2.2 RV2.3 RV2.4 2

3 RV Gevoelens uitdrukken en verwerken. RV2.1 RV2.2 RV2.4 RV Eigen ervaringen creatief uitdrukken in muzische expressievormen (creëren) RV Nadenken en spreken over eigen muzische uitingen en die van anderen (beschouwen). RV2.1 RV2.2 RV2.3 RV2.4 RV Muzisch omgaan met lichaamshoudingen en bewegingen. RV Muzisch omgaan met geluiden en muziek. RV Muzisch omgaan met materialen en beelden. RV Muzisch omgaan met taal. RV Muzisch omgaan met spelend uitbeelden. RV Ervaringen verwoorden. RV2.5 B2.8 Leerplan Bewegingsopvoeding ZC 2.1 De leerlingen gaan om met eigen gevoelens en durven die te uiten. RV2.1 ZC 2.2 De leerlingen herkennen gevoelens bij zichzelf en benoemen die. RV2.2 ZC 2.3 De leerlingen erkennen en aanvaarden eigen gevoelens. RV2.3 ZC 2.4 De leerlingen gaan bewust om met een variatie aan eigen gevoelens binnen aanvaardbare grenzen en uiten die begrijpelijk voor anderen. RV2.5 B3 RV3 Kinderen kunnen zich inleven in anderen. B3.1 Ontwikkelingsplan 15 Gevoelens bij zichzelf en bij anderen inlevend herkennen. RVRV1 RVRV2 RVRV3 RV3.4 RV3.7 RV Rollen spelen. RV3.3 RV3.4 3

4 RV3.7 RV3.8 RV3.9 RV Tot interactie komen. RV3.7 RV Zich inleven in anderen. RV3.1 RV3.3 RV3.4 RV3.7 RV3.8 RV3.*9 RV Stil worden. RV Zich identificeren met inspirerende figuren. RV3.1 RV3.3 RV Nadenken en spreken over eigen muzische uitingen en die van anderen (beschouwen). RV3.1 RV3.3 RV3.8 RV Muzisch omgaan met lichaamshoudingen en bewegingen. RV Muzisch omgaan met geluiden en muziek. 41 Muzisch omgaan met materialen en beelden. 42 Muzisch omgaan met taal. 43 Muzisch omgaan met spelend uitbeelden. RV3.3 RV3.8 RV3.9 4

5 53 Actief exploreren met de zintuigen. RV Nauwkeurig waarnemen. RV Intens kijken. RV Intens luisteren. RV Auditieve boodschappen interpreteren en er gepast op reageren. RV3.1 RV3.3 RV3.4 RV3.8 RV3.9 B3.8 Leerplan Bewegingsopvoeding SF 1.1 De leerlingen herkennen gevoelens bij anderen en benoemen die. RV3.1 SF 1.2 De leerlingen erkennen gevoelens bij anderen en aanvaarden die. RV3.4 SF 1.3 De leerlingen gaan bewust om met een variatie aan gevoelens bij anderen. RV3.7 SF 1.4 De leerlingen schatten de eigen inspanning en die van anderen juist in en waarderen die. B4 RV4 Kinderen kunnen met de andere(n) in relatie treden. B4.1 Ontwikkelingsplan voor de Katholieke Kleuterschool 3 Zich als persoon present stellen. RV4.1 ET 1.3 RV4.3 ET 1.4 RV4.4 ET 1.6 RV4.5 ET 1.7 5

6 RV4.6 ET 1.8 RV4.7 ET 1.9 RV4.13 ET Zich verbonden voelen. RV Interesse hebben voor anderen. RV Nieuwsgierig zijn. RV Initiatief nemen. RV4.1 ET 1.3 RV4.8 RV4.11 RV4.12 RV4.13 ET De eigenheid van anderen respecteren. RV4.6 ET 1.8 RV De eigen wijze van omgaan met anderen aanvoelen en verfijnen. RV4.3 ET 1.4 RV4.4 ET 1.6 RV4.5 ET 1.7 RV4.6 ET 1.8 RV4.7 ET 1.9 RV4.8 RV4.9 ET 2 RV4.10 RV Rollen spelen. RV Tot interactie komen. RV4.1 ET 1.3 RV4.2 ET 1.5 RV4.3 ET 1.4 RV4.4 ET 1.6 RV4.5 ET 1.7 RV4.6 ET 1.8 RV4.7 ET 1.9 RV4.8 RV4.9 ET 2 6

7 RV4.10 RV4.11 RV4.12 RV4.13 ET Samenwerken. RV4.8 RV Vertrouwd worden met religieuze verscheidenheid. RV4.8 RV Ervaringen uitwisselen (communiceren). RV4.11 De verschillende relatiewijzen worden geoefend via het ontwikkelingsaspect 'sociale ontwikkeling' en 'ontwikkeling van zelfsturing.' (p en p ) B4.8 Leerplan Bewegingsopvoeding MC 5.2 MC 5.7 De leerlingen spreken regels af en leven ze na, maken groepsindelingen, spreken rollen (bv. uitvoerder, helper, coach, scheidsrechter) en taken af en passen ze aan (tactische principes). De leerlingen geven verbale aanwijzingen en feedback als leerhulp naar medeleerlingen en als ondersteuning van het eigen leerproces. RV4.9 ET2 RV4.1 ET 1.3 MC 5.8 De leerlingen: - bieden aangepaste hulp in veilige bewegings-situaties; - helpen elkaar bij samenwerkingsverbanden. RV4.1 ET1.3 RV4.12 SF 2.1 De leerlingen volgen leiding en aanvaarden sancties bij overtredingen. RV4.2 ET1.5 SF2.2 De leerlingen geven leiding. RV4.13 ET1.5 SF 2.3 De leerlingen durven hulp vragen en willen hulp aanvaarden. RV4.3 ET1.4 SF 2.4 De leerlingen zijn bereid tot samenwerken met alle leerlingen. RV4.8 ET3 SF 2.5 De leerlingen nemen deel aan bewegings-activiteiten in een geest van fair play. RV4.7 ET1.9 RV4.10 RV4.11 ET3 7

8 B5 RV Kinderen ervaren hoe waarden en normen aan relaties inhoud en richting geven. B5.1 Ontwikkelingsplan 23 Ervaren wat zinvol, mooi, goed, waar is. RV5.2 RV Regels en afspraken naleven en waarderen. RV5.1 RV5.2 RV5.5 RV Zich oriënteren op waarden. 26 Willen beantwoorden aan de verwachtingen van vertrouwde volwassenen. RV5.3 RV5.5 RV Evalueren of eigen gedragingen goed zijn. 29 Verwonderd zijn over de schepping. RV Stil worden. RV Een religieuze verbondenheid ervaren. RV Stilstaan bij levenservaringen. 33 Zich identificeren met inspirerende figuren. RV5.5 RV5.6 RV Vertrouwd worden met christelijk geloven. RV5.4 RV Vertrouwd worden met religieuze verscheidenheid. RV5.2 RV5.3 RV5.4 RV5.5 RV5.7 Het ontwikkelingsaspect 'morele ontwikkeling' ondersteunt kleuters om een aantal belangrijke levenswaarden te helpen ontwikkelen. 8

9 Het ontwikkelingsaspect 'godsdienstige ontwikkeling' laat kleuters kennis maken met christelijk geïnspireerde waarden en met waarden van andere godsdiensten. B5.8 Leerplan Bewegingsopvoeding SF 1.5 SF 2.7 SF 2.8 De leerlingen passen hun handelen aan in functie van de veiligheid en vermogens van anderen. De leerlingen tonen spontaneïteit, expressiviteit en echtheid op een sociaal aanvaarde wijze. De leerlingen (h)erkennen ongecontroleerde en ongewenste uitingen bij zichzelf en corrigeren zichzelf. RV5.5 ET1.2 B6 RV6 Kinderen ervaren hoe mensen me t de vele mogelijkheden van hun lichaam uitdrukking geven aan zichzelf en aan hun relatie met de andere(n). B6.1 Ontwikkelingsplan 10 Interesse hebben voor anderen. RV6.12 RV De eigenheid van anderen respecteren. RV6.1 RV6.2 RV6.4 RV6.5 RV6.8 RV6.9 RV6.10 RV6.14 RV6.21 RV Rollen spelen. RV Evalueren of gedragingen goed zijn. RV6.11 RV6.15 RV6.22 RV Eigen ervaringen creatief uitdrukken in muzische expressievormen (creëren). RV6.23 RV Nadenken en spreken over eigen muzische uitingen en die van anderen (beschouwen). RV6.23 RV Actief exploreren met de zintuigen. RV6.3 RV Ervaringen verwoorden. RV6.6 RV6.15 RV6.23 9

10 B6.6 Leerplan Bewegingsopvoeding SF 2.9 De leerlingen laten op een rustige manier lichamelijk contact van anderen toe. RV6.8 RV6.24 SF 2.10 De leerlingen gaan respectvol om met het eigen lichaam en dat van anderen. RV