Cue Exposure. Anita Jansen & Sandra Mulkens. Faculty of Psychology and Neuroscience Maastricht University The Netherlands
|
|
- Veerle van den Velde
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Cue Exposure Anita Jansen & Sandra Mulkens Maastricht University The Netherlands
2 Gedachtenexperiment Neem uw favoriete snack of maaltijd of drank in gedachten ogen dicht Denk eens goed aan de smaak, hoe het voelt op de tong of in de mond, etc. Hoeveel trek heeft u er nu in? 0 = helemaal geen trek 100 = heel erg veel trek
3 Gedachtenexperiment U zit in een toprestaurant U krijgt een fantastisch hapje & drankje die smaak heerlijk Hoeveel trek heeft u er nu in? 0 = helemaal geen trek 100 = heel erg veel trek
4
5 Pak uw lekkernij Houdt het onder tegen uw neus Ruik er heel goed aan Blijf ruiken Wat ruikt u? Wat voelt u? Neem een klein likje en proef Wat gebeurt er met u?
6 denken, zien, ruiken, proeven zin, trek = CUE REACTIVITEIT
7 Cue reactiviteit Exposure aan cues of contexten die eten voorspellen Stimuleert insulinerespons, speekselrespons, bloedsuikerdaling, etc: voorbereiding op eten Motiveert tot (over)eten: trek, drang, zin Moeilijk te vermijden! Risicofactor voor relapse
8 agenda Waarom cue exposure? Bij wie wel, bij wie niet? How to do it? Rationale Uitvragen eetbuivoorspellers (cues / contexten) Doorbreken Cue Eet koppeling (exposure, alternatieve eetbui, eetbuivoedsel zonder cue/context eten)
9 Waarom cue exposure? Honger/trek is (deels) aangeleerd
10 Yeah! hungry!??? Yummie! Yummie!
11 Aangeleerd overeten
12 Aangeleerd overeten
13 Aangeleerde trek (CUE REACTIVITEIT) belangrijke oorzaak van overeten & terugval Wordt vaak onderschat als oorzaak van overeten
14 Most potent binge cues : Seeing, smelling, tasting foods Thinking of foods, being alone Context (restaurant, home, friends, places & persons to eat with) Feelings/emotions (sadness, happiness)
15 Cue reactivity is normal N = 58 female students Food cue exposure vs control condition (irrelevant easy computer task) 5 tasty snack food items - large bowls (chocolate, nuts, cake, chips, marshmallows) 10 minutes intensive smelling of food followed by a taste test
16 Cue Reactivity = Normal intake Jansen et al International Journal of Eating Disorders, 2011
17 Cued overeating in obese children (8-12) Salivation increase food intake obese: r = 0.62 Jansen et al Eating Behaviors
18 Increased appetitive responding to food cues in eating/weight disorders Cue reactivity facilitates overeating in overweight children (Jansen et al 2003, eating behaviours) Cue exposure elicits a greater motivation to consume food in overweight adults (Brunstrom et al 2010, IJO;)
19 obese vs. post-obese -27%
20
21 Salivary response Jansen et al., 2010 Psychotherapy & Psychosomatics
22 Conditioning of hedonic overeating
23 extinction training Exposure to cues/contexts without intake (response prevention) It is learned that the cue/context predicts NO eating
24 to unlearn a learned response (extinction)
25 Hoe sterk is uw drang om te eten?
26 craving desire to eat during context cue exposure (bulimia nervosa): extinction minutes Jansen et al., in prep
27 Reduction % binge eating episodes Jansen et al., in prep
28 Toro et al., IJED 2003: 6 patienten die uitbehandeld waren: niets hielp Kregen onze CERP It is surprising that this type of (Jansen s) ERP went unnoticed, particularly because of the promising published results Uiterst succesvol: tot 3 jaar na de therapie vrijwel geen eetbuien meer
29 How to do it? Rationale uitleggen Cues uitvragen Exposure aan eetbui-cues, bij voorkeur in eetbui-context Eetbui-voedsel in niet-eetbui-context Alternatieve eetbui
30 Rationale Leg theorie achter CERP uit, in begrijpelijke taal (zie publicaties) C moet het echt snappen en terug kunnen vertellen Sessie A: uitleg (interactief) Sessie B: C vertelt hoe het zit
31 Cues (eetbuivoorspellers) uitvragen Welke cues signaleren een eetbui? Welke cues vergezellen een eetbui? Analyseer laatste eetbui: waar kwam de drang opzetten, was er een aanleiding, stemming, tijd, etc.
32 Mogelijke eetbui/overeet cues: Denken, zien, ruiken, proeven voedsel Stemming Cognities, gedachten Tijdstip Plek Gezelschap (vaak: alleen zijn) Rituelen voor en tijdens eten Muziek, kleding, tv, tijdschrift etc
33 Doorbreken koppeling 1. Exposure aan cues/context zonder eten 2. Exposure aan eten zonder cues/context
34 Exposure aan voorspellers 1 Speel eetbuiritueel precies na Zorg dat alle relevante cues aanwezig zijn, incl. het eten Induceer stemming, gedachten evt. Stimuleer C om het voedsel aan te raken, te ruiken dicht onder neus, te graaien, breken likken etc, - als die drang maar hoog wordt
35 Exposure aan voorspellers 2 Wees een voorbeeldig model: doe mee! Probeer de drang steeds zo hoog mogelijk te krijgen en te houden! Voorkom (cognitieve) vermijding: focus aandacht op cues en wat die oproepen Laat u niet verleiden tot meevermijden
36 Exposure samengevat Doel: opwekken intense drang Zorg dat alle relevante cues aanwezig zijn Probeer drang zo hoog mogelijk te krijgen en houden (meten!) Wees een goed model Voorkom vermijding Klaar als drang niet meer hoog wordt
37 Huiswerk Hierarchie drang opwekkend voedsel Start met makkelijkste Blootstelling aan kleine hoeveelheden Meet drang regelmatig Laat drang zo sterk mogelijk worden Zodra controle: voer moeilijkheidsgraad op
38 Exposure aan eetbuivoedsel ZONDER voorspellers Klein beetje eetbuivoedsel eten in afwezigheid van cues & contexten Alternatieve eetbui voor als drang onhoudbaar wordt: Lekker & veel Andere cues Andere context Noteer zwart op wit!
39 Niet vergeten ook belangrijk: Goede T - C relatie Bereid goed voor: angst, drop outs Structureer bijeenkomsten Werk samen tegen de drang! C neemt initiatieven, U regisseert C moet gevoel van controle krijgen IN VIVO exposure
40
41
42
43 Bij wie wel / niet? Normaal / Overgewicht =/= niet AN Eetbuien / Overeten Overgewicht, BED, BN
44 OEFENEN
45 T s alle ogen dicht!! C: je vindt het maar raar, die cue exposure, en ook durf je niet zo goed omdat je bang bent de controle te verliezen. Je houdt het eten ver van je neus af, en bent pas bereid om het echt tegen je neus aan te houden als je behandelaar het goed voordoet; dus als hij/zij goed modelt en meedoet en stimuleert
46 T s alle ogen dicht!! C: je doet enthousiast mee aan de exposure maar krijgt het erg zwaar. Je voelt je duizelig, zweverig en slap, en je krijgt een enorme drang om te eten. Je wilt stoppen en je probeert T zo ver te krijgen dat je mag stoppen. Je dringt er op aan omdat je je zo vreselijk slecht voelt door die exposure
47 Maastricht Psychology of Eating Group Nicolette Siep Esther Jansen
Denken, Kijken, Voelen en Ruiken!
Denken, Kijken, Voelen en Ruiken! Cognitieve Therapie vs. Cognitieve Therapie + Exposure voor Eetstoornissen: Design van een RCT Dr. Lotte Lemmens VGCT Najaarscongres 13 November 2015 CGT effectief voor
Nadere informatieOpnameinbloemlezingenenreadersmoedigenwijaan, maarwelgraageerstevenoverleggen. Alerechtenvandeartikelenliggenbij destichtingcognitieenpsychose.
Ukunternatuurlijkuitciteren,graagzelfs,maardanwel metbronvermelding.u magditartikelookruimhartig verspreidenmitshetnietvoorcommerciëledoeleindenis. Indiegevalen pasnaonzeschriftelijketoestemming. Opnameinbloemlezingenenreadersmoedigenwijaan,
Nadere informatieDSM-5 en obesitas. prof.dr Tatjana van Strien
DSM-5 en obesitas prof.dr Tatjana van Strien 1 2 3 4 Overgewicht: energie balans probleem Big Two: Te weinig bewegen Te veel eten Richtlijn behandeling obesitas, 2008 Minder eten Meer bewegen Eventuele
Nadere informatieImpact van de ingebruikname van de DSM-5
Impact van de ingebruikname van de DSM-5 Eetstoornissen als casus Frédérique Smink Daphne van Hoeken H. Wijbrand Hoek Lunchbijeenkomst NIVEL 18 maart 2014 Disclosure belangen (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieEetstoornissen. Mellisa van der Linden
Eetstoornissen Mellisa van der Linden Inhoud Hoofdstuk 1: Wat houdt een eetstoornis in? Hoofdstuk 2: Welke eetstoornissen zijn er? Hoofdstuk 3: Wat zijn bekende oorzaken voor een eetstoornis? Hoofdstuk
Nadere informatiesummary Peggy Bongers BW PH1 [6789].indd :09
Summary Summary Considering the ever-growing obesity epidemic, it is of high importance to investigate any factor that can contribute to overeating and weight gain. One such factor, and the topic of this
Nadere informatieKunnen we iets leren van CBT-E voor behandeling in het algemeen?
Kunnen we iets leren van CBT-E voor behandeling in het algemeen? Iris van der Meer GZ psycholoog Ondersteuner Specialismegroep voedings- en eetstoornissen Martie de Jong Klinisch psycholoog Specialismeleider
Nadere informatieLaten zitten compensatiegedrag bij eetstoornissen
Laten zitten compensatiegedrag bij eetstoornissen Renee Beer Hermien Elgersma R.Beer& H.J.Elgersma TakeHome Message Exposure? DOEN! Responspreventie? OOK! Workshop Kader Vermijden en verleiden Wanneer
Nadere informatieOvergewicht en obesitas: een psychologisch perspectief
Overgewicht en obesitas: een psychologisch perspectief dr. Leentje Vervoort Leentje.Vervoort@UGent.be Overgewicht en obesitas Diagnose ~ % lichaamsvet BMI als proxy van lichaamsvet BMI: volwassenen bijkomende
Nadere informatieNVE-K Kindrapportage. Nederlandse vragenlijst voor eetgedrag bij kinderen. Bloem Jones
NVE-K Kindrapportage Nederlandse vragenlijst voor eetgedrag bij kinderen ID 4589-9 Datum 27.07.2015 NVE-K Inleiding 2 / 5 INLEIDING De NVE-K is een vragenlijst die de belangrijkste risicofactoren voor
Nadere informatieDe grens tussen obesitas en eetbuistoornis. Werken met de REO
De grens tussen obesitas en eetbuistoornis Werken met de REO Programma cursusdag 9:00 ontvangst 9:30 kennismaking, in kaart brengen van de problematiek waar de cursisten in de praktijk tegenaan lopen met
Nadere informatieOpdracht 1. Wat speelt er om JA te zeggen tegen iets wat je niet wil?
JA of NEE? - Doe deze opdracht in tweetallen - Hoe vaak komt het voor dat je ongevraagd iets aangeboden krijgt? Een actieve kiosk-verkoper in de trein, met koffie, thee, gevulde koeken etc? Of het aanbod
Nadere informatieSymposium Angststoornissen en? Den Haag, 10 oktober 2014. Chantal Dommanschet Klinisch psycholoog psychotherapeut PsyQ Angststoornissen Den Haag
Symposium Angststoornissen en? Den Haag, 10 oktober 2014 Chantal Dommanschet Klinisch psycholoog psychotherapeut PsyQ Angststoornissen Den Haag Inleiding Videofragment ERP Theoretisch kader Rollenspellen
Nadere informatieNVE-K Ouderrapportage
NVE-K Ouderrapportage Nederlandse vragenlijst voor eetgedrag bij kinderen ID 4589-9 Datum 27.07.2015 Informant: Marie Jones-Smit moeder NVE-K Inleiding 2 / 6 INLEIDING De NVE-K is een vragenlijst die de
Nadere informatieNVE-K. Nederlandse vragenlijst voor eetgedrag bij kinderen. HTS Report. Julia de Vries ID Datum
NVE-K Nederlandse vragenlijst voor eetgedrag bij kinderen HTS Report ID 15890-3156 Datum 18.07.2017 Ouderrapportage Informant: Jeroen de Vries Vader INLEIDING NVE-K 2/5 Inleiding De NVE-K is een vragenlijst
Nadere informatieOmgaan met (onbegrepen) lichamelijke klachten. Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Dr. Michel Reinders GGZinGeest
Omgaan met (onbegrepen) lichamelijke klachten Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Dr. Michel Reinders GGZinGeest Van DSM IV naar DSM 5 DSM IV - somatisatie stoornis, - somatoforme
Nadere informatieZonder dieet lekkerder in je vel!
Zonder dieet lekkerder in je vel! Vijf vragen en vijf stappen om te ontdekken hoe je jouw eetpatroon kunt veranderen en succesvol kunt afvallen. Overgewicht neemt ernstige vormen aan, veel volwassenen
Nadere informatieFEEDING & EATING DISORDERS. Eten, Eetproblemen en Gedachtes. K 00 Pica (eating nonfood)
Programma Welkom & Introductie Geloof niet alles wat je denkt! Introductie Workshop Cognitieve Gedragstherapie voor Eetproblemen Ofwel: een hapje proeven van cognitieve gedragstherapie Eten, Eetproblemen
Nadere informatieMindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht
Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht Flip Kolthoff, psychiater Radboud Universitair Centrum voor Mindfulness, GGZ Noord-Holland-Noord Flip Kolthoff, VUmc, 20-01-2012 1 Inleiding Flip Kolthoff,
Nadere informatieGezonde Mama s & Co: Toolkit voor de verschillende type eters
Gezonde Mama s & Co: Toolkit voor de verschillende type eters Kun jij de verleiding niet weerstaan als je versgebakken cake ruikt? Ga je eten als je verdrietig, boos, of gespannen bent? Lukt het je niet
Nadere informatieOnderhuids. Workshop Zelfverwonding en Eetstoornissen. 9 december 2005
Onderhuids Workshop Zelfverwonding en Eetstoornissen 9 december 005 Voorstellen ZieZo Eetstoornissen Ervaringsverhaal Vragenlijst zelfbeschadiging en Eetstoornissen Vragen José Geertsema Ellen Spanjers
Nadere informatieVroege ontwikkeling voorkeuren en later overgewicht. Kees de Graaf Wageningen Universiteit, Humane Voeding
Vroege ontwikkeling voorkeuren en later overgewicht Kees de Graaf Wageningen Universiteit, Humane Voeding Vroege voorkeuren, later overgewicht 1. Overgewicht en tracking overgewicht 2. Voorkeuren kinderen
Nadere informatieHerken je de volgende verschijnselen bij jezelf? Dan kan het zijn dat er sprake is van een eetbuistoornis.
EEtbuIstOOrNIs EEtbuIstOOrNIs Wat is een eetbuistoornis? Een eetbuistoornis wordt ook wel Binge Eating Disorder (BED) genoemd. Mensen met een eetbuistoornis hebben regelmatig onbedwingbare en hevige eetbuien
Nadere informatieCognitive Bias Modification (CBM): "Computerspelletjes" tegen Angst, Depressie en Verslaving
Cognitive Bias Modification (CBM): "Computerspelletjes" tegen Angst, Depressie en Verslaving Mike Rinck Radboud Universiteit Nijmegen Cognitieve Vertekeningen bij Stoornissen "Cognitive Biases" Patiënten
Nadere informatieDe emotionele bestaat niet
28 de psycholoog / mei 2014 peggy bongers FORUM De emotionele bestaat niet Emotie-eten is overal. Onze tijdgeest, obees en betuttelend, maakt van eten uit emotionele onrust een ongewenste hype: wie wel
Nadere informatieZintuigen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/58369
Auteur Iris Kikkert Laatst gewijzigd 12 augustus 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/58369 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieDrs. D. van der Veen, UMCG
De beste exposure bedenk je samen van analyse naar expertise 10 maart 2017 Date van der Veen, klinische psycholoog en behandelcoördinator Afdeling Angst en Dwang UCP, Groningen Disclosure belangen spreker
Nadere informatieDe behandeling van de dwangstoornis. Else de Haan & Lidewij Wolters UvA / AMC / De Bascule Veldhoven, VGCT, november 2013
De behandeling van de dwangstoornis Else de Haan & Lidewij Wolters UvA / AMC / De Bascule Veldhoven, VGCT, november 2013 Programma Behandeling en behandelstrategieën Per fase in de behandeling: Mogelijke
Nadere informatieE-book-Eetbuien.indd 1 16-12-2014 15:04:44
E-book-Eetbuien.indd 1 16-12-2014 15:04:44 Colofon Dit e book is een uitgave van Stichting Gezondheid Teksten: Stichting Gezondheid Vormgeving: Michael Box (Internet Marketing Nederland) Correspondentie:
Nadere informatieEven voorstellen.. Je bent niet alleen.
Even voorstellen.. Bedankt voor het downloaden van onze eettips. Voordat ik in ga op de tien tips zal ik mezelf eerst even kort voorstellen. Mijn naam is Diana Rensen en ik ben moeder van 2 lieve dochters
Nadere informatieMensen met boulimia hebben vaak een normaal basisgewicht, en kunnen. Herken je de volgende verschijnselen bij jezelf? Dan kan het zijn dat je
BOulImIa NerVOsa BOulImIa NerVOsa Wat is boulimia nervosa? Boulimia nervosa houdt in dat je regelmatig flinke eetbuien hebt waarbij je de controle lijkt te verliezen. Tegelijkertijd ben je bang voor overgewicht.
Nadere informatieSmaakontwikkeling 0 4 jaar; groente. September 2013, Kees de Graaf
Smaakontwikkeling 0 4 jaar; groente September 2013, Kees de Graaf Smaakontwikkeling 0 4 jaar; groente Algemene principes Resultaten 3 RCT s naar ontwikkeling van voorkeuren voor groente bij 0-4 jarigen
Nadere informatieBIS en BAS bij kinderen van 0 6 jaar: de constructie van een observatiemaat
BIS en BAS bij kinderen van 0 6 jaar: de constructie van een observatiemaat *, Sandra Verbeken, Ellen Moens, & Caroline Braet pag. 1 Obesitas epidemie Appetitieve motivatie (Lowe & Brutyn, 2007) Motivatie
Nadere informatieINLEIDING (7 pp.) Katelijne Van Hoeck, VWVJ
INLEIDING (7 pp.) Katelijne Van Hoeck, VWVJ & BASISTEKST VAN SIGNAAL NAAR ZORG : EEN AANBEVELING VOOR DE DETECTIE VAN EET- EN GEWICHTSPROBLEMEN (19 pp.) VWVJ en vzw Eetexpert Schematisch traject van signaal
Nadere informatieEetgedrag en tijdsoriëntatie: De eerste stappen naar een interventie gericht op toekomstdenken
Eetgedrag en tijdsoriëntatie: De eerste stappen naar een interventie gericht op toekomstdenken Fania Dassen PhD-studente Maastricht University Introductie Heeft u liever 50 vandaag, of morgen 50? Heeft
Nadere informatieCBT-E; de nieuwste CGT Eetstoornissen
CBT-E; de nieuwste CGT Eetstoornissen Iris van der Meer GZ-psycholoog PsyQ Den Haag Programma Transdiagnostisch model CBT-E Fase I, II, III, IV Overwaardering lichaam en gewicht Openbare supervisie: Casus
Nadere informatieEetstoornissen DSM-5. Leonieke Terpstra & Maartje Snoek
Eetstoornissen DSM-5 Leonieke Terpstra & Maartje Snoek VOXVOTE Voelt u zichzelf te dik? Probeert u daar (soms) wat aan te doen (lijnen)? Heeft u een eetstoornis (gehad)? 2/3 van de vrouwen wil afvallen
Nadere informatieMathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans
Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans Experimentele psychopathologie Op zoek naar de psychologische processen die een rol spelen bij het ontstaan, in stand houden en terugval van psychopathologie
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: De puberteit is naast de lichamelijke veranderingen ook de periode waarin je op een andere manier naar jezelf en de mensen om je heen gaat kijken. Dit komt omdat
Nadere informatieeen arts of medisch specialist. Raadpleeg bij medische vragen of problemen een bevoegd arts of specialist. www.stichtinggezondheid.
E-book-Eetbuien bij boulimia.indd 1 16-12-2014 14:30:09 Colofon Dit e book is een uitgave van Stichting Gezondheid Teksten: Stichting Gezondheid Vormgeving: Michael Box (Internet Marketing Nederland) Correspondentie:
Nadere informatieDwang en autisme. Cognitieve gedragstherapie bij jongeren met een obsessief compulsieve stoornis en een stoornis uit het autistische spectrum.
Dwang en autisme Cognitieve gedragstherapie bij jongeren met een obsessief compulsieve stoornis en een stoornis uit het autistische spectrum. Autistische stoornis Informatieverwerkingsstoornis Andere manier
Nadere informatieRestrained Eating vs. Food Worry and Power of Food as competing explanations of overeating and overweight (part 1)
Restrained Eating vs. Food Worry and Power of Food as competing explanations of overeating and overweight (part 1) Vragenlijst afgenomen in het LISS panel datum september 2010 auteur Miquelle Marchand
Nadere informatieLichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and
Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers
Nadere informatieProgramma. 1. ADHD bij adolescenten 2. Motiverende gespreksvoering 3. Werken met Zelf Plannen
Programma 1. ADHD bij adolescenten 2. Motiverende gespreksvoering 3. Werken met Zelf Plannen ADHD BIJ ADOLESCENTEN problemen EF/motivatie ADHD gedrag Adolescentie: Middelbare school Minder oudercontrole
Nadere informatieCognitieve gedragstherapie bij eetstoornissen
FE 0807-1 Meer informatie Bij de VGCt zijn meer folders verkrijgbaar, voor volwassenen bijvoorbeeld over angst en depressie. Speciaal voor kinderen zijn er folders over veel piekeren, verlatingsangst,
Nadere informatieONTWIKKEL DE JUISTE MENTALITEIT
ONTWIKKEL DE JUISTE MENTALITEIT Iedereen met wie je in contact komt, biedt een kans om over een oplossing van Isagenix te vertellen, wat zijn of haar leven drastisch kan verbeteren. Vergeet niet waarom
Nadere informatieTerugvalpreventie bij anorexia nervosa
Terugvalpreventie bij anorexia nervosa Tamara Berends, Verpleegkundig Specialist GGZ Altrecht Eetstoornissen Rintveld Lectoraat Zorg & Innovatie in de Psychiatrie Utrecht Research Group Eating disorders
Nadere informatieclass book I am reading a book. close your books homework My teacher gave me a lot of homework. to read We are going to read that book.
classroom The students are waiting for their teacher in the classroom. class pupil / student classmate You can ask your classmate for help with your homework. please sit down please stand up look at this
Nadere informatieAan tafel! over opvoeden gesproken - Tips voor ouders
Aan tafel! over opvoeden gesproken - Tips voor ouders Aan tafel! Ouders maken zich al wel eens zorgen over het eetgedrag van hun kinderen. Eten ze niet teveel of te weinig? Het is zo druk aan tafel. Lusten
Nadere informatiemindfulness workshop
mindfulness workshop 1 mindfulness workshop Deze workshop wordt gegeven om een indruk te krijgen wat mindfulness inhoudt. Ook kan worden gekeken in welke training de workshop als onderdeel kan worden ingezet,
Nadere informatiePesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.
Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary
Nadere informatieBalance it: overgewicht preventie game. Pepijn van Empelen
Balance it: overgewicht preventie game 2 Balance it: Wat het is? De totstandkoming Uitkomsten: game data TNO & IJsfontein 3 Balance it Zelfregulatie game/persuasive technology Mix tussen real-life taken/challenges
Nadere informatieHeb ik een eetstoornis?
Heb ik een eetstoornis? Heb ik een eetstoornis? Eten is voor veel mensen belangrijk: het is gezellig, lekker en een centraal moment van de dag. Ook geeft het de broodnodige energie. Soms eten we wat minder,
Nadere informatieDUTCH. Ik heb het te koud. Kan ik een extra deken krijgen? Ik heb het te warm. Ik wil mijn handen wassen. DUTCH DUTCH. Ik wil mijn tanden poetsen.
Ik heb het te koud. Kan ik een extra deken krijgen? I am too cold. Can I have an extra blanket? Ik heb het te warm. Ik wil mijn handen wassen. I am too hot. I would like to wash my hands. Ik wil mijn tanden
Nadere informatieOefening buikademhaling
Omgaan met stress Oefening buikademhaling Adem langzaam in gedurende drie tellen (door je neus) Adem langzaam uit gedurende vijf tellen (door je mond) Leg je hand op je buik om te voelen of je buik beweegt:
Nadere informatieMindful op vakantie. 10 tips om weer echt tot rust te komen. Tina Brouwer
Mindful op vakantie 10 tips om weer echt tot rust te komen Tina Brouwer Vakantie, het lijkt zo heerlijk, maar in de praktijk blijkt het heel veel stress te geven, net als Kerstmis. Met voor een deel dezelfde
Nadere informatie15. eten moet je toch
GRATIS voorproefje 15. eten moet je toch Uitnodigen Ik zal zorgen dat ik honger heb. Hou het eenvoudig, hoor! Ik eet alles. Ik ben niet zo n moeilijke eter. Maar verder eet ik alles! Je ziet me wel verschijnen.
Nadere informatieUnderstanding and being understood begins with speaking Dutch
Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.
Nadere informatieLiefde in je Lijf, liefde in je leven
Liefde in je Lijf, liefde in je leven TIPS VAN URSULA BEEKMAN OM VANDAAG NOG EEN STABIEL EN GEZOND EETPATROON TE KUNNEN CREËREN. Ursula Beekman WWW.UBCOACHINGENTRAINING.NL Zucht jij bij het zoveelste besluit
Nadere informatieMindful Eten Cyclus. Héb ik eigenlijk wel honger?
Héb ik eigenlijk wel honger? De sociale en emotionele verbindingen met eten, voedsel en diëten zijn in de moderne maatschappij altijd en overal aanwezig. Bij sommige mensen is de relatie die ze hebben
Nadere informatieLeerdoelen Spraaktaal Kids
Leerdoelen Spraaktaal Kids Ik ben ik! kent eigen voor- en achternaam en namen van ouders kan benoemen hoe hij/zij eruitziet weet op welke dag in welk jaar hij/zij is geboren kan benoemen wat er in/aan
Nadere informatieVan betuttelen naar verleiden: Nieuwe richtingen voor gedragsbeïnvloeding. Emely de Vet Leerstoelgroep Strategische Communicatie
Van betuttelen naar verleiden: Nieuwe richtingen voor gedragsbeïnvloeding Emely de Vet Leerstoelgroep Strategische Communicatie Voeding in NL 95% eet onvoldoende groente 90-95% eet onvoldoende fruit 80%
Nadere informatieSLAAP- EN KALMEERMIDDELEN, DENK EERST AAN ANDERE OPLOSSINGEN. BEWEGING, VOEDING, RELAXATIE,...
SLAAP- EN KALMEERMIDDELEN, DENK EERST AAN ANDERE OPLOSSINGEN. BEWEGING, VOEDING, RELAXATIE,... SLAAP- EN KALMEERMIDDELEN MOETEN DE LAATSTE OPTIE ZIJN. 1.260.034 ELKE DAG WORDEN ER EENHEIDSDOSISSEN SLAAP-
Nadere informatieFOOD FOR THOUGHT DE INVLOED VAN GEDACHTEN OP EETGEDRAG
FOOD FOR THOUGHT DE INVLOED VAN GEDACHTEN OP EETGEDRAG WELKOM PETER LANGELAAR ANNEFLEUR OTTO Diëtist sinds 2012, affiniteit met psychologie, kinderen en sport Laat nooit de dingen die je wil de dingen
Nadere informatieSedatie met lachgas bij kinderen
Sedatie met lachgas bij kinderen Binnenkort ondergaat uw kind een behandeling waarbij hij of zij met lachgas in een lichte slaap gebracht wordt. Dit wordt sedatie genoemd. In deze folder leest u meer over
Nadere informatieVerwonderen STICHTING KIND EN VOEDING. Groep 4, 5 en 6
Verwonderen Groep 4, 5 en 6 Leerdoel De kinderen: - verwonderen zich over voedsel. - gebruiken hun zintuigen (ogen, neus, mond) om voedsel bewust te bekijken, te proeven en te ruiken. - ontdekken wat de
Nadere informatieDe voordelen van hardlopen
Hardloop tips De voordelen van hardlopen Zodra het buiten lekker weer wordt zie je overal om je heen mensen in hun hardloopschoenen springen. Op een mooie lenteof zomerdag is het heerlijk om na het werk
Nadere informatieCOGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS
COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking
Nadere informatieZintuigen. Expertgroep 3: Welke smaak proef je? Naam leerling:... Leden expertgroep:...
Naam leerling: Leden expertgroep: De voorbereiding Jullie gaan onderzoeken hoe goed je smaken uit elkaar kunt houden door te proeven. Wat hebben jullie nodig? Jullie krijgen de benodigdheden straks van
Nadere informatieMijn ervaringen met zintuigen
Mijn ervaringen met zintuigen Zien Animaties bij muziek Bij steeds meer muziek evenementen spelen zichtbare animaties een belangrijke rol en maken zij deel uit van de act. De animaties dragen bij aan een
Nadere informatieUnderstanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas
University of Groningen Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version
Nadere informatieAan tafel. Eten. Hoe ouder je kind wordt, hoe meer het zoals jou zal gaan eten.
Antwerpen Aan tafel Aan tafel Ouders maken zich geregeld zorgen over het eetgedrag van hun kinderen: Eten ze niet teveel of te weinig? Wat met de sfeer aan tafel? Lusten ze wel voldoende? In deze folder
Nadere informatieHoud de zaag scherp. Activiteit 7.20 Eerste kennismaking Covey 7 en invulopdracht over lichaam, geest, hart en ziel. Materialen
Houd de zaag scherp Activiteit 7.20 Eerste kennismaking Covey 7 en invulopdracht over lichaam, geest, hart en ziel Categorie Mensknap Groep Basiskennis, invul opdracht, Interactief Covey eigenschap 7 Houd
Nadere informatieBody awareness training als behandeling voor wearing-off gerelateerde stress bij patiënten met de ziekte van Parkinson
Body awareness training als behandeling voor wearing-off gerelateerde stress bij patiënten met de ziekte van Parkinson Ires Ghielen, promovendus & GZ-psycholoog i.o., i.ghielen@vumc.nl Parkinson symptomen
Nadere informatieSugar Addiction Test
Sugar Addiction Test Hoe is het gesteld met jouw suikerverslaving? Ontdek het met deze test. SUGARCHALLENGE Is een initiatief van Food & Lifestylecoach Carola van Bemmelen Doe de Sugar Addiction test Ben
Nadere informatieInleiding. QQDoor te diëten? QQDoor te sporten? QQDoor dagelijks vijf stukken fruit en groente te eten? IK HEB HONGER! Je honger regelt je gewicht.
Inleiding Hoe houd je je gewicht onder controle? QQDoor te diëten? QQDoor te sporten? QQDoor dagelijks vijf stukken fruit en groente te eten? Eigenlijk is geen van deze antwoorden juist. IK HEB HONGER!
Nadere informatieZintuigen. zien ruiken. horen. voelen. proeven
Zintuigen horen proeven zien ruiken voelen inhoud 1. Zintuigen 3 2. Je ogen 4 3. Je oren 6 4. Je neus 8 5. Je tong 11 6. Je huid 12 7. Filmpje 14 Pluskaarten 15 Bronnen en foto s 17 Colofon en voorwaarden
Nadere informatieComplex probleemgedrag bij ASS: ETEN. S.A. van der Laan, psychiater Polikliniek volwassenen Dr. Leo Kannerhuis
Complex probleemgedrag bij ASS: ETEN S.A. van der Laan, psychiater Polikliniek volwassenen Dr. Leo Kannerhuis Autismespectrum stoornis eten eetprobleem eetstoornis Eten is. Complex Zintuigen prikkelend
Nadere informatieBOGO Food. Herman Peppelenbos
BOGO Food Herman Peppelenbos BOGO Food Gezondheid (inhoudsstoffen of productontwikkeling en versconsumptie) met focus op stimuleren van Groente en fruit consumptie Lectoraat Niet lectoraat activiteiten
Nadere informatieWij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois
Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wat mij gelijk opviel is dat iedereen hier fietst. Ik vind het jammer dat iedereen
Nadere informatieCBT-E Richtlijnbehandeling geschikt voor alle eetstoornissen met aandacht voor individuele verschillen
CBT-E Richtlijnbehandeling geschikt voor alle eetstoornissen met aandacht voor individuele verschillen Martie de Jong Klinisch psycholoog Specialismeleider voedings- en eetstoornissen Disclosure belangen
Nadere informatie3MDR Een innovatieve, hoog intensieve traumagerichte psychotherapie. Top Referent Traumacentrum Dorien de Groot & Rick de Haart
3MDR Een innovatieve, hoog intensieve traumagerichte psychotherapie Top Referent Traumacentrum Dorien de Groot & Rick de Haart Congres met het oog op de toekomst 15 maart 2018 Theoretische achtergrond
Nadere informatieListen. Twenty One Pilots Niveau 3a Song 4 Lesson B Worksheet. a Luister naar wat Leo, Tina en Martin vertellen. Omcirkel het juiste antwoord.
1 Listen a Luister naar wat Leo, Tina en Martin vertellen. Omcirkel het juiste antwoord. 1 Leo is a kid / a teenager / a grown-up. 2 Tina is a kid / a teenager / a grown-up. 3 Martin is a kid / a teenager
Nadere informatieIndividuele Cognitieve Gedragstherapie bij Middelengebruik en Gokken. Dagdeel 4 4-1
Individuele Cognitieve Gedragstherapie bij Middelengebruik en Gokken Dagdeel 4 4-1 Wat stond in dagdeel 3 centraal? Terugval en noodmaatregelen Aanvullingen functie-analyse Omgaan met trek 4-2 Programma
Nadere informatieInnovatief Onderwijs Ontwerpen. Jeroen van Merriënboer
Innovatief Onderwijs Ontwerpen Jeroen van Merriënboer VU Amsterdam Onderwijsdag, 6 Februari 2015 Inhoud Het transferprobleem Levensechte taken en 4C/ID Zelfgestuurd leren Voorbeelden Conclusies en Vragen
Nadere informatieKinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin
Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin Opzet van de lezing Welkom Inleiding Theorie, tips en adviezen over opvoeden
Nadere informatieVoedingstips bij de feestdagen
Voedingstips bij de feestdagen Het is december en dat betekent dat de feestdagen voor de deur staan. Hierbij enkele tips over hoe je met voeding kan omgaan tijdens deze feestperiode. Tip 1: Plannen Wanneer
Nadere informatieRoos gaat naar het ziekenhuis
Roos gaat naar het ziekenhuis 1 gaat naar het 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 3 4 O ok gezonde kinderen gaan wel eens voor behandeling naar het ziekenhuis. Ze zijn niet ziek maar er moet iets verbeterd worden.
Nadere informatie3. En.. bloemetjes vind ik heerlijk ruiken, juf
3. En.. bloemetjes vind ik heerlijk ruiken, juf Oefeningen voor de zintuigen in de onderbouw Manuela Gelens-Kilian, Montessorischool Buiten in Almere De ontwikkeling van de zintuigen en zintuigoefeningen
Nadere informatieNo Distance. We make the difference. Hallo allemaal, Hartelijke groet, Team No Distance. Nieuwsbrief januari Uitje van de maand januari
Nieuwsbrief januari 2017 Hallo allemaal, In deze nieuwsbrief een terugblik op het uitje van december, maar ook informatie over het uitje van de maand januari. Marianne zal zich voorstellen in deze nieuwsbrief.
Nadere informatieTe bang voor behandeling Marietta van Mastrigt Klinisch psycholoog/psychotherapeut OuderenPsychiatrie Parnassia m.vanmastrigt@parnassia.
Te bang voor behandeling Marietta van Mastrigt Klinisch psycholoog/psychotherapeut OuderenPsychiatrie Parnassia m.vanmastrigt@parnassia.nl Bang Maak je dat wel eens mee? Hoe merk je dat Wat voor eerste
Nadere informatieOnze schooleigenvisie op huiswerk
Huistaken en lessen uit het schoolreglement De leerlingen zijn steeds verplicht de opgegeven lessen te leren. De leerkracht is steeds gerechtigd deze leerstof mondeling of schriftelijk op te vragen. De
Nadere informatieHoe oefen je grammatica? Liesbeth Schenk Sonja van Boxtel TUDelft, ITAV Nederlands voor buitenlanders
Hoe oefen je grammatica? Liesbeth Schenk Sonja van Boxtel TUDelft, ITAV Nederlands voor buitenlanders 1 Programma Aanleiding + Twee typen leerders Theorie: Expliciet vs. impliciet Focus on Form: hoe? Processing
Nadere informatieWorkshop E-Health en Vaardigheidstrainingsgroep
Inleiding Workshop E-Health en Mieke Bruins & Ward van Alphen 1 Inleiding Indeling Workshop: Inleiding E-Health (Ward van Alphen) SMAAKK! in actie (Mieke Bruins) Inleiding DT/vaardigheidstrainingsgroep
Nadere informatieMinder Drank of Drugs. Module voor cliënten met een lichte verstandelijke beperking
Minder Drank of Drugs Module voor cliënten met een lichte verstandelijke beperking Voorstellen Willy Ron Marion Agenda Uitleg over Minder Drank of Drugs Willy en Ron spelen een sessie na Uitleg over de
Nadere informatieLeren omgaan met gedachten, gevoelens, emoties en pijn
Leren omgaan met gedachten, gevoelens, emoties en pijn Toespraak van Jiun roshi op de eerste dag van een vijfdaagse zen-retraite, geredigeerd en enigszins ingekort door Myoko Sint Het is vandaag de eerste
Nadere informatieHand-outs ouderavond jaar 2
Hand-outs ouderavond jaar 2 Inhoudsopgave Werkblad: Uitdagingen in gedrag 2 Overzicht voorwaarden voor gedragsverwachtingen 3 Matrix voor Thuis (leeg) 4 Matrix voor Thuis (ingevuld) 5 Les in goed gedrag
Nadere informatieVerklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of
Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van het I-change Model The explanation of the physical activity of elderly by determinants of the I-change Model Hilbrand Kuit Eerste begeleider:
Nadere informatieVerwonderen STICHTING KIND EN VOEDING. Groep 7 en 8
Verwonderen Groep 7 en 8 Leerdoel De kinderen: - Verwonderen zich over voedsel. - Denken na over smaak. - Ze leren de hoofdsmaken en zintuigen (opnieuw) kennen en ervaren. - Ontdekken wat de rol is van
Nadere informatie