Sociale Dienst Oost Achterhoek

Transcriptie

1 Sociale Dienst Oost Achterhoek Eerste Bestuursrapportage 2012 Eerste bestuursrapportage 2012 definitief

2 Inleiding Hierbij bieden wij u de eerste bestuursrapportage 2012 aan. Deze bestuursrapportage is veel compacter dan u tot nu toe gewend bent. Voorheen volgden we in de bestuursrapportages de structuur van de begroting. De nieuwe ontwikkelingen plaatsten we in een blauw/grijs kader. Om het geheel overzichtelijker te maken, stellen we voor om voortaan kort alleen de wijzigingen per programma aan te geven. Als er over een onderwerp niets is aangegeven, betekent dat dat we verwachten conform het vastgestelde beleid de realisatie volgens planning en binnen de beschikbare budgetten te kunnen uitvoeren. Deze eerste bestuursrapportage 2012 sluiten we af met een samenvatting van de onderwerpen, waarop wij besluitvorming van u vragen. De financiële consequenties zijn verwerkt in een tweede wijziging van de begroting 2012, welke wij u eveneens ter vaststelling aanbieden. Omdat geen besluitvorming heeft plaatsgevonden over de begrotingswijzing 2012, die voorgesteld was bij de tweede bestuursrapportage 2011, is besloten de effecten voor 2012 op te nemen in de eerste bestuursrapportage 2012 en de begrotingswijziging 2012 naar aanleiding van de eerste bestuursrapportage. 1. Programma Werk en Activering Trends en ontwikkelingen Het jaar 2012 staat vooral in het teken van het Businessplan. Een verbeterplan dat is opgesteld om de (enorme) tekorten op het inkomensdeel WWB zo snel en zo veel mogelijk terug te dringen. Maar niet alleen het Businessplan heeft een grote impact op de uitvoering. Per 1 januari 2012 is de WWB (Wet Werk en Bijstand) aangescherpt en is de WIJ (Wet Investeren in Jongeren) komen te vervallen. Het UWV Werkbedrijf is overgegaan op een bijna volledige e-dienstverlening en trekt zich in juni 2012 terug uit het Werkplein Oost Achterhoek. De voorbereidingen op de inwerkingtreding van de WWnV (Wet Werken naar Vermogen) per 1 januari 2013 zijn in volle gang. Deze wet vraagt om een omvangrijke herbezinning op de uitvoering van de WWB en de WSW (Wet Sociale Werkvoorziening). Businessplan In het Businessplan is ervoor gekozen in 2012 alle beschikbare re-integratiemiddelen in te zetten voor klanten die geacht worden binnen een jaar naar de arbeidsmarkt te kunnen. Wij hebben ons ten doel gesteld in 2012 tenminste 347 klanten te laten uitstromen, naast de autonome uitstroom die plaatsvindt door bijv. verhuizing, aangaan van een relatie, overlijden en dat soort redenen. Met die extra uitstroom proberen wij de gemeentelijke tekorten op het bijstandbudget zo veel mogelijk terug te dringen. Aanscherping WWB Er zijn nieuwe definities gemaakt voor de begrippen alleenstaande, alleenstaande ouder en gezin. Daarnaast is de huishoudinkomenstoets ingevoerd. Dit betekent dat niet alleen rekening wordt gehouden met de inkomsten van de aanvrager en de partner, maar met de inkomsten van alle gezinsleden. Deze vorm van gezinsbijstand leidt tot een lagere uitkering, waardoor een financiële prikkel ontstaat om eigen verantwoordelijkheid te nemen en werk te zoeken. Werk is de manier om de inkomenspositie te verbeteren. Dit heeft tot gevolg dat een groep mensen die nu een uitkering Pagina 2 van 8

3 heeft, straks geen recht meer heeft op een uitkering, omdat het gezinsinkomen te hoog is. Het overgangsrecht voor uitkeringen die op 31 december 2011 al bestonden, loopt tot 1 juli Werkplein Oost Achterhoek Het UWV Werkbedrijf trekt zich in juni 2012 terug uit het Werkplein Oost Achterhoek en zal haar werkzaamheden concentreren op het Werkplein in Doetinchem. Het Werkgeversservicepunt is per 1 januari 2012 al naar Doetinchem vertrokken. Ook de consulenten van Hameland (arbeidsintegratie) hebben het Werkplein verlaten. Zij zijn nu gehuisvest op de vestiging in Lichtenvoorde. Loopbaanplein Met ROC Graafschap College worden gesprekken gevoerd over vestiging van een Loopbaanplein op het Werkplein in Winterswijk. Een vervlechting met het bestaande jongerenloket JOUW Unit wordt als een goede match gezien. JOUW Unit JOUW Unit is een apart loket voor jongeren tot 27 jaar. De jongeren kunnen er terecht met al hun vragen over werk, opleiding, stages, leerplicht en een eventuele uitkering als zij werkloos zijn. Binnen JOUW Unit worden RMC-taken uitgevoerd in een opdrachtgever-/opdrachtnemerrelatie tussen de gemeente Doetinchem en de Sociale Dienst Oost Achterhoek. Het gaat daarbij vooral om het terugdringen van voortijdig schoolverlaten en het behalen van een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt. Gestreefd wordt naar een situatie waarin ook de gemeentelijke leerplichtambtenaren en de RMCleerlingenadministratie voor onze drie gemeenten in deze constructie worden ondergebracht. Integrale trajectbegeleiders Gefinancierd uit middelen van het Actieplan Jeugdwerkloosheid, is in 2011 een pilot gestart voor probleemjongeren die niet of zeer moeilijk naar werk toe te leiden waren. De inzet van integrale trajectbegeleiders (ITB-ers) met een coördinerende rol richting hulpverleners heeft ertoe geleid, dat oplossingen in een groter geheel werden gezocht en gevonden. De resultaten in 2011 waren voor ons aanleiding de contracten met de ITB-ers te verlengen tot 1 januari Team Marktbewerking Het Businessplan was voor ons aanleiding tot het oprichten van een eigen team van jobhunters. Dit werd het Team Marktbewerking, vijf gedreven personen die zich volledig toeleggen op het bedienen van lokale werkgevers en het creëren van werkplekken voor klanten van de sociale dienst. Het team maakt op lokaal niveau gebruik van landelijke en regionale afspraken, arrangementen en convenanten, van bij UWV gemelde vacatures en van vacatures in de media, maar zij gaan vooral voor de werkgever om de hoek. Door directe, persoonlijke contacten met werkgevers moeten zij een band met de werkgever opbouwen, die leidt tot plaatsingsmogelijkheden voor onze klanten. Bij die plaatsing zullen zij de werkgever zo veel mogelijk ontzorgen. De klantmanagers treden, waar nodig, op als jobcoaches om problemen tussen werkgever en nieuwe werknemer te voorkomen, dan wel op te lossen. Wet Werken naar Vermogen Per 1 januari 2013 treedt de Wet Werken naar Vermogen in werking. De voorbereidingen hierop zijn in volle gang. Deze wet vraagt om een omvangrijke herbezinning op de uitvoering van de WWB en de WSW (Wet Sociale Werkvoorziening). Bestuur en management van zowel de Sociale Dienst als van de WSW-uitvoeringsorganisatie Hameland, zijn bezig met de uitwerking van modellen, waarbinnen Pagina 3 van 8

4 uitvoering van de wet het beste vorm kan worden gegeven. Een en ander zal nog in 2012 zijn beslag moeten krijgen. Klantgroepen/Participatieladder Mensen die per 1 januari 2013 onder de werking van de Wet Werken naar Vermogen gaan vallen, zijn onder te verdelen in een viertal groepen. Deze groepenindeling hanteren wij nu al voor de doelstellingen in het Businessplan. Nr. Groep Verdiencapaciteit Gemiddeld 1. Direct bemiddelbaar = > WML = > 100 % WML 2. Bemiddelbaar met tijdelijke Tijdelijk < 100% WML 60% WML ondersteuning 3. Bemiddelbaar met langdurige Permanent % WML 40% WML ondersteuning 4. Permanent niet bemiddelbaar Permanent < 20% WML < 20% WML Groep 1 zijn klanten die direct bemiddelbaar zijn. Deze groep moet snel weer op eigen benen kunnen staan. De focus ligt op het voorkomen van instroom, een snelle bemiddeling naar algemeen geaccepteerde arbeid en beperkte ondersteuning in de vorm van bijvoorbeeld sollicitatietrainingen. Scholing en training kunnen aan de orde zijn, maar alleen in combinatie met een dienstverband. Groep 2 zijn klanten die bemiddelbaar zijn, maar die zonder ondersteuning moeilijk een dienstverband vinden. De focus bij deze groep ligt op snelle inzet van tijdelijke vormen van loonkostensubsidie ter ondersteuning van de bemiddeling. Daarnaast kan ook hier scholing en training worden ingezet in combinatie met een (tijdelijk gesubsidieerd) dienstverband. Aan de klanten in deze groep kan ook tijdelijk een werkplek met behoud van uitkering worden aangeboden. Groep 3 zijn klanten die in verschillende mate arbeid kunnen verrichten, maar permanent afhankelijk zijn van ondersteuning daarbij. Groep 4 zijn klanten die permanent niet in staat zijn om arbeid te verrichten, maar aangewezen zijn op mogelijkheden voor dagbesteding in de regio. Deze indeling is niet een op een te vertalen naar de participatieladder, een landelijk toegepast instrument, waarbij de indeling is gebaseerd op een zestal algemene participatieniveaus: niveau 6: betaald werk niveau 5: betaald werk met ondersteuning niveau 4: onbetaald werk niveau 3: deelname aan georganiseerde activiteiten niveau 2: sociale contacten buitenshuis niveau 1: geïsoleerd levend De algemene participatieniveaus hebben niet altijd een rechtstreekse link met de mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Mensen die zijn ingedeeld op niveau 1 of 2 kunnen mogelijk wel direct aan het werk als zich een geschikte baan voordoet, terwijl mensen op niveau 3 of 4 met een stukje vrijwilligerswerk al aan het maximum van hun kunnen zitten. Met andere woorden: met de groepsindeling zoals wij die in het Businessplan hebben benoemd, is er een duidelijker zicht op de mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Pagina 4 van 8

5 Voorlopige toekenning participatiebudget 2012 De voorlopige toekenning van participatiebudget 2012 is, zoals eerder gemeld, door de rijksbezuinigingen fors lager dan in Omdat de rijksbijdrage leidend is voor onze begroting moeten de budgetten 2012 voor de producten re-integratie, inburgering en volwasseneneducatie verlaagd worden. Begroot 2012 Voorlopige toekenning 2012 Bijstelling begroting 2012 Definitieve toekenning 2011 Berkelland Re-integratie Volwasseneneducatie Inburgering Oost Gelre Re-integratie Volwasseneneducatie Inburgering Winterswijk Re-integratie Volwasseneneducatie Inburgering PROGRAMMA INKOMEN Bijstelling budget Inkomensdeel WWB In de begroting 2012 is uitgegaan van de stijging van het aantal die zich in 2010 en begin 2011 heeft afgetekend. Naar verwachting zou het gemiddeld aantal uitkeringsgerechtigden uitkomen op in Uitgaande van een gemiddeld uitkeringsbedrag van is daarom in de begroting een totaalbudget van bijna 18,4 miljoen opgenomen. Om deze sterke stijging om te buigen is in 2011 een Businessplan (voorheen Verbeterplan) opgesteld. Het doel van dit plan was en is om in 2012 de sterke stijging af te buigen en te stabiliseren. We gaan nu uit van gemiddeld uitkeringsgerechtigden in Ten opzichte van de begroting 2012 leidt deze bijstelling tot een verlaging van de uitgaven met (Berkelland ; Oost Gelre en Winterswijk ). De verwachting is overigens dat dit budget in de loop van 2012 verder omlaag kan worden bijgesteld. Een aantal maatregelen uit het Businessplan is reeds in 2011 in gang gezet en de groei is in 2011 niet zo sterk geweest als verwacht. In 2009 was er sprake van een toename van 11%. In 2010 steeg het bestand opnieuw, nu met 19% tot een totaal van In 2011 is de toename aanzienlijk minder geweest namelijk 4,5%, een toename van 49 naar Er was een totale instroom van 398 mensen (494 mensen in 2010) en een uitstroom van 349 (351 in 2010), waarvan 121 naar werk. De instroom is lager geweest dan in 2010, terwijl de uitstroom hoger is geweest. Het uitgangspunt voor 2012 is dus beter dan oorspronkelijk in het businessplan verwacht. Daarnaast moeten de effecten van de aanscherping van de WWB in de loop van dit jaar beter zichtbaar worden. Tegenover deze positieve ontwikkelingen staat een blijvende grote onzekerheid met betrekking tot de economische ontwikkeling. Waar het per saldo naar toe zal gaan is op dit moment niet aan te geven. Het voorstel is dan ook om nu bij de eerste bestuursrapportage met de bijstelling van het budget niet verder te gaan dan conform de doelstellingen van het businessplan. Pagina 5 van 8

6 Bijstelling budget Bijstand Zelfstandigen (BBZ) In de tweede bestuursrapportage 2011 hebben we gemeld dat we verwachtten dat er een structurele stijging van de uitgaven zou zijn. Als we het begrote budget 2012 afzetten tegen de werkelijke uitgaven 2011 blijkt dat de huidige budgetten op dit moment voldoende zijn. Bijstelling budget Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte werknemers (IOAW) Zoals ook in de tweede bestuursrapportage 2011 is gemeld, worden er minder IOAW uitkeringen verstrekt dan geraamd. Rekening houdend met de werkelijke uitgaven 2011 kan het budget van Berkelland verlaagd worden met ; voor Oost Gelre met en voor Winterswijk met PROGRAMMA ONDERSTEUNING Wet Inburgering Net zoals in 2011 is de verwachting dat ook in 2012 minder mensen zullen inburgeren dan oorspronkelijk verwacht. De Sociale Dienst biedt alleen nog inburgering aan inburgeringplichtige asielzoekers en geestelijke bedienaren. De overige mensen, die verplicht moeten inburgeren, zijn daar zelf verantwoordelijk voor. Dat geldt ook voor het betalen van een eventuele cursus. Wie daar niet meteen geld voor heeft, kan gebruik maken van een sociaal leenstelsel (DUO-groep). Er is nog een resterende huisvestingtaakstelling uit Zo moeten er voor Oost Gelre nog 9 personen en voor Berkelland nog 1 persoon worden gehuisvest. Daarnaast zijn er nog kosten voor de lopende trajecten, die in 2011 zijn gestart. De verwachte taakstelling voor 2012 is in totaal 50 personen ( ). Aan alle gehuisveste asielzoekers moet een traject maatschappelijke begeleiding ( per traject), een inburgeringcursus ( per cursus) en voorbereiding op examen ( 1.000) worden aangeboden. Totaal 60 x is Hiernaast moeten er nog kosten worden betaald voor de lopende trajecten, die in 2011 zijn gestart. In totaal is er in 2012 een rijksbijdrage van beschikbaar. De meerkosten komen ten laste van de meeneemregeling van het participatiebudget Of de volledige taakstelling in 2012 tot uitvoering komt is nog niet zeker. Stadsbank In de begroting 2012 is aangegeven dat de dienstverlening van de Stadsbank voortaan vanuit de gemeentekantoren zou plaatsvinden. Inmiddels zijn hierover afspraken gemaakt. De dienstverlening vindt uitsluitend op afspraak plaats vanuit de gemeentekantoren. Afspraken kunnen telefonisch, maar bij voorkeur via Internet worden gemaakt. Vragen over de bankrekeningen worden zoveel mogelijk via Internetbankieren afgehandeld. In juli 2012 zal naar verwachting de nieuwe Gemeentelijke Wet Schuldhulpverlening van kracht worden. Besluitvorming door het Parlement is nog niet afgerond. Minimabeleid/Bijzondere Bijstand Als gevolg van de gezinsinkomenstoets zal naar verwachting het aantal aanvragen Bijzondere Bijstand toenemen. (De gemeenten hebben via de algemene uitkering hiervoor extra middelen gekregen). De exacte effecten van de gezinsinkomenstoets en de gevolgen voor het minimabeleid zijn echter nog niet bekend. Indien nodig zullen we in de tweede bestuursrapportage een voorstel doen voor verhoging van de budgetten. Pagina 6 van 8

7 In 2011 was er met name in Berkelland en in Winterswijk sprake van overschrijding van budgetten Bijzondere Bijstand. De verwachting is dat, zonder bijstelling van het beleid, ook in 2012 en volgende jaren er sprake is van hogere uitgaven voor Bijzondere Bijstand. Berkelland heeft ervoor gekozen om het huidige beleid in stand te laten. Dat betekent dat ons voorstel is om het budget voor Berkelland vanaf 2012 structureel met te verhogen. De gemeente Winterswijk heeft aangegeven dat zij het beleid wil bijstellen. De definitieve keuze is op dit moment nog niet bekend. Daarnaast is er in de begroting 2012 van de gemeente Winterswijk besloten om vanaf 2013 aanvullend te bezuinigen. Ook hiervoor zullen we in het 1 e kwartaal gelijktijdig een voorstel doen. Dit zal worden verwerkt in onze begroting Tot slot is het voorstel om voor alle gemeenten de collectieve aanvullende zorgverzekering uit te breiden. Hierdoor halen we zoveel mogelijk medische kosten voor mensen met inkomen tot 110% van de voor hen geldende bijstandnorm uit de sfeer van bijzondere bijstand en hevelen we die over naar de zorgverzekeraar. De kosten voor de extra premie zijn naar verwachting net zo hoog als de besparing op de medische Bijzondere Bijstand die we nu verlenen. Naar verwachting kan dit dus budgetneutraal. 4. PROGRAMMA WMO 5. BEDRIJFSVOERING In de tweede bestuursrapportage 2011 hebben we gemeld dat we te maken hebben met meer releases per jaar als gevolg van de steeds veranderende wetgeving. Ook zijn de kosten per release fors gestegen. Hierdoor hebben we de komende jaren te maken met extra kosten van (incl. BTW) per jaar. Daarnaast hebben we gemeld dat de vergoeding die Berkelland krijgt voor het verlenen van een aantal essentiële ondersteunende diensten zoals personeelszaken, financiële administratie en systeembeheer is verlaagd met (incl. BTW). Doordat de gemeenten maandelijks een voorschot betalen, zodat de sociale dienst tijdig aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen heeft de sociale dienst rente-inkomsten. Naar verwachting ontvangen we aan rente-inkomsten. Per saldo ontstaat er een voordeel op de bedrijfsvoering van Voorgesteld wordt om dit saldo toe te voegen aan de stelpost onvoorzien. Pagina 7 van 8

8 6. Samenvatting Besluitvorming Wij vragen u te besluiten tot vaststelling van de tweede begrotingswijziging 2012 waarbij de volgende wijzigingen op de begroting plaatsvinden: Verlaging budget re-integratie Berkelland Verlaging budget re-integratie Oost Gelre Verlaging budget re-integratie Winterswijk Verlaging budget volwasseneneducatie Berkelland Verlaging budget volwasseneneducatie Oost Gelre Verlaging budget volwasseneneducatie Winterswijk Verlaging budget inburgering Berkelland Verlaging budget inburgering Oost Gelre Verlaging budget inburgering Winterswijk Verlaging budget inkomenswaarborg WWB Berkelland Verlaging budget inkomenswaarborg WWB Oost Gelre Verlaging budget inkomenswaarborg WWB Winterswijk Verlaging budget IOAW Berkelland Verlaging budget IOAW Oost Gelre Verlaging budget IOAW Winterswijk Verhoging budget minimabeleid Berkelland Verhoging stelpost onvoorzien Verhoging budget bedrijfsvoering - rentebaten Verhoging budget bedrijfsvoering onderhoud software (releases) Verlaging budget bedrijfsvoering ondersteuning Berkelland Met vriendelijke groet, Namens het Dagelijks Bestuur van de Sociale dienst Oost Achterhoek Mevrouw drs. A.J.M. Gildhuis Manager Pagina 8 van 8