Dag van de peuter. KU Leuven Kulak woensdag 26 september 2012 BASISONDERWIJS. Doelgroep. Datum. Plaats. Prijs. Inschrijven. Evaluaties en attesten

Transcriptie

1 BASISONDERWIJS Doelgroep Leraren peuters en eerste kleuter, zorgcoördinatoren, directies en kinderverzorg(st)ers Datum Woensdag 26 september 2012 van u. tot u. (onthaal vanaf u.) Plaats KU Leuven Kulak, E. Sabbelaan 53, 8500 Kortrijk - onthaal hal A Wegbeschrijving op Prijs 35 per deelnemer Inschrijven Online inschrijven via Cursuscode: D Helpdesk: Evaluaties en attesten Het evalueren van de nascholingen en de attestering gebeurt enkel online en binnen een termijn van 30 dagen. Betaling en annulatie pas betalen ná ontvangst van de factuur. annulatievoorwaarden: zie Bevestiging Je ontvangt een elektronische bevestiging. Dag van de peuter KU Leuven Kulak woensdag 26 september 2012

2 WERKWINKEL 10 GA JE MEE NAAR HET LAND VAN JE OGEN DICHT? WAT DOE JE ALS ER PLOTS EEN PEUTER VAN JE KLAS STERFT? EEN GETUIGENIS u u. onthaal met koffie en frisdrank + leermiddelenbeurs u u. werkwinkels: eerste beurt u u. pauze met koffie en frisdrank + leermiddelenbeurs u u. werkwinkels: tweede beurt u. einde Zicht krijgen op de specifieke werking binnen de peuterklas; aan de hand van praktijkvoorbeelden ideeën krijgen om een peuterklas op te bouwen. Praktijkvoorbeelden via PowerPoint, concreet materiaal, vragenronde. WERKWINKEL 1 HET LEVEN IN DE PEUTERKLAS We krijgen zicht op: de praktische organisatie bij het opstarten en opvolgen van een peuterklas; specifieke peutermaterialen; tips voor de zindelijkheidstraining; Jules als rode draad doorheen het jaar. Doelstelling Als leerkracht adequaat en accuraat kunnen reageren na een sterfgeval of een ander verlies. PowerPoint met foto's van de herdenkingshoek en het herdenkingsmoment; muziek beluisteren; veel vertellen. Ik wil vooral vertellen wat wij als school en ik als juf gedaan hebben de eerste dagen na het overlijden van een peuter uit mijn klas. Op deze vragen geef ik tijdens deze sessie een antwoord: Hoe werk je een herdenkingsdienst uit? Hoe vang je de ouders van de overleden peuter op voor de herdenking? Hoe ga je om met het gegeven dat jij plots de persoon bent die als enige nog wat kan vertellen over hun kind, hun laatste informatiebron? Hoe vertel je dit nieuws in je klas, aan ouders... en wat doe je dan? Welke activiteiten organiseer je om dit te verwerken? Op die vraag antwoord ik vanuit het thema dat ik heb uitgewerkt na de begrafenis. Hoe ga je verder met die groep peuters? Wat doe je als een jaar voorbij is? Sta je er nog even bij stil als school? Wat met Allerheiligen? Wat gebeurt er nog na 3 jaar? Beginsituatie Mensen die nog niet eerder geconfronteerd werden met het sterven van een peuter of kleuter van hun klas. Janne Vergauwe is kleuterleidster en lid van de praatgroep kleuteronderwijzeressen in KHBO. Naast lesgeven heeft ze ook een passie voor letters en kindertekeningen. Beginsituatie Kleuterleid(st)ers die weinig of geen ervaring hebben binnen de werking van de peuterklas; pas afgestudeerde kleuterleid(st)ers. 2 11

3 Doelstelling Inzicht en praktische kennis rond neurologische en motorische ontwikkeling van kleuters. Presentatie Onze maatschappij is de jongste 20 jaar sterk veranderd. We kennen op zeer veel gebieden een fantastische vooruitgang. Het leven wordt ons steeds gemakkelijker gemaakt. Maar deze evolutie heeft spijtig genoeg ook een keerzijde. Onze kinderen groeien nu op in een andere speelcultuur waar spelen en bewegen wordt belemmerd door de aanwezigheid van televisie en computer. Een zeer stimulerende omgeving creëren waarin kinderen kunnen opgroeien, is meer dan ooit een noodzaak. De kennis om de juiste prikkels op het juiste moment aan te bieden is belangrijk in het groeien ontwikkelingsproces van een kind. Deze workshop helpt je om kennis en inzicht te verwerven in de ontwikkelingssituatie van elk kind en is er bovenal op gericht met specifieke spelen oefenvormen kinderen efficiënt te ondersteunen. WERKWINKEL 9 HET BELANG VAN BEWEGING VOOR DE ONTWIKKELING VAN KINDERHERSENEN Ann De Wilde is bachelor in de lichamelijke opvoeding met een passie voor ontwikkeling van kleine kinderen. Samen met Liesbeth Verhoeven heeft ze het bewegingsprogramma Fit voor leren ontwikkeld. Dat is een bewegingsprogramma voor kleuters. Vanuit Bodymap geeft Ann navormingen aan scholen en kinderdagverblijven. Sandra Declerck is reeds langer dan tien jaar peuterjuf in de scholengemeenschap Pittem-Meulebeke. Daarnaast is ze ook vormingsmedewerker voor verschillende organisaties en nascholer bij het Eekhoutcentrum. Doelstelling Bijtgedrag van jonge kinderen begrijpen en er gepast op reageren. Bijten of gebeten worden? Als er bijtgedrag bij peuters plaatsvindt, zit de emotie gegarandeerd zeer hoog en dit niet alleen bij de jonge kinderen maar ook bij hun ouders en andere opvoeders. Waarom eigenlijk bijt een kind een ander kind of een volwassene? Wat wil het hiermee zeggen? Bij heel jonge kinderen heeft bijtgedrag vaak meer te maken met 'liefde' dan met agressie. Als peuters en kleuters bijten dan gaat het meestal over hun frustratie, colère of onvermogen om zich staande tehouden in een groep. Hoe kunnen we daar als volwassene het beste op reageren? Hoe kunnen we jonge kinderen helpen om andere manieren te vinden om hun gevoelens uit te drukken? In deze vorming bieden we een kader aan om bijtgedrag te proberen begrijpen en er gepast mee om te gaan. Zo kunnen we jonge kinderen ondersteunen in hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Hilde Van Durme WERKWINKEL 2 HELP! EEN BIJTER IN DE GROEP! 10 3

4 WERKWINKEL 3 ZEG HET MET EEN ZOENTJE : TAALSTIMULERING BIJ PEUTERS WERKWINKEL 8 EVEN OVER DE GRENZEN KIJKEN: WAT KUNNEN WE LEREN UIT DE REGGIO EMILIABENADERING (ITALIË)? Je kan algemene principes van taalstimulering bij peuters omzetten in de klaspraktijk; je kan concrete lessuggesties op spraaktechnisch vlak (ademhaling en articulatie) toepassen in je klas. Aan de hand van ervaringsvragen aan de deelnemers wordt de problematiek van taalontwikkeling van peuters uiteengezet. Concrete lesideeën worden met bijhorende materialen uitgevoerd, waarbij de deelnemers gevraagd wordt om actief te participeren. De ene 2,5-jarige zegt nauwelijks 100 woorden, de andere praat al met driewoordzinnen. Geen enkele leeftijdsgroep heeft zo een uiteenlopend taalniveau als de instappertjes. In 'Zeg het met een zoentje' gaan we op zoek naar motiverende taalactiviteiten voor de allerkleinsten met oog voor differentiatie. Algemene principes worden geïllustreerd met concrete klasvoorbeelden. Daarnaast staan vooral spraaktechnische oefeningen (ademhaling en articulatie) in de kijker, gekaderd in het thema 'Kusjes die vliegen' (thema uit kleuterpakket Mikado). De concrete lesvoorbeelden bieden voldoende ruimte om ook binnen andere thema's aangepast te worden. 'Zeg het met een zoentje' is een praktische, actieve workshop waar er heel wat gezoend zal worden. Brenda Froyen werkt als lector Nederlands in de bacheloropleiding kleuteronderwijs van de Karel de Grote Hogeschool Antwerpen. Daar geeft ze lessen rond taalverwerving, kinderliteratuur en expressie. Daarnaast is ze actief als recensente van prentenboeken bij De Leeswelp en lid van de Algemene Vergadering van Stichting Lezen. Herbronnen, zuurstof opnemen voor eigen praktijk, nieuwe ideeën opdoen, leren uit het zoeken van anderen PowerPointpresentatie waarbij het gesproken en geschreven woord voortdurend gekoppeld worden aan beeldmateriaal; gedachtewisseling met de deelnemers. We gaan op bezoek in de kindercentra van Reggio Emilia. In deze stad in Noord-Italië werkt men in alle stedelijke crèches, peutertuinen en kleuterscholen volgens wat zij de Reggio Emiliabenadering noemen. Deze manier van werken is via de reizende tentoonstelling de honderd talen van kinderen wereldwijd bekend geraakt en heeft al een aantal onderwijskundige prijzen in de wacht gesleept. Van overal ter wereld komen mensen die het beste voor hebben met de ontwikkeling van het jonge kind, zich hier bijscholen. Wil je weten welke die honderd talen van kinderen zijn, van welk kindbeeld men uitgaat, welke principes aan de basis liggen van het werken met kinderen, hoe de klassen eruit zien, hoe het er dagdagelijks aan toegaat? Je komt erachter in deze werkwinkel, waarin je ook ideeën kan opdoen om je eigen praktijk te verrijken en te verdiepen. Beginsituatie Deze sessie is bedoeld voor iedereen met een open geest, die in onderwijsvernieuwing is geïnteresseerd. Er is geen voorkennis vereist. Michèle Detremmerie is docent onderwijskunde in de opleiding bachelor kleuteronderwijs van KHBO. In haar lessen maken de studenten o.a. kennis met de traditionele onderwijsvernieuwingsbewegingen: Jenaplan-, Dalton-, Freinet- en leefscholen, Montessori- en Steineronderwijs. In oktober 2011 bracht ze een driedaags studiebezoek aan de kindercentra van Reggio Emilia. Wat ze daar zag, ervoer, leerde verwerkte ze in een presentatie. 4 9

5 WERKWINKEL 7 POPPENPRIKKEL BIJ PEUTERS! WERKWINKEL 4 TAALBUBBELS: EEN KRACHTIGE TALIGE OMGEVING CREËREN ROND HET THEMA KLOKKEN Leerkrachten stimuleren om met poppen te werken op een speelse, boeiende manier; mogelijkheden verkennen van het hanteren van poppen bij de kleinsten. Op een luchtige en speelse manier en in een waterval van praktijkvoorbeelden word je ondergedompeld in de didactiek van het werken met poppen. Voor toonmomenten hoef je niet bang te zijn. Het is de bedoeling jullie te prikkelen om met poppen te spelen, niet om af te schrikken. Hoe kan een pop een aanzet zijn om de neus te leren snuiten of toch een steun bij het droogtrainen? Hoe is ze meer dan een attribuut uit de poppenkast? Zijn peuters niet bang van die dingen? Deze sessie is een vlucht door allerlei ervaringen, middelen en bevindingen om met poppen te werken bij peuters. Laat je zachtjes achterover zakken en geniet van een magisch gebeuren. Leren zit hier in een jasje van beeld, muziek en uiteraard vreemde wezentjes. Martin Nica is kleuterleider van opleiding maar werkt sinds een viertal jaar als gedetacheerd leraar voor Vlajo vzw en neemt halftijds de tijd om Krik wat te sturen. Krik is een medium om mensen de kans te geven dingen te uiten, talenten te tonen en creativiteit te laten exploderen. Doelstelling Het creëren van een rijk aanbod en rijke materialen om de taalontwikkeling van jonge kleuters op een spontane manier te stimuleren. We nemen een grondige duik in alle materialen rond dit thema. Als juf van de eerste kleuterklas in een Brusselse school is het steeds een uitdaging om jonge kleuters een stukje van de wereld te leren kennen zonder het accent op taal te leggen. Door thema's startend vanuit de leerplannen WO en muzische vorming binnen in je klas te brengen, verhoog je niet enkel de betrokkenheid, maar garandeer je ook een spontane groei in de woordenschat en taalvaardigheid bij kleuters. Aan de hand van enkele thema's vertel ik vanuit mijn ervaring hoe je een krachtige talige omgeving kan creëren door gebruik te maken van kijkplaten, vertelfiguren, audio-opnames, filmpjes, computerspelletjes en ook materialen die de brug naar de thuiscontext slaan. Gabriella De Francesco is kleuterleidster in de eerste kleuterklas van Gemeentelijke Basisschool Sint-Joost-Aan-Zee. 8 5

6 WERKWINKEL 5 HOE ONDERSTEUNT DYNAMO3 JE CREATIEVE KLEUTERPROJECT WERKWINKEL 6 ZINGEN ZONDER MEER... Korte schets van het belang van cultuureducatie, ook voor kleuters; concrete en praktische uitleg over hoe dynamo3 projectwerking daarbij ondersteunt; inspirerende praktijkvoorbeelden van dynamoprojecten uit kleuteronderwijs geven. Prezi presentatie; brainstorm; groepswerk. Kleuters zijn muzische mensen. Ze reageren spontaan en eerlijk op de wereld om hen heen. Als kleutermeester of - juf heb je ongetwijfeld creatieve ideeën om je kleuters te prikkelen. dynamo3, een initiatief van CANON, de cultuurcel van het Ministerie van Onderwijs en Vorming, kan je daarbij ondersteunen. CANON wil een breed publiek wegwijs maken in cultuureducatie. dynamo3 is de subsidie voor creatieve schoolpraktijk. In deze sessie schetsen we het verhaal en de achtergrond van CANON en dynamo3. We zoomen heel concreet in op wat dynamo3 voor jouw lessen kan betekenen. We ronden af met een aantal inspirerende praktijkvoorbeelden van dynamoprojecten uit het kleuteronderwijs. Luk Boelaert en Kristien Druyts zijn dynamomedewerkers bij CANON. Een aantal nieuwe liedjes voor peuters leren kennen en kunnen zingen; een aantal nieuwe manieren ontdekken om met liedjes en muziek om te gaan bij peuters. We werken in groep. In deze sessie leer je een aantal nieuwe peuterliedjes van Yves Bondue kennen op een bijzondere manier. De bedoeling is om met liedjes om te gaan zoals peuters met de wereld: onbevangen, nieuwsgierig, verwonderd We gaan zingen en roepen, maar ook fluisteren en luisteren, schudden en trommelen, improviseren en rommelen, kortom: peuteren aan liedjes! Yves Bondue studeerde af als kleuteronderwijzer en werkte een tiental jaar in de kleuterklas. Sinds meer dan 12 jaar werkt hij fulltime als theatermaker en muzikant. Hij is nascholer muziek, drama en taal en schrijft liedjes voor uitgeverijen als Die Keure, Zwijsen, Averbode Samen met Steef Coorevits schreef hij de boeken Boink Kadul, Piep Kadul en De Liedbanaan (Uitgeverij Golden River Music). Zijn jaarlijkse liedjesboeken worden uitgegeven bij de Averbode-tijdschriften. Meer info op