Notulen vergadering algemeen bestuur d.d.12 februari 2014

Transcriptie

1 Plaats : Houten, Bestuurszaal Van : uur Aanwezig : Water Natuurlijk mevrouw E. van der Vorm (hoogheemraad), mevrouw L.A. Tutein Nolthenius, G.J.P. Jansen, J.L.J. Boot : CDA J.G.M. Kromwijk (hoogheemraad), mevrouw M.L.A.A. de Bont, J.M. Verheul : PvdA mevrouw J.A. Balkema, J.G.M. Reerink : VVD mevrouw T. van der Stroom, H.A. ten Hove : AWP W. van der Zaag, A.E. Jansen : Waterschap@inwonersbelangen P.M. Terpstra : ChristenUnie J.P. Verweij : SGP G. van Leeuwen : Bos- en Natuureigenaren mevrouw A.J. de Kruijf, W.H.J. de Beaufort : Agrariërs H.A.P. van der Maat (hoogheemraad), G. van den Hoeven, H. Schalkwijk : Bedrijven N.J.M. Ypma, J.F.C. Kupers Afwezig : mevrouw G.A. van der Nat (PvdA), B. de Jong (CDA), R.D. Woittiez (VVD), mevrouw W.A. Bodewitz (PVDD), P. Blokdijk (WN), E. Verkaik (W@l), G.P. Beugelink (hoogheemraad) Voorzitter : P.J.M. Poelmann (dijkgraaf) Secretaris : Mevrouw J. Goedhart Notulist : W. Nijenhuis (Notuleerservice Nederland) 1. Opening, vaststelling agenda en loting primus De voorzitter opent de vergadering om uur en heet alle aanwezigen welkom, in het bijzonder mevrouw Goedhart, die vandaag voor het eerst als secretaris van het algemeen bestuur optreedt. Er zijn berichten van verhindering ontvangen van de heer De Jong, mevrouw Van der Nat, mevrouw Bodewitz, de heer Verkaik, de heer Beugelink en de heer Woittiez. De heer De Jong heeft een hartoperatie ondergaan en hem is mede namens het algemeen bestuur een bos bloemen gestuurd. Vaststellen agenda en loting primus De voorzitter wijst op agendapunt 12, dat de vertrouwelijke behandeling van de brief van mevrouw De Boer betreft. Het algemeen bestuur stemt ermee in de brief te laten afhandelen door het college. De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld. De loting van de primus komt uit op nummer 13, de heer Kromwijk. 2. Toelating en installatie de heer Boot De heer Karelse (WN) zal de volgende vergadering worden uitgenodigd om afscheid te nemen. a) Onderzoek geloofsbrief de heer J.L.J. Boot (WN) Voorafgaand aan de vergadering heeft de ad-hoccommissie voor onderzoek geloofsbrieven, bestaande uit mevrouw De Bont, de heer Terpstra en mevrouw De Kruijf, de achterliggende stukken en de geloofsbrief van de heer Boot onderzocht. Mevrouw De Bont maakt namens de commissie als resultaat van dit onderzoek bekend dat de geloofsbrief in orde is bevonden en adviseert het algemeen bestuur tot toelating te besluiten. Het algemeen bestuur besluit de heer J.L.J. Boot toe te laten als lid van het algemeen bestuur van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. b) Installatie de heer Boot De heer Boot legt ten overstaan van de voorzitter de belofte af. Bestuurszaken / DM Pagina 1 van 16

2 3. Notulen vergadering a) Notulen vergadering algemeen bestuur d.d. 18 december 2013 Tekstueel Pagina 15 onderaan: de heer Jansen (AWP) verduidelijkt dat hij heeft gezegd dat de situatie de kans biedt om de waterzuivering in samenwerking met de gemeente te verduurzamen, eventueel door verplaatsing naar een industrieterrein. De voorzitter zegt toe de tekst overeenkomstig aan te passen. Pagina 8, laatste alinea: de heer Kupers (Bedrijven) vermoedt dat worden in de tweede regel van de beantwoording gewijzigd moet worden in waarden. Uiteindelijk blijkt dat e.e.a. correct is verwoord. De notulen worden vastgesteld met inachtneming van de bovenstaande wijziging op pagina 15. Naar aanleiding van Pagina 1, notulen 13 november 2013, tweede wijziging: de heer Reerink (PvdA) merkt op dat in de veranderagenda staat dat een voorstel over papierloos vergaderen aan het algemeen bestuur zal worden voorgelegd. Daarvoor moet het reglement worden aangepast en dat is een bevoegdheid van het algemeen bestuur. De voorzitter bevestigt dit. Het college is inmiddels overgestapt; op 11 januari jl. heeft men een eerste papierloze vergadering gehad. b) Verkorte besluitenlijst vergadering algemeen bestuur d.d. 18 december 2013 De verkorte besluitenlijst wordt voor kennisgeving aangenomen. d) Actiepuntenlijst met leeswijzer De heer Verweij (CU) wijst op het onderzoek naar de globale kosten van het watersysteem (actiepunt 240). Hij heeft de indruk dat het college al een aantal stappen verder is, gezien ook de ferme uitspraken van de heer Beugelink in een uitzending van het programma Nieuwsuur op 9 februari jl. Hij stelt voor het onderwerp op korte termijn te agenderen en vraagt of de heer Beugelink sprak namens het college of op persoonlijke titel. Hij merkt daarnaast op dat het actiepunt nauw samenhangt met agendapunt 11 en stelt richting de indieners voor om de stukken die horen bij actiepunt 240 af te wachten en beide zaken in samenhang te bespreken. De voorzitter geeft aan dat de heer Beugelink op persoonlijke titel sprak, niet namens het college, maar als bestuurder met een mening. Het lijkt hem niet verstandig om er uitgebreid over te spreken, gezien de afwezigheid van de heer Beugelink. De heer Verheul (CDA) merkt op dat er is toegezegd, dat het college in het eerste kwartaal komt met de uitslag van het onderzoek m.b.t. kosten van het watersysteem in verband met de kostentoedeling. Hij stelt voor om de discussie over de uitspraken van de heer Beugelink te voeren in de volgende vergadering, in samenhang met het onderzoeksrapport. De heer Van den Hoeven (Agrariërs) had maandagochtend om uur al de eerste boer aan de telefoon. De heer Beugelink is de portefeuillehouder van het emissiebeheerplan, waar het waterschap en de agrariërs in nauwe samenwerking uit moeten komen. De uitspraken van de heer Beugelink doen afbreuk aan het wederzijds vertrouwen en hij neemt afstand van zijn woorden. Hij heeft de heer Beugelink al wel gesproken, maar betreurt het feit dat hij niet aanwezig is. De voorzitter concludeert dat de heer Ypma er niet voor voelt de bespreking van zijn initiatiefvoorstel (agendapunt 11) uit te stellen. Er is ook enige spoed bij: de provincie wil dit voorstel meenemen naar Provinciale Staten als het algemeen bestuur het overneemt. De heer Kromwijk merkt ten aanzien van actiepunt 240 op dat het voortkomt uit een amendement dat in juni door het algemeen bestuur werd aangenomen. Het college wordt in het amendement verzocht om voor de in 2017 opnieuw vast te stellen kostentoedeling een onderzoek te doen naar waar de kosten worden gemaakt en welke groeperingen daarmee gemoeid zijn. Hij zal in het eerste kwartaal komen met een opzet voor het onderzoek. De resultaten van het onderzoek komen pas veel later. De heer Verweij (CU) constateert dat het onderzoek nog niet is gestart en dat de heer Beugelink zijn uitspraken niet baseerde op onderzoeksfeiten. De heer Jansen (WN) merkt bij interruptie op dat de heer Beugelink heel duidelijk heeft geciteerd uit een onderzoek van het instituut COELO. Men moet de heer Beugelink geen zaken verwijten terwijl hij zich niet kan verdedigen. De heer Verweij (CU) bevestigt dat de heer Beugelink ook uit de stukken van de ChristenUnie van 2013 had kunnen citeren: daaruit blijken dezelfde feiten als in Nieuwsuur werden gepresenteerd. De heer Verheul (CDA) stelt dat de toezegging aangeeft dat in het eerste kwartaal van 2014 inzicht in de kostentoedeling zou worden gegeven. Hij betreurt dat dit nu veel later wordt. De heer Kromwijk geeft aan dat het college op korte termijn de onderzoeksopzet goed wil bespreken met het algemeen bestuur, omdat het een ingewikkeld onderzoek is dat mogelijk ook heel kostbaar is. Het amendement stelt dat het inzicht voor 2016 moet worden gegeven. De actiepuntenlijst wordt verder voor kennisgeving aangenomen. Bestuurszaken / DM Pagina 2 van 16

3 Besluitvormend deel hamerstukken 4. Klokkenluidersregeling en Regeling ongewenst gedrag De voorzitter wijst op zijn toezegging in de commissievergadering van 21 januari jl. om de begrippen die genoemd staan in de eerste zin onder Inleiding te verduidelijken. Ter vergadering wordt hiervoor een tekstvoorstel uitgedeeld: Op verzoek van de Wor-bestuurder en de ondernemingsraad is enige tijd geleden een inventarisatie gemaakt van de binnen ons waterschap bestaande commissies in het kader van ongewenst gedrag en integriteit en bedoeld voor ambtenaren. Bestuurder is nader gespecificeerd als Wor-bestuurder en het begrip bestuurders is weggehaald. Het algemeen bestuur gaat akkoord met de aanpassing conform het uitgereikte tekstvoorstel. Besloten wordt: 1. De huidige Klokkenluidersregeling HDSR, vastgesteld in de openbare vergadering op 23 februari 2005, in te trekken; 2. De heer W. Vrooland te benoemen als vertrouwenspersoon in het kader van de interne procedure van de Klokkenluidersregeling; 3. Als Meldpunt voor de externe procedure van de Klokkenluidersregeling te kiezen voor een onafhankelijke commissie, t.w. de Onderzoeksraad Integriteit Overheid. 5. Partiële herziening peilbesluit Groenraven Oost, zuidelijk deel Besloten wordt de partiële herziening van het Peilbesluit Groenraven Oost, zuidelijk deel, onder gedeeltelijke intrekking van het Peilbesluit Groenraven Oost, zuidelijk deel d.d. 18 juni 2008 voor betreffend gebied, vast te stellen. 6. Emmissiebeheerplan Besloten wordt: 1. In te stemmen met het Emissiebeheerplan : Minder emissies, schoner water!; 2. De Nota emissiebeleid , vastgesteld door het algemeen bestuur op 17 september 2008, in te trekken. 7. Vaststelling peilbesluiten Nieuwegein, Oudegein en Plettenburg Besloten wordt onder intrekking van de peilbesluiten Nieuwegein West 2000, Plettenburg 2000 en Oudegein 2000, de peilbesluiten Nieuwegein West 2014, Plettenburg 2014 en Oudegein 2014 vast te stellen. Opiniërend deel 8a. Slibverwerking RWZI Utrecht Eerste termijn De heer Ypma (Bedrijven) vraagt om naast de uitbestedingsvarianten ook de nieuwbouwvariant voor eigen slibverwerking met energieopwekking op de RWZI Utrecht uit te werken. Pas dan is een goede vergelijking mogelijk. Hij heeft een rondgestuurd om een en ander toe te lichten. De slibverwerking is op dit moment voor aanzienlijk lagere kosten mogelijk. Dat komt doordat de verwerkingskosten elders flink zijn verlaagd, van 90 euro naar 40 tot 45 euro per ton en daarnaast kan de energie van het calorierijke slib worden benut. Dat kan het waterschap zelf doen, maar men kan het ook laten doen. In 2011 is besloten om de exploitatiebegroting van de RWZI Utrecht met 1,1 miljoen euro te verhogen (van 2013 tot 2019). Gezien de plannen voor uitbesteding, kan die verhoging misschien worden teruggedraaid. In de uitbestedingsvarianten moet het waterschap nog steeds behoorlijk investeren, maar die investering komt ten goede aan een ander, bijvoorbeeld AGV. Men kan zich afvragen hoe duurzaam de GMBoplossing zal worden, want daar profiteert het waterschap van de Duitse marktomstandigheden, waar slib wordt gecomposteerd en direct verbrand wordt in de bruinkoolcentrales in Duitsland. Dat is op zich prima: de prijs is laag en men krijgt een goed restproduct. Een aanbesteding voor een periode van vijftien jaar is te lang. Hij is niet tegen het tussentijds gebruikmaken van marktomstandigheden, maar wel pas als uitbesteden kan worden vergeleken met nieuwbouw op eigen terrein. Het college haalt het advies van de Unie van Waterschappen aan om te beargumenteren dat ook de Unie pleit voor uitbesteden. Maar de Unie pleit voor centralisatie van de eindverwerking: daar is collectief investeren noodzakelijk om voordeel te behalen. Dat is ook waar AGV naar zoekt: een schaal waarop de verwerking haalbaar wordt. De combi zou een oplossing voor AGV kunnen zijn. Gesteld wordt dat de ketenbenadering een oplossing biedt als het gaat om de duurzaamheidsdoelstellingen. Maar deze ketenbenadering gaat ten koste van de bewoners en bedrijven die belasting betalen aan De Stichtse Rijnlanden. Om die reden moeten opties en mogelijkheden helder zijn. Dat overzicht heeft hij nog niet gekregen. Uitbesteden brengt het stroomlijnen van de organisatie van De Stichtse Rijnlanden met zich mee, inclusief een sociaal plan. De consequenties moeten worden uitgewerkt. Het college geeft aan dat uitbesteden van de sliblijn leidt tot een verhoging van 1,7 miljoen euro vanaf Bestuurszaken / DM Pagina 3 van 16

4 2017. Nog meer kosten dus, terwijl er landelijk een taakstelling van 350 miljoen euro voor de rwzi s ligt. Bij De Stichtse Rijnlanden stijgen echter de kosten en dan is de tariefstijging ten behoeve van de meerkosten van de waterlijn nog niet meegenomen. De heer Ypma is tegen het sturen van een persbericht, want dat zal leiden tot het opdrijven van de prijzen. Bovendien zal het ontwateren van het slib van de oostelijk gelegen rwzi s extra transport naar Utrecht blijven vragen. Hij stelt de vraag waar het waterschap nu naartoe wil. Tenslotte merkt hij op dat het achter de hand houden van de investeringslocatie Maarssenbroek niets oplevert: het waterschap zal toch de transport- en distributiekosten moeten betalen van de zelf opgewekte energie, inclusief energiebelasting en BTW. Mevrouw Balkema (PvdA) is heel tevreden met het voorliggende stuk. De vragen zijn goed beantwoord. De fractie ziet graag dat aan beslispunt 1 van de besluittekst wordt toegevoegd ( ) ten behoeve van de slibverwerking op de RWZI Utrecht. De heer Van der Zaag (AWP) ziet met belangstelling uit naar de uitwerking van de voorstellen, ook in samenhang met de waterlijn. Aandachtspunten zijn de flexibiliteit van de contracten en de vastgestelde discrepantie tussen de energieprestaties en de energievisie van het waterschap. Hij wenst het college succes bij de verdere uitwerking. De heer Verweij (CU) vraag aandacht voor besluitpunt 2: wat voegt dit toe aan de opdracht om de uitbestedingsvarianten uit te werken? In de commissie gaf de hoogheemraad aan dat het voorstel na uitwerking terugkeert naar het algemeen bestuur. Hij stelt voor besluitpunt 2 te schrappen: het voegt niets toe en zet mensen op het verkeerde been. Een tweede punt betreft de milieu- en energiedoelstellingen van het waterschap. Hij stelt voor deze bij de eventuele uitbesteding als randvoorwaarden mee te nemen. Het stuk stelt nu voor om na uitwerking van de varianten de energienota aan te passen. Gaat het waterschap bij uitbesteding nog wel de gewenste energiedoelstellingen halen? De heer Terpstra (W&I) kan zich in belangrijke mate vinden in het betoog van de heer Ypma. Het is nu nog niet mogelijk een goed besluit te nemen vanwege de onduidelijkheid over de waterlijn. Financieel gaat het over een periode van dertig jaar slechts om enkele procenten verschil. Dat pleit ervoor de slibverwerking zelf te doen, zodat men baas in eigen huis blijft. Ook hij pleit ervoor om naast uitbesteding de nieuwbouwvariant op eigen terrein uit te werken. Waarom zou De Stichtse Rijnlanden het niet zelf kunnen als AGV dat wel kan? Mevrouw Van der Stroom (VVD) is zeer tevreden over de adequate beantwoording van de hoogheemraad tijdens de commissiebespreking. Ook de reactie van het college naar aanleiding van de commissiebehandeling is in orde: veel kanttekeningen en wensen van fracties worden meegenomen. Er is nu zicht op de besluitvormingsmomenten voor de waterlijn en de sliblijn. Voor de VVD is het vooral belangrijk dat het college streeft naar flexibiliteit in de contracten. Ze vraagt het college nogmaals te bevestigen dat bij uitbesteden een periode van vijftien jaar geen harde termijn is en dat er naar flexibiliteit wordt gestreefd. Een periode van vijftien jaar is te lang. De VVD gaat ervan uit dat wat over energieverbruik is opgemerkt (zoals in grafiek 1), leidraad is bij de keuze voor een uitbestedingsvariant. Mevrouw De Bont (CDA) is het in grote lijnen eens met de voorgaande spreekster. Het voorstel vraagt het algemeen bestuur om een richtinggevend besluit te nemen over de uitbestedingsvarianten. Het voorliggende dossier geeft alle benodigde informatie om dat besluit te nemen. Het verbaast haar dat de heer Ypma ook nu nog veel vragen heeft en zij vraagt of het toegezegde gesprek met de heer Ypma wel heeft plaatsgevonden. Het stuk geeft een goede beschrijving van de voorgeschiedenis en de procedure voor het vervolg. Het CDA steunt dit voorstel van harte. De heer Schalkwijk (Agrariërs) geeft aan dat wanneer een ander het beter kan, men het zelf niet moet willen doen. Misschien is het op termijn wel zo dat de hele zuivering moet worden uitbesteed aan AGV als dat voordeliger is. Hij kan goed uit de voeten met dit voorstel en kijkt uit naar de uitwerking. De heer G.J.P. Jansen (WN) benadrukt dat zijn fractie wel benieuwd is naar de energiedoelstellingen en de wijze waarop deze straks bij de uitwerking van de uitbestedingsvarianten worden meegenomen. Dat is een lastig vraagstuk gezien de ambities die het waterschap in de energienota heeft verwoord. Hoe denkt het college daar straks inhoud aan te geven? De heer Van Leeuwen (SGP) vindt goed aan dit stuk dat het een aantal varianten bevat. Wel moet men bijkans schriftgeleerde zijn om het stuk te begrijpen. Als bestuurder wordt hij geacht op hoofdlijnen te sturen en wanneer hij het geheel overziet, komt hij ook uit op het voorstel dat het college doet. De SGP-fractie ondersteunt het voorstel. Bestuurszaken / DM Pagina 4 van 16

5 De heer De Beaufort (Bos- en Natuureigenaren) constateert dat het een complex verhaal is. Door de tijd gaan er zaken verschuiven, er is een aantal onzekerheden en tegelijk is het noodzakelijk om op een gegeven moment keuzes te maken. De voorgestelde aanpak lijkt hem heel verstandig en hij is benieuwd naar de uitwerking. De heer Van Leeuwen (SGP) merkt op dat het stuk te complex is voor de gemiddelde burger: er is geen touw aan vast te knopen. Het college zou ernaar moeten streven dat notities goed leesbaar zijn. De heer De Beaufort (Bos- en Natuureigenaren) merkt op dat de materie weliswaar complex is, maar dat bijvoorbeeld op pagina 3 de hoofdargumenten glashelder worden genoemd. Ook de koers die daar wordt geschetst, is voor iedereen goed te volgen. Beantwoording Mevrouw Van der Vorm geeft aan dat er uitgebreid gesproken is met de heer Ypma over de energie. De heer Ypma wil graag dat ook de nieuwbouwvariant wordt uitgewerkt. Het college stelt voor dit niet te doen, onder andere vanwege de beperkte capaciteit. Het is aan het algemeen bestuur om al dan niet te besluiten tot het uitwerken van de nieuwbouwvariant. De exploitatiebegroting kan niet worden verlaagd: het algemeen bestuur heeft besloten een bestemmingsreserve te creëren voor de RWZI Utrecht. Het bedrag van 1,7 miljoen euro is enkel voor de sliblijn, voor de kosten voor de waterlijn is een extra reservering nodig. Ten aanzien van de taakstellingen merkt ze op dat wanneer een installatie versleten is, er geld nodig is om te investeren. De periode van vijftien jaar is gebruikt als een rekeneenheid. De AGV-variant vereist wel een uitbesteding voor vijftien jaar. AGV wil investeren in een nieuwe installatie en die investering kan niet bij een kortere uitbesteding. Bij de andere varianten is meer flexibiliteit mogelijk. Bij de bespreking van het rapport van de commissie van de Unie van Waterschappen is nadrukkelijk gezegd dat ook wat betreft slibgisting de waterschappen terughoudend moeten zijn omdat er voldoende capaciteit is. Utrecht is te klein om zelfstandig een nieuwe installatie te realiseren. AGV wil wel een nieuwe TDH bouwen, maar heeft al het slib van Utrecht nodig om rendabel de benodigde investering te kunnen doen. De heer Ypma stelt dat het uitbesteden van slibverwerking ten koste gaat van de belastingbetaler van De Stichtse Rijnlanden. Die opmerking begrijpt mevrouw Van der Vorm niet: het college heeft de verschillende mogelijkheden vergeleken en op de langere termijn is de netto contante waarde ongeveer gelijk. Het persbericht zal niet leiden tot hogere prijzen: de vergadering van het algemeen bestuur is openbaar. Het is bekend dat het waterschap bezig is met een nieuwe slibverwerking en dat de keuze voor uitbesteden of nieuwbouw voorligt. Voor de locatie Maarssenbroek is in een eerder stadium al beoordeeld hoe daar de slibverwerking gerealiseerd moet worden. De gedachte was destijds dat er dan een slibleiding naar de locatie gelegd moest worden en dat de opgewekte elektriciteit ook via een eigen leiding teruggebracht zou worden. Ze stemt in met het voorstel om aan het eerste besluit van de slibverwerking toe te voegen. De heren Van der Zaag, Verweij en G.J.P. Jansen stelden vragen over de energievisie. Wanneer wordt besloten tot uitbesteden, kan het waterschap niet voldoen aan de eigen energiedoelstelling, omdat het waterschap niet zelf het slib gaat verwerken en energie gaat opwekken. De energie in het slib kan ook elders in Nederland worden gebruikt. Bij de waterlijn zal opnieuw naar de energie worden gekeken. Op dit moment wordt de waterlijn nog onderzocht, maar er zijn mogelijkheden om daarbij energie terug te winnen. Tweede termijn De heer Ypma (Bedrijven) licht ten aanzien van het persbericht toe dat wanneer het waterschap naar buiten brengt dat de nieuwbouwvariant de komende jaren niet meer aan de orde is, de enige andere mogelijkheid uitbesteden is. Daarmee levert het waterschap zich over aan de toch al kleine markt. Het waterschap laat zich de kaas van het brood eten door deze opstelling en openheid van zaken. De voorzitter merkt op dat de betrokken marktpartijen hoe dan ook deze bespreking over het onderwerp zullen volgen. Mevrouw Van der Vorm merkt op dat partijen heel graag het slib willen afnemen. Dat betekent dat de prijs eerder lager dan hoger zal zijn. De heer Ypma (Bedrijven) vervolgt dat het waterschap streeft naar zo laag mogelijke kosten, in het belang van de belastingbetaler. Uit het voorstel leidt hij niet af dat het college die opgave centraal stelt: op geen enkele manier blijkt dat het goedkoper wordt dan nu het geval is. Bij Maarssenbroek speelt dat de e-transportleiding onder het kanaal door kosten met zich meebrengt en in zijn heeft hij betoogd dat opwekking op eigen terrein veel aantrekkelijker is. Bestuurszaken / DM Pagina 5 van 16

6 De heer Terpstra wijst op de mededeling dat vanwege beperkte capaciteit de nieuwbouwvariant niet zal worden uitgewerkt. Betekent dit dat wanneer de uitwerking gereed is in 2015, er alleen voor uitbesteden gekozen kan worden, bij gebrek aan onderbouwde cijfers voor de nieuwbouw? De heer Verweij (CU) wijst op zijn vraag over besluitpunt 2: is het wel zinvol om dat besluit vandaag te nemen? Hij neemt aan dat bij de uitwerking van de varianten het uitgangspunt is dat de kosten van uitbesteden lager zijn dan nu het geval is. Dat moet een randvoorwaarde zijn. Het tweede punt betreft de energie. Hij beseft dat uitbesteden van invloed is op de doelstellingen in de energienota. Die nota zal moeten worden herzien, maar de in de energienota beoogde prestaties moeten ook bij uitbesteden overeind blijven. Kan het college dit bevestigen? Mevrouw Van der Stroom (VVD) vraagt naar de zin van het persbericht. Het algemeen bestuur vergadert openbaar en de besluiten zijn ook openbaar. Geïnteresseerden lezen die besluiten; een persbericht is overbodig. In het verlengde van de heer Verweij merkt ze op dat in dit voorstel het algemeen bestuur niet wordt gevraagd om voor uitbesteden te kiezen. Impliciet wordt er natuurlijk wel voorgesorteerd, maar als blijkt dat uitbesteden bijvoorbeeld niet goedkoper is, dan moet men mogelijk toch een andere afweging maken. Ze pleit ervoor de uitkomsten van uitwerking af te wachten. De heer A.E. Jansen (AWP) vraagt of de elektriciteitsproductie ook op de locatie Maarssenbroek kan plaatsvinden. De discussie richt zich nu op economische aspecten en energie, maar het waterschap heeft ook als doel om duurzaam te werken. Wijkt het waterschap niet af van het eigen beleid als alleen maar naar economische aspecten wordt gekeken? Beantwoording Mevrouw Van der Vorm bevestigt dat met het besluit om de uitbestedingsvarianten uit te werken, er wordt voorgesorteerd op uitbesteden. Maar het is uiteindelijk aan het algemeen bestuur om op basis van de uitkomsten tot uitbesteden te besluiten of toch opdracht te geven voor het uitwerken van een nieuwbouwvariant. Dat laatste ligt niet in de lijn der verwachting, maar het kan wel. Wanneer het algemeen bestuur wenst dat er nu ook een uitwerking wordt gemaakt van de nieuwbouwvariant, dan moet het daartoe een amendement indienen. Richting de heer Verweij geeft ze aan dat bij de uitbestedingsvarianten het criterium van de meest voordelige inschrijving wordt gehanteerd. Een uitbesteding brengt veel werk met zich mee en de manier waarop het college dit wil gaan doen, wordt met het tweede besluitpunt bepaald. Ze pleit ervoor dit besluitpunt te handhaven. Het college wil met het persbericht ook de omgeving van de RWZI Utrecht informeren over de gang van zaken. Wanneer het algemeen bestuur dat echter niet wil, dan wordt er geen persbericht gestuurd. De heer Jansen (AWP) vraagt zich af of het zinvol is geen persbericht te sturen. Hij heeft er geen moeite mee. Na inventarisatie onder de leden concludeert de voorzitter dat een ruime meerderheid geen moeite heeft met het sturen van een persbericht. Dit zal worden verstuurd. De heer Ypma (Bedrijven) stelt bij interruptie dat men daarmee publiekelijk afscheid neemt van de nieuwbouwvariant op de locatie RWZI Utrecht. Mevrouw Van der Vorm vervolgt dat het college niet kan toezeggen dat bij uitbesteden exact dezelfde prestaties zullen worden gehaald als bij slibverwerking door het waterschap zelf, met een eigen energieopwekking. De uitwerking moet dat uitwijzen en ze zegt toe expliciet aandacht te besteden aan het aspect energie. Ten aanzien van het duurzaam werken merkt ze op dat bij de beoordeling wordt gekeken naar de prestaties binnen het waterschap, niet op de duurzaamheid van de hele keten. Daar zit dus een discrepantie. De heer A.E. Jansen (AWP) merkt op dat het waterschap beleid heeft voor duurzaamheid en energie. Daar wijkt men bij uitbesteden toch van af? Daar is hij het niet mee eens. Mevrouw Van der Vorm bevestigt dat men afwijkt van het eigen beleid. Ze neemt kennis van het standpunt van de heer Jansen. De elektriciteit kan inderdaad in Maarssenbroek worden opgewekt. De opgewekte elektriciteit kan worden gebruikt in de waterlijn, op de locatie RWZI Utrecht. De heer Ypma heeft in zijn al betoogd dat het zelf gebruiken van die elektriciteit het gunstigst is. De heer A.E. Jansen (AWP) heeft bij een recent bezoek aan Amsterdam begrepen dat men niet zomaar een eigen elektriciteitsleiding kan aanleggen. Is men niet verplicht om van het algemene transportnet gebruik te maken? Bestuurszaken / DM Pagina 6 van 16

7 Mevrouw Van der Vorm licht toe dat die vraag indertijd is uitgezocht. Daaruit bleek dat het mogelijk was een eigen leiding te gebruiken. De heer Verweij (CU) merkt bij interruptie op dat wanneer besluitpunt 2 wordt overgenomen, het waterschap zich verplicht tot een Europese aanbesteding. Het is niet verstandig om in dit stadium al dit besluit te nemen. Mevrouw Van der Vorm stelt dat nu enkel wordt besloten tot het uitwerken van de mogelijkheden. Er wordt nog niet besloten tot aanbesteden. De voorzitter sluit de beraadslaging. 9a. Aanpassing verordening Rekenkamercommissie De voorzitter draagt het voorzitterschap over aan de heer Van der Maat. De heer Reerink (PvdA) wijst op pagina 1, waar het advies van de commissie staat vermeld. De eerste twee punten zijn naar aanleiding van opmerkingen van mevrouw Van der Nat. De fractie heeft echter opgemerkt het begrip rechtmatigheid te missen bij de onderzoeksgronden, naast doeltreffendheid en doelmatigheid. De fractie verzoekt rechtmatigheid als onderzoeksgrond toe te voegen. De tweede opmerking ( wat is het verschil tussen een intern en een extern lid ) geeft de bedoeling van zijn fractie niet weer. De heer Reerink stelt dat zowel de voorzitter als het externe lid volwaardig lid van de commissie kan zijn en de fractie stelt daarom voor de verordening overeenkomstig aan te passen. De heer De Beaufort (Bos- en Natuureigenaren) stelt dat het goed is dat het stuk er ligt. Hij sluit zich aan bij het pleidooi van de heer Reerink om rechtmatigheid als onderzoeksgrond toe te voegen. Ten aanzien van diens tweede opmerking merkt hij op dat bij de start van de Rekenkamercommissie expliciet is besloten om het gewicht van het algemeen bestuur door te laten klinken bij de keuzes die de Rekenkamercommissie maakt in het programma. Het externe lid is veeleer iemand die er inhoudelijk bij betrokken is. Het voorstel van de heer Reerink onderschrijft hij niet. De heer Reerink (PvdA) merkt bij interruptie op dat ook is besloten na verloop van tijd te evalueren of de genomen besluiten goed uitpakken. Men is nu enige tijd verder en hij vindt het ongepast wanneer de heer De Beaufort hem verbiedt een aanpassing voor te stellen. De heer De Beaufort (Bos- en Natuureigenaren) bestrijdt dat hij de heer Reerink iets verbiedt. Hij wil echter consistent blijven. Beantwoording De heer Poelmann wijst op artikel 2.11, waar staat dat de Rekenkamercommissie onderzoek doet naar de doelmatigheid, de doeltreffendheid en de rechtmatigheid. Rechtmatigheid staat dus wel vermeld als onderzoeksgrond. De heer Reerink (PvdA) is blij dat rechtmatigheid nu wel is opgenomen, anders dan voorheen. Het is echter wel vreemd dat het college in de reactie op de punten uit de commissie aangeeft niet te willen dat rechtmatigheid door de Rekenkamercommissie wordt onderzocht. De heer Poelmann verduidelijkt dat het college niet wil dat de commissie het werk van de accountant gaat doen. De heer Reerink (PvdA) sluit zich hierbij aan. De heer Poelmann merkt ten aanzien van het externe lid op dat hij de lezing van de heer De Beaufort onderschrijft. De heer Reerink brengt de positie van het externe lid nu onder de aandacht en wanneer hij dat wenst, kan hij een amendement op het voorstel indienen. De heer Reerink (PvdA) merkt op dat zijn fractie het punt ook al tijdens de commissie heeft ingebracht. De heer Poelmann stelt dat het college de bestaande opzet wil handhaven. Bestuurszaken / DM Pagina 7 van 16

8 De heer Verweij (CU) licht toe dat het verschil tussen een extern lid en een gewoon lid alleen speelt bij de keuze van de onderwerpen. Men wilde voorkomen dat er allerlei leuke onderzoeken zouden worden gedaan die van algemeen belang zijn. De praktijk op dit moment is dat het onderscheid in stemverhoudingen absoluut niet wordt gebruikt: men heeft heel plezierige externe leden en hun stem weegt in de besluitvorming net zo zwaar. Een verandering van de verordening zal niets veranderen aan de werkwijze van de Rekenkamercommissie in de huidige bezetting. De voorzitter sluit de beraadslaging. 10a. Startnotitie Programma Gekanaliseerde Hollandsche IJssel Eerste termijn De heer Van der Zaag (AWP) wijst op de Kamervragen die mevrouw Jacobi en mevrouw Ypma hebben gesteld, mede op initiatief van de heer Reerink. Wanneer het waterschap alleen de onderhoudsbagger wegbaggert en de ondergrond blijft liggen, dan ontstaat de situatie van eigendom op eigendom. Hij is blij met de vragen van de PvdA: als de saneringsbagger er toch uit moet dan verdient het aanbeveling om deze tegelijk met de onderhoudsbagger te verwijderen. Wanneer de saneringsbagger niet ook nu wordt verwijderd, dan bestaat het gevaar dat het waterschap na twintig of dertig jaar automatisch eigenaar wordt van de saneringsbagger. De heer Verheul (CDA) spreekt zijn waardering uit voor de kwaliteit van de stukken. In de commissie is al uitgebreid over de bagger gesproken en hij prijst de heer Reerink voor zijn inspanningen om het onderwerp onder de aandacht te brengen van de minister. De fractie is heel blij met de reactie van de minister op de Kamervragen. Het antwoord bevat een nieuw element. Wat gaat het college doen met deze reactie? De heer Verweij (CU) complimenteert de fractie van de PvdA: het is goed dat deze vragen zijn gesteld. Het is ook goed om in het achterhoofd te houden dat over dertig jaar definities over sanering van grond gewijzigd kunnen zijn. Het waterschap moet nu voortvarend handelen en concrete plannen maken voor het verwijderen van de saneringsbagger. Hij complimenteert het college met deze startnotitie die een goede uitwerking is van een uitdagende nieuwe taak van het waterschap. Een belangrijk uitgangspunt van deze startnotitie is dat het beheer van de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel niet tot tariefstijging leidt. Bij het alternatief plusplus wordt synergie behaald en dat betekent dat het goedkoper wordt. Het is goed dat er duidelijke afspraken zijn gemaakt over de beslismomenten in de toekomst. Ruim een jaar geleden heeft het algemeen bestuur gesproken over het rapport Bouwen aan vertrouwen, met als belangrijk aspect de rolverdeling tussen college en algemeen bestuur. Wat zijn in dat verband de leerpunten geweest van dit traject? De heer Reerink (PvdA) is erg tevreden met de verwerking van de door de PvdA gemaakte opmerkingen. De fractie vindt dat bij een zo belangrijk onderwerp de startnotitie niet alleen inhoudelijk moet kloppen, maar ook enthousiasmerend moet zijn. Dat is het geval. Eén punt is nog onvoldoende helder: Brokx-nat stelde dat 28% van de kosten door gelden van het waterschap zelf zouden moeten worden gedekt. Dat staat vermeld, met de opmerking dat die kosten in het verleden nooit opgebracht hoefden te worden. Maar voor de toekomst betekent dit dat wanneer het waterschap niet uitkomt met 72%, die 28% wel tot de mogelijkheden moet behoren. De heer De Beaufort (Bos- en Natuureigenaren) stelt dat er een goed stuk ligt. Op pagina 5 staat dat de totale financiële consequenties in 2014 worden aangeboden. Hij zou het waarderen als die consequenties al bij de voorjaarsnota worden geschetst, zodat het algemeen bestuur goed zicht kan houden op de lange termijn. De heer Ten Hove (VVD) stelt dat het stuk duidelijk is, maar dat de politieke kant nog niet goed is besproken. De VVD heeft vanaf het begin haar twijfels uitgesproken over de vraag of de afkoopsom de kosten wel dekt. De heer Reerink merkte al op dat het waterschap het genoemde percentage van 28% nooit heeft gereserveerd. Vanaf 2006 had het waterschap geld moeten reserveren, maar dat is niet gebeurd. Hij neemt aan dat na de discussie over de watergebiedsplannen dit niet meer voor zal komen. De heer Ypma (Bedrijven) stelt voor het onderwerp keringen buiten het werkveld van deze notitie te laten. Mevrouw Tutein Nolthenius (WN) spreekt haar waardering uit voor de startnotitie: het is een goed stuk met een goede aanpak. Zij is ook blij met de randvoorwaarde dat het beheer niet mag leiden tot een tariefstijging. Ze is benieuwd naar de beantwoording van de vragen over de eigen bijdrage van het waterschap. Bestuurszaken / DM Pagina 8 van 16

9 Beantwoording De heer Poelmann wijst op de vragen van de Kamerleden Jacobi en Ypma. Die hebben geleid tot een goed resultaat. De minister geeft aan dat Rijkswaterstaat zo snel mogelijk met het waterschap moet overleggen over het saneren van de bodem. Daarmee ligt er nu ook zwart-op-wit een erkenning dat Rijkswaterstaat hier een verantwoordelijkheid heeft. Hij weet niet of de wet inderdaad aangeeft dat na twintig of dertig jaar de verantwoordelijkheid automatisch overgaat naar het waterschap. Belangrijker is dat in april de resultaten van het bodemonderzoek verwacht worden. Dat zal duidelijk maken wat de vervuiling is van de laag onder de onderhoudsbagger en dan kan worden berekend wat de sanering gaat kosten. Het college is niet van plan om de onderhoudsbagger weg te halen als nog niet duidelijk is wat er met de laag eronder moet gebeuren. Het onderzoek wordt samen met Rijkswaterstaat uitgevoerd en zal om die reden niet leiden tot verschillen van mening. Een vraag die vervolgens aan de orde komt, is hoe de aanpak eruit moet zien. De vervuilde bagger mag naar de rijksdepots. Ten aanzien van de 28% waterschapseigen gelden merkt hij op dat men die de afgelopen twintig jaar niet heeft hoeven in te zetten. De heer Ten Hove stelt dat het waterschap dat geld wel had moeten reserveren. Men had het geld goed kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld de zuivering Utrecht. Maar uiteindelijk maakt het algemeen bestuur een afweging. Het is ook al tien jaar duidelijk dat de RWZI Utrecht vervangen moet worden, maar daar is niet voor gespaard. Ook dat is een keuze van het bestuur geweest. Wanneer het zich voordoet dat de Brokx-natgelden nodig zijn, zal het college hierover spreken met het algemeen bestuur. De heer Reerink (PvdA) stelt dat het hem niet zozeer ging om het reserveren van geld voor onderhoud. Voor gewoon onderhoud hoeft men niet te reserveren. Maar wanneer het geld in de toekomst nodig is, moet het waterschap er wel over kunnen beschikken. De heer Poelmann bevestigt dit en merkt op dat bij budgettair neutraal eigenlijk ook het percentage van 28% zou moeten worden opgeteld. Hij vervolgt dat hij de waardering voor dit stuk zal overbrengen aan de projectdirecteur en zijn medewerkers. Hij neemt kennis van de opmerkingen van de heer Verweij en geeft aan bij toekomstige vraagstukken een soortgelijke aanpak te willen volgen. De werkwijze rond de slibverwerking RWZI Utrecht is daarvan ook voorbeeld. Richting de heer De Beaufort zegt hij toe bij de voorjaarsnota inzicht te geven in de financiële gevolgen, voor zover dat mogelijk is (actiepunt 262, red.). Hij vraagt een toelichting op het uitsluiten van keringen. De heer Ypma (Bedrijven) geeft aan dat de keringen een belangrijk onderwerp van discussie zijn in de streek. Mogelijk komt er een moment waarop enkele dorpen en steden zelfstandig mogen besluiten of ze binnen of buiten de kering willen vallen. De keringen zijn echter wel onderdeel van de IJssel en om het programma in deze notitie overeind te houden, is het verstandig de keringen buiten beschouwing te laten. De heer Poelmann stelt dat dit programma zich niet richt op de C-keringen. In het Deltaprogramma dat in september aan de Tweede Kamer wordt voorgelegd, zal zeker staan dat deze C-kering moet worden afgewaardeerd tot een regionale kering. Tweede termijn De heer Reerink mist in het antwoord van de minister een reactie op de constatering dat Rijkswaterstaat altijd geld heeft voor mooie projecten maar nooit voor onderhoud. Een van de laatste vragen die de PvdA heeft gesteld, is of gebruik kan worden gemaakt van de constructie die bij de Catharijnesingel is gehanteerd: waar Rijkswaterstaat geen geld had, kon het waterschap baggeren. De kosten van het baggeren mocht het waterschap compenseren door vervuilde bagger gratis te storten in De Slufter of in IJsseloog. Hij vraagt het college om de toezegging dat geprobeerd zal worden om een dergelijke constructie ook hier af te dwingen indien mocht blijken dat Rijkswaterstaat sanering toch op de lange baan wil schuiven. De heer Ypma (Bedrijven) vraagt het college om in het stuk aan te geven dat de keringen geen onderdeel zijn van dit programma. De heer Poelmann zegt toe deze toevoeging mee te nemen in het stuk dat volgt op deze startnotitie (actiepunt 263, red.). Richting de heer Reerink geeft hij aan dat de minister inderdaad geen antwoord heeft gegeven op de laatste vragen. De aanpak van de bagger zal aan bod komen in het gesprek met Rijkswaterstaat en de suggestie zal daarbij worden betrokken. De voorzitter sluit de beraadslaging en geeft het voorzitterschap terug aan de heer Poelmann. Bestuurszaken / DM Pagina 9 van 16

10 11a. Initiatiefvoorstel herstel correcte verdeling geborgde zetels in bestuur De voorzitter licht vooraf toe dat wanneer fracties een initiatiefvoorstel willen maken, ze de secretaris-directeur om ambtelijke ondersteuning kunnen vragen. Dat is ook in dit geval gebeurd. Het voorliggende initiatiefvoorstel is volledig van de fractie Bedrijven. Het is niet door het college besproken. Het stuk kan mondeling worden toegelicht door de heer Ypma. Vervolgens kunnen fracties vragen stellen, die beantwoord zullen worden door de heer Ypma. De heer G.J.P. Jansen (WN) geeft aan in zijn dagelijks werk ook bezig te zijn met dit onderwerp. Om die reden zal hij niet meedoen aan de discussie en deze vanaf de publieke tribune volgen. De heer Jansen (WN) neemt plaats op de publieke tribune. De heer Van Leeuwen (SGP) vraagt waarom het college zich niet zal uitspreken over het voorstel. De voorzitter licht toe dat het gaat om een initiatiefvoorstel aan het algemeen bestuur. Het is een politiek gevoelig onderwerp en het college wil zich daar niet over uitspreken: het gaat over de samenstelling van het algemeen bestuur. De heer Ypma (Bedrijven) stelt dat het voorstel voor zich spreekt. De samenstelling van het waterschapsbestuur is gebaseerd op de Waterschapswet met als basiselementen belang, betaling en zeggenschap. Bedrijven dragen in belangrijke mate bij, zeker als wordt gekeken naar de afgelopen periode. Wie kijkt naar de argumenten die zijn gebruikt in de Provinciale Staten, stelt vast dat daar het nodige op valt af te dingen. Hij stelt voor om bij Provinciale Staten aan te dringen op een correctie op de huidige zetelverdeling in het bestuur. Eerste termijn De heer De Beaufort (Bos- en Natuureigenaren) heeft het voorstel van de heer Ypma bestudeerd. Opvallend is dat hij een uitgebreide toelichting op een discussie in de Provinciale Staten van Utrecht heeft toegevoegd. Kort noemt hij ook de Waterschapswet. Spreker vermoedt dat de heer Ypma ook de Waterschapswet en de memorie van toelichting heeft bestudeerd en hij is benieuwd wat zijn bevindingen waren en wat de aanleiding is voor dit voorstel. Heeft de heer Ypma een evaluatie gemaakt van het fenomeen geborgde zetels in het waterschapsbestuur? De heer Reerink (PvdA) wijst op de memorie van toelichting op de Waterschapswet. Daarin is de trits belang-betalingzeggenschap uit elkaar gehaald. Er staat in dat de mate van betaling geen criterium is voor het aantal geborgde zetels. Dat is in de discussie in Provinciale Staten, maar ook bij de heer Ypma, een belangrijk argument. De wetgever geeft aan dat uit het belang de zeggenschap volgt en dat uit het belang de betaling volgt, als twee aparte trajecten. Wanneer men stelt dat het belang de zeggenschap bepaalt, dan zou men kunnen zeggen dat waar het gaat om het bedrijfsleven en het watersysteem, de agrariërs bepalend zijn. Die moeten beschermd worden tegen te veel water. Aan de andere kant mag de natuur niet te weinig water krijgen. En wanneer het gaat om het lozen van water zou de ene zetel voor het bedrijfsleven moeten zijn en de andere voor de milieubeweging. Dat is een betere verdeling dan de heer Ypma voorstelt. Over de verdeling 1, 3, 3 is in de Staten nog gezegd dat men met één zetel moeilijker kan functioneren, zeker als het gaat om een grote achterban waarvan het belang gezekerd moet zijn. De PvdA-fractie is van mening dat er dan minimaal twee zetels per geborgde zetel moeten zijn. Een hoger aantal is in theorie mogelijk, maar eigenlijk is de fractie geheel tegen het systeem van geborgde zetels. Op dit moment is er in de Tweede Kamer geen meerderheid voor het schrappen van de geborgde zetels. Als er dan geborgde zetels moeten zijn, dan zou men vanuit hetzelfde principe dat inwoners alle belangen tegen elkaar moeten afwegen, het aantal geborgde zetels bij een minimum moeten houden. Dan houdt men het huidige systeem, waarbij de agrariërs de grootste belangen vertegenwoordigen als het gaat om het peil. De heer Van Leeuwen (SGP) vraagt welke objectieve criteria de heer Reerink hanteert bij de beoordeling van dit vraagstuk. De heer Reerink (PvdA) heeft niet de pretentie dat hij over objectieve maatstaven beschikt. De fout die echter is gemaakt in het stuk van de provincie Utrecht en in de discussie in Provinciale Staten, is dat de economische waarde van een goed gelijk wordt gesteld aan de prijs, terwijl de maatschappelijke waarde van een goed veel breder strekt dan alleen de prijs. Wil men belangen beter waarderen, dan moet men ook rekening houden met de waarde van immateriële goederen. Bestuurszaken / DM Pagina 10 van 16

11 De heer Verweij (CU) prijst het initiatief van de fractie Bedrijven om dit aan de orde te stellen. Feitelijk gaat het hierbij om de vraag hoe het algemeen bestuur de rol van de geborgden beschouwt. Het algemeen bestuur heeft hierover geen zeggenschap. De Tweede Kamer heeft er recent naar gekeken en de wet is niet veranderd. Binnen de wettelijke kaders mag de provincie de invulling bepalen. Vijf jaar geleden is er het nodige gebeurd en de vraag is of dit algemeen bestuur de provincie wil adviseren om de huidige opzet te veranderen. De provincie heeft de mogelijkheid het aantal geborgde zetels te veranderen: het zijn er minimaal zeven en maximaal negen. Hij had een verhouding van 2, 2, 2 ruim genoeg gevonden. Zijn fractie ziet een rol voor geborgde zetels waar het gaat om het in het bestuur aan de orde kunnen stellen van het specifieke belang van een categorie. Maar als het gaat om stemverhoudingen, zouden geborgde zetels geen rol moeten spelen. Zijn fractie pleit op dit moment voor een andere verandering: de categorie ongebouwd heeft drie zetels, waarbij tweederde van de kosten wordt betaald door de agrariërs en eenderde door de wegeigenaren. Richting provincie zou men erop moeten aandringen dat twee zetels worden benoemd op voordracht van de LTO en één op voordracht van de wegbeheerders. De heer A.E. Jansen (AWP) licht toe dat de AWP in 2013 een debat heeft gevoerd over dit onderwerp. Dat heeft geleid tot het landelijke standpunt dat geborgde zetels van belang zijn om kennis in te brengen, maar niet om hun belang te dienen. Om die reden zou het aantal zetels maximaal één moeten zijn. De heer Van Leeuwen (SGP) spreekt zijn waardering uit voor het feit dat de heer Ypma met een initiatiefvoorstel komt. De heer Verweij merkt terecht op dat er een wet is waaraan de provincie invulling geeft. Dan is het vreemd dat het algemeen bestuur daar nu over spreekt. Hij kan heel goed de vertegenwoordiger van zijn fractie in de Provinciale Staten oproepen een ander besluit te nemen. De heer Ypma is op die manier natuurlijk niet vertegenwoordigd in de Provinciale Staten. De geborgde zetels vormen een bijzonder ondemocratisch element in dit stelsel en hij is voorstander van afschaffing. Het is een boeiend onderwerp en waar het uiteindelijk om gaat, is dat er objectieve maatstaven komen die verdere discussie voorkomen. Die maatstaven zijn er nu niet. Hij vindt overigens dat de heer Ypma wel een punt heeft. De heer Reerink sprak over waarden, maar men kan ook spreken over grondoppervlak en omvang. Hij blijft achter zijn vertegenwoordiger in de provincie staan en zal hem vragen om bij een volgende bespreking van het onderwerp vast te houden aan zijn principes. De heer Terpstra (W@I) bevestigt de splitsing tussen enerzijds belang en betaling en anderzijds belang en zeggenschap. In de afgelopen periode is het verband tussen betaling en zeggenschap onvoldoende behartigd. In de praktijk is bij natuur de betaling onvoldoende als wordt gekeken naar de zeggenschap. En bij bedrijven is er wel de betaling, maar is de zeggenschap te klein. In die zin steunt hij het voorstel van de heer Ypma. Een waterschap is overigens altijd gerechtigd een voorstel te doen richting provincie om het reglement aan te passen. De heer Schalkwijk (Agrariërs) vraagt waarom de heer Ypma met dit voorstel komt. De provincie heeft immers een democratisch besluit genomen dat past binnen de wettelijke kaders. Dat is een weloverwogen besluit geweest waarbij op initiatief van verschillende partijen de oorspronkelijke verdeling is aangepast. Heeft de heer Ypma er moeite mee zich te schikken naar een democratisch genomen besluit of is er een andere reden voor dit voorstel? Mevrouw Van der Stroom (VVD) licht toe dat de VVD absoluut geen voorstander is van geborgde zetels omdat er geen rechtstreekse verkiezingen aan ten grondslag liggen. Maar de geborgde zetels zijn er en de Tweede Kamer heeft besloten de huidige situatie te handhaven. De heer Ypma legt nu het voorstel voor om terug te gaan naar het oorspronkelijke voorstel van Gedeputeerde Staten, dat ook in andere provincies van kracht is. De VVD steunt hem daarin. De heer Reerink (PvdA) vraagt of mevrouw Van der Stroom nu doelt op het oorspronkelijke of het bijgestelde voorstel van Gedeputeerde Staten. Het oorspronkelijke voorstel noemt een verhouding van 3, 3, 1. Mevrouw Van der Stroom (VVD) verduidelijkt dat ze doelt op het bijgestelde voorstel, zoals ook is vastgesteld door Provinciale Staten. Mevrouw Tutein Nolthenius (WN) sluit zich aan bij de heer Van Leeuwen waar deze stelt dat deze discussie eigenlijk niet hier gevoerd kan worden. Ze heeft geen argumenten gehoord die niet ook al bij het besluit van Provinciale Staten een rol speelden. Ze vraagt aandacht voor de toezegging van minister Schultz van Haegen om de geborgde zetels te evalueren. Bestuurszaken / DM Pagina 11 van 16

12 De heer Verheul (CDA) vermoedt dat de discussie over de geborgde zetels zich nog wel enige tijd zal voortzetten. Het algemeen bestuur kan daar in ieder geval geen besluit over nemen want het is een provinciale verantwoordelijkheid. Het is een zuiver politieke discussie en daar wil zijn fractie zich niet mee bemoeien. Het CDA is voorstander van de huidige situatie, zoals de provincie heeft besloten. De heer Reerink (PvdA) wijst op het voorstel van Gedeputeerde Staten, dat daarin aangeeft dat het voorstel van het waterschap mede bepalend is geweest. Onderschrijft de heer Verheul dat het oordeel van het waterschap wel degelijk m eeweegt? De heer Verheul (CDA) constateert dat de besluitvorming nadrukkelijk politiek was. Er worden overwegingen gebruikt over het aandeel van diverse categorieën. Als dat het vertrekpunt is, ontstaat er een volledig andere afvaardiging. Beantwoording De heer Ypma (Bedrijven) licht toe dat hij de memorie van toelichting uiteraard ook heeft gelezen. Over de interpretatie kunnen de meningen verschillen. De reden om dit voorstel te doen, is dat naar zijn mening het belang van bedrijven onvoldoende is meegewogen in de besluitvorming. Dat wordt heel duidelijk aan de hand van de laatste begrotingsbehandeling en wat er toen aan het eind gebeurde. De inwoners hebben toen besloten hun belang zwaarder te laten wegen dan dat van de bedrijven. Zo gaat het met enige regelmaat. Voor een belangrijk deel zal dit ook liggen aan de opstelling van zijn fractie. Dat betekent echter niet dat De Stichtse Rijnlanden een uitzondering moet zijn in Nederland als het gaat om het gelijkheidsbeginsel. Gedeputeerde Staten heeft een voorstel gedaan, waarna er een discussie is ontstaan en Provinciale Staten van Utrecht een besluit heeft genomen dat niet is overgenomen door de provincie Zuid-Holland. Uiteindelijk gaat het om een politiek gekleurd besluit. Dat besluit is genomen en hij respecteert dat besluit. Hij heeft het er deze periode ook niet eerder over gehad. Andere fracties hadden ook het initiatief kunnen nemen tot dit voorstel. Het waterschap had immers een uitgewerkt voorstel neergelegd bij de provincie voor de nieuwe periode. Daarin was het aantal geborgde zetels minimaal en de verdeling was 3, 3, 1 waar 4, 2, 1 een heel reële mogelijkheid was. De belangencategorie Bedrijven worden nu onderbelicht in het totaal en bij besluitvorming wordt het belang van de Bedrijven als minder zwaarwegend beoordeeld, maar zij mogen wel betalen. De heer Van Leeuwen (SGP) stelt dat de redenering van de heer Ypma wat bijzonder is. Hij constateert dat de fractie Bedrijven zich miskend voelt, maar dat zou de heer De Beaufort ook kunnen zeggen. Zo werkt het echter niet; de heer Ypma moet andere argumenten gebruiken. De heer Ypma (Bedrijven) geeft aan dat wanneer wordt gekeken naar het beleid van de afgelopen jaren, het onmiskenbaar is dat het belang van natuur bijzonder goed is behartigd, terwijl het belang van bedrijven onvoldoende aan bod is gekomen. De heer Reerink gaat vooral in op het peilbeheer. En natuurlijk kunnen bewoners afwegingen maken, maar wat komt ervan terecht? De heer Schalkwijk (Agrariërs) stelt dat de heer Ypma denigrerend doet over de andere leden van het algemeen bestuur. Het is net alsof alleen hij het belang van de inwoners van het gebied van De Stichtse Rijnlanden kan behartigen. De heer Ypma (Bedrijven) vervolgt dat de discussie uiteindelijk gaat om de maatschappelijke of de economische waarde van het water. Zaken als waterzuivering en de kwaliteit van het water schijnen van ondergeschikt belang te zijn. Maar die aspecten moeten evengoed worden meegewogen. Dat geldt ook voor gebouwd: het zijn niet alleen inwoners die gebouwd vertegenwoordigen. Dan zijn er veel fracties die stellen dat het gegeven van geborgde zetels niet democratisch is en dat de geborgde zetels afgeschaft moeten worden. De Waterschapswet voorziet echter in geborgde zetels. In heel Nederland is daar op eenzelfde manier invulling aan gegeven, met uitzondering van Utrecht, waar dat niet goed is gebeurd. De vraag is gesteld of zijn fractie niet hecht aan de democratie. Het gaat hier echter ook om het gelijkheidsbeginsel. De opzet van de geborgde zetels zal worden geëvalueerd en het besluit dat vervolgens wordt genomen, respecteert hij. Hij merkt op dat het besluit van de provincie niet is doorgevoerd in Zuid- Holland. De voorzitter merkt bij interruptie op dat er een reparatiebesluit is geweest: de provincie Utrecht heeft Zuid-Holland verzocht het besluit over te nemen, zoals vereist. Het besluit is toen opnieuw naar de Staten gebracht en vanaf dat moment kon het besluit ook worden doorgevoerd. Bestuurszaken / DM Pagina 12 van 16

13 De heer Ypma (Bedrijven) heeft iets anders begrepen. Hij merkt tot slot op dat de mening van het waterschap over de samenstelling van het eigen bestuur wel relevant is. De voorzitter licht toe dat hij als gedeputeerde in Noord-Holland dit besluitvormingsproces heeft meegemaakt. De wet schrijft voor dat de provincie met het waterschapsbestuur overlegt over dit soort aspecten. Het algemeen bestuur mag dus wel degelijk iets vinden over de bestuurssamenstelling en dat mag men ook actief doen. Tweede termijn De heer Reerink (PvdA) wijst op zijn vergelijking van de lozingseisen met het waterbeheer. De heer Ypma ging enkel in op het waterbeheer. Hij wilde met zijn vergelijking duidelijk maken dat wat de lozingseisen betreft bedrijven belang hebben bij niet al te strenge normen, terwijl de milieubeweging belang heeft bij niet te soepele eisen. Hij vraagt de heer Ypma of de twee zetels ingevuld kunnen worden door respectievelijk de Kamer van Koophandel en de milieubeweging. De heer Ten Hove (VVD) stelt dat dit een onzuivere vergelijking is. Het gaat immers om belangen die ook tot uiting komen in financiële bijdragen. Het is bekend dat natuurbeheerorganisaties weinig bijdragen, maar de milieubeweging draagt helemaal niets bij. De vergelijking gaat dus niet op. De heer Reerink (PvdA) nodigt de heer Ten Hove uit om de Waterschapswet en de memorie van toelichting eens te lezen. Er is geen koppeling tussen geld en zeggenschap. Hij vraagt de heer Ypma wat hij verstaat onder bedrijfsbelang. Wanneer hij het betoog van de heer Ypma goed interpreteert, gaat het niet over het belang, maar over macht. Het belang van bedrijven wordt namelijk meegewogen door alle leden van dit bestuur. De heer Van Leeuwen (SGP) merkt op dat het legitiem is dat de heer Ypma dit onderwerp onder de aandacht brengt: de huidige opzet van het waterschap is in 2008 bepaald en eind 2014 zijn er weer Provinciale Statenverkiezingen. Richting de heer Ypma merkt hij op dat hij geen nieuwe argumenten heeft genoemd en spreker onderschrijft het betoog van de heer Reerink dat het lijkt te gaan om macht en daarbij helpt een enkele zetel extra niet. Hij concludeert dat hij het voorstel van de heer Ypma onderschrijft, maar dat de argumenten niet kloppen. Mevrouw Van der Stroom (VVD) heeft zich in verwarring laten brengen. Ze had willen aangeven dat de VVD het voorstel van de heer Ypma steunt en daarmee ook het voorstel dat Gedeputeerde Staten oorspronkelijk heeft gedaan met voor de geborgde zetels de verhouding 3:3:1. De heer De Beaufort (Bos- en Natuureigenaren) heeft niet helder gehoord of de heer Ypma nu de Waterschapswet en de memorie van toelichting goed had gelezen. De heer Ypma geeft aan dat er al het nodige geld naar natuur is gegaan, zoals bij de Kaderrichtlijn Water. Maar dat staat los van het belang van de natuureigenaren. Het belang van de natuur is een algemeen belang. Het andere punt is de betaling. Natuureigenaren betalen inderdaad heel weinig, maar ze hebben ook heel weinig belang bij de werkzaamheden van het waterschap. Ook hij zou zich miskend kunnen voelen. Wezenlijk zijn de criteria en de Tweede Kamer heeft uiteindelijk besloten dat het geluid van de bos- en natuureigenaren helder naar voren moet komen in de waterschappen. Twee zetels is dan heel logisch. Ten aanzien van de criteria moet men zich goed realiseren dat de bos- en natuurterreinen een grote maatschappelijke betekenis hebben, ook in economische zin. Het bureau Witteveen en Bos heeft een onderzoek gedaan naar de werkgelegenheid en de economische effecten van bos en natuur in Utrecht. De onderzoekers concluderen dat het op de Utrechtse Heuvelrug een heel grote werkgever is. In dat licht moet nog eens worden bekeken of de huidige verdeling klopt op basis van de feitelijke situatie en de feitelijke overwegingen in de Waterschapswet. Beantwoording De heer Ypma (Bedrijven) stelt dat het milieubelang ook nadrukkelijk door de Kamer van Koophandel wordt behartigd. Duurzaamheid is belangrijk, maar niet tot elke prijs. De afweging wordt steeds opnieuw gemaakt en het komt zelfs voor dat het waterschap adviseert om nog even niet in de eigen zuivering te investeren en de zuivering door het waterschap te laten doen gezien de aanwezige capaciteit. Soms is er wel extra capaciteit nodig en investeren bedrijven wel in hun eigen zuivering. Op die manier dragen bedrijven behoorlijk bij aan de verbetering van de kwaliteit van het water. Bedrijven hebben meerdere belangen: ook bedrijven willen de voeten droog houden en hun activiteiten voortzetten. Ook de veiligheid is een aspect waar bedrijven regelmatig op hameren. Er is dus nadrukkelijk een gezamenlijk belang. En uiteindelijk moet er betaald worden en draagt het bedrijfsleven aanzienlijk meer bij dan de zetelverdeling doet vermoeden. Hij denkt daarom dat een andere zetelverdeling gerechtvaardigd is. Utrecht wijkt af van wat landelijk gebruikelijk is. De lijn dat twee geborgde zetels nodig zijn om goed te kunnen functioneren, kan hij Bestuurszaken / DM Pagina 13 van 16

14 ondersteunen. Misschien kunnen de inwoners een gebaar maken richting de natuurgebieden en het aantal geborgde zetels verhogen naar acht. Dan kan men in het vervolg de verhouding 2:3:3 hanteren. De heer Van Leeuwen (SGP) meende even dat de heer Ypma hem een zetel extra gunde. De heer Ypma (Bedrijven) oppert dat de SGP samen optrekt met gelijkgezinde partijen. De heer Van der Zaag (AWP) stelt dat bedrijven en agrariërs dan ook samen zouden kunnen gaan, zoals bij waterschap Rijnland het geval is. De heer Verweij (CU) stelt dat je de kalkoen niet vraagt hoe hij met kerst opgediend wil worden. De discussie over de zetelverdeling hoort thuis bij de provincie. De voorzitter stelt dat dit een inhoudelijke opvatting is van de heer Verweij. Het waterschapsbestuur mag hier wel degelijk een mening over hebben. Hij sluit de beraadslagingen. De voorzitter schorst de vergadering. De heer G.J.P. Jansen neemt zijn plaats aan de vergadertafel weer in. Besluitvormend deel 8b. Slibverwerking RWZI Utrecht Stemverklaring De heer Ypma (Bedrijven) is niet tegen uitwerking van de uitbestedingsvariant, maar vindt dat daarnaast ook de renovatie- of nieuwbouwvariant moet worden uitgewerkt. Wanneer alleen de uitbestedingsvariant wordt uitgewerkt, is hij tegen dit voorstel. De heer Terpstra sluit zich hierbij aan. De heer Verweij (CU) geeft aan dat zijn fractie geacht moet worden tegen het tweede besluit te hebben gestemd. Men moet pas een keuze maken als er helderheid is. Stemming Aantal aanwezige leden: 23 Tegen het voorstel stemmen de fracties: Bedrijven en Voor het voorstel stemmen alle overige fracties. Het voorstel wordt aangenomen met 25 stemmen voor en 3 stemmen tegen. Besloten wordt: 1. Ten behoeve van de slibverwerking RWZI Utrecht in te stemmen met het uitwerken van de uitbestedingsvariant; 2. Het college van dijkgraaf en hoogheemraden opdracht te geven om bij de uitwerking van de mogelijkheden van uitbesteden te selecteren op Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI) en bij vergelijkbare uitkomsten te kiezen voor de meest milieuvriendelijke variant; 3. Ten behoeve van de voorbereiding de volgende kredieten beschikbaar te stellen: - Een voorbereidingskrediet van ( , vermeerderd met reeds gemaakte kosten van van ) en de kosten hiervan te dekken uit het reeds bestaande voorbereidingskrediet voor de slibverwerkingsinstallatie Lage Weide. - Een voorbereidingsbudget van voor de verdere uitwerking van de voorstellen, en de kosten hiervan te dekken binnen reeds toegekende budgetten. 9b. Aanpassing verordening Rekenkamercommissie Besloten wordt: 1. De Verordening Rekenkamercommissie Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden 2014 vast te stellen. 2. De Verordening voor de Rekenkamercommissie, alsmede het daarbij behorende onderzoeksprotocol, vastgesteld door het algemeen bestuur bij besluit van 30 juni 2010 in te trekken met ingang van de datum van inwerkingtreding van de onder beslispunt 1 vermelde verordening. Bestuurszaken / DM Pagina 14 van 16

15 10b. Startnotitie Programma Gekanaliseerde Hollandsche IJssel Besloten wordt: 1. In te stemmen met de aangepaste Startnotitie Programma Gekanaliseerde Hollandsche IJssel 2.0 en de bijbehorende bijlagen, te weten Overdrachtscomponenten en beheerkosten, Uitwerking procesalternatieven en het Communicatieplan. 2. In te stemmen met het instellen van een bestemmingsreserve GHIJ b. Initiatiefvoorstel herstel correcte verdeling geborgde zetels in bestuur De heer G.J.P.Jansen (WN) neemt niet deel aan de stemming. Stemverklaring De heer Van Leeuwen (SGP) licht toe het absoluut oneens te zijn met de argumenten van de heer Ypma, maar het dictum wel te onderschrijven. Om die laatste reden zal hij voor het voorstel stemmen. Stemming Aantal aanwezige leden: 22 Voor het voorstel stemmen de fracties: Bedrijven, SGP, AWP en VVD Tegen het voorstel stemmen de overige fracties. Het initiatiefvoorstel wordt verworpen met 8 stemmen voor en 14 stemmen tegen. Informerend deel 12. Ingekomen stukken en mededelingen Ingekomen stukken a) Ingekomen brief d.d. 17 december 2013 inzake personele procedures Bij agendapunt 1 is besloten de afhandeling van deze vertrouwelijke brief in handen te geven van het dagelijks bestuur. Mededelingen De voorzitter wijst op zijn toezegging terug te komen bij het algemeen bestuur als er nieuwe ontwikkelingen zijn rond de plannen van de gemeente Utrecht om een deel van het terrein van de RWZI Utrecht in te richten als prostitutiezone. Hij heeft gesproken met burgemeester Van Zanen en wethouder Isabella. Zij gaven aan het plan mogelijk ook op een andere manier te kunnen verwezenlijken. Het college van burgemeester en wethouders van Utrecht heeft op 12 februari jl. een nieuw voorstel neergelegd, waarbij op grond van de gemeente een zone wordt gemaakt tegen het terrein van het waterschap aan. Er komen twee rijen portocabins met daartussen een wandelzone. Het waterschap is daarmee niet langer direct betrokkene, maar belanghebbende. Tijdens het gesprek is aangegeven dat wanneer de gemeente dit plan realiseert, het waterschap een aantal afspraken wil vastleggen: dat de inrichting wordt aangemerkt als niet-geurgevoelig en niet-geluidsgevoelig, dat de gebiedswaarde luchtkwaliteit geen verslechtering van het belang van het waterschap betekent, dat er een ordentelijke afscheiding komt die visueel contact verhindert en dat er met Utrecht nader wordt overlegd over een vrijwaring als het gaat om aanspraken van derden. De gemeente heeft kennisgenomen van deze standpunten. De gemeente vindt de eisen niet onredelijk en ze worden meegenomen in de verdere uitwerking. Het waterschap zal contact opnemen om tot afspraken te komen over de vijf punten. Mocht dat niet lukken, dan zal het waterschap via de reguliere procedures proberen om de belangen te behartigen. De voorzitter attendeert op de vragenlijst die de leden van het algemeen bestuur hebben ontvangen van het ministerie van BZK inzake de monitor Agressie en geweld. Hij vraagt het algemeen bestuur de vragenlijst in te vullen, mede op verzoek van de Unie van Waterschappen. Op 17 maart wordt in theater Diligentia de jaarlijkse landelijke Waterschapsdag gehouden van uur tot uur. Men kan zich hiervoor aanmelden bij Bestuurszaken. De voorzitter wijst op de vergadering van het algemeen bestuur van 2 juli a.s., waarin behalve de voorjaarsnota ook andere belangrijke besluiten genomen moeten worden. Hij vraagt de leden van het algemeen bestuur om behalve de middag ook de avond vrij te houden. Bestuurszaken / DM Pagina 15 van 16

16 De agenda van de commissie SKK van 27 februari a.s. is heel beperkt, maar zal wel doorgaan. Aansluitend aan de commissievergadering wil de heer Kromwijk met de commissie spreken over de veenweideproblematiek. De voorzitter wijst op het verzoek van mevrouw Van der Nat om nader te worden geïnformeerd over het Deltaprogramma. Op 4 maart, vanaf uur, zullen de heren Parmet en Naarding, beiden verbonden aan het Deltaprogramma, presentaties geven over het Deltaprogramma. Ook het zoetwaterverhaal zal aan de orde komen. Het algemeen bestuur ontvangt op korte termijn nadere informatie. 13. Rondvraag De heer G.J.P. Jansen (WN) wijst op de brief die het bestuur heeft ontvangen over het vervolg van de themabijeenkomst Wierickerschans op 30 oktober Hij vraagt hoe het college denkt om te gaan met de andere zaken die bij die bijeenkomst naar voren kwamen. Het lijkt hem goed om het momentum vast te houden en ook de andere uitkomsten een vervolg te geven. De voorzitter geeft aan dat deze brief met een stand van zaken al een voorbeeld is van de nieuwe werkwijze. De bijeenkomst Wierickerschans ging aan de ene kant over de plannen die er zijn voor de komende tijd. Deze zijn nu verwerkt in de planning richting het nieuwe waterbeheerprogramma. De leden van het algemeen bestuur zijn daarnaast geïnterviewd en de informatie wordt gebruikt om het inhoudelijke traject goed te laten landen. De bijeenkomst heeft ook suggesties opgeleverd voor de bezuinigingsvoorstellen die in de voorjaarsnota een plek moeten krijgen. Een belangrijk aandachtspunt is verder hoe men met elkaar omgaat. De ideeën hierover worden betrokken bij de uitwerking van de veranderagenda. Het college probeert dichter op het bestuur te zitten door beter aan te geven hoe het gaat. De heer Reerink (PvdA) wijst op de eerdere toezegging dat voorafgaand aan de installatie van een nieuw bestuurslid het algemeen bestuur een cv van de kandidaat ontvangt. De heer Boot (WN) zegt toe alsnog een cv aan te leveren 14. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om uur. Vastgesteld in de openbare vergadering van 26 maart 2014, Voorzitter, P.J.M. Poelmann Secretaris, J. Goedhart Bestuurszaken / DM Pagina 16 van 16