Tussen school en thuis. ligt de echte wereld

Transcriptie

1 Tussen school en thuis ligt de echte wereld

2

3 Inhoudsopgave Inleiding pagina Het project Tussen school en thuis 1 De handleiding 2 1 Voorbereiding (Fase 0) 1.1 Het opstellen van het projectplan Het werven van scholen Het benaderen van en het maken van afspraken met betrokken instanties Startbijeenkomst voor alle deelnemende scholen 7 2 Onderzoek (Fase 1) 2.1 Enquêtes afnemen op scholen Werkwijze Het verwerken van de resultaten Nader onderzoek van de knelpunten door het stadsdeel Objectieve gegevens Selectie van de knelpunten Het schouwen van de knelpunten Aanbevelingen Verzamelen van informatie voor het opstellen van een verkeerseducatieplan per school 12 3 Planvorming (Fase 2) 3.1 Het voeren van intakegesprekken op de scholen Het aanpassen van het lesmateriaal Uitvoeringsplan opstellen voor infrastructurele maatregelen Uitvoeringsplan opstellen voor handhaving Samenhangend verkeersveiligheidsplan maken met educatie, infrastructuur en handhaving 15 4 Uitvoering (Fase 3) 4.1 Het implementeren van het omgevingsgerichte lesmateriaal op de scholen Het uitvoeren van infrastructurele maatregelen Het uitvoeren van handhavingsactiviteiten door de politiewijkteams Het organiseren van vergaderingen met betrokkenen over afstemming van de activiteiten 17

4 5 Nazorg (Fase 4) 5.1 Bijstellen lesmateriaal Infrastructurele maatregelen op lange termijn Verkeersveiligheidsoverleg Meerjarenplan verkeerseducatie Planvorming infrastructurele maatregelen Handhavingsactiviteiten Voortgang en continuïteit 20 6 Financiën Financiën 21 Bijlagen Bijlage 1 Projectplan: Tussen school en thuis 23 Bijlage 2 Brief naar scholen omtrent doel project 29 Bijlage 3 Brief naar scholen omtrent deelname project 33 Bijlage 4 Brief uitnodiging bijwonen startbijeenkomst 35 Bijlage 5 Overeenkomst 37 Bijlage 6 Begeleidende brief bij uitdelen vragenlijsten 39 Bijlage 7 Instructie enquête Tussen school en thuis 41 Bijlage 8 Voorbeeld uitwerking van een knelpunt 45 Bijlage 9 Brief uitnodiging bijwonen presentatie resultaten 49

5

6

7 Inleiding Als gevolg van een bestuurlijk initiatief in 1998 heeft de dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer (divv) van de gemeente Amsterdam, afdeling Strategie en Beleid, het project Tussen school en thuis ontwikkeld. In dit bestuurlijk initiatief vraagt de gemeenteraad om de school-thuisroutes van leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs te screenen op verkeersveiligheid. Naast het beoordelen van de school-thuisroutes omvat het project de kwaliteitsverbetering van verkeerseducatie op de scholen en gerichte handhaving rondom scholen door de politie. Het project was in 1998 ondergebracht bij het voormalig coördinatiepunt Verkeerseducatie Amsterdam (CVA). Sinds 1999 is het project ondergebracht bij de dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer (divv) van de gemeente Amsterdam, afdeling Strategie en Beleid. Het project Tussen school en thuis Het project wordt stadsdeelgewijs aangepakt. In totaal zijn er 14 stadsdelen. Per stadsdeel worden de scholen, de politie en het stadsdeel benaderd om mee te doen aan het project. Omdat het hier een geheel nieuwe benadering en aanpak van de problematiek betreft, is gekozen om te starten met een pilotproject in het stadsdeel Slotervaart/ Overtoomse Veld. Het doel hiervan was een methodiek te ontwikkelen voor een integrale aanpak van verkeersveiligheid. Hieronder wordt een combinatie van maatregelen verstaan op het gebied van educatie, infrastructuur en handhaving. divv is verantwoordelijk voor het opzetten van het project in de stadsdelen en begeleidt de stadsdelen bij de uitvoering van het project. Daarbij regiseert divv de werkzaamheden van de bij het project betrokken instanties. De stadsdelen hebben een uitvoerende rol. Zij fungeren als eerste aanspreekpunt. Met elk stadsdeel afzonderlijk zullen concrete afspraken worden gemaakt over de verdeling van taken. De rol van de school bestaat uit het invullen van een enquête door leerlingen, docenten, directies en ouders. Vervolgens zal de school betrokken worden bij het vinden van oplossingen voor de gesignaleerde knelpunten. Voor de scholen wordt er omgevingsgericht verkeerseducatiemateriaal ontwikkeld. Het stadsdeel draagt zorg voor het uitvoeren van infrastructurele maatregelen waaraan blijkens de uitkomsten van de enquêtes behoefte is. Met de politie van de wijkteams wordt overleg gepleegd over de wijze waarop de politie is in te schakelen voor de handhaving

8 Het project is verdeeld in de volgende fasen: Fase 0 Voorbereiding: het werven van scholen, organiseren van een startbijeenkomst Fase 1 Onderzoek: het in kaart brengen van gevaarlijke situaties in het stadsdeel door middel van o.a. een enquête en ongevallengegevens Fase 2 Planvorming: het maken van plannen voor maatregelen op het gebied van educatie, infrastructuur en handhaving Fase 3 Uitvoering: het uitvoeren van maatregelen op de verschillende terreinen waaronder educatie Fase 4 Nazorg: evaluatie, in stand houden geïntegreerde aanpak Het project heeft een looptijd van ongeveer 2 jaar. De uitvoering van de verschillende fasen zal in nauw overleg met de scholen plaatsvinden. Het stadsdeel en de dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer (divv) nemen elk de helft van de kosten van dit project voor hun rekening. De scholen reserveren 10 begeleidingsuren per school bij het Advies- en Begeleidings Centrum voor het onderwijs in Amsterdam (het ABC) voor implementatie van het door het ABC ontwikkelde lesmateriaal. Het is de bedoeling dat in 2006 alle stadsdelen aan het project hebben deelgenomen. De handleiding Op basis van de ervaringen in Slotervaart/Overtoomse Veld is deze handleiding samengesteld. De handleiding is bedoeld voor gebruik door de stadsdelen, het ABC, politie, divv en anderen die bij het project betrokken zijn. Ook is het mogelijk dat scholen die met het project Tussen school en thuis aan de slag gaan, delen van de handleiding als leidraad gebruiken. In de hoofdstukken 1 tot en met 5 worden de verschillende fases van het project beschreven. Hoofdstuk 6 geeft een indicatie van de kosten per onderdeel die de uitvoering van het project met zich meebrengt, waar de kosten uit bestaan en de subsidies die vanuit divv worden verstrekt. In de bijlage staat een volledig overzicht van alle fases die doorlopen moeten worden. Dit overzicht geeft duidelijk weer wat de te ondernemen activiteiten zijn, de partijen die bij de verschillende activiteiten betrokken moeten worden en het tijdstip waarop de activiteiten moeten worden gestart. In de bijlage is ook een aantal voorbeeldbrieven opgenomen, zoals die door de verschillende instanties verstuurd zouden kunnen worden. Indien van een bepaalde brief een voorbeeldbrief aanwezig is, zal in het rapport het bijlagenummer vermeld worden

9 1 Voorbereiding (Fase 0) Om het project efficiënt te laten verlopen is een goede voorbereiding noodzakelijk. Een enthousiaste medewerking van de verschillende participanten is essentieel voor het slagen van het project. Het doel in deze fase is voorwaarden te scheppen om het project daadwerkelijk te kunnen uitvoeren in het stadsdeel. De belangrijkste betrokkenen hierbij zijn: - stadsdeel - dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer (divv) - het Amsterdams Bureau voor Onderzoek en Statistiek (O+S) - het Advies- en BegeleidingsCentrum voor het onderwijs (ABC) - de scholen - de in het stadsdeel gelegen politiewijkteams/buurtregisseurs De taakstellingen in deze fase zijn: - Van alle scholen voor basis- en voortgezet onderwijs in het stadsdeel neemt ten minste 75 % deel aan het project. - Het stadsdeel zorgt voor voldoende menskracht (2-4 uur per week) en stelt een voorlopig budget op (zie hoofdstuk 6 financiën). - Het wijkteam besteedt aandacht aan verkeersveiligheid in de schoolomgeving. De belangrijkste activiteiten in deze fase zijn: - Het maken van een projectplan en een voorlopige projectbegroting. - Het werven van scholen. - Het benaderen en het maken van afspraken met betrokken instanties. - Het organiseren van de feestelijke startbijeenkomst. 1.1 Het opstellen van het projectplan Per stadsdeel wordt een kort projectplan opgesteld met daarin vermeld o.a. menskracht, tijdsinvestering door de scholen, planning, betrokkenen en financiën. Tevens worden tussen divv en het stadsdeel duidelijke afspraken gemaakt omtrent de taakverdeling (zie bijlage 1)

10 1.2 Het werven van scholen Voordat gestart wordt met de werving van de scholen is het zinvol om contact te zoeken met de voorzitters van het directeurenoverleg van de verschillende zuilen (openbaar, protestants christelijk, katholiek, neutraal bijzonder). Men kan zich tot de voorzitter wenden met het verzoek 10 minuten tijd te krijgen om het project toe te lichten/te introduceren. De directeuren kunnen vervolgens met deze informatie de docenten in hun teamvergadering op de hoogte stellen van het belang van het project voor hun school. Hierna kan de eigenlijke werving starten. De werving kan als volgt worden aangepakt: - Het stadsdeel stelt een relevante lijst van verzendadressen in het stadsdeel op 1 - Het stadsdeel en divv sturen een gezamenlijke brief naar alle scholen, schoolbesturen, medezeggenschapsraden en oudercommissies voor basis-, speciaalen voortgezet (speciaal) onderwijs in het stadsdeel (zie bijlage 2), waarin wordt uitgelegd: - Wat het het doel van het project is. - Wat deelname aan dit project voor de verkeersveiligheid van leerlingen kan betekenen. - Het belang van het aanstellen van een contactpersoon voor verkeerseducatie. - Het belang van het reserveren van gelden ter waarde van 10 begeleidingsuren bij het ABC voor de implementatie van het omgevingsgerichte lesmateriaal door de scholen voor primair onderwijs (zie ook fase 2). - Het belang van het reserveren van lesuren door scholen voor voortgezet onderwijs voor verkeerseducatie in de brugklas en in leerjaar 4 en 5. Het advies is 8 lesuren per schooljaar. - De wijze van aanmelding voor deelname aan het project via het antwoordformulier. Bij geen respons gaat nogmaals een brief naar de school uit waarin deze dringend wordt verzocht mee te werken aan het project (zie bijlage 3). Tevens wordt aangekondigd dat het stadsdeel een week later telefonisch contact zal opnemen met scholen die niet gereageerd hebben op de brief omtrent deelname aan het project. Het stadsdeel kan dan eventuele vragen van de scholen over het project beantwoorden. Na de belronde van het stadsdeel kan een bevestigingsbrief naar de scholen gestuurd worden die te kennen hebben gegeven mee te willen doen aan het project (zie bijlage 4). In de brief kan de datum van de feestelijke startmanifestatie aangekondigd worden. Het is zinvol om bij het plannen van de activiteiten met scholen, rekening te houden met vakanties, feestdagen en de piekperioden in het onderwijs (decembermaand, periode voor de zomervakantie) Zie de Amsterdamse Scholengids, uitgave BSO Amsterdam

11 Met scholen die niet aan het project kunnen of willen deelnemen (door bijv. verhuizing, capaciteitsgebrek e.d.) wordt bekeken of er vervolgafspraken gemaakt kunnen worden. De afspraken kunnen zijn dat zij in een later stadium gaan deelnemen, hoe zij geïnformeerd zullen worden over de voortgang van het project enz. Het speciaal onderwijs neemt in dit geheel een bijzondere positie in. Jonge leerlingen worden veelal met busjes naar school gebracht. Oudere leerlingen komen zelfstandig, vaak vanuit andere stadsdelen met het openbaar vervoer. Dit vraagt om daarop afgestemde educatie. Het bestaande lesmateriaal is voor een aantal van deze leerlingen te moeilijk. Het omgevingsgerichte lesmateriaal moet op beide punten inspelen. 1.3 Het benaderen van en het maken van afspraken met betrokken instanties Met alle betrokken partijen worden duidelijke afspraken gemaakt, zodat iedereen weet wat er van hem/haar verwacht wordt met betrekking tot eigen inzet. Afspraken worden gemaakt met: het stadsdeel, O+S, het ABC, het wijkteam en de scholen over de verwachte inzet van de partijen met betrekking tot het project. Er dient eventueel een overeenkomst getekend te worden waarin respectievelijk het stadsdeel, het hoofd van de school en de contactpersoon van divv verklaren dat zij zich aan de gemaakte afspraken zullen houden (zie bijlage 5). De belangrijkste afspraken zijn: Stadsdeel Er is een taakverdeling tussen het stadsdeel en divv waarbij divv voornamelijk een begeleidende rol heeft en het stadsdeel een uitvoerende rol. O+S - O+S stelt de planning en begroting op voor de werkzaamheden. - O+S kan tijdens de startbijeenkomst een korte presentatie geven van hun werkzaamheden voor het project. - O+S verzorgt de enquêtes met het daarbijbehorende logo van het stadsdeel. - O+S verzorgt de verwerking van de enquêtes, de rapportage van het gehele stadsdeel en de rapportage van iedere school afzonderlijk

12 Scholen Met alle deelnemende scholen wordt afgesproken dat: - zij bij de feestelijke startmanifestatie aanwezig zullen zijn om o.a. meer informatie te krijgen over het project en de rugtas met enquêtes (die samengesteld wordt door divv) in ontvangst te nemen; - zij ervoor zorg dragen dat de enquête worden ingevuld; - zij zelf de ingevulde enquêtes in een speciaal daartoe bestemde enveloppe naar O+S sturen. Tevens wordt met de basisscholen afgesproken dat: - zij 10 begeleidingsuren reserveren bij het ABC voor het volgende schooljaar; - zij blijk geven de praktijklessen ook daadwerkelijk te gebruiken. Met de deelnemende scholen voor voortgezet onderwijs wordt afgesproken dat: - zij in elk geval in de brugklas en indien mogelijk in de hogere leerjaren een aantal lesuren voor verkeerseducatie reserveren; - zij blijk geven de ter beschikking gestelde leermiddelen ook daadwerkelijk te gebruiken. Het ABC - Het ABC verzorgt een korte presentatie tijdens de startbijeenkomst waarin wordt aangegeven hoe het lesmateriaal tot stand komt en wat het materiaal inhoudt. Het is van belang te benadrukken dat het ABC geen nieuwe lesmethode ontwikkelt, maar aanvullend materiaal maakt gebaseerd op reeds bestaand verkeerseducatiemateriaal. - Het ABC begeleidt de implementatie van het lesmateriaal op de scholen. Wijkteam Met het wijkteam wordt afgesproken welke bijdrage zij zullen leveren op bepaalde momenten gedurende het project. Het gaat hier o.a. om: - Het geven van een presentatie tijdens de startbijeenkomst. - Het maken van een plan van aanpak gericht op die knelpunten die door politieinspanningen mede opgelost kunnen worden. - Het aanstellen van een contactpersoon binnen het team voor de scholen. - Het beschikbaar stellen van een nader vast te stellen aantal uren van de politiemedewerker voor activiteiten binnen de schoolomgeving (helpen bij het fietsexamen, bromfietscontroles, het optreden tegen parkeeroverlast enz.)

13 1.4 Startbijeenkomst voor alle deelnemende scholen Om de officiële start van het project aan te geven wordt er voor scholen en betrokkenen een feestelijke startbijeenkomst georganiseerd. Deze bijeenkomst wordt door het stadsdeel en divv georganiseerd. Aandachtspunten: - Het stadsdeel kondigt per brief de startbijeenkomst aan. - Hierna verzorgt het stadsdeel de officiële uitnodigingskaart en verzoekt op het bijgevoegde antwoordformulier aan te geven hoeveel personen van de school er op die middag aanwezig zullen zijn (zie bijlage 4). - divv zit de startbijeenkomst voor. Tijdens deze middag verzorgt divv een presentatie over de verschillende fases van het project en wat er van divv en het stadsdeel verwacht mag worden. - Het stadsdeel verzorgt een openingswoord door de portefeuillehouder verkeer/onderwijs en/of stadsdeelvoorzitter. - Een leerkracht uit een stadsdeel waar het project al loopt kan een presentatie verzorgen. - Een medewerker van O+S kan een korte toelichting op de verschillende fasen van werkzaamheden geven. - Het ABC kan de scholen een toelichting geven op het implementatietraject van het lesmateriaal en het kan de scholen het al ontwikkelde lesmateriaal laten zien. - Het wijkteam geeft aan wat het voor de school kan betekenen. - Er kan voor de leerlingen eventueel een tekenwedstrijd (of iets anders) worden georganiseerd. - De lokale pers kan ook uitgenodigd worden. - Het stadsdeel zorgt voor de locatie en de hapjes en drankjes. Aan het eind van de bijeenkomst wordt aan de vertegenwoordigers van de scholen een rugzak met de enquêtes uitgedeeld. Voor de precieze inhoud van de rugzak zie bijlage

14 - 8 -

15 2 Onderzoek (Fase 1) Een belangrijk onderdeel van het project is het onderzoek. Doel van het onderzoek is het in kaart brengen van de knelpunten op de school-thuisroutes in het stadsdeel. In dit project is ervoor gekozen om naast de ongevallengegevens ook gebruik te maken van een enquête onder leerlingen, docenten en ouders. De redenen hiervoor zijn dat maar een deel van de ongelukken met leerlingen (en daarmee van onveilige verkeerssituaties) in de statistieken is terug te vinden. Ook is het belangrijk om te weten met welk vervoermiddel leerlingen naar school gaan en wat zij zelf gevaarlijke verkeerssituaties in hun omgeving vinden, zodat hier in de verkeerseducatie op kan worden ingespeeld. Aan de hand van de objectieve (ongevallen) en subjectieve (enquêteresultaten) gegevens kan een lijst met knelpunten in de directe schoolomgeving en in de buurt worden opgesteld. In dit hoofdstuk wordt op basis van de ervaringen in het stadsdeel Slotervaart/Overtoomse Veld beschreven hoe dit traject zal verlopen. De taakstellingen in deze fase zijn: - Per school worden de objectieve en subjectieve knelpunten in beeld gebracht en de ideeën die leven over de aanpak van deze knelpunten. - Per school wordt de stand van zaken omtrent de verkeerseducatie geïnventariseerd. De belangrijkste activiteiten in deze fase zijn: - Het afnemen van de enquête op scholen. - Het verwerken van de resultaten van de enquêtes. - Nader onderzoek van de knelpunten door het stadsdeel. - Het doen van aanbevelingen voor infrastructurele maatregelen en/of educatie met betrekking tot de knelpunten. - Een verkeerseducatieplan per school maken (indien gewenst). 2.1 Enquêtes afnemen op scholen De vragenlijsten zijn door O+S ontwikkeld in samenwerking met divv. De enquêtes zijn naar aanleiding van de pilot in Slotervaart/Overtoomse Veld aangepast. De scholen nemen zelf de enquêtes af. Over de wijze van afnemen van de enquêtes en de selectie van de leerjaren ontvangen de scholen bij de uitreiking van de enquêtes een instructie (zie bijlage 7). De doelen van de enquête zijn: - Het in kaart brengen van de subjectieve onveiligheid per school. - Het vaststellen van de beginsituatie omtrent verkeerseducatie op de scholen voor de ontwikkeling van het lesmateriaal

16 Voor de volgende groepen zijn vragenlijsten beschikbaar: - leerlingen bovenbouw basisonderwijs - leerlingen voortgezet onderwijs - directie/docenten (basis onderwijs) - directie/docenten (voortgezet onderwijs) - ouders van basisschoolleerlingen Werkwijze Tijdens de startbijeenkomst worden de vragenlijsten aan de contactpersonen verkeerseducatie van de scholen uitgedeeld. De contactpersoon verspreidt de vragenlijsten binnen de school onder de docenten, directie, ouders en leerlingen. De docenten van de geselecteerde klassen kunnen zelf klassikaal de enquête bij de leerlingen afnemen. Aan de leerlingen van groep 6, die in de klas een enquête invullen, wordt een enquête voor hun ouders met begeleidende brief meegegeven. De docenten krijgen naast de vragenlijsten ook instructie (zie bijlage 7) over het invullen van de vragenlijst in de les en hoe ze de leerlingen op het invullen van de vragenlijst kunnen voorbereiden. Bij de enquête voor het basisonderwijs is het handig om voor elke leerling een stadsdeelplattegrond te hebben. Dit vergemakkelijkt het invullen van de vragenlijst. In het voortgezet onderwijs is het voldoende om ca. 5 stadsplattegronden van Amsterdam per klas uit te delen. De scholen krijgen maximaal 2 weken de tijd om de enquête in te vullen. Vervolgens krijgen de scholen, die de enquête nog niet hebben ingevuld, nog 2 weken de tijd om deze alsnog in te leveren. Hierna kan O+S beginnen met het verwerken van de enquêtes. 2.2 Het verwerken van de resultaten De contactpersonen van de scholen verzamelen de enquêteformulieren en kunnen deze door middel van een bijgeleverde antwoordenvelop rechtstreeks naar O+S opsturen. O+S kan dan de enquêtes verwerken en analyseren. Hiertoe heeft O+S diverse rechte tellingen en kruistabellen gemaakt. Uiteindelijk resulteert dit in zowel een algemeen overzichtsrapport over het stadsdeel, als een rapport per school. Hierin zijn onder andere lijsten opgenomen met de meest genoemde knelpunten door respectievelijk leerlingen, docenten, schooldirectie en ouders. In elk individueel rapport voor de school is naast een algemene samenvatting van alle scholen, ook een samenvatting opgenomen van de resultaten van de eigen school

17 2.3 Nader onderzoek van de knelpunten door het stadsdeel Objectieve gegevens In de rapportage van het O+S worden door de leerlingen, docenten en ouders knelpunten genoemd. Naast deze subjectieve gegevens kan het stadsdeel zelf de objectieve gegevens in beeld brengen aan de hand van ongevallengegevens in de leeftijd van 4-18 jaar. Hierbij dient onder andere gekeken te worden naar het tijdstip waarop het ongeval plaatsvond, de verschillende leeftijdsgroepen, het vervoermiddel en de oorzaak van het ongeval. Het stadsdeel maakt vervolgens een selectie van de objectieve en subjectieve knelpunten, analyseert deze punten en doet na schouwing aanbevelingen. Deze kunnen infrastructurele maatregelen en/of aanbevelingen voor educatie betreffen Selectie van de knelpunten De selectie van de knelpunten is gebaseerd op de vergelijking tussen de knelpunten die de enquête heeft opgeleverd en de ernst van de ongevallen die er daadwerkelijk hebben plaatsgevonden. Bij de selectie gaat het dus niet alleen om punten die door veel respondenten genoemd zijn en om punten waar veel ongelukken gebeuren. Ook knelpunten die veel genoemd worden door respondenten en waar nauwelijks ongevallen plaatsvinden kunnen interessante gegevens opleveren voor de ontwikkeling van het lesmateriaal. In de analyse van de knelpunten kijkt het stadsdeel naar: - het aantal malen dat het knelpunt genoemd wordt; - ideeën voor verbetering van de situatie van de respondenten; - het aantal en oorzaak van ongevallen op het knelpunt; - resultaten van de schouwingen; - de interviews met verkeersdeskundigen. Het stadsdeel Slotervaart/Overtoomse Veld heeft voor de analyse van de objectieve en subjectieve knelpunten tijdelijk een (vakinhoudelijke) uitzendkracht aangenomen. Het is echter ook mogelijk om hiervoor een stagiair van bijvoorbeeld de opleiding bestuurskunde met als specialisatie verkeer, in te huren. Dit is minder kostbaar. Het is goed rekening te houden met het feit dat een schooljaar vaak in trimesters is verdeeld en dat een student alleen bepaalde maanden beschikbaar is. Het is aan te bevelen om ruim van tevoren (ca. 6 maanden) te starten met de werving Het schouwen van knelpunten Na de selectie van de knelpunten worden enkele van de meest onveilige verkeerssituaties geschouwd. Aan de schouw nemen in principe de volgende partijen deel: divv, de scholen (docent/directie/leerlingen/ouders), het stadsdeel, het wijkteam, indien nodig het gemeentelijk vervoersbedrijf, bewonersverenigingen en dergelijke. De verkeerssituaties worden bekeken op een tijdstip dat de school begint of uitgaat

18 2.3.4 Aanbevelingen Na het schouwen stellen de actoren gezamenlijk vast wat het probleem is, wat daarvan de oorzaken zijn en welke oplossingen nodig zijn. De oplossing kan bestaan uit (een combinatie van) maatregelen op het gebied van educatie, infrastructuur en handhaving. Een voorbeeld van een uitwerking van knelpunten in Osdorp is te vinden in bijlage 8. De resultaten worden aan de scholen schriftelijk gerapporteerd. 2.4 Verzamelen van informatie voor het opstellen van een verkeerseducatieplan per school Per school kan afhankelijk van hun behoefte, een verkeerseducatieplan gemaakt worden. Scholen kunnen hierin hun wensen vastleggen ten aanzien van: - Het aantal te besteden uren aan verkeerseducatie per leerjaar. - De aanpassing van omgevingsgericht lesmateriaal. Uitgangspunt hierbij is o.a. de knelpuntenlijst van de school. - Wensen ten aanzien van de aanschaf/ontwikkeling van aanvullend lesmateriaal over algemene thema s. - De benodigde ondersteuning bij de implementatie van de ontwikkelde materialen voor verkeerseducatie. - De activiteiten van de politie en het stadsdeel

19 3 Planvorming (Fase 2) Op basis van de in kaart gebrachte (objectieve en subjectieve) knelpunten kunnen er plannen voor uitvoering worden gemaakt op de verschillende terreinen: educatie, infrastructuur en handhaving. De taakstellingen in deze fase zijn: Het stadsdeel stelt een verkeersveiligheidsplan voor het stadsdeel op waarin de volgende onderdelen worden opgenomen: - De plannen voor verkeerseducatie op de scholen. - Het vastgestelde infrastructuurplan voor maatregelen in de schoolomgeving. - De plannen voor de ondersteunende activiteiten door de politie. - Elke basisschool reserveert gelden voor de implementatie van het lesmateriaal bij het ABC in het tweede projectjaar. - Elke school voor voortgezet onderwijs reserveert lesuren voor het geven van verkeerseducatie-lessen in het tweede projectjaar. De belangrijkste activiteiten in deze fase zijn: - Het voeren van intakegesprekken op de scholen (ABC). - Het aanpassen en ontwikkelen van omgevingsgericht lesmateriaal (ABC). - Uitvoeringsplan opstellen voor infrastructurele maatregelen (stadsdeel). - Het vaststellen van de handhavingsplannen van de politie in de schoolomgeving (wijkteam). - Samenhangend verkeersveiligheidsplan maken met educatie, infrastructuur en handhaving (divv in samenwerking met instanties). 3.1 Het voeren van intakegesprekken op de scholen Het ABC voert met elke basisschool een intakegesprek, waarin op basis van de gegevens uit de onderzoeksfase wordt besproken aan welke materialen en onderwerpen de school behoefte heeft. Ook in de intakeformulieren met de voortgezet onderwijs scholen die in eerste instantie gehouden worden door divv in samenwerking met het ABC, worden de plannen voor verkeerseducatie nader uitgewerkt. 3.2 Het aanpassen van het lesmateriaal Voor het basisonderwijs zijn in de pilot de belangrijkste vaardigheden per vervoerwijze vastgesteld. Deze vaardigheden vormen de basisthema s voor verkeerseducatie. Binnen elk thema zijn enkele basislessen ontwikkeld, die samen een raamwerk vormen. Dit raamwerk vormt een vast stramien, dat ruimte biedt voor een omgevingsgerichte invulling per school. De lessen zijn gecentreerd om foto s van de verkeerssituaties in de schoolomgeving. Indien daar reden voor is past het ABC naar aanleiding van de intakegesprekken het basismateriaal aan of maakt aanvullende lessen gericht op de specifieke situatie van de scholen

20 in het betreffende stadsdeel. De foto s die voor het lesmateriaal gemaakt moeten worden, worden uitbesteed aan een extern bureau. Ook in het voortgezet onderwijs zullen de lessen gebaseerd worden op verkeerssituaties op de school-thuisroute. Specifieke wensen ten aanzien van het lesmateriaal worden in de intakeformulieren geinventariseerd. 3.3 Uitvoeringsplan opstellen voor infrastructurele maatregelen Het stadsdeel maakt een overzicht van de kleine infrastructurele maatregelen in de schoolomgeving, die binnen een jaar kunnen worden opgelost. Bij de overige knelpunten geeft het stadsdeel aan of en op welke manier ze kunnen worden aangepast en binnen welke termijn. De verkeerscommissie van het stadsdeel neemt een besluit over de plannen die uitgevoerd gaan worden. Dit leidt tot een overzicht van maatregelen die op korte en op langere termijn kunnen worden genomen. Tevens kan de bestuurlijke besluitvorming worden voorbereid. 3.4 Uitvoeringsplan opstellen voor handhaving De wijkteams inventariseren de mogelijkheid om op oproepbasis uren te besteden aan toezicht op, en zorg voor de verkeersveiligheid in de schoolomgeving. Voor de contacten tussen de scholen en het wijkteam is het wenselijk dat er voor de scholen één of meerdere contactpersonen worden aangewezen. Bij deze personen kunnen de scholen terecht met de vraag om ondersteuning te verlenen. De activiteiten van de politie liggen vooral op het gebied van bromfietscontroles, fietsexamens en corrigerend optreden in de schoolomgeving. Het is niet de bedoeling dat de politie de lesgevende taak van de docent overneemt. Een enkele les door de politie kan zeer functioneel zijn, mits de politie daarvoor de benodigde capaciteit heeft. Daarnaast kunnen er afspraken worden gemaakt omtrent bijv. de actie De scholen zijn weer begonnen, het tegengaan van parkeeroverlast e.d. Deze afspraken moeten worden vastgelegd in een plan voor het komende schooljaar en dit plan moet nogmaals aan het wijkteam worden voorgelegd

21 3.5 Samenhangend verkeersveiligheidsplan maken met educatie, infrastructuur en handhaving In het geïntegreerde verkeersveiligheidsplan worden de plannen op het gebied van verkeerseducatie, infrastructuur en handhaving bij elkaar gebracht. Hierin staat voor het stadsdeel het volgende beschreven: - Welke scholen deelnemen aan het project en aan het implementatietraject. - Welk lesmateriaal er voor de scholen ontwikkeld wordt. - Voor welke knelpunten op de school-thuisroutes van de leerlingen op de kortere en langere termijn infrastructurele maatregelen worden getroffen. - Welke handhavingsactiviteiten uitgevoerd zullen worden. Er moet voor gezorgd worden dat alle partijen met dit plan instemmen. Als het verkeersveiligheidsplan is opgesteld, is het belangrijk dit naar de verschillende partijen te communiceren. Het is zinvol om hiervoor een bijeenkomst met de scholen te plannen. Het stadsdeel kan aangeven welke maatregelen wanneer worden getroffen. De politie wordt uitgenodigd om te vertellen welke handhavingsactiviteiten zij gaan uitvoeren. Het ABC kan het verkeerseducatieplan presenteren. Naast presentatie van het plan kan ook de overhandiging van het lesmateriaal op deze bijeenkomst plaats vinden

22 - 16 -

23 4 Uitvoering (Fase 3 ) Na goedkeuring van het verkeersveiligheidsplan door de verschillende betrokkenen kan begonnen worden met de uitvoering van de plannen. Dit is in deze fase het belangrijkste doel. De taakstelling in deze fase is: Alle partners voeren in onderling overleg het geïntegreerde verkeersveiligheidsplan uit. De belangrijkste activiteiten in deze fase zijn: - het implementeren van het omgevingsgerichte lesmateriaal op de scholen; - het uitvoeren van infrastructurele maatregelen; - het uitvoeren van handhavingsactiviteiten door de politiewijkteams; - het organiseren van vergaderingen met betrokkenen over afstemming van de activiteiten. 4.1 Het implementeren van het omgevingsgerichte lesmateriaal op de scholen Per school wordt het lesmateriaal dat door het ABC is ontwikkeld en aangepast, op de scholen geïmplementeerd. 4.2 Het uitvoeren van infrastructurele maatregelen Aan de hand van het uitvoeringsplan voor de infrastructurele maatregelen draagt het stadsdeel zorg voor de uitvoering van de benodigde werkzaamheden. De scholen worden regelmatig over de voortgang van de werkzaamheden geïnformeerd. Dit kan door middel van een nieuwsbrief gebeuren. 4.3 Het uitvoeren van handhavingsactiviteiten door de politiewijkteams De politie voert handhavingsactiviteiten uit conform het daartoe opgestelde uitvoeringsplan. Over haar bevindingen brengt de politie verslag uit aan scholen, stadsdeel en divv. 4.4 Het organiseren van vergaderingen met betrokkenen over afstemming van de activiteiten. Om de continuïteit van het project te waarborgen is het goed om een vorm van verkeersveiligheidsoverleg door het stadsdeel te laten instellen en te handhaven. Hier kan het project Tussen school en thuis regelmatig als agendapunt terugkomen. De vorm waarin dit gebeurt en de frequentie van de overleggen wordt door het stadsdeel bepaald

24 - 18 -

25 5 Nazorg (Fase 4) Indien alle plannen uitgevoerd zijn, is het van belang de continuïteit van het project te waarborgen. De taakstelling in deze fase is: Het instandhouden van de geïntegreerde aanpak. De belangrijkste activiteiten zijn: - bijstellen lesmateriaal - infrastructurele maatregelen op lange termijn - verkeersveiligheidsoverleg - meerjarenplan verkeerseducatie - planvorming infrastructurele maatregelen - handhavingsactiviteiten - voortgang en continuïteit 5.1 Bijstellen lesmateriaal Het stadsdeel reserveert budget voor verkeerseducatie voor het bijstellen van het lesmateriaal als gevolg van wijzigingen in de weginrichting. De aanpassing van het lesmateriaal wordt verzorgd door het ABC. 5.2 Infrastructurele maatregelen op lange termijn Het stadsdeel zorgt ervoor dat de aanbevelingen voor de infrastructurele maatregelen op de lange termijn in de infrastructuur plannen worden opgenomen. 5.3 Verkeersveiligheidsoverleg Het stadsdeel stelt een verkeersveiligheidsoverleg in. Aan dit twee keer per jaar te houden overleg nemen de scholen, wijkteams en overige betrokkenen deel en vindt afstemming plaats van de activiteiten op het gebied van verkeersveiligheid. 5.4 Meerjarenplan verkeerseducatie De school stelt een meerjarenplan verkeerseducatie op, dat wordt opgenomen in het schoolwerkplan

26 5.5 Planvorming infrastructurele maatregelen Het stadsdeel betrekt de partners bij de planvorming voor infrastructurele maatregelen. 5.6 Handhavingsactiviteiten Het wijkteam informeert de partners over handhavingsactiviteiten in de schoolomgeving. 5.7 Voortgang en continuïteit De werkwijze wordt vastgesteld waarmee een integrale aanpak van de verkeersveiligheid van school-thuis routes na afloop van het project structureel wordt zeker gesteld

27 6 Financiën In de voorlopige begroting voor het uitvoeren van het project zijn de kosten per deelnemende school als volgt globaal begroot: - uitvoeren van de enquête 2.500,- - ontwikkelen en implementeren lesmateriaal 2.000,- - infrastructurele maatregelen ,- - startmanifestatie van het project in het stadsdeel 5.000,- (eenmalig) Van het stadsdeel wordt verwacht dat voor de eerste fase van het project financiële middelen worden gereserveerd voor o.a. de startmanifestatie, de enquête, drukkosten van vragenlijsten/onderzoeksrapporten en het inhuren van een uitzendkracht/stagiair voor een nadere analyse van enquêtegegevens bij het Amsterdams bureau voor Onderzoek en Statistiek (O+S). Bij deelname van 10 scholen moet gerekend worden op 2.500,- + 10x 1.250,- = ,-. De divv zal hetzelfde bedrag reserveren voor het opstarten van het schoolthuisrouteproject in het stadsdeel. Op grond van het bovenstaande valt op te maken dat op basis van het totaal aantal scholen in het stadsdeel een schatting is te maken van de totale kosten van het project. Hiervan neemt divv 50% van de kosten voor haar rekening. Voor het daaropvolgend schooljaar wordt het stadsdeel gevraagd financiële middelen te reserveren voor het aanbrengen van infrastructurele maatregelen die erop gericht zijn de verkeersveiligheid op de school-thuisroutes te verbeteren. Het betreft hier niet maatregelen die betrekking hebben op de 30 km/h regeling, maar extra infrastructurele maatregelen om de situatie rondom de scholen te doen verbeteren. Gedacht kan worden aan het plaatsen van een hekwerk, verhogen van trottoirs, aanpassingen bij een voetgangersoversteekplaats enz. De helft van de uitvoeringskosten komt in aanmerking voor subsidie: de dienst IVV is bereid tot een maximum van 5.000,- per school te vergoeden Tevens dient het stadsdeel rekening te houden met de inzet van een uitvoerder/contactpersoon voor ca. 0,1 fte (= ongeveer 3 à 4 uur per week) gedurende ca. 2 jaar. Tot slot dient het stadsdeel rekening te houden met de implementatie van het lesmateriaal voor het stadsdeel, door het ABC. Het gaat om 10 begeleidingsuren te bekostigen uit het ABC budget of uit andere bronnen. Na het schouwen van de knelpunten wordt er een definitieve begroting opgesteld. Dit is met name van belang voor het materiaal dat het stadsdeel voor het verkeerseducatie materiaal verlangt. Indien gekozen wordt voor het materiaal dat door het ABC ontwikkeld is, zullen de kosten lager zijn dan als er gekozen wordt voor bijvoorbeeld het ontwikkelen van lesmateriaal voor op de computer

28 - 22 -

29 Bijlage 1 Projectplan: Tussen school en thuis in stadsdeel <stadsdeel> 1. Aanleiding De verkeersveiligheid op school-thuisroutes, de routes die scholieren afleggen om van huis naar school te gaan, wordt in Amsterdam beschouwd als een bron van zorg. In 1996 nam de gemeenteraad van Amsterdam de motie Bijlsma aan, waarin werd gesteld dat alle schoolthuisroutes in Amsterdam gescreend moeten worden op verkeersveiligheid. In het najaar van 1998 is het pilotproject van start gegaan in stadsdeel Slotervaart/Overtoomse Veld waarbij de knelpunten op schoolthuisroutes in kaart werden gebracht. Aan dit pilotproject deden twaalf basisscholen en negen scholen voor voortgezet onderwijs mee. In december 1998 is men begonnen met het verwerken van de enquêtes (aanvullen met resultaten). Na de pilot is het de bedoeling dat er jaarlijks tenminste 2 stadsdelen starten met het project Tussen school en thuis.... Dit houdt in dat in 2006 alle stadsdelen moeten hebben deelgenomen aan het project. De uitvoering van het project is een samenwerkingsverband van de stadsdelen met de dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer (divv) van de gemeente Amsterdam. Het stadsdeel hecht veel waarde aan de verbetering van de verkeersveiligheid op school-thuisroutes. (aanvullen met redenen om met het project te willen starten) Het stadsdeel zal daarom op korte termijn starten met het project. De aanpak van het project zal mede gebaseerd worden op de ervaringen die zijn opgedaan in stadsdeel Slotervaart/Overtoomse Veld. 2. Doel Het doel van het project is drieledig: Medewerking aan het project door minimaal 75% van de scholen in het stadsdeel. Dit moet bereikt worden door zoveel mogelijk weerstanden die er bestaan bij scholen uit de weg te ruimen. - Deze weerstanden liggen met name op het vlak van het tijdsbeslag. Dit moet zo beperkt mogelijk worden gehouden en moet zo min mogelijk ten koste gaan van reguliere lessen. - Het identificeren en vervolgens oplossen van de belangrijkste knelpunten op het gebied van verkeersveiligheid op de school-thuisroutes in het stadsdeel. Dit betreft knelpunten die door scholieren, door ouders en/of docenten zelf in de enquêtes als onveilig worden aangegeven. - Het voor iedere school samenstellen van verkeerseducatiemateriaal dat voor een deel betrekking heeft op de eigen schoolomgeving

30 3. Betrokken partijen Het verbeteren van de verkeersveiligheid op de school-thuisroutes is een combinatie van infrastructurele maatregelen, educatie en handhaving. Partijen die betrokken moeten zijn bij het verbeteren van de schoolthuisroutes in het stadsdeel zijn daarom, naast het stadsdeel en divv, het Advies- en BegeleidingsCentrum voor het onderwijs in Amsterdam (ABC), het Amsterdams Bureau voor Onderzoek en Statistiek (O+S), de scholen en de politie. Ook wordt samengewerkt met <b.v. vertegenwoordigers van scholen in het stadsdeel>. 4. Fasering voorbereidende werkzaamheden Benaderen scholen per brief met verzoek om deelname. Het stadsdeel en divv sturen gezamenlijk een brief. Scholen die niet reageren worden telefonisch nogmaals benaderd. Voor elke school moet een contactpersoon worden aangesteld. Dit kan een docent(e) zijn of een directie- of bestuurslid. Sturen van een bevestigingsbrief aan deelnemende scholen. Organiseren startbijeenkomst. Deelnemende scholen ontvangen hier de enquítes en instructies hoe deze te gebruiken. Daarnaast wordt een convenant getekend waarmee de scholen zich committeren aan de voorwaarde van afname van uren bij het ABC. Uitvoeren enquêtes. Analyse onderzoekgegevens door O+S. Schouwen van meest belangrijke knelpunten. Maken Plan van Aanpak infrastructurele aanpassingen. Ontwikkelen lesmateriaal door het ABC (Onderwijsbegeleidingsdienst). 5. Projectverantwoordelijkheid Projectleider: Projectleider stadsdeel: Bestuurlijke opdrachtgever: Ambtelijk opdrachtgever: 6. Kosten Ontwikkelen lesmateriaal. Ontwikkelen en verwerken enquêtes door O+S. Startmanifestatie. Kosten infrastructurele aanpassingen:

31 7. Fasering uitvoerende werkzaamheden: Planning fase 0 Voorbereiding Activiteit Uitvoerder Week Maken van projectplan en -begroting - opstellen planning en begroting divv/stadsdeel - goedkeuren plan, inclusief begroting stadsdeel/divv Werven van de scholen - informeren directeuren tijdens scholenoverleg stadsdeel/divv - samenstellen scholenlijst stadsdeel stadsdeel - ontwerpen en versturen brief/brieven naar scholen divv/stadsdeel - belronde naar scholen stadsdeel - ontwerpen en versturen bevestigingsbrief naar scholen divv/stadsdeel - opstellen convenant met scholen stadsdeel/divv Benaderen betrokken instanties (dit kan doorlopen in fase 1) Het Amsterdams Bureau voor Onderzoek en Statistiek (O+S) - aanvragen offerte divv - bespreken en goedkeuren offerte divv/stadsdeel - opdracht verlenen aan O+S divv - opdrachtverlening aandeel kosten aan divv stadsdeel - drukken en aanleveren van vragenlijsten bij het stadsdeel divv/o+s - opstellen instructie voor de scholen divv Het wijkteam van de politie - overleg over de inzet van het wijkteam stadsdeel/divv Advies- en BegeleidingsCentrum voor het onderwijs in Amsterdam (ABC) - aanvragen offerte bewerking/ontwerpen lesmaterialen stadsdeel/divv - aanvragen offerte implementatie lesmateriaal stadsdeel/divv Startbijeenkomst - uitnodigingsbrief scholen + antwoordformulier stadsdeel/divv - algemene organisatie startbijeenkomst stadsdeel/divv - voorzitter inhoudelijke informatie project divv - openingswoord/-handeling (portefeuillehouder of vervanger) stadsdeel - benaderen leerkracht van ander stadsdeel stadsdeel/divv - afspraken maken met O+S i.v.m. aanwezigheid stadsdeel/divv - afspraken maken met wethouder i.v.m. aanwezigheid stadsdeel/divv - afspraken maken met ABC i.v.m. aanwezigheid stadsdeel/divv - organisatie uitdelen enquêtes divv - opstellen instructie voor de scholen divv - leveren van stadsdeelplattegronden (laten drukken) stadsdeel

32 - leveren plattegronden Amsterdam stadsdeel - ondertekenen convenant stadsdeel/scholen - pers uitnodigen stadsdeel Planning fase 1 Onderzoek Activiteit Uitvoerder Week Het onderzoek - afnemen van enquêtes school - terugzenden enquêtes naar O+S school Overzicht knelpunten - verwerken en analyseren enquêtegegevens O+S - maken overzicht subjectieve knelpunten voor hele stadsdeel en per school O+S - maken objectief knelpuntenoverzicht stadsdeel - analyse knelpunten stadsdeel/divv - knelpuntenrapport opstellen stadsdeel Schouwen van knelpunten - vaststellen methodiek schouwen stadsdeel/divv/scholen - afspraken scholen stadsdeel - schouwen knelpunten stadsdeel/abc/scholen/politie - eindrapportage met aanbevelingen stadsdeel Verkeerseducatie - maken overzicht per school n.a.v. enquêtes divv Planning fase 2 Plannen Activiteit Uitvoerder Week Verkeerseducatie - intakegesprekken op de scholen ABC - maken uitvoeringsplan educatie divv - voorbereiden aanpassen lesmateriaal ABC Infrastructurele maatregelen - maken uitvoeringsplan infrastructuur stadsdeel - voorbereiden en plannen kleine infrastructurele stadsdeel maatregelen - voorbereiden en plannen grotere infrastructurele stadsdeel maatregelen Handhavingsplan - opstellen handhavingsplan politie/stadsdeel/scholen

33 Geïntegreerd veiligheidsplan - opstellen veiligheidsplan divv/stadsdeel Bijeenkomst scholen - algemene organisatie divv/stadsdeel - uitleg over: - lesmaterialen divv/abc - te nemen infrastructurele maatregelen stadsdeel - handhavingsactiviteiten rond de scholen politie/stadsdeel Planning fase 3 Uitvoering Activiteit Uitvoerder Week Educatie - implementeren (aangepast) materiaal ABC/dIVV - controle naleving convenant divv/stadsdeel lnfrastructuur - uitvoeren kleine infrastructurele maatregelen stadsdeel - uitvoeren grotere infrastructurele maatregelen stadsdeel Handhavingsplan - uitvoeren handhavingsplan politie Planning fase 4 Nazorg Activiteit Uitvoerder Week Educatie - reserveren budget voor bijstellen lesmateriaal stadsdeel - bijstellen lesmateriaal (bij verandering weginrichting of verandering verkeersregels) stadsdeel/scholen/abc - opstellen meerjarenplan verkeerseducatie scholen/abc - opnemen meerjarenplan in schoolwerkplan stadsdeel/scholen Voortgangbewaking - halfjaarlijks overleg voortgang scholen/abc/stadsdeel - voortgang project na 200<?> vaststellen scholen/abc/stadsdeel

34 8. Planning van de werkzaamheden Planning Onderstaande planning kan op elk willekeurig tijdstip beginnen. Week 1 betekent de 1 e week na aanvang van het project. De nummering van de overige weken is daarna ook gebaseerd op de aanvangstijd. week 1: vóór week 4: week 4: week 5: week 7: begin week 9: week 9: halverwege week 12: einde week 12: week 13: week 14: week 16: week 17: week 19: week 32: week 34: week 35: week 36: week 40: week 42/46: week 46: week 47/59: week 58/59: week 59: week 59: week 60: week <??>: week 77 of 86: gezamenlijke brief van divv en het stadsdeel aan de scholen waarin het belang van deelname aan het project wordt aangegeven met daarbij een aanmeldingsformulier brief met bevestiging van deelname naar de scholen sturen, eventueel aantal deelnemende scholen bijstellen en doorgeven aan O+S belronde naar scholen die nog niet gereageerd hebben offerte aanvragen O+S voor de te maken enquêtes offerte ontvangen O+S afspraak O+S (bespreken: retour concept rapportage en versturen rapporten) definitieve opdrachtverstrekking van divv aan O+S afspraak tussen stadsdeel en divv om de puntjes op de i te zetten plattegronden + uitnodiging naar de drukker enquêtes gereed en aangeleverd door O+S startmanifestatie, scholen, divv en stadsdeel (uitdelen enquêtes) enquêtes terug naar O+S mogelijke belronde voor nog te ontvangen enquêtes, scholen hebben nog twee weken de mogelijkheid om ze in te leveren. start verwerking van enquêtes door O+S uitslag enquêtes checken concept rapportage + knelpuntenkaart O+S bespreken concept rapport (divv, O+S en stadsdeel) retour concept rapportage O+S versturen rapporten O+S naar scholen, of zelf afgeven bij de scholen met intakegesprek, definitieve versie overzichtsrapport voor het stadsdeel samen met het stadsdeel en de scholen bepalen welke locaties geschouwd moeten worden schouwen van knelpunten met de kinderen, ouders, divv, stadsdeel en eventueel verkeerspolitie naar aanleiding van de enquête, de schouwing en de gesprekken met betrokkenen maakt het stadsdeel een knelpuntenrapport drukken knelpuntenrapport en versturen reserveren bij het ABC op basis van de uitkomsten van de schouwing en het rapport van het stadsdeel wordt lesmateriaal aangepast. Het lesmateriaal is specifiek uitgevoerd met materiaal (knelpunten, voorbeelden) van de eigen omgeving. De planning om het lesmateriaal gereed te hebben, is voor het schooljaar <????> - <????> plannen van uit te voeren infrastructurele maatregelen opstellen verkeerseducatieplan uitreiken lesmateriaal aan scholen vóór of ná zomervakantie Sommige infrastructurele maatregelen zijn misschien van dien aard dat ze te groot zijn om meegenomen te worden in dit project. In dat geval zullen separate voorstellen worden ontwikkeld waarin de te nemen maatregel(en) en planning van de werkzaamheden worden opgenomen.

35 Bijlage 2 Aan de directie van het basis- en voortgezet onderwijs in stadsdeel <naam stadsdeel> Datum: <dag> <maand> <jaar> Behandeld door: <naam> Telefoon: <telefoonnummer> Onderwerp: verkeersveiligheidproject Tussen school en thuis... Geachte directie, In 1998 is de gemeentelijke dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer (divv) gestart met een stadsbreed verkeersveiligheidsproject om de verkeersonveiligheid voor jonge schoolgaande weggebruikers in Amsterdam aan te pakken. Dit project vloeit voort uit de motie Bijlsma (dec. 1996) waarin gesteld wordt, dat alle school-thuisroutes in Amsterdam gescreend moeten worden op verkeersveiligheid. In samenwerking met de stadsdelen is divv een onderzoek gestart naar verkeersgevaarlijke situaties in de omgeving van scholen en de routes van school naar huis. Met de resultaten wil stadsdeel <naam stadsdeel> aan de slag door educatie op school, infrastructurele maatregelen en handhaving door de politie. Dit hele project is ten behoeve van de verkeersveiligheid van alle leerlingen in het stadsdeel. Uw medewerking is daarbij noodzakelijk. Daarom nodigen wij u vriendelijk uit om met ons en divv samen te werken aan het project Tussen school en thuis. De medezeggenschapsraad en het bestuur van het basis- en voortgezet onderwijs in <naam stadsdeel> hebben inmiddels een soortgelijke brief gehad, waarin zij op de hoogte worden gebracht van dit project. Het project Tussen school en thuis... kan gezien worden als een logisch vervolg op de maatregelen die stadsdeel <naam stadsdeel> eind 1999 heeft genomen om de verkeersveiligheid voor specifiek de kwetsbare groepen in het verkeer te verbeteren, zoals kinderen. Dit was het project Veilige Schoolroutes (van school naar huis en van huis naar school). Een aantal scholen heeft toentertijd een bijdrage geleverd aan de inventarisatie van knelpunten. Een deel van de geïnventariseerde knelpunten is inmiddels opgelost. Samenwerking Met het project Tussen school en thuis gaan we verder: behalve directies van scholen wordt in dit onderzoek ook de kinderen zelf, hun ouders en docenten naar hun mening gevraagd. Op basis van de resultaten worden verkeersonveilige situaties geïntegreerd aangepakt. Enerzijds door het samenstellen van een lespakket, dat op de situatie van de scholen is afgestemd. Anderzijds door aanpassingen in de infrastructuur zelf. Ook de politie is bij het project betrokken door controles op gevaarlijke situaties en handhaven van de verkeersregels. De gezamenlijke inspanningen van scholen, ouders, stadsdeel en politiewijkteam kunnen elkaar wederzijds versterken. Rol van de school Het Amsterdams bureau voor Onderzoek en Statistiek (O+S) stelt een enquête samen in opdracht van divv en stadsdeel <naam stadsdeel> om de verkeersonveiligheid in kaart te brengen. De enquêtes worden afgenomen onder leerlingen, ouders, docenten en directie van de deelnemende scholen. De rol van de school bestaat uit het invullen van de enquêtes samen met de leerlingen. Het