Opportunistische infecties

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Opportunistische infecties"

Transcriptie

1 Opportunistische infecties Erika Vlieghe Instituut Tropische Geneeskunde - Universitair Ziekenhuis Antwerpen Cursus hiv en aids, de multi-disciplinaire aanpak Les 5 18 maart rubriek Onderwijs & Training

2 Wat zijn opportunistische infecties? OI is een infectie veroorzaakt door een micro-organisme organisme dat normaal geen ziekte veroorzaakt in een persoon met een normale immuniteit Op het ogenblik van een verzwakking van het immuunsysteem wordt deze infectie wel actief en levensbedreigend

3 30 year old teacher Asymptomatic, during check up by the general practitioner found to be HIV seropositive No medical follow up 5 years later cough, temp 38 C Chest physician: Chest X Ray normal Cough syrup 2 days later dyspnoea

4 Pneumocystis jiroveci

5

6 Op 28 AIDS aangiftes in PCP TB EC CMV ADC/PMLTOXO KS NHL MAC Fung Source: Erika Vlieghe (data: AIDS aangifte)

7 Opportunistische infecties komen nog steeds voor ondanks HAART Patiënten weten niet dat ze HIV positief zijn Nooit laten of durven testen Patiënten verdringen hun HIV diagnose Komen laat, bij klachten (Succes van HAART is 60-80%) Therapie falen (non( non-adherence of resistentie)

8

9 HIV daling van de CD4 complicaties PREVENTIE? < 200 CD4 preventie door medicatie

10 Immunological staging Not significant immunosupression >500 Mild immunosupression Advanced immunosup Severe immunosup <200

11 WHO consultative meeting 1993 Clinical staging of HIV in resource- limited settings, last version 2006 WHO 1 WHO 2 WHO 3 ADULTS WHO 4

12 Acute HIV infection (WHO stage I)

13 WHO stage 2

14 Seborrheic dermatitis

15 Herpes zoster (gordelroos)

16 Bacteriële pneumonie (klassieke longontsteking)

17 WHO stage 3

18 HIV and Tuberculosis

19 (Open) Long TBC

20 Type of TB in function of CD4 count 500 CD4 EARLY HIV Typical Tuberculosis 200 CD4 50 CD4 LATE HIV Atypical PTB EPTB

21 Oral Thrush (orale( candida) Candida albicans is an endogenous yeast 60% of patients per year with CD4 < % Oesophageal candidiaisis

22 WHO stage IV

23 Slim Disease /Wasting

24 Causes of diarrhea Infectious agents Other causes AIDS enteropathy Kaposi s sarcoma Lymphoma of the gut Medications Bacteria Protozoa Toxin induced Mycobacteria Helminthic Fungal Viral

25 Typical chest X-rayX PCP, diagnosis Butterfly wings (25% normal!) Sub-acute onset,, dry cough,, (fever( fever) DYPNOEA (on( exertion) Diagnosis by clinical presentation, chest X-ray,, BAL

26

27 Casus 58 jarige man Bediende Last om computer te bedienen Hoofdpijn Plotse hemi-paresis Oppuntstelling CVA

28 Cerebral toxoplasmosis

29 Cerebral toxoplasmosis Cause : T. Gondii (oocysts in cat stools and undercooked meat) invasion of lungs, heart, retinitis, brain SYMPTOMS: Fever: 50% Headache: 50-70% Hemiparesis: : 50% Seizures: 30% Diagnose : IgG,, scan, MRI (CSF normal) Response to empirical therapy

30 Casus 2 38 jarige man Homoseksueel Hemiparese en abnormale beweging rechter arm Traag denken CT scan/mri: multipele hypodense letsels in de witte stof van beide hemisferen LP: PCR positief voor JC virus PML: progressieve multifocale leuco-encephalopathie encephalopathie

31 Progressive multifocal leucoencephalopathy(pml)

32 Progressive Multifocal Leucoencephalopathy (PML) JC virus Sympt : insidious (no fever, no headache, no ICH) - Motor :Hemiparesis: Hemiparesis, hemiplegia - Visual : cortical blindness, hemianopsia dysarthria, - Cognitif : personality change,, dementia Diagn: : CT Scan : multiple hypodense lesions of white matter, MRI, CSF: N (PCR: JC) Prognosis : 6 M survival Treatment = HAART DD: lymphoma, toxo

33 Casus 3 Homoseksuele man wordt door moeder binnengebracht op raadpleging Geheugenstoornis sinds enkele maanden Apathisch, komt niet meer buiten Incontinent Rolstoel

34 AIDS dementia complex

35 AIDS dementia Complex or HIV Encephalopathy Bijna 10% van de AIDS patiënten Progressief over maanden Gedragsstoornis Motorische stoornissen Geheugenstoornis Exclusie diagnose Normaal lumbaal vocht (JC negatief)

36 Cryptoccocal meningitis

37 AIDS related cancers NHL/PCL/KS: veel frequenter in HIV + dan HIV- (60-200x) KS NHL PCL

38 Non-Hodgkin lymphoma

39 Cerebral lymphoma

40 Kaposi s sarcoma

41

42

43 Kaposi s sarcoma

44 NHL/PCL/KS Geassocieerd met gamma-herpes virus (EBV, HHV-8) na HAART: sterke daling in incidentie maar: levensverwachting neemt toe life time risico verhoogt Goede nieuws: betere overleving, met HAART, vergelijkbaar met HIV (-)(

45 Squamous cell carcinoma

46 Anal squamous carcinoma

47 Hoe deze OI te voorkomen? Vaccinatie Profylactisch antibiotica Profylactisch INH HIV diagnose tijdig stellen en HAART starten wanneer geindiceerd!

48 Incidence/year EUR/ US Cotrimoxazole > 10% PCP KS EC 1-10% <1% Bacterial infections Chron Herpes simplex TB Toxoplasmosis cryptococcosis MAC CMV Lymphoma Opportunistic infections associated with HIV infection in Africa. G. Maartens. Oral Diseases (2002) 8 (Suppl.2), 76-79

49 Incidence/year > 10% EUR/ US PCP KS EC 1-10% Pneumovac Bacterial infections Chron Herpes simplex TB Toxoplasmosis cryptococcosis MAC <1% CMV Lymphoma Opportunistic infections associated with HIV infection in Africa. G. Maartens. Oral Diseases (2002) 8 (Suppl.2), 76-79

50 Incidence/year EUR/ US > 10% PCP KS EC 1-10% <1% Bacterial infections Chron Herpes simplex TB Toxoplasmosis cryptococcosis MAC CMV Lymphoma Azithromycin Opportunistic infections associated with HIV infection in Africa. G. Maartens. Oral Diseases (2002) 8 (Suppl.2), 76-79

51 Incidence/year > 10% EUR/ US PCP KS EC 1-10% INH Bacterial infections Chron Herpes simplex TB Toxoplasmosis cryptococcosis MAI <1% CMV Lymphoma Opportunistic infections associated with HIV infection in Africa. G. Maartens. Oral Diseases (2002) 8 (Suppl.2), 76-79

52 Incidence/year > 10% 1-10% INH <1% EUR/ US PCP KS EC Bacterial infections Chron Herpes simplex TB Toxoplasmosis Cryptococcosis MAI CMV Lymphoma AFRICA TB Bacterial infections EC Chronic herpes simplex Coccidian diarrhoea: isosporiasis, cryptosporidiosis KS PCP Cryptococcosis Toxoplasmosis CMV MAI Lymphoma Opportunistic infections associated with HIV infection in Africa. G.Maartens. Oral Diseases (2002) 8 (Suppl.2), 76-79

53 Nieuwe AIDS gevallen in West- Europa Aantal AIDS gevallen European Centre for the Epidemiological Monitoring of AIDS, France, 2001 HAART

54 Syndroom van immuunreactivatie

55 Definition of IRIS Previously latent or incubating diseases which become symptomatic or worse after the introduction of HAART Paradoxical reaction: : worsening of symptoms of OI s s which were already under treatment (TB, MAC, CMV), shortly after starting HAART

56 Susceptibility factors for IRD Antigens of opportunistic pathogens Active infection Subclin ical infection Non-viable organisms IRD Disease susceptibility genes Herpesvirus disease HLA-A2,-B44,-DR4 IL12B-3 UTR*1 Mycobacterial disease TNFA-308*1 IL6-174*G CD4 T-cells <50/μ L High pathogen load Immune dysregulation French MA et al, AIDS 2004;18:

57 En wat we verwachten is HAART

58 Dank voor uw aandacht!

Opportunistische infecties. Eric Florence ITG, Antwerpen eflorence@itg.be

Opportunistische infecties. Eric Florence ITG, Antwerpen eflorence@itg.be Opportunistische infecties Eric Florence ITG, Antwerpen eflorence@itg.be Inleiding Definitie Classificatie van HIV infectie OI s in functie van CD4 gehalte Alarmtekens/frekwente symptomen Prophylaxie Besluit

Nadere informatie

Tuberculose Hyperinflammatie. Elgin Gülpinar

Tuberculose Hyperinflammatie. Elgin Gülpinar Tuberculose Hyperinflammatie Elgin Gülpinar 05-05-2017 Casus, 20 jarige vrouw Voorgeschiedenis Afkomstig uit Somalië 2016 (okt) obstipatie en verminderde eetlust 2016 (nov) opname elders 2017 (jan) gestart

Nadere informatie

Pneumonie vaststellen bij onderzoek in verpleeghuizen

Pneumonie vaststellen bij onderzoek in verpleeghuizen Pneumonie vaststellen bij onderzoek in verpleeghuizen dr.ir. Jenny T. van der Steen VU medisch centrum, EMGO+ Instituut Afdeling Verpleeghuisgeneeskunde Definitie pneumonie bij onderzoek Definitie bepaalt

Nadere informatie

Hiv/aids Verpleegkundig perspectief

Hiv/aids Verpleegkundig perspectief Hiv/aids Verpleegkundig perspectief Geert Peuskens Cursus hiv en aids, de multi-disciplinaire aanpak Les 7 15 april 2008 www.itg.be rubriek Onderwijs & Training Reden hospitalisaties Laattijdige diagnose

Nadere informatie

HIV ZORG in Limburg. Stand van zaken. Inge Gyssens Dienst infectieziekten Internist infectioloog

HIV ZORG in Limburg. Stand van zaken. Inge Gyssens Dienst infectieziekten Internist infectioloog HIV ZORG in Limburg Stand van zaken Inge Gyssens Dienst infectieziekten Internist infectioloog HIV CIJFERS Sinds begin epidemie 24 646 registraties: bron wiv-isp Meer dan drie nieuwe gevallen van hiv-besmetting

Nadere informatie

Pneumocystis jirovecii pneumonie Behandeling met corticosteroïden. Teske Schoffelen, arts-assistent IC

Pneumocystis jirovecii pneumonie Behandeling met corticosteroïden. Teske Schoffelen, arts-assistent IC Pneumocystis jirovecii pneumonie Behandeling met corticosteroïden Teske Schoffelen, arts-assistent IC 28-02-2019 Casus Vrouw, 67 jaar Presentatie Koorts, niet-productieve hoest, dyspnoe Acuut hypoxisch

Nadere informatie

DE TEKST VAN WEBLECTURE I

DE TEKST VAN WEBLECTURE I DE TEKST VAN WEBLECTURE I U ziet hier de CD4-positief lymfocyt. Dit is de belangrijkste regelcel van het immuunsysteem. Het stuurt alle andere immuuncellen aan. U ziet op de buitenkant van deze T-lymfocyt

Nadere informatie

Protocol HIV neurologie. Datum: 1.6.2009. Revisie: momenteel onder revisie

Protocol HIV neurologie. Datum: 1.6.2009. Revisie: momenteel onder revisie Protocol HIV neurologie Auteurs: Mosch, neuroloog Datum: 1.6.2009 Revisie: momenteel onder revisie Inleiding AIDS werd voor het eerst herkend in 1981. Sindsdien heeft de incidentie epidemische proporties

Nadere informatie

9 e Post-O.N.S. Meeting

9 e Post-O.N.S. Meeting 9 e Post-O.N.S. Meeting Neutropenie & Antibiotica resistentie Heleen Klein Wolterink Research verpleegkundige Medische Oncologie UMC Utrecht Schiphol introductie Neutropenie: Definitie Symptomen MASSC

Nadere informatie

Het juiste antibioticum bij meningo-encephalitis. Dr. Danielle Van der beek

Het juiste antibioticum bij meningo-encephalitis. Dr. Danielle Van der beek Het juiste antibioticum bij meningo-encephalitis Dr. Danielle Van der beek Huisartsensymposium 12 maart 2016 Bacteriële meningitis Empirische therapie Volwassenen > 18 jaar en < 50 jaar Volwassenen > 50

Nadere informatie

Sectie Infectieziekten

Sectie Infectieziekten Sectie Infectieziekten 1 December 2015 U kunt helpen de HIV / AIDS epidemie te beëindigen You can help to end the HIV / AIDS epidemic Sectie Infectieziekten Weet uw HIV status Know your HIV status by 2020

Nadere informatie

Hiv in België, hiv-tests, HelpCenter Eerste bilan nieuwe hiv-patiënt

Hiv in België, hiv-tests, HelpCenter Eerste bilan nieuwe hiv-patiënt Hiv in België, hiv-tests, HelpCenter Eerste bilan nieuwe hiv-patiënt Kristien Wouters Instituut voor Tropische Geneeskunde Cursus hiv en aids, de multi-disciplinaire aanpak Les 3 4 maart 2008 www.itg.be

Nadere informatie

Dr. Steven Callens Dienst Algemeen Inwendige Geneeskunde, Infectieziekten en Psychosomatiek Universitair Ziekenhuis Gent

Dr. Steven Callens Dienst Algemeen Inwendige Geneeskunde, Infectieziekten en Psychosomatiek Universitair Ziekenhuis Gent HIV Dr. Steven Callens Dienst Algemeen Inwendige Geneeskunde, Infectieziekten en Psychosomatiek Universitair Ziekenhuis Gent 1 HIV Hepatitis C (&B) - TB HIV TB HCV HBV 2 HIV 3 4 5 Evolutie van HIV epidemie

Nadere informatie

Manifestaties van Ziekte van Lyme. Albert Vollaard Afd. Infectieziekten LUMC 17 nov 2014

Manifestaties van Ziekte van Lyme. Albert Vollaard Afd. Infectieziekten LUMC 17 nov 2014 Manifestaties van Ziekte van Lyme Albert Vollaard Afd. Infectieziekten LUMC 17 nov 2014 Casus bespreking 1. Aanloop van enkele weken van malaise en progressieve spierpijn (uitgebreide DD) 2. Geen verhaal

Nadere informatie

MRI van de hersenen bij congenitale cytomegalovirus infectie

MRI van de hersenen bij congenitale cytomegalovirus infectie MRI van de hersenen bij congenitale cytomegalovirus infectie Department of Pediatrics / Child Neurology Center for Childhood White Matter Disorders VU University Medical Center Amsterdam, NL Hersenen en

Nadere informatie

Betaalbare en gepersonaliseerde zorg. Page 1 Smaling 2012 Siemens Healthcare

Betaalbare en gepersonaliseerde zorg. Page 1 Smaling 2012 Siemens Healthcare Betaalbare en gepersonaliseerde zorg Page 1 Smaling 2012 Siemens Healthcare Betaalbare en gepersonaliseerde zorg Beelden bepalen de toekomst De beste manier om de toekomst te voorspellen is door hem zelf

Nadere informatie

TB zonder positieve kweek: hoe hard is de diagnose? Cecile Magis-Escurra, longarts Consulent klinische tuberulose KNCV/NVALT NTDD 20 juni 2013

TB zonder positieve kweek: hoe hard is de diagnose? Cecile Magis-Escurra, longarts Consulent klinische tuberulose KNCV/NVALT NTDD 20 juni 2013 TB zonder positieve kweek: hoe hard is de diagnose? Cecile Magis-Escurra, longarts Consulent klinische tuberulose KNCV/NVALT NTDD 20 juni 2013 Gouden standaard TB diagnose: positieve kweek Mycobacterium

Nadere informatie

Bronchuscarcinoom Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie

Bronchuscarcinoom Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie Bronchuscarcinoom 2002 Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie Bronchuscarcinoom 2002 (n=112) Kleincellig versus Niet-kleincellig kleincellig 18% niet-kleincellig

Nadere informatie

Stage. Clin staging. Treatment. Prognosis. Diagnosis. Evaluation. Early Node. Tumour. Loc advanced Metastasis. Advanced. Surgery

Stage. Clin staging. Treatment. Prognosis. Diagnosis. Evaluation. Early Node. Tumour. Loc advanced Metastasis. Advanced. Surgery Clin staging Stage Tumour Early Node Loc advanced Metastasis Advanced Treatment Surgery Diagnosis Evaluation pulmonary Chemotherapy Radiotherapy Combinations Prognosis cardiac general Univ Hospital Leuven

Nadere informatie

Osteonecrosis of the jaw (ONJ)

Osteonecrosis of the jaw (ONJ) INLEIDING Welkom 1 2 Osteonecrosis of the jaw (ONJ) Hoe kunnen we dit voorkomen en als het toch optreedt, hoe kunnen we het managen? 3 Complication of bisphosphonate and denosumab use 1 Dit ga je echter

Nadere informatie

KLINISCHE BIOLOGIE Art. 24bis pag. 1 officieuze coördinatie Opsporen op kwalitatieve wijze van het hepatitis C virus (HCV) B 2000

KLINISCHE BIOLOGIE Art. 24bis pag. 1 officieuze coördinatie Opsporen op kwalitatieve wijze van het hepatitis C virus (HCV) B 2000 KLINISCHE BIOLOGIE Art. 24bis pag. 1 "Artikel 24bis. Worden als verstrekkingen beschouwd waarvoor de bekwaming van specialist voor klinische biologie (P) vereist is : 1. Moleculaire Biologische Onderzoeken

Nadere informatie

Neuro-infecties op de SEH: herkennen en (be)handelen. Matthijs C. Brouwer Neurologie, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam

Neuro-infecties op de SEH: herkennen en (be)handelen. Matthijs C. Brouwer Neurologie, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Neuro-infecties op de SEH: herkennen en (be)handelen Matthijs C. Brouwer Neurologie, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Conflicts of interest Geen Funding: NWO, AMC Casus 68 jarige vrouw Voorgeschiedenis:

Nadere informatie

Is hepatitis C eliminatie in Nederland wel mogelijk? Andy IM Hoepelman Hoogleraar Interne Geneeskunde & Infectieziekten UMC Utrecht

Is hepatitis C eliminatie in Nederland wel mogelijk? Andy IM Hoepelman Hoogleraar Interne Geneeskunde & Infectieziekten UMC Utrecht Is hepatitis C eliminatie in Nederland wel mogelijk? Andy IM Hoepelman Hoogleraar Interne Geneeskunde & Infectieziekten UMC Utrecht Disclosures Gilead, Pfizer, ViiV Eliminatie van infectie: Incidentie

Nadere informatie

K.B B.S In werking

K.B B.S In werking K.B. 18.6.2017 B.S. 29.6.2017 In werking 1.8.2017 Wijzigen Invoegen Verwijderen Artikel 24bis - KLINISCHE BIOLOGIE 1. Moleculaire Biologische Onderzoeken op genetisch materiaal van micro-organismen : 556872

Nadere informatie

K.B In werking B.S

K.B In werking B.S K.B. 2.10.2009 In werking 1.12.2009 B.S. 20.10.2009 Artikel 24bis - KLINISCHE BIOLOGIE Wijzigen Invoegen Verwijderen 1. Moleculaire Biologische Onderzoeken op genetisch materiaal van micro-organismen :

Nadere informatie

Aerogeen Vector Vehikel

Aerogeen Vector Vehikel TRANSMISSIE INDIRECTE TRANSMISSIE Aerogeen Vector Vehikel - voedsel / feco-oraal oraal - bloedproducten - fomites INDIRECTE TRANSMISSIE Aerogeen Vector Vehikel - voedsel / feco-oraal - bloedproducten -

Nadere informatie

Summary Samenvatting. Chapter 9

Summary Samenvatting. Chapter 9 Summary Samenvatting Chapter 9 Chapter 9 Summary In this thesis we describe the clinical spectrum of Enterovirus (EV) and Human Parechovirus (HPeV) infection in children, with the focus on clinical symptoms,

Nadere informatie

Acute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen

Acute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Acute myeloïde leukemie Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Normale bloedcelvorming Acute myeloïde leukemie (AML) Klonale proliferatie van immature hematopoëtische

Nadere informatie

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers

Nadere informatie

Behandelproblematiek en laatste ontwikkelingen in Hepatitis B Nationale hepatitis dag 2017

Behandelproblematiek en laatste ontwikkelingen in Hepatitis B Nationale hepatitis dag 2017 Behandelproblematiek en laatste ontwikkelingen in Hepatitis B Nationale hepatitis dag 2017 Bart Takkenberg Academisch Medisch Centrum Amsterdam Disclosures Speaker for Gore WL, Bayer, and Norgine Advisory

Nadere informatie

Begeleiding van HIV-patiënten

Begeleiding van HIV-patiënten Symposium Up-to-Date in Infectieziekten Zaterdag 11 februari 2012 Begeleiding van HIV-patiënten Anneleen Lijnen Nurse physician assistant Dienst Infectieziekten 1) Voorstelling Verpleegkundige Ondersteuning

Nadere informatie

HUIDIGE BEHANDELING VAN CHRONISCHE HEPATITIS-B-VIRUSINFECTIE VOLGENS DE RICHTLIJNEN

HUIDIGE BEHANDELING VAN CHRONISCHE HEPATITIS-B-VIRUSINFECTIE VOLGENS DE RICHTLIJNEN HUIDIGE BEHANDELING VAN CHRONISCHE HEPATITIS-B-VIRUSINFECTIE VOLGENS DE RICHTLIJNEN Nederlandse richtlijn? (2008 en 2012) AASLD richtlijn? (2009) EASL richtlijn? (2012) Met dank aan Erik Buster en de overige

Nadere informatie

Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk

Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk Siemens Biograph true point PET/CT 40 slice Sinds 21 januari 2011 Sinds

Nadere informatie

INFECTIEZIEKTEN. H.H. TAN, arts 2015

INFECTIEZIEKTEN. H.H. TAN, arts 2015 INFECTIEZIEKTEN H.H. TAN, arts 2015 INFECTIEZIEKTEN 2 - PANDEMIE * Als een epidemie zich naar andere landen verspreidt * Spaanse griep 1918 (20-40miljoen slachtoffers, vnl. jonge, gezonde mensen van

Nadere informatie

Risicominimalisatiemateriaal betreffende rituximab* voor zorgverleners

Risicominimalisatiemateriaal betreffende rituximab* voor zorgverleners Risicominimalisatiemateriaal betreffende rituximab* voor zorgverleners *voor niet-oncologische indicaties Dit risicominimalisatiemateriaal werd goedgekeurd door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen

Nadere informatie

Evidence based Medicine II Korte casus III

Evidence based Medicine II Korte casus III Evidence based Medicine II Korte casus III Sil van Cauwenberghe Melissa De Henau Tutor: Chelsey Plas Clinicus: Prof. Dr. Waelput 17/02/15 pag. 1 Inhoud Probleemlijst Differentiaaldiagnoses Cyste Lymfekliermetastase

Nadere informatie

Oogafwijking bij AIDS

Oogafwijking bij AIDS Oogafwijking bij AIDS Inhoudsopgave Inleiding... 1 Beschrijving van AIDS... 1 Oorzaken... 1 Oogafwijkingen bij AIDS... 1 Netvliesafwijkingen... 3 Overige oogafwijkingen bij AIDS... 4 Het Kaposi Sarcoom

Nadere informatie

HSV keratitis bij kinderen: Een geïntegreerde aanpak. HSV keratitis. Oogziekenhuis Rotterdam

HSV keratitis bij kinderen: Een geïntegreerde aanpak. HSV keratitis. Oogziekenhuis Rotterdam bij kinderen: Een geïntegreerde aanpak Dr.L.Remeijer, W. Vreugdenhil,, R. Grootendorst, JTHN de Faber Oogziekenhuis Rotterdam 1 herpes simplex virus Electronen microscopische opname 8 verschillende herpes

Nadere informatie

Preventing and managing life-threatening infections in patients with neutropenia

Preventing and managing life-threatening infections in patients with neutropenia 19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht Preventing and managing life-threatening infections in patients with neutropenia Neutropenie management Bertine van Voorthuizen Verpleegkundig Specialist Oncologie Meander

Nadere informatie

Vereniging voor Ziekenhuisgeneeskunde

Vereniging voor Ziekenhuisgeneeskunde Vereniging voor Ziekenhuisgeneeskunde SHELLEY METSELAAR AIOS SOZG Achtergrond Incidentie - 5-11 per 1000 per jaar 1 Diagnose - Combinatie kliniek, lab, X-thorax Sensitiviteit X-thorax 2 - Pneumonie +/-

Nadere informatie

wat kunnen we leren van andere specialismen?? Kees Brinkman Amsterdam

wat kunnen we leren van andere specialismen?? Kees Brinkman Amsterdam nationale hepatitisdag 16 September 2014 behandeling en monitoring wat kunnen we leren van andere specialismen?? Kees Brinkman Amsterdam monitoring in Nederland waarom??? maatschappelijke relevantie: prevalentie

Nadere informatie

Hoofdpijn bij kinderen. THEMA dagen 2010 Drs. M.C.G. Beeren. Kinderarts H.C. Stael. Semi-arts St. Anna ziekenhuis, Geldrop

Hoofdpijn bij kinderen. THEMA dagen 2010 Drs. M.C.G. Beeren. Kinderarts H.C. Stael. Semi-arts St. Anna ziekenhuis, Geldrop Hoofdpijn bij kinderen THEMA dagen 2010 Drs. M.C.G. Beeren. Kinderarts H.C. Stael. Semi-arts St. Anna ziekenhuis, Geldrop Inhoudsopgave Epidemiologie Kinderen met hoofdpijn Multidisciplinair carrousel

Nadere informatie

HIV een kleine update. Marjolijn Pronk 16 januari 2018

HIV een kleine update. Marjolijn Pronk 16 januari 2018 HIV een kleine update Marjolijn Pronk 16 januari 2018 Hiv een kleine update HIV in Nederland Testen in de huisarts praktijk HIV en cart (combination antiretroviral therapy) De (nieuwe) HIV patient, wat

Nadere informatie

Sinds maanden hoestklachten Geel/groen sputum Dyspnoe Snel moe 12 kg afgevallen Roken: kort geleden gestopt. Anamnese

Sinds maanden hoestklachten Geel/groen sputum Dyspnoe Snel moe 12 kg afgevallen Roken: kort geleden gestopt. Anamnese Anamnese 44 jaar oud Kort geleden diagnose HIV Profylactisch behandeling met Co-Trimoxazol Kort geleden behandeld voor candida oesophagitis, nu geen dysfagie Vooraf lichte temperatuur verhoging en sinds

Nadere informatie

Enterovirussen & het Centraal Zenuwstelsel. Coretta Van Leer Arts-microbioloog/viroloog Universitair Medisch Centrum Groningen

Enterovirussen & het Centraal Zenuwstelsel. Coretta Van Leer Arts-microbioloog/viroloog Universitair Medisch Centrum Groningen Enterovirussen & het Centraal Zenuwstelsel Coretta Van Leer Arts-microbioloog/viroloog Universitair Medisch Centrum Groningen Enterovirusen: gecompliceerde familie Name origineel gegeven door kweek en

Nadere informatie

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-1900) 2 05/01/16 Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen

Nadere informatie

HIV anno 2010. Vroeg of laat behandelen? Eric C.M. Van Gorp ErasmusMC & Slotervaart hospital

HIV anno 2010. Vroeg of laat behandelen? Eric C.M. Van Gorp ErasmusMC & Slotervaart hospital HIV anno 2010 Vroeg of laat behandelen? Eric C.M. Van Gorp ErasmusMC & Slotervaart hospital Vragen en dilemma s anno 2010 Medicatie; Veiligheid & Effectiviteit Beschikbaarheid medicatie Het Zwitsers standpunt!?

Nadere informatie

Achtergrond Gerandomiseerde studie om de waarde van autologe stamceltransplantatie aan te tonen bij nieuw gediagnosteerde multipel myeloom.

Achtergrond Gerandomiseerde studie om de waarde van autologe stamceltransplantatie aan te tonen bij nieuw gediagnosteerde multipel myeloom. Samenvatting Hovon 95 Achtergrond Gerandomiseerde studie om de waarde van autologe stamceltransplantatie aan te tonen bij nieuw gediagnosteerde multipel myeloom. Populatie Eerstelijns behandeling bij multipel

Nadere informatie

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten 5 april 2017 Sarcoïdose ontsporing afweersyteem ophoping afweercellen: granulomen overal in lichaam: longen, lymfesysteem, huid,

Nadere informatie

Medicamenteuze behandeling van MS

Medicamenteuze behandeling van MS Medicamenteuze behandeling van MS MS anno 2013 Symposium voor zorgprofessionals Dorine Siepman, neuroloog Multipele sclerose - behandeling algemeen aanvalsbehandeling ziektemodulerend (immunomodulatie)

Nadere informatie

Hoesten en proesten. Wim Siemons Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013

Hoesten en proesten. Wim Siemons Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013 Hoesten en proesten Wim Siemons Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013 Leerdoelen Meest gebruikte classificatiesysteem voor hoest Indicaties beeldvorming bij hoesten en proesten Enkele casussen

Nadere informatie

Immunologische aspecten van hiv-infectie

Immunologische aspecten van hiv-infectie Immunologische aspecten van hiv-infectie Hiv en aids, de multidisciplinaire aanpak ITG Antwerpen woensdag 21 november 2012 Patrick Lacor Interne geneeskunde-infectiologie Aids-referentiecentrum UZ Brussel

Nadere informatie

Wat doet hiv in het lichaam en wat doet de behandeling?

Wat doet hiv in het lichaam en wat doet de behandeling? Wat doet hiv in het lichaam en wat doet de behandeling? Patrick Lacor Aidsreferentiecentrum UZ Brussel Cursus hiv en aids, de multi-disciplinaire aanpak www.itg.be rubriek Les 3 4 maart 20 rubriek Onderwijs

Nadere informatie

Je lichaam beschermt je tegen allerlei bacteriën en virussen van buitenaf. Dat doen de witte bloedcellen.

Je lichaam beschermt je tegen allerlei bacteriën en virussen van buitenaf. Dat doen de witte bloedcellen. Profielwerkstuk door een scholier 1945 woorden 16 februari 2005 6,3 57 keer beoordeeld Vak Biologie Voorwoord Toen ik een onderwerp moest kiezen voor mijn profielwerkstuk, wist ik al dat ik het over het

Nadere informatie

De waarde van aviditeitstesten in diagnostiek en rondzendingen

De waarde van aviditeitstesten in diagnostiek en rondzendingen De waarde van aviditeitstesten in diagnostiek en rondzendingen Greet Boland, klinisch microbioloog / MMM er Aviditeitstesten Wat is aviditeit? Wat betekent de uitslag? Wanneer is toepassing zinvol/niet

Nadere informatie

Wat te doen als een Italiaanse zwangere bezorgd is en een kind vreemd kijkt?

Wat te doen als een Italiaanse zwangere bezorgd is en een kind vreemd kijkt? Wat te doen als een Italiaanse zwangere bezorgd is en een kind vreemd kijkt? Rebecca van Grootveld AIOS Medische Microbiologie Werkgroep Klinische Parasitologie, NVP & WAMM Toxoplasmose 2 Werkgroep klinische

Nadere informatie

De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior

De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior Martin. W. van Duijn Student: 838797266 Eerste begeleider:

Nadere informatie

Fictieve casus. Risico inschatting SOA en welke therapie is aangewezen. Risico op een SOA afhankelijk van. Welke SOA/infecties

Fictieve casus. Risico inschatting SOA en welke therapie is aangewezen. Risico op een SOA afhankelijk van. Welke SOA/infecties Risico inschatting SOA en welke therapie is aangewezen Quirijn de Mast Internist infectioloog Fictieve casus Vrouw 26 jaar Na het uitgaan verkracht (vaginaal) door onbekende Nederlandse man Geen condoom

Nadere informatie

Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker. Judith Herder 2017

Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker. Judith Herder 2017 Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker Judith Herder 2017 Deze presentatie Enkele feiten over kanker Wat is longkanker nou eigenlijk? Behandeling bij uitgezaaid longkanker

Nadere informatie

Epidemiologie van HIV/AIDS en Testbeleid

Epidemiologie van HIV/AIDS en Testbeleid Epidemiologie van HIV/AIDS en Testbeleid W. Peetermans Algemene Interne Geneeskunde UZ Leuven HIV/AIDS : historiek Diagnose van een nieuw verworven immuundeficiëntie syndroom in 1981 Virale etiologie in

Nadere informatie

Voorstellen. Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen

Voorstellen. Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen Voorstellen Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen Niertransplantatie UMCG Niertransplantatie 8 centra NL * UMC 1 e jaar UMC vervolg 2 e lijn, periferie

Nadere informatie

PICO-30 Is het veilig om HIV-1 discordante paren te behandelen met sperm washing i.c.m. ICSI?

PICO-30 Is het veilig om HIV-1 discordante paren te behandelen met sperm washing i.c.m. ICSI? PICO-30 Is het veilig om HIV-1 discordante paren te behandelen met sperm washing i.c.m. ICSI? Tjerk Lagrand Willem van der Veer 14 oktober 2009 Brenda Hermsen Dr. V. Mijatovic Inhoud Casus Background Vraagstelling/PICO

Nadere informatie

Disclosure belangen Dyllis van Dijk

Disclosure belangen Dyllis van Dijk Disclosure belangen Dyllis van Dijk (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële)

Nadere informatie

HOVON EDUCATIONAL MYELOOM. Case 2

HOVON EDUCATIONAL MYELOOM. Case 2 HOVON EDUCATIONAL MYELOOM Case 2 NIELS VAN DE DONK SONJA ZWEEGMAN Department of Hematology, Amsterdam, Netherlands Amsterdam, Netherlands Clinical case: presentation 54-year-old patient with a diagnosis

Nadere informatie

Een datamodel voor zeldzame ziekten

Een datamodel voor zeldzame ziekten Een datamodel voor zeldzame ziekten ABC model van ziekte en zorg Aandoening Diagnose Symptomen Genetische afwijkingen etc. Behandeling Medicatie Operaties Onderzoek etc. Care en Cure Verwijzing Financiën

Nadere informatie

Hoe meet je ziekteprogressie? NL/CPX/16/0027

Hoe meet je ziekteprogressie? NL/CPX/16/0027 Post-ECTRIMS Nascholing Hoe meet je ziekteprogressie? NL/CPX/16/0027 Disclosures Definitie ziekteprogressie Healthy CIS CIS CDMS RRMS SPMS Voorspellende factoren Kliniek Gender EDSS Genetica CSF Relapsen

Nadere informatie

HEPATITIS B. J.W. den Ouden-Muller internist Rotterdam

HEPATITIS B. J.W. den Ouden-Muller internist Rotterdam HEPATITIS B J.W. den Ouden-Muller internist Rotterdam Wat is Hepatitis B? Hepatitis B is een ontsteking van de lever veroorzaakt door het hepatitis B virus (HBV) en is een van de meest voorkomende infectieziekten

Nadere informatie

LOWER RESPIRATORY TRACT INFECTIONS IN ADULTS: A CLINICAL DIAGNOSTIC STUDY GENERAL PRACTICE

LOWER RESPIRATORY TRACT INFECTIONS IN ADULTS: A CLINICAL DIAGNOSTIC STUDY GENERAL PRACTICE LOWER RESPIRATORY TRACT INFECTIONS IN ADULTS: A CLINICAL DIAGNOSTIC STUDY IN GENERAL PRACTICE A.W. Graffelman LOWER RESPIRATORY TRACT INFECTIONS IN ADULTS: A CLINICAL DIAGNOSTIC STUDY IN GENERAL PRACTICE

Nadere informatie

een voorgeschiedenis van CMV retinitis. In derde wereld landen, waar veel opportunistische infecties voorkomen, is IRIS van toenemend belang.

een voorgeschiedenis van CMV retinitis. In derde wereld landen, waar veel opportunistische infecties voorkomen, is IRIS van toenemend belang. Samenvatting Hoofdstuk 1 begint met een kort overzicht van de verschillende fasen van het natuurlijke beloop van de HIV infectie. Als belangrijk gevolg van de HIV infectie neemt de weerstand geleidelijk

Nadere informatie

Disclosure belangen Dyllis van Dijk

Disclosure belangen Dyllis van Dijk Disclosure belangen Dyllis van Dijk (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding

Nadere informatie

Downloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA)

Downloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA) Downloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA) http://hdl.handle.net/11245/2.120924 File ID Filename Version uvapub:120924 Samenvatting unknown SOURCE (OR PART

Nadere informatie

Risicominimalisatie-materiaal over de risico s van rituximab voor zorgverleners

Risicominimalisatie-materiaal over de risico s van rituximab voor zorgverleners Risicominimalisatie-materiaal over de risico s van rituximab voor zorgverleners bij de behandeling van niet-oncologische indicaties: Reumatoïde artritis (RA), Granulomatose met Polyangiitis (GPA) / Microscopische

Nadere informatie

Immuunsuppressiva na niertransplantatie. Maarten Naesens UZ Leuven

Immuunsuppressiva na niertransplantatie. Maarten Naesens UZ Leuven Immuunsuppressiva na niertransplantatie Maarten Naesens UZ Leuven 2008 Immuunsuppressiva Afstoting - Voorkomen - Behandelen Nevenwerkingen - Direct - Indirect Afstoting Immuunsysteem natuurlijke afweer

Nadere informatie

Wenst u ook een respiratoir panel, collega? Katrien Lagrou

Wenst u ook een respiratoir panel, collega? Katrien Lagrou Wenst u ook een respiratoir panel, collega? Katrien Lagrou Multiplex PCR versus panel Multiplex Panel Pathogeen A Pathogeen B Pathogeen C Pathogeen D 12 PCR reacties waarin telkens 2-3 pathogenen worden

Nadere informatie

Definitie Bacteriële Vaginose

Definitie Bacteriële Vaginose Definitie Bacteriële Vaginose De verschuiving in de vaginale flora waarbij de normaal dominant aanwezige Lactobacillen zijn vervangen door anaerobe bacteriën. Belang onderzoek Incidentie Fluor: 40-50/1000

Nadere informatie

Un train peut en cacher un autre

Un train peut en cacher un autre Cas clinique Caviterende longletsels: Un train peut en cacher un autre Eef Vanderhelst, Shane Hanon, Lucie Seyler, Caroline Geers, Walter Vincken Eef Vanderhelst UZ Brussel en 58 jarige patiënt wordt in

Nadere informatie

Controlling the HIV epidemic in the Netherlands. Ard van Sighem Stichting HIV Monitoring WEON, Nijmegen, 11 juni 2010

Controlling the HIV epidemic in the Netherlands. Ard van Sighem Stichting HIV Monitoring WEON, Nijmegen, 11 juni 2010 Controlling the HIV epidemic in the Netherlands Ard van Sighem Stichting HIV Monitoring WEON, Nijmegen, 11 juni 21 Inleiding Verschillende Westerse landen hebben te maken met een stijging in risicovol

Nadere informatie

Prikaccidenten: epidemiologie, opvang en mogelijkheden voor reductie

Prikaccidenten: epidemiologie, opvang en mogelijkheden voor reductie Prikaccidenten: epidemiologie, opvang en mogelijkheden voor reductie Paul van Wijk, september 2014 VU medisch centrum, Amsterdam Jeroen Bosch Ziekenhuis, s-hertogenbosch Inhoud Prikaccidenten risico s

Nadere informatie

Valkuilen bij diagnostiek hepatitis ABC

Valkuilen bij diagnostiek hepatitis ABC Valkuilen bij diagnostiek hepatitis ABC Streeklab GGD Amsterdam, 30 okt 2009 Hans L. Zaaijer, arts-microbioloog AMC - Klinische Virologie / Sanquin - Bloedoverdraagbare Infecties leverontsteking chemisch/toxisch

Nadere informatie

Casuspresentaties infectieuse serologie: laboratoriumaspecten. Dr. Alex Mewis Klinisch Bioloog Jessa Ziekenhuis - Campus Virga Jesse Hasselt

Casuspresentaties infectieuse serologie: laboratoriumaspecten. Dr. Alex Mewis Klinisch Bioloog Jessa Ziekenhuis - Campus Virga Jesse Hasselt Casuspresentaties infectieuse serologie: laboratoriumaspecten Dr. Alex Mewis Klinisch Bioloog Jessa Ziekenhuis - Campus Virga Jesse Hasselt Infectieuse serologie Borrelia-serologie (Lyme) Toxoplasma gondii

Nadere informatie

6,2. Werkstuk door een scholier 1821 woorden 27 november keer beoordeeld. Nederlands. Algemeen:

6,2. Werkstuk door een scholier 1821 woorden 27 november keer beoordeeld. Nederlands. Algemeen: Werkstuk door een scholier 1821 woorden 27 november 2003 6,2 11 keer beoordeeld Vak Nederlands Algemeen: Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA's) hebben velen klachten en het kan verschillende oorzaken

Nadere informatie

Congenitaal gehoorverlies en de kinderarts. CDS symposium 17 maart 2010 Margot Mulder, kinderarts

Congenitaal gehoorverlies en de kinderarts. CDS symposium 17 maart 2010 Margot Mulder, kinderarts Congenitaal gehoorverlies en de kinderarts CDS symposium 17 maart 2010 Margot Mulder, kinderarts Kindergeneeskundig onderzoek naar de oorzaak van het congenitaal gehoorverlies doel Patiënt: te verwachten

Nadere informatie

En plots lig je op de stroke Wat nu?

En plots lig je op de stroke Wat nu? En plots lig je op de stroke Wat nu? Over verschillende trajecten bij CVA. dr. Peter Soors, neuroloog, Jessa Ziekenhuis CVA in cijfers (voor België) Incidentie (per jaar): 19000/jaar Mortaliteit: Eerste

Nadere informatie

A two year, double-blind, randomized, multicenter, active-controlled study to evaluate the safety en efficacy of fingolimod administered orally once

A two year, double-blind, randomized, multicenter, active-controlled study to evaluate the safety en efficacy of fingolimod administered orally once A two year, double-blind, randomized, multicenter, active-controlled study to evaluate the safety en efficacy of fingolimod administered orally once daily versus interferon beta-1a i.m. once weekly in

Nadere informatie

Heart and Soul. Cardiovasculair en Depressie

Heart and Soul. Cardiovasculair en Depressie Heart and Soul Cardiovasculair en Depressie Ten leading causes of DALY s 2030 - high income countries (in %) - Unipolar depressive disorder 9.8 Ischaemic heart disease 5.9 Alzheimer and other dementias

Nadere informatie

hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 203 Samenvatting in het Nederlands

hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 203 Samenvatting in het Nederlands hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 203 Samenvatting in het Nederlands hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 204 204 SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS Inleiding Het humaan immuundeficiëntie virus (HIV) is de

Nadere informatie

Werkconferentie HIV. De complexiteit van HIV welk specialisme komt er niet mee in aanraking? Dr. Wynand H.P.M.Vissers Dermatoloog -Venereoloog

Werkconferentie HIV. De complexiteit van HIV welk specialisme komt er niet mee in aanraking? Dr. Wynand H.P.M.Vissers Dermatoloog -Venereoloog Werkconferentie HIV De complexiteit van HIV welk specialisme komt er niet mee in aanraking? Dr. Wynand H.P.M.Vissers Dermatoloog -Venereoloog Na kuur doxycycline voor LWI erythematosquameuze plaques over

Nadere informatie

Pegfilgrastim. Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid12

Pegfilgrastim. Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid12 Pegfilgrastim Jacqueline Wallage AIOS Anesthesiologie 21 augustus 2017 Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid2 is niet aangetroffen in het bestand. Casus Man met lymfoom en darmperforatie Na CHOP-kuur

Nadere informatie

Informatie over onderhoudsmedicatie voor (zeer) actieve Multiple Sclerose

Informatie over onderhoudsmedicatie voor (zeer) actieve Multiple Sclerose Multiple Sclerose Centrum Noord Nederland Informatie over onderhoudsmedicatie voor (zeer) actieve Multiple Sclerose Patiënteninformatie 1905 Informatie over onderhoudsmedicatie voor (zeer) actieve Multiple

Nadere informatie

Titel: HOVON 105. Rituximab bij het primair centraal zenuwstelsel lymfoom. Een gerandomiseerd HOVON / ALLG onderzoek

Titel: HOVON 105. Rituximab bij het primair centraal zenuwstelsel lymfoom. Een gerandomiseerd HOVON / ALLG onderzoek Titel:. Rituximab bij het primair centraal zenuwstelsel lymfoom. Een gerandomiseerd HOVON / ALLG onderzoek Officiële titel: Rituximab in Primary Central Nervous system Lymphoma. A randomized HOVON / ALLG

Nadere informatie

Samenvatting. Chapter12

Samenvatting. Chapter12 Samenvatting Chapter12 Coinfectie met Mycobacterium Tuberculose tijdens HIV-infectie is een groot probleem in de derde wereld, daar dit leidt tot een grotere sterfte. (hoofdstuk I) In de studies beschreven

Nadere informatie

Verbetering van therapietrouw. Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht

Verbetering van therapietrouw. Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht Verbetering van therapietrouw Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht Therapietrouw bij hypertensie Vrouw, 47 jaar, bloeddruk 184/102 mm Hg Diagnose: Essentiële hypertensie

Nadere informatie

Q-koorts, een complexe diagnostiek! (the JBZ experience!)

Q-koorts, een complexe diagnostiek! (the JBZ experience!) Q-koorts, een complexe diagnostiek! (the JBZ experience!) De microbiologen zagen zieke mensen. In hun ogen waren dat er veel meer dan normaal en zij spraken van een epidemie. ( ) We hebben de epidemie

Nadere informatie

6,9. Werkstuk door een scholier 1909 woorden 27 juni keer beoordeeld. Wat is Aids?

6,9. Werkstuk door een scholier 1909 woorden 27 juni keer beoordeeld. Wat is Aids? Werkstuk door een scholier 1909 woorden 27 juni 2004 6,9 17 keer beoordeeld Vak ANW Wat is Aids? Het Aids-virus, dat staat voor aquired immune deficiency syndrome, wordt veroorzaakt door het HIV-virus.

Nadere informatie

Stuipen bij koorts of Koortsstuipen?

Stuipen bij koorts of Koortsstuipen? Stuipen bij koorts of Koortsstuipen? Peter Aerssens Correct taalgebruik Engels seizure, fit convulsion epilepsy Nederlands epileptische aanval epilepsie 15 jaar Kinderneurologie 2 1. Epileptische aanval

Nadere informatie

Duitsland 1,7 miljoen patiënten met hartfalen 2. Europa 6,5 miljoen patiënten met hartfalen 3. VS 5,1 miljoen patiënten met hartfalen 1

Duitsland 1,7 miljoen patiënten met hartfalen 2. Europa 6,5 miljoen patiënten met hartfalen 3. VS 5,1 miljoen patiënten met hartfalen 1 Functionele mitrale regurgitatie VS 5,1 miljoen patiënten met hartfalen 1 Duitsland 1,7 miljoen patiënten met hartfalen 2 Europa 6,5 miljoen patiënten met hartfalen 3 Hartfalen is een aandoening die wereldwijd

Nadere informatie

Onthullingen tussen de lakens

Onthullingen tussen de lakens Onthullingen tussen de lakens Don t ask, don t tell? Dr. Koen Verbeke, ASO Pneumologie Dr. Hans Slabbynck, Pneumologie ZNA Middelheim Dr. Roel Verbuyst, Pneumologie ZNA Stuivenberg Dr. Christiane Brands,

Nadere informatie

MAVENCLAD (Cladribine)

MAVENCLAD (Cladribine) De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel MAVENCLAD. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie

Nadere informatie

Kanker: klinisch beeld,

Kanker: klinisch beeld, Kanker: klinisch beeld, epidemiologie, biologie en pathofysiologie Prof. Patrick Schöffski, M.D., M.P.H. Dienst Algemene Medische Oncologie Universitair Ziekenhuis Gasthuisberg Leuvens Kanker Instituut

Nadere informatie

Brachytherapie als minimaal invasieve curatieve therapie voor gelokaliseerd prostaatcarcinoom:

Brachytherapie als minimaal invasieve curatieve therapie voor gelokaliseerd prostaatcarcinoom: Brachytherapie als minimaal invasieve curatieve therapie voor gelokaliseerd prostaatcarcinoom: Resultaten na 3 jaar ervaring in AZ Damiaan Dienst Urologie P. Mattelaer D. Ponette J. Darras prostaatkanker

Nadere informatie