Reina Welling WM/SM-theorieles 7. Waar zorgt de wervelkolom voor? (m.a.w. wat is de functie van de wervelkolom?)

Transcriptie

1 Reina Welling WM/SM-theorieles 7 Met dank aan Jolanda Zijlstra en Bart van der Meer niow.nl Waar zorgt de wervelkolom voor? (m.a.w. wat is de functie van de wervelkolom?) A. Steun B. Bescherming C. Beweging D. Alle antwoorden zijn juist Wat is de betekenis van abdomen? A. Buik B. Buikspier C. Gat D. Uitsteeksel Hoeveel ware ribben (costae verae) heb je? A. 2 B. 7 C. 10 D. 12 1

2 Het aanzicht van de wervel in de afbeelding hiernaast is: A. Caudaal B. Craniaal C. Lateraal D. Mediaal Welke wervel wordt in onderstaande afbeelding afgebeeld? A. Atlas B. Axis C. C4 D. L4 Welke wervel wordt in onderstaande afbeelding afgebeeld? A. Axis B. C4 C. L4 D. T4 Wat is de naam van botstructuur nummer 6 in onderstaande afbeelding? A. Facies articularis inferior B. Facies articularis superior C. Processus spinosus D. Processus transversus Vul aan: naarmate je meer naar caudaal kijkt zal het foramen vertebrale van de wervels steeds.. A. Groter worden B. Kleiner worden C. Langer worden D. Ronder worden Welk botpunt palpeer je als je de wervels van iemand onderzoekt of optekent? A. Facies articularis inferior B. Facies articularis superior C. Processus spinosus D. Processus transversus 2

3 Welke structuur is aangegeven met een 1 in onderstaande afbeelding? A. Corpus vertebrae B. Discus intervertebralis C. Foramen vertebrale D. Hernia nucleus pulposis In welk deel van de wervelkolom zijn zowel ventraalflexie, dorsaalflexie, lateroflexie en rotatie goed mogelijk? A. Cervicaal B. Lumbaal C. Sacraal D. Thoracaal Welke beweging wordt grotendeels mogelijk gemaakt door de Axis? A. Ja knikken B. Je hoofd op je schouder leggen C. Nee schudden Welke spier staat hiernaast niet afgebeeld? A. m. iliacus B. m. psoas major C. m. quadratus lumborum D. m. transversus abdominis Welk nummer is de insertie van zowel de m. obliquus internus en externus abdominis als van de m. quadratus lumborum en de m. transversus abdominis? Welke spier wordt aangegeven met een 5? A. m. intercostalis internus B. m. intercostalis externus A. 2 B. 6 C. 7 D. 12 3

4 Welke spier is hiernaast afgebeeld? M. obliquus internus abdominis m. obliquus externus abdominis A. m. obliquus externus abd. B. m. obliquus internus abd. C. m. rectus abdominus D. m. transversus abdominis Welke spier heeft zijn insertie (onder andere) aan costae 5 t/m 7? A. m. intercostalis internus B. m. obliquus internus abdominis C. m. qudratus lumborum D. m. rectus abdominis De m. erector spinae bestaat uit om en nabij de 256 afzonderlijke spieren. In welke systemen worden deze niet onderverdeeld? A. Een recht en een schuin systeem B. Een mediaal en een lateraal systeem C. Een oppervlakkig en een diep systeem D. Een ventraal en een dorsaal systeem = rugstrekspier Bestaat uit een: Diep / mediaal systeem Oppervlakkig / lateraal systeem En wordt ook onderverdeeld in: Een recht systeem En een schuin systeem Welke spieren zorgen voor dorsaalflexie van de wervelkolom? A. m. erector spinae en de m. quadratus lumborum B. m. erector spinae en de m. transversus abdominis C. m. quadratus lumborum en de m. obliquus externus abdominis D. m. transversus abdominis en de m. obliquus externus abdominus 4

5 Wat is de naam van spier nummer 4? A. m. obliquus externus abdominis B. m. obliquus internus adbominis C. m. psoas major D. m. transversus abdominis Myologie specifiek: Rug- en nekmusculatuur Fysiologie: Bloed en bloedsomloop Lymfe Origo dwarsuitsteeksels C 1 tm 4 Insertie angulus superior en bovenste deel margo medialis scapulae Functies heffen (elevatie) scapula unilateraal: homolaterale rotatie en lateraalflexie cervicale wervelkolom Bilateraal: dorsaalflexie cervicale wervelkolom Origo minor: proc. spinosi C6 en C7 major: proc. spinosi Th1 t/m Th 4 Insertie margo medialis scapulae Functies retractie scapula schouderblad tegen de borstkas aandrukken elevatie scapula rad.washington. edu Origo crista iliaca fascia thoracolumbalis proc. spinosi th7-th12 costae angulus inferior scapulae Insertie crista tuberculi minoris van de humerus Functies adductie en endorotatie arm retroflexie arm detractie schoudergordel hulpexpiratiespier 5

6 Crista tuberculi minoris humeri = Rand van de kleine knobbel van de opperarm Origo lateraal op de 1 e - 9 e rib Insertie hele binnenrand van het scapula (margo medialis) Functies protractie laterorotatie hulpinspiratiespier Waarom wordt de m. serratus anterior ook wel de "big swing muscle" of de "boxer's muscle genoemd? Slaan = protractie, dus boxers hebben vaak een goed ontwikkelde m. serratus anterior. Origo Processus transversi (dwarsuitsteeksels) C1 t/m C4 Insertie angulus superior en bovenste deel margo medialis scapulae Functies Elevatie (en mediorotatie) unilateraal: homolaterale rotatie en lateraalflexie cervicale wervelkolom bilateraal: dorsaalflexie cervicale wervelkolom 6

7 Origo sternum en clavicula Insertie processus mastoideus schedel Functies bilateraal: dorsaalflexie hoofd unilateraal: hetero-laterale rotatie en lateraalflexie hoofd hulpinspiratiespier Transport voedingsstoffen, afbraakproducten, water zuurstof en kooldioxide werkstoffen: hormonen en vitaminen Beschermend tegen bloedverlies tegen bacteriën Regulerend water en zout huishouding warmte zuurgraad Het constant houden van het milieuinterieur = homeostase Bloedplasma 55 à 60 % Bloedcellen 45 à 40 % hartenbloedmn.worldpress.com 7

8 90 % water 7 % bloedeiwitten fibrinogeen prothrombine albumine globuline 3% in water opgeloste stoffen glucose, aminozuren, vetten, hormonen, vitaminen, mineralen/zouten Aanmaak rode beenmerg nodig voor vorming vit. B12 en foliumzuur Afbraak in milt en lever Geen kern, geen mitochondriën Aantal: per mm3 Kenmerk bevat haemoglobine (ijzerhoudend eiwit) bindt 0² en C0² (associatie) haemoglobine verzadigd met 0² = oxyhaemoglobine Aanmaak rode beenmerg lymfeknopen (lymfocyten) Afbraak op de plaats waar zij optreden tegen indringers Bevatten een kern Aantal: per mm3 Kenmerk diapedese (buiten de bloedbaan treden) Fagocytose (omsluiten van indringers) productie antistoffen (immunoglobulinelymfocyten) 8

9 Aanmaak (in combi met vit. K) rode beenmerg Afbraak In de milt en door bloedstolling Kernloos Aantal: per mm3 Kenmerk: bloedstolling trombokinase, prothrobine, thrombine, fibrinogeen, fibrine Anti-stolling door heparine / _bloedsomloopmens06 Arteriën/grote slagaders van het hart af wand: veel elastisch bindweefsel Arteriolen/kleinere slagaders weerstandsvaten vasoconstrictie vasodilatatie Capillairen/haarvaten deels slagaderlijk, deels aderlijk afgeven van stoffen (slagaderlijk deel) arteriole capillair venule 9

10 Venen/grote aderen naar het hart toe bevatten kleppen Venulae/kleine aderen capaciteitsvaten in rust grote hoeveelheid bloed Capillairen/haarvaten aderlijk deel opnemen van stoffen Bevorderende factoren De spierpomp Klepmechanisme aderen Aanzuigende werking hart De persdruk van het hart op de arteriën De negatieve druk in de thorax bij inademing Drukverhoging buikholte bij inademing Venoconstrictie Lymfecapillairen kleine vaatjes die blind beginnen in de interstitiële ruimten van weefsels op het moment dat het weefselvocht is opgenomen door een lymfecapillair, heet het vocht lymfe huidtherapieenhuidzorg.nl Lymfevaten lopen mee met de oppervlakkige en diepe venen hebben dezelfde bouw als de aderen bevatten kleppen om terugstromen te verhinderen Lymfeknopen/-klieren boonvormige orgaantjes in het lymfesysteem de lymfe stroomt door de lymfeknopen Functie aanmaak van lymfocyten (onderdeel van de leukocyten) filterorgaan om ongewenste stoffen vast te houden en te fagocyteren 10

11 Milt Grootste lymfatisch orgaan vormt lymfocyten en monocyten lymfeknopen Verwijdert afgestorven cellen en schadelijke stoffen uit bloed en lymfe Afbraak rode bloedcellen Vorming antistoffen tegen lichaamsvreemde eiwitten Zowel bloed als lymfe lopen hier doorheen Ductus thoracicus/borstbuis verzamelt de lymfe vanonder het diafragma en van de linkerzijde van het lichaam boven het diafragma bevat vetten (vanuit de chylvaten) mondt uit in de vena subclavia sinister (linker ondersleutelbeenader) Ductus lymphaticus dexter/rechter lymfebuis/rechter lymfestam verzamelt de lymfe uit de rest van het lichaam mondt uit in de vena subclavia dexter (rechter ondersleutelbeenader) Afvoer van overtollige eiwitten uit de weefsels Transport van vetten Productie van witte bloedlichaampjes (lymfocyten) Afweer tegen infecties direct door fagocytose indirect door vorming van antistoffen en lymfocyten 11

12 Lijkt op bloedplasma van aderlijk bloed CO2 en H2O rijk. Bevat witte bloedcellen Géén rode bloedcellen en bloedplaatjes. voedingstoffen en O2 uitzondering: Chylvaten bevatten wel voedingstoffen n.l. vet vetbevattende lymfe = chylus Wel hormonen, enzymen, antitoxinen Diffusie = Osmose = Homeostase = Welke eigenschappen horen bij venen en welke horen bij arteriën? Eigenschappen: Bevatten zuurstofrijk bloed* Bevatten zuurstofarm bloed* Bevatten kleppen Bevatten een dikke, elastische wand Hier heerst een lage bloeddruk Bloed stroomt relatief snel Bloed stroomt relatief langzaam Bloed stroomt van het hart af * in de grote bloedsomloop. Alles over bloed : Khan academy: youtube kanaal met bijzonder veel informatie over het menselijk lichaam Youtube: anatomie voor beginners = live dissectie van een menselijk lichaam. 12