activiteitenverslag 2008

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "activiteitenverslag 2008"

Transcriptie

1 activiteitenverslag 2008

2

3 Activiteitenverslag 2008 Inhoudstafel Inleiding 4 Jaaroverzicht & evoluties 8 Opleidingsinitiatieven voor werknemers 10 Werknemers-risicogroepen (0,08%-bijdrage) 10 Inleiding 10 Definitie Risico-groepen 11 Werknemers-alle arbeiders (0,1%-bijdrage) 12 Doelgroep 12 Jaarbudget voor de bedrijven 12 Opleidingen Georganiseerde opleidingen 13 Open aanbod 13 FTMA opleidingen 13 Intersectorle opleidingen 14 Anttec/Limtec opleidingen 15 Bedrijfsopleidingen 16 VDAB-opleidingen 17 On-the-job-training 18 Outplacement 19 Projecten voor werkzoekende-risicogroepen 20 FTMA-werkzoekendewerking 20 De problematieken die de basis vormen voor onze werkzoekendewerking 20 De belangrijkste uitgangspunten 21 Oproep voor projecten 22 Samenwerkingsovereenkomst VDAB 28 Helper/pijpfitter 29» Campagnes voor het onderwijs (0,1%-bijdrage) 30 Promotie 31 Samenwerking RTC 32 Opleiding voor leerkrachten 33 VCA voor leerlingen 34 Specifieke lasopleidingen voor leerlingen en leer-krachten van het technisch- en beroepsonderwijs 34 Mecatrophy 35 Extra inning 0.10% 36 Outplacement 36 Anttec 37 Ondersteuning werkzoekendeprojecten 37 Sectorconvenant met de Vlaamse overheid 38 Inleiding artikels 38 Uitvoeringsperiode 41 ANTTEC 42 Uitgangsituatie 42 Bedrijfsopleidingen 44 Opleidingen op maat van bedrijven 44 Open aanbod bedrijven 45 Acties naar het onderwijs 46 Infovergadering 46 Workshop frequentieregelaars 46 Opleidingen voor docenten 47 Gebruik van de infrastructuur door het technisch onderwijs 48 Gips 4 Vips 48 Interne organisatie 49 Raad van Bestuur 49 Algemene vergadering 49 Bijlage 1: Historiek 50 3

4 Inleiding FTMA werd opgericht in 1987 als paritair sectorfonds voor opleiding en tewerkstelling van arbeiders in de metaalverwerkende nijverheid - paritair comité & 2 - binnen de provincie Antwerpen. Onze doelgroepen: Bedrijven en arbeiders uit de sector Werkzoekenden met interesse voor de sector TSO/BSO scholen, hun leerkrachten en leerlingen Onze sectoren: Metalen & materialen Metaalproducten Kunststoffen Machinebouw Elektrotechniek & elektronica Informatie- & communicatietechnologie Automobiel Luchtvaart & ruimtevaart Defensie & veiligheid Contracting & maintenance Industriële automatisering Bouwprodukten Onze activiteiten: Opleidingsinitiatieven voor arbeiders Projecten met zicht op tewerkstelling voor werkzoekenden Promotie en imagoverbetering van het technisch- en beroepssecundair onderwijs (TSO/ BSO). Ons werkterrein: arbeiders 1005 bedrijven. 4

5 Activiteitenverslag 2008 Inleiding Situatie op 31 december 2008 Aantal Arbeiders in dienst Aantal Bedrijven % Bedrijven Totaal aantal Arbeiders % Arbeiders 0* 69 6,87% 0 0,00% ,11% 835 2,77% ,61% ,10% ,42% ,18% ,73% ,68% ,28% ,03% ,99% ,32% ,19% ,14% ,20% ,86% ,60% ,91% ,00% ,00% * Deze bedrijven hebben op 31/12/2008 geen arbeiders in dienst, maar hadden bvb. in september wel nog arbeiders in dienst of hebben nog geen aangifteformulier teruggestuurd 5

6 Situatie op 31 december bedrijven volgens arbeidsklasse Aantal arbeiders (%) per arbeidsklasse * Deze bedrijven hebben op 31/12/2008 geen arbeiders in dienst, maar hadden bvb. in september wel nog arbeiders in dienst of hebben nog geen aangifteformulier teruggestuurd Aantal arbeiders in dienst 0* Aantal arbeiders in dienst 0* Aantal bedrijven % arbeiderstotaal 6

7 Activiteitenverslag 2008 Inleiding Wetgeving De activiteiten van het FTMA worden gesubsidieerd door CAO-bijdragen voor opleiding en tewerkstelling. Overzicht situatie i.v.m. inningpercentages voor vorming en opleiding van arbeiders (werknemers) Nationale C.A.O.: 0,08%: opleidingen voor werknemers-risicogroepen inning: Fonds voor Bestaanszekerheid (FBZ) periode: driemaandelijks Provinciale C.A.O.: 0,10%:opleiding- en tewerkstellingsbevorderende maatregelen inning: FTMA periode: jaarlijks 0,15%: syndicale opleidingsinitiatieven inning: FTMA periode: jaarlijks CAO Op 31 mei 2007 werd binnen het paritair comité 111/1&2 Metaal-, machine en elektrische bouw een nationaal akkoord gesloten voor Dit betekent een verlenging van de bestaande akkoorden voor wat betreft de provinciale overeenkomsten en bijdrage voor risicogroepen. Maar vanaf 2005 is er voor onbepaalde duur op provinciaal vlak een bijkomende inning van 0,1% van de bruto loonmassa van de arbeiders. Deze zal worden geïnd door het Fonds van Bestaanszekerheid. 7

8 Evoluties Jaaroverzicht SECTOR Bedrijven Arbeiders Aantal bereikte bedrijven WERKNEMERS Open aanbod Bedrijven Cursussen Arbeiders Lesuren Manlesuren Bedrijfsopleidingen Bedrijven Cursussen Arbeiders Lesuren Manlesuren VDAB-Opleiding Bedrijven Cursussen Arbeiders Lesuren Manlesuren On-the-job-training Bedrijven Arbeiders Manlesuren Gem. Duurtijd (in uren) 124,89 155, Outplacement Bedrijven Arbeiders WERKZOEKENDEN Projecten Deelnemers

9 Activiteitenverslag 2008 Jaaroverzicht Snelnieuws: hoofdpunten De belangrijkste ontwikkelingen: ANTTEC Open aanbod Cursussen Bedrijven Scholen 3 6 Arbeiders Leerkrachten 3 8 Lesuren Manlesuren Bedrijfsopleidingen Cursussen 0 18 Bedrijven 0 2 Arbeiders Lesuren Manlesuren Studiedagen/workshops Cursussen Deelnemers Lesuren Manlesuren Opleidingen voor docenten Cursussen 1 2 Deelnemers 5 14 Lesuren Manlesuren Opleidingen voor studenten Cursussen 3 0 Deelnemers 14 0 Lesuren 24 0 Manlesuren Een lichte stijging (+2,5%) van het aantal bedrijven. Dit waarschijnlijk niet omwille van een echte toename, maar door een betere registratie via de Tamsys software. 2 Het aantal arbeiders is lichtjes gedaald. Dit is vooral te wijten aan de afvloeiingen bij General Motors die voor het eerst in de cijfers zijn verwerkt. 3 Bij het aantal bedrijven dat een bedrijfsopleiding organiseert, is er een behoorlijke stijging. Zowel voor het aantal bedrijven (+44%) als het aantal deelnemers(+25%). En dit, terwijl in tegenstelling tot vorig jaar, ook de OTJtraining relatief op niveau is gebleven. 4 Bij de VDAB-dossiers is er een sterke daling. Niet alleen in georganiseerde opleidingen (-24%) maar ook in aantal deelnemers (-60%). Dit heeft vooral te maken met enkele grote bedrijven die in het najaar (tgv de crisis) hun opleidingstraject bij VDAB hebben stopgezet. 5 Wat het open aanbod betreft is er ongeveer een status quo wat betreft aantal arbeiders en bedrijven. Het aantal lesuren is gedaald. Dit is te wijten aan enkele geannuleerde opleidingen. 6 On-the-job-training : Het aantal bedrijven dat in 2008 een on-the-jobtraining dossier heeft ingediend is gestegen, maar vooral het aantal deelnemende arbeiders stijgt (+ 69%) alsook het aantal manlesuren (+13%). 7 Outplacement: In 2008 hebben slechts 8 bedrijven een outplacementdossier ingediend maar het totaal aantal deelnemers is met 1400 % toegnomen, mede door het General Motors dossier ; er was een totaal van 771 deelnemende arbeiders 8 Werkzoekendeninitiatieven (+): 5 projecten in samenwerking met Werkvormm, De Steenschuit, Steunpunt Tewerkstelling, het Fietsatelier en Van Hool Besluit: De opleidingsdossiers zitten op die bij de VDAB na, in stijgende lijn. Vanaf 2007 zijn we met een campagne begonnen via bezoeken en promotie om meer bedrijven en arbeiders van het aanbod gebruik te laten maken. We kunnen voorzichtig concluderen dat deze acties voorlopig hun vruchten afwerpen. Er zijn zoals steeds verschuivingen tussen de soorten opleidingen maar als we zien dat het aantal bereikte bedrijven (en dus ook arbeiders) in twee jaar tijd is gestegen van 120 naar 170 (+41%), kunnen we toch spreken van een gevoelige stijging. 9

10 Opleidingsinitiatieven voor werknemers Werknemers-risicogroepen (0,08%-bijdrage) Inleiding In november 1991 werd gestart met het inrichten van FTMA-cursussen voor werknemers-risicogroepen. In het kader van de interprofessionele akkoorden en de nationale C.A.O. s voor arbeiders in de metaalsector werd de mogelijkheid geschapen opleiding en vorming aan werknemers (arbeiders) te verschaffen binnen de bijdrage voor risicogroepen. Tijdens de CAO-periode hebben we voor de risicogroepen een 0,10%-bijdrage en deze is opgesplitst in twee delen: 0,02% voor het industrieel leerlingenwezen; 0,08% voor werknemers-risicogroepen, die wordt doorgestort aan de provinciale opleidingsfondsen (m.n. FTMA voor de provincie Antwerpen). Deze bijdrage wordt driemaandelijks geïnd door het Fonds voor Bestaanszekerheid. 10

11 Activiteitenverslag 2008 Opleidingsinitiatieven voor werknemers Definitie Risico-groepen laaggeschoolde arbeiders, van 18 jaar of ouder, die geen houder zijn van een getuigschrift van hoger secundair onderwijs; arbeiders van minstens 40 jaar oud die geconfronteerd worden met collectief ontslag, herstructurering van de onderneming, introductie van nieuwe technologieën of nieuwe werkmethodes of reorganisatie van functies, cellen of diensten van de onderneming; arbeiders waarbij er geen overeenkomst bestaat tussen diploma en huidige functie; laaggeschoolde arbeiders die vervangers van bruggepensioneerden zijn; arbeiders die ten gevolge van een arbeidsongeval of een beroepsziekte definitief ongeschikt zijn geworden om hun arbeidsovereenkomst uit te voeren; gehandicapten; uitkeringsgerechtigde werkzoekenden die aan één van de volgende voorwaarden voldoen: > > de laatste 12 maanden zonder onderbreking werkloosheids- of wachtuitkeringen hebben genoten; > > ten hoogste een diploma lager secundair onderwijs bezitten; > > jonger zijn dan 18 jaar, onderworpen aan de deeltijdse leerplicht en geen secundair onderwijs met volledig leerplan volgen; > > minstens 45 jaar zijn; > > minstens 6 maanden ontslagen zijn uit een onderneming ressorterend onder het Paritair Comité 111.1&2; > > betrokken zijn bij tewerkstellingsprojecten van de overheid; herintreders die geen werkloosheids- of onderbrekingsuitkeringen genieten en die in de laatste drie jaar geen beroepsactiviteit hebben verricht; werkzoekenden die het bestaansminimum trekken; allochtone arbeiders en werkzoekenden, met of zonder Belgische nationaliteit. 11

12 Werknemers alle arbeiders (0,1%-bijdrage) Inleiding De nationale CAO voor paritair comité 111/1&2 voorziet naast de 0,10%-bijdrage voor risicogroepen (zie eerder) de verlenging van de specifieke regionale bijdragen voor de duurtijd van het akkoord. In 2008 gelden de volgende inningmodaliteiten en algemene principes voor aanwending van de provinciale geïnde bedragen: 0,15% met de doelstelling de syndicale vorming te bevorderen; 0,10% om opleiding- en tewerkstellingsbevorderende maatregelen te realiseren ingevolge initiatieven die hiertoe door de Raad van Bestuur zullen genomen of goedgekeurd worden. Deze bijdrage wordt jaarlijks geïnd door FTMA. Jaarbudget voor de bedrijven Wat kan u als bedrijf recupereren in 2008? Vanaf 2007 wordt er geen verschil meer gemaakt in het budget voor de ris- en niet risicogroepen. UW JAARBUDGET 2008 = 30 X aantal arbeiders in dienst op 31/12/2007 (gelimiteerd tot 100% van de provinciale FTMA bijdrage) en met een minimum van 1500 De volgende activiteiten komen in aanmerking voor uw recuperatie: 1. Interbedrijfsopleidingen 2. Bedrijfsopleidingen 3. On-the-job-training U bent als bedrijf vrij om te kiezen in de besteding van uw jaarbudget. Doelgroep Alle arbeiders (waaronder ook de risicogroepen) 12

13 Activiteitenverslag 2008 Opleidingsinitiatieven voor werknemers Georganiseerde opleidingen Open aanbod - FTMA opleidingen Wat FTMA verspreidt in het voor- en najaar een opleidingskalender naar de bedrijven. Zowel technische als persoonsgerichte opleidingen komen aan bod. Subsidie FTMA betaalt de volledige organisatiekost die in mindering wordt gebracht van uw opleidingsbudget. Voor bedrijven <20 arbeiders is dit volledig gratis. Bij cursussen die 32u of meer duren, zorgt het Betaald Educatief Verlof voor een loonkostrecuperatie.. Feiten en cijfers 22 cursussen werden georganiseerd i.v.m. 14 verschillende onderwerpen; in totaal hebben 116 werknemers deelgenomen; Er was een spreiding over 41 verschillende bedrijven. Zowel werknemers van kleine, middelgrote als grote ondernemingen hebben deelgenomen aan de cursussen; Er werden 392 lesuren aan opleiding voor werknemers gespendeerd; in totaal werden er 2332 manlesuren gerealiseerd. De volgende opleidingen werden o.a. het afgelopen jaar ingericht : Heftruckchauffeur Rolbrug Hoogwerker Leidinggeven Word, excel, acces... 13

14 Open aanbod - Intersectorale opleidingen Wat Sinds het najaar 2007 is er een samenwerking op intersectoraal vlak. (o.a. Ivoc, Ipv, FTML, RTM, Educam, Eduplus, Cobot, OCH...). Deze samenwerking maakt dat bepaalde opleidingen door het bundelen van de krachten voldoende inschrijvingen hebben, waarbij wij vroeger te kampen kregen met annulaties. Deze opleidingen zijn vooral gericht naar sociale vaardigheden. Subsidie FTMA betaalt de volledige organisatiekost die in mindering wordt gebracht van uw opleidingsbudget. Voor bedrijven <20 arbeiders is dit volledig gratis. Bij cursussen die 32u of meer duren, zorgt het Betaald Educatief Verlof voor een loonkostrecuperatie. Feiten en cijfers 14 cursussen werden georganiseerd waarvan er 7 effectief hebben plaatsgevonden; In totaal hebben 31 werknemers deelgenomen; Er was een spreiding over 19 verschillende bedrijven. Zowel werknemers van kleine, middelgrote als grote ondernemingen hebben deelgenomen aan de cursussen; Er werden 144 lesuren aan opleiding voor werknemers gespendeerd; in totaal werden er 752 manlesuren gerealiseerd. De volgende opleidingen werden o.a. het afgelopen jaar ingericht : Leiding geven op de werkvloer Instructies geven op de werkvloer Beknopt vergaderen op de werkvloer Peter en meterschap op de werkvloer Probleem oplossend denken op de werkvloer Assertief communiceren op de werkvloer Feedback geven op de werkvloer 14

15 Activiteitenverslag 2008 Opleidingsinitiatieven voor werknemers Open aanbod - ANTTEC/LIMTEC-Opleidingen Wat FTMA verspreidt i.s.m. ANTTEC (Antwerps Technologiecentrum), LIMTEC (Limburgs Technologiecentrum voor de metaalsector), VIBAM en INOM in het voor en najaar een opleidingskalender naar de bedrijven. Enkel technische opleidingen komen aan bod. Subsidie Het merendeel van deze opleidingen zijn gratis voor de lidbedrijven. De opleidingen BA4/BA5 en Siemens zijn betalend. Uiteraard kunnen hier subsidies voor worden aangevraagd. Feiten en cijfers 62 cursussen werden georganiseerd waarvan er 58 effectief hebben plaatsgevonden In totaal hebben 97 werknemers deelgenomen aan 32 opleidingen (enkel de Antwerpse bedrijven zijn hier opgenomen) Er was een spreiding over 29 verschillende bedrijven. Zowel werknemers van kleine, middelgrote als grote ondernemingen hebben deelgenomen aan de cursussen; Er werden 1224 lesuren aan opleiding voor werknemers gespendeerd; in totaal werden er 3554 manlesuren gerealiseerd. De volgende opleidingen werden o.a. het afgelopen jaar ingericht : PLC Siemens S7 onderhoud & storingzoeken WIN CC procesvisualisatie Siemens S7 PLC deel 1+2 Profibus DP met Siemens S7 PLC PLC Omron Machine en arbeidsmiddelenrichtlijn Inventor basis Industriële pneumatica Industriële hydraulica Human Machine Interfaces Frequentieregelaars Ethernet & Siemens S7 PLC Elektriciteit & schakeltechnieken Beckhoff PLC BA4 / BA5 (elektrisch en niet elektrisch geschoolden) Autocad basis Technisch tekenen en mechanische meettechnieken Sommige opleidingen werden verschillende keren georganiseerd. Andere werden geannuleerd omwille van gebrek aan inschrijvingen. 15

16 Bedrijfsopleidingen Wat Technische of persoonsgerichte opleidingen die door het bedrijf zelf worden georganiseerd. Dit kan zowel bedrijfsintern als extern gebeuren. Subsidie FTMA subsidieert 25/u/cursist Bij cursussen die 32u of meer duren, zorgt het Betaald Educatief Verlof voor een loonkostrecuperatie. De normale procedure dient gevolgd te worden voor het informeren van de Syndicale Delegatie of Ondernemingsraad. Feiten en cijfers 291 cursussen werden georganiseerd i.v.m.101 onderwerpen; in totaal hebben werknemers deelgenomen; Er was een spreiding over 98 verschillende bedrijven. Zowel werknemers van kleine, middelgrote als grote ondernemingen hebben deelgenomen aan de cursussen; in totaal werden er 4477 lesuren en manlesuren gerealiseerd. De volgende opleidingen werden o.a.het afgelopen jaar ingericht : 3D Meetbank Heftruck Aanslaan van lasten Hoogwerker Ademluchtbescherming Introductietraining magazijnier BA4/BA5 Montage techniek Bedrijfseerstehulp Nijverheidshelper Basisveiligheid Orderpicker Cam Topsolid PLC Omron CNV Draaien/frezen Programatie robots Communicatie en leidinggeven Rolbrugbedienaar EHBO Siemens Excel Technisch tekenen Flensmonteur... Sommige opleidingen werden verschillende keren georganiseerd 16

17 Activiteitenverslag 2008 Opleidingsinitiatieven voor werknemers VDAB-opleidingen Wat In ruil voor gratis opleidingsuren (4.656 voor werknemers en voor leerkrachten en leerlingen uit het TSO/BSO) investeert FTMA euro in de uitbouw van opleidingspatrimonium en didactisch materiaal ten behoeve van de secties Metaal, meer specifiek de sectie electromechanica die onder het eigen beheer van de VDAB-centra, provincie Antwerpen, staan. Subsidie Deze opleidingen zijn gratis voor de lidbedrijven. Bij cursussen die 32 u of meer duren, zorgt het Betaald Educatief Verlof voor een loonkostrecuperatie. Feiten en cijfers 78 cursussen werden georganiseerd; in totaal hebben 146 werknemers deelgenomen; Er was een spreiding over 39 verschillende bedrijven. Zowel werknemers van kleine, middelgrote als grote ondernemingen hebben deelgenomen aan de cursussen; in totaal werden er 2424 lesuren en 4728 manlesuren gerealiseerd. De volgende opleidingen werden o.a. het afgelopen jaar ingericht: BA4/BA5 Buislasser/hoeknaadlasser/plaatlasser CNC Draaien/Frezen Electriciteit en schakeltechnieken Heftruck Hijsmachinist Hydraulica Onderhoudsmecanicien Plc Pneumatica VCA... Sommige opleidingen werden verschillende keren georganiseerd. 17

18 On-the-job-training Wat Eén van de belangrijkste vormen van opleiden voor het eigen arbeiderspersoneel is de zogenaamde on-the-job-training. Deze opleiding bestaat uit een individuele en praktische begeleiding op de werkvloer. Meestal sluiten deze opleidingen zeer nauw aan bij het vaktechnische of functiegerichte. Via het dubbellopen met een collega wordt specialistische kennis en vaardigheden i.v.m. diverse jobs doorgegeven (bv. een operator die zowel aan CNC-machines als aan machinestraten zijn job kan uitvoeren; een lasser die zowel kan plaatlassen als constructielassen; een frezer die tegelijk wordt opgeleid als draaier). Deze opleidingsvorm is meer dan ooit belangrijk, omdat polyvalentie en flexibiliteit van de arbeiders een significant gegeven is in het moderne bedrijfsbeleid. Het is één van de belangrijkste middelen om de kans tot het creëren van een risico-arbeider te verminderen. Om deze reden biedt FTMA de mogelijkheid om deze opleiding voor de arbeiders gedeeltelijk te subsidiëren. De subsidiëring bestaat uit het terugbetalen van een gedeelte van het loon voor de opleidingstijd. Subsidie Voor de subsidiëring worden volgende voorwaarden gehanteerd: Duurtijd van de opleiding max. 1 jaar; just returnprincipe: een bedrijf kan niet meer recupereren dan het jaarbudget ; Een tussenkomst in de loonkost pro rata van 7/ uur / deelnemer; Geen tussenkomst in de opleidingskost (cursussen,» lesgever,...); De Ondernemingsraad (OR) of bij afwezigheid de Syndicale Delegatie (SD) moet de opleiding goedkeuren om controle en opvolging toe te laten. Indien er geen OR of SD is, dient er paritaire controle mogelijk te zijn. Feiten en cijfers In totaal dienden 30 bedrijven een dossier in voor 1644 werknemers. Daarbij werden er manlesuren gepresteerd. 18

19 Activiteitenverslag 2008 Opleidingsinitiatieven voor werknemers Outplacement Wat FTMA heeft een interessant financieel ondersteuningsprogramma voor outplacement of ontslagbegeleiding. De onderneming dient wel bereid te zijn outplacement aan te bieden en financieel tussen te komen voor deze vorm van ontslagbegeleiding. De bedrijven zijn vrij om bij collectief, meervoudig of individueel ontslag te kiezen met welk erkend outplacementbureau ze in zee willen gaan. Het maximaliseren van de kansen tot hertewerkstelling voor de ontslagen arbeider is de belangrijkste doelstelling. Subsidie Per arbeider die een outplacementbegeleiding heeft gevolgd, krijgt het bedrijf een subsidie van 500,00, met als limiet 10% van het aantal arbeiders in dienst op 31/12/2007 en een minimum van 5 arbeiders. Deze tussenkomst staat los van het opleidingsbudget. Feiten en cijfers In 2008 werden er 771 personen begeleid uit 8 bedrijven. Het General Motor verhaal is hier natuurlijk de reden van deze sterke stijging in het aantal deelnemers. Voor wie is outplacement of ontslagbegeleiding bestemd? Iedere metaalarbeider van een onderneming behorend tot het paritair comité 111/1&2, provincie Antwerpen, die ontslagen wordt en waarvoor de onderneming bereid is outplacement aan te bieden en financieel tussen te komen. 19

20 Projecten voor werkzoekende-risicogroepen FTMA-werkzoekende werking M.b.t. de werkzoekende werking dienen we het jaar 2008 in twee op te splitsen: voor en na het uitbreken van de crisis. In het voorjaar waren de meeste bedrijven nog volop aan het aanwerven, maar in het najaar viel de nood aan arbeidskrachten behoorlijk terug. Toch blijven er vele knelpuntvacatures in onze sector en worden we op iets langere termijn geconfronteerd met de vergrijzing. Indien we in de toekomst in onze sector concurrentieel willen blijven, moeten we ons dus blijven inzetten op het vormen en opleiden van werkzoekenden. De problematieken, de uitgangspunten, de partnerships en de concrete initiatieven worden hierbij verder besproken. De problematieken die de basis vormen voor onze werkzoekendewerking Onze bedrijven hebben nood aan gekwalificeerde arbeiders met een technische opleiding of bijscholing en dit zowel bij laag- als hoogconjunctuur. Voor diverse knelpuntberoepen zijn gekwalificeerde arbeidskrachten bijna niet te vinden. We stellen eveneens vast dat het TSO/BSO-onderwijs onvoldoende gekwalificeerde kandidaten kan leveren (kwantitatief probleem). Het aantal afstuderende leerlingen TSO/BSO blijkt elk jaar te laag te zijn om aan de behoeften van de bedrijven tegemoet te komen. Het beeld dat werklozen hebben van de sector en de functies binnen de sector is niet optimaal. Op dit vlak kan er een pak werk worden geleverd om de beeldvorming van onze sector te verbeteren. 20

21 Activiteitenverslag 2008 Projecten voor werkzoekende- risicogroepen De belangrijkste uitgangspunten We wensen als FTMA een eigen visie op de sectorale werklozenwerking uit te bouwen, waarbij we concrete doelstellingen en resultaatverbintenissen realiseren. Wat zijn we binnen de werkzoekendenwerking van plan? De vraag naar specifiek gekwalificeerde arbeidskrachten in de bedrijven en het aanbod aan opgeleide werzoekenden nauwer bij mekaar te laten aansluiten. Dit door de realisatie van op maat gemaakte opleidings- en tewerkstellingsinitiatieven, waarbij bedrijven specifiek in contact gebracht worden met de mogelijkheden van VDAB en derden. Eigen rol: Wij hebben een eigen rol te vervullen en gaan in geen geval de rol van VDAB, noch die van de derden overnemen. Wij wensen de noden van de sector te benadrukken binnen het werkzoekendenwerkveld, zodat de opleidingen van VDAB en van de derden nog meer op maat van onze sector worden gerealiseerd. Wij willen additioneel werken zodat hun initiatieven nog meer en effectiever naar onze sector vertaald worden op basis van concrete vragen van de bedrijven. Vraaggericht: Wij ontplooien vraaggerichte initiatieven op basis van concreet arbeidsmarktonderzoek bij de bedrijven in onze sector. Wij betrekken van bij de start de potentiële werkgevers bij de opleidings- en tewerkstellingstrajecten. Economiegevoelig werken: Onze acties worden aangepast aan de economische hoog- of laagconjunctuur. Bv. : indien er minder vraag is, zullen er minder opleidingen worden georganiseerd. Meerwaarde: Wij wensen een meerwaarde te realiseren: o.a. opleidingsprogramma s op maat van de bedrijven, (financiële) ondersteuning bij stageplaatsen en mogelijkheden tot permanente vorming voor de arbeider via ons budgettensysteem voor werknemers. 21

22 Projecten Oproep aan sociale tewerkstellingsprojecten / werkzoekende projecten Met als basis de besproken uitgangspunten op de vorige pagina lanceert FTMA een oproep naar sociale tewerkstellings- en werkzoekende projecten. Deze oproep staat in het kader van de CAO voor de sector PC 111. Deze CAO voorziet o.a. in een bijkomende bijdrage van 0,10 % op de loonmassa, bestemd om bijkomende initiatieven op het vlak van opleiding en tewerkstelling te financieren. Een deel van deze 0,10% willen de sociale partners binnen FTMA besteden aan projecten die zich bezighouden met sociale tewerkstelling, alsook aan organisaties (derden) die werkzoekenden opleiden om te kunnen instromen in de sector van de metaalverwerkende nijverheid. De knelpuntberoepen vormen immers een bijzonder punt van aandacht, zowel voor de politiek als voor de sociale partners. Dat er in de technologische sector veel knelpuntberoepen voorkomen wie hiervan niet overtuigd is, kan de geactualiseerde VDAB-lijst van knelpuntberoepen raadplegen -, verhoogt alleen maar de actualiteitswaarde van het onderwerp. Ondanks de crisis blijft deze lijst zeer actueel. En ook met het oog op de toekomst moeten we als sector blijven investeren in de instroom van nieuwe werkkrachten. Kort samengevat: We lanceren een oproep, in het kader waarvan men concrete initiatieven neemt om de instroom van arbeidskrachten in onze sector te optimaliseren. We denken daarbij in de eerste plaats aan de sociale tewerkstellingsinitiatieven en organisaties die werkzoekenden opleiden in een metaal gerelateerde opleiding. Bedoeling is dan dat FTMA deze projecten gaat subsidiëren, zodat de financiële drempel om een instroomproject te ontwikkelen wordt verlaagd. Concreet maakte de raad van bestuur van FTMA een keuze tussen de ingediende projecten op basis van de uitgewerkte selectiecriteria. Er is een budget voorzien om 7 projecten te ondersteunen. Uiteraard zijn er een aantal selectiecriteria waar de projecten moeten aan voldoen. 22

23 Activiteitenverslag 2008 Projecten voor werkzoekende- risicogroepen Selectiecriteria Hier volgt een beschrijving van de 4 selectiecriteria : Inhoudelijke uitwerking en timing van het project Het project moet zo worden uitgeschreven dat de probleem- en doelstelling duidelijk worden geformuleerd, dat een inzicht wordt gegeven in hoe het project zal worden uitgevoerd en welke concrete resultaten, eindproducten verwacht worden. Daarnaast is het van belang dat deze inhoudelijke beschrijving een logisch geheel vormt met het tijdpad, waarin de verschillende stappen chronologisch worden opgesomd en beschreven. Vertrouwdheid met de thematiek Een volledige kennis hebben van alle arbeidsmarktgerelateerde problemen of knelpunten kun je als organisatie niet altijd in je eentje aanpakken. De aanvrager kan dus op zoek gaan naar complementaire partners die bijkomende of andere kennis en expertise kunnen inbrengen. Samenwerking met andere actoren zou dus een toegevoegde waarde kunnen vormen en zal dus ook in overweging genomen worden bij de goedkeuring van het project door FTMA. Resultaten Het belangrijkste criterium. De vooropgestelde resultaten die men denkt te bereiken met de uitwerking van dit project. Zowel het kwantitatieve als kwalitaitieve luik zijn hier van belang. Het streven naar een beperkte maar meer duurzame tewerkstelling is uiteraard belangrijk maar ook een massale tewerkstelling die beperkt blijft in tijd, heeft zijn meerwarde. Beide criteria worden dus in overweging genomen. Financiën In het aanvraagdossier wordt een begroting opgenomen, wat een raming is van de uitgaven(kosten) die verbonden zijn aan het project. Tevens worden de effectieve kosten/uitgaven opgenomen die verbonden zijn aan het uitgevoerde project. Wij vragen ook een financieel engagement van de indiener van het dossier. 50% van de totale kosten van het project kan door FTMA gefinancierd worden, voor de andere 50% moet de organisatie dus zelf zorgen. De maximum inbreng van FTMA is per project. Volgende projecten dienden een dossier in en hebben in 2008 ondersteuning gekregen: 23

24 Werkvormm vzw Vzw Werkvormm organiseert in samenwerking met VDAB basisopleidingen metaalbewerking aangevuld met nederlands en rekenen voor de kansengroepen. Het project behelst de verderzetting van de basisopleiding metaalbewerking en lassen en de finaliteitsopleiding Containerherstelling. Het project speelt in op twee hoofd- en twee secundaire doelstellingen: a. Doelstelling tav de werkzoekenden: een laagdrempelig aanbod realiseren tbv gemotiveerde maar moeilijk bemiddelbare werkzoekenden die dankzij een meestal korte en zeer praktijk- en bedrijfsgerichte beroepsopleiding naar de arbeidsmarkt kunnen toegeleid worden; een vlotte toestroom van kandidaten duidt aan dat er bij toeleiders en werkzoekenden duidelijk vraag is naar deze opleiding b. Doelstelling tav de sector: door kandidaten uit de kansengroepen op te leiden voor tewerkstelling in de metaalsector en meer in het bijzonder voor een lokaal reëel knelpuntberoep worden naar deze sector mensen toegeleid die daar zonder deze laagdrempelige opleiding niet in terecht kunnen; de vlotte doorstroming naar werk duidt dit aan dat er op de arbeidsmarkt duidelijk vraag is naar werknemers met het profiel van deze ex-cursisten. In functie van doelstellingen a en b wordt (verder) gewerkt aan netwerkvorming en structurele samenwerking met de bedrijven uit de sector, zodat de inhoud en randvoorwaarden van de opleiding permanent kunnen geoptimaliseerd worden dankzij inbreng en feedback van de containerherstelbedrijven. Het samenwerkingsverband en de projectnaam Smeed-Werk (ontwikkeld in het kader van het experimentele en innovatieve ESF-project met FTMA, Plus Uitzendkrachten, CDO Don Bosco en CDO het Leercentrum met vzw. Werkvormm als promotor) worden gehandhaafd, inclusief de doelstellingen van dat project, in overeenstemming met de intenties van de projectpartners zoals blijkt uit de eindevaluatie van het project. In 2008 doorliepen in totaal 62 cursisten een metaalgerelateerde opleiding bij Werkvormm, waarvan er 51 uitstroomden. Van deze 51 kwamen er 36 in het NEC (normaal economisch circuit) of kregen een vervolgopleiding. (70%) 24

25 Activiteitenverslag 2008 Projecten voor werkzoekende- risicogroepen Samenwerking Steunpunt Tewerkstelling De doelgroep van Steunpunt Tewerkstelling zijn achtergestelde jongeren die problemen ondervinden om in het normale economische circuit tewerkgesteld te worden. Zij zijn van mening dat dit te wijten is aan een cumulatie van factoren en dat deze jongeren wél voldoende potentieel in zich hebben om zich waar te maken in een tewerkstellingssituatie. Steunpunt gaat deze jongeren op leiden en begeleiden naar werk. Zij gaan de jongere opleiden tot lasser of een andere aan de metaal gerelateerd profiel. Dit project speelt dus rechtstreeks in op een bestaande nood op de arbeidsmarkt en op het toeleiden naar werk van een doelgroep die oververtegenwoordigd is in de werkloosheid en die dus een grote maatschappelijke uitdaging vormt. In 2008 doorliepen in totaal 67 cursisten een opleiding bij Wervormm, waarvan er 50 uitstroomden. Van deze 50 kwamen er 34 in het NEC (normaal economisch circuit) of kregen een vervolgopleiding. (68%) Lasatelier Mechelen Momenteel loopt in Mechelen een lasopleiding als samenwerkingsovereenkomst tussen stad Mechelen, VDAB, Steunpunt Tewerkstelling, CDO-TSM en CDO Spoor 5. Deze samenwerking loopt sinds 1 juni Dit lasatelier is niet een echt competentiecentrum van VDAB zoals in Herentals of Antwerpen. En zij kunnen dus geen gebruik maken van de kredietlijn die FTMA heeft afgesloten met VDAB. Vandaar dat zij ook via deze oproep een aanvraag tot ondersteuning hebben ingediend. Het project beschikt over 8 lascabines die momenteel gedeeld worden tussen VDAB en deeltijds onderwijs. In het verleden werd er gestart met groepsopnames van cursisten temeer omdat het om laaggeschoolden ging en de theoretische momenten anders moeilijk inplanbaar waren. Met de komst van Welding@, een online cursus over theorie lassen, die tevens op maat van laaggeschoolde (anderstalige) werkzoekenden is gemaakt, is het echter mogelijk door de implementatie hiervan een continue opname te verwezenlijken waardoor de capaciteit van het lascentrum moet geoptimaliseerd worden. Hiervoor dienen de cursisten echter te kunnen beschikken over enkele computers. Ook de instructeur dient opvolging via een PC te kunnen doen. Daarnaast dient ook de verouderde infrastructuur aangepast te worden (afzuiging en lintzaag). In 2008 werden 16 cursisten opgeleid tot lasser. 25

26 Samenwerking met De Steenschuit Binnen het Steenschuitproject wordt er aan twee verschillende groepen een opleiding / werkervaring metaalbewerking gegeven. De eerste groep is de kansengroep met een VDAB statuut,, m.a.w. werkzoekenden die de voeling met de arbeidsmarkt verloren hebben. De tweede groep is de groep van de deeltijds leerplichtige leerlingen die via PTS Boom een deeltijdse tewerkstelling aangaan binnen ons brugproject, een leer werk plaats waar de school theorie en de atelier praktijk elkaar vinden en verder opgebouwd worden. Doormiddel van scheepsbouwprojecten in het kader van behoudt van maritiem erfgoed wordt er een opleiding metaalbewerking gegeven. Deze opleidingsmodule loopt voor de cursisten met VDAB statuut over een periode van max. 12 Maanden, en voor het Brugproject over een periode van 10 maanden. In deze periode gaan we de kansengroepen voorbereiden op een tewerkstelling binnen een knelpuntberoep. Eén van deze scheepsbouwprojecten is de bouw van een stalen schip (De Clotilde) met werkzoekenden. Het is een stalen klipperaak van 20m lang, die echter niet meer te restaureren valt. In het najaar 2007 is begonnen met de bouw van een replica, Clotilde II, die zal gebruikt worden voor toeristische rondvaarten op de Rupel en de Schelde. De extra dimensie is dat het schip zal worden uitgerust met een revolutionaire waterstofmotor - een primeur in Europa. De toenemende inzet van maritiem transport vereist een steeds milieuvriendelijkere energievoorziening voor de schepen. In veel scenario s voor de toekomstige energievoorziening wordt veel verwacht van waterstof als energiedrager. Waterstof kan immers, indien deze duurzaam wordt aangemaakt, een zeer brede waaier van toepassingen (draagbare systemen, transport en stationaire systemen) voorzien van de nodige schone energie. In 2008 doorliepen in totaal 23 cursisten een opleiding bij de Steenschuit, waarvan er 16 uitstroomden. Van deze 16 kwamen er 9 in het NEC (normaal economisch circuit) of kregen een vervolgopleiding. (56,25%) Fietsenatelier Mol Het fietsenatelier is een erkende sociale tewerkstellingsplaats. Zij willen langdurig werkzoekenden opleiden en nadien begeleiden naar tewerkstelling in het NEC. Het fietstatelier heeft een programma uitgewerkt waaraan iedereen kan deelnemen. Ook mensen zonder enige technische ervaring, mensen die niet kunnen lezen of schrijven, enz Tijdens de beginfase worden er wrakfietsen ontmanteld. Goede onderdelen worden opgepoetst voor het magazijn. Niet meer bruikbare onderdelen wor- 26

27 Activiteitenverslag 2008 Projecten voor werkzoekende- risicogroepen den gesorteerd al naar gelang het soort metaal en verkocht. Indien vanuit de begeleiding (omkadering) wordt geconstateerd dat mensen problemen hebben bij het demonteren van onderdelen krijgen zij een extra begeleiding en vorming. Tijdens fase twee leren de deelnemers (met dezelfde werkwijze als fase 1) van de herbruikbare onderdelen tweedehandsfietsen maken. Tijdens fase 3 worden zij nagekeken en klantvriendelijk in orde gemaakt. Belangrijk om weten is dat de fiets een middel is en geen doel op zich. Wij willen een doorgedreven (werk)attitudenbegeleiding aanbieden. Bedoeling is dat er wordt geleerd onder gezag te werken, opdrachten zelfstandig ui te voeren en veilig en ordelijk te werken. De ervaring leert dat deze aanpak zeer duidelijk zijn vruchten afwerpt. Verschillende deelnemers vinden na fase 3 werk binnen het NEC en hebben een netwerk aan sociale contacten leren uitbouwen. In 2008 doorliepen in totaal 28 cursisten een opleiding in het fietstaelier, waarvan er 13 uitstroomden. Van deze 13 kwamen er 10 in het NEC, wat zeer uitzonderlijk is. Bij de meeste sociale tewerkstellingstellingsplaatsen wordt de tewerkstelling als definitief beschouwd en worden er niet altijd de nodige inspanningen geleverd om deze mensen te laten doorstromen. Project Belgica Met dit project is het de bedoeling dat er met werkzoekenden en leerlingen van het deeltijds onderwijs een replica van de belgica wordt gebouwd. Solidair project : werkzoekenden van zowel VDAB als FOREM bouwen samen de Belgica. Sociaal project : Speciale aandacht gaat naar de kansengroepen. Ecologisch project : bouwen met hernieuwbare grondstoffen en groene energie een duurzaam product : een replica van de Belgica Klimaatproject : de Belgica zal met een klimaatmissie de wereldzeeën bevaren. Tijdens de bouwfase zal op de werf een tentoonstelling lopen over klimaatsproblematiek. Historisch project : het celebreert de ontdekkingsreis van een grote Belg : Adrien de Gerlache. Tijdens de bouwfase zal op de werf een tentoonstelling lopen over deze legendarische ontdekkingsreis. Actueel project : Het project is opgestart t.g.v. het Internationaal Pooljaar en zal blijvend refereren naar de actuele aanwezigheid van Belgen op de Zuidpool in de Prinses Elisabethbasis. FTMA financeerde hier de aankoop van een rolbrug voor het maken van dit schip. 27

28 Samenwerkingsovereenkomst met de VDAB Situatieschets In ruil voor gratis opleidingsuren (4.656 voor werknemers en voor leerkrachten en leerlingen uit het TSO/BSO) investeert FTMA euro in de uitbouw van opleidingspatrimonium en didactisch materiaal ten behoeve van de secties Metaal, meer specifiek de sectie electromechanica die onder het eigen beheer van de VDAB-centra, provincie Antwerpen, staan. Daarnaast neemt VDAB het volgende engagement wat betreft het opleiden van werkzoekenden in de metaalverwerkende nijverheid: VDAB Antwerpen zal jaarlijks 40 werkzoekenden trachten op te leiden in een finaliteitopleiding die kan leiden tot tewerkstelling binnen de metaalsector provincie Antwerpen. VDAB Herentals zal jaarlijks 40 werkzoekenden trachten op te leiden in een finaliteitopleiding die kan leiden tot tewerkstelling binnen de metaalsector provincie Antwerpen. VDAB Mechelen zal jaarlijks 24 werkzoekenden trachten op te leiden in een finaliteitopleiding die kan leiden tot tewerkstelling binnen de metaalsector provincie Antwerpen. De initiatieven in 2008 In het kader van de nieuwe overeenkomst leidde VDAB in de provincie Antwerpen volgende werkzoekenden op VDAB Antwerpen leidde: 65 werkzoekenden op tot lasser (die één of meerdere modules volgden), 12 werkzoekenden tot onderhoudsmecanicien, 3 werkzoekenden tot onderhoudselectomechanicien 24 werkzoekenden tot onderhoudselektricien. 41 werkzoekenden werkzoekenden tot elektromechanisch operator 13 werkzoekenden tot industrieel tekenaar + 9 werkzoekenden die een aantal tekenmodules volgden. 28 werkzoekenden kregen een opleiding Basistechnieken Metaal 190 werkzoekenden hebben samen 364 RX-lasexamens afgelegd In totaal werden manlesuren gerealiseerd. 28

29 Activiteitenverslag 2008 Projecten voor werkzoekende- risicogroepen Helper pijpfitter VDAB Herentals leidde: 20 werkzoekenden op tot (CNC)draaier en/of frezer, 30 werkzoekenden tot lasser 2 werkzoekenden tot onderhoudsmecanicien. 45 werkzoekenden kregen een opleiding Basistechnieken Metaal. In totaal werden manlesuren gerealiseerd. VDAB Mechelen leidde: 16 werkzoekenden op tot lasser. In totaal werden manlesuren gerealiseerd. Wat betreft de tewerkstelling van deze werkzoekenden kon VDAB vooralsnog geen uitsluitsel geven over de totale tewerkstelling (al dan niet binnen de sector). FTMA heeft de handen in elkaar geslagen met VDAB om een ad hoc opleiding voor werkzoekenden te organiseren en dit voor het knelpuntberoep van helper/pijpfitter. Deze opleiding is gestart in het najaar 2007 in het bedrijf Storc Mec. Het bedrijf zorgde ook voor een instructeur tijdens de duurtijd van de opleiding (vier maanden). Het probleem was het vinden van geschikte kandidaten (werkzoekenden). Via diverse kanalen (werkwinkels, advertentie in de streekkrant, VDAB-consulenten, brief naar werkzoekenden met technische achtergrond) hebben wij gepoogd voldoende werkzoekenden te informeren van dit gratis opleidingsproject met zo goed als gegarandeerde tewerkstelling. Toch kwamen er slechts een twintigtal geïnteresseerden naar de informatievergadering. Na de nodige selectiegesprekken konden we in december 2007 starten met acht kandidaten, waarvan er zeer snel een aantal afhaakten. Aan het einde van de opleiding zijn er uiteindelijk zes werkzoekenden doorgestroomd naar een IBO. Een vrij duur project dus met een zeer beperkt resultaat. 29

30 Campagnes voor het onderwijs Onze communicatiecampagnes ter promotie van het technisch- en beroepsonderwijs zijn gestart vanuit een aantal paradoxale vaststellingen: ten eerste zijn er in onze sector doorlopend vacatures, voornamelijk voor technische functies, die niet worden ingevuld bij gebrek aan degelijk geschoolde en gespecialiseerde jongeren of werklozen. Vaak handelt het hier over knelpuntberoepen, waarbij ook in crisis periode de vraag in ernstige mate het aanbod overtreft;» ten tweede bestaat bij heel wat deskundigen de indruk dat jongeren niet echt kiezen voor een technische- of beroepsopleiding, maar daar via een cascadesysteem in terechtkomen. Vaak kiezen ze eerst voor het algemeen secundair, daarna voor het technisch-, en tenslotte voor het beroepsonderwijs. Met alle frustraties en verloren jaren vandien;»»» ten derde wordt het technisch- en beroepsonderwijs nog steeds gehinderd door een soort negatief imago. Dit imagoprobleem slijt echter maar langzaam weg ondanks de toename van de intrinsieke kwaliteiten van dit onderwijs. Ook de toekomstmogelijkheden na het technisch- of beroepsonderwijs worden alsmaar ruimer. 30

31 Activiteitenverslag 2008 Campagnes voor het onderwijs Promotie FTMA stelt zich in het algemeen tot doel het imago van het technisch- en beroepsonderwijs aan te passen aan de veranderde realiteit en tegelijk de kwaliteit van dit onderwijs permanent te ondersteunen. Er komen steeds meer individuele aanvragen van scholen binnen tot financiële ondersteuning van hun open-deur dagen, info momenten en andere promotionele activiteiten. Daarom is er een actieplan uitgewerkt met drie speerpunten: per schooljaar krijgt elke school een budget van 3000 om promotie te maken voor de metaalrichtingen, in het kader b.v. van open-deur dagen. Deze aanvragen moeten wel eerst goedgekeurd worden door de raad van bestuur van FTMA; in 2008 hebben volgende scholen reeds een toelage gekregen ter ondersteuning van promotionele activiteiten of andere leuke ideeën: PTS Boom, TSM Mechelen, VTI Lier, GTI Mortsel, CDO Spoor 5 Mechelen, Sint Lambertusinstituut Heist o/d Berg, Spectrumschool Antwerpen, KTA De Beeltjes Westerlo en Sint-Jozef Schoten.; Ook Resoc Kempen die techniek karren heeft ontwikkeld, kreeg een ondersteuning.; we hebben actief meegewerkt aan de website Een website waar de beroepen in de metaal mooi zijn uitgewerkt en gelinkt aan mogelijke studierichtingen én hun respectievelijke scholen. Maar liefst 26 scholen in de provincie Antwerpen hebben hun gegevens op deze website ingevuld. Hieraan gekoppeld gaan is er eveneens een beroepengids ontwikkeld die we in samenwerking met onze collega s metaalfondsen over heel Vlaanderen verspreiden ; elke school heeft recht op een leuke FTMA-sweater per leerling en leerkracht uit de tweede en derde graad van de metaalrichtingen. Daarenboven willen we ook t-shirts maken die kunnen uitgedeeld worden aan b.v.deelnemers van open-deur dagen. Er zijn maar liefst 8000 sweaters verdeeld en 6300 t-shirts. 31

32 Samenwerking RTC Regionale Technologische Centra zijn samenwerkingsverbanden tussen de verschillende spelers in het opleidingsveld: scholen, VDAB, Syntra, bedrijfssectoren en ondernemingen. Ze ontmoeten er elkaar en werken samen om hoogtechnologische, dure infrastructuur en apparatuur voor TSO/BSO-scholen en andere opleidingsverstrekkers beschikbaar te stellen. Bij het RTC Antwerpen richt men zich binnen de studiegebieden mechanica-elektriciteit en chemie specifiek naar de beroepenvelden: procesoperatoren, onderhoudstechnici en kunstofbewerkers. De Raad van Bestuur van FTMA heeft zijn goedkeuring gegeven om in te staan voor de co-financiering van het RTC-project in Antwerpen. Het gaat in 2008 over een bedrag van

33 Activiteitenverslag 2008 Campagnes voor het onderwijs Opleiding voor leerkrachten en leerlingen Situatieschets In ruil voor gratis opleidingsuren (4.656 voor werknemers en voor leerkrachten en leerlingen uit het TSO/BSO) investeert FTMA euro in de uitbouw van opleidingspatrimonium en didactisch materiaal ten behoeve van de secties Metaal, meer specifiek de sectie electromechanica die onder het eigen beheer van de VDAB-centra, provincie Antwerpen, staan. Wat krijgen de scholen in ruil? De organisatiekost is ten laste van FTMA wanneer het dossier voor de start van de opleiding werd ingediend bij FTMA. Feiten en cijfers: Opleidingen 15 Scholen 13 Deelnemers 47 Lesuren 536 Manlesuren 1440 Vanaf 2008 kunnen leerkrachten via FTMA gratis 5 lascertificaten behalen bij VDAB. In 2008 ontving FTMA 6 aanvragen goed voor een totaal van 15 certificaten en 7 diploma s wat overeenkomt met een kost van De volgende opleidingen werden o.a. het afgelopen jaar ingericht: TIG-lassen Europees hoeknaadlasser met electrode/halfautomaat Koeltechnieken voor onderhoudstechnici CNC Draaien/Frezen Autocad Metaal basistechnieken Hoeknaadlassen Plc 33

34 VCA voor leerlingen Specifieke lasopleidingen voor leerlingen en leerkrachten van het technisch en beroepsonderwijs Het VCA-certificeringssysteem heeft sinds enige tijd een vaste plaats verworven in onze sector. Steeds meer werknemers hebben dit attest nodig om opdrachten te mogen uitvoeren. Om jongeren een extra troef te geven wanneer ze zich op de arbeidsmarkt begeven, heeft FTMA besloten om de volledige VCA-examenkost te betalen voor alle leerlingen uit de richtingen metaal en elektrotechniek in de provincie Antwerpen. Het betreft een tussenkomst pro rata van 25 euro per leerling. In 2008 ontving FTMA 18 subsidieaanvragen, voor in totaal 986 leerlingen die deelnamen aan een examen VCA. Wat dus overeenkomt met een kost van Bedrijven die specifieke initiatieven nemen voor het geven van vakgerichte vorming aan leerlingen en leerkrachten van technisch- en beroepsonderwijs worden door FTMA gesubsidieerd. In 2008 zijn er specifieke opleidingen fotolassen doorgegaan voor leerlingen van diverse zevende specialisatiejaren fotolassen en dit in samenwerking met Van Hool. Bij de firma Stork hebben we dan weer mee de zaterdagopleidingen lassen en pijpfitten gefinancierd voor leerlingen uit het technisch onderwijs. En bij Continental te Mechelen worden de acties die het bedrijf organiseert met scholen in de omgeving eveneens ondersteund. 34

35 Activiteitenverslag 2008 Campagnes voor het onderwijs Mecatrophy Mecatrophy is een wedstrijd, georganiseerd door Inom, voor leerlingen van het 6de en 7de jaar Metaal, afdeling werktuigmachines. Vorig schooljaar vond de wedstrijd voor de derde keer plaats in Vlaanderen. Aan Mecatrophy werkten de sociale partners uit de metaal- en technologische sector (Paritair Comité 111/.1.2.3) mee, de opleidingscentra van VDAB, Dienst Beroepsopleiding departement Onderwijs (DBO) en de bedrijven uit de metaal en technologische industrie. Waar voordien alleen Inom in stond voor de organisatie hebben nu ook de provinciale opleidingsfondsen meegewerkt. Alle technische beroepsscholen in Vlaanderen kunnen deelnemen met maximaal twee leerlingen per school, voornamelijk de richtingen mechanische vormgevingstechnieken en werktuigmachines hebben zich vorig jaar ingeschreven. Alle richtingen die iets te maken hebben met draaien-frezen komen in aanmerking, bijvoorbeeld matrijzenbouw. De opdracht van Mecatrophy situeerde zich net als bij de vorige edities binnen het conventionele draaien-frezen. De opgelegde stukken in beide ronden bestonden telkens uit industriële toepassingen. In de eerste ronde maakten de leerlingen hun opdracht in een opleidingscentrum van VDAB, zij hadden hiervoor twee dagen de tijd en kregen de opdracht op voorhand. De 10 beste leerlingen gingen door naar de finale. Daar kregen ze een nieuwe opdracht die zij op max. 5 dagen moesten afwerken op productiemachines in een bedrijf en onder begeleiding van een ervaren bedrijfsmedewerker. De juryleden kozen de tekening en beoordeelden de stukken. In deze editie hebben de provinciale sectorfondsen dus ook geparticipeerd in de organisatie. Een krachtig partnership tussen INOM-Arbeiders en de regionale fondsen zorgt ervoor dat het draagvlak van de Mecatrophy vergroot wordt, en dat de wedstrijd een nieuw elan krijgt en verder kan groeien. Samenwerking met de regionale fondsen betekent een extra troef: dankzij hun intense lokale verwevenheid hebben ze erg nuttige contacten met bedrijven en scholen in hun regio; ze beschikken over heel wat know-how die ze kunnen gebruiken om nieuwe ideeën te formuleren, de wedstrijd bij te sturen waar nodig, sponsors te zoeken, prijzen mee te kiezen etc. In het kader van Mecatrophy zijn er door FTMA bezoeken georganiseerd voor de deelnemende scholen en dit aan de volgende bedrijven: Atlas Copco, CNH, Continental en Hansen Transmission. Negen scholen uit de provincie Antwerpen hebben deelgenomen aan de wedstrijd. 35

Activiteitenverslag 2011

Activiteitenverslag 2011 Activiteitenverslag 2011 Overzicht opleidingsinitiatieven voor werknemers projecten voor werkzoekenden talentenfabriek campagnes voor het onderwijs Opleidingsinitiatieven voor werknemers jaarbudget en

Nadere informatie

FTMA ACTIVITEITENVERSLAG 2007 9/08/2012 1

FTMA ACTIVITEITENVERSLAG 2007 9/08/2012 1 FTMA ACTIVITEITENVERSLAG 2007 9/08/2012 1 OVERZICHT Opleidingsinitiatieven voor werknemers Projecten voor werkzoekenden Campagnes voor het onderwijs Extra inning 0,10% ANTTEC 9/08/2012 Opleidingsinitiatieven

Nadere informatie

Ondersteuningsgids 2015. FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen

Ondersteuningsgids 2015. FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen Ondersteuningsgids 2015 FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen Initiatieven voor uw arbeiders Wat kan u als bedrijf recuperen? Uw jaarbudget= 35 x aantal arbeiders in dienst op 31/12 van het voorgaande

Nadere informatie

Ondersteuningsgids 2013. FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen

Ondersteuningsgids 2013. FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen Ondersteuningsgids 2013 FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen Initiatieven voor uw arbeiders Wat kan u als bedrijf recuperen? Uw jaarbudget= 30 x aantal arbeiders in dienst op 31/12 van het voorgaande

Nadere informatie

Ondersteuningsgids 2015. FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen

Ondersteuningsgids 2015. FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen Ondersteuningsgids 2015 FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen Initiatieven voor uw arbeiders Wat kan u als bedrijf recuperen? Uw jaarbudget= 35 x aantal arbeiders in dienst op 31/12 van het voorgaande

Nadere informatie

Activiteitenverslag 2012

Activiteitenverslag 2012 Activiteitenverslag 2012 1 Overzicht evolutie sector opleidingsinitiatieven voor werknemers projecten voor werkzoekenden campagnes voor het onderwijs 25 jaar FTMA Talentenfabriek samenwerking VIBAM activiteitenverslag

Nadere informatie

ACTIVITEITENVERSLAG 2010 FTMA

ACTIVITEITENVERSLAG 2010 FTMA ACTIVITEITENVERSLAG 2010 FTMA 1 OVERZICHT Opleidingsinitiatieven voor werknemers Projecten voor werkzoekenden Campagnes voor het onderwijs Denkdagen 2010. ANTTEC 21/06/2011 2 OPLEIDINGSINITIATIEVEN VOOR

Nadere informatie

Ondersteuningsgids FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen

Ondersteuningsgids FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen Ondersteuningsgids 2019 FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen Initiatieven voor uw arbeiders Wat kan u als bedrijf recuperen? Uw jaarbudget= 35 x aantal arbeiders in dienst op 31/12 van het voorgaande

Nadere informatie

Ondersteuningsgids FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen

Ondersteuningsgids FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen Ondersteuningsgids 2018 FTMA vzw PC 111.1&2 Provincie Antwerpen Initiatieven voor uw arbeiders Wat kan u als bedrijf recuperen? Uw jaarbudget= 35 x aantal arbeiders in dienst op 31/12 van het voorgaande

Nadere informatie

Betreft : Maatregelen ten voordele van de vorming en opleiding van risicogroepen in 2015-2016.

Betreft : Maatregelen ten voordele van de vorming en opleiding van risicogroepen in 2015-2016. AAN ALLE LEDEN VAN HET SOCIAAL FONDS LOMPEN MVB/G/WINW/CIRCULAIRES FONDS//SOCIALES 2016/ CHIFFONS/CHIFFONS 001 NL RISICOGROEPEN Brussel, 20 januari 2016 Mijne heren, Betreft : Maatregelen ten voordele

Nadere informatie

PREAMBULE TITEL I TOEPASSINGSGEBIED

PREAMBULE TITEL I TOEPASSINGSGEBIED 1/6 Collectieve arbeidsovereenkomst van 11 maart 2014, gesloten in de schoot van het Paritair Comité voor het Glasbedrijf, betreffende de inspanningen ten gunste van de personen die tot de risicogroepen

Nadere informatie

Activiteitenverslag 2013

Activiteitenverslag 2013 Activiteitenverslag 213 Algemene Vergadering 6 juni 214 een initiatief van 1 Agenda Doelpubliek & bereik Activiteiten Coachen, Adviseren en Begeleiden Opleiding werknemers Zoekopdrachten Opleiding werkzoekenden

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

LIMTEC -ANTTEC. Limburgs Technologiecentrum van de Metaalsector. Antwerps Technologiecentrum van de Metaalsector. Benny Siemons

LIMTEC -ANTTEC. Limburgs Technologiecentrum van de Metaalsector. Antwerps Technologiecentrum van de Metaalsector. Benny Siemons LIMTEC -ANTTEC Limburgs Technologiecentrum van de Metaalsector Antwerps Technologiecentrum van de Metaalsector Benny Siemons Initiatiefnemers LIMTEC -ANTTEC LIMTEC : oktober 1997 Opleidingsfondsen metaalsector

Nadere informatie

JAARACTIEPLAN Sept 2015 Aug 2016 RTC Vlaams-Brabant VZW

JAARACTIEPLAN Sept 2015 Aug 2016 RTC Vlaams-Brabant VZW JAARACTIEPLAN Sept 2015 Aug 2016 RTC Vlaams-Brabant VZW Periode 1 september 2015-31 augustus 2016 Goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 17/06/2015 1 Inleiding RTC Vlaams-Brabant vzw wil, net als zijn

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Trefdag Arbeidsbemiddelaars 21/10/2011. Vele wegen leiden naar Verpleegkunde

Trefdag Arbeidsbemiddelaars 21/10/2011. Vele wegen leiden naar Verpleegkunde Trefdag Arbeidsbemiddelaars 21/10/2011 Vele wegen leiden naar Verpleegkunde 1 FE.BI Sociaal Fonds voor de privé-ziekenhuizen Het sociaal fonds voor de privé-ziekenhuizen financiert en organiseert opleidingen

Nadere informatie

I B O. Een werknemer op maat gemaakt. 1. IBO = training-on-the-job. IBO = 'werkplekleren' IBO = 'een werknemer op maat'

I B O. Een werknemer op maat gemaakt. 1. IBO = training-on-the-job. IBO = 'werkplekleren' IBO = 'een werknemer op maat' I B O Een werknemer op maat gemaakt Eén van de kernopdrachten van de VDAB bestaat uit het verstrekken van opleiding. Het tekort aan specifiek geschoold personeel en de versnelde veranderingen in de werkomgeving

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

TRAINING & OPLEIDING Opleidingen in de lift: + 25% in 2001

TRAINING & OPLEIDING Opleidingen in de lift: + 25% in 2001 TRAINING & OPLEIDING Opleidingen in de lift: + 25% in 2001 Training en opleiding (T&O) van werkzoekenden en werknemers is één van de kerntaken van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding

Nadere informatie

Jaarverslag Herplaatsingsfonds. 1.1 Aanvragen voor outplacementbegeleiding

Jaarverslag Herplaatsingsfonds. 1.1 Aanvragen voor outplacementbegeleiding Jaarverslag Herplaatsingsfonds 1.1 Aanvragen voor outplacementbegeleiding Het Herplaatsingsfonds financiert de outplacementbegeleiding van alle ontslagen werknemers tewerkgesteld in bedrijven in het Vlaamse

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

De (her)waardering van het diploma lassen.

De (her)waardering van het diploma lassen. De (her)waardering van het diploma lassen. 1 Het beroep van lasser is nog steeds een kwalitatief knelpuntberoep in Limburg. 1.1 Toekomstige onderwijskwalificaties Het voldoen aan de (toekomstige) onderwijskwalificaties

Nadere informatie

Enkele cijfers Vaststellingen en antwoorden. Focus op. Jobkanaal Diversiteitsplannen Jobcoaching IBO Financiële tewerkstellingsmaatregelen

Enkele cijfers Vaststellingen en antwoorden. Focus op. Jobkanaal Diversiteitsplannen Jobcoaching IBO Financiële tewerkstellingsmaatregelen Kunnen kansengroepen de krapte doen vergeten? Steve Vanhorebeek. Enkele cijfers Vaststellingen en antwoorden Jobkanaal Diversiteitsplannen Jobcoaching IBO Financiële tewerkstellingsmaatregelen Focus op

Nadere informatie

Initiatieven om de insluiting te bevorderen in de bouwsector. Een aanpak in de breedte en in de diepte

Initiatieven om de insluiting te bevorderen in de bouwsector. Een aanpak in de breedte en in de diepte Initiatieven om de insluiting te bevorderen in de bouwsector Een aanpak in de breedte en in de diepte Een beeld van de bouwsector De sector in aantallen 160.000 bouwvakarbeiders 30.000 ondernemingen Typische

Nadere informatie

Deel 7 ANDERE OPLEIDINGSVORMEN. Hoofdstuk 1 : VDAB-opleidingen

Deel 7 ANDERE OPLEIDINGSVORMEN. Hoofdstuk 1 : VDAB-opleidingen Deel 7 ANDERE OPLEIDINGSVORMEN Hoofdstuk 1 : VDAB-opleidingen 7 Schooljaar 2002-2003 BEROEPSOPLEIDING VAN DE VDAB Aantal beëindigde opleidingen, opgesplitst naar activiteit werknemers - werkzoekenden 2002

Nadere informatie

AAN ALLE LEDEN VAN HET SOCIAAL FONDS ALLERLEI PRODUCTEN. Brussel, 15 januari 2016

AAN ALLE LEDEN VAN HET SOCIAAL FONDS ALLERLEI PRODUCTEN. Brussel, 15 januari 2016 AAN ALLE LEDEN VAN HET SOCIAAL FONDS ALLERLEI PRODUCTEN MVB/WINWORD/SOCIAL/CIRCULAIRES FONDS/ SOCIALES 2016/ DIVERS/PROD DIV 002 FORM GROUPE A RISQUE NL Brussel, 15 januari 2016 Betreft : Regeling om financiële

Nadere informatie

Werkvormm vzw. Containerherstelling

Werkvormm vzw. Containerherstelling Werkvormm vzw Opleiding containerhersteller Containerherstelling 1 Werkvormm is een letterwoord Het staat voor; Werk door Vorming, Opleiding, Re-ïntegratie, resocialisatie, rehabilitatie en zolang het

Nadere informatie

Leren. Werkervaring & Werkplekleren. 27 november 2012 29-5-2013. Wat is werkplekleren?

Leren. Werkervaring & Werkplekleren. 27 november 2012 29-5-2013. Wat is werkplekleren? Werkervaring & Werkplekleren 27 november 2012 Wat is werkplekleren? Leren Op de werkplek (productieomgeving) Gestructureerd en systematisch (met opleidingsplan) Situatiegebonden maar leidt naar overdraagbare

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

De startbaanovereenkomst

De startbaanovereenkomst De startbaanovereenkomst Petra Dombrecht Stafmedewerker Team Lokale Economie en Werkgelegenheid VVSG Inhoud Startbaan Types startbaanovereenkomst Startbaanverplichting voor het lokaal bestuur Voordelen

Nadere informatie

www.weerwerkpremie.be

www.weerwerkpremie.be www.weerwerkpremie.be Handleiding bij het besluit van de Vlaamse Regering van 24 juni 2005 Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 6/2005 Inhoud Woord vooraf 2 1. Op wie is de maatregel van toepassing? 3

Nadere informatie

Interventiedienst Limburg Sociale interventieadviseurs

Interventiedienst Limburg Sociale interventieadviseurs Info VDAB diensten 3 Inhoud De sociale interventiedienst Verschil VDAB/RVA Inschrijving bij de VDAB Taken en werking VDAB Cv-databank werkgevers Knelpuntberoepen (VDAB) Opleidingen Website VDAB 3 Interventiedienst

Nadere informatie

Korte schets van de problematiek

Korte schets van de problematiek Korte schets van de problematiek 1 Hoofdstuk Titel Enkele cijfers WERKZAAMHEIDSGRAAD NAAR LEEFTIJD EN PER OPLEIDINGSNIVEAU (2007-2012) Bron: VDAB (Bewerking Departement WSE/Steunpunt WSE) 2 Hoofdstuk Titel

Nadere informatie

25 september Werkplekleren

25 september Werkplekleren 25 september 2017 Werkplekleren Werkplekleren bij VDAB Leeractiviteiten Aanleren en toepassen van competenties algemene, arbeids- en beroepsgerichte competenties In een werksituatie die een leeromgeving

Nadere informatie

2 '%" 3( 1%$! 2 %/!" 2 2 -.-" 22 4) / 5 %/. 5 -.-" 6 %/.% 6 -!7"8 6 ). 9 -.-" : -!

2 '% 3( 1%$! 2 %/! 2 2 -.- 22 4) / 5 %/. 5 -.- 6 %/.% 6 -!78 6 ). 9 -.- : -! #$ &' ())*''*+,'+'+*''-.'+ 01 ' 2 ' 1 3( 1$ 01. 2 2 2 -.- 22 4) 0-5. 5 -.- 6. 6-78 6 ). 9-9 -.- : *# : - # $ & '()$ * +(, -.0 1 2.3 454 46 +)( +75, +75, # '8)6 & ')(5 * ')(5 - ')(5 1 ')(5 ' ''4 ' 5'' 97

Nadere informatie

TOEKOMST VOOR JOBS ACHTER DE MODESCHERMEN? ABSOLUUT!

TOEKOMST VOOR JOBS ACHTER DE MODESCHERMEN? ABSOLUUT! TOEKOMST VOOR JOBS ACHTER DE MODESCHERMEN? ABSOLUUT! 1. VASTSTELLINGEN Januari 2008: Fashionate about creativity : kwantitatief gebrek aan gekwalificeerd personeel (patronenmaker - modellenstikster) Verwarring

Nadere informatie

I. Wie is de uitzendkracht?

I. Wie is de uitzendkracht? I. Wie is de uitzendkracht? 01. De uitzendmarkt in cijfers (2013) 534.460 uitzendkrachten 162,49 miljoen gepresteerde uren 4.044,7 miljoen euro omzet Elke dag worden gemiddeld 82.819 uitzendkrachten tewerkgesteld

Nadere informatie

1/09/ /12/2015

1/09/ /12/2015 Extra tewerkstellingsplaatsen in PC 319.01 voor laatstejaars studenten uit het deeltijds onderwijs 1/09/2014 31/12/2015 BROCHURE VOOR CLW PC 319.01 1. Het project Werken en studeren Situering project Eind

Nadere informatie

Onze mensen moeten hun loopbaan meer in eigen handen kunnen nemen VAN OPLEIDINGS FONDSEN NA A R LOOPBAANFONDSEN IN DE METAALINDUSTRIE Op maandag 10 de

Onze mensen moeten hun loopbaan meer in eigen handen kunnen nemen VAN OPLEIDINGS FONDSEN NA A R LOOPBAANFONDSEN IN DE METAALINDUSTRIE Op maandag 10 de Onze mensen moeten hun loopbaan meer in eigen handen kunnen nemen VAN OPLEIDINGS FONDSEN NA A R LOOPBAANFONDSEN IN DE METAALINDUSTRIE Op maandag 10 december 2018 schreven de werknemers- en werkgeversorganisaties

Nadere informatie

A D V I E S Nr. 1.747 ----------------------------- Zitting van woensdag 13 oktober 2010 -------------------------------------------------

A D V I E S Nr. 1.747 ----------------------------- Zitting van woensdag 13 oktober 2010 ------------------------------------------------- A D V I E S Nr. 1.747 ----------------------------- Zitting van woensdag 13 oktober 2010 ------------------------------------------------- Outplacement - werknemers van beschutte en sociale werkplaatsen

Nadere informatie

ABVV-METAAL MWB ACV-METAAL EISENBUNDEL GARAGES (PC 112)

ABVV-METAAL MWB ACV-METAAL EISENBUNDEL GARAGES (PC 112) ABVV-METAAL MWB ACV-METAAL EISENBUNDEL GARAGES (PC 112) 2009 2010 Nationaal akkoord voor een periode van 2 jaar, met prioriteit voor inkomens- en werkzekerheid. Uitvoeren van de maatregelen van het IPA

Nadere informatie

EEN OVERZICHT VAN 5 JAAR WERKERVARINGSPLAATSEN IN DE SOCIAL PROFIT

EEN OVERZICHT VAN 5 JAAR WERKERVARINGSPLAATSEN IN DE SOCIAL PROFIT EEN OVERZICHT VAN 5 JAAR WERKERVARINGSPLAATSEN IN DE SOCIAL PROFIT PERIODE 211-21 december 21 - Noerens Veerle 1. INLEIDING In het Vlaams Intersectoraal Akkoord voor de social profit verbinden de sociale

Nadere informatie

Rapport doorstroming 2007-2008

Rapport doorstroming 2007-2008 Rapport doorstroming 2007-2008 Inhoudstafel 1. Inleiding...4 2. Overzicht doorstroming...5 3. Voltijds onderwijs (TSO, BSO & BuSO)...6 3.1. Doorstroming per gewest 07-08...6 3.2. Evolutie per gewest...6

Nadere informatie

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.8 - Mei 2008-179-

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.8 - Mei 2008-179- Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.8 - Mei 2008-179- VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN FRANK VANDENBROUCKE VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN WERK, ONDERWIJS

Nadere informatie

Tewerkstellingsfonds PC 152 arbeiderspersoneel in het vrij gesubsidieerd onderwijs

Tewerkstellingsfonds PC 152 arbeiderspersoneel in het vrij gesubsidieerd onderwijs DIENST BELEIDSCOÖRDINATIE Brussel, 17 september 2009 VSKO/DB/09.04 Tewerkstellingsfonds PC 152 arbeiderspersoneel in het vrij gesubsidieerd onderwijs TWEEDE OPROEP OMZETTING VAN 10-MAANDENCONTRACTEN NAAR

Nadere informatie

Informatiebrochure Sociaal Fonds N

Informatiebrochure Sociaal Fonds N CSC Informatiebrochure Sociaal Fonds N 202.01 Belgische Confederatie van de Broodbakkerij - Banketbakkerij - Chocoladebewerking - IJsbereiding (B.B.C.I.) v.z.w. Confédération belge de la Boulangerie -

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Gezamenlijke doelstellingen

Gezamenlijke doelstellingen 1 Gezamenlijke doelstellingen Stad Antwerpen Lokale tewerkstelling Ondersteunen onderwijs Antwerpen fvb-ffc Constructiv Gekwalificeerde bouwvakarbeiders Eén loket voor iedereen. VDAB Arbeidsbemiddeling

Nadere informatie

Socioprofessionele reïntegratie. Conny Daens, GTB

Socioprofessionele reïntegratie. Conny Daens, GTB Socioprofessionele reïntegratie Conny Daens, GTB GTB - dienst, vzw die vanuit de werkwinkels heel nauw samenwerkt met VDAB binnen een samenwerkingsakkoord voor personen met een werkvraag. - Onderscheidt

Nadere informatie

1. Op welke manier wordt deze samenwerking tussen steden/gemeenten, de VDAB en de bouwsector concreet ingevuld?

1. Op welke manier wordt deze samenwerking tussen steden/gemeenten, de VDAB en de bouwsector concreet ingevuld? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 420 van JAN HOFKENS datum: 6 maart 2015 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT VDAB - Samenwerkingsverband BouwKan met bouwsector De bestaande

Nadere informatie

Informatiebrochure Sociaal Fonds N 201

Informatiebrochure Sociaal Fonds N 201 CSC Informatiebrochure Sociaal Fonds N 201 Belgische Confederatie van de Broodbakkerij - Banketbakkerij - Chocoladebewerking - IJsbereiding (B.B.C.I.) v.z.w. Confédération belge de la Boulangerie - Pâtisserie

Nadere informatie

Paritair Fonds ten voordele van de Risicogroepen voor de Apotheken en de Tariferingsdiensten

Paritair Fonds ten voordele van de Risicogroepen voor de Apotheken en de Tariferingsdiensten "FONDS 313" Paritair Fonds ten voordele van de Risicogroepen voor de Apotheken en de Tariferingsdiensten 1 Aan de werknemers en werkgevers in de apotheken en tariferingsdiensten1 Bij CAO van 9 juni 1997

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Werking INL-ploegen 2014-2015. Jaarvergadering 24 september 2015

Werking INL-ploegen 2014-2015. Jaarvergadering 24 september 2015 Werking INL-ploegen 2014-2015 Jaarvergadering 24 september 2015 De essentie Verlenging Samenwerkingsakkoord 2008 2013 met 2 jaar: 2014-2015 Dubbel doel: natuur- en landschapsbeleid uitvoeren inzet van

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Vergadering van 26 mei 2016 Verslag van de deputatie Bevoegd deputatielid: Ludwig Caluwé Telefoon: 03 240 52 48 Agenda nr. 3/1 Budget 2016. Exploitatiebudget - Beleidsdomeinen

Nadere informatie

ZEKER WERK STERK AFDELING MECHANICA TECHNISCH INDUSTRIËLE ONDERHOUDSTECHNIEKEN SECUNDAIR NA SECUNDAIR

ZEKER WERK STERK AFDELING MECHANICA TECHNISCH INDUSTRIËLE ONDERHOUDSTECHNIEKEN SECUNDAIR NA SECUNDAIR SECUNDAIR NA SECUNDAIR AFDELING MECHANICA ONDERHOUDSTECHNIEKEN Roze 131, 9900 Eeklo secretariaat@ptieeklo.be www.facebook.be/ptieeklo www.ptieeklo.be 09 370 73 73 Science Technology Engineering Maths TECHNISCH

Nadere informatie

Toelichtingsnota met betrekking tot de opleidingsactiviteiten opgenomen in de sociale balans

Toelichtingsnota met betrekking tot de opleidingsactiviteiten opgenomen in de sociale balans Balanscentrale Toelichtingsnota met betrekking tot de opleidingsactiviteiten opgenomen in de sociale balans Onderhavige tekst werd opgesteld door de Balanscentrale van de Nationale Bank van België in samenwerking

Nadere informatie

2 Evaluatie door de stuurgroep onderwijs aan gedetineerden

2 Evaluatie door de stuurgroep onderwijs aan gedetineerden Evaluatie van het onderwijsaanbod in de gevangenissen in Vlaanderen en Brussel in functie van de Vlaamse leidraad voor het onderwijsaanbod in de gevangenissen Syntheserapport 22 maart 2017 1 Inleiding

Nadere informatie

AIRCO, een RTC project

AIRCO, een RTC project Terugwinning van gefluoreerde broeikasgassen uit klimaatregelingssystemen in bepaalde motorvoertuigen AIRCO, een RTC project Externe certificaten en onderwijs 19 december 2012 Vlor studiedag Agenda Uitleg

Nadere informatie

Aanbeveling. van de werkgroep bouw van de sectoriële commissie hout en bouw Bedrijfsoverschrijdende projecten m.b.t. diversiteit

Aanbeveling. van de werkgroep bouw van de sectoriële commissie hout en bouw Bedrijfsoverschrijdende projecten m.b.t. diversiteit Brussel, 5 maart 2004 050304_Aanbeveling_wg_bouw_mbt_diversiteit Aanbeveling van de werkgroep bouw van de sectoriële commissie hout en bouw Bedrijfsoverschrijdende projecten m.b.t. diversiteit INHOUD INHOUD...

Nadere informatie

Hoe ziet je schooljaar eruit?

Hoe ziet je schooljaar eruit? Wat is het? Hoe ziet je schooljaar eruit? Soorten overeenkomsten Bij duaal leren leer je vaardigheden in je school, Centrum voor Deeltijds Onderwijs of in je Syntra-lesplaats en op de werkvloer. Wil je

Nadere informatie

Fonds Sociale Maribel Vlaamse welzijns- en gezondheidssector

Fonds Sociale Maribel Vlaamse welzijns- en gezondheidssector PARITAIR COMITE 331 VOOR DE VLAAMSE WELZIJNS- EN GEZONDHEIDSSECTOR Fonds Sociale Maribel Vlaamse welzijns- en gezondheidssector Kamer Kinderopvang (KO) Jaarverslag Sociale Maribel 2014 Sainctelettesquare

Nadere informatie

RTC informeert! Infomoment 20/10/2015

RTC informeert! Infomoment 20/10/2015 Infomoment 20/10/2015 Infomoment: Welkom (Mil Kooyman, voorzitter RTC Oost-Vlaanderen) RTC-beheersovereenkomst 2015-2020: situering en toelichting en acties (Emmanuel Depoortere, coördinator RTC Oost-Vlaanderen)

Nadere informatie

DIVERSITEITSPLANNEN IN HET ONDERWIJS

DIVERSITEITSPLANNEN IN HET ONDERWIJS DIVERSITEITSPLANNEN IN HET ONDERWIJS Een school die een efficiënt diversiteitsbeleid voert heeft oog voor de capaciteiten en de verscheidenheid van elk personeelslid/leerling. Nu zijn er heel wat scholen

Nadere informatie

Creatief aanwerven loont. 3 november 2015. Werkplekleren Tewerkstellingsmaatregelen

Creatief aanwerven loont. 3 november 2015. Werkplekleren Tewerkstellingsmaatregelen Creatief aanwerven loont 3 november 2015 Werkplekleren Tewerkstellingsmaatregelen WERKPLEKLEREN WPL Werkplekleren: productenvdab Leeractiviteiten die gericht zijn op het aanleren en toepassen van algemene,

Nadere informatie

Geef een jongere een kans met een instapstage, omdat instappen werkt, 1

Geef een jongere een kans met een instapstage, omdat instappen werkt, 1 Geef een jongere een kans met een instapstage, omdat instappen werkt, 1 infodocument werkgever 2015 Wil je een schoolverlater zonder diploma secundair onderwijs kansen bieden om onze sector te leren kennen

Nadere informatie

Deel 7 ANDERE OPLEIDINGSVORMEN. Hoofdstuk 1 : VDAB-opleidingen

Deel 7 ANDERE OPLEIDINGSVORMEN. Hoofdstuk 1 : VDAB-opleidingen Deel 7 ANDERE OPLEIDINGSVORMEN Hoofdstuk 1 : VDAB-opleidingen 7 BEROEPSOPLEIDING VAN DE VDAB Aantal beëindigde opleidingen, opgesplitst naar activiteit werknemers - werkzoekenden 2003 Werknemers Uren Werkzoekenden

Nadere informatie

Arbeid biedt een maatschappelijke meerwaarde ten opzichte van inactiviteit. 3

Arbeid biedt een maatschappelijke meerwaarde ten opzichte van inactiviteit. 3 17 SOCIALE ECONOMIE 18 Sociale economie Iedereen heeft recht op een job, ook de mensen die steeds weer door de mazen van het net vallen. De groep werkzoekenden die vaak om persoonlijke en/of maatschappelijke

Nadere informatie

SFSCW. Ondersteuning van vormingsbeleid voor risicogroepwerknemers in de socioculturele sector gids voor aanvragers. 2007 - Versie 2.

SFSCW. Ondersteuning van vormingsbeleid voor risicogroepwerknemers in de socioculturele sector gids voor aanvragers. 2007 - Versie 2. SFSCW 2007 - Versie 2.0 Ondersteuning van vormingsbeleid voor risicogroepwerknemers in de socioculturele sector gids voor aanvragers SFSCW Vlaamse social-profitfondsen vzw Inhoudstafel 1. Het Sociaal Fonds

Nadere informatie

FAQ. Sleutelwoorden Vragen Antwoord A. ALGEMEEN

FAQ. Sleutelwoorden Vragen Antwoord A. ALGEMEEN FAQ Algemene uitvoeringsbepalingen van de maatregelen ten gunste van de tewerkstelling van jongeren in sociaal profitsector voortspruitend uit de wet van 23 december 2005 betreffende het generatiepact

Nadere informatie

VTI School voor wetenschap en techniek

VTI School voor wetenschap en techniek VTI School voor wetenschap en techniek Het VTI staat bekend als de school voor wetenschap en techniek. Vanaf het eerste leerjaar A kun je in de optie Industriële Wetenschappen STEM alle facetten van STEM

Nadere informatie

Modernisering van de uitzendwetgeving

Modernisering van de uitzendwetgeving Modernisering van de uitzendwetgeving De sociale partners van de interim-sector hebben lang onderhandeld m.b.t. de regelgeving rond de modernisering van de uitzendarbeid. Ze zijn tot een volledig akkoord

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Voor het jaar 2014 is in de opstart van individuele beroepsopleidingen (IBO) voorzien.

Voor het jaar 2014 is in de opstart van individuele beroepsopleidingen (IBO) voorzien. SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 64 van MARTINE TAELMAN datum: 17 oktober 2014 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Tewerkstellingsmaatregelen voor jongeren - Stand van zaken

Nadere informatie

FOD WASO Voorzitter van het Paritair Comité 337 Ernest Blerotstraat, BRUSSEL I. ORGANISATOR VAN DE OPLEIDING. Voorwaarden

FOD WASO Voorzitter van het Paritair Comité 337 Ernest Blerotstraat, BRUSSEL I. ORGANISATOR VAN DE OPLEIDING. Voorwaarden AANVRAAGFORMULIER te voegen bij het PROGRAMMA van de opieidingen voorgelegd voor erkenning in het kader van het Betaald Educatief Verlof door het Aanvullend paritair comité voor de non-profitsector (PC

Nadere informatie

Draaiboek gebruik rapporteringsdocument outplacementbegeleiding (versie 07/2015)

Draaiboek gebruik rapporteringsdocument outplacementbegeleiding (versie 07/2015) Draaiboek gebruik rapporteringsdocument outplacementbegeleiding (versie 07/2015) Het rapporteringsdocument outplacementbegeleiding wordt gebruikt om de begeleiding van het outplacementkantoor op te volgen.

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. Bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. Bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum Bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

TE VOLGEN PROCEDURE BEV-SECTORALE BEROEPSOPLEIDINGEN

TE VOLGEN PROCEDURE BEV-SECTORALE BEROEPSOPLEIDINGEN TE VOLGEN PROCEDURE BEV-SECTORALE BEROEPSOPLEIDINGEN WAT IS BEV? Het Betaald Educatief Verlof kan omschreven worden als het recht toegekend aan werknemers uit de privé-sector om erkende opleidingen te

Nadere informatie

INFO-BROCHURE CENTRUM DEELTIJDS ONDERWIJS T.I. SINT-LODEWIJK

INFO-BROCHURE CENTRUM DEELTIJDS ONDERWIJS T.I. SINT-LODEWIJK INFO-BROCHURE CENTRUM DEELTIJDS ONDERWIJS T.I. SINT-LODEWIJK Halmstraat 6 A - 3600 Genk Tel: 089 38 58 12-089 84 30 58 Fax: 089 38 58 12 E-mail: dbso.tisl.genk@skynet. Verbonden aan : INFO-BRUCHURE Technisch

Nadere informatie

Paritair Comité voor de houtnijverheid. 1250300 Houthandel

Paritair Comité voor de houtnijverheid. 1250300 Houthandel Paritair Comité voor de houtnijverheid 1250300 Houthandel Anciënniteitspremie... 2 Collectieve arbeidsovereenkomst van 22 juni 2009 (94.291)... 2 Eco-cheques... 3 Collectieve arbeidsovereenkomst van 27

Nadere informatie

Je vormingsfonds in actie

Je vormingsfonds in actie Je vormingsfonds in actie Nieuwsflash PC 329 Februari 2015 Optimaliseer de opleidingen en tewerkstellingen in je organisatie. Verken het aanbod 2015 van het SFSCW en VIVO vzw. Midden december 2014 kreeg

Nadere informatie

Duaal leren, dat is vaardigheden ontwikkelen op school én op de werkvloer. Dat biedt heel wat voordelen voor alle partijen. Als jongere vind je na je

Duaal leren, dat is vaardigheden ontwikkelen op school én op de werkvloer. Dat biedt heel wat voordelen voor alle partijen. Als jongere vind je na je Duaal leren Duaal leren, dat is vaardigheden ontwikkelen op school én op de werkvloer. Dat biedt heel wat voordelen voor alle partijen. Als jongere vind je na je studies sneller een job én ben je helemaal

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Art. 1. Toepassingsgebied

Art. 1. Toepassingsgebied Reglement tot het bekomen van een financiële tussenkomst van het Waarborg en Sociaal Fonds Horeca en Aanverwante bedrijven voor interne bedrijfsopleidingen voor bedrijven van meer dan 50 werknemers. Art.

Nadere informatie

Samen met UNIZO en Syntra AB (Antwerpen en Vlaams-Brabant) organiseert VDAB voor het tweede jaar op rij het project Jongeren en Ondernemerschap.

Samen met UNIZO en Syntra AB (Antwerpen en Vlaams-Brabant) organiseert VDAB voor het tweede jaar op rij het project Jongeren en Ondernemerschap. SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 543 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 30 mei 2016 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT VDAB - Project Jongeren en Ondernemerschap Samen met UNIZO

Nadere informatie

Werkgelegenheidsplatform Antwerpen

Werkgelegenheidsplatform Antwerpen Werkgelegenheidsplatform Antwerpen Freddy Van Malderen - VDAB Tom Goris Voka-KvKAW 1 Probleemstelling Arbeidsmarkt in Antwerps-Wase regio uit balans Steeds moeilijker om correct geschoolde arbeidskrachten

Nadere informatie

Functieprofiel projectmedewerker

Functieprofiel projectmedewerker Functieprofiel projectmedewerker Situering L4-volwassenenonderwijs vzw is het netwerk van de centra voor volwassenenonderwijs en het centrum voor basiseducatie in de regio Leuven-Hageland-Tervuren. Door

Nadere informatie

Financiering van demografieplannen

Financiering van demografieplannen Financiering van demografieplannen CAO gesloten op 20 april 2016 in het Paritair Comité voor de scheikundige nijverheid betreffende de financiering van demografieplannen binnen sector van de chemie, kunststoffen

Nadere informatie

A D V I E S Nr. 1.777 ----------------------------- Zitting van woensdag 5 oktober 2011 -------------------------------------------------

A D V I E S Nr. 1.777 ----------------------------- Zitting van woensdag 5 oktober 2011 ------------------------------------------------- A D V I E S Nr. 1.777 ----------------------------- Zitting van woensdag 5 oktober 2011 ------------------------------------------------- Outplacement werknemers van beschutte en sociale werkplaatsen en

Nadere informatie

Levenslang. leren. Leer wat je wil, wanneer je wil

Levenslang. leren. Leer wat je wil, wanneer je wil Levenslang leren Leer wat je wil, wanneer je wil Alles over levenslang leren Volwassenenonderwijs http://onderwijs.vlaanderen.be/ cursisten Tweedekansonderwijs Vlaanderen www.tweedekansonderwijs.be Opleidingen

Nadere informatie

Sta versteld... en ontdek wat WEB voor u kan betekenen.

Sta versteld... en ontdek wat WEB voor u kan betekenen. Sta versteld... en ontdek wat WEB voor u kan betekenen. WAT KAN WEB VOOR U BETEKENEN? 1 2 WIJ VINDEN DE JUISTE WERKNEMER VOOR UW BEDRIJF OF ORGANISATIE WEB bereikt jaarlijks een 1000-tal werkzoekenden.

Nadere informatie

ABVV-METAAL MWB ACLVB ACV-METAAL EISENBUNDEL KOETSWERK (PSC 149.02)

ABVV-METAAL MWB ACLVB ACV-METAAL EISENBUNDEL KOETSWERK (PSC 149.02) ABVV-METAAL MWB ACLVB ACV-METAAL EISENBUNDEL KOETSWERK (PSC 149.02) 2009 2010 Nationaal akkoord voor een periode van 2 jaar, met prioriteit voor inkomens- en werkzekerheid. Uitvoeren van de maatregelen

Nadere informatie

Protocol van samenwerking

Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Protocol van samenwerking In het kader van het akkoord 2007-2009 Tussen de Vlaamse Regering en de sociale partners van de sector van de metaal arbeiders (PC 111) Tussen de Vlaamse Regering,

Nadere informatie

Onderwerp: projectoproep 2 april 2015 Subsidies voor sociale economie projecten in de provincie Antwerpen

Onderwerp: projectoproep 2 april 2015 Subsidies voor sociale economie projecten in de provincie Antwerpen NOTA Datum: 2 april 2015 Van: Dienst Economie en Internationale Samenwerking Team Sociale Economie Onderwerp: projectoproep 2 april 2015 Subsidies voor sociale economie projecten in de provincie Antwerpen

Nadere informatie

Metaalverwerkingsondernemingen Nationaal

Metaalverwerkingsondernemingen Nationaal Paritair Comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw 1110001 Metaalverwerkingsondernemingen Nationaal Ecocheques, Maaltijdcheques, Hospitalisatieverzekering, Aanvullend pensioen 1 Aanvullend pensioen...

Nadere informatie

Werkplekleren P r o v i n ciale N e t werkdag 2 oktober 2 0 1 4

Werkplekleren P r o v i n ciale N e t werkdag 2 oktober 2 0 1 4 Werkplekleren P r o v i n ciale N e t werkdag 2 oktober 2 0 1 4 1. Wat is werkplekleren? 2 Werkplekleren Organiseren van leeractiviteiten die gericht zijn op het aanleren en toepassen van algemene, arbeids-

Nadere informatie

Bv. Bv. Bv. Bv. SF 319 richtlijnen subsidies voor begeleidingsprojecten Pagina 2 van 6

Bv. Bv. Bv. Bv. SF 319 richtlijnen subsidies voor begeleidingsprojecten Pagina 2 van 6 Sociaal Fonds - PC 319 Fonds Social CP 319 Versie april 2014 Richtlijnen SUBSIDIES VOOR PROFESSIONELE GROEPSBEGELEIDING Supervisie Intervisie Vormingsplan Welzijn op het werk (nieuw) Het Sociaal Fonds

Nadere informatie