Richtlijnen milieueffectrapportage. Bouw en exploitatie van een varkensbedrijf

Transcriptie

1 Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Koning Albert II-laan 20 bus BRUSSEL Tel: 02/ mer@vlaanderen.be Richtlijnen milieueffectrapportage Initiatiefnemer: Noyens Franciscus Desselsebaan Kasterlee 21 november 2014 PRMER-2082-RL

2 1. Inleiding Het voorgenomen project betreft de realisatie van een nieuw zeugenbedrijf op een onbebouwd agrarisch perceel in de Hese te Kasterlee. Het toekomstig bedrijf zal gebouwd worden volgens het AEA-stalsysteem S-1 biologische luchtwasser. Het MER dient bij de stedenbouwkundige en milieuvergunningsaanvraag gevoegd te worden. Deze activiteiten zijn onderworpen aan de m.e.r.-plicht volgens het project-m.e.r.-besluit 1, met name: Bijlage I 21 d) Installaties voor intensieve pluimvee- of varkenshouderij met meer dan 900 plaatsen voor zeugen. De initiatiefnemer heeft er bij de start van de m.e.r.-procedure expliciet voor gekozen om de in de kennisgeving voorgestelde methodologie reeds verder uit te werken tot ontwerp-mer en beide gebundeld in te dienen als één document. De dienst Mer van de Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid verklaarde het kennisgevingsdossier volledig op 19/09/2014. De terinzagelegging in Kasterlee liep van 9/10/2014 tot en met 7/11/2014. Parallel vroeg de dienst Mer adviezen bij de administraties en openbare besturen. Deze bijzondere richtlijnen (verder richtlijnen) stelt de dienst Mer op met het oog op de inhoudsafbakening/methodologie van het MER. Zij houden rekening met principieel verplichte onderdelen van een project-mer op basis van art van het DABM 2, de ontvangen inspraakreacties en de ontvangen adviezen (zie bijlagen). Deze richtlijnen zijn opgesteld door de dienst Mer en hebben betrekking op de reikwijdte, het detailleringsniveau en de inhoudelijke aanpak van het project-mer. Het project-mer moet opgesteld worden zoals door de initiatiefnemer voorgesteld in de kennisgeving, aangevuld/aangepast met de specifieke vereisten die in deze richtlijnen geformuleerd worden. Waar de kennisgeving en de richtlijnen van elkaar zouden afwijken, moet voorrang gegeven worden aan de richtlijnen. 2. Doelstelling, verantwoording en besluitvorming Het project heeft tot doel om een nieuw varkensbedrijf te bouwen en te exploiteren. Het MER zal een overzicht bevatten van de aan te vragen vergunningstoestand en er zal een verantwoording voor het project opgenomen worden. Het MER zal relevante gegevens en conclusies uit voorgaande rapportages (alle relevante milieustudies, ook andere dan mer-rapportages) oplijsten. Het MER is niet alleen een hulp bij de besluitvorming, maar volgens art van het DABM moeten de conclusies ook doorwerken in de besluitvorming. Het MER zal hiermee rekening 1 Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage, B.S. 17 februari 2005, zoals herhaaldelijk gewijzigd. 2 Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, B.S. 3 juni 1995, zoals herhaaldelijk gewijzigd (DABM). Dienst Mer Richtlijnen PR2082 2

3 houden bij de formulering van mogelijke alternatieven, milderende of compenserende maatregelen. 3. Beschrijving project en alternatieven Aanvullend op de kennisgeving moeten de volgende punten ook beschreven worden: o Neem in de beschrijving (p.12) duidelijk op van welke dakoppervlaktes het hemelwater opgevangen wordt. Wat zal er gebeuren met het regenwater dat op de betonverharde oppervlakte valt? o In hoofdstuk 3.3 afbraak- en aanlegfase zal ook beschreven worden of er bronbemaling noodzakelijk is. o Geef in hoofdstuk 3.6 duidelijk aan dat het weergegeven aantal transporten enkel over de afvoer van biggen gaat. Het totaal aantal transporten ligt hoger, zoals blijkt uit het hoofdstuk mobiliteit. o Motiveer waarom er gekozen wordt voor het AEA-stalsysteem S-1 Biologische luchtwasser. Het MER beschrijft bovendien volgende alternatieven: o het nulalternatief Inzake uitvoeringsalternatieven gaan de deskundigen na of er relevante BBT-studies of BREFnota s beschikbaar zijn en toetsen het bedrijf/project hieraan. De BBT toetsing moet duidelijk terug te vinden zijn door bv. de checklist BBT/BREF tabelmatig toe te voegen. 4. Juridische en beleidsmatige context De volledig verklaarde kennisgeving doet opgave van het juridische/beleidsmatige kader dat voor dit MER van belang is in de vorm van een duidelijke overzichtsmatrix. Het MER gaat zorgvuldig na waar de projectrelevantie zich situeert en geeft in het bijzonder ook aan of de voorwaarde onderzoekssturend kan zijn dan wel procedurebepalingen bevat of de combinatie van beide. Het is van belang om ook tijdens het opstellen van het MER de stand van zaken hiervan op te volgen. De juridische en beleidsmatige randvoorwaarden met een duidelijke ruimtelijke component moeten duidelijk cartografisch gepresenteerd worden. Volgende relevante randvoorwaarden dienen bijkomend te worden aangepast, opgevolgd of aangevuld: Het Vlaams klimaatsbeleidsplan (van 28 juni 2013) zal opgenomen worden in de tabel met beleidsmatige randvoorwaarden. 5. Algemene en Methodologische aspecten De afbakening van het studiegebied wordt voldoende gemotiveerd per discipline, rekening houdend met het feit dat het studiegebied zowel het projectgebied als het gebied met effecten moet omvatten. De ruimtelijke afbakening moet voor elke discipline duidelijk tekstueel omschreven worden en indien mogelijk, voorgesteld worden op kaart. Dienst Mer Richtlijnen PR2082 3

4 Ontwikkelingsscenario s worden beschreven ter aanvulling van de referentiesituatie indien er redenen zijn om aan te nemen dat de toestand in de toekomst - met enige zekerheid en op middellange of lange termijn - kan veranderen (door autonome ontwikkeling of door de mens gestuurde ontwikkelingen). De toetsing van de milieueffecten moet in het project-mer dan niet enkel gebeuren tegenover de referentiesituatie, maar ook t.o.v. dit (deze) ontwikkelingsscenario( s). Wanneer er tijdens het opstellen van het project-mer nieuwe ontwikkelingsscenario s naar voor zouden komen dan deze die momenteel gekend zijn, moeten deze toegevoegd worden aan het afwegingskader. De methodologie voor de effectvoorspelling wordt binnen elke discipline in het project-mer duidelijk en transparant omschreven. Tevens wordt per discipline aangegeven op basis van welke criteria een effect als significant of als niet significant beoordeeld wordt. Het resterend effect na de milderende maatregelen zal aangegeven en gekoppeld worden aan het gehanteerde beoordelingskader. De effectenbespreking en -beoordeling dient transparant en op voldoende wijze te gebeuren. De dienst Mer vraagt om bij de beschrijving van de bestaande toestand en milieueffecten, als aanvulling op de volledig verklaarde kennisgeving, voldoende aandacht te besteden aan het volgende: - Bij de afbraak- en aanlegfase in hoofdstuk 5.1 moet ook de bronbemaling als belangrijk element opgenomen worden. - Neem in het MER een lijst op met de adressen van de bedrijven die meegenomen zijn in de cumulatieve berekeningen. Met betrekking tot de discipline lucht: - Het is niet geheel duidelijk waarom het bedrijf Eurotrade vermeld wordt op p.31. Dit zal verduidelijkt worden in het MER. - Uit tabel blijkt dat na de bouw en exploitatie van het bedrijf er minder woningen zijn die een effect inzake geurhinder ondervinden dan in de huidige situatie. Omdat er in de huidige situatie geen bedrijf aanwezig is, in tegenstelling tot de toekomstige, lijkt het onwaarschijnlijk dat er in de huidige situatie meer woningen zijn die geurhinder ondervinden. Dit zal in het MER verklaard worden. - In de tabel op p.38 staat in rij 7 een bijzonder hoog getal voor de cumulatieve toekomstige situatie. Dit zal nagekeken worden zodat in het MER zeker het correcte getal staat. - Voor de indicatorwoningen dient een detailonderzoek qua geurhinder opgenomen te worden. Bij deze geurberekeningen moet, naast de individuele geuremissies veroorzaakt door het bedrijf in de huidige en geplande situatie, ook voor de indicatorwoningen de cumulatieve geuremissie cfr. het richtlijnenboek Landbouwdieren worden bepaald in o De huidige situatie zonder het bedrijf o De gewenste situatie - Neem in het MER het maximale (worst case) debiet op waarvoor de luchtwasser moet gedimensioneerd worden. - Uit de tabel op p.38 en de kaarten blijkt dat de streefwaarde van 5 OUe/m 3 voor landelijk woongebied in de huidige situatie reeds overschreden is. AMV merkt op dat het wenselijk is dat er meer ingrijpende maatregelen (zoals bv. een biobed) genomen worden om minstens een stand-still situatie in de omgeving te bekomen. Dienst Mer Richtlijnen PR2082 4

5 Met betrekking tot de discipline water: - In de tabel over het waterverbruik per diercategorie op basis van het ILVO op p.58 lijkt een fout te staan in de titel van kolom 4. Dit zal in het MER aangepast of verduidelijkt worden. - De Eerselsloop is sinds 1 juli 2014 een waterloop van 2 de categorie (p.47). Dit zal geactualiseerd worden in het MER. - Het grondwaterdebiet dat aangevraagd wordt, bedraagt m³/jaar. Indien het grondater enkel aangewend wordt als drinkwater voor de dieren, wordt hiermee een overcapaciteit aangevraagd. In het MER zal verduidelijkt worden waarom zo n hoog debiet aangevraagd wordt of het aan te vragen debiet zal meer in overeenstemming gebracht worden met de drinkwaterbegroting die opgenomen is in de tabellen op p Volgens de gewestelijke stedenbouwkundige verordening moet grondig gemotiveerd worden wanneer een hemelwaterput groter dan 10 m³ geplaatst wordt. Uit de kennisgeving blijkt dat er m³ hemelwater per jaar gebruikt zal worden in de inrichting. De voorziene hemelwateropvang lijkt overgedimensioneerd. In het MER zal bekeken worden welke hemelwateropvang verantwoord is en de grootte zal in het MER gemotiveerd worden. - In relatie met de dimensionering van de hemelwaterput zal herbekeken worden welke oppervlakte in rekening gebracht moet worden voor de dimensionering van de infiltratievoorziening. De berekening en conclusie zal in het MER opgenomen worden. Indien nodig zullen in het MER voorstellen gedaan worden voor de plaats van het infiltratiesysteen. - Op basis van de figuur in bijlage 1 komt de stal tot net tegen of net in het mogelijk overstromingsgevoelig gebied. In het MER zal dit in detail onderzocht worden. In het MER wordt tekstueel opgenomen of de stal al dan niet in mogelijk overstromingsgevoelig gebied ligt of op welke afstand de stal ligt t.o.v. dit mogelijk overstromingsgevoelig gebied. In de kennisgeving is op p.47 sprake van 30 m, dit wordt nagekeken en indien nodig geactualiseerd. Het resultaat moet meegenomen worden in de beoordeling van de milieueffecten op de waterhuishouding. Met betrekking tot de discipline geluid & trillingen: - Uit de effectbeoordeling inzake geluidshinder blijkt dat er een aanzienlijk negatief effect voorspeld wordt ter hoogte van de meest nabijgelegen woning. Er dient gedetailleerder bekeken te worden welke extra milderende maatregelen kunnen genomen worden. Het lijkt aangewezen om het effect van de geluidshinder in detail te onderzoeken. De dienst Mer vraagt om dit onderzoek te laten uitvoeren door een erkend MER-deskundige in de discipline geluid. Met betrekking tot de discipline mens-ruimtelijke aspecten: - Er worden in de volledig verklaarde kennisgeving verschillende cijfers gehanteerd voor het aantal transporten voor de afvoer van biggen. Breng de tabel en tekst in het beschrijvend hoofdstuk en tabel met elkaar in overeenstemming. - In tabel wordt geen melding gemaakt van de afvoer van het spuiwater. De transporten die hiervoor nodig zijn zullen opgenomen worden in de tabel of er zal in het MER verklaard worden waarom deze transporten niet werden opgenomen. Tevens zijn geen transporten voor personeel opgenomen. Deze zullen indicatief ingeschat worden in het MER. - In het MER zal beter gemotiveerd worden hoe men aan het aantal transporten in tabel komt (voor mestafvoer, voeder, ). Met betrekking tot de discipline fauna en flora: - Volgens de ruimtelijke situering in hoofdstuk 2.1 is er op 200 m ten zuidoosten een natuurgebied gelegen. Op basis van de afstandsregels van VLAREM II blijkt dat de te Dienst Mer Richtlijnen PR2082 5

6 respecteren minimumafstand 350 m bedraagt. Hieruit blijkt dat er niet voldaan wordt aan art van VLAREM II. In het MER zal bekeken worden hoe het project kan worden aangepast om te voldoen aan de afstandsregels. - Op figuur 2.3 is het gewestplan weergegeven. Op figuur 6.6.3b is de vermestende depositie weergegeven. Op basis van deze twee kaarten blijkt dat de 10% contour van 6.6.3b overlapt met het natuurgebied op het gewestplan. In het MER zal dit gedetailleerd onderzocht worden. De bijdrage tot de kritische last zal weergegeven worden over het gewestplan of over een luchtfoto. De actuele biotoop van het natuurgebied die hinder ondervindt zal beschreven worden en de effecten die dit gebied ondervindt zullen beoordeeld worden. Als er 10% bijdrage is tot de kritische last, moeten milderende maatregelen onderzocht worden om de bijdrage onder de 10% te krijgen. Met betrekking tot de discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie: - Het toekomstige groenscherm zal aangeduid worden op het inrichtingsschema van het bedrijf. 6. Leemten in de kennis Het MER doet opgave van de leemten in kennis die tijdens het uitvoeren van het onderzoek werden vastgesteld. Deze zijn opgedeeld naar aard van de leemte waarbij dan onderscheid gemaakt wordt tussen leemten m.b.t. het project, m.b.t. inventarisatie en aangaande methode en inzicht. Het MER geeft ook aan hoe met deze leemten is omgegaan en hoe zij kunnen doorwerken naar de besluitvorming. 7. Monitoring en evaluatie Het MER stelt per discipline/thema eventueel opvolgingsmaatregelen voor, bijvoorbeeld vanuit de vergunningsreglementering of vanuit de leemte(n) in de kennis. 8. Integratie en eindsynthese Het MER bevat in een afzonderlijk deel een discipline overschrijdende, leesbare samenvatting over de verwachte gevolgen voor het milieu en hoe en in welke mate de voorgestelde maatregelen deze kunnen milderen. De milderende maatregelen die voorgesteld worden vanuit verschillende disciplines zullen discipline-overschrijdend t.a.v. elkaar afgewogen worden. Bij de milderende maatregelen zal in de mate van het mogelijke aangegeven worden waar deze zullen/kunnen doorwerken. Deze synthese geeft aan of het project een voor het milieu haalbaar project is of welke maatregelen nodig zijn om het project haalbaar te maken. 9. Tewerkstelling, investering en gebruikte materialen In dit hoofdstuk geeft het rapport aan welke de verwachte tewerkstellings- en investeringseffecten zijn van de voorgenomen activiteit. In dit hoofdstuk wordt tevens aangegeven welke materialen (aard en hoeveelheid) er voor dit project zullen worden gebruikt, indien dit nog niet beschreven werd bij de projectbeschrijving. Dienst Mer Richtlijnen PR2082 6

7 10. Niet-technische samenvatting De niet-technische samenvatting vormt een afzonderlijk leesbaar deel van het rapport dat de essentie van de overige delen beknopt en correct weergeeft. De tekst moet zodanig geschreven zijn dat hij begrijpelijk is voor een gemiddelde lezer. Figuren of kaarten dienen ter ondersteuning van de tekst in deze samenvatting te zijn opgenomen. Bij het schrijven van de niet-technische samenvatting kan gebruik gemaakt worden van de handleiding niet-technische samenvatting zoals gepubliceerd op Deze niet-technische samenvatting wordt in het project-mer als afzonderlijk hoofdstuk opgenomen ofwel als afzonderlijk document opgesteld en wordt tevens in digitale vorm aangeleverd. De dienst Mer vraagt ook om op het voorblad van de niet-technische samenvatting de handtekeningen van alle deskundigen op te nemen. 11. Vorm van het MER Met betrekking tot de vorm en presentatie vraagt de dienst Mer: - recent kaartmateriaal te gebruiken, telkens voorzien van een duidelijke bronvermelding, schaalaanduiding, noordpijl en legende. Waar mogelijk dienen de grenzen van het terrein duidelijk aangegeven te zijn en dient door het kaartmateriaal ook duidelijk te zijn welke de omringende activiteiten/bedrijven zijn; - achtergrondinformatie in de bijlagen op te nemen; - na te gaan of de in de kennisgeving vermelde gegevensbronnen, die bij de realisatie van het MER zullen worden gebruikt, nog steeds de meest actuele zijn; - een verklarende woordenlijst, afkortingenlijst en literatuurlijst bij het rapport op te nemen; - te waken over de afstemming tussen de tekst van het eigenlijke MER en de niet-technische samenvatting; - de ingediende eindversies van het rapport en de niet-technische samenvatting door de initiatiefnemer, de coördinator en alle deskundigen te laten ondertekenen; - Het definitieve project-mer evenals de niet technische samenvatting wordt digitaal aan de dienst Mer bezorgd. Dienst Mer Richtlijnen PR2082 7

8 12. Goedkeuring team van erkende MER-deskundigen Zoals voorgesteld in de volledig verklaarde kennisgeving worden volgende disciplines in het project-mer opgesteld door een erkend MER-deskundige: lucht en water. Tevens moet het voorgestelde team van erkende MER-deskundigen aangevuld worden met een erkend MERdeskundige in de discipline geluid, zoals gevraagd in hoofdstuk 5 van deze richtlijnen. Het definitieve team van MER-deskundigen zal schriftelijk aan de dienst Mer meegedeeld worden, zodat de dienst Mer dit alsnog kan goedkeuren. De optiedisciplines bodem, mens, landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie en fauna en flora zullen door de coördinator van het MER opgesteld worden. Wijzigingen aan het team van deskundigen in de loop van het m.e.r.-proces moeten gemeld worden aan de dienst Mer. De beslissing over deze wijzigingen zal per brief meegedeeld worden aan de initiatiefnemer. Tenslotte wordt aanbevolen tijdens het opstellen van het MER contact te houden met de dienst Mer en met de overige instanties, in het bijzonder in functie van de verwerking van hun adviezen in het MER. Digitaal getekend Door Paul Van Snick Algemeen directeur Afdelingshoofd Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Richtlijnen PR2082 8

9 Bijlage Lijst van inspraakreacties tijdens de terinzagelegging bij: - Gemeente Kasterlee: geen - Dienst Mer: één Lijst met de instanties die gereageerd hebben (schriftelijk/op vergadering), incl. verontschuldigden, die betrokken worden in de verdere procedure: - Departement LNE, Afdeling Milieuvergunningen Antwerpen - Fluxys Infoworks - Agentschap Natuur en Bos, buitendienst Antwerpen - Provincie Antwerpen - Gemeente Kasterlee Lijst met de instanties die niet gereageerd hebben: - VMM Afdeling Operationeel Waterbeheer - VMM Afdeling Ecologisch Toezicht Milieureglementering - Ruimte Vlaanderen APL Antwerpen - Vlaamse Landmaatschappij Regio Oost (Leuven) - Onroerend Erfgoed Antwerpen - Departement LNE, Afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu en Gezondheid Dienst Lucht en Klimaat - Departement Landbouw en Visserij, Afd. Duurzame Landbouwontwikkeling Antwerpen Dienst Mer Richtlijnen PR2082 9