Richtlijnen milieueffectrapportage. Hernieuwing en uitbreiding van de varkenshouderij PPS bvba tot varkens te Hoogstraten

Transcriptie

1 Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Koning Albert II-laan 20 bus BRUSSEL Tel: 02/ mer@vlaanderen.be Richtlijnen milieueffectrapportage Hernieuwing en uitbreiding van de varkenshouderij PPS bvba tot varkens te Hoogstraten Initiatiefnemer: PPS bvba Achteraard 28B 2322 Hoogstraten 31/08/2015 PRMER-2213-RL

2 1. Inleiding Het voorgenomen project betreft de uitbreiding en hernieuwing van de bestaande varkenshouderij PPS bvba, gelegen in Achteraard 28B te Hoogstraten. Het bedrijf is momenteel vergund voor het houden van varkens, waaronder 780 zeugen, 3 beren en andere varkens tot 04/12/2034. Deze dieren worden gehuisvest in 4 ammoniakemissiearme stallen: stal 1, stal 2 (+verlenging) en stal 4 zijn voorzien van een biologische luchtwasser (AEA S-1), stal 3 van AEA-systeem V-4.7. De exploitant wenst in de geplande situatie het aantal varkens uit te breiden tot waarvan 780 zeugen, 3 beren en andere varkens. Hiervoor zal een nieuwe vleesvarkensstal 4 aangebouwd worden aan de vergunde stal 4. Deze nieuwe stal zal dan ook aangesloten worden op een biologische wasser. Daarnaast wenst de initiatiefnemer een vroegtijdige hernieuwing en een aantal andere uitbreidingen aan te vragen, waaronder de uitbreiding van de mestopslag en van de grondwaterwinning (van m 3 /jaar tot m 3 /jaar). Deze activiteiten zijn onderworpen aan de m.e.r.-plicht volgens het project-m.e.r.-besluit 1, met name: Bijlage I 21 c) Installaties voor intensieve pluimvee- of varkenshouderij met meer dan plaatsen voor mestvarkens (van meer dan 20 kg). De initiatiefnemer heeft er bij de start van de m.e.r.-procedure expliciet voor gekozen om de in de kennisgeving voorgestelde methodologie reeds verder uit te werken tot ontwerp-mer en beide gebundeld in te dienen als één document. De dienst Mer van de Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid verklaarde het kennisgevingsdossier volledig op 15/06/2015. De terinzagelegging in gemeente Hoogstraten liep van 24/06/2015 tot 24/07/2015. Parallel vroeg de dienst Mer adviezen bij de administraties en openbare besturen. De Dienst Mer stelde deze bijzondere richtlijnen (verder richtlijnen) op met het oog op de inhoudsafbakening van het MER. Zij houden rekening met principieel verplichte onderdelen van een project-mer op basis van art van het DABM 2 en de ontvangen adviezen (zie bijlage). Deze richtlijnen hebben betrekking op de reikwijdte, het detailleringsniveau en de inhoudelijke aanpak van het project-mer. Het project-mer moet opgesteld worden zoals door de initiatiefnemer voorgesteld is in de kennisgeving en aangevuld/aangepast worden met de specifieke vereisten die in deze richtlijnen geformuleerd zijn. Waar de kennisgeving en de richtlijnen van elkaar zouden afwijken, moet voorrang gegeven worden aan de richtlijnen. 2. Doelstelling, verantwoording en besluitvorming Het project heeft tot doel de uitbreiding en hernieuwing van de bestaande varkenshouderij PPS bvba te Hoogstraten. 1 Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage, B.S. 17 februari 2005, zoals herhaaldelijk gewijzigd. 2 Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, B.S. 3 juni 1995, zoals herhaaldelijk gewijzigd (DABM). Dienst Mer Richtlijnen PR2213 2

3 Het MER zal een overzicht bevatten van de bestaande en aan te vragen vergunningstoestand (zowel stedenbouwkundige vergunning, milieuvergunning, ). Relevante vorige bijzondere vergunningsvoorwaarden zullen worden opgesomd en het MER zal aangeven hoe dit MER hierop een antwoord kan geven. Het MER moet relevante gegevens en conclusies uit voorgaande rapportages oplijsten (alle relevante milieustudies, ook andere dan m.e.r.-rapportages) Het MER dient bij de stedenbouwkundige en milieuvergunningsaanvraag gevoegd te worden. Het MER is niet alleen een hulp bij de besluitvorming, maar volgens art van het DABM moeten de conclusies ook doorwerken in de besluitvorming. Het MER moet hiermee rekening houden bij de formulering van mogelijke alternatieven, milderende of compenserende maatregelen. 3. Beschrijving project en alternatieven Aanvullend op de kennisgeving moeten de volgende punten ook beschreven worden: o Er dient bij de (beknopte) projectbeschrijving aangegeven te worden uit hoeveel zeugen, beren en andere varkens het totaal aantal aan te vragen varkens bestaat. Het aantal biggen dient ook toegevoegd te worden. Er dient ook duidelijk aangegeven te worden wat de huidige situatie, de vergunde en de geplande situatie is naar aantal dieren en aantal en type stallen. o Bij toetsing m.e.r.-plicht dient voor de volledigheid ook rubriek 10.1 van bijlage III toegevoegd te worden, namelijk werken voor het onttrekken of kunstmatig aanvullen van grondwater, die niet zijn opgenomen in bijlage I of II. o Op p. 16 wordt aangegeven dat het opstellen van een MER noodzakelijk is omdat de uitbreiding op zich boven de drempel van bijlage I valt. Aangezien het hier ook over een hernieuwing gaat, is een MER ook noodzakelijk omdat het totaal aantal dieren boven de drempel van bijlage I valt. o Op p. 18 worden er bijzondere voorwaarden aangehaald bij de laatste vergunning. Er dient ook aangegeven te worden of al dan niet reeds voldaan is aan deze voorwaarden. o Bij de 2 de bijzondere voorwaarde op p. 18 wordt opgemerkt dat er een grote meetfout op de reductiepercentages kan zitten. Er dient toegelicht te worden hoe deze percentages van een erkend Nederlands systeem door de fabrikant gegarandeerd kunnen worden en of er meetdata ter beschikking zijn. o Bij het overzicht van de vergunningen dient kort het onderwerp van de vergunningsaanvraag toegevoegd te worden (uitbreiding tot, hernieuwing, ). o In tabel 7 op p. 42 dient de eenheid m³ toegevoegd te worden bij mestopslag. o In tabel 9 en 10 wordt het drinkwaterverbruik van de personen vermeld onder diersoort. Dit dient aangepast te worden. Het MER beschrijft bovendien volgende alternatieven: o het nulalternatief o doelstellingsalternatieven o locatiealternatieven o uitvoeringsalternatieven: de deskundigen gaan na of er relevante BBT-studies of BREFnota s beschikbaar zijn en toetsen het bedrijf/project hieraan. De BBT toetsing moet duidelijk terug te vinden zijn door bv. de checklist BBT/BREF tabelmatig toe te voegen. Dienst Mer Richtlijnen PR2213 3

4 4. Juridische en beleidsmatige context De volledig verklaarde kennisgeving doet opgave van het juridische/beleidsmatige kader dat voor dit MER van belang is in de vorm van een duidelijke overzichtsmatrix. Het MER zal zorgvuldig nagaan waar de projectrelevantie zich situeert en in het bijzonder ook aangeven of de voorwaarde onderzoekssturend kan zijn dan wel procedurebepalingen bevat of de combinatie van beide. Het is van belang om ook tijdens het opstellen van het MER de stand van zaken hiervan op te volgen. De juridische en beleidsmatige randvoorwaarden met een duidelijke ruimtelijke component moeten cartografisch gepresenteerd worden. Volgende relevante randvoorwaarden dienen bijkomend te worden aangepast, opgevolgd of aangevuld: o Op p. 21 mag de toelichting over IPPC en IED geschrapt worden aangezien deze later nog aan bod komt (RIE). o De omzendbrief LNE 2012/1 wordt 2 keer vermeld. Gelieve dubbele vermeldingen eruit te halen. o Vlarem III dient toegevoegd te worden. Dit is namelijk van toepassing gezien PPS bvba een GPBV-inrichting is. o Bij het gemeentelijk zoneringsplan (p. 32) dient aangegeven te worden of het bedrijf zich in individueel of collectief te optimaliseren buitengebied bevindt. o Bij BBT en BREF dient de BREF Intensive Rearing of Poultry and Pigs te worden toegevoegd (ook p. 49). 5. Algemene en Methodologische aspecten De afbakening van het studiegebied zal voldoende gemotiveerd worden per discipline, rekening houdend met het feit dat het studiegebied zowel het projectgebied als het gebied met effecten moet omvatten. De ruimtelijke afbakening moet voor elke discipline duidelijk tekstueel omschreven worden en indien mogelijk, voorgesteld worden op kaart. Ontwikkelingsscenario s zullen worden beschreven ter aanvulling van de referentiesituatie indien er redenen zijn om aan te nemen dat de toestand in de toekomst - met enige zekerheid en op middellange of lange termijn - kan veranderen (door autonome ontwikkeling of door de mens gestuurde ontwikkelingen). De toetsing van de milieueffecten moet in het project-mer dan niet enkel gebeuren tegenover de referentiesituatie, maar ook t.o.v. dit (deze) ontwikkelingsscenario( s). Wanneer er tijdens het opstellen van het project-mer nieuwe ontwikkelingsscenario s naar voor zouden komen dan deze die momenteel gekend zijn, moeten deze toegevoegd worden aan het afwegingskader. Cumulatieve effecten dienen onderzocht te worden. De methodologie voor de effectvoorspelling zal binnen elke discipline in het project-mer duidelijk en transparant omschreven worden. Tevens zal per discipline aangegeven worden op basis van welke criteria een effect als significant of als niet significant beoordeeld wordt. Het resterend effect na de milderende maatregelen zal aangegeven en gekoppeld worden aan het gehanteerde beoordelingskader. De effectenbespreking en -beoordeling dient transparant en op voldoende wijze te gebeuren. Dienst Mer Richtlijnen PR2213 4

5 De dienst Mer vraagt om bij de beschrijving van de bestaande toestand en milieueffecten, als aanvulling op de volledig verklaarde kennisgeving, voldoende aandacht te besteden aan het volgende: Met betrekking tot de discipline lucht: o In het MER dient niet expliciet aan het maatregelenkader getoetst te worden (p. 60 ev.). De info om aan dit kader te kunnen toetsen moet wel opgenomen worden en indien het project volgens het maatregelenkader niet haalbaar lijkt, kan hierop in het MER geanticipeerd worden door reeds scenario s uit te werken om de milieueffecten te milderen. o In tabel 21 dienen het aantal varkens/pluimvee van deze bedrijven toegevoegd te worden en de gebruikte emissiefactoren. o In tabel 23 wordt er bij stal 4 geen waarde ingevuld bij mestopslag terwijl er 4700 m³ voorzien wordt. Dit dient gecorrigeerd te worden (ook de waarderingspunten en de afstand). o De toename in energieverbruik (p. 84) lijkt louter te wijten aan ventilatie aangezien stal 4 niet verwarmd wordt. Er dient aangegeven te worden of er bij de keuze van het ventilatiesysteem ook gekeken wordt naar de meest energiezuinige optie. Met betrekking tot de discipline water: o Voor de berekening van de invloedstraal van de grondwaterwinning wordt gebruik gemaakt van Theis en wordt in de nieuwe toestand een maximale invloedstraal berekend tot op 227 en 235 m voor de betrokken winningen. Er wordt niet aangegeven hoe de effecten van de grondwatertafeldaling ter hoogte van naburige winningen beoordeeld zullen worden. Dit dient toegevoegd te worden. Verder wordt de grootheid d in de formule van Van Der Gun, niet verklaard. d is de diepte onder maaiveld in meter. In de paragraaf na deze formule wordt echter gesproken van d de drawdown of daling van de watertafel. Deze drawdown d komt overeen met het symbool s in de formule van Theis, eveneens vermeld op p. 91. Inconsequent en dubbel gebruik van symbolen is verwarrend. Gebruik daarom symbolen voor grootheden op consequente wijze. o De formule van Theis werd niet correct toegepast: Voor D, de dikte van de aquifer wordt nu de maximale dikte van het gehele CKS gegeven. Deze waarde is niet representatief ter hoogte van beschouwde winning, en zo wordt een onderschatting van de invloedstraal bekomen. Stel D hier bijvoorbeeld gelijk aan de gemiddelde dikte van de aquifer ter hoogte van de grondwaterwinning in het geval van een volkomen filter of hou eventueel rekening met het niet volkomen zijn van de filter. De invloedstraal moet berekend worden voor het cumulatieve effect van de winningen, niet voor elke put afzonderlijk. De cumulatieve invloedstraal zal uiteraard groter zijn dan de invloedstraal voor elke winning apart. Geef aan welke waarde voor tijd gebruikt werd in de formule en verwoord de veronderstelling dat op dit tijdstip een evenwicht bereikt werd. Er wordt gesteld dat het grondwaterlichaam waaruit gewonnen wordt nietfreatisch is. Verantwoord deze stelling. Algemeen wordt het grondwaterlichaam CKS_0200_GWL_1 wel als freatisch beschouwd. Merk hierbij op dat de formule van Theis eventueel kan toegepast worden voor freatische lagen. Dienst Mer Richtlijnen PR2213 5

6 Vermeld in het laatste geval de gebruikte waarde voor S 0. Bereken de invloedstraal opnieuw en pas de tekst aan aan de nieuw gevonden waarde. Meer informatie kan ook teruggevonden worden in het RLB Water. o De beschrijving van de regenwateropvangputten op p. 103 is verwarrend (deel wordt vergroot, deel wordt extra bijgegraven). Er dient een tabel toegevoegd te worden met de huidige en toekomstige regenwateropvang (locatie, inhoud). o Er dient aangegeven te worden of het al dan niet mogelijk is (bv. voldoende dakoppervlakte) om de regenwaterputten zo te dimensioneren dat er in de behoefte voor laagwaardige toepassingen kan voorzien worden. o P. 106: er dient aangevuld te worden bij geplande maatregelen dat peilputten voorzien zullen worden. o In de huidige situatie hadden reeds peilputten voorzien moeten worden zodanig dat eventuele impact van lekkende mestkelders kan gedetecteerd worden. Deze blijken echter niet aanwezig te zijn, zodanig dat dit aspect in uitvoering van het MER niet beoordeeld kan worden. Dit is een belangrijke lacune en dient opgevangen te worden. VMM geeft aan dat deze data ten laatste bij de milieuvergunningsaanvraag dienen aanwezig te zijn. o Op p. 32 wordt aangegeven dat het huishoudelijk afvalwater in de toekomst aangesloten zal worden op een IBA. Dit wordt echter niet teruggevonden bij de geplande maatregelen. Gelieve te verduidelijken. o Enkele tekstuele opmerkingen: P. 89/93: bij bronnen: Het onzichtbare water doorgrond ipv doorboord. P. 90: er moet verwezen worden naar het Centraal Kempisch Systeem ipv het Centraal Vlaams Systeem P. 93: bij de waarden voor maximale dikte, doorlatendheid en transmissiviteit van het grondwaterlichaam CKS_0200_GWL_1 werden de waarden voor doorlatendheid en transmissiviteit omgewisseld. P. 101: de eenheid voor neerslag is niet mm/m².j maar wel mm/j of l/(m².j) Met betrekking tot de discipline geluid: o Er dient op p. 115 ev verwezen te worden naar de meest recente tabel uit bijlage van Vlarem II (10 agrarisch gebied ipv 5bis ). o De aannames voor de werking van de ventilatoren moeten conform het RLB Landbouwdieren zijn. Indien hiervan afgeweken wordt, moet dit gemotiveerd worden. o Tabel 71 p. 127: voor de dichtste woning is in de avondperiode Lna-Lvoor gelijk aan 0. Dit dient aangepast te worden. o Er dient voor de berekende geluidsimmissie van de totale inrichting (Lsp continue bronnen na verandering) een tabel toegevoegd te worden met de toetsing aan de grenswaarde voor nieuwe inrichtingen. Met betrekking tot de discipline fauna en flora: o De omgevingsdienst Midden- en West-Brabant geeft aan dat er eventueel ammoniakdepositie kan verwacht worden op de rand van de Brabantse Wal en op het Ulvenhoutse Bos. Indien effecten verwacht worden op deze Nederlandse Natura-2000 gebieden, dient een passende beoordeling te worden opgemaakt. Dit dient verder Dienst Mer Richtlijnen PR2213 6

7 onderzocht te worden. In het deel grensoverschrijdende effecten dient dit ook toegevoegd te worden. o Er dient verduidelijkt te worden waarom er met 70% reductie van ammoniak gerekend wordt, in plaats van 85% zoals vergund. Er dient ook toegevoegd te worden dat gezien de wassers normaal een effectieve ammoniakreductie van 85% met zich meebrengen, de berekening dus een overschatting is. 6. Leemten in de kennis Het MER zal opgave doen van de leemten in kennis die tijdens het uitvoeren van het onderzoek werden vastgesteld. Deze zijn opgedeeld naar aard van de leemte waarbij dan onderscheid gemaakt wordt tussen leemten m.b.t. het project, m.b.t. inventarisatie en aangaande methode en inzicht. Het MER zal ook aangeven hoe met deze leemten is omgegaan en hoe zij kunnen doorwerken naar de besluitvorming. 7. Monitoring en evaluatie Het MER zal per discipline/thema eventueel opvolgingsmaatregelen voorstellen, bijvoorbeeld vanuit de vergunningsreglementering of vanuit de leemte(n) in de kennis. 8. Integratie en eindsynthese Het MER zal in een afzonderlijk deel een discipline overschrijdende, leesbare samenvatting bevatten over de verwachte gevolgen voor het milieu en hoe en in welke mate de voorgestelde maatregelen deze kunnen milderen. De milderende maatregelen die voorgesteld worden vanuit verschillende disciplines zullen discipline-overschrijdend t.a.v. elkaar afgewogen worden. Bij de milderende maatregelen zal in de mate van het mogelijke aangegeven worden waar deze zullen/kunnen doorwerken. Deze synthese zal aangeven of het project een voor het milieu haalbaar project is of welke maatregelen nodig zijn om het project haalbaar te maken. 9. Tewerkstelling, investering en gebruikte materialen In dit hoofdstuk zal het rapport aangeven welke de verwachte tewerkstellings- en investeringseffecten zijn van de voorgenomen activiteit. In dit hoofdstuk zal tevens worden aangegeven welke materialen (aard en hoeveelheid) er voor dit project zullen worden gebruikt, indien dit nog niet beschreven werd bij de projectbeschrijving. Dienst Mer Richtlijnen PR2213 7

8 10. Niet-technische samenvatting De niet-technische samenvatting zal een afzonderlijk leesbaar deel van het rapport vormen, dat de essentie van de overige delen beknopt en correct weergeeft. De tekst moet zodanig geschreven zijn dat hij begrijpelijk is voor een gemiddelde lezer. Figuren of kaarten dienen ter ondersteuning van de tekst in deze samenvatting te zijn opgenomen. Bij het schrijven van de niet-technische samenvatting kan gebruik gemaakt worden van de handleiding niet-technische samenvatting zoals gepubliceerd op Deze niet-technische samenvatting zal in het project-mer als afzonderlijk hoofdstuk opgenomen ofwel als afzonderlijk document opgesteld worden en zal tevens in digitale vorm aangeleverd worden. De dienst Mer vraagt ook om op het voorblad van de niet-technische samenvatting de handtekeningen van alle deskundigen op te nemen. 11. Vorm van het MER Met betrekking tot de vorm en presentatie vraagt de dienst Mer: - recent kaartmateriaal te gebruiken, telkens voorzien van een duidelijke bronvermelding, schaalaanduiding, noordpijl en legende. Waar mogelijk dienen de grenzen van het terrein duidelijk aangegeven te zijn en dient door het kaartmateriaal ook duidelijk te zijn welke de omringende activiteiten/bedrijven zijn; - de figuren in verband met de bedrijfsinfrastructuur en de erfbeplanting dienen leesbaar te zijn; - achtergrondinformatie in de bijlagen op te nemen; - na te gaan of de in de kennisgeving vermelde gegevensbronnen, die bij de realisatie van het MER zullen worden gebruikt, nog steeds de meest actuele zijn; - een verklarende woordenlijst, afkortingenlijst en literatuurlijst bij het rapport op te nemen; - te waken over de afstemming tussen de tekst van het eigenlijke MER en de niet-technische samenvatting; - de ingediende eindversies van het rapport en de niet-technische samenvatting door de initiatiefnemer, de coördinator en alle deskundigen te laten ondertekenen; - Het definitieve project-mer evenals de niet technische samenvatting wordt digitaal aan de dienst Mer bezorgd. 12. Goedkeuring team van erkende MER-deskundigen Zoals voorgesteld in de volledig verklaarde kennisgeving worden volgende disciplines in het project-mer opgesteld door een erkend MER-deskundige: lucht, water en bodem. De optiedisciplines geluid en trillingen, mens, landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie en fauna en flora zullen door de coördinator van het MER opgesteld worden. Het in de volledig verklaarde kennisgeving voorgestelde team van erkende MER-deskundigen wordt goedgekeurd. Indien zou blijken dat een passende beoordeling toch vereist is een erkend MER-deskundige fauna en flora aangewezen. Wijzigingen aan het team van deskundigen in de loop van het m.e.r. moeten gemeld worden aan de dienst Mer. De beslissing over deze wijzigingen zal per brief meegedeeld worden aan de initiatiefnemer. Dienst Mer Richtlijnen PR2213 8

9 Tenslotte wordt aanbevolen tijdens het opstellen van het MER contact te houden met de dienst Mer en met de overige instanties, in het bijzonder in functie van de verwerking van hun adviezen in het MER. Digitaal getekend Door Paul Van Snick Algemeen directeur Afdelingshoofd Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Richtlijnen PR2213 9

10 Bijlage Lijst van inspraakreacties tijdens de terinzagelegging bij: - Gemeente Hoogstraten: geen - Dienst Mer: geen Lijst met de instanties die gereageerd hebben: - Gemeente Hoogstraten - LNE, Afdeling Milieuvergunningen Antwerpen - Agentschap Natuur en Bos Antwerpen - VMM, Afdeling Operationeel Waterbeheer - Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant Lijst met de instanties die niet gereageerd hebben: - Provincie Antwerpen - Landbouw en Visserij, Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Antwerpen - Onroerend Erfgoed Antwerpen - OVAM, Afdeling Bodembeheer, Dienst Databeheer - Ruimte Vlaanderen APL Antwerpen - VMM, Afdeling Ecologisch Toezicht - LNE, Afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu en Gezondheid, Dienst Milieuhinder - Fluxys Infoworks - Gemeente Baarle-Nassau - Gemeente Zundert - Directoraten-generaal Ruimte en Milieu Dienst Mer Richtlijnen PR