Scopingsadvies Project-MER Hervergunning en uitbreiding van een varkenshouderij tot 7241 andere varkens te Wuustwezel

Transcriptie

1 Vlaamse Overheid Departement Omgeving Afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning en projecten Milieueffectrapportage Koning Albert II-laan 20 bus Brussel T 02/ mer@vlaanderen.be Scopingsadvies Project-MER Hervergunning en uitbreiding van een varkenshouderij tot 7241 andere varkens te Wuustwezel Initiatiefnemer: Porcus BVBA Kruisbos Kalmthout 04/01/2018 PRMER-3056-SA

2 1. Inleiding Het voorliggende project heeft betrekking op de hervergunning en verandering (uitbreiding) van de varkenshouderij Porcus BVBA te Wuustwezel (Witgoorse Baan 66). Dit bedrijf beschikt over een milieuvergunning voor het houden van 3277 varkens (waarvan 540 zeugen, 10 beren, 2727 andere varkens) tot 10/09/2029. De dieren worden momenteel gehuisvest in 6 stallen (waarvan 1 stal aangesloten op een chemische luchtwasser). In de toekomstige situatie wenst de initiatiefnemer tot 7241 varkens (waarvan 589 zeugen, 20 beren, 192 gedekte jonge zeugen, 92 niet gedekte jonge zeugen en 6348 andere varkens) uit te breiden. Het aantal biggen zal uitbreiden van 2137 naar Hiervoor zullen twee nieuwe varkenstallen gebouwd worden, de bestaande varkensstal uitgebreid worden en een bestaande mestvarkenstal afgebroken en herbouwd. Tevens zal een mestverwerkingsinstallatie gebouwd worden type biologie met een capaciteit van m³/jaar. De vleesvarkensstallen en de mestverweringsinstallatie zullen aangesloten worden op een biobed. Daarnaast wenst de exploitant ook een vroegtijdige hernieuwing van de vergunning en een aantal andere uitbreidingen en wijzigingen aan te vragen waaronder een uitbreiding van de grondwaterwinning (van m³/jaar naar m³/jaar) en mestopslag. Deze activiteiten zijn onderworpen aan de m.e.r.-plicht volgens het project-m.e.r.-besluit 1, met name: Bijlage I, rubriek 21 c) Installaties voor intensieve pluimvee- of varkenshouderij met meer dan 3000 plaatsen voor mestvarkens (van meer dan 20 kg). De dienst Mer ontving een aanmelding met vraag om scopingsadvies op 20 oktober Er werd een openbare raadpleging georganiseerd door de initiatiefnemer via een ter inzage legging bij de gemeente Wuustwezel van 6 november tot en met 5 december 2017 en de informatie werd vervolgens bezorgd aan de dienst Mer. De dienst Mer vroeg adviezen bij de administraties en openbare besturen (zie bijlage). De dienst Mer stelt dit scopingsadvies op met het oog op de inhoudsafbakening van het MER. Zij houdt rekening met de principieel verplichte onderdelen van een project-mer op basis van art van het DABM 2, de informatie uit openbare raadpleging en de ontvangen adviezen. Dit scopingsadvies heeft betrekking op de reikwijdte, het detailleringsniveau en de inhoudelijke aanpak van het project-mer. Het project-mer moet opgesteld worden zoals door de initiatiefnemer voorgesteld werd in de aanmelding en aangevuld/aangepast worden volgens de specifieke vereisten die in dit scopingsadvies geformuleerd zijn. 2. Verantwoording, beschrijving project en alternatieven Aanvullend op de aanmelding moeten de volgende punten ook beschreven worden: o p. 11: hier is foutief sprake dat de omgevingsvergunning moet aangevraagd worden bij de provincie West-Vlaanderen. o Dit MER wordt opgemaakt in kader van een omgevingsvergunningsaanvraag. Verwijzingen naar een aan te vragen milieuvergunning of stedenbouwkundige aanvraag moeten hieraan aangepast worden (oa. p. 12, 145, ). 1 Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage, B.S. 17 februari 2005, zoals herhaaldelijk gewijzigd. 2 Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, B.S. 3 juni 1995, zoals herhaaldelijk (DABM). Dienst Mer scopingsadvies PR

3 o De inrichting beschikt over twee grondwaterwinningen. Put 2 is vergund voor 3500 m³/jaar maar nog niet gerealiseerd. Wat is reden hiertoe? Kan de gevraagde uitbreiding van de grondwaterwinningscapaciteit, hiermee rekening houdend, bijgevolg verantwoord worden? o In te toekomstige situatie komt er een foliebassin voor de opvang van regenwater: de grootte reeds vermelden in de projectbeschrijving. o De kadaveropslag blijft ook in de nieuwe situatie niet gekoeld: kan dit verantwoord o worden? p. 43: is er in de toekomstige situatie wel plaats voor twee groepen van ca biggen per groep? Zo ja tekst in die zin aanpassen. o Zal er ook mest van derden verwerkt worden in de mestverweringsinstallatie? Op p. 43 van het MER staat te lezen dat ook rundermest moet gebruikt worden omwille van de koolstofbron. Over hoeveel mest gaat dit en hiermee moet ook rekening gehouden worden bij de transportbewegingen. Zoals in de aanmelding vermeld, bespreekt het MER kort volgende alternatieven: o Nulalternatief o Locatiealternatieven o Uitvoeringsalternatieven bij uitvoeringsalternatieven moet bijkomend beargumenteerd worden waarom gekozen wordt voor een biobed. Inzake uitvoeringsalternatieven gaan de deskundigen ook na of er relevante BBT-studies of BREF-nota s beschikbaar zijn en toetsen het bedrijf/project hieraan. De BBT toetsing moet duidelijk terug te vinden zijn door bv. de checklist BBT/BREF tabelmatig toe te voegen. 3. Algemene en methodologische aspecten De afbakening van het studiegebied moet voldoende gemotiveerd worden per discipline, rekening houdend met het feit dat het studiegebied zowel het projectgebied als het gebied waar effecten zich kunnen voordoen moet omvatten. De ruimtelijke afbakening moet voor elke discipline duidelijk tekstueel omschreven worden en indien mogelijk, voorgesteld worden op kaart. In het MER moet duidelijk aangegeven worden met welke ontwikkelingsscenario s rekening gehouden wordt of juist niet bij de beschrijving van een referentiesituatie, en moet voor elk ontwikkelingsscenario duidelijk gemotiveerd worden waarom. Er moet ook aangegeven worden voor welke disciplines de ontwikkelingsscenario s al dan niet relevant zijn. Dit moet beschreven worden in een algemeen hoofdstuk voorafgaand aan de effectbespreking per discipline. Wanneer er tijdens het opstellen van het project-mer nieuwe ontwikkelingsscenario s naar boven komen, moeten deze toegevoegd worden. Cumulatieve effecten moeten onderzocht worden. Het gemeentebestuur van Wuustwezel vraagt bijzondere aandacht voor cumulatieve effecten. Door de steeds toenemende grootschalige veeteelt neemt het maatschappelijk draagvlak af. Bezorgdheid gaat uit naar toenemende hinder inzake geur, stof en gezondheid maar ook inzake verkeer moeten de effecten cumulatief beoordeeld worden. Aangezien de gemeente onvoldoende zicht heeft op vergunningsaanvragen in voorbereiding en de vergunningsaanvragen elkaar snel opvolgen zal het gemeentebestuur in haar vergunningenbeleid het voorzorgsprincipe hanteren. Dit wil zeggen dat ze er voor opteert om voorzichtig te zijn met het afgeven van vergunningen voor duidelijk is dat er geen schadelijke effecten zullen optreden ten gevolge van deze (onderbelichte) cumulatieve effecten. Dienst Mer scopingsadvies PR

4 Volgende relevante juridische en beleidsmatige randvoorwaarden dienen bijkomend te worden aangepast, opgevolgd of aangevuld: o o o Het toepassingsgebied van de omzendbrief LNE 2012/1 correct weergeven (nl. voor bestaande stallen met klachten). In het kader van deze omzendbrief niet spreken over geurreductiepercentage maar inschattingscoëfficiënt. Deze omzendbrief wordt 2 maal vermeld (p. 21 en p. 29), dit moet afgestemd worden. p. 23: de tekst in verband met relevantie van het Decreet betreffende natuurbehoud en het natuurlijk milieu nakijken want lijkt niet relevant voor dit project. Sinds de omgevingsvergunning van kracht is, zijn er ook een aantal definities bijgekomen waaronder ook deze van gedekte jonge zeug. o gedekte jonge zeug: een gedekt vrouwelijk varken, ongeacht de leeftijd, tot het moment van de eerste worp. o zeug: een vrouwelijk varken dat na de eerste worp in productie wordt gehouden. Het MER moet hiermee rekening houden door de jonge zeugen in rekening te brengen bij de zeugen in plaats van bij de andere varkens. Dit heeft ook gevolgen voor de effectbeoordeling gezien de verschillende emissiefactoren. De methodologie voor de effectbeschrijving en -beoordeling moet voor elke discipline in het project-mer duidelijk en transparant omschreven worden. Tevens moet per discipline aangegeven worden op basis van welke criteria een effect beoordeeld wordt. Het resterend effect na de milderende maatregelen moet aangegeven en gekoppeld worden aan het gehanteerde beoordelingskader. De effectenbespreking en -beoordeling moet transparant gebeuren en aan de hand van volgende terminologie: aanzienlijk negatief (-3), negatief (-2), beperkt negatief (-1) en verwaarloosbaar of geen effect (0). Bij de beschrijving van de bestaande toestand en van de milieueffecten moet, als aanvulling op de aanmelding, voldoende aandacht besteed worden aan het volgende: - p. 49: hier is foutief sprake van vleeskippen en rundveehouderij. - In het ingreep-effectschema moet ook rekening gehouden worden met de verwerking van mest. Discipline lucht: - Duidelijker beschrijven met welke emissiefactoren rekening werd gehouden voor welk diertype en met welke reducties. - p. 66 en 68: de resultaten van de toekomstige situatie worden weergegeven in figuur In het MER wordt voor het biobed een geurreductie van 85 % aangenomen zonder motivatie. In de geactualiseerde lijst van emissiefactoren werd voorlopig geen cijfer hiervoor opgenomen. Bijgevolg moet in afwachting hiervan het gebruikte geurreductiepercentage onderbouwd worden om aan te tonen dat 85 % reductie technisch haalbaar is en kan gegarandeerd worden ifv handhaving. Dit kan ofwel op basis van gegevens van de producent ofwel op basis van voorwaarden uit literatuur om deze 85 % te garanderen. - In de toekomstige situatie daalt het aantal gehinderden voor geur, doch er zijn nog steeds 153 woningen met een aanzienlijk negatief effect. Aangezien ook een hervergunning aangevraagd wordt, moet grondiger gemotiveerd worden dat dit aanvaardbaar is. - Bij de vermestende en verzurende emissies moet ook rekening gehouden worden met de emissies van de mestverwerking. Hierbij kan bijvoorbeeld teruggegrepen worden naar de studie van Wageningen UR Livestock Research uit 2016 ivm emissiefactoren voor mestbewerking. - p. 82: project-geïntegreerde maatregelen en maatregelen in huidige situatie worden hier door elkaar gebruikt. Verduidelijk dit. Dienst Mer scopingsadvies PR

5 - Hoe worden de mestkelders in rekening gebracht bij het beoordelen van de geurhinder? Worden deze gereinigd? Discipline water: - De winningen situeren zich op een diepte van 135 m uit de Mioceen Aquifersysteem. In het MER is sprake van een freatisch watervoerende laag. Klopt dit? De synthese op p. 100 lijkt dit echter tegen te spreken. - Bij de effectbeoordeling moet rekening gehouden worden met het feit dat de grondwaterwinning 2 nog niet geboord is. Verduidelijk van waar de verdeling over grondwaterwinningsput 1 en 2 komt die beschreven is op p. 90 van het MER. Verantwoording opnemen in het MER. - p. 94: de titel inzake mestverwerking ontbreekt. Duidelijker concluderen dat er geen afwaterproductie is voor de mestverwerking. - Er zal een afwijking van de stedenbouwkundige verordening aangevraagd worden voor een buffervoorziening ipv een infiltratievoorziening en een groter hemelwateropvang (zie p. 98) is dit aanvaardbaar? Hoe verloopt dergelijke afwijkingsaanvraag, wie beslist hierover? Het verkrijgen van de afwijking kan geen onderdeel zijn van de effectbeoordeling. Er moet objectief beoordeeld worden dat er geen effecten zijn. - Omtrent bovenstaande punten wordt bilaterale afstemming met de VMM aangeraden. Discipline bodem: - Verduidelijken dat er nog geen oriënterend bodemonderzoek werd uitgevoerd voor dit bedrijf en aangeven bij aanbevelingen dat er een 10-jarig bodemonderzoeksplicht geldt. - De tegenstrijdigheid inzake de afvoer mest naar externe mestverwerkingsinstallatie voor toekomstige situatie wegwerken. Discipline geluid & trillingen: - In de synthese ( ) is het niet noodzakelijk om de gebruikte methodologie voor effectbeoordeling voor de discipline geluid samen te vatten maar volstaat het om de conclusies inzake milieueffecten op te nemen. - Voor de toekomstige situatie moet duidelijker geconcludeerd worden dat er geen milderende maatregelen noodzakelijk zijn rekening houdend met de effectbeoordeling. Discipline mens - Het significantiekader inzake verkeershinder herbekijken en afstemmen met het richtlijnboek landbouwdieren en mobiliteit. - Geef meer informatie over het verkeer in de referentiesituatie. Geef aan of er reeds een probleem is met de verkeersafwikkeling of niet. Geef meer informatie over hoe groot de kans is dat vrachttransport moet kruisen met plaatselijk verkeer of bewoning en of dat makkelijk gaat of mogelijke risico s inhoudt inzake bijvoorbeeld verkeersleefbaarheid en veiligheid. - Inzake mobiliteit ook rekening houden met cumulatieve effecten en bijvoorbeeld andere intensieve landbouwactiviteiten in de omgeving (cfr. advies gemeente Wuustwezel). Discipline biodiversiteit: - Doorheen heel het MER: niet meer spreken over de discipline fauna en flora maar over de discipline biodiversiteit. - Het MER geeft aan wat de mogelijke beïnvloeding is van het project op kwetsbare natuurgebieden (niet alleen Vogel- en Habitatgebieden), zowel vanwege bijvoorbeeld ammoniak en vermestende depositie als vanwege grondwateronttrekking en rustverstoring. Bij betekenisvolle effecten op SBZ moet een passende beoordeling toegevoegd worden aan het MER. Het bedrijf ligt op 750 m van een Vogelrichtlijngebied. Dienst Mer scopingsadvies PR

6 Er werd (nog) geen advies van ANB ontvangen. Aangeraden wordt om alsnog insteek te vragen over de effectbeoordeling aan ANB. - Bij de vermestende en verzurende impact ook rekening houden met de emissies van de mestverwerking. - p. 143: hier is foutief sprake van gemeente Ravels. - Tabel 70 kan in bijlage opgenomen worden. - Bij de effectinschatting voor direct ecotoopverlies ook rekening houden met de huidige aanwezige vegetatie. - p. 163: de 2 habitats met aanzienlijk effect duidelijker situeren en aangeven hoe groot deze oppervlakte is. Hiervoor wordt voorgesteld om te zoeken naar milderende maatregelen. Doch er wordt bij milderende maatregelen enkel verwezen naar deze uit de discipline lucht, water en geluid. Het is bijgevolg niet duidelijk of dit aanzienlijke effect voor biodiversiteit voldoende gemilderd wordt.? Dit kan onder andere door het aanwezige en toekomstig noodzakelijk groenscherm duidelijker te omschreven in hoogte en breedte om aan te tonen dat aan de vereisten voor windsingels voorgesteld in de Nederlandse studie waarnaar gerefereerd wordt, wordt voldaan en hierbij ook rekening houden met de locatie van de 2 habitats waarvoor een aanzienlijk negatief effect wordt beoordeeld. En indien noodzakelijk nog verder zoeken naar milderende maatregelen. Discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie: - Het huidig aanwezig groenscherm en de aanwezigheid van het bedrijf in het landschap moet beoordeeld worden. Indien noodzakelijk dienen de bijkomende stappen nodig voor de landschappelijke integratie van het bedrijf in zijn omgeving beschreven te worden. - Bij de effectgroepen landschap als relatiesysteem, erfgoedaspecten en perceptieve aspecten ook rekening houden met het deel van het huidig groenscherm dat moet verwijderd worden voor de nieuwe gebouwen en de tijd die de aanplant en uitgroei van een nieuw groenscherm zal vragen. - Het MER meldt dat bij de aanvraag van de vergunning archeologienota zal toegevoegd worden. De noodzakelijke aspecten met betrekking tot het bureauonderzoek kunnen reeds afgestemd en opgenomen worden in het MER. - Bij de milderende maatregelen concreter aangeven hoe het groenscherm moet aangevuld worden ifv de nieuwe gebouwen en mestverwerking/lagune. Bij bijkomende te nemen maatregelen is opeens sprake van een landschapsintegratieplan van de provincie Antwerpen. Dit plan moet toegevoegd worden, concreter besproken en beoordeeld worden. (Gewest-)grensoverschrijdende effecten - Gezien de ligging nabij de Nederlandse grens concreter aangeven per discipline dat er geen effecten verwacht worden ter hoogte van Nederland. Ook de volgende onderdelen moeten aan bod komen in het MER (cfr. richtlijnenboek Algemene methodologie): - de leemten in de kennis - de eventuele opvolgings- en monitoringsmaatregelen - een afzonderlijke discipline-overschrijdende samenvatting (inclusief de milderende maatregelen) - tewerkstelling, investering en gebruikte materialen - een niet-technische samenvatting Digitaal getekend Door Tom De Saegher Dienst Mer scopingsadvies PR

7 Afdelingshoofd Afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning en -projecten Dienst Mer scopingsadvies PR

8 Bijlage Aantal inspraakreacties die tijdens de openbare raadpleging ingediend werden bij: - Gemeente Wuustwezel: geen - Dienst Mer: geen Lijst met de instanties die gereageerd hebben en betrokken worden in de verdere procedure: - Departement Landbouw en Visserij Antwerpen - Gemeente Wuustwezel - Fluxys * - Onroerend Erfgoed * * Deze instantie(s) heeft/hebben geen opmerkingen of advies niet vereist en moeten niet verder betrokken worden in de procedure. Lijst met de instanties die niet gereageerd hebben: - ANB Antwerpen 1 - Provincie Antwerpen - GOP, omgevingsprojecten, milieuvergunningen - GOP, voormalige APL Antwerpen - Agentschap Zorg en Gezondheid Antwerpen - VMM, Afdeling Operationeel waterbeleid 1 1 : gezien de openstaande vragen in dit scopingsadvies, zullen deze adviesinstanties verder betrokken worden in de procedure. Dienst Mer scopingsadvies PR