Richtlijnen milieueffectrapportage. Hervergunning en uitbreiding van een varkenshouderij tot 5280 varkens te Stekene

Transcriptie

1 Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Koning Albert II-laan 20 bus BRUSSEL Tel: 02/ mer@vlaanderen.be Richtlijnen milieueffectrapportage Hervergunning en uitbreiding van een varkenshouderij tot 5280 varkens te Stekene Initiatiefnemer: Van Eynde-Van Raemdonck LV Hinnenstraat Stekene 03/12/2015 PRMER-2243-RL

2 1. Inleiding Het voorgenomen project heeft als doel om een uitbreiding te realiseren in de varkenshouderij Van Eynde-Van Raemdonck LV, Hinnenstraat 10 te 9190 Stekene door de bouw van een nieuw gedeelte voor vleesvarkens en een uitbreiding van de bestaande zeugenstal. De huidige vergunning is afgeleverd op 15/01/2009 voor stallen met plaatsen voor varkens, waaronder 260 zeugen, 4 beren en andere varkens (waarvan vleesvarkens en 65 opfokzeugen). In de nieuwe situatie zal een vergunning gevraagd worden voor varkens in totaal, waaronder 424 zeugen, 2 beren en andere varkens (zijnde vleesvarkens en 102 opfokzeugen). In de vergunde situatie zijn er 800 niet vergunningsplichtige biggen aanwezig. In de toekomst zal hun aantal stijgen met 208 tot 1008 niet vergunningsplichtige biggen. Gelet op de belangrijke verandering wordt ook een vroegtijdige hervergunning gevraagd. Deze activiteiten zijn onderworpen aan de m.e.r.-plicht volgens het project-m.e.r.-besluit 1, met name: Bijlage I, rubriek 21 c) : Installaties voor intensieve pluimvee- of varkenshouderij met meer dan 3000 plaatsen voor mestvarkens (van meer dan 20 kg). De initiatiefnemer heeft er bij de start van de m.e.r.-procedure expliciet voor gekozen om in de kennisgeving de voorgestelde methodologie reeds verder uit te werken tot ontwerp-mer en beide gebundeld in te dienen als één document. De dienst Mer van de Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid verklaarde het kennisgevingsdossier volledig op 10/09/2015. De terinzagelegging in de gemeente Stekene liep van 21 september 2015 tot en met 21 oktober Parallel vroeg de dienst Mer adviezen bij de administraties en openbare besturen. Gezien de ligging van het project nabij Nederland wordt een grensoverschrijdende procedure gevolgd. De dienst Mer stelde deze bijzondere richtlijnen (verder richtlijnen) op met het oog op de inhoudsafbakening van het MER. Zij houden rekening met principieel verplichte onderdelen van een project-mer op basis van art van het DABM 2 zoals de ontvangen inspraakreacties en de ontvangen adviezen (zie bijlage). Deze richtlijnen hebben betrekking op de reikwijdte, het detailleringsniveau en de inhoudelijke aanpak van het project-mer. Het project-mer moet opgesteld worden zoals door de initiatiefnemer voorgesteld is in de kennisgeving en aangevuld/aangepast worden met de specifieke vereisten die in deze richtlijnen geformuleerd zijn. Waar de kennisgeving en de richtlijnen van elkaar zouden afwijken, moet voorrang gegeven worden aan de richtlijnen. 2. Doelstelling, verantwoording en besluitvorming Het project heeft tot doel een uitbreiding te realiseren in de voormelde varkenshouderij door de bouw van een nieuw gedeelte voor vleesvarkens en een uitbreiding van de bestaande zeugenstal. De initiatiefnemer wenst door de uitvoering van dit project de economische draagkracht van de inrichting te optimaliseren. 1 Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage, B.S. 17 februari 2005, zoals herhaaldelijk gewijzigd. 2 Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, B.S. 3 juni 1995, zoals herhaaldelijk gewijzigd (DABM). Dienst Mer Richtlijnen PR2243 2

3 Het MER zal een overzicht bevatten van de bestaande en aan te vragen vergunningstoestand (zowel stedenbouwkundige vergunning als milieuvergunning). Relevante vorige bijzondere vergunningsvoorwaarden zullen worden opgesomd en het MER zal aangeven of en hoe hieraan voldaan is. Het MER moet relevante gegevens en conclusies uit voorgaande rapportages oplijsten (alle relevante milieustudies, ook andere dan m.e.r.-rapportages). Het MER dient bij de vergunningsaanvragen gevoegd te worden. Het MER is niet alleen een hulp bij de besluitvorming, maar volgens art van het DABM moeten de conclusies ook doorwerken in de besluitvorming. Het MER moet hiermee rekening houden bij de formulering van mogelijke alternatieven, milderende of compenserende maatregelen. 3. Beschrijving project en alternatieven Aanvullend op de kennisgeving moeten de volgende punten ook beschreven worden: o Geef aan of de kadaveropslag in de referentiesituatie en gewenste situatie gekoeld is of niet. o Indien beschikbaar, moet een schematische voorstelling van het beplantingsplan opgenomen worden. o Verduidelijk of er bij elke reiniging van de stallen eerst droog gereinigd wordt of niet. o In tabel 9 en 10 wordt de theoretische waterbehoefte weergegeven. Vermeld de bron van deze cijfers (BBT of VMM?). o Licht de daling van het biggentransport toe bij tabel 11. Het MER beschrijft bovendien volgende alternatieven: o het nulalternatief o Motiveer waarom er gekozen wordt voor een biologische combiwasser Inzake uitvoeringsalternatieven gaan de deskundigen na of er relevante BBT-studies of BREFnota s beschikbaar zijn en toetsen het bedrijf/project hieraan. De BBT toetsing moet duidelijk terug te vinden zijn door bv. de checklist BBT/BREF tabelmatig toe te voegen. 4. Juridische en beleidsmatige context De volledig verklaarde kennisgeving doet opgave van het juridische/beleidsmatige kader dat voor dit MER van belang is in de vorm van een duidelijke overzichtsmatrix. Het MER zal zorgvuldig nagaan waar de projectrelevantie zich situeert. Het is van belang om ook tijdens het opstellen van het MER de stand van zaken hiervan op te volgen. De juridische en beleidsmatige randvoorwaarden met een duidelijke ruimtelijke component moeten cartografisch gepresenteerd worden. Volgende relevante randvoorwaarden dienen bijkomend te worden aangepast, opgevolgd of aangevuld: In de tabel met juridische randvoorwaarden wordt aangegeven dat de omzendbrief LNE Dienst Mer Richtlijnen PR2243 3

4 2012/1 betreffende milderende maatregelen voor geuremissies hier van toepassing is. Motiveer waarom dit project onder het toepassingsgebied van deze omzendbrief valt (louter hernieuwing, aanwezigheid van klachten, ). In de tekst bij deze omzendbrief is foutief sprake van geurreductiepercentages. Het gaat in deze omzendbrief om inschattingscoëfficiënten. Dit moet aangepast worden in het MER. De omzendbrief is ook twee keer opgenomen (in de tabel p.26 & p.37). Vermeld bij het decreet op het archeologisch patrimonium of archeologie in dit project relevant is. Maak gebruik van de recentste stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorziening en gescheiden afvoer van hemelwater en afvalwater (5 juli 2013). VMM stelt vast dat enkel een gedeelte van de bestaande stal conform de GSV door hergebruik gecompenseerd wordt. Op basis van de voorliggende plannen wordt de nieuwe dakoppervlakte evenmin gecompenseerd door hergebruik. VMM vraagt het hergebruik te maximaliseren. Motiveer in het MER of hemelwater ergens kan dienst doen als alternatief voor grondwater of niet. Het hemelwater dat niet hergebruikt wordt, moet gebufferd afgevoerd worden. Er moet nog een deel dakoppervlakte gecompenseerd worden. Volgens de huidige gegevens is er niet voldaan aan de GSV. 5. Algemene en Methodologische aspecten De afbakening van het studiegebied zal voldoende gemotiveerd worden per discipline, rekening houdend met het feit dat het studiegebied zowel het projectgebied als het gebied met effecten moet omvatten. De ruimtelijke afbakening moet voor elke discipline duidelijk tekstueel omschreven worden en indien mogelijk, voorgesteld worden op kaart. Wanneer er tijdens het opstellen van het project-mer nieuwe ontwikkelingsscenario s naar voor zouden komen dan deze die momenteel gekend zijn, moeten deze toegevoegd worden aan het afwegingskader. Cumulatieve effecten dienen onderzocht te worden. De methodologie voor de effectvoorspelling zal binnen elke discipline in het project-mer duidelijk en transparant omschreven worden. Tevens zal per discipline aangegeven worden op basis van welke criteria een effect als significant of als niet significant beoordeeld wordt. Het resterend effect na de milderende maatregelen zal aangegeven en gekoppeld worden aan het gehanteerde beoordelingskader. De effectenbespreking en -beoordeling dient transparant en op voldoende wijze te gebeuren. De dienst Mer vraagt om bij de beschrijving van de bestaande toestand en milieueffecten, als aanvulling op de volledig verklaarde kennisgeving, voldoende aandacht te besteden aan het volgende: Met betrekking tot de discipline water: - De analyseresultaten van het grondwater (p.18) moeten gebruikt worden om de referentiesituatie te beschrijven. - Maak een tabelmatig overzicht waarin alle huidige en toekomstige grondwaterwinningen (ook drainageput) met elkaar vergeleken worden, inclusief de capaciteiten. Dienst Mer Richtlijnen PR2243 4

5 - Geef in het MER voor elke grondwaterwinning aan of het grondwater onttrokken wordt uit een freatische of een gespannen watervoerende laag. De grondwatertafeldaling wordt in de kennisgeving berekend met de formule van Theis. Voor de twee boorputten moet telkens de pomptijd opgenomen worden. De formule van Theis laat toe om op basis van de bodemkarakteristieken (dikte aquifer, doorlaatbaarheid, etc.) en het debiet van de pomp, de invloedskegel in een bepaalde watervoerende laag te berekenen na een bepaalde tijd pompen aan een constant debiet uit de watervoerende laag. De invloedsstraal, berekend met de formule van Theis, ligt steeds op oneindig. Er wordt dus nooit een evenwicht bereikt. Bij de effectbepaling van een grondwaterwinning zijn er dus twee mogelijkheden : o De formule van Theis laat toe om de afstand van een verlaging te berekenen in functie van de verlopen tijd van de pomping. De formule is bruikbaar indien een bedrijf zijn dagelijkse waterbehoefte zou winnen binnen een gekend tijdsinterval van enkele uren, waarbij de winning de rest van de dag stil ligt. In het MER dient deze tijdsduur, die bij de berekening werd gebruikt, te worden opgegeven. De bekomen waarde van de reikwijdte voor een bepaalde verlaging stemt dan overeen met het maximum op het ogenblik van het uitschakelen van de pomp. Vervolgens dient te worden nagegaan of in de periode van stilstand van de pomp, er genoeg herstel optreedt zodat het grondwaterpeil terug stijgt tot het oorspronkelijke rustpeil van vóór de pomping. Geef in het MER aan hoeveel tijd er tussen twee pompbeurten zit. Toon in het MER aan dat de tijd tussen twee pompbeurten voldoende is om de grondwatertafel terug tot zijn oorspronkelijk niveau te laten komen. Zo niet, dan zullen er cumulatieve verlagingseffecten optreden, tot er een evenwicht zal zijn met de grondwatervoeding. Deze evenwichtstoestand kan niet met de formule van Theis worden berekend, alvast niet zonder dat er aannames zouden worden gemaakt voor de parameters die eigenlijk in het MER moeten worden berekend om het effect van de waterwinning in te schatten. o Indien niet kan worden aangetoond dat het grondwaterpeil zich volledig herstelt tussen twee pompingen in, dan dient gebruik te worden gemaakt van berekeningsmethoden voor permanente stroming in evenwichtstoestand met de grondwatervoeding (bij voorkeur de methoden van Dupuit voor freatische aquifers en de formule van Thiem voor gespannen aquifers). - De berekende grondwaterdaling reikt niet tot aan een andere bedrijfsvreemde winning, Geef de afstanden tussen de twee boorputten en het drainagewater (eventueel op een schets of kaart). Bespreek of er interferentie is tussen de twee eigen boorputten en het drainagewater. Bij het analyseren van de wederzijdse beïnvloeding van grondwaterwinningen, dient steeds een analyse van de overlappende verlagingskegels te worden uitgevoerd. Een uitspraak over de aanzienlijkheid van elkaar beïnvloedende bemalingen, moet steeds gebaseerd zijn op de specifieke omstandigheden, eigen aan het project. Met betrekking tot de discipline geluid & trillingen: - Er moet verwezen worden naar de meest recente tabel uit bijlage van Vlarem II ( 10 agrarische gebieden i.p.v. 5bis..). - In de beschrijving van hoofdstuk (bepaling van de verschillende geluidsbronnen) worden de begrippen geluidvermogenniveau en geluidsdrukniveau door elkaar gebruikt. Er moet verduidelijkt worden welke kwantificatie aan welke parameter toegekend wordt. - Als het geluidsvermogenniveau niet gekend is, wordt in het richtlijnenboek landbouwdieren aangegeven om rekening te houden met 85 db(a). Indien afgeweken Dienst Mer Richtlijnen PR2243 5

6 wordt van het richtlijnenboek, moet dit aangetoond worden op basis van wetenschappelijke literatuur of op basis van meetgegevens. - In het MER zal beschreven worden welke soort ventilatoren in stal 2 gebruikt zullen worden. Als dit nog niet gekend is moet dit ook in het MER vermeld worden en moet dan wel duidelijk zijn welke aannames gehanteerd worden bij de geluidsberekeningen. Met betrekking tot de discipline mens-toxicologische en psychosomatische aspecten: - In de discipline mens moet voor geluid afgetoetst worden aan de WGO-norm. Met betrekking tot de (gewest-)grensoverschrijdende effecten in Nederland: - De grensoverschrijdende effecten moeten besproken worden in een apart hoofdstuk of herkenbaar zijn bij elke discipline. 6. Leemten in de kennis Het MER zal opgave doen van de leemten in kennis die tijdens het uitvoeren van het onderzoek werden vastgesteld. Deze zijn opgedeeld naar aard van de leemte waarbij dan onderscheid gemaakt wordt tussen leemten m.b.t. het project, m.b.t. inventarisatie en aangaande methode en inzicht. Het MER zal ook aangeven hoe met deze leemten is omgegaan en hoe zij kunnen doorwerken naar de besluitvorming. 7. Monitoring en evaluatie Het MER zal per discipline/thema eventueel opvolgingsmaatregelen voorstellen, bijvoorbeeld vanuit de vergunningsreglementering of vanuit de leemte(n) in de kennis. 8. Integratie en eindsynthese Het MER zal in een afzonderlijk deel een discipline-overschrijdende, leesbare samenvatting bevatten over de verwachte gevolgen voor het milieu en hoe en in welke mate de voorgestelde maatregelen deze kunnen milderen. De milderende maatregelen die voorgesteld worden vanuit verschillende disciplines zullen discipline-overschrijdend t.a.v. elkaar afgewogen worden. Bij de milderende maatregelen zal in de mate van het mogelijke aangegeven worden waar deze zullen/kunnen doorwerken. Deze synthese zal aangeven of het project een voor het milieu haalbaar project is of welke maatregelen nodig zijn om het project haalbaar te maken. 9. Tewerkstelling, investering en gebruikte materialen In dit hoofdstuk zal het rapport aangeven welke de verwachte tewerkstellings- en investeringseffecten zijn van de voorgenomen activiteit. Dienst Mer Richtlijnen PR2243 6

7 In dit hoofdstuk zal tevens worden aangegeven welke materialen (aard en hoeveelheid) er voor dit project zullen worden gebruikt, indien dit nog niet beschreven werd bij de projectbeschrijving. 10. Niet-technische samenvatting De niet-technische samenvatting zal een afzonderlijk leesbaar deel van het rapport vormen, dat de essentie van de overige delen beknopt en correct weergeeft. De tekst moet zodanig geschreven zijn dat hij begrijpelijk is voor een gemiddelde lezer. Figuren of kaarten dienen ter ondersteuning van de tekst in deze samenvatting te zijn opgenomen. Bij het schrijven van de niet-technische samenvatting kan gebruik gemaakt worden van de handleiding niet-technische samenvatting zoals gepubliceerd op Deze niet-technische samenvatting zal in het project-mer als afzonderlijk hoofdstuk opgenomen ofwel als afzonderlijk document opgesteld worden en zal tevens in digitale vorm aangeleverd worden. De dienst Mer vraagt ook om op het voorblad van de niet-technische samenvatting de handtekeningen van alle deskundigen op te nemen. 11. Vorm van het MER Met betrekking tot de vorm en presentatie vraagt de dienst Mer: - recent kaartmateriaal te gebruiken, telkens voorzien van een duidelijke bronvermelding, schaalaanduiding, noordpijl en legende. Waar mogelijk dienen de grenzen van het terrein duidelijk aangegeven te zijn en dient door het kaartmateriaal ook duidelijk te zijn welke de omringende activiteiten/bedrijven zijn; - achtergrondinformatie in de bijlagen op te nemen; - na te gaan of de in de kennisgeving vermelde gegevensbronnen, die bij de realisatie van het MER zullen worden gebruikt, nog steeds de meest actuele zijn; - een verklarende woordenlijst, afkortingenlijst en literatuurlijst bij het rapport op te nemen; - te waken over de afstemming tussen de tekst van het eigenlijke MER en de niet-technische samenvatting; - de ingediende eindversies van het rapport en de niet-technische samenvatting door de initiatiefnemer, de coördinator en alle deskundigen te laten ondertekenen; - Het definitieve project-mer evenals de niet technische samenvatting digitaal aan de dienst Mer te bezorgen. 12. Goedkeuring team van erkende MER-deskundigen Zoals voorgesteld in de volledig verklaarde kennisgeving worden volgende disciplines in het project-mer opgesteld door een erkend MER-deskundige: lucht, water, bodem. De optiedisciplines geluid en trillingen, mens-toxicologie, mens-ruimtelijke aspecten, mobiliteit, landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie en fauna en flora zullen door de coördinator van het MER opgesteld worden. Het in de volledig verklaarde kennisgeving voorgestelde team van erkende MER-deskundigen wordt goedgekeurd. Wijzigingen aan het team van deskundigen in de loop van het m.e.r. moeten gemeld worden aan de dienst Mer. De beslissing over deze wijzigingen zal per brief meegedeeld worden aan de initiatiefnemer. Dienst Mer Richtlijnen PR2243 7

8 Tenslotte wordt aanbevolen tijdens het opstellen van het MER contact te houden met de dienst Mer en met de overige instanties, in het bijzonder in functie van de verwerking van hun adviezen in het MER. Digitaal getekend Door Paul Van Snick Afdelingshoofd Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Richtlijnen PR2243 8

9 Bijlage Lijst van inspraakreacties tijdens de terinzagelegging bij: - Gemeente Stekene: geen - Dienst Mer: geen Lijst met de instanties die gereageerd hebben (schriftelijk) en verder betrokken worden in de procedure: - VMM, Afdeling Operationeel Waterbeheer - Gemeente Stekene - ANB Oost-Vlaanderen - Onroerend Erfgoed Oost-Vlaanderen Lijst met de instanties die niet gereageerd hebben - Departement Landbouw en Visserij - LNE, Dienst Lucht en klimaat - LNE, Dienst Milieuhinder - LNE, Afdeling Milieuvergunningen Oost-Vlaanderen - Fluxys - Ruimte Vlaanderen APL Oost-Vlaanderen - VLM, Regio West (Gent) - VMM, AET - Provincie Oost-Vlaanderen - Gemeente Terneuzen Nederland - Provincie Zeeland - Nederland Dienst Mer Richtlijnen PR2243 9