Richtlijnen milieueffectrapportage. Ontwikkeling regionaal bedrijventerrein Siezegemkouter Aalst

Transcriptie

1 Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Koning Albert II-laan 20 bus BRUSSEL Tel: 02/ mer@vlaanderen.be Richtlijnen milieueffectrapportage Ontwikkeling regionaal bedrijventerrein Siezegemkouter Aalst Initiatiefnemer: Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Aalst (AGSA) Dendermondsesteenweg 75 A 9300 Aalst 30 januari 2015 PRMER-2131-RL

2 1. Inleiding Het voorgenomen project betreft de gefaseerde ontwikkeling van een gemengd regionaal bedrijventerrein ter hoogte van Siezegemkouter te Aalst. Het totale projectgebied beslaat 96 ha waarvan ongeveer 52 ha als bedrijventerrein wordt ontwikkeld. De overige ruimte wordt gebruikt voor infrastructurele werken en de ontwikkeling van groene corridors. Het project-mer dient bij de bouw- en/of milieuvergunningsaanvraag gevoegd te worden. Deze activiteiten zijn onderworpen aan de m.e.r.-plicht volgens het project-m.e.r.-besluit 1, gezien ze vallen onder rubriek 10.a Industrieterreinontwikkeling met een oppervlakte van 50 ha of meer van bijlage II. Voor categorieën van projecten opgenomen in bijlage II van het projectm.e.r.-besluit, is het indienen van een gemotiveerd verzoek tot ontheffing van de m.e.r.-plicht mogelijk. Door de initiatiefnemer wordt echter afgezien van dit verzoek. De dienst Mer van de Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid verklaarde het kennisgevingsdossier volledig op 30 oktober De terinzagelegging in Aalst liep van 13 november 2014 tot 11 december Parallel vroeg de dienst Mer adviezen bij de administraties en openbare besturen. Deze bijzondere richtlijnen (verder richtlijnen) stelt de dienst Mer op met het oog op de methodologie van het MER. Zij houden rekening met principieel verplichte onderdelen van een project-mer op basis van art van het DABM 2, de ontvangen inspraakreacties (3 unieke inspraakreacties), de ontvangen adviezen (zie bijlagen) en met de bespreking van het volledig verklaarde kennisgevingsdossier met de betrokkenen op de richtlijnenvergadering van 18 december Deze richtlijnen zijn opgesteld door de dienst Mer en hebben betrekking op de reikwijdte, het detailleringsniveau en de inhoudelijke aanpak van het project-mer. Het project- MER moet opgesteld worden zoals door de initiatiefnemer voorgesteld in de kennisgeving, aangevuld/aangepast met de specifieke vereisten die in deze richtlijnen geformuleerd worden. Waar de kennisgeving en de richtlijnen van elkaar zouden afwijken, moet voorrang gegeven worden aan de richtlijnen. 2. Doelstelling, verantwoording en besluitvorming De doelstelling en de verantwoording van het project, alsook de verdere besluitvorming en procedures worden reeds duidelijk vermeld in de kennisgeving. Dit dient tevens opgenomen te worden in het project-mer. In de kennisgeving worden de reeds uitgevoerde studies en beslissingsmomenten in het ontwikkelingsproces van het bedrijventerrein weergegeven. In het project-mer dient rekening gehouden te worden met de resultaten van deze studies. 1 Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage, B.S. 17 februari 2005, zoals herhaaldelijk gewijzigd. 2 Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, B.S. 3 juni 1995, zoals herhaaldelijk gewijzigd (DABM). Dienst Mer Richtlijnen PR

3 Het project-mer is niet alleen een hulp bij de besluitvorming, maar volgens art van het D.A.B.M. moeten de conclusies ook doorwerken in de besluitvorming. 3. Beschrijving project en alternatieven In een aantal inspraakreacties wordt geopperd dat bepaalde elementen van het project zoals dat beschreven wordt in de kennisgeving, niet in overeenstemming zouden zijn met het RUP dat het kader vormt voor de toekenning van de vergunning voor dit project. In een project-mer dient uiteraard een project onderzocht te worden dat vergunbaar is. In het voorliggende project dient daarom (beknopt) verduidelijkt te worden dat het beschreven project vergunbaar is, en daarbij dient specifiek aandacht te gaan naar de herlocalisatie van het bedrijf Schelfhout binnen het projectgebied, en naar de percentages van soorten bedrijven die voorzien worden in het projectgebied (zie pagina 19 van de kennisgeving). Het nulalternatief zal beschreven, onderzocht en beoordeeld worden in het MER. Een dubbel nulalternatief dient gehanteerd te worden, i.e. enerzijds de situatie waarbij de huidige situatie op het terrein behouden blijft (open ruimte, landbouw) en anderzijds de situatie waarbij de bestemming van het RUP gerealiseerd wordt als bedrijventerrein. De effectbespreking van het nulalternatief kan gebeuren binnen de disciplines, maar kan eventueel ook in een disciplineoverschrijdend hoofdstuk gebeuren indien dat overzichtelijker geacht zou worden. De dienst Mer is van mening dat deze bespreking zeer beknopt kan gebeuren gezien beide situaties zeer hard lijken op enerzijds de referentiesituatie en anderzijds de geplande situatie. Er dienen geen locatiealternatieven onderzocht te worden in het MER, gezien het doel van het project is om een concrete locatie die aangeduid werd in een RUP in te vullen met een concreet project. Er is reeds een duidelijke visie op hoe het concrete project er zal uitzien. Dat laat een zeer realistische effectbespreking toe. Vanuit het MER kunnen evenwel nog steeds voorstellen gedaan worden vanuit milieuoogpunt om het project inhoudelijk aan te passen op het vlak van o.a. inrichting. 4. Juridische en beleidsmatige context De volledig verklaarde kennisgeving doet opgave van het juridische/beleidsmatige kader dat voor dit MER van belang is in de vorm van een duidelijke overzichtsmatrix. Het MER gaat zorgvuldig na waar de projectrelevantie zich situeert en geeft in het bijzonder ook aan of de voorwaarde onderzoekssturend kan zijn dan wel procedurebepalingen bevat of de combinatie van beide. Het is van belang om ook tijdens het opstellen van het MER de stand van zaken hiervan op te volgen. De juridische en beleidsmatige randvoorwaarden met een duidelijke ruimtelijke component moeten duidelijk cartografisch gepresenteerd worden. Dienst Mer Richtlijnen PR

4 In de kennisgeving wordt vermeld dat het bedrijventerrein Siezegemkouter in een uitsluitingszone voor windturbines komt te liggen. De kennisgeving stelt dat daarom de milieueffecten van de oprichting van windturbines in het MER niet onderzocht zullen worden. De stad Aalst meldt in haar advies dat de provincieraad dit eind december bij de definitieve vaststelling van het RUP mogelijk nog kan wijzigen. In het MER dient de laatste stand van zaken op dit vlak beschreven te worden. Afhankelijk van de beslissing van de provincieraad aangaande de uitsluitingszone voor windturbines, dient het aspect van windturbines al dan niet toch meegenomen te worden in het MER. In het advies van de stad Aalst worden m.b.t. het juridisch en beleidsmatig kader een aantal extra elementen aangereikt en een aantal aanpassingen voorgesteld. Hiermee dient rekening gehouden te worden in het MER. 5. Algemene en Methodologische aspecten Het studiegebied omvat zowel het projectgebied als het gebied met effecten. De ruimtelijke afbakening moet voor elke discipline duidelijk tekstueel omschreven worden en indien mogelijk, voorgesteld worden op kaart. In de kennisgeving wordt gesteld dat als referentiesituatie wordt genomen de huidige situatie met incorporatie van de in uitvoering zijnde projecten. Op de richtlijnenvergadering werd meegedeeld dat als in uitvoering zijnde projecten o.a. volgende projecten bedoeld worden: herlocalisatie van bouwbedrijf Schelfhout, heraanleg van ontsluiting Blauwenbergstraat i.f.v. ondertunneling R41 met N9 en de realisatie van het crematorium. Op de richtlijnenvergadering werd dit uitgebreid besproken en werd vastgesteld dat de referentiesituatie nog verduidelijkt moet worden in het MER. De dienst Mer stelt voor om -in afwijking van de kennisgeving- als referentiesituatie de huidige situatie (i.e. begin 2015) op het terrein te nemen, dus zonder realisatie van die in uitvoering zijnde projecten. Die projecten zijn immers nog geenszins gerealiseerd. Voor bepaalde disciplines kan een aangepaste specifieke referentiesituatie voorgesteld worden. Dit dient dan wel uitdrukkelijk gemotiveerd te worden in het MER. Zo kan de realisatie van een aantal wegenisprojecten als een voorwaarde beschouwd worden voor de realisatie van het project en dus deel uitmaken van de referentiesituatie bij de discipline mobiliteit. Bovengenoemde in uitvoering zijnde projecten dienen als ontwikkelingsscenario s beschouwd te worden waarvan de cumulatieve effecten met het voorliggende project in beeld gebracht moeten worden. Zo zal het crematorium ongetwijfeld effecten op het vlak van mobiliteit hebben, maar mogelijk ook binnen andere disciplines. In het MER dient een methodologie aangereikt te worden m.b.t. de manier waarop de effecten van de relocatie van het bedrijf Schelfhout in beeld gebracht worden. Het gaat immers over een bestaand bedrijf dat enkele honderden meters geherlocaliseerd wordt binnen het RUP. Wanneer er tijdens het opstellen van het project-mer Dienst Mer Richtlijnen PR

5 nog nieuwe ontwikkelingsscenario s naar voor zouden komen dan deze die momenteel gekend zijn, moeten deze toegevoegd worden aan het afwegingskader. De methodologie voor de effectvoorspelling wordt binnen elke discipline in het project-mer duidelijk en transparant omschreven. Tevens wordt per discipline aangegeven op basis van welke criteria een effect als significant of als niet significant beoordeeld wordt. Het resterend effect na de milderende maatregelen zal aangegeven en gekoppeld worden aan het gehanteerde beoordelingskader. De effectenbespreking en -beoordeling dient transparant en op voldoende wijze te gebeuren. In het MER dient duidelijk beschreven te worden wat er met de Blauwenbergstraat zal gebeuren in de (verschillende fases van) geplande situatie teneinde een realistische milieueffectbespreking te kunnen doen. Op de richtlijnenvergadering werd toegelicht dat de Blauwenbergstraat in de referentiesituatie en in fase 1 (ontwikkeling noorden van projectgebied) blijft bestaan, maar bij de realisatie van fase 2 (ontwikkeling zuiden van plangebied) geknipt zal worden. Bij de effectbespreking dient hiermee rekening gehouden te worden (vooral bij de discipline mobiliteit). In het MER kunnen hieromtrent milderende maatregelen voorgesteld worden. In het MER dient voldoende aandacht besteed te worden aan de buffers. Voorstellen tot wijziging van de omvang van de buffers kunnen gedaan worden vanuit de effectbespreking. De dienst Mer vraagt om bij de beschrijving van de bestaande toestand en milieueffecten, als aanvulling op de volledig verklaarde kennisgeving, voldoende aandacht te besteden aan het volgende: Met betrekking tot de discipline mobiliteit: Wat de impact op de doorstroming betreft, dient niet enkel het kruispunt R41 x ontsluitingsweg en de interne ontsluitingswegen onderzocht te worden, maar alle relevante kruispunten en wegsegmenten waarop redelijkerwijs relevante doorstromingseffecten verwacht kunnen worden. Het studiegebied dient dus aanzienlijk uitgebreid te worden. De deskundige mobiliteit dient dit studiegebied te bepalen. Voldoende aandacht dient besteed te worden aan de Blauwenbergstraat. De huidige mobiliteitssituatie op deze weg dient nauwkeurig beschreven te worden. Telgegevens worden essentieel geacht om een goede effectbeoordeling te kunnen doen. In de geplande situatie dient niet enkel een inschatting gemaakt te worden van het aantal werknemers dat zich verplaatst, maar tevens van het aantal vrachtverkeerverplaatsingen. Het significantiekader dat in het MER wordt voorgesteld voor doorstroming is onvoldoende. Een kwantitatief criterium dient gebruikt te worden op basis van de I/C verhouding. Dienst Mer Richtlijnen PR

6 Een apart significantiekader voor openbaar vervoer dient opgenomen te worden. Dat kader zou moeten toelaten om conclusies te trekken over de vraag of er voldoende openbaar vervoersvoorzieningen aanwezig zijn. Met betrekking tot de discipline water: Het Agentschap voor Wegen en Verkeer heeft in haar advies een aantal aandachtspunten i.v.m. water gesignaleerd, waarmee in het MER rekening gehouden moet worden (o.a. langsgracht R41 niet gebruiken voor afwatering RWA; naast buffering ook andere vormen van infiltratie voorzien). Speciale aandacht dient te gaan in het MER naar de locatie van het bufferbekken langs de R41. Volgens AWV bevindt deze zich in een zone non-aedificandi. Dit dient in het MER uitgeklaard te worden. Mogelijk dient een andere locatie voorgesteld te worden. Het MER moet aangeven wat er in de toekomst dient te gebeuren met het ongezuiverd afvalwater. Dat mag alleszins niet aangesloten worden op het oppervlaktewatersysteem of infiltreren. Met betrekking tot de discipline lucht: In afwijking van wat in de kennisgeving wordt gesteld, dienen in het MER tevens de emissies uitgaande van de toekomstige bedrijven ingeschat te worden. Het betreft immers een relatief groot en nieuw bedrijventerrein. Een methodologie o.b.v. kengetallen of een andere zinvolle methodologie dient hiervoor door de MER-deskundige gehanteerd te worden. Met betrekking tot de discipline geluid & trillingen: In afwijking van wat in de kennisgeving wordt gesteld, dient in het MER tevens de geluidsproductie uitgaande van de toekomstige bedrijven ingeschat te worden. Het betreft immers een relatief groot en nieuw bedrijventerrein. Een methodologie o.b.v. kengetallen, o.b.v. zoneringsvoorstellen of een andere zinvolle methodologie dient hiervoor door de MERdeskundige gehanteerd te worden. Met betrekking tot de discipline fauna en flora: Er dient geen passende beoordeling opgemaakt te worden voor voorliggend project. In het advies van de stad Aalst wordt gewezen op een recent door INBO opgemaakte lijst i.vm. prioritaire soorten en hun biotopen. Deze informatie dient gebruikt te worden. In het MER dient rekening gehouden te worden met een mogelijke toename van de kritische depositiewaarde in het habitatrichtlijngebied (op 600 meter) tijdens de exploitatiefase van het bedrijventerrein. Dienst Mer Richtlijnen PR

7 Met betrekking tot de discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie: Er dient rekening gehouden te worden met het nieuwe erfgoeddecreet dat van kracht is geworden op 1 januari Dat betekent o.a. dat de informatie m.b.t. de archeologische voortoets in het MER opgenomen moet worden. Met betrekking tot de discipline mens socio-organisatorische aspecten, hinder, gezondheid: De bevindingen van het RVR dat reeds opgemaakt werd, dienen beknopt in het MER aangehaald te worden. In 2013 werd een LER opgemaakt. De resultaten van dat LER kunnen in het project-mer samengevat te worden. De impact op de landbouwsector dient in het MER beschreven te worden en milderende (flankerende) maatregelen moeten voorgesteld worden. 6. Leemten in de kennis Het MER doet opgave van de leemten in kennis die tijdens het uitvoeren van het onderzoek werden vastgesteld. Deze zijn opgedeeld naar aard van de leemte waarbij dan onderscheid gemaakt wordt tussen leemten m.b.t. het project, m.b.t. inventarisatie en aangaande methode en inzicht. Het MER geeft ook aan hoe met deze leemten is omgegaan en hoe zij kunnen doorwerken naar de besluitvorming. 7. Monitoring en evaluatie Het MER stelt per discipline/thema eventueel opvolgingsmaatregelen voor, bijvoorbeeld vanuit de vergunningsreglementering of vanuit de leemte(n) in de kennis. 8. Integratie en eindsynthese Het MER bevat in een afzonderlijk deel een discipline overschrijdende, leesbare samenvatting over de verwachte gevolgen voor het milieu en hoe en in welke mate de voorgestelde maatregelen deze kunnen milderen. De milderende maatregelen die voorgesteld worden vanuit verschillende disciplines zullen discipline-overschrijdend t.a.v. elkaar afgewogen worden. Bij de milderende maatregelen zal in de mate van het mogelijke aangegeven worden waar deze zullen/kunnen doorwerken. Deze synthese geeft aan of het project een voor het milieu haalbaar project is of welke maatregelen nodig zijn om het project haalbaar te maken. Dienst Mer Richtlijnen PR

8 9. Tewerkstelling, investering en gebruikte materialen In dit hoofdstuk geeft het rapport aan welke de verwachte tewerkstellings- en investeringseffecten zijn van de voorgenomen activiteit. In dit hoofdstuk wordt tevens aangegeven welke materialen (aard en hoeveelheid) er voor dit project zullen worden gebruikt, indien dit nog niet beschreven werd bij de projectbeschrijving. 10. Niet-technische samenvatting De niet-technische samenvatting vormt een afzonderlijk leesbaar deel van het rapport dat de essentie van de overige delen beknopt en correct weergeeft. De tekst moet zodanig geschreven zijn dat hij begrijpelijk is voor een gemiddelde lezer. Figuren of kaarten dienen ter ondersteuning van de tekst in deze samenvatting te zijn opgenomen. Bij het schrijven van de niet-technische samenvatting kan gebruik gemaakt worden van de handleiding niet-technische samenvatting zoals gepubliceerd op Deze niet-technische samenvatting wordt in het project-mer als afzonderlijk hoofdstuk opgenomen ofwel als afzonderlijk document opgesteld en wordt tevens in digitale vorm aangeleverd. De dienst Mer vraagt ook om op het voorblad van de niet-technische samenvatting de handtekeningen van alle deskundigen op te nemen. 11. Vorm van het MER Met betrekking tot de vorm en presentatie vraagt de dienst Mer: - recent kaartmateriaal te gebruiken, telkens voorzien van een duidelijke bronvermelding, schaalaanduiding, noordpijl en legende. Waar mogelijk dienen de grenzen van het terrein duidelijk aangegeven te zijn en dient door het kaartmateriaal ook duidelijk te zijn welke de omringende activiteiten/bedrijven zijn; - achtergrondinformatie in de bijlagen op te nemen; - na te gaan of de in de kennisgeving vermelde gegevensbronnen, die bij de realisatie van het MER zullen worden gebruikt, nog steeds de meest actuele zijn; - een verklarende woordenlijst, afkortingenlijst en literatuurlijst bij het rapport op te nemen; - te waken over de afstemming tussen de tekst van het eigenlijke MER en de niet-technische samenvatting; - de ingediende eindversies van het rapport en de niet-technische samenvatting door de initiatiefnemer, de coördinator en alle deskundigen te laten ondertekenen; - Het definitieve project-mer evenals de niet technische samenvatting wordt digitaal aan de dienst Mer bezorgd. 12. Goedkeuring team van erkende MER-deskundigen Zoals voorgesteld in de volledig verklaarde kennisgeving worden volgende disciplines in het project-mer opgesteld door een erkend MER-deskundige: bodem, water, lucht, geluid en Dienst Mer Richtlijnen PR

9 trillingen, fauna en flora, landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie, mens - mobiliteit, mens sociaal-organisatorische aspecten, hinder, gezondheid. Op de richtlijnenvergadering deelde de mer-coördinator mee dat de erkend deskundige Erik Vermeiren vervangen wordt door Bart Antheunis. Het in de volledig verklaarde kennisgeving voorgestelde team van erkende MER-deskundigen, inclusief de wijziging zoals in de paragraaf hierboven vermeld, wordt goedgekeurd. Wijzigingen aan het team van deskundigen in de loop van de m.e.r. moeten gemeld worden aan de dienst Mer. De beslissing over deze wijzigingen zal per brief meegedeeld worden aan de initiatiefnemer. Tenslotte wordt aanbevolen tijdens het opstellen van het MER contact te houden met de dienst Mer en met de overige instanties, in het bijzonder in functie van de verwerking van hun adviezen in het MER. Digitaal getekend Door Paul Van Snick Algemeen directeur Afdelingshoofd Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Richtlijnen PR

10 Bijlage Lijst met de instanties die gereageerd hebben (schriftelijk/op vergadering), incl. verontschuldigden, die betrokken worden in de verdere procedure: ANB Oost- Onroerend Erfgoed Oost- Ruimte Departement Landbouw en Visserij Agentschap Wegen en Verkeer Virginie Lovelinggebouw Virginie Lovelinggebouw Afdeling Gebieden en Projecten Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeli ng Buitendienst Oost- Delphine de Hemptinne Hendrikaplein 70 bus 91 t.a.v. Afdelingshoofd Hans Leinfelder Ellips, 6 de verdieping Virginie Lovelinggebouw De Lijn Oost- Els Verdurmen Brusselsesteenweg 361 Departement LNE Afdeling Milieu-, Dienst VR Natuur- en Energiebeleid Vlaams Koning Albert II-laan Energieagentschap 20 bus 17 Vlaams Afdeling Toezicht Virginie Agentschap Zorg Volksgezondheid Lovelinggebouw en Gezondheid Oost- OVAM Afdeling VMM Bodembeheer Afdeling Operationeel Waterbeheer Hendrikaplein 70 bus 73 Phoenixgebouw Koning Albert II-laan 35, bus 40 Hendrikaplein 70 bus Gentbrugge Graaf de Ferrarisgebouw Hendrikaplein 70 bus 55 Fluxys Infoworks Kunstlaan Brussel Stad Aalst Grote Markt Aalst 19 bus Brussel 20, bus Brussel Dienst Databeheer t.a.v. Natalie Hoffmann Stationsstraat Mechelen Ingrid Baten Graaf de Ferrarisgebouw 20 bus 16 Lijst met de instanties die niet gereageerd hebben: Provinciebestuur Dienst milieu- en Oost- natuurvergunningen Departement LNE Afdeling Milieuvergunningen Oost- Agentschap Entiteit Ruimtelijke Ondernemen Economie Ruimte Virginie - APL Lovelinggebouw -Oost- Agentschap Afdeling Wonen Wonen- t.a.v. Raf Barzeele Gouvernementstraat 1 Virginie Lovelinggebouw Hendrikaplein 70 bus 90 t.a.v. Hilde Van den Bosch Hendrikaplein 70 bus? Ellipsgebouw Afdelingshoofd 35, bus bus Brussel 1210 Brussel Dienst Mer Richtlijnen PR

11 Departement LNE Afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu en Gezondheid Departement LNE Afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu en Gezondheid Departement t.a.v. Filip Boelaert, MOW secretaris-generaal Departement LNE Afdeling Land en Bodembescherming, Ondergrond, Natuurlijke Rijkdommen Dienst Hinder en Risicobeheer Dienst Lucht en Klimaat Graaf de Ferrarisgebouw Dienst Land en Bodembeschermi ng Graaf de Ferrarisgebouw Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 2 Elia t.a.v. Johan Mortier Keizerslaan 20 Erpe-Mere Oudenaardsesteenweg Erpe-Mere 20, bus 8 20, bus 8 20 bus 20 Dienst Mer Richtlijnen PR