Richtlijnen milieueffectrapportage: Gallina NV Hoogstraten

Transcriptie

1 Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Koning Albert II-laan 20, bus BRUSSEL tel: 02/ fax: 02/ Richtlijnen milieueffectrapportage: Gallina NV Hoogstraten Initiatiefnemer: Gallina NV Bredaseweg Hoogstraten 4 februari 2009 PRMER-0398-RL

2 1. Inleiding Het voorliggende project heeft betrekking op de vroegtijdige hernieuwing en uitbreiding van de milieuvergunning voor een bestaand pluimveebedrijf,. Het bedrijf beschikt over een vergunning voor het houden van 820 vleesvarkens, slachtkuikens en vleeskippen tot 3 november Het voorliggend project behandelt de vergunningsaanvraag voor het bedrijf met slachtkuikens en vleeskippen. Er wordt geen aanvraag meer ingediend voor de vleesvarkens. Naast de regularisatie van de bestaande toestand zal ook een uitbreiding van de grondwaterwinning aangevraagd worden: van 30 m³/dag naar 46 m³/dag en een uitbreiding van de opslag van petroleum. Daarnaast worden ook vier pluimveestallen en 1 loods gebouwd. Overeenkomstig de huidige inzichten is deze activiteit onderworpen aan de mer-plicht volgens rubriek 21a van bijlage I van het besluit van de Vlaamse Regering van 10/12/2004 (BS 17/02/2005), met name: Installaties voor intensieve pluimvee- of varkenshouderij met meer dan: plaatsen voor mesthoenders (andere gevogelte dan legkippen) Het kennisgevingsdossier is door de Dienst Mer van de Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid volledig verklaard op 3 december De terinzagelegging bij het stadsbestuur van Hoogstraten liep van 18 december 2008 tot en met 16 januari Deze terinzagelegging werd op gepaste wijze aan de bevolking aangekondigd. Er werden geen inspraakreacties ontvangen. Parallel werden de adviezen bij de administraties en openbare besturen gevraagd. Deze richtlijnen zijn opgesteld door de Dienst Mer en ze hebben betrekking op de inhoudsafbakening van het MER. Ontvangen inspraakreacties en adviezen worden hierin meegenomen (zie overzicht als bijlage). 2. Vorm en presentatie Met betrekking tot de vorm en presentatie vraagt de Dienst Mer: - recent kaartmateriaal (bij voorkeur minimum A4-formaat) te gebruiken, telkens voorzien van een duidelijke bronvermelding, schaalaanduiding, noordpijl en legende. Waar mogelijk dienen de grenzen van het bedrijfsterrein duidelijk aangegeven te zijn en dient door het kaartmateriaal ook duidelijk te zijn welke de omringende activiteiten/bedrijven zijn; - achtergrondinformatie in de bijlagen op te nemen; - het MER te controleren op tikfouten en grammaticale fouten; - na te gaan of de in de kennisgeving vermelde gegevensbronnen, die bij de realisatie van het MER zullen worden gebruikt, nog steeds de meest actuele zijn; - een verklarende woordenlijst, lijsten met figuren en tabellen, afkortingenlijst en literatuurlijst bij het rapport op te nemen; - nutteloze herhalingen in de tekst te vermijden; - volledige afstemming tussen de tekst van het eigenlijke MER en de niet-technische samenvatting; - alle ingediende eindversies van het rapport dienen door de initiatiefnemer, de coördinator en door alle deskundigen te worden ondertekend. Dienst Mer - Richtlijnen 2

3 - dat alle ingediende eindversies van het rapport door de initiatiefnemer, de coördinator en door alle deskundigen worden ondertekend en dit voor toekomstige dossiers ook vanaf de kennisgeving zo te voorzien. 3. Doelstelling, verantwoording en besluitvorming art ,1, a en b De doelstelling bestaat erin de effecten aan te tonen van de regularisatie van de bestaande toestand en verdere exploitatie in de toekomst van een bestaand pluimveebedrijf te Hoogstraten. Een duidelijke beschrijving van doelstelling en verantwoording van het project dient opgenomen te worden in het rapport. Het MER is niet alleen een hulp bij de besluitvorming, maar volgens art van het decreet moeten ook de conclusies doorwerken in de besluitvorming. Het MER zal hiermee rekening houden bij de formulering van mogelijke alternatieven, milderende of compenserende maatregelen. De benodigde en aan te vragen vergunningen (zowel bouw- als milieuvergunning), inclusief een korte beschrijving van de te volgen procedure en de rol van het MER hierin, dienen te worden vermeld. 4. Beschrijving project en alternatieven art ,1,c, d en e De volledig verklaarde kennisgeving beschrijft het voorgenomen project op een voldoende wijze. Aanvullend op de kennisgeving vraagt de Dienst Mer dat de volgende punten ook aan bod komen: - Het watergebruik dient geëvalueerd te worden en getoetst te worden aan BBT. Een duidelijke waterbalans dient toegevoegd te worden. De opvang, buffering en eventueel het hergebruik van hemelwater (als alternatief voor grond- of leidingwater) dient te worden geëvalueerd. - Graag ook een motivering waarom enkel stal 1 zal worden aangesloten op een luchtwasser; - Geef aan op p. 17 waarvoor het regenwater zal gebruikt worden in de toekomstige situatie; - Er dient aangetoond te worden dat er wat betreft de mestafzet voldaan wordt (en zal voldaan worden) aan het huidige mestdecreet (MAP III) en uitvoeringsbesluiten. Er zal bijvoorbeeld aangegeven worden hoeveel mest er afgezet wordt op bedrijfseigen cultuurgronden; - P. 18: de exploitatiecyclus van de varkens wordt beschreven. Op p. 13 wordt echter vermeld dat de varkensstal is afgebrand. Zijn er dan nog varkens op het bedrijf in de huidige situatie? - Opm. Provincie Noor-Brabant (Nederland): Op p. 25 wordt aangegeven dat er wettelijk geen sprake is van een plicht tot het uitrusten van de stallen met een ammoniakemissiearm systeem. We merken op dat op deze inrichting de IPPC richtlijn van toepassing is die verplicht tot het gtreffen van de Best Beschikbare technieken. In het MER zal daarom duidelijk de relatie met de IPPC-richtlijn (BBT maatregelen vanuit de van toepassing zijnde BREF) te worden gelegd. Dienst Mer - Richtlijnen 3

4 - Graag een motivering waarom maar één stal (stal 1) wordt gebouwd volgens het Patioconcept, zeker omdat op p. 12 wordt aangegeven dat deze stal veel voordelen biedt (bv. halvering van het petroleumverbruik). Er dienen meer alternatieven te worden onderzocht waarbij de maximale reductie van ammoniak- en geuremissie en de emissies van fijn stof wordt aangegeven. De effecten en de te bereiken reducties zullen overzichtelijk en ten opzichte van elkaar vergelijkbaar in het MER worden gepresenteerd; Het nulalternatief zal in het MER duidelijk worden omschreven. Wat betreft de uitvoeringsalternatieven dienen de gebruikte en geplande processen en installaties (stallen) geëvalueerd te worden ten opzichte van alle relevante passages uit de Vlaamse BBT-studies (VITO) Veeteelt en de Europese BREF-documenten Intensive Livestock Farming. Alle alternatieven of emissiereducerende technieken die volgens deze bronnen als BBT worden beschouwd zullen in het MER worden opgelijst. De impact van het inzetten van deze technieken op de verwachte milieueffecten zal zoveel mogelijk kwantitatief worden uitgedrukt. Gemotiveerd zal worden waarom in de geplande situatie een bepaalde keuze van techniek wordt gemaakt. 5. Juridische en beleidsmatige context art ,f De kennisgeving heeft voldoende opgave gedaan van het juridische/beleidsmatige kader dat voor dit MER van belang is, in de vorm van een duidelijke overzichtmatrix. Het MER zal zorgvuldig nagaan waar de projectrelevantie zich situeert en in het bijzonder ook aangeven of de voorwaarde onderzoekssturend kan zijn dan wel procedurebepalingen bevat of de combinatie van beide. Het is van belang om ook tijdens het opstellen van het MER de stand van zaken hiervan op te volgen. De juridische en beleidsmatige randvoorwaarden met een duidelijke ruimtelijke component dienen duidelijk cartografisch gepresenteerd te worden. 6. Bestaande toestand en milieueffecten art ,1, g en art ,2, a, b, c Als referentiesituatie dient het gebied met zijn omgeving zoals het er momenteel uitziet te worden beschreven. Per discipline wordt aangegeven welke de huidige milieuwaarden en milieukwaliteiten zijn. Relevante ontwikkelingsscenario s dienen te worden uitgewerkt. Naast het voorgenomen project is het ook nodig informatie en kennis te vergaren over activiteiten, projecten of plannen die vergund en/of gepland zijn en redelijkerwijze in de onmiddellijke toekomst worden uitgevoerd in de nabije omgeving en die samen met het voorgenomen project cumulatieve effecten kunnen teweegbrengen. De kennisgeving geeft een behoorlijke projectgerichte beschrijving per milieuthema van de wijze waarop de effecten zullen worden onderzocht en beoordeeld en geeft aan dat in functie van het effectonderzoek milderende maatregelen zullen worden voorgesteld en uitgewerkt. Belangrijk is dat in het MER voor elke onderzochte effectgroep duidelijk de gebruikte Dienst Mer - Richtlijnen 4

5 methodologie wordt uiteengezet en dat er gestreefd wordt naar een maximale kwantitatieve beschrijving van het effect. Er wordt verduidelijkt hoe de significantie per effect/effectgroep zal worden ingeschat. Indien wordt afgeweken van de significantiekaders die in de kennisgeving zijn opgenomen, dient dit te worden gemotiveerd. Indien blijkt dat er milieueffecten zijn, dienen milderende maatregelen te worden geëvalueerd. Het richtlijnenboek Mer deel 2 geeft verdere aanbevelingen met betrekking tot gebruik van begrippen en invulling ervan. Tijdens het opstellen van het MER dient men gebruik te maken van (de recentste versies) van de disciplinespecifieke delen van de Richtlijnenboeken. Aanvullend op de kennisgeving vraagt de Dienst Mer dat: - Grensoverschrijdende effecten zullen per thema worden aangegeven in het MER; Discipline lucht: - Bij de inschatting van de fijn stof emissies door het bedrijf graag aandacht voor zowel geleid als diffuus stof. Gevraagd wordt zowel aandacht te besteden aan PM10 als aan PM2,5. - Getoetst dient te worden aan de luchtkwaliteitsnormen van PM10, zowel jaar- als dagnorm. De dagnorm kan getoetst worden door deze om te rekenen naar de overeenstemmende jaargrenswaarde (31,2 µg/m³). - Voldoende aandacht dient besteed aan eventuele milderende maatregelen (vb. voor diffuus stof: wegenverharden, bandenwasinstallatie,...). Ook stofbestrijdende maatregelen (vb. bij vullen / ledigen silo's) aangeven. - Wat betreft het aspect geur dient de impact van de omliggende (landbouw)bedrijven in rekening worden gebracht en zullen de geureffecten cumulatief worden gemodelleerd en getoetst aan de cumulatieve evaluatiewaarden. Gelet dient te worden op het onderscheid in toetsingscriteria tussen geïsoleerd gelegen bronnen en bronnenclusters. - Bij de effectevaluatie dient ook rekening gehouden te worden met de dichtstbijzijnde (verspreide) bewoning. - De aanlegfase heeft ook invloed op de luchtkwaliteit o.a. wat betreft stof verspreiding. - Opm ANB: Tabel 5.2 duidt het significantiekader aan waarop in het ontwerp-mer zal worden gesteund. Pagina 47 gaat meer specifiek in op het voor dit soort bedrijven belangrijke thema verzuring. Er wordt gesteld dat overschrijdingkritische lasten voor (zeer) kwetsbare vegetaties een negatief effect is. Worden deze kritische lasten niet overschreden op projectgebonden vlak, dan zijn er geen of verwaarloosbare effecten. Dat is onaanvaardbaar. Er wordt op die manier volledige abstractie gemaakt van andere (potentieel) verzurende invloeden in de omgeving; - Alternatieven i.v.m. de energievoorziening zullen opgenomen worden in het MER; Discipline Water - De waterlopen in de omgeving van het bedrijf en in de omgeving van de bedrijfseigen cultuurgronden waarop bemest wordt, zullen beschreven worden. Alsook zal rekening gehouden worden met de resultaten uit het MAP-meetnet voor de effecten van vermesting in te schatten. - De noodzaak van bemaling tijdens de constructiefase dient onderzocht te worden, alsook de mogelijke gevolgen hiervan. - Maatregelen voorzien om mogelijke incidenten/lekken bij aanleg of uitbating te vermijden dienen te worden vermeld. - Geef de kwetsbaarheid aan van het Kempisch Aquifersysteem waaruit water gewonnen wordt. Zijn er problemen met de watervoorziening in deze laag? Hoe wordt een duurzame Dienst Mer - Richtlijnen 5

6 watervoorziening nagestreefd en welke effecten zal de uitbreiding van de waterwinning met zich meebrengen; - Aangegeven dient te worden in hoeverre de waterstromen worden gescheiden en de opgevangen hoeveelheden hemelwater kunnen aangewend worden in de bedrijfsvoering. De diverse mogelijkheden hiertoe dienen verkend te worden in het MER en een redelijk voorstel dient te worden gedaan, rekening houdend met BBT-aspecten, om dit hemelwater een nuttige toepassing te geven. Bovendien dient te worden aangegeven welke bufferen/of infiltratievoorzieningen aanwezig zijn en/of worden voorzien. - Het risico van infiltratie en afspoeling van verontreinigd water naar de omliggende waterlopen via de verhardingen op het bedrijfsterrein zullen worden ingeschat. Milderende maatregelen zullen worden voorgesteld; - Geef aan wat de maximale uurcapaciteit van de pomp is, dit om de beïnvloedingstraal van de grondwaterwinning (en de grensoverschrijdende effecten) te kunnen inschatten; Discipline Bodem - De noodzaak tot opmaak van een oriënterend bodemonderzoek dient beschreven te worden. Het MER dient te verduidelijk of er in het verleden reeds een bodemonderzoek is uitgevoerd en wat de periodieke onderzoeksplicht is. Verdere noodzakelijk stappen hieromtrent dienen aangegeven te worden. - Eventueel grondverzet tijdens de constructiefase dient te worden besproken. Discipline Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie - Het bestaande groenscherm dient geëvalueerd te worden en verdere stappen nodig voor de landschappelijke integratie van het bedrijf in zijn omgeving dienen beschreven te worden. - Gezien de ligging in het traditionele landschap van de Noorderkempen dienen de visuele impact, de landschapsecologische beïnvloeding (verzuring, vermesting,...) en eventuele andere aspecten die de landschappelijke belevingswaarde beïnvloeden (geluid, geur, mobiliteit) in voldoende detail te worden besproken en geëvalueerd. Dit alles dient te gebeuren in overeenstemming met de bepalingen van het recent geactualiseerde MERrichtlijnenboek Landschap, Bouwkundig erfgoed en archeologie (augustus 2006). Discipline Fauna en flora - Zones met een hoge faunistische of floristische waarde in het studiegebied zullen beschreven en effecten hierop onderzocht worden. Volgens de BWK bevinden zich grenzend aan het bedrijfsterrein geen aanzienlijke natuurwaarden. In het studiegebied bevinden zich wel waardevolle elementen als holle wegen, een eutrofe plan,. Directe effecten op biotopen zullen worden onderzocht, evenals indirecte beïnvloeding door verzuring, vermesting en verdroging. Discipline Mens - Er zal in het MER ook aandacht besteed worden aan het aspect verkeer. De transporten in de huidige en toekomstige situatie (zowel in de aanleg- als in de exploitatiefase) zullen vergeleken worden en de effecten zullen besproken worden waarbij indien nodig milderende maatregelen worden voorgesteld. Dienst Mer - Richtlijnen 6

7 7. Vergelijking van de alternatieven art ,2, e In het MER worden alle mogelijke maatregelen ter beperking van emissies naar het milieu besproken en getoetst aan de stand van zaken met betrekking tot de Best Beschikbare Techniek (BBT). Als aan de hand van de resultaten van het effectenonderzoek de noodzaak blijkt om bijkomende alternatieven te onderzoeken, moet dit in het MER ook gebeuren. Het MER dient een duidelijk gemotiveerde afweging te bevatten waarom op basis van de verkregen resultaten voor een bepaald maatregelenpakket wordt gekozen. 8. Leemten in de kennis art ,4 Het MER dient opgave te doen van de leemten in kennis die tijdens het uitvoeren van het onderzoek werden vastgesteld. Deze leemten kunnen opgedeeld worden naar aard van de leemte waarbij dan onderscheid dient gemaakt te worden tussen leemten m.b.t. project, m.b.t. inventarisatie en aangaande methode en inzicht. Het MER zal eveneens aangeven hoe met deze leemten is omgegaan en hoe zij kunnen doorwerken naar de besluitvorming. 9. Monitoring en evaluatie art ,2, d In het MER zal per discipline/thema aangegeven worden of er eventueel opvolgingsmaatregelen voor te stellen zijn, bijvoorbeeld vanuit de vergunningsreglementering of vanuit de leemte(n) in de kennis. 10. Integratie en eindsynthese art ,2, e In een afzonderlijk deel zal het rapport een disciplineoverschrijdende, leesbare samenvatting geven over de verwachte gevolgen voor het milieu en hoe en in welke mate de voorgestelde maatregelen deze kunnen milderen. De elementen en informatie ten behoeve van het uitvoeren van de watertoets uit het Decreet Integraal Waterbeleid moeten hierin opgenomen worden (voor verdere informatie hieromtrent zie het betreffende disciplinespecifieke richtlijnenboek). Tevens zal men in deze synthese aangeven of het project een voor het milieu haalbaar project is, ook op lange termijn of welke maatregelen nodig zijn om het project haalbaar te maken. 11. Tewerkstelling, investering en gebruikte materialen art ,3 In dit hoofdstuk geeft het rapport aan welke de verwachte tewerkstelling- en investeringseffecten zijn van de voorgenomen activiteit. Dienst Mer - Richtlijnen 7

8 In dit hoofdstuk zal tevens worden aangegeven welke materialen (aard en hoeveelheid) er voor dit project zullen worden gebruikt, indien dit nog niet beschreven werd bij de projectbeschrijving. 12. Niet-technische samenvatting art ,5 De niet-technische samenvatting vormt een afzonderlijk leesbaar deel van het rapport dat de essentie van de overige delen beknopt en correct weergeeft. De tekst moet zodanig geschreven zijn dat hij begrijpelijk is voor een gemiddelde lezer. Figuren, kaarten of tekeningen dienen ter ondersteuning van de tekst in deze samenvatting te zijn opgenomen. Deze niet-technische samenvatting wordt bij het indienen van de definitieve versie tevens in digitale vorm aangeleverd. 13. Team van erkende deskundigen Het team van erkende deskundigen zoals het in de kennisgeving wordt voorgesteld, wordt door de Dienst Mer aanvaard. Brussel, 4 februari 2009 Paul Van Snick Algemeen directeur Afdelingshoofd AMNEB Dienst Mer - Richtlijnen 8

9 Bijlagen Bijlage 1: Lijst van inspraakreacties tijdens de terinzagelegging bij de gemeente(n): - De stad Hoogstraten: geen Bijlage 2: Lijst van de aangeschreven administraties, overheidsinstellingen en openbare besturen die reageerden en waarmee rekening werd gehouden in deze richtlijnen: - ANB Antwerpen (Mario De Block) - OVAM - Provincie Noord-Brabant, Nederland (Elly Keller) Lijst van de administraties, overheidsinstellingen en openbare besturen die hebben laten weten geen opmerkingen te hebben op de inhoudsafbakening en methodologie: - LNE, Afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid, Dienst Hinder en Risicobeheer (Gunther Van Broeck) - Departement Landbouw en Visserij, Duurzame Landbouwontwikkeling (Magriet Baert) - Agentschap R-O Vlaanderen, R-O Antwerpen, Onroerend Erfgoed (Alde Verhaert) - Afdeling Milieuvergunningen, Dienst Antwerpen (Veerle Bouckaert) Bijlage 3: Lijst van de administraties, overheidsinstellingen en openbare besturen die werden uitgenodigd om reactie te geven maar die niet reageerden (deze zullen ook geen ontwerptekst meer ontvangen tenzij zij aan de Dienst Mer verzoeken om deze toch te ontvangen): - Agentschap R-O Vlaanderen, R-O Antwerpen, Ruimtelijke Ordening - VMM, Afdeling Operationeel Waterbeheer - VMM, buitendienst Mechelen - VMM, hoofdbestuur - VLM - LNE, Afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid, Dienst Lucht en Klimaat - Gouverneur van de provincie Antwerpen - Stad Hoogstraten Ontvangen wel een ontwerptekst: - Gouverneur van de provincie Antwerpen - Stad Hoogstraten Op basis van het bovenstaande + 1 exemplaar voor de Dienst Mer zullen er 10 ontwerpteksten nodig zijn. Dienst Mer - Richtlijnen 9