Hervergunning, uitbreiding en wijziging van een veeteeltbedrijf en biogasinstallatie

Transcriptie

1 Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL tel: 02/ fax: 02/ Project-MER verslag Goedkeuring milieueffectrapport Hervergunning, uitbreiding en wijziging van een veeteeltbedrijf en biogasinstallatie Initiatiefnemer Pieter Van Dooren Wissenbeemd Bekkevoort 16 februari 2011 PRMER-0492-GK

2 1. Inleiding Het veeteeltbedrijf Van Dooren, gelegen aan de Wissenbeemd 9 in Bekkevoort is tot 24 augustus 2024 vergund om varkens en niet-vergunningsplichtige biggen te houden. Het gaat om een gesloten bedrijf, gespecialiseerd in het kweken en afmesten van varkens. In de huidige situatie worden de dieren gehouden in vijf stallen. In de toekomstige situatie wenst het bedrijf een vergunning te bekomen om varkens te huisvesten. Het aantal niet-vergunningplichtige biggen zou toenemen tot stuks. Voor deze uitbreiding wil het bedrijf gebruik maken van de mogelijkheid die MAP III voorziet: uitbreiding na bewezen mestverwerking. Het bedrijf wil 100% (8.000 ton) van de geproduceerde mest verwerken in een eigen biogasinstallatie. In totaal zal jaarlijks ton biomassa verwerkt kunnen worden in de biogasinstallatie. Om deze uitbreiding mogelijk te maken, zullen twee nieuwe stallen gebouwd worden (een nieuwe varkensstal voor vleesvarkens en een nieuwe stal voor zeugen, kraamzeugen en een biggenbatterij), elk uitgerust met een chemische luchtwasser. Twee bestaande stallen worden afgebroken. Verder zal een bestaande stal na gedeeltelijke afbraak verbonden worden met de nieuwe zeugenstal. De bestaande vleesvarkensstal zal uitgerust worden met een chemische luchtwasser. De biogasinstallatie zal bestaan uit een loods, met de eigenlijke installatie, een cilindertank voor de opslag van digestaat en twee biogastanks. Overeenkomstig de huidige inzichten is deze activiteit onderworpen aan de mer-plicht volgens rubriek 21c van Bijlage I van het besluit van de Vlaamse Regering van 10/12/2004, met name: Installaties voor intensieve pluimvee- of varkenshouderij met meer dan plaatsen voor mestvarkens (van meer dan 20 kg). Naast de uitbreiding van de vergunning voor het aantal dierplaatsen wenst de initiatiefnemer wijzigingen van zijn vergunningen aan te vragen voor onder andere: - toename van de mestopslag van m³ tot m³ - toename van de opslag van stookolie van l naar l - de grondwaterwinning neemt toe van m³ tot m³ per jaar - opslag van ton organisch materiaal in covergisting - opslag (sleufsilo) van 500 ton materiaal voor vergisting - opslag van groenvoeders (silo van 461 m³ en sleufsilo van m³) - behandeling van bedrijfsafvalwater tot 2 m³/u - 2 biogasmotoren van kw - 2 transformatoren van kw - installatie voor de productie van biogas (2 x 500 m³/u) - 2 opslagreservoirs voor m³ biogas - inrichting van een laboratorium (klasse 3) - 2 warmtewisselaars voor pasteurisatie en 4 voor de drooginstallatie Het MER is vereist voor het vervolledigen van de aanvraag voor een milieu- of stedenbouwkundige vergunning. De dienst Mer van de afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid verklaarde het kennisgevingsdossier volledig op 5 januari Het gemeentebestuur van Bekkevoort legde dit dossier ter inzage van de bevolking van 25 januari tot 23 februari Deze terinzagelegging werd op gepaste wijze aan de bevolking aangekondigd. De gemeente Bekkevoort ontving geen inspraakreacties. De dienst Mer ontving vier 2

3 inspraakreacties rechtstreeks (waarvan twee identiek). Parallel vroeg de dienst Mer de administraties en openbare besturen om advies. De dienst Mer betekende op 17 maart 2010 specifieke richtlijnen voor de inhoudelijke aanpak van dit project-mer. Het kennisgevingdossier en het ontwerprapport werden naar verschillende administraties gestuurd voor advies en opmerkingen. In de specifieke richtlijnen van 15 maart 2010 en in de opmerkingen bij de ontwerptekst zijn de ontvangen opmerkingen en adviezen verwerkt. De dienst Mer ontving het definitieve milieueffectrapport op 26 januari In het MER beschreven en geëvalueerde alternatieven Doelstellingsalternatieven (andere activiteiten) worden niet in beschouwing genomen. De exploitant is en blijft gespecialiseerd in het kweken van mestvarkens. De activiteiten breiden echter wel uit met de bouw van de biogasinstallatie. Het bedrijf zal in de toekomst ook energie produceren en gedroogde meststof. De geproduceerde elektrische energie zal het bedrijf deels zelf gebruiken en deels verkopen aan een energieleverancier. Er worden geen andere locaties in overweging genomen. De nieuwe stal en loods zullen zo gebouwd worden dat ze optimaal aansluiten bij de bestaande infrastructuren, rekening houdend met de bedrijfseigen percelen. Er is volgens het MER geen betere locatie voor de biogasinstallatie dan bij het veeteeltbedrijf zelf. De helft van de grondstoffen voor de biogasinstallatie bestaat uit de varkensmest van het bedrijf. Als nulalternatief voor het project-mer geldt het behoud van de bestaande toestand zolang de huidige milieuvergunning loopt (tot 24 augustus 2024). Vanaf dan moet het bedrijf volgens dit alternatief de bedrijfsactiviteiten stopzetten en zouden de milieueffecten ten gevolge van de bedrijfsactiviteiten verdwijnen. Zoals gesteld in de richtlijnen gaat het MER voldoende in op het beschrijven en onderzoeken van de verschillende uitvoeringsalternatieven, met voorstellen tot verdere mildering. De activiteiten van het toekomstige bedrijf worden in hoofdstuk 9 op overzichtelijke wijze getoetst aan de Vlaamse studie Beste Beschikbare Technieken (BBT) voor de veeteeltsector. Naar de BBT voor mestverwerking en de BBT voor Composteer- en vergistingsinstallaties wordt doorheen de tekst verwezen, maar er wordt niet in tabelvorm aan getoetst in hoofdstuk Toetsing van het MER aan de decretale vereisten art van het decreet algemene bepalingen milieubeleid (DABM) Het voorliggende milieueffectrapport is een voldoende overzichtelijk document en bevat de wettelijk vereiste onderdelen. Na aftoetsing blijkt dat het MER voldoet aan de algemene richtlijnen, zoals opgenomen in de richtlijnenboeken inzake milieueffectrapportage (art ), aan de bijzondere richtlijnen (art , 2 ) zoals door de dienst Mer geformuleerd in haar beslissing van 15 maart 2010 en aan de opmerkingen die werden geformuleerd in de loop van het mer-proces. In het bijzonder kunnen we voor dit MER volgende punten onder de aandacht brengen: Voor de discipline lucht werd de impact van het bedrijf bekeken voor geurhinder, stofhinder, ammoniakemissie en de emissie van broeikasgassen. In de huidige situatie gaat de uitbating van het bedrijf gepaard met een geuremissie van ,55 OUe/s. Hierdoor ondervinden 20 woningen 3

4 een negatief effect, 59 woningen een matig negatief effect en 40 woningen een gering negatief effect. In de toekomstige situatie gaat de uitbating van het bedrijf gepaard met een geuremissie van ,59 OUe/s, wat een toename van de geuremissie met 46,10 % is. In de toekomstige situatie ondervinden 30 woningen een negatief effect, 81 woningen een matig negatief effect en 32 woningen een gering negatief effect. Door de uitvoering van het project zal de berekende ammoniakemissie uit de stallen dalen met 22,69 % (van 6.595,5 kg NH3/jaar naar 5.098,6 kg NH3/jaar). In theorie is een verdere geurreductie mogelijk door chemische luchtwassers te installeren op twee bestaande conventionele stallen. De stalconstructie, de inrichting en de ouderdom van deze twee stallen maken dat dit geen te rechtvaardigen investering is. Bovendien is de verwachte daling van de geuremissie geen pure milieuwinst omdat de chemische wassers ook zorgen voor een hoger energieverbruik en een hoger waterverbruik. In het MER wordt aangeraden om de luchtwassers op de twee vleesvarkensstallen, zo te kiezen dat ze een geurreductie van minstens 75% bewerkstelligen en een ammoniakemissiereductie van 85%. Met dit type chemische luchtwasser op de twee varkensstallen bekomt men in de gewenste situatie een geuremissie van ,09 OUe/s, wat vergelijkbaar is met de huidige situatie (77.396,55 OUe/s). Indien de twee varkensstallen uitgerust worden met wassers (combi of gewoon), met een rendement van 85% (en de overige stallen standaard chemische wassers), dan wordt een emissie van 3.639,15 kg NH3/jaar mogelijk. De dienst Mer merkt op dat voor de berekening van de geuremissie van de stallen standaardwaarden gebruikt werden die de geuremissie van de stal met inbegrip van de onderliggende mestkelders weergeven. De werkelijke geuruitstoot bij het bedrijf van Van Dooren ligt mogelijk lager omdat de mest niet in de mestkelders opgeslagen blijft, maar afgevoerd wordt naar de biogasinstallatie voor verwerking. Op het bedrijf van Pieter Van Dooren wordt in de huidige situatie elektriciteit geproduceerd met zonnepanelen. Dit volstaat om ongeveer 90% van het elektriciteitsverbruik te leveren. Voor de toekomstige situatie kunnen de zonnepanelen zorgen voor ca. 57% van de elektriciteitsbehoefte van het bedrijf. Om voldoende drinkwater ter beschikking te hebben voor de dieren, wordt een uitbreiding van de bestaande grondwaterwinning nabij de stallen gevraagd tot een debiet van m³/jaar. Dit wordt op verschillende plaatsen in het MER verkeerd weergegeven als m³/jaar en m³/jaar. Voor het waterverbruik wordt zowel voor de huidige als voor de toekomstige situatie uitgegaan van geen of een verwaarloosbaar effect, aangezien de aangevraagde hoeveelheid opgepompt grondwater kleiner is dan de theoretische waterbehoefte. Voor de aangewende waterbronnen wordt voor de huidige situatie rekening gehouden met een matig negatief effect door het gebruik van grondwater voor laagwaardige toepassingen uit een grondwaterlaag waarvoor verdrogingsverschijnselen bekend zijn. Voor de toekomstige situatie wordt rekening gehouden met een gering negatief effect, aangezien de exploitant enkel van grondwater gebruik maakt voor hoogwaardige toepassingen (drinkwater voor de dieren). Zowel in de huidige als in de toekomstige situatie wordt voor sommige nabijgelegen habitats meer dan 10% van de kritische last voor verzuring of vermesting overschreden (zelfs meer dan 50%), als gevolg van de ammoniakdepositie van het bedrijf van Van Dooren. De oppervlakte aan habitats die beïnvloed worden door zowel verzuring als vermesting als gevolg van de ammoniakdepositie van het bedrijf, wordt iets kleiner na de geplande uitbreiding van het bedrijf. 4

5 De bouw van de nieuwe stallen zal een beperkte impact hebben op het landschap. De nieuwe stallen worden opgetrokken uit dezelfde materialen als de bestaande stallen en komen net tegen of tussen de bestaande stallen te liggen. De loods voor de biogasinstallatie wordt tegen de bestaande stallen gebouwd en zal vanuit westelijke zijde zichtbaar zijn maar zal de huidige en geplande stallen aan het zicht onttrekken. Om de landschappelijke impact te beperken wordt voorgesteld om de loods in natuurlijke materialen op te trekken (houten panelen) en om de vergisters gedeeltelijk in de grond in te werken. De bovengrondse delen zouden in het landschap ingepast worden door een aarden talud met streekeigen beplanting. Archeologische vondsten worden op het te bebouwen terrein niet uitgesloten. Daarom wordt in het MER besloten dat het aangewezen is om een proefsleuvenonderzoek uit te voeren vooraleer de werken starten. De transporten van en naar het bedrijf worden in de huidige situatie beoordeeld met geen of verwaarloosbaar effect voor verkeershinder. De toekomstige situatie krijgt als beoordeling een matig negatief effect. De transporten bedragen dan 15,3 vrachtwagens per week, wat neer komt op 3 vrachtwagens per werkdag. Om dit effect te milderen moeten de transporten zodanig geregeld worden dat ze zich niet voordoen wanneer de school aanvangt of wanneer de school uit is. Er werd nagegaan of alternatieve routes voor de transporten mogelijk zijn. Er is echter maar één berijdbare toegangsweg naar het bedrijf. Een nieuwe weg aanleggen, als verbindingsweg tussen de N2 en de Wissenbeemd of als verbindingsweg tussen de N29 en de Wissenbeemd, was voor het Ministerie van Openbare Werken geen optie, omdat het om te weinig bijkomende transporten gaat en omdat men vreesde voor sluipverkeer. Besluit Het MER geeft een goed overzicht van de milieueffecten van het projectontwerp. Op basis van bovenstaande aftoetsing blijkt dat het MER alle inhoudelijke en vormelijke elementen bevat zoals bepaald door artikel van voormeld decreet. Het MER bevat voldoende informatie om het aspect milieu een volwaardige plaats te geven bij de besluitvorming. Gelet op het feit dat voor het voorgenomen project het projectmer-proces volledig en in overleg met de dienst Mer doorlopen werd en gelet op de toetsing van het voltooide project-mer, zoals voorgeschreven door artikel DABM, waarvan het resultaat hierboven is opgenomen, wordt het project-mer ingediend op 26 januari 2011 door Pieter Van Dooren goedgekeurd. 16 februari 2011, Paul VAN SNICK Algemeen Directeur Afdelingshoofd AMNEB 5