Project-MER verslag Goedkeuring milieueffectrapport. Initiatiefnemer Waterwegen en Zeekanaal NV Lange Kievitstraat bus Antwerpen

Transcriptie

1 Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL tel: 02/ fax: 02/ Project-MER verslag Goedkeuring milieueffectrapport Studie t.b.v. de aanleg van overstromingsgebieden en natuurgebieden i.h.k.v. het SIGMAPLAN: Durme: Hagemeersen, Bulbierbroek, Weymeerbroek en Hof ten Rijen Initiatiefnemer Waterwegen en Zeekanaal NV Lange Kievitstraat bus Antwerpen 18 februari 2010 PR GK Dienst Mer goedkeuring milieueffectrapportage PRMER 0346

2 1. Inleiding Dit milieueffectrapport wordt opgesteld met het oog op de vergunningsaanvraag voor de inrichting van volgende deelgebieden in het kader van het geactualiseerde Sigmaplan: o Bulbierbroek: inrichting als wetland (gelegen te Hamme) o Zuidelijke vijver Hof ten Rijen: inrichting als wetland (gelegen te Waasmunster) o Hagemeersen: inrichting als wetland (gelegen te Lokeren) o Weymeerbroek: inrichting als wetland (gelegen te Waasmunster) Het voorliggende project bundelt 4 projecten (Bulbierbroek, Hagemeersen, Weymeerbroek en Hof ten Rijen) die ten laatste in 2010 van start moeten gaan. Deze 4 gebieden, gelegen in de Durmevallei, zijn door de Vlaamse regering aangeduid als wetland. Wetlands zijn, tenminste in de context van het Sigmaplan, waterrijke gebieden die niet onder invloed van het getij komen. De gebieden zijn gescheiden van de rivier door een dijk. Voor de estuariene projecten in de Durmevallei wordt een afzonderlijk milieueffectrapport 1 opgesteld. Voor de gebieden uit het voorliggende project werd een inrichtingsplan opgemaakt dat verder uitgewerkt en in het MER beoordeeld wordt op zijn milieueffecten. Overeenkomstig de huidige inzichten zijn de activiteiten onderworpen aan de mer-plicht volgens rubriek 10 h) van bijlage II van het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage met name: werken inzake kanalisering, met inbegrip van de vergroting of verdieping van de vaargeul, en ter beperking van overstromingen, met inbegrip van de aanleg van sluizen, stuwen, dijken, overstromingsgebieden en wachtbekkens, die gelegen zijn of een aanzienlijke invloed kunnen hebben op een bijzonder beschermd gebied. Vermits deze activiteiten vallen onder rubrieken van bijlage II van het uitvoeringsbesluit, kan de initiatiefnemer een gemotiveerd verzoek tot ontheffing indienen op grond de administratie geval per geval kan beslissen of een milieueffectenrapport al dan niet moet opgesteld worden. Evenwel is er door de initiatiefnemer afgezien van het indienen van een dergelijk verzoek tot ontheffing. De dienst Mer van de afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid heeft het kennisgevingsdossier volledig verklaard op 12 juni Het kennisgevingsdossier lag ter inzage in de gemeente Hamme van 23 juni tot 13 juli 2008, in de stad Waasmunster van 19 juni tot 18 juli 2008 en in de stad Lokeren van 19 juni tot 10 juli Deze terinzageleggingen werden op gepaste wijze aan de bevolking aangekondigd. Gezien de nabijheid van de gemeente Zele bij het projectgebied werd ter informatie de kennisgeving ook ter inzage gelegd in deze gemeente van 18 juni tot 17 juli Door de Dienst Mer werden richtlijnen geschreven die de inhoudelijke aanpak van het project-mer weergeven, deze richtlijnen werden betekend op 23 december Het kennisgevingsdossier en het ontwerprapport werden naar verschillende administraties rondgestuurd voor adviezen en opmerkingen. Het definitieve milieueffectrapport werd ontvangen op 24 december 2009 en de goedkeuring ervan wordt met dit goedkeuringsverslag betekend. Het definitief MER werd voor 1 PR0345: Groot Broek, Klein Broek en De Bunt Goedkeuring milieueffectrapportage PRMER

3 advies inzake de passende beoordeling overgemaakt aan ANB. De passende beoordeling werd als voldoende beschouwd. 2. In het MER beschreven en geëvalueerde alternatieven Op basis van een verkenning van de ecologische potenties bij de landschappelijke herinrichting van de Durmevallei zijn de meest geschikte locaties voor wetlandontwikkeling reeds in het voorafgaande studietraject in het kader van de actualisatie van het Sigmaplan en het formuleren van instandhoudingsdoelstellingen voor het Schelde-estuarium onderzocht (zie 2.6). De geschikte locaties zijn bij besluit van de Vlaamse regering middels vaststelling van het Meest Wenselijk Alternatief vastgelegd (BVR 22 juli 2005). Aldus zijn er geen bijkomende te onderscheiden grootschalige locatiealternatieven. Bij de opmaak van het MER werd wel rekening gehouden met uitvoeringsalternatieven en kleinschalige locatiealternatieven. Deze hebben betrekking tot de inrichtingsaspecten van de wetlandgebieden. 3. Toetsing van het MER aan de decretale vereisten art van het decreet algemene bepalingen milieubeleid Het voorliggende milieueffectrapport is een overzichtelijk document en bevat de wettelijk vereiste onderdelen. Na aftoetsing blijkt dat het MER voldoet aan de algemene richtlijnen, zoals opgenomen in de richtlijnenboeken inzake milieueffectrapportage (art ), aan de bijzondere richtlijnen (art , 2 ) zoals door de dienst Mer geformuleerd in haar beslissing van 23 december 2008 en dat in voldoende mate is voldaan aan de opmerkingen, geformuleerd tijdens het overleg met de deskundigen over de ontwerpversie van het MER en in de loop van het m.e.r.-proces. Voor de opvulling van de zuidelijke vijver Hof ten Rijen gebeurt een (tijdelijke) stockage van de specie die in verschillende fases en over verschillende jaren plaatsvindt afhankelijk van het ter beschikking komen van verondiepingsspecie die voldoet aan de milieuhygiënische vereisten. Er wordt een stockagezone voorzien van ca m² groot. De milieueffecten van de tijdelijke stockage van specie worden mee in voorliggend MER besproken. Op deze manier geeft voorliggend MER invulling aan het milieueffectenonderzoek voor de opvulling van de zuidelijke vijver Hof ten Rijen. De twee alternatieven voor vrijwaren snoekpopulatie in de zuidelijke vijver Hof ten Rijen worden in het definitieve MER nu wel grondig afgewogen overeenkomstig de projectbeschrijving. De inschatting van het werfverkeer voor de aanvoer van specie i.f.v. verondieping zuidelijke vijver Hof Ten Rijen werd aanzienlijk bijgesteld. Aangezien hergebruik van Durmespecie omwille van milieuhygiënische redenen niet mogelijk is dient er vanuit gegaan te worden dat het aandeel vrachtverkeer in de aanvoer van specie hoger zal zijn dan in het MER begroot. Er wordt een nieuw scenario opgenomen in het MER om mee te werken: o Scenario aanvoer m³ over de weg (herkomst onbekend) o Scenario aanvoer m³ via persleiding (herkomst afgraving wetlands) m³ over de weg (herkomst onbekend) Goedkeuring milieueffectrapportage PRMER

4 Daarnaast is het duidelijk dat omwille van technische en uitvoeringsafhankelijke redenen (bv. vrijkomen van grond op de markt, budgetten) onmogelijk is om de zuidelijke Vijver op een tijdspanne tussen 1 en 12 maand op te vullen. De spreiding in de tijd neemt significant toe (van 4 tot 12 jaar). Door de excentrische ligging en moeilijke toegankelijkheid van de zuidelijke vijver dient, ongeacht vanaf welke afrit richting de zuidelijke vijver wordt gereden, rekening gehouden te worden met significante overlast (verkeershinder, uitstoot fijn stof en geluidshinder). Teneinde de impact op de lucht- en geluidskwaliteit van een spreidingsscenario na te gaan werd een bijkomende oefening uitgewerkt in het MER, gebruik makende van CAR-Vlaanderen en enkele eenvoudige vuistregels inzake verkeersgeluid. Ondanks de conclusie dat het vullen van de vijver met kwaliteit vrij hergebruik resulteert in een scenario waarbij de aanvoer van grond over de weg in een spreidingsscenario minder significante hindereffecten veroorzaakt inzake verkeersafwenteling, lucht- en geluidskwaliteit, geniet het de aanbeveling om te onderzoeken in welke mate de mogelijkheid bestaat om de vijver op te vullen onder de voorwaarden van rubriek 2.3.7a ( monostortplaatsen voor baggerspecie en/of ruimingsspecie afkomstig van het ruimen, verdiepen en/of verbreden van bevaarbare en onbevaarbare waterlopen behorende tot het openbaar hydrografisch net en/of de aanleg van nieuwe waterinfrastructuur ) van Vlarem I. Deze optie wordt toegevoegd aan het MER als milderende maatregel. Het is de bedoeling dat de monostortplaats een nabestemming (in casu van zodra de stortcapaciteit van ca m³ bereikt is) moeraszone/wetland wordt. Met deze natuurgerichte invulling kan de stortplaats ruimtelijk ingepast worden in de omgeving. In het kader van het fietsrecreatienetwerk op de dijken worden in dit MER geen uitspraken gedaan over fietsverkeer op de dijken. Aangezien in de voorgenomen activiteit van voorliggend MER geen dijkwerken gepland zijn kunnen in het MER wetlands geen uitspraken gedaan worden over de inrichting van de dijken i.f.v. recreatief medegebruik, op uitzondering van de bestaande functies. Er wordt verwezen naar het in opmaak zijnde MER voor de resterende dijkwerken in de Durmevallei (kaderend in het oorspronkelijke Sigmaplan), waar wel uitspraken gedaan worden omtrent recreatief medegebruik op de dijken. Inzake de discipline water werden 2 nieuwe milderende maatregelen opgenomen. Opstuwing van de centrale afwateringsgracht in het Weymeerbroek kan mogelijks ook opstuwing van de langsgracht die naast de weg naar het westen loopt veroorzaken, hetgeen mogelijks ongewenste vernatting tot buiten het projectgebied (omgeving van hoogspanningsmast) tot gevolg kan hebben. Dit dient vermeden te worden door ofwel de stuw op de langsgracht meer landinwaarts het Weymeerbroek te plaatsen of de schotbalken niet boven het bodempeil van de langsgracht te voorzien. Door de polder Durme Zuid Oost is op de ontwerptekstbespreking opgemerkt dat er een buis (met terugslagklep) onder het oude dijkje nabij de Oude Durme zit die een verbinding maakt tussen de Oude Durme en de centrale gracht. Deze verbinding mag er niet voor zorgen dat het grachtenstelsel in Weymeerbroek gedraineerd wordt naar de Oude Durme, waardoor het gewenste stuwpeil niet gehaald zou kunnen worden. Desnoods dient de verbinding permanent dicht gemaakt te worden (verbinding opheffen). Het MER is tot een helder opgebouwde eindbeoordeling gekomen die rekening houdt met het uitgevoerde onderzoek van de milieueffecten en de doelstelling van het project uitbreiding van de productie integreert. Goedkeuring milieueffectrapportage PRMER

5 Besluit Op basis van bovenstaande aftoetsing blijkt dat het MER alle inhoudelijke en vormelijke elementen bevat zoals bepaald door artikel van voormeld decreet. Het MER bevat voldoende informatie om het aspect milieu een volwaardige plaats te geven bij de besluitvorming. Gelet op het feit dat voor het voorgenomen project het projectmer-proces volledig en in overleg met de dienst Mer doorlopen werd en gelet op de toetsing van het voltooide projectmer, zoals voorgeschreven door artikel DABM, waarvan het resultaat hierboven is opgenomen, wordt het project-mer voor het Sigmaplan: Durme: Hagemeersen, Bulbierbroek, Weymeerbroek en Hof ten Rijen goedgekeurd. Hoogachtend, Paul Van Snick Algemeen directeur Afdelingshoofd AMNEB Goedkeuring milieueffectrapportage PRMER