Ontheffing tot het opstellen van een MER. Ontheffingsbeslissing. Project: Aanleg van een drinkwatertoevoerleiding DN 1000 mm tussen Walem en Tisselt

Transcriptie

1 Vlaamse Overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20, bus BRUSSEL tel: 02/ fax: 02/ Ontheffing tot het opstellen van een MER. Ontheffingsbeslissing Project: Aanleg van een drinkwatertoevoerleiding DN 1000 mm tussen Walem en Tisselt Initiatiefnemer: TMVW Stropkaai Gent 12 maart 2010 OHPR0342

2 Projectbeschrijving en mer-procedure TMVW wenst een drinkwatertoevoerleiding aan te leggen tussen Walem en Tisselt (DN1000 mm, lengte 9,23 km). Deze leiding is onderdeel van een project waarin in 1999 een MER voor werd opgesteld: CAI 318: Drinkwatertoevoerleiding Oelegem-Destelbergen (conform verklaard op 19 oktober 1999). De leiding vertrekt nabij het pompstation van de AWW te Walem en wordt aangesloten op de bestaande leiding Willebroek Aalst te Tisselt. De aanleg is hoofdzakelijk gepland in open sleuf. Op vijf locaties wordt een boring voorzien. Het tracé volgt de leidingstraat zoals aangeduid op de gewestplannen van 26/05/2000 en de hierop aangebrachte wijziging via een in 2005 goedgekeurd RUP (leidingstraat voor hoofdtransportleidingen t.h.v. Heindonk). Ter hoogte van de kruising met de Dijle wijkt het tracé beperkt af van de afgebakende leidingstraat. Deze wijziging van het initiële tracé kwam er op vraag van Waterwegen en Zeekanaal, afdeling Zeeschelde die ter hoogte van de Dijle de inrichting van een overstromingsgebied plant in het kader van het geactualiseerde Sigmaplan 1. Recentelijk, op 5 maart 2010 en dus tijdens deze ontheffingsprocedure, werd het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan 'Cluster Dijlemonding' in kader van het geactualiseerde Sigmaplan voorlopig vastgesteld door de Vlaamse regering. In dit RUP wordt de leiding aangeduid als Artikel 12. Leidingstraat en Artikel 13. Enkelvoudige leiding 2. Een andere wijzing ten opzichte van het MER van 1999 is dat de leiding toen was aangevraagd als een DN 1200 mm maar de leiding zal nu uitgevoerd worden als een DN 1000 mm. Ook de kokers waarin de leiding wordt aangelegd waren initieel DN 1800 mm en worden nu 1600 mm. Het ontheffingdossier is opgesteld in toepassing van artikel van het Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage. Het project is mogelijk onderworpen aan de merplicht volgens de categorie 10m in bijlage II van het besluit m.n.: Aanleg van ondergrondse buisleidingen en de randvoorzieningen behorend bij die buisleidingen, die niet gelegen zijn in een leidingstraat aangeduid op een plan van aanleg of een ruimtelijk uitvoeringsplan, een woon-, landbouw- of industriegebied of gebied voor gemeenschaps- en openbare nutsvoorzieningen of een gelijksoortig bestemmingsgebied, indien ten minste 2000 m² van de werkzone voor de uitvoering van de werken in een bijzonder beschermd gebied ligt en Aanleg van onder- of bovengrondse buisleidingen (met uitzondering van werfleidingen) die over een ononderbroken lengte van 1 km of meer gelegen zijn in een bijzonder beschermd gebied en voor zover het deel van deze buisleidingen in het bijzonder beschermd gebied niet ligt in een leidingstraat aangeduid op een plan van aanleg of een ruimtelijk uitvoeringsplan, een woon-, landbouw of industriegebied of gebied voor gemeenschaps- en openbare nutsvoorzieningen of een gelijksoortig bestemmingsgebied. De ontheffingsaanvraag is door de dienst Mer van de Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid ontvangen op 19 november Op vraag van de Dienst Mer werd, gezien de aard en de ligging van het project, advies verleend door het Agentschap voor Natuur en Bos 1 Voor de inrichting van deze overstromingsgebieden wordt door W&Z momenteel een project-mer opgesteld (PR0372: Studie t.b.v. de aanleg van overstromingsgebieden en natuurgebieden i.h.k.v. het SIGMAPLAN: Cluster Dijlemonding). 2 In bijlage het voorlopig vastgestelde RUP Cluster Dijlemonding. Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0347 2

3 Antwerpen (15 februari 2010), Ruimte en Erfgoed, afdeling Antwerpen (17 februari 2010), Waterwegen en Zeekanaal (29 januari 2010) en de gemeente Mechelen (8 februari 2010). Deze adviezen werden verwerkt in dit verslag. De gemeente Willebroek heeft niet gereageerd. Beschrijving ontheffingsaanvraag Het ontheffingsdossier bestaat uit een tekstbundel, een kaartenbundel, een fotoreportage en diverse bijlagen (16; waaronder het MER uit 1999). De ontheffingsaanvraag beschrijft de wijzingen en aanvullingen ten opzichte van het MER van 1999 voor het tracé tussen Walem en Tisselt. De beschrijving van de deelingrepen zijn overgenomen uit het MER van De referentiesituatie op het terrein is in de omgeving van het tracé niet gewijzigd. De overstromingsgebieden zijn nog niet aangelegd. TMVW wenst de leidingaanleg te realiseren voor dat de werken in het kader van het geactualiseerd Sigmaplan starten in de werfzone voor de leidingaanleg. Naast een meer algemene bespreking van de effecten voor het volledige tracé werden de effecten in het MER van 1999 per aandachtgebied (voor deze ontheffingsaanvraag zijn dat Heindonk, Battenbroek en Kanaal Willebroek) in detail besproken. Indien met de milderende maatregelen wordt rekening gehouden, wordt voor elke discipline tot de conclusie gekomen dat er geen significant negatieve effecten verwacht worden tijdens en na de werken. Hieronder volgt een overzicht van de ontvangen adviezen. Er worden een aantal opmerkingen en aandachtspunten geformuleerd. De opmerkingen zijn niet van dien aard dat ze leiden tot het (alsnog) opstellen van een MER. Ruimte en Erfgoed, Onroerend Erfgoed Antwerpen stelde een gecoördineerd advies op en had inzake archeologie gelden volgende bemerkingen: p. 7 Het Instituut voor het Archeologisch Patrimonium is gewijzigd van naam en heet VIOE. De adviesbevoegdheid inzake archeologie ligt echter bij Ruimte en Erfgoed, Onroerend Erfgoed. De eerste verkennende gesprekken voor de archeologische opvolging van het project hadden ook plaats tussen Ruimte en Erfgoed (toen nog agentschap R-O Vlaanderen, Onroerend Erfgoed en TMVW. Zowel in de voorbereidende fase (aanleg werkstrook), de uitvoeringsfase (graven sleuf) en de afwerkingsfase (herstel terrein) kan archeologisch erfgoed geraakt worden. p. 33 en p. 88 Tijdens het overleg tussen TMVW en Ruimte en Erfgoed is uitgelegd op welke wijze een archeologisch onderzoek op dit ogenblik verloopt. Deze werkwijze is correct weergegeven in de Mer-ontheffing. Het agentschap kan echter geen uitspraak doen over het al dan niet vervallen van het convenant tussen het toenmalige IAP en TMVW. Het staat TMVW vrij om een uitvoerder te kiezen, VIOE (toenmalige IAP) kan ook gecontacteerd worden. De toen verstrekte lijst met studiebureaus is achterhaald en de werkwijze van archeologisch onderzoek is in tussentijd sterk geëvolueerd. Basisprincipes zoals Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0347 3

4 vermeld in de Mer-ontheffing blijven dezelfde, enige aanpassing van wetgeving ed is wel nodig. Gelieve hiervoor contact op te nemen met Ruimte en Erfgoed Antwerpen. Vanuit landschappelijk oogpunt heeft Ruimte en Erfgoed, Onroerend Erfgoed geen verdere bemerkingen. Het Agentschap voor Natuur en Bos deelt volgende opmerkingen mee: midden p. 22: het uitvoeren van retourbemaling of oppervlakkige afvloei van bemalingswater, blijft nodig in de in tabel p opgenomen terreinen waarvoor deze maatregel wordt aangeduid. Dit in tegenstelling tot de vermelding medio p. 22 dat bemalingswater in nabijgelegen beken wordt geloosd midden p. 26: De doorkruising van bomenrijen en smalle houtkanten (niet behorend tot de definitie bos ) dient op het veld te worden gecompenseerd, zodanig dat deze kleine landschapselementen slechts over een kleine afstand van maximaal 20 m worden doorbroken. Op die manier blijft de connectiviteit voor o.a. vleermuizen en kleine landzoogdieren verzekerd en de versnippering beperkt. De stad Mechelen geeft een gunstig advies voor het ontheffen van de MER-plicht op voorwaarde dat de milderende maatregelen uit het MER van 1999 en uit de ontheffingsaanvraag van 2009 opgenomen en verwerkt worden. Waterwegen en Zeekanaal, afdeling Zeeschelde deelt mee dat in het project-mer "Sigmaplan: Cluster Dijlemonding" (PR0372) waarin de TMVW leiding ook wordt aangehaald en dat momenteel definitief is ingediend voor goed- of afkeuring, staat volgende milderende maatregel: Gezien het sterk storende karakter van de werken binnen en ecologisch zeer waardevol rivierenlandschap wordt aangeraden de bouw van de constructies maximaal te spreiden in ruimte en tijd (geen gelijktijdige uitvoer van alle werken op verschillende plaatsen). Het blijkt evenwel niet mogelijk om een vast omlijnde timing voorop te stellen als milderende maatregel, gezien de onverenigbaarheid van verschillende wenselijke (lichtgrijs) /niet-wenselijke (zwart) werkperiodes (zie onderstaande tabel). Dit betekent dat er bij de werken afwegingen en keuzes zullen moeten gemaakt worden. Zo zullen werkzaamheden in de winter een grote impact hebben op overwinterende pleistervogels terwijl werkzaamheden in het broedseizoen een grote impact hebben op de lokale broedvogels. Op de Grote vijver geldt daarbij nog een waterskiseizoen, vastgelegd in de milieuvergunning, dat net buiten de periode van de overwinterende pleistervogels valt. Verder zijn er aan de werken zelf ook beperkingen in timing gebonden, die ten allen tijde moeten gevolgd worden, zoals wettelijk bouwverlof, werken overloopdijken enkel buiten stormseizoen, grondwerken bemoeilijkt tijdens winter en najaar, etc. Het is bijgevolg moeilijk een "ideale" timing voorop te stellen, zodat we het belang van de fasering van de werken willen Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0347 4

5 benadrukken, zodanig dat er steeds voldoende grote aaneengesloten gebieden zijn waar men niet aan het werk is en de aanwezige (avi)fauna dus voldoende mogelijkheden heeft om uit te wijken. Hieruit blijkt duidelijk dat werken buiten het broedseizoen onmogelijk is, De timing van de werken van TMVW moet afgestemd worden op de timing van de afdeling Zeeschelde. Het kan dus voorvallen dat ook de werken van TMVW noodgedwongen binnen het broedseizoen zullen moeten plaatsvinden. Wij adviseren dus om geen limitatief afgebakende periodes vast te leggen waarin de werken uitgevoerd moeten worden, vermits dit, op basis van bovenstaande argumentatie, praktisch niet mogelijk is. De afdeling Zeeschelde heeft geen verdere bezwaren of opmerkingen. Na overleg tussen W&Z en TMVW, heeft de initiatiefnemer (TMVW) meegedeeld aan de dienst Mer dat om de continuïteit in de werken te verzekeren de TMVW de werken in de zones Battenbroek en Heindonk aansluitend zal realiseren. De werken zullen worden uitgevoerd in een zo kort mogelijke uitvoeringstermijn. De bespreking van uitvoering der werken buiten het broedseizoen in de aanvraag tot ontheffing door de TMVW wordt gewijzigd. Deze kunnen evenwel plaatsvinden in het broedseizoen. Volgende paragrafen uit de MER zijn bijgevolg niet meer van toepassing: Paragraaf fauna en flora effecten op de afgebakende zones / ecosysteembenadering / milderende maatregel: werken buiten het broedseizoen blz. 32); Paragraaf bespreking van de effecten voor de deelgebieden omgeving noordelijke uitloper grote vijver (blz. 66); Paragraaf overzicht van de milderende maatregelen, extra milderende maatregelen en compenserende maatregelen maatregelen m.b.t. de uitvoeringswerken / de eigenlijke aanlegactiviteit / geluidsverstoring fauna (blz. 90); Als conclusie kan gesteld worden dat er geen significante negatieve effecten verwacht worden. Het opstellen van een MER zou deze informatie niet verbeteren en biedt bijgevolg geen duidelijke meerwaarde in de verdere besluitvorming omtrent dit project. De maatregel om niet te werken binnen het broedseizoen zal moeilijk haalbaar zijn. Er dient afgestemd te worden met de geplande werken in kader van het geactualiseerde Sigmaplan. Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0347 5

6 Besluit Gezien het bovenstaande kan geconcludeerd worden dat deze ontheffingsaanvraag voldoende informatie bevat om het aspect milieu een volwaardige plaats te geven bij de besluitvorming. Bijgevolg wordt een ontheffing van de verplichting tot het opstellen van een MER toegekend voor het project aanleg van een drinkwaterleiding DN1000 mm tussen Walem en Tisselt. Deze ontheffing wordt verleend voor een termijn van vier jaar. Dit verslag dient samen met de ontheffingsaanvraag deel uit te maken van de vergunningsaanvraag. 12 maart 2010, Paul Van Snick Algemeen directeur Afdelingshoofd AMNEB Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0347 6

7 Bijlage: Het op 5 maart 2010 voorlopig vastgestelde GRUP Cluster Dijlemonding' met aanduiding van de leiding: Artikel 12. Leidingstraat en Artikel 13. Enkelvoudige leiding. Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0347 7