Ontheffing tot het opstellen van een MER. Ontheffingsbeslissing. Project:

Transcriptie

1 !"#$"""%&'(( )"!*++,-#"-./0)"!*++,-#"-.+ Ontheffing tot het opstellen van een MER. Ontheffingsbeslissing Project: Plaatsing bijkomend draadstel op de bestaande 150 kv-hoogspanningslijn tussen de hoogspanningsstations Ringvaart en Ham (Gent) Initiatiefnemer: ELIA ASSET NV Keizerslaan Brussel 5 juni 2007 OHPR0132

2 1 Projectbeschrijving en mer-procedure De ontheffingsaanvraag werd opgesteld met het oog op het plaatsen van een tweede draadstel en een tweede aardkabel op de lijn Ringvaart Ham. Deze lijn is gelegen in het Gentse havengebied. De masten zijn reeds voorzien om een tweede draadstel en aardkabel te dragen. De totale lengte van de bestaande leiding van 150 kv waarvoor versterking is voorzien bedraagt ca. 5,7 km. Het ontheffingdossier is opgesteld in toepassing van artikel van het Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage. Het project is onderworpen aan de mer-plicht volgens Bijlage II, rubriek 13 m.n. wijziging of uitbreiding van projecten van bijlage I of II, waarvoor reeds een vergunning is afgegeven, die zijn of worden uitgevoerd en die aanzienlijke nadelige gevolgen voor het milieu kunnen hebben, in combinatie met rubriek 3b m.n. voor de aanleg van industriële installaties voor het transport van elektrische energie via bovengrondse leidingen van 150 kv of meer over een lengte van 5 km tot 15 km, of die over een ononderbroken lengte van 1 km of meer in een bijzonder beschermd gebied zijn gelegen. De initiatiefnemer is Elia Asset Nv. BEL Engineering is de opdrachtgever voor de opmaak van de ontheffingsaanvraag. De ontheffingsaanvraag is door de Dienst Mer van de Afdeling Milieu-, Natuur en Energiebeleid ontvangen op 2 april Op vraag van de Dienst Mer werd, gezien de aard en de ligging van het project, advies verleend door de Dienst Hinder en Risicobeheer van de afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (16 mei), het college van Burgemeester en Schepenen van de stad Gent (21mei), het Agentschap voor Natuur en Bos (2 mei), het Agentschap R-O Vlaanderen meer bepaald R-O Oost-Vlaanderen, cel onroerend erfgoed (10 mei) en het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid (11 mei). Het college van Burgemeester en Schepenen van de stad Gent, het Agentschap voor Natuur en Bos, het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid en het Agentschap R-O Vlaanderen adviseren de ontheffing gunstig. Het advies van de Dienst Hinder & Risicobeheer is eerder genuanceerd bij gebrek aan voldoende gemotiveerde informatie in de nota. De gemaakte opmerkingen in deze adviezen zijn verwerkt verder in dit verslag. 2 Beschrijving ontheffingsaanvraag De ontheffingsaanvraag is naar presentatie een verzorgd document en bevat illustrerende foto s en cartografische informatie. Het juridisch en beleidsmatig kader wordt besproken in deel 3. De Dienst Hinder en Risicobeheer geeft aan dat het Ministerieel Besluit ( ) ontbreekt met betrekking tot bepaling van de grenswaarden van het elektrisch veld voortgebracht door de elektrische installaties voor transport en verdeling van elektrische energie en tot het verplichten van aarding van geïsoleerde metalen voorwerpen, in uitvoering van artikel 139 van het Algemeen Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0132 2/5

3 Reglement op de elektrische installaties voor de huishoudelijke installaties en sommige lijnen van transport en verdeling van elektrische energie bindend verklaard bij koninklijk besluit van 10 maart 1981 (Publicatie: B.S ) Inhoud: De waarde van het niet gestoord elektrisch veld in een niet verstoord regime, opgewekt door een installatie van transport of verdeling van elektrische energie moet lager zijn dan volgende waarden, gemeten op 1,5 meter van de grond of woningen: 1. in woongebieden of in gebieden voor woongebied bestemd volgens het gewestplan: 5kV/m 2. in overspanning van wegen: 7 kv/m 3. op andere plaatsen: 10 kv/m Tevens wordt de norm van 5 kv/m voor het elektrisch veld bij 50 Hz, die het ICNIRP aanbeveelt, niet vermeld. In de ontheffingsaanvraag wordt opgemerkt dat het tracé van de bestaande hoogspanningsleiding niet is ingetekend op het huidig geldende gewestplan. Vermoedelijk is voor de vergunningsaanvraag van voorliggend project een gewestplanwijziging vereist. In deel 4.1 worden verschillende effectgroepen afgetoetst op relevantie. Hierbij ontbreekt de effectgroep elektrische velden. Na contact met de opstellers van de ontheffingsaanvraag blijkt dat de lijnen van het Elia-net gedimensioneerd zijn om aan de normen (EN ) te voldoen. Deze norm bedraagt 5 kv/m en het maximale elektrische veld dat zich onder de hoogspanningslijnen voordoet, bedraagt minder dan 0,7 kv/m na uitvoering van het project en op lange termijn. Daarom stellen ze dat deze effectgroep niet relevant is. Deze bespreking ontbreekt echter in de ontheffingsaanvraag. Het ontheffingsverzoek geeft voor de meeste relevante effectgroepen (direct ruimtebeslag, geluids- en visuele verstoring, wijziging van verbinding, sterfte van fauna) een voldoende duidelijke bespreking van de mogelijke significante effecten zowel tijdens de aanlegfase als in de gebruiksfase van de nieuwe infrastructuur. De effectgroep magnetische velden wordt uitgebreid uitgewerkt omwille van een mogelijke relatie tussen de groootte van een magnetisch inductieveld, opgewekt door de stroom in de hoogspanningslijn, en kanker. Bij de berekening van het magnetisch inductieveld in wordt in een grafiek de magnetische velden weergegeven. De dienst Hinder en Risicobeheer merkt op dat de geografische oostkant en westkant niet aangeduid worden op de grafiek. Het Vlaams Agentschap voor Zorg en Gezondheid, Afdeling Toezicht Volksgezondheid geeft aan dat er ruim aandacht besteed wordt aan de mogelijke gezondheidseffecten van de elektromagnetische straling, maar dat één dimensie echter uit het oog verloren werd, namelijk de hoogte van de draden. Enkel in de bespreking van de vogelsterfte is de hoogte van de draden vermeld: ter hoogte van de overspanning van het kanaal hangen de draden op een hoogte van minimum 65 meter (diepste doorbuigpunt) tot maximum 111 meter ter hoogte van mast 6. In de berekening van het magnetische inductieveld ( en verdere) is het veld op 1,5 meter boven de grond berekend tussen de masten (pylonen) 17 en 18. Uit telefonisch contact met ELIA blijkt dat de kabels daar op een hoogte van ongeveer 35 m hangen. De veiligheidsafstanden voor blootstelling aan het magnetisch veld zijn in het dossier enkel berekend op 1,5 m hoogte, vanaf de as van de lijn. Voor hoogbouwappartementen moet echter rekening gehouden worden met de radiale afstand tot de kabels zelf. Meer concreet: op 20m afstand van de as van de lijn zal er op 35 m hoogte een hogere veldsterkte heersen dan op 1,5 m hoogte. Praktisch in dit dossier worden er geen problemen verwacht voor de aanwezige Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0132 3/5

4 hoogbouw in de Scandinaviëstraat, aangezien die zich op een afstand van meer dan 90 m bevindt van de hoogspanningslijnen. Bij de effectbespreking van deze effectgroep magnetische velden wordt het opgewekte magnetische inductieveld vergeleken met de grenswaarden, richtwaarden en interventiewaarden en wordt het aantal gehinderden berekend. Binnen een zone van 17,5 ha (op lange termijn) en van 8,5 ha (korte termijn) zou de epidemiologische referentiewaarde van 0,4 µt overschreden worden, maar hierbinnen zijn momenteel geen woningen gelegen. Deze vaststelling geldt ook voor de zone waarbinnen de waarde van 0,3 µt wordt overschreden. Er wordt niet aangegeven hoeveel woningen in een zone liggen waarbij de waarde van 0,2 µt wordt overschreden na realisatie van het project. Dit is tevens een opmerking van de Dienst Hinder & Risicobeheer. Uit contacten met de opstellers van de ontheffingsaanvraag blijkt dat in deze zone tevens geen woningen gelegen zijn. In deze zone onder en nabij de hoogspanningslijn kunnen in de toekomst woningen gebouwd worden, zoals beschreven in het Scharnierproject van de Stad Gent, hoewel aangegeven wordt dat de plannen voor deze zone niet concreet zijn. Schattingen van de mogelijke gevolgen worden in de ontheffingsaanvraag beschreven. Op p.20 worden de kansen berekend op de ontwikkeling van leukemie gesteld dat er woningen zouden gebouwd worden en er 20 kinderen zouden wonen. Als conclusie wordt gesteld dat de kans op ontwikkelen van leukemie ten gevolge van het project 6 op is. Algemeen in Vlaanderen zouden 0,55 leukemiegevallen voorkomen door de blootstelling aan het magnetisch veld van alle hoogspanningslijnen in Vlaanderen. De Dienst Hinder & Risicobeheer merkt op dat deze paragrafen onduidelijk onderbouwd werden. Er wordt aangegeven dat de beïnvloede zone een smalle strook is tussen het Scharnierproject en het vormingsstation Gent-Zeehaven, waaraan best een bufferfunctie wordt toegekend. Als conclusie wordt gesteld dat het effect voor stralingshinder niet significant negatief wordt beoordeeld. Daarnaast wordt ook de discipline Fauna uitgebreider behandeld omdat elektrocutie en sterfte door aanvlieging ernstige problemen zijn voor allerlei grote (en minder wendbare) vogels en omdat dit voor sommige soorten zelfs de hoofdoorzaak is van sterfte. Daarbij wordt vooral aandacht besteed aan de verschillende manieren waarop de vogels gebruik maken van de omgeving: lokale pleisteraars, dagelijkse trekbewegingen en seizoenstrek. Uit het dossier blijkt dat er een vermoeden is dat de hoeveelheid vogelsterfte niet zal stijgen omdat de nieuwe kabels op dezelfde hoogte zullen hangen als de bestaande, en omdat de twee aardkabels zichtbaarder worden gemaakt door het aanbrengen van vogelkrullen. Volledige zekerheid over het geringe effect op vogelsterfte kan echter niet gegeven worden bij gebrek aan wetenschappelijke kennis over de effecten van de ingrepen. Uit de ontheffingsaanvraag blijkt niet duidelijk hoe vogelkrullen er juist uitzien en op welke afstand ze concreet van elkaar geplaatst worden. Er wordt aangegeven dat de afstand tussen de vogelkrullen deze is die door de fabrikant wordt aanbevolen en er wordt aangenomen dat deze een voldoend aantal zal suggereren. Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0132 4/5

5 3 Besluit Gezien het bovenstaande kan geconcludeerd worden dat de ontheffingsaanvraag samen met deze beslissing voldoende informatie bevat om het aspect milieu een volwaardige plaats te geven bij de besluitvorming. Uit het ingediende rapport en deze beslissing blijkt dat er geen significante effecten te verwachten zijn. Bijgevolg wordt een ontheffing van de verplichting tot het opstellen van een MER toegekend voor het voorliggende project op voorwaarde dat er best een bufferzone voorzien wordt tussen het Scharnierproject en het vormingsstation Gent-Zeehaven, zoals beschreven in de ontheffingsaanvraag, indien er effectief nieuwe woningen gebouwd worden voor het Scharnierproject. Deze ontheffing wordt verleend voor een termijn van vier jaar. Dit verslag dient samen met de ontheffingsaanvraag deel uit te maken van de vergunningsaanvraag. 5 juni 2007, Het afdelingshoofd, Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0132 5/5