Ontheffing tot het opstellen van een MER

Transcriptie

1 Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid, Dienst Mer Koning Albert II-laan 20, bus BRUSSEL Tel: 02/ fax: 02/ Ontheffing tot het opstellen van een MER Ontheffingsbeslissing Project Uitbreiding en hernieuwing van een bestaande varkenshouderij tot varkens Initiatiefnemer Ploduvar bvba Westpoelsetraat Lo-Reninge 22 december 2010 OHPR0389

2 Projectbeschrijving en mer-procedure Ploduvar bvba is sinds 15 oktober 2009 vergund om varkens te houden. Deze vergunning loopt tot 15 oktober Eén stal, die plaats kan bieden aan 56 jonge zeugen en 720 andere varkens is evenwel niet bouwvergund. De bouwvergunning zal ook niet meer aangevraagd worden omdat de plannen gewijzigd zijn. Voor deze gewijzigde plannen wordt deze ontheffingsaanvraag opgemaakt. De grondwaterwinningen uit de Formatie van Landen en uit het Quartair dek zijn vergund tot 20 januari De initiatiefnemer wenst de vergunning van het bedrijf uit te breiden van varkens (215 zeugen, 1 beer en andere varkens) naar varkens (459 zeugen, 65 jonge zeugen, 3 beren en andere varkens). De uitbreiding zal gebeuren mits bewezen mestverwerking. In de huidige situatie is er plaats voor biggen, in de gewenste situatie zal er plaats zijn voor biggen. Doordat één stal niet gebouwd is, zijn er momenteel maar varkens op het bedrijf. In de huidige situatie wordt zowat 30% van de biggen doorverkocht aan derden, in de gewenste situatie zal ongeveer de helft van de biggen doorverkocht worden. Momenteel zijn op het bedrijf drie stallen aanwezig (huidige situatie). Eén stal is reeds ammoniakemissiearm uitgerust. Voor de biggen wordt het systeem gescheiden water- /mestkanaal gehanteerd (AEA-systeem V-1.5.). De vleesvarkens worden op bolle vloer gehouden. De vloer bestaat hier uit 100 % roostervloer, en de mestkelders zijn uitgerust met schuine putwanden en een gescheiden water- en mestkanaal (AEA-systeem V-4.7.). In de huidige vergunde situatie zijn de dieren gehuisvest in vier stallen. Om de uitbreiding te realiseren zal een nieuwe zeugenstal gebouwd worden ter vervanging van de (vierde) nog niet gebouwde ammoniakemissiearme stal. De nieuwe stal wordt ook ammoniakemissiearm uitgerust met een biologische of een chemische luchtwasser. De exploitant wenst voorlopig nog beide opties open te laten. Er zal eveneens een herverdeling van de dieren over de verschillende stallen gebeuren. Het hoofddoel van het project is de uitbreiding in dierplaatsen. Er wordt ook een uitbreiding van de stookolieopslag (van l naar l), de mestopslagcapaciteit (van m³ naar m³) en de grondwaterwinning (van m³/jaar naar m³/jaar voor de grondwaterwinning uit het Quartair) aangevraagd. De grondwaterwinning uit het Landiaan blijft met m³/jaar onveranderd. Omwille van de grote investering wordt eveneens een hernieuwing van de vergunning aangevraagd. In de ontheffingsaanvraag worden vier situaties besproken: de huidige situatie, de huidige vergunde situatie (volgens de milieuvergunning), twee gewenste situaties, waarbij een onderscheid gemaakt wordt naargelang het luchtwassysteem (biologisch of chemisch) op de nieuw te bouwen stal. Het ontheffingdossier werd opgesteld door het studiebureau far-mer in toepassing van artikel van het Decreet tot aanvulling van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage. Het project is onderworpen aan de mer-plicht volgens rubriek 1 e) van bijlage II van het besluit namelijk: 2/7

3 Gemengde inrichtingen van varkens van meer dan 20 kg als de verhouding van het aantal plaatsen voor zeugen t.o.v. de drempel van het aantal plaatsen voor varkens andere dan zeugen t.o.v. de drempel van 3000 groter dan 1 is. De drempel voor het toekomstige bedrijf is 1,19 en groter dan 1. Bijgevolg kan de initiatiefnemer een gemotiveerd verzoek tot ontheffing indienen op grond waarvan de administratie geval per geval kan beslissen of een milieueffectrapport al dan niet moet opgesteld worden. De dienst Mer ontving de ontheffingsaanvraag op 29 oktober Dit dossier werd voor advies voorgelegd aan: LNE, Afdeling Hinder, Milieu & Gezondheid Dienst Hinder en Risicobeheer; VMM, Afdeling Operationeel Waterbeheer; ANB, buitendienst West- Vlaanderen, de gouverneur van de provincie West-Vlaanderen en het College van burgemeester en schepenen van Lo-Reninge. De dienst Mer heeft advies ontvangen van: VMM, Afdeling Operationeel Waterbeheer (25 november 2010) ANB, Buitendienst West-Vlaanderen (9 december 2010) In deze ontheffingsbeslissing wordt rekening gehouden met de geleverde adviezen. Beoordeling ontheffingsaanvraag De ontheffingsaanvraag behandelt de disciplines en knelpunten die mogelijk effecten ondervinden ten gevolge van de hernieuwing en uitbreiding van het varkensbedrijf tot varkens (459 zeugen, 65 jonge zeugen, 3 beren en andere varkens). In wat volgt worden een aantal opmerkingen en aandachtspunten geformuleerd. De opmerkingen zijn niet van dien aard dat ze leiden tot het (alsnog) opstellen van een MER. Wel kan er rekening mee gehouden worden bij toekomstige aanvragen of milieueffectrapportages. Bovendien worden een aantal aandachtspunten uit het dossier gelicht die van belang kunnen zijn voor de doorwerking van deze ontheffing bij de verdere besluitvorming. Onderstaande bespreking vormt echter geen exhaustieve samenvatting van de conclusies van de ontheffing. Hiervoor wordt naar het eigenlijke document verwezen. Als gevolg van de exploitatie van de inrichting zijn geen klachten bekend. Geurhinder Voor het thema geur wordt besloten dat het bedrijf voldoet aan de geldende verbods- en afstandsregels. Door middel van modellering (IFDM) wordt een inschatting gemaakt van de geuremissie en immissie. Het onthefingsdossier brengt voor geurhinder cumulatieve effecten door andere veeteeltbedrijven in de nabijheid van het bedrijf mee in beeld. Veeteeltbedrijven binnen de geurcontour van 0,5 OU E /m³ als 98-percentiel worden, tenzij ze minder dan 5% uitstoren van de geuremissie van Ploduvar, meegenomen in de modellering. Uitgaande van de voorgestelde normen in het visiedocument De weg naar een duurzaam geurbeleid in Vlaanderen veroorzaakt het bedrijf in zijn huidige vorm (cumulatief bekeken) - een negatief effect ter hoogte van 11 woningen in woongebied, voor alle vier de beoordeelde situaties; 3/7

4 - een negatief effect ter hoogte van 9 woningen in woongebied met landelijk karakter in de huidige reële situatie en van 11 woningen in de huidige vergunde situatie en de gewenste situatie voor beide luchtwassystemen; - een negatief effect in de overige gewestplanbestemmingen voor drie woningen in de huidige reële en huidige vergunde situatie en voor vijf woningen in de gewenste situatie voor beide luchtwassystemen. De toename van de geurimmissie ter hoogte van woongebied en woongebied met landelijk karakter is verwaarloosbaar klein. Het verschil tussen beide gewenste situaties is eveneens verwaarloosbaar klein voor de overige gewestplanbestemmingen. Ten opzichte van zowel de huidige reële als huidig milieuvergunde situatie is een toename van de geurimmissie ter hoogte van de negatief gehinderden op te merken. Deze woningen zijn evenwel alle gelegen in agrarisch gebied. De berekeningen gaan uit van meetwaarden volgens Van Langenhove en kunnen daardoor beschouwd worden als worstcase scenario. Met uitzondering van de biggen worden de dieren op het bedrijf momenteel gevoederd met meerfasig laag eiwit- en laag fosforvoeder. Dit heeft een gunstig effect op de geuremissies van het bedrijf maar konden niet cijfermatig worden uitgedrukt omdat daarvoor onvoldoende wetenschappelijke grond is. Ook het groenscherm zal wellicht een gunstig effect hebben op de geuremissie van het bedrijf. Kadavers worden opgeslagen in een niet gekoeld krengenhuis. De initiatiefnemer voorziet deze kadaveropslag op termijn te vervangen door een gekoelde opslag. Voor geur wordt in de ontheffingsaanvraag geconcludeerd dat de toename van de geurimmissie ter hoogte van woongebied en woongebied met landelijk karakter verwaarloosbaar is en dat bijkomende geurhinder beperkt zal blijven. Verspreiding van zwevend stof Het bedrijf levert een bijdrage aan de stofemissie in de omgeving. De emissie van zwevend stof door het bedrijf werd berekend voor PM 10 en PM 2,5. De maximale jaargemiddelde PM 10 - stofconcentratie door het bedrijf zelf bedraagt respectievelijk 1,28 µg/m³ (huidige situatie), 1,39 µg/m³ (huidig milieuvergunde situatie) en 1,37 µg/m³ (beide gewenste situaties), voor PM 2,5 is dit 0,23 µg/m³ (huidige situatie) en 0,24 µg/m³ (huidig milieuvergunde situatie en beide gewenste situaties). Bij een toetsing van de bedrijfsbijdrage aan de jaargemiddelde PM 10 -stofconcentratie blijkt dat het bedrijf een relevante bijdrage aan de norm levert (d.i. tussen 3 en 5 % van de jaarnorm). In alle situaties zijn evenwel geen woningen gelegen binnen deze zone. Daarnaast zal het bedrijf eveneens een beperkte bijdrage (d.i. tussen 1 en 3 % van de jaarnorm) hebben, en dit in alle situaties. In deze zone is steeds één woning gelegen. Het betreft de bedrijfswoning. Er is geen toename van het aantal gehinderden te verwachten. De PM 2,5 -stofemissie overschrijdt nergens de stofnorm. Bodem Er worden geen noemenswaardige bodemeffecten verwacht. De grond die uitgegraven wordt bij het bouwen van de nieuwe stal (ongeveer m³) zal gedeeltelijk gebruikt worden voor de aarden wal rond de aan te leggen lagune en voor de ophoging van eigen land. Mogelijk zal daarna nog een gedeelte van de vrijgekomen grond van het bedrijf afgevoerd worden, en dit na het voorleggen van een technisch verslag. 4/7

5 Verstoring van de waterhuishouding en oppervlaktewaterverontreiniging VMM Afdeling Operationeel waterbeheer vat samen dat de percelen volgens de watertoetskaarten deels mogelijk overstromingsgevoelig, infiltratiegevoelig en weinig tot zeer gevoelig voor grondwaterstroming zijn. Mogelijke schadelijke effecten op het watersysteem zouden kunnen ontstaan als gevolg van veranderingen in afvoer van oppervlaktewater, kwaliteitsverlies van oppervlaktewateren grondwater en wijziging in grondwaterstroming. Het bedrijf beschikt over een grondwatervergunning voor het oppompen van m³/j grondwater vanuit de Landeniaan aquifer. Het grondwater wordt gewonnen vanop een diepte van 110 m. Daarnaast is het bedrijf ook vergund voor een ondiepe grondwaterwinning (2.814 m³/j) vanuit het Quartair. Het betreft een open vijver (waterput), waarin eveneens regenwater opgevangen wordt. Naar de toekomst toe wordt hiervoor een uitbreiding van de vergunning tot m³/j aangevraagd. Als gevolg van de diepe winning een invloedstraal van 8,55 m in het Landeniaan berekend en in het quartair 16,1 m. Over de wenselijkheid van de debieten in het Landeniaan zal VMM bij de vergunningsaanvraag een uitspraak doen. De dichtstbijzijnde winning uit dezelfde laag bevindt zich op zowat 745 m afstand van de bedrijfseigen winning. Deze twee winningen hebben geen invloed op elkaar. In de huidige situatie wordt grondwater gebruikt als reinigingswater. Dit is een negatief effect. In de toekomst zal het bedrijf vergund zijn voor m³/j vanuit het Landeniaan en m³/j vanuit de open vijver, wat een totaal is van m³/j. Het grondwater vanuit de diepe winning zal dan nog enkel als drinkwater gebruikt worden. Wel zal in de open vijver ook regenwater gecollecteerd worden. Dit regenwater wordt samen met het grondwater naar een nieuw aan te leggen lagune (van 600 m³) overgepompt en gefilterd, van waaruit het verder gebruikt kan worden als reinigingswater en, indien de kwaliteit voldoende is, als drinkwater voor de dieren. In feite is dit dan een mengsel van grond- en regenwater (dus strikt genomen wordt nog steeds een deel grondwater als reinigingswater gebruikt). Het totale waterverbruik op basis van de LNE-cijfers bedraagt m³/j. Volgens deze cijfers is er geen overmatig waterverbruik. Hemelwater wordt opgevangen in de vijver. Dit hemelwater wordt samen met grondwater naar een nieuw aan te leggen lagune overgepompt en gefilterd, van waaruit het verder gebruikt kan worden als reinigingswater en, indien de kwaliteit voldoende is, als drinkwater voor de dieren. VMM gaat er in haar advies van uit dat voldaan is aan de GSV. Er wordt geen bedrijfsafvalwater geloosd op het oppervlaktewater. Dit afvalwater wordt volledig opgevangen in de mestkelder. Het afvalwater van de woning wordt in de huidige situatie via een septische put geloosd op oppervlaktewater. Volgens de zoneringsplannen ligt de woning in individueel te optimaliseren buitengebied. In de toekomst is een individuele behandelingsinstallatie voor afvalwater (IBA) noodzakelijk. Dan kan ook het afvalwater van het sanitair lokaal hierop aangesloten worden. De invloedsstraal van de bemaling die tijdens de aanlegfase nodig is zal in het worst-case scenario ongeveer 10 m zijn. Deze invloedsstraal strekt zich uit over de eigen bedrijfsterreinen, en zal weinig invloed op de omgeving veroorzaken. In de gewenste situatie wordt op de nieuwe stal een luchtwassysteem voorzien. Voor de werking ervan is ook water nodig. De hoeveelheid hangt af van de keuze tussen een 5/7

6 biologisch en chemisch luchtwassysteem. Voor een chemisch luchtwassysteem zal zowat 220 m³ water nodig zijn. Hiervan zal zo n 22 m³ als spui afzonderlijk verzameld en afgezet moeten worden. Het zuurverbruik zal ongeveer l bedragen. Voor een biologische luchtwasser zal ongeveer 175 m³ water nodig zijn. Hiervan zal zowat 90 % verdampen. De rest wordt in de mestkelder opgevangen, en mee afgevoerd met de mest. Als waterbron zal regenwater vanuit de lagune gebruikt worden. Op het bedrijf is een aansluiting op het leidingwater voorzien. Dit wordt gebruikt om eventuele tekorten aan te vullen. Het gaat om drinkwater voor de zeugen, waar een hoge kwaliteitsvereiste voor is. De vermestende invloed van het bedrijf op het grondwater kan niet bepaald worden. In alle situaties zullen er nooit meer dan varkens op het bedrijf gehouden worden, waardoor peilbuismetingen niet verplicht zijn. Naar alle waarschijnlijkheid zal een waterkering geïnstalleerd worden om infiltratie tegen te gaan. Hierdoor is eventuele insijpeling van mest in de bodem en het grondwater onwaarschijnlijk. Globaal gezien blijkt dat de discipline water geen grote effecten zal ondervinden door de uitbreiding van het bedrijf. Geluidshinder Door de geluidsproductie van de ventilatoren zijn er op basis van theoretische modellering 4 woningen waarvoor een geluidsnormoverschrijding te verwachten is, met name 1 woning met een negatief effect, en drie woningen met gering negatieve effecten. Dit is zo voor alle situaties. Ook voor de cumulatieve geluidhinder krijgen alle situaties een gelijke effectbeoordeling: één woning met negatieve effecten (d.i. de bedrijfswoning) en één woning met gering negatieve effecten. De theoretische geluidsberekening is een overschatting van de werkelijkheid zijn. De ventilatoren zullen niet steeds op maximale capaciteit werken. Ook wordt geen rekening gehouden met het dempend effect door de stallen en het groenscherm. Fauna en flora Het bedrijf is niet gelegen in de nabijheid (< 1 km) van een speciale beschermingszone zoals VEN-gebeid, habitatrichtlijngebied, vogelrichtlijngebied, erkende natuurreservaten enz. De ammoniakemissie van het bedrijf wordt ook met IFDM gemodelleerd voor de vier situaties en in een overzichtelijke tabel weergegeven in de ontheffingsaanvraag. Er is geen significant negatief effect voor verzuring, en enkel een significant negatief voor vermestende deposities bij weinig vermestingskwetsbare eenheden. Landschappelijke aspecten Het bedrijf is omgeven door een volledig groenscherm. Dit groenscherm bestaat echter uit niet-streekeigen planten. Wanneer het groenscherm in de toekomst wordt aangevuld wordt best gekozen voor een streekeigen beplanting. 6/7

7 Besluit De ontheffingsaanvraag bevat voldoende informatie om het aspect milieu een volwaardige plaats te geven bij de besluitvorming. Bijgevolg wordt een ontheffing van de verplichting tot het opstellen van een MER toegekend voor het varkensbedrijf Ploduvar bvba te Lo- Reninge. Deze ontheffing wordt verleend voor een termijn van vier jaar. Dit verslag dient samen met de ontheffingsaanvraag deel uit te maken van de vergunningsaanvragen (stedenbouwkundige en milieuvergunning). Brussel, 22 december 2010, Paul Van Snick Algemeen directeur Afdelingshoofd AMNEB 7/7