Master Opleiding Certified Trust Officer (MOCTO) 2019

Transcriptie

1 Master Opleiding Certified Trust Officer (MOCTO) 2019 Start vrijdag 6 september 2019 van 08:30 tot 18:45 uur, te Leiden 81 PO nova punten Cursusleider De cursusleider van deze masteropleiding is Mr. dr. J.A. Booij, fiscaal advocaat en rechter-plaatsvervanger Rechtbank Den Haag, sector bestuursrecht, afdeling belastingen. Niveau & Doelgroep Specialisatieniveau. Minimaal 3 jaar ervaring in het betreffende vakgebied. De opleiding is bedoeld voor advocaten, trust officers en bedrijfsjuristen, of wanneer u binnenkort de bevoegdheid van gevolmachtigde krijgt. Examen De opleiding sluit af met een mondeling examen en bij goed gevolg ontvangen kandidaten een diploma. Het praktische learning by doing is ook terug te zien in de eindtoets. De toetsvorm ligt in het verlengde van de bijeenkomsten. U krijgt één uur om een casus voor te bereiden die vervolgens individueel besproken wordt. Tijdens dit mondelinge tentamen ontstaat een dialoog die op zichzelf ook weer een lerend effect met zich meebrengt. Tijdens de voorbereiding en de eindtoets mag de kandidaat al het cursusmateriaal dat tijdens de opleiding ter beschikking is gesteld erop naslaan. Twee examinatoren zullen het mondeling examen afnemen, dat zal maximaal 30 minuten in beslag nemen. Bij een succesvol afgerond mondeling examen ontvangen de deelnemers een diploma.

2 Programma De Leidse Masteropleiding onderscheidt zich door een compact 9-daags programma van in totaal 80 lesuren. Elke bijeenkomst bestaat uit 3 dagdelen van elk 3 lesuren, waarin u geschoold wordt in de zes hoofdthema s waaraan het kennisniveau van een gevolmachtigd Trust Officer dient te voldoen. De thema s die in deze masteropleiding worden besproken zijn: 1. Toezicht, integriteit en ethiek (4 dagdelen; nrs. 1a/b/c, 5c, 7, 8, 9) 2. Accounting (3 dagdelen; nr. 6) 3. Fiscaliteit (4 dagdelen; nrs. 4a/b/c, 5a/b) 4. Ondernemingsrecht (4 dagdelen; nrs. 2a/b, 3) 5. Contractenrecht (2 dagdelen; nr. 2c) 6. Soft skills (2 dagdelen; nrs. 1, 2a/b, 9) 7. Casuïstiek (1 dagdeel; doorlopend) 1

3 1. Toezicht, integriteit en ethiek (4 dagdelen; nrs. 1a/b/c, 5c, 7, 8, 9) 1a/b: Compliance, WTT, WWFT, SIRA. Gedoceerd door Mr. C. Riekerk - Wtt & integriteitsrisicoanalyse - Toelichting op het wettelijk kader en de normering in de Rib a. Werking van open normen en de (plicht tot) invulling daarvan door trustkantoren. - Vormgeving integriteitsrisicoanalyse b. Wat wordt er van trustkantoren verlangd en hoe integreer je e.e.a. in de bedrijfsvoering. - Het SIRA model van DNB. De elementen van het SIRA model van DNB. Uitleg van de matrix en de processtappen. Werken met een dynamisch model dat continue alertheid van het trustkantoor vereist. - De Wtt en de WWFT. Uitleg regels m.b.t. de integriteitsrisicoanalyse.gelaagdheid van de inspanningsverplichtingen aangaande het cliëntenonderzoek. - Ervaringen uit de praktijk. Standaardisering werkproces versus dynamische beoordeling van risico s. Voorbeelden van interventies door DNB (diepgang SIRA, rolverdeling bij trustkantoor, soorten risico s). 1c: Clientonderzoek & transactiemonitoring. Gedoceerd door A.G. Sonneville RA. - Het cliëntonderzoek door het trustkantoor - Toelichting op het wettelijk kader en de normering in de Rib 2014 voor wat betreft het cliëntonderzoek. Hierbij zal een link worden gelegd met een aantal relevante overige wettelijke vereisten zoals de SIRA en de Risicoanalyse van artikel 23 van de Rib 2014 en de verbodsbepalingen ( showstoppers ). - Valkuilen vanuit de toezichtpraktijk: nice to know and need to know In dit onderdeel zal een nadere toelichting en duiding worden gegeven van de inzichten verkregen bij de (thematische) onderzoeken van DNB. Aan de hand van casuïstiek worden de red flags behandeld. Doel: het tijdig herkennen van de risico elementen bij de cliëntacceptatie waaronder de in de praktijk gebruikte methoden om de UBO( s) te verhullen. - Transactiemonitoring: common mistakes - Aan de hand van praktijkvoorbeelden zullen veel voorkomende fouten worden toegelicht. Aan de orde komen onder meer de belangrijkste risico indicatoren, het onderscheid tussen post-event en realtime monitoring, en het opmaken van een risicoprofiel en transactieprofiel. - Inrichting van de transactiemonitoring: hét kernproces voor trustkantoren - De transactiemonitoring is in de praktijk bij trustkantoren vaak nog niet goed/optimaal ingeregeld. Tijdens de cursus zullen veel voorkomende misverstanden worden toegelicht. De verkregen inzichten kunnen niet alleen bijdragen aan een betere transactiemonitoring maar tevens aan een optimale(re) inrichting van het transactiemonitoringsproces. 2

4 5c: Aggressive tax planning, gegevensuitwisseling a. Wat is aggresive tax planning (ATP)? - Overzicht van BEPS, ontwikkelingen - Voorbeelden van veel voorkomende ATP structuren b. Welke maatregelen worden er genomen tegen ATP? - BEPS - Anti Tax Avoidance Directive - Parent-subsidiary Directive - Staatssteun - Internationale gegevensuitwisseling, transparantie c. Welke risico s loopt een trustkantoor bij ATP? - Risico s bij cliënt/doelvennootschap - Risico s ten opzichte van TK d. Wat kan een TK doen om deze risico s te herkennen? - Welke informatie is nodig? - Houding ten opzichte van belastingadviseur? e. Wat kan een TK doen om deze risico s te beheersen? 7a/b: Onderzoeken DNB. Gedoceerd door Mr. C. Riekerk - Mindset DNB Verwachtingen m.b.t. de trustsector. Het reputatierisico voor DNB werkt door in het toezicht. - Werkwijze DNB Uitvoering van de toezichtstaak Wtt (en Wwft). Reguliere onderzoeken, thematische onderzoeken o.b.v. toezichtthema s, validatie-onderzoeken, interventies en formele maatregelen. Samenwerking DNB met FIOD/Belastingdienst en het OM. - Toezicht in de praktijk De waarde van het voorbereiden van toezichtonderzoeken (meewerken versus meelopen). Omgaan met spanningen. Een actieve en initiërende rol voor het trustkantoor. Wat te doen met de informele terugkoppeling door en de formele bevindingen van DNB. - Handhaving door DNB Wat is de escalatieladder van DNB. Snappen waar DNB staat in concrete gevallen. Hoe zijn interventies in de praktijk te adresseren? Is er ruimte voor een dialoog en welk effect is daarmee te bereiken? - Contact met DNB Communiceren met de toezichthouder (do s & don ts). Enkele misvattingen over de toezichtrelatie. Manieren van conflictbeheersing en de-escalatie. 3

5 7c: Conflicten met de belastingdienst/fiod. Mr.dr. J.A. Booij In deze cursus ligt de nadruk op: a. Het herkennen van concrete fiscale risico s bij doelvennootschappen als deze zich dreigen voor te doen; - Welke signalen duiden op een potentieel fiscaal probleem? - Vragenbrieven van de belastingdienst/ derdenonderzoeken/internationale gegevensuitwisseling - Welke actie is dan vereist? - Wat mag u van de belastingadviseur verwachten? b. Het omgaan met fiscale risico s als deze zich werkelijk voordoen; - Bezwaar maken/procesvoering: welke strategie en met welk doel? - Uitstel van betaling - Andere instrumenten: onderhandeling, mediation, klachten - Rol van de belastingadviseur c. Het herkennen van de mogelijke impact van deze risico s voor trustkantoren; - Wanneer leidt fiscaal conflict bij doelvennootschap ook tot probleem voor trustkantoor? - Communicatie met en medewerking van cliënt - Risico van beboeting of aansprakelijkheid d. Het nemen van risico-mitigerende maatregelen, zowel voor de doelvennootschap, als ook voor het trustkantoor, waaronder aspecten betreffende de communicatie met de belastingdienst en de belastingadviseur. - Wanneer en hoe bezwaar/beroep, strategie, financiering; - Impact beslaglegging - Aard zaak: fiscaaltechnisch of ook boete-element - Impact zaak op buitenlandse fiscale positie groepsvennootschappen en aandeelhouder. - Toekomstige relatie cliënt, belastingdienst - Eventuele actie richting DNB 8a: DNB. Gedoceerd door Mr. C. Riekerk In deze bijeenkomst wordt ingegaan op de mogelijkheden die DNB heeft ten aanzien van het handhaven van de WTT en de WWft en bestraffing van trustkantoren en aan bestuurders. 8b: Fiscaal. Gedoceerd door Mr. J.A. Booij In deze bijeenkomst wordt ingegaan op de mogelijkheden die de belastingdienst heeft ten aanzien van het handhaven van de belastingwetten en bestraffing van trustkantoren en aan bestuurders. Teven zal worden ingegaan op zaken waarin er een samenloop is tussen DNB zaken en fiscale zaken, en (soms) ook strafzaken. 4

6 8c: Straf. Gedoceerd door Mr.dr. F.P. Ölçer a. Inleiding in het punitieve handhavingsveld voor zover relevant voor trustkantoren - Overzicht van de gemengde/geïntegreerde punitieve handhaving - Beheersing in een hard core straf- en strafprocesrechtelijk - Beheersing in een bestuurlijk punitief handhavingsscenario - Knelpunten vanuit het perspectief van rechten en verplichtingen b. Relevante strafbare en beboetbare feiten - Delicten in bijzondere wetten en relevante delicten in het Wetboek van Strafrecht - Per strafbaar en beboetbaar feit: Belangrijke algemene leerstukken: opzet, poging, deelneming, (functioneel) daderschap, aansprakelijkheid rechtspersonen, andere vorm van aansprakelijkheidsconstructies, ne bis in idem - Aansprakelijkheid in het licht van compliance c. Procedurele punitieve trajecten - Strafvorderlijk onderzoek; bevoegdheden, verplichtingen en rechten - Bestuurlijk punitief onderzoek; bevoegdheden, verplichtingen en rechten - Medewerkingsplichten vs. het recht niet mee te werken, - (Omgang met) informatie-uitwisseling tussen toezichthouders en andere (buitenlandse) actoren - Verschoningsrechten en geheimhoudingsplichten d. Het punitief sanctiearsenaal - Strafrechtelijke sancties - Bestuurlijke sancties - Ontneming en afroming - Onderzoek naar het vermogen 9a: Verandermanagement. Gedoceerd door Prof.dr.mr. J.A.A. Adriaanse De trustsector staat door sociaal-culturele, economische en politieke bewegingen onder druk om versneld te veranderen. Er is sprake van een algehele mindset shift. Turnaround management als methodiek biedt perspectief om ondernemingen krachtig en weerbaar te maken voor snel veranderende omstandigheden. Hoe zorgt u ervoor dat uw trustkantoor veranderingen succesvol uitvoert? Hoe ziet een goed (turnaround) veranderplan eruit? En hoe neemt u uw hele organisatie mee in het veranderproces? Onderwerpen: - Inleiding turnaround management (methode Leiden) - Leading Change methode (Harvard) - INSEAD methode blue ocean strategy - Praktijkoefening: verandermanagement in de trustsector 5

7 9b/c: Cultuur, ethiek, governance, betamelijkheid. Gedoceerd door Prof.mr.dr. R. Russo Een vennootschap dient in het algemeen zich aan de voor haar geldende wet- en regelgeving te houden. Een belangrijke verplichting is het voldoen aan alle fiscale wet- en regelgeving. In de laatste 15 jaar is men anders gaan denken over wijze waarop men aan die verplichting zou moeten of kunnen voldoen. Daarbij is de focus meer komen te liggen op het beheersen van mogelijke risico s dan ad hoc op incidenten reageren op het moment dat deze zich voordoen. Hierbij speelt risk management en interne beheersing en vooral de wijze waarop dit in de fiscaliteit wordt toegepast een grote rol. Die rol wordt bevestigd in de leer van de corporate governance, waarbij beide elementen als onderdeel van de verplichtingen van het bestuur van een onderneming worden besproken. Onderdeel van het hebben van een intern beheerssysteem is dat de input van dat systeem moet worden bepaald. In het algemeen wordt dat gevormd door het beleid van het bestuur op dat punt. Daarbij speelt ook ethiek een rol. Ook de output van het systeem dient te worden beoordeeld, en wel continu, waarbij eventuele fouten worden geconstateerd en gecorrigeerd. Nog belangrijker is dat fouten moeten leiden tot aanpassing van het systeem zodat die fout zich niet meer kan voordoen. Dit geheel wordt ook wel monitoring genoemd. Het is de verantwoordelijkheid van het bestuur beleid te maken, een intern beheerssysteem te hebben en aan risk management te doen. Het toezicht op het bestuur is in handen van de raad van commissarissen. Daarnaast dient (als de omvang van de onderneming daartoe aanleiding geeft) een externe deskundige een oordeel te geven over de jaarrekening en als onderdeel daarvan de interne beheersing van de onderneming. Een belangrijk onderdeel van risicomanagement is dat niet alleen ondernemingen dit toepassen. Belastingdiensten doen dit ook. Zij hebben schaarse middelen voor toezicht en dienen deze zo efficiënt mogelijk in te zetten. Het interne beheerssysteem van een onderneming kan een toezichthouder zoals een belastingdienst veel werk besparen. Als zij op het systeem kunnen vertrouwen en/of op het werk van de externe deskundige (een accountant), hoeven zij zelf minder te doen. Internationaal wordt dit aangeduid met de term cooperative compliance, in Nederland met Horizontaal Toezicht. In Nederland is een dergelijke werkwijze zowel voor grote ondernemingen als het MKB mogelijk, ieder met een eigen uitwerking. De bovenstaande elementen zullen gezien het bovenstaande in de cursus aan de orde komen: risk management, interne beheersing, corporate governance, ethiek, audit en cooperative compliance. Naast de begrippen op zich wordt ook aandacht besteed aan de rollen van de verschillende betrokken partijen: de adviseur, de onderneming, de belastingdienst en de overheid (als wetgever, maar ook als concurrerende jurisdictie in het binnenhalen van buitenlandse investeringen). 6

8 2. Accounting (3 dagdelen; nr. 6) 6. Accounting / Jaarrekeningsrecht, gedoceerd door Drs. S.N. Betting RA 3. Fiscaliteit (4 dagdelen; nrs. 4a/b/c, 5a/b) 4a/b: DNV, renteaftrek, fisale eenheid, gedoceerd door Mr. M.H.C. Ruijschop In deze bijeenkomst wordt aandacht besteed aan nationale fiscale onderwerpen die voor trustkantoren van belang zijn, zoals de renteaftrekproblematiek, de toepassing van de deelnemingsvrijstelling, verliesverrekening en fiscale eenheid-problematiek. Hierbij wordt aandacht besteed aan recente jurisprudentie en ontwikkelingen: 4c: Relatie Belastingdienst, gedoceerd door Mr.dr. J.A. Booij Deze bijeenkomst gaat over de onderzoeksmethoden van de belastingdienst en het oplossen van dreigende conflicten. Het gaat om de te voeren strategie, en de relatie met de eigen Governance regels. In deze bijeenkomst komen ook ethische aspecten aan de orde. 5a Internationaal, gedoceerd door Mr. D.M. Broekhuijsen In deze bijeenkomst wordt een uiteenzetting gegeven van de relevante wet- en regelgeving en beleid ten aanzien van internationale fiscaliteit. Aan de orde komt de toepassing van belastingverdragen, het ruling beleid en aandachtspunten voor trustkantoren bij het beoordelen van internationale fiscale adviezen. 5b: Europees fiscaal, gedoceerd Prof.mr. S.C.W. Douma In deze bijeenkomst wordt een uiteenzetting gegeven van de Europese fiscale ontwikkelingen. Het gaat hier om zowel de toepassing van het primaire EU recht (Verdrag/handvest) als het secudaire recht (richtlijnen). Ook in deze bijeenkomst wordt vooral aandacht besteed aan die onderwerpen die voor de trustsector van belang zijn, zoals toepassing van de moeder-dochter-richtlijn, de rente-royalty richtlijn, de fusierichtlijn en de ATAD richtlijnen. 7

9 4. Ondernemingsrecht (4 dagdelen; nrs. 2a/b, 3) 2a/b: Ondernemingsrecht, gedoceerd door Maarten van Buuren In deze bijeenkomst wordt ingegaan op een aantal onderdelen van het ondernemingsrecht, waaronder het concernrecht, het enquêterecht en regels betreffende Corporate Governance. 3a: Civiele aspecten, Docent nog nader bekend te maken Aan de hand van recente rechtspraak belicht prof. Bartman de civiele aansprakelijkheidspositie van de bestuurder, zowel tegenover de rechtspersoon (interne aansprakelijkheid) als tegenover derden (externe aansprakelijkheid). Na een algemene inleiding wordt bijzondere aandacht besteed aan het trustkantoor dat dikwijls optreedt als statutair bestuurder. Aspecten die dan spelen betreffen onder meer de afhankelijkheid van adviezen en expertise van derden, het meewerken aan belastingontwijking, het gebruik van special purpose vehicles en de instructies van de aandeelhouders en/of de ultimate benefical owner. 3b: Fiscaal, gedoceerd door Mr.dr. J.A. Booij Arnaud Booij zal ingaan op de mogelijkheden die belastingdienst heeft om bestuurders aansprakelijk te stellen voor niet betaalde belastingschulden bij een entiteit, zoals een BV of een samenwerkingsverband. Tevens wordt ingegaan op de civielrechtelijke mogelijkheden die de ontvanger van de belastingdienst heeft, maar worden ook de specifieke aansprakelijkheidsbepalingen uit de invorderingswet nader behandeld. De nadruk wordt gelegd op de bestuurdersaansprakelijkheid zoals we die kennen uit artikel 36 Invorderingswet, met daarin opgenomen de bekende meldingsregeling. Voorts zal de docent ingaan op de vraag wat bestuurders kunnen doen om de kans op aansprakelijkheid te beperken en op de procedurele behandeling van aansprakelijkheidszaken. Aan de orde komt tevens de aansprakelijkheid bij verplaatsing van de werkelijke leiding van een vennootschap naar het buitenland. Na afloop van de cursus hebben de deelnemers een goed overzicht van de verschillende mogelijkheden die de belastingdienst heeft om bestuurders en leidinggevende aansprakelijk te houden en kan men daarover in algemene zin adviseren. Men heeft dan ook voldoende kennis om over dergelijke zaken een procedure op te starten. 3c: Strafrechtelijke aspecten, gedoceerd door Mr. A. Verbruggen Aldo Verbruggen zal spreken over de mogelijke strafrechtelijke aansprakelijkheid van de bestuurder van de rechtspersoon voor strafbare feiten, begaan in ondernemingsverband. Aan de hand van welke criteria er strafrechtelijke aansprakelijkheid vastgesteld kan worden. Voorts, zal docent de relatie tot governance adresseren en de nut en noodzaak van een compliance program. Afsluitend zal hij ingaan op enkele recente ontwikkelingen, waarbij het Openbaar Ministerie de Amerikaanse trend (Yates memorandum) lijkt te volgen dat bestuurders voor het hekje moeten komen. 8

10 5. Contractenrecht (2 dagdelen; nr. 2c) 2c: Contracten, gedoceerd door Thijs Beumers Trustkantoren zijn betrokken bij het sluiten van contracten van diverse aard. Dat kunnen contracten met het trustkantoor zelf zijn (de management-service agreement) of tussen een cliënt-vennootschap en groepsmaatschappijen of tussen een cliënt-vennootschap en derden. Dit zijn vaak contracten met buitenlandse partijen en opgesteld in het Engels of in een andere taal. In deze bijeenkomst wordt ingegaan op de belangrijkste aandachtspunten bij het opstellen en beoordelen van dergelijke contracten, waarbij ook aandacht zal worden besteed aan het Internationaal Privaatrecht en de geschilbeslechting. 6. Soft skills (2 dagdelen; nrs. 1, 2a/b, 9) Zie het programma van onderdeel 1 voor nummer 1 en 9, en het programma 4 voor nummer 2a/b. 7. Casuïstiek (1 dagdeel; doorlopend ) 9