Van evalueren kun je leren

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Van evalueren kun je leren"

Transcriptie

1 Van evalueren kun je leren Voorwoord Wie zich bezighoudt met cliëntenparticipatie doet er goed aan om van tijd tot tijd stil te staan bij de praktijk van dat moment. Cliëntenparticipatie is niet iets wat je zomaar even doet. Om te beginnen bestaat er nog maar weinig ervaring mee. Belangrijker is dat het voor alle direct betrokkenen meestal nieuw is. Bovendien vindt er nogal eens een wisseling van deelnemers plaats, zowel aan de kant van cliënten als aan de kant van de uitvoerders. Cliëntenparticipatie is een erg ingewikkeld proces, dat heel veel verschillende aspecten kent. Enkele voorbeelden: het overleg, de relatie met de uitvoeringsinstantie, de samenstelling van de cliëntenraad, de samenwerking binnen de cliëntenraad, het organiseren van de inbreng in het overleg, de relatie met en tussen belangenorganisaties, de relatie met de cliënten in het algemeen. Voor al die aspecten moet voldoende aandacht zijn om cliëntenparticipatie echt betekenis te laten krijgen. Cliëntenparticipatie vergt dan ook een (lang) ontwikkelingsproces. Voor alle betrokkenen betekent het een leerproces. Leren kun je op veel manieren. Daarover is een andere brochure beschikbaar bij AanZ. Een goede manier is om te leren van je eigen ervaringen. Kortom, door te evalueren. Daarover gaat deze handreiking. Catrinus Egas, bureau AanZ Inhoud Voorwoord Wat is evalueren en waarom doen we dat? Evalueren, hoe pakken we dat aan? - Wat is het doel van de evaluatie? - Wie worden bij de evaluatie betrokken? - Wie voert het uit? - Welke vorm is het beste? - Op welke onderwerpen wordt de evaluatie gericht? Wie gaat dat betalen? Deskundige hulp gezocht! 1

2 Wat is evalueren en waarom doen we dat? Evalueren klinkt misschien ingewikkeld, maar dat hoeft het helemaal niet te zijn. Als je er bij stil staat merk je dat de wereld wemelt van evaluaties. De nabeschouwing van een voetbalwedstrijd is een vorm van evaluatie. Het onderzoek naar de vuurwerkramp in Enschede is een evaluatie. Iedereen evalueert vele malen per dag. Je hebt bijvoorbeeld een gesprek gehad en bedenkt achteraf: heb ik dat wel op een goede manier gezegd, heb ik goed gereageerd, had ik dat niet beter voor me kunnen houden? Je bent naar een feest geweest, of naar een voorstelling, en je staat met enkele mensen nog wat na te praten. Je bent net terug van vakantie, de foto s zijn klaar, en met je reisgenoten neem je alle gebeurtenissen nog eens door. Je hebt een cake gebakken, maar deze is wel wat erg donker uitgevallen, en je bedenkt dat de oven de volgende keer op een lagere stand moet. Evalueren is niet alleen feiten op een rijtje zetten, alles nog eens de revue laten passeren. Het gaat erom dat de feiten, de gebeurtenissen worden geanalyseerd en dat er conclusies aan worden verbonden. De volgende keer moet de oven op een lagere stand. We hadden eerst veel regen, maar gelukkig hadden we geen camping voor drie weken gereserveerd en konden we naar zonniger oorden doorreizen. Daar moet je in zo n land inderdaad rekening mee houden. Ik vond de voorstelling niet zo geweldig, maar toen ik hoorde hoe de anderen het hadden ervaren kon ik het toch beter waarderen. Tijdens het gesprek heb ik goed gereageerd. Dat valt me mee van mezelf en ik ben toch wel ad rem. Ik weet niet zeker of ik dat wel had moeten zeggen; daar moet ik toch nog eens op terugkomen. Uit de voorbeelden blijkt wel dat evaluaties vaak spontaan plaatsvinden, niet gepland en niet gestructureerd. Die evaluaties zijn waardevol, maar beperkt. Het leren is overgelaten aan het toeval en vaak had er veel meer uit geleerd kunnen worden. Door de eindeloze aaneenschakeling van evaluaties leren mensen toch veel en valt het misschien niet zo op. De een leert overigens gemakkelijker van deze evaluaties dan de ander. De een heeft aan één fout genoeg om het nooit meer te doen, waar een ander dezelfde fout misschien wel twintig keer maakt. Leren van evalueren kan veel effectiever door het goed voor te bereiden, te structureren en te richten op een bepaald doel. Bij evalueren van cliëntenparticipatie geldt dit niet anders. Iedereen die er bij betrokken is, in de cliëntenraad zelf of op een andere manier, evalueert vaak spontaan. Op deze manier zal men leren hoe iets de volgende keer beter aan te pakken. Door daar anderen bij te betrekken kan dat leren effectiever plaatsvinden. Bovendien is cliëntenparticipatie een collectieve activiteit. De groep als geheel, alle betrokkenen met elkaar, zullen er van moeten leren. Er is dus alle aanleiding om evaluaties collectief uit te voeren. In de volgende hoofdstukken zullen we dit verder uitwerken. 2

3 Evalueren, hoe pakken we dat aan? Evalueren kan allerlei vormen aannemen. Voor een belangrijk deel is dat afhankelijk van de aanleiding en het doel. We zullen enkele voorbeelden noemen: Een evaluatie kan incidenteel worden uitgevoerd, als er een speciale aanleiding is. Het kan ook gaan om een voortgangsevaluatie. Het gebeurt bijvoorbeeld dat het functioneren van de cliëntenraad en het overleg met de uitvoeringsinstantie elk jaar wordt geëvalueerd. Dit houdt vooral verband met het ontwikkelen van de participatie en het opstellen van regels. Een evaluatie kan ook worden uitgevoerd bij de afronding van een activiteit. Voorbeeld De cliëntenraad in Z. heeft zich aangewend om voor elke activiteit en elk overleg volgens een plan te werk te gaan. Daarbij worden achtereenvolgens de volgende stappen doorlopen: Bepalen van het onderwerp. Bijvoorbeeld naar aanleiding van klachten van cliënten. Vaststellen of er meer over moet worden uitgezocht. Weten we genoeg over dit onderwerp? Eventueel nader onderzoek. Formuleren van het signaal of het standpunt en eventuele verbetervoorstellen. Voorbereiding van het overleg met de gemeente. Wie doet het woord? Moeten we iemand meenemen die veel van het onderwerp weet? Iemand die onze voorstellen kan ondersteunen met een onafhankelijk advies? Wat zijn onze verwachtingen? Wat willen we ten minste als resultaat? Het overleg. Terugkoppeling naar de achterban. Evaluatie van de hele activiteit. Hoe is het overleg gegaan? Was de voorbereiding goed? Is het resultaat voldoende? Had het beter gekund en hoe dan? Worden de cliënten, die klachten hadden, voldoende geïnformeerd over de inzet en het resultaat? Vervolgactiviteit nodig? De voorbereiding begint bij na te gaan wat je (met elkaar) wilt. Daarbij kunnen allerlei zaken worden overwogen, maar er zullen op een aantal punten duidelijke keuzes moeten worden gemaakt: - Wie neemt het initiatief? - Wat is het doel van de evaluatie? - Op welke onderwerpen wordt de evaluatie gericht? - Wie worden bij de evaluatie betrokken? - Wie voert de evaluatie uit? - Welke vorm kiezen we? - Deze punten zullen we in dit hoofdstuk behandelen. Wie neemt het initiatief? De vraag is natuurlijk of u zelf het initiatief moet nemen of dat u kunt aansluiten bij het initiatief van de uitvoeringsinstantie. Het gebeurt nogal eens dat de uitvoeringsinstantie het initiatief neemt om te evalueren, maar dat gebeurt lang niet altijd in overleg of samenwerking met de cliëntenraad of met belangenorganisaties. In sommige verordeningen, convenanten en soortgelijke overeenkomsten tussen de uitvoeringsinstantie en de cliëntenorganisaties, zijn bepalingen en afspraken opgenomen over gezamenlijke evaluaties na een bepaalde periode. Het komt ook wel voor dat de cliëntenraad of een belangenorganisatie het initiatief neemt. Het kan ook gaan om initiatieven die tegelijkertijd en naast elkaar worden genomen. Dat is bijvoorbeeld het geval als betrokken partijen besluiten om eerst in eigen kring te evalueren, voordat de uitkomsten daarvan met elkaar worden vergeleken en besproken. De genoemde voorbeelden gaan met name over het evalueren van het overleg in de cliëntenraad. Een evaluatie kan echter op heel veel zaken betrekking hebben. Een cliëntenraad kan besluiten om een advies met betrekking tot de witgoedregeling te evalueren. Een belangenorganisatie kan evalueren hoe de samenwerking tussen de organisatie en haar vertegenwoordigers in de cliëntenraad is verlopen. Het nemen van het initiatief wil overigens niet zeggen dat men het ook zelf moet uitvoeren. Een gemeente, het UWV of het CWI besteden dat meestal uit aan een onderzoeksbureau. Een cliëntenraad 3

4 kan heel goed het initiatief nemen, maar de uitvoering overlaten aan de gemeente of een welzijnsinstelling. Kortom, alle varianten zijn denkbaar. U zult zich als cliëntenorganisatie of cliëntenraad moeten afvragen of er voor u aanleiding is om zo n initiatief te nemen. Tip Als u zelf het initiatief neemt, maar de evaluatie door anderen laat uitvoeren, is het van groot belang dat u zelf aangeeft wat het doel en het onderwerp van de evaluatie moet zijn. Het is ook van belang dat u wordt betrokken bij het formuleren van de vragen en bij het bepalen van wie bij de evaluatie worden betrokken. Tip Als het initiatief bij de gemeente ligt of bij een uitvoeringsinstantie, kunt u overwegen om daarbij aan te sluiten. In dat geval is het van belang dat u invloed heeft op het doel, het onderwerp en de opzet van de evaluatie. U kunt ook besluiten om zelf een afzonderlijke evaluatie te houden. De uitkomsten kunt u daarna vergelijken en bespreken. Daarover kunt u zelfs vooraf afspraken maken met de gemeente of de betreffende uitvoeringsinstantie. Wat is het doel van de evaluatie? Vooraf moet helder zijn waarop de evaluatie wordt gericht en wat het zou moeten opleveren. Belangrijk is ook in welk kader de evaluatie wordt uitgevoerd. Wordt er veel of weinig gewicht aan toegekend? Is er veel van afhankelijk? Gaat het om een kleine interne evaluatie? Is het voortbestaan van de cliëntenraad er van afhankelijk of de voortzetting van bepaalde financiering? Een vraag die u zult moeten beantwoorden is in welke strategie de evaluatie eventueel moet passen. Voorbeeld De cliëntenraad in gemeente X wil voor de komende jaren een ruim budget om zelf onderzoek te doen en cliënten te consulteren. Daarmee is in het afgelopen jaar ervaring opgedaan. De samenwerking met enkele belangenorganisaties is op poten gezet en er is steun geregeld van het plaatselijke opbouwwerk. De gemeente moet over het verzoek beslissen. De mening van de cliëntenraad heeft de wethouder en ook de gemeenteraad niet overtuigd. De cliëntenraad stelt daarom voor om een onafhankelijke organisatie een evaluatie te laten uitvoeren. Als de cliëntenraad dat zelf zou doen, zal men zeggen dat is toegewerkt naar een positieve uitkomst. De cliëntenraad heeft daar immers belang bij! Een onafhankelijke organisatie kan op basis van de evaluatie een onafhankelijk advies uitbrengen. Dat zal beter worden ontvangen bij de gemeente. Eventueel kan deze organisatie ook nog een bijeenkomst organiseren met vertegenwoordigers van de cliëntenraad, het gemeentebestuur, de gsd, en de gemeenteraad om de uitkomsten en aanbevelingen te bespreken. In dit voorbeeld wordt het doel gekoppeld aan een (beïnvloedings- of overtuigings-) strategie. Dat bepaalt in belangrijke mate de keuze voor de vorm en de uitvoering. Begin in ieder geval duidelijk te formuleren wat de aanleiding is. Van daaruit kunt u de centrale evaluatievraag of vragen formuleren en kunt u aangeven wat de evaluatie aan inzichten en antwoorden zou moeten opleveren. Op welke onderwerpen wordt de evaluatie gericht? Ook dit is weer een vraag die u van tevoren met elkaar zult moeten beantwoorden. Soms is het goed om daarin scherpe keuzes te maken om te voorkomen dat de evaluatie over van alles en nog wat gaat en het te omvangrijk wordt. We zullen hier volstaan met een opsomming van mogelijke onderwerpen. Deze lijst is uiteraard niet volledig. Het kan u echter op gedachten brengen. Functioneert het overleg met de uitvoeringsinstantie goed? Hoe is de samenwerking binnen de cliëntenraad? De verhouding tussen de vertegenwoordigers van de uitvoeringsinstantie en de cliëntenvertegenwoordigers. De houding van de uitvoeringsinstantie. De doelstelling van het overleg en de cliëntenparticipatie. De inhoud van de verordening, het convenant, de overeenkomst, het reglement. De structuur en de samenstelling van de cliëntenraad. De werkwijze van de cliëntenraad. 4

5 De wijze waarop ervaringsgegevens worden verzameld. De relatie met de "achterban" en de belangenorganisaties. Het activiteitenplan. De gespreksonderwerpen van het overleg. De resultaten van het overleg. Worden er voldoende resultaten geboekt? Eén aspect van de participatie, één onderwerp, één activiteit, het laatst gehouden overleg Een snelle controle of de verwachtingen nog wel kloppen met de werkelijkheid. Een tussentijdse evaluatie of een grondige evaluatie, omdat het niet gaat zoals men zou willen. De ondersteuning van de cliëntenraad. De faciliteiten van de cliëntenraad en de participatie in het algemeen. Wie worden bij de evaluatie betrokken? Afhankelijk van wat u met de evaluatie wilt, kunt u bepalen wie u daarbij wilt betrekken. Dat kan gaan van beperkt tot zeer omvangrijk: Alleen de leden van de cliëntenraad De huidige en de vroegere leden van de cliëntenraad De cliëntenraad en de overlegpartner (gemeente, gsd, UWV, CWI) De cliëntenraad en de belangenorganisaties, die cliëntenraadsleden leveren De belangenorganisatie en haar vertegenwoordigers in de cliëntenraad De cliëntenraad en alle organisaties die zijn betrokken bij het verzamelen van ervaringsgegevens De cliëntenraad en alle cliënten Andere combinaties Wie voert het uit? Het antwoord op deze vraag is voor een belangrijk deel afhankelijk van welk soort evaluatie u wilt plegen. Zelf doen U besluit als cliëntenraad om het overleg, dat u die ochtend hebt gehad met de directeur van de gsd en de wethouder, na te bespreken, te evalueren. Met elkaar bespreekt u vragen als: Hebben we het gedaan zoals we ons hadden voorgenomen? Hebben we onze zaken goed gepresenteerd? Hebben we goed gereageerd op de argumenten van de wethouder? Waren de taken goed verdeeld? Wat hebben ze nu echt toegezegd? Moeten we nog iets uitzoeken? Welke conclusies trekken we? Hoe gaan we hiermee verder? Hulp bij zelfevaluatie De cliëntenraadsleden willen met elkaar hun gezamenlijk functioneren evalueren. Daarbij komen vragen aan de orde als: Werken we goed samen? Zijn de taken goed verdeeld? Maken we voldoende gebruik van ieders sterke punten? Komt iedereen voldoende aan bod? Zijn er geen mensen of belangenorganisaties dominant? Wie bepaalt de onderwerpen? Laten we ons niet teveel intimideren door de wethouder? Weten we goed onze eigen invalshoek vast te houden of laten we ons afleiden door technische verhalen van de ambtenaren? Bereiden we het overleg goed genoeg voor? Doen we wel genoeg om aan ervaringsgegevens van cliënten te komen? In dit voorbeeld gaat het om een serieuze evaluatie, waarbij bovendien het functioneren van elk lid van de cliëntenraad aan de orde komt, en ook de onderlinge verhoudingen. In zo n geval is het raadzaam om een onafhankelijke, maar deskundige gespreksleider aan te trekken. Deze moet bovendien het vertrouwen van alle cliëntenraadsleden hebben. Afhankelijk van de vorm, die wordt gekozen, zal deze persoon ook veel moeten doen aan de voorbereiding. Laten doen De cliëntenraad bestaat nu twee jaar. Er zijn wat leden vertrokken, anderen zijn er bij gekomen. Met vallen en opstaan heeft de raad een werkwijze ontwikkeld voor het overleg met de uitvoeringsinstantie. Het wordt tijd om eens uitvoerig stil te staan bij de gang van zaken. Zitten we op het goede spoor? Bereiken we iets? Hoe is onze relatie met de belangenorganisaties? Weten de cliënten voldoende van ons bestaan en ons werk? Voelen ze zich daarbij betrokken? Hoe wordt bij de uitvoeringsinstantie tegen onze inbreng aangekeken? 5

6 Dat zijn heel veel vragen, die bovendien betrekking hebben op heel veel verschillende groepen. Om goede conclusie te kunnen trekken voor de toekomst, is kwaliteit van de evaluatie van groot belang. Kortom, er is alle aanleiding om de evaluatie uit te besteden aan een onafhankelijk en deskundig bureau. Gezamenlijk De wethouder, de gsd en de cliëntenraad willen na een jaar hun gezamenlijk overleg evalueren. Ze doen dat in een gezamenlijke bijeenkomst. Ze zijn zo verstandig geweest om daarvoor een onafhankelijke gespreksleider uit te nodigen. Als voorbereiding hebben de gemeentelijke delegatie en de clientenraad eerst in eigen kring geëvalueerd. Voorbeeld Enkele jaren geleden nam de gemeente Y het initiatief tot het instellen van een cliëntenraad. Lokale cliëntenorganisaties werden benaderd met het verzoek daar aan mee te werken. Bij deze aanpak had de gemeente zich goed laten adviseren. Alvorens formeel van start te gaan werd een proeftraject ingericht. Dat hield in dat de betrokken medewerkers van de gsd en de cliëntenvertegenwoordigers eerst twee dagen doorbrachten in een vormingsinstituut. Daar werd, onder leiding van een adviseur, kennis gemaakt en werden ieders verwachtingen besproken. Daarna is men eerst maar eens informeel gaan overleggen met de afspraak om na een half jaar weer met elkaar in het vormingsinstituut bijeen te komen. De ervaringen werden met elkaar besproken en geëvalueerd. Op basis daarvan werden conclusies getrokken voor de formele opzet van een cliëntenraad. Na enkele maanden werd deze dan ook officieel geïnstalleerd en werd een verordening en een reglement vastgesteld. Een afspraak die werd vastgelegd, was dat eenmaal per jaar het functioneren van het overleg zal worden geëvalueerd. Dat heeft tot nu toe tweemaal plaatsgevonden. Dit gebeurt ook weer gezamenlijk met alle betrokkenen in een bijeenkomst op het vormingsinstituut en onder leiding van dezelfde adviseur. Een combinatievariant Een combinatie van bovengenoemde varianten is ook mogelijk. Zo kan bijvoorbeeld de zelfevaluatie onderdeel uitmaken van een grotere evaluatie die wordt uitbesteed aan een onafhankelijk bureau. Welke vorm is het beste? Het zal u niet verbazen dat we daarop geen algemeen antwoord kunnen geven. Ook dit hangt weer af van de aanleiding, het onderwerp, het doel, de bereidheid tot medewerking en de (budgettaire) mogelijkheden. We zullen enkele vormen bespreken. U kunt uw eigen keuze maken, maar zeker bij belangrijke en meer omvangrijke evaluaties is het goed om u deskundig te laten adviseren. Daarover meer in het laatste deel van deze brochure. Schriftelijke enquête of vragenlijst Als de enquête wordt gericht op het cliëntenbestand, kunnen de cliënten worden aangeschreven via een mailing van de uitvoeringsinstantie. Zorg dan wel voor een begeleidend schrijven van de cliëntenraad! Langs deze weg kunnen veel cliënten worden betrokken bij een evaluatie. Er kan worden gevraagd of ze bekend zijn met de cliëntenraad, of ze wel eens klachten of ideeën hebben aangedragen, of ze wel eens worden geconsulteerd en of ze worden geïnformeerd over het werk van de cliëntenraad en de resultaten die worden geboekt. De vragen kunnen gesloten zijn, dat wil zeggen dat alleen met ja of nee hoeft te worden geantwoord of dat een cijfer of andere waardering moet worden gegeven. Dat heeft het voordeel van gemakkelijk invullen en gemakkelijke verwerking. Het nadeel is dat het resultaat wordt gestuurd. De vragen bepalen namelijk welke informatie wordt verkregen. Ook blijven de antwoorden oppervlakkig. Als iemand aangeeft niet tevreden te zijn, weet je nog niet waarom dat zo is. Daarom kunnen er ook open vragen worden opgenomen. Dan kunnen de mensen zelf aangeven wat ze belangrijk vinden en dat eventueel toelichten. Het nadeel daarvan is dat de resultaten moeilijker te verwerken zijn. De antwoorden worden verwerkt in scores: bijvoorbeeld 60% heeft nee ingevuld en 40% ja. Dat is allemaal nog relatief gemakkelijk. Daarna moeten de uitkomsten echter worden geïnterpreteerd, wor- 6

7 den beoordeeld op hun betekenis. De wijze waarop dit gebeurt beïnvloedt het eindresultaat in hoge mate. Tip Zorg dat u zelf invloed heeft op welke vragen worden gesteld en ook hoe ze worden gesteld. Zorg ook dat u betrokken wordt bij het interpreteren van de uitkomsten. U zult daar immers anders tegenaan kijken dan iemand van een uitvoeringsinstantie of een onderzoeker. Tip Denk aan het gemak van degene die de vragen moet beantwoorden. Omvangrijke vragenlijsten leveren meestal minder respons op dan korte. Als men maar een paar dingen hoeft aan te kruisen doet men dat eerder dan als wordt gevraagd heel uitvoerige antwoorden te leveren. Het bijvoegen van een gefrankeerde retourenveloppe scheelt ook veel. Soms wordt een beloning in het vooruitzicht gesteld als men de vragenlijst ingevuld terugstuurt. Eventueel wantrouwen kan worden weggenomen door het mogelijk te maken om de cliëntenraad te bellen om opheldering. Tegenover de voordelen van een groot bereik staan ook nadelen. Zo mag u geen al te hoge verwachting hebben van de respons. Bovendien zal sprake zijn van selectieve respons. Cliënten, die niet zo taalvaardig zijn en moeite hebben met het invullen van formulieren, zullen niet reageren. Datzelfde geldt voor mensen die de Nederlandse taal niet of onvoldoende machtig zijn, zoals veel oudere allochtonen. Bepaalde categorieën cliënten zullen moeilijk of helemaal niet worden bereikt. Dat geldt bijvoorbeeld voor dak- en thuislozen en verslaafden. Zo leidt de vorm van schriftelijke enquête meestal vanzelf tot een selectie van het resultaat. Het levert geen compleet beeld op. Daar kunnen dan heel verkeerde conclusies uit worden getrokken, of conclusies die maar voor een deel van het cliëntenbestand gelden. Ook kan er sprake zijn van wenselijke antwoorden. Cliënten kunnen de indruk hebben dat de enquête wordt uitgevoerd door, of in opdracht van de uitvoeringsinstantie. Bijvoorbeeld omdat de mailing via de uitvoeringsinstantie gaat. Veel mensen zullen dan geneigd zijn antwoorden in te vullen waarvan ze denken dat de instantie ze graag wil. Dat levert dan eveneens geen betrouwbaar beeld op. Dit wordt nog eens versterkt als men niet helemaal overtuigd is van het feit dat de enquête volstrekt anoniem gebeurt. Mondelinge enquête Dit kan telefonisch gebeuren, door huisbezoek of in de wachtkamer van de uitvoeringsinstantie. Veel overwegingen die bij de schriftelijke enquête werden genoemd, gelden ook hier. Als voordeel kan worden genoemd dat men minder gemakkelijk medewerking zal weigeren. Dat wordt versterkt als de enquêteur of enquêtrice vriendelijk is en vertrouwen schept. Een belangrijk voordeel kan zijn dat de cliënt geen vragenformulier hoeft in te vullen. Soms wordt daarom ook wel een combinatie van schriftelijke en mondelinge enquêtes toegepast. In de begeleidende brief bij de vragenlijst kan worden aangeboden om de vragen mondeling tijdens een huisbezoek te komen stellen. Een nadeel kan zijn dat het veel tijd vergt. Daarom wordt het vaak toegepast bij een steekproef. Dit nadeel wordt tegenwoordig weer opgeheven door de antwoorden meteen digitaal in te voeren in de computer. Zo kan zelfs tijdwinst worden geboekt bij de verwerking van de gegevens. Interview Bij een interview heeft de geïnterviewde doorgaans al veel meer invloed dan bij een enquête. Als de interviewer het gesprek erg stuurt met het stellen van vragen is die invloed veel minder dan wanneer het een heel open interview betreft. In dat laatste geval heeft de geïnterviewde alle ruimte om zelf te bepalen wat hij of zij van belang vindt of kwijt wil. Het afnemen van interviews kan heel veel informatie opleveren. Het is minder oppervlakkig dan een enquête. Het zal echter duidelijk zijn dat het veel meer tijd vergt en dat de verwerking ingewikkelder is. Het is dan ook geen vorm voor grote aantallen. Het gaat meer om de kwaliteit van de opbrengst dan om de kwantiteit. De uitkomst biedt dan ook een kwalitatieve indicatie. Een nadeel kan zijn dat een beperkt aantal personen worden geselecteerd voor een interview. In die selectie kan dus een sturend element zitten voor de uitkomst. De selectie kan echter ook willekeurig zijn of juist zo ingericht dat het een doorsnee oplevert van de groep, waarop het onderzoek wordt gericht. 7

8 Groepsgesprek of groepsinterview Een variant is het houden van een groepsinterview of groepsgesprek. Net als bij een interview kan dit erg worden gestuurd door van tevoren opgestelde vragen, die door de gespreksleiding naar voren worden gebracht. Er zijn echter ook allerlei methoden voor heel open gesprekken, waarbij de gespreksdeelnemers zelf bepalen wat ze belangrijk vinden. Anders dan bij een interview beïnvloeden de deelnemers elkaar, en daarmee het verloop en de uitkomst. Dat kan nadelig zijn als enkelen het gesprek bepalen. Het kan voordelig zijn als men elkaar op gedachten brengt, waardoor er op creatieve wijze collectieve gedachtevorming ontstaat. Daarbij hoeft men het overigens niet allemaal eens te zijn of te worden. Combinaties van de genoemde vormen zijn mogelijk. Enkele voorbeelden zijn: Enquête + groepsgesprek Na het houden van een enquête kan de uitkomst heel goed worden besproken met een geselecteerde groep. De groep wordt dan als het ware benut om de uitkomsten (de scores) te interpreteren. Het werken met een vragenlijst hoeft niet alleen gericht te zijn op een grote groep (cliënten). Het kan ook kleinschaliger. Bijvoorbeeld bij een interne evaluatie van de cliëntenraad. De leden van de cliëntenraad vullen dan allemaal zelf (eventueel anoniem) antwoorden in. Dit heeft het voordeel dat elk lid in alle rust en op het moment dat het uitkomt de vragen kan beantwoorden. In een gesprek reageer je vaak op wat een ander zegt en kun je heel gemakkelijk worden afgeleid van wat je zelf zou hebben ingebracht. Het kan daarmee ook voorkomen dat de meest dominante leden de uitkomst van de evaluatie bepalen. Meestal zal het dan nog nodig zijn om de uitkomsten met elkaar te bespreken, maar dan heeft iedereen in elk geval een inbreng kunnen hebben. Een belangrijk aandachtspunt bij groepsgesprekken is de mate van onderling vertrouwen. Als er weinig vertrouwen is zal men niet snel het achterste van de tong laten zien. Vertrouwen wordt niet gemakkelijk gekweekt en dat kan soms lang duren. Het anoniem laten invullen van vragenlijsten kan een hulpmiddel zijn om toch allerlei zaken boven tafel te krijgen die anders niet zouden worden genoemd. Met een goede en onafhankelijke gespreksleiding kunnen deze zaken dan toch aan de orde worden gesteld. Interviews + enquête + groepsgesprek Als variant op het voorgaande kan worden gestart met interviews. Deze interviews hebben dan vooral betekenis om te achterhalen wat belangrijk is, waar knelpunten zitten. Kortom, wat vooral aandacht zal moeten krijgen in de evaluatie en de vragenlijst. Bij grotere evaluaties kan eventueel worden gewerkt met deelevaluaties, waarbij verschillende vormen worden toegepast. De deelevaluaties worden later samengevoegd in een totaalevaluatie. 8

9 Wie gaat dat betalen? Evalueren zal altijd kosten met zich meebrengen, zelfs als het gaat om het nabespreken van het overleg. Je moet over een ruimte beschikken om bij elkaar te komen. Er zal koffie en thee worden geschonken. Wellicht zal er een verslag worden gemaakt, dat misschien ook nog moet worden rondgestuurd. In dit geval gaat het om relatief bescheiden kosten en vaak zullen deze wel worden vergoed door de uitvoeringsinstantie. Als dat niet zo is, doet u er goed aan om dit soort kosten op te nemen in uw algemene begroting. Als de evaluatie wat omvangrijker wordt gaat het al gauw om relatief grote bedragen. Als de evaluatie samen met de uitvoeringsinstantie of de gemeente wordt uitgevoerd, zal men daar de kosten wel dragen. Maar ook dan doet u er goed aan om de kosten die u zelf in dat kader zult maken goed te begroten en te regelen dat ze kunnen worden gedeclareerd. Als u zelf het initiatief neemt en de evaluatie uitvoert of laat uitvoeren, wordt het een ander verhaal. Mogelijk zult u niet goed in staat zijn om alle kosten te overzien en te begroten. U doet er dan verstandig aan om daar hulp bij in te schakelen, bijvoorbeeld van een welzijnsinstelling of een onderzoeksbureau. Als u, met hulp, de noodzaak van de evaluatie, een goed plan en een duidelijke begroting weet te presenteren kunt u daarvoor waarschijnlijk wel bij de gemeente terecht. Als u met het UWV of het CWI te maken heeft, ligt dat moeilijker. U bent dan eerder aangewezen op een of andere subsidiepot. Als u toch hulp inschakelt bij het opstellen van het plan en de begroting kunt u de betreffende organisatie ook vragen om u te helpen bij het vinden van het benodigde geld. Afhankelijk van de omvang van de kosten kan het zelfs zijn dat de welzijnsinstelling deze voor zijn rekening neemt. Soms zijn commerciële onderzoeksbureaus ook wel bereid om kosteloos of tegen een gering bedrag hun medewerking te geven. Dat is dan een vorm van sponsoring. Er zijn ook onderzoeksinstituten die gesubsidieerd worden en daarom gemakkelijker op uw verzoek kunnen ingaan. De zogenaamde Wetenschapswinkels bij universiteiten en hogescholen worden ook nog wel eens ingeschakeld. In dat geval gaan studenten onder begeleiding van een docent voor u aan de slag. Zeker als er sprake is van geplande evaluaties, is het van belang om deze in een activiteitenplan en begroting op te nemen en daarover van tevoren afspraken te maken. Deskundige hulp gezocht! Op diverse plaatsen in deze brochure hebben we aangegeven dat het zoeken van hulp noodzakelijk is of op zijn minst aan te bevelen. Vooral het plaatselijke of provinciale welzijnswerk kan daarbij een belangrijke rol spelen. Dat geldt overigens niet alleen met betrekking tot evalueren. Over ondersteuning is bij AanZ een afzonderlijke brochure beschikbaar. Als er bepaalde onderzoeken moeten worden uitgevoerd in het kader van een evaluatie, kan ook worden gedacht aan de assistentie van een onderzoeksinstituut of universiteit. Dat kan zowel betrekking hebben op het opzetten en inrichten van het onderzoek als op de uitvoering ervan. Om u te helpen bij uw oriëntatie op mogelijke vormen van hulp, geven wij u een kleine opsomming. U kunt denken aan hulp bij: Het verhelderen van de aanleiding en het doel Opzet en vormgeving Overleg met andere betrokkenen bij gezamenlijk initiatief Uitvoering van onderzoek en rapportage Gespreksleiding bij bespreking Assistentie bij analyse en het trekken van conclusies en bij het formuleren van verbeterpunten Het opstellen van een plan van actie om verbeteringen in de participatiepraktijk te bewerkstelligen 9

Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek

Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Zwaantina van der Veen / Dymphna Meijneken / Marieke Boekenoogen Stad met een hart Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2

Nadere informatie

Toolkit Cliëntenparticipatie Zorg en Welzijn

Toolkit Cliëntenparticipatie Zorg en Welzijn Toolkit Cliëntenparticipatie Zorg en Welzijn De toolkit Cliëntenparticipatie Zorg en Welzijn bevat vier praktische instrumenten om samen met cliënten te werken aan verbetering of vernieuwing van diensten

Nadere informatie

Uitwerking scenario Belangenbehartiging

Uitwerking scenario Belangenbehartiging Uitwerking scenario Belangenbehartiging Korte omschrijving Belangenbehartiging voor mensen met een verstandelijke / cognitieve beperking gebeurt op 3 niveaus. 1. Individueel doorgaans wordt dit gedaan

Nadere informatie

Jaarverslag 2010. WSW Raad Amsterdam

Jaarverslag 2010. WSW Raad Amsterdam Jaarverslag 2010 WSW Raad Amsterdam april 2011 Mw. H.J. Gussenhoven Ambtelijk Secretaris WSW Raad Voorwoord van de voorzitter De WSW Raad is op basis van de Verordening WSW in 2009 ingesteld. De raad heeft

Nadere informatie

CLIëNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2011, van brief tot conclusie!!

CLIëNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2011, van brief tot conclusie!! CLIëNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2011, van brief tot conclusie!! De brief: Het Venster F.D. Rooseveltlaan 18 Postbus 2157 5600 CD Eindhoven Eindhoven, 29 november 2011 Betreft: Enquete cliënttevredenheid Beste

Nadere informatie

Beïnvloeding Samen sta je sterker

Beïnvloeding Samen sta je sterker Beïnvloeding Samen sta je sterker Aan de slag Om uw doel te bereiken, moet u gericht aan de slag gaan. Het volgende stappenplan kan u hierbij helpen. 1. Analyseer het probleem en bepaal uw doel Als u een

Nadere informatie

[ENQUETE COMMUNICATIE]

[ENQUETE COMMUNICATIE] 13 [ENQUETE COMMUNICATIE] Enquête communicatie Brederode Wonen Inleiding Brederode Wonen zet zich in voor optimale communicatie met haar huurders en goede informatievoorziening voor een ieder die daar

Nadere informatie

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers nderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Goirle DIMENSUS beleidsonderzoek April 2012 Projectnummer 488 Het onderzoek De gemeente Goirle is eind april 2010

Nadere informatie

Resultaten tevredenheidsonderzoeken cliënten en medewerkers

Resultaten tevredenheidsonderzoeken cliënten en medewerkers Resultaten tevredenheidsonderzoeken cliënten en medewerkers Ervaring in de driehoek Cello heeft in de periode mei juni van dit jaar onderzoek laten uitvoeren naar de ervaringen van cliënten, ouders / vertegenwoordigers

Nadere informatie

Rapport evaluatie speeddaten met uitzendbureaus op de vestigingen van het WERKbedrijf

Rapport evaluatie speeddaten met uitzendbureaus op de vestigingen van het WERKbedrijf Rapport evaluatie speeddaten met uitzendbureaus op de vestigingen van het WERKbedrijf December 2011 Auteurs: Leonie Oosterwaal, beleidsmedewerker ABU Judith Huitenga en Marit Hoffer, medewerkers Servicepunt

Nadere informatie

TRAINING AUDIT. Doelen van deze training is: Leden van de auditteams trainen in het uitvoeren van een audit. Voorbereiden van de audit.

TRAINING AUDIT. Doelen van deze training is: Leden van de auditteams trainen in het uitvoeren van een audit. Voorbereiden van de audit. TRAINING Doelen van deze training is: Leden van de auditteams trainen in het uitvoeren van een audit. Voorbereiden van de audit. DAGAGENDA 09.00 09.15 uur: Inloop en koffie 09.15 09.30 uur: Kennismaking

Nadere informatie

Hof de Vriendschap Oordeel deelnemers en bewoners

Hof de Vriendschap Oordeel deelnemers en bewoners Hof de Vriendschap Oordeel deelnemers en bewoners Inhoud:. Conclusies. Oordeel over communicatie 3. Hoe ging de samenwerking? 4. Oordeel over verloop en resultaat 5. Oordeel over nieuwe participatie werkwijze.

Nadere informatie

Goede zorg & ondersteuning

Goede zorg & ondersteuning Goede zorg & ondersteuning voor ouderen met een verstandelijke beperking voor familie en vertegenwoordigers, cliëntenraden, begeleiders Mensen worden steeds ouder. Ook mensen met een verstandelijke beperking

Nadere informatie

Informatie over Exoom sequencing

Informatie over Exoom sequencing Informatie over Exoom sequencing Exoom sequencing is een nieuwe techniek voor erfelijkheidsonderzoek. In deze folder vindt u informatie over dit onderzoek. De volgende onderwerpen komen aan bod: Om de

Nadere informatie

1. Voorbereiden. Horizontaal doorlopende leerlijn. Verticaal doorlopende leerlijn. 3. Uitvoeren

1. Voorbereiden. Horizontaal doorlopende leerlijn. Verticaal doorlopende leerlijn. 3. Uitvoeren Verticaal doorlopende leerlijn Beleidscyclus Om de doorlopende leerlijn een stevige basis te bieden, is het van belang dat het een fundamentele plek krijgt in het beleidsplan. Tevens is het belangrijk

Nadere informatie

EFFECTIVITEITSONDERZOEK PROFESSIONAL ORGANIZING. NBPO Oktober 2012- Oktober 2014

EFFECTIVITEITSONDERZOEK PROFESSIONAL ORGANIZING. NBPO Oktober 2012- Oktober 2014 EFFECTIVITEITSONDERZOEK PROFESSIONAL ORGANIZING NBPO Oktober 2012- Oktober 2014 Colofon Uitgave: Research 2Evolve Tesselschadelaan 15A 1217 LG Hilversum Tel: (035) 623 27 89 info@research2evolve.nl www.research2evolve.nl

Nadere informatie

Beïnvloeding Samen sta je sterker

Beïnvloeding Samen sta je sterker Beïnvloeding Samen sta je sterker Aan de slag Om uw doel te bereiken, moet u gericht aan de slag gaan. Het volgende stappenplan kan u hierbij helpen. 1. Analyseer het probleem en bepaal uw doel Als u een

Nadere informatie

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

Competentiescan Klant exemplaar

Competentiescan Klant exemplaar Naam klant: Geboortedatum: Datum rapportage: Naam begeleider: Competentiescan Klant exemplaar Dit project wordt mede gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds www.werkeenzorgminder.nl Instructie invullen

Nadere informatie

WIZ Re-integratie en Coaching

WIZ Re-integratie en Coaching RAPPORT CLIËNTAUDIT 2012 / 2013 BLIK op WERK KEURMERK 1 Inhoudsopgave 2 Bevindingen 2.1 Algemeen 2.2 Voortraject inzicht in aanpak 2.3 Uitvoering 2.4 Begeleiding 2.5 Afronding 2.6 Communicatie en bereikbaarheid

Nadere informatie

Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden

Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden zeker gedeeltelijk niet 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Voor discussies heb ik geen tijd, ík beslis. Medewerkers met goede voorstellen

Nadere informatie

RAPPORT CLIËNTAUDIT 2012 / 2013. BLIK op WERK KEURMERK. DaAr Werkmaatschappij van Stichting GGnet. 1 Inhoudsopgave

RAPPORT CLIËNTAUDIT 2012 / 2013. BLIK op WERK KEURMERK. DaAr Werkmaatschappij van Stichting GGnet. 1 Inhoudsopgave RAPPORT CLIËNTAUDIT 2012 / 2013 BLIK op WERK KEURMERK 1 Inhoudsopgave 2 Bevindingen 2.1 Algemeen 2.2 Voortraject inzicht in aanpak 2.3 Uitvoering 2.4 Begeleiding 2.5 Afronding 2.6 Communicatie en bereikbaarheid

Nadere informatie

Adverteren op one2xs

Adverteren op one2xs Adverteren op one2xs GPT advertenties die wél rendabel zijn. Laat u overtuigen door de vele mogelijkheden die one2xs u biedt. www.one2xs.com 28-11-2008 Adverteren op one2xs. Waarom? Enorm brede doelgroep

Nadere informatie

Kent u de sport- en cultuurregeling?

Kent u de sport- en cultuurregeling? Kent u de sport- en cultuurregeling? Conclusies en aanbevelingen Rekenkamercommissie Teylingen Onderzoek naar sport- en cultuurregeling Datum: 10 mei 2016 Pictogrammen: www.sclera.be 1 Inleiding De rekenkamercommissie

Nadere informatie

Eva Trajectbegeleiding

Eva Trajectbegeleiding RAPPORT CLIËNTAUDIT 2012 / 2013 BLIK op WERK KEURMERK 1 Inhoudsopgave 2 Bevindingen 2.1 Algemeen 2.2 Voortraject inzicht in aanpak 2.3 Uitvoering 2.4 Begeleiding 2.5 Afronding 2.6 Communicatie en bereikbaarheid

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl.

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl. SPELVARIANTEN Je ontdekt meer in een uur spelen dan in een jaar converseren Plato Het klinkt zo simpel we gaan bouwen aan het vertrouwen maar is het wel zo simpel? Zomaar vanuit het niets het thema vertrouwen

Nadere informatie

Nieuwsbrief Resultaten evaluatie

Nieuwsbrief Resultaten evaluatie Nieuwsbrief Resultaten evaluatie Toen het project 2030 werd gestart, is aan de gemeenteraad toegezegd dat na vier afgeronde en het project geëvalueerd zou worden. In april heeft het projectteam 2030 een

Nadere informatie

Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken

Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken Inhoudsopgave Pagina 1 Inleiding 3 2 Belangrijke regels voor een vergadering 4 2.1 Vergaderregel 1: vergaderen doe je samen 4 2.1.2 Duidelijke regels helpen

Nadere informatie

Onderzoeksvraag Uitkomst

Onderzoeksvraag Uitkomst Hoe doe je onderzoek? Hoewel er veel leuke boeken zijn geschreven over het doen van onderzoek (zie voor een lijstje de pdf op deze site) leer je onderzoeken niet uit een boekje! Als je onderzoek wilt doen

Nadere informatie

Wat te doen bij een klacht?

Wat te doen bij een klacht? Wat te doen bij een klacht? ouders / verzorgers / kinderen / medewerkers Klagen mag! Klagen heeft voor veel mensen een negatieve klank. Het uiten van een klacht kan echter juist bijdragen tot het verbeteren

Nadere informatie

Ouders over tevredenheidmetingen.

Ouders over tevredenheidmetingen. Vzw Roppov Martelaarslaan 212 9000 Gent tel 09/224.09.15 fax 09/233.35.89 e-mail info@roppov.be web www.roppov.be Mei 2009 december 2010 Ouders over tevredenheidmetingen. Dit is een bundeling van bemerkingen

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk Dalfsen ARGO BV 2014 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Dalfsen zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken

Nadere informatie

Samenspraak Examen Nederlands Spreken en Gesprekken voeren 3F

Samenspraak Examen Nederlands Spreken en Gesprekken voeren 3F Samenspraak Examen Nederlands Spreken en Gesprekken voeren 3F Inhoudsopgave Informatie voor alle betrokkenen... 2 Examenboekje voor de kandidaat... 4 Bijlage 1. Input voor Student 1... 7 Bijlage 2. Input

Nadere informatie

BIJLAGE BIJ STAP 8: UITVOERINGSPROTOCOL FACILITERENDE REGIEROL

BIJLAGE BIJ STAP 8: UITVOERINGSPROTOCOL FACILITERENDE REGIEROL BIJLAGE BIJ STAP 8: UITVOERINGSPROTOCOL FACILITERENDE REGIEROL Voorbeeld uitvoeringsprotocol faciliterende regierol Algemeen Het uitvoeringsprotocol heeft betrekking op de volgende onderwerpen: A. Het

Nadere informatie

Klantmeting Wmo 'direct beschikken' Onderzoek in het kader van Ontwikkelagenda AmSZ

Klantmeting Wmo 'direct beschikken' Onderzoek in het kader van Ontwikkelagenda AmSZ Klantmeting Wmo 'direct beschikken' Onderzoek in het kader van Ontwikkelagenda AmSZ Gemeente 's-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Mei 2011 1 Samenvatting Voor de Wet maatschappelijke ondersteuning

Nadere informatie

Gebieds- en Stedelijke Programma s. Leiding en Staf Stedelijke Programma s. Gemeente Vlaardingen RAADSVOORSTEL

Gebieds- en Stedelijke Programma s. Leiding en Staf Stedelijke Programma s. Gemeente Vlaardingen RAADSVOORSTEL RAADSVOORSTEL Registr.nr. 1423468 R.nr. 52.1 Datum besluit B&W 6juni 2016 Portefeuillehouder J. Versluijs Raadsvoorstel over de evaluatie van participatie Vlaardingen, 6juni 2016 Aan de gemeenteraad. Aanleiding

Nadere informatie

Wat doet NIM Maatschappelijk Werk?

Wat doet NIM Maatschappelijk Werk? Wat doet NIM Maatschappelijk Werk? Hulp, informatie en advies voor iedereen die het nodig heeft Bij NIM Maatschappelijk Werk kan iedereen die het nodig heeft (in Nijmegen en de regio) aankloppen voor gratis

Nadere informatie

Van ambitie naar collectief leren. Masterclass 2

Van ambitie naar collectief leren. Masterclass 2 Van ambitie naar collectief leren Masterclass 2 Cyclus op lokaal niveau check Ambitie ontwikkelen Product en proces evalueren Informatie verzamelen Actie uitvoeren Collectief leren studie/ analyse doen

Nadere informatie

Rapport. Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021

Rapport. Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021 Rapport Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021 2 Klacht Verzoekster klaagt erover dat de Sociale Verzekeringsbank (SVB) is

Nadere informatie

360 feedback 3.1 M. Camp Opereren als lid van een team Omgaan met conflicten Omgaan met regels

360 feedback 3.1 M. Camp Opereren als lid van een team Omgaan met conflicten Omgaan met regels 360 feedback 3.1 Student: M. camp Studentnummer: 11099003 Klas: WDH31 Datum: 2-02-2014 Personen welke de formulieren hebben ingevuld: - M. Camp - Menno Lageweg - Ir. S.W.L. van Herk - D.J. Jager M. Camp

Nadere informatie

Stichting Jeugd en Jongerenwerk Midden-Holland 2005. Hoe maak ik een jeugdenquête

Stichting Jeugd en Jongerenwerk Midden-Holland 2005. Hoe maak ik een jeugdenquête Stichting Jeugd en Jongerenwerk Midden-Holland 2005 Hoe maak ik een jeugdenquête Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoofdstuk 1 Wanneer een enquête 4 Hoofdstuk 2 Hoe maak ik een enquête 5 Hoofdstuk 3 Plan van aanpak

Nadere informatie

RAPPORT CLIËNTAUDIT 2012 / 2013. BLIK op WERK KEURMERK. Frame. 1 Inhoudsopgave

RAPPORT CLIËNTAUDIT 2012 / 2013. BLIK op WERK KEURMERK. Frame. 1 Inhoudsopgave RAPPORT CLIËNTAUDIT 2012 / 2013 BLIK op WERK KEURMERK 1 Inhoudsopgave 2 Bevindingen 2.1 Algemeen 2.2 Voortraject inzicht in aanpak 2.3 Uitvoering 2.4 Begeleiding 2.5 Afronding 2.6 Communicatie en bereikbaarheid

Nadere informatie

Cliënten leren participeren Handreiking over scholing voor cliëntenparticipatie Inhoud

Cliënten leren participeren Handreiking over scholing voor cliëntenparticipatie Inhoud Cliënten leren participeren Handreiking over scholing voor cliëntenparticipatie Inhoud Een verkenning Wat kan ik me bij scholing voorstellen? Scholingsplan of niet? Wat voor aanbod bestaat er? Waar kan

Nadere informatie

Tien aanbevelingen voor de lokale cliëntenparticipatie

Tien aanbevelingen voor de lokale cliëntenparticipatie Tien aanbevelingen voor de lokale cliëntenparticipatie Met de rapportages Lokale cliëntenraden in beeld (oktober 2003 en maart 2005) 1 heeft LocSZ de stand van zaken in beeld gebracht met betrekking tot

Nadere informatie

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS 2011 Klanttevredenheid Vereenzaming Ouderen Soest VOS Stichting Welzijn Ouderen Soest Molenstraat 8c 3764 TG Soest 035 60 23 681 info@swos.nl www.swos.nl KvK 41189365 Klanttevredenheidsonderzoek Vereenzaming

Nadere informatie

Plan van aanpak voor een tussentijdse evaluatie beleidsplan Sociaal Domein

Plan van aanpak voor een tussentijdse evaluatie beleidsplan Sociaal Domein Plan van aanpak voor een tussentijdse evaluatie beleidsplan Sociaal Domein Gemeente Bronckhorst, 23 augustus 2016 1. Aanleiding We willen het beleidsplan Sociaal Domein 2015-2018 gemeente Bronckhorst tussentijds

Nadere informatie

EINDRAPPORT EVALUATIE ONDERZOEK NIJESTEE 2004-2005 TEVREDENHEID CLIENTEN DOORLOOPTIJDEN

EINDRAPPORT EVALUATIE ONDERZOEK NIJESTEE 2004-2005 TEVREDENHEID CLIENTEN DOORLOOPTIJDEN HVD-GGD Groningen, 27 juni 2006 sectie epidemiologie (Jan Broer) team WVG (Hans Bolt)... EINDRAPPORT EVALUATIE ONDERZOEK NIJESTEE 2004-2005 TEVREDENHEID CLIENTEN DOORLOOPTIJDEN GGD Groningen sectie epidemiologie

Nadere informatie

Cliëntenparticipatie bij het ontwikkelen van kwaliteitsinstrumenten in de zorg

Cliëntenparticipatie bij het ontwikkelen van kwaliteitsinstrumenten in de zorg Cliëntenparticipatie in de zorg VOLLEDIGE Definitiekaart VOLLEDIGE Argumentenkaart VOLLEDIGE Optiekaart Definitiekaart Cliëntenparticipatie Wat is in de zorg en wat zijn de doelen hiervan? Deze kaart biedt

Nadere informatie

INFORMATIEVOORZIENING URENAFTREK DOOR ZELFSTANDIGEN VANUIT WW

INFORMATIEVOORZIENING URENAFTREK DOOR ZELFSTANDIGEN VANUIT WW INFORMATIEVOORZIENING URENAFTREK DOOR ZELFSTANDIGEN VANUIT WW INFORMATIEVOORZIENING URENAFTREK DOOR ZELFSTANDIGEN VANUIT WW - eindrapport - drs. L.F. Heuts drs. R.C. van Waveren Amsterdam, december 2009

Nadere informatie

DE CLIËNTENRAAD BEOORDEELD. Onderzoek naar de tevredenheid met het functioneren van de cliëntenraad

DE CLIËNTENRAAD BEOORDEELD. Onderzoek naar de tevredenheid met het functioneren van de cliëntenraad DE CLIËNTENRAAD BEOORDEELD Onderzoek naar de tevredenheid met het functioneren van de cliëntenraad DE CLIËNTENRAAD BEOORDEELD Onderzoek naar de tevredenheid met het functioneren van de cliëntenraad -

Nadere informatie

Timemanagement Kerngebieden onderscheiden

Timemanagement Kerngebieden onderscheiden Timemanagement Als manager heb je veel verschillende werkzaamheden: je geeft leiding aan je medewerkers, maar je hebt ook je eigen taken. Je hebt met je medewerkers te maken, met andere collega s en afdelingen

Nadere informatie

Notitie functioneringsgesprekken

Notitie functioneringsgesprekken Notitie functioneringsgesprekken In de handreiking voor functioneringsgesprekken met burgemeesters, enkele jaren terug opgesteld door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, wordt

Nadere informatie

Evaluatie FysiohuisTraining

Evaluatie FysiohuisTraining Evaluatie FysiohuisTraining 2014 INLEIDING Sinds 2013 is er binnen het Fysiohuis de mogelijkheid voor oud-patiënten en andere geïnteresseerden onder begeleiding van een fysiotherapeut te trainen. Het doel

Nadere informatie

Inge Test 07.05.2014

Inge Test 07.05.2014 Inge Test 07.05.2014 Inge Test / 07.05.2014 / Bemiddelbaarheid 2 Bemiddelbaarheidsscan Je hebt een scan gemaakt die in kaart brengt wat je kans op werk vergroot of verkleint. Verbeter je startpositie bij

Nadere informatie

Stappenplan ONLINE OUDERTEVREDENHEIDSPEILING

Stappenplan ONLINE OUDERTEVREDENHEIDSPEILING Stappenplan ONLINE OUDERTEVREDENHEIDSPEILING Een succesvolle peiling start met een goede voorbereiding. Door alle betrokkenen vooraf goed te informeren wordt draagvlak gecreëerd, dat komt de respons op

Nadere informatie

voor cliëntenraden en lokale groepen Stichting CliP steunpunt participatiebevordering en armoedebestrijding

voor cliëntenraden en lokale groepen Stichting CliP steunpunt participatiebevordering en armoedebestrijding voor cliëntenraden en lokale groepen Stichting CliP steunpunt participatiebevordering en armoedebestrijding Ons aanbod Met onze cursussen sluiten we zo goed mogelijk aan bij de cliëntenraad of lokale groep.

Nadere informatie

Het Functioneringsgesprek

Het Functioneringsgesprek Het Functioneringsgesprek Augustus 2010 Het Functioneringsgesprek Inleiding Een functioneringsgesprek heeft tot doel de kwaliteit van het werk te verhogen en daarnaast zorgt het voor een verhoging van

Nadere informatie

Enquête Dienstverlening in het stadhuis

Enquête Dienstverlening in het stadhuis Enquête Dienstverlening in het stadhuis Enquête Dienstverlening in het stadhuis Colofon Titel:Enquête Dienstverlening in het stadhuis Opdrachtgever: Gemeente Velsen Opdrachtnemer: Marieke Galesloot Datum:

Nadere informatie

Januari 2013. Jaarverslag 2012

Januari 2013. Jaarverslag 2012 Januari 2013 Jaarverslag 2012 1 1. Inleiding Voor u ligt het jaarverslag van de voor huurders van Woonstichting SSW. Hierin doet de verslag van haar activiteiten in 2012. Het reglement van de noemt een

Nadere informatie

Antreum RAPPORT PF. Test Kandidaat Administratienummer: Datum: 01 Sep 2011. de heer Consultant

Antreum RAPPORT PF. Test Kandidaat Administratienummer: Datum: 01 Sep 2011. de heer Consultant RAPPORT PF Van: Test Kandidaat Administratienummer: Datum: 01 Sep 2011 Normgroep: Advies de heer Consultant 1. Inleiding Persoonlijke flexibiliteit is uw vermogen om met grote uitdagingen en veranderingen

Nadere informatie

Ervaringen met functioneringsgesprekken

Ervaringen met functioneringsgesprekken Ervaringen met functioneringsgesprekken Samenstelling CDA-bureau Afdeling HRM / Steenkampinstituut / Partijontwikkeling CDA-bestuurdersvereniging December 2006 1 Het belang van functioneringsgesprekken

Nadere informatie

18 december 2013. 1 van 10. Op vakantie na een niertransplantatie; NP online enquête

18 december 2013. 1 van 10. Op vakantie na een niertransplantatie; NP online enquête Op vakantie na een niertransplantatie; NP online enquête Nierpatiënten Perspectief online is een internetpanel voor mensen met een nierziekte*, naasten van nierpatiënten en nierdonoren. Zij kunnen via

Nadere informatie

Openbaar. Vaststellen Onderzoeksopzet Workfast. Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel.

Openbaar. Vaststellen Onderzoeksopzet Workfast. Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel. Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Vaststellen Onderzoeksopzet Workfast Programma Economie & Werk Portefeuillehouder T. Tankir Samenvatting Op 4 maart 2015 heeft de gemeenteraad de motie Onderzoek naar

Nadere informatie

Het voeren van een evaluatiegesprek

Het voeren van een evaluatiegesprek OPDRACHTFORMULIER Het voeren van een evaluatiegesprek Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met een medestudent of je docent.

Nadere informatie

Praktische tips voor succesvol marktonderzoek in de land- en tuinbouwsector

Praktische tips voor succesvol marktonderzoek in de land- en tuinbouwsector marktonderzoek in de land- en tuinbouwsector Marktonderzoek kunt u prima inzetten om informatie te verzamelen over (mogelijke) markten, klanten of producten, maar bijvoorbeeld ook om de effectiviteit van

Nadere informatie

Ik weet dat mijn gegevens anoniem zullen worden toegevoegd aan een databestand dat voor wetenschappelijke doeleinden gebruikt wordt.

Ik weet dat mijn gegevens anoniem zullen worden toegevoegd aan een databestand dat voor wetenschappelijke doeleinden gebruikt wordt. Hallo, Door deze vragenlijst in te vullen help je mee aan een onderzoek naar het leefklimaat op jouw groep. Hierbij gaat het om wat jij vindt van de ondersteuning van de medewerkers, de sfeer en wat je

Nadere informatie

Samen werken aan het behandelplan Werkboekje behandelplan

Samen werken aan het behandelplan Werkboekje behandelplan Samen werken aan het behandelplan Werkboekje behandelplan Samen werken aan het behandelplan Dit boekje is voor u. U kunt het gebruiken als u een afspraak heeft met uw behandelaar. Het boekje helpt u om

Nadere informatie

Evaluatieverslag mindfulnesstraining

Evaluatieverslag mindfulnesstraining marijke markus spaarnestraat 37 2314 tm leiden Evaluatieverslag mindfulnesstraining 06 29288479 marijke.markus@freeler.nl www.inzichtinzicht.nl kvk 28109401 btw NL 079.44.295.B01 postbank 4898261 14 oktober

Nadere informatie

Gemeente Breda. Onderzoek en Informatie. Klanttevredenheidsonderzoek WSNP 2012

Gemeente Breda. Onderzoek en Informatie. Klanttevredenheidsonderzoek WSNP 2012 Gemeente Breda Onderzoek en Informatie Klanttevredenheidsonderzoek WSNP 2012 Publicatienummer: 1715 Datum: Februari 2013 In opdracht van: Gemeente Breda Kredietbank West-Brabant Uitgave: Gemeente Breda

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

EFFECTEN VAN DE WEEKEND- SCHOOL VAN STICHTING WITTE TULP. - eindrapport - dr. Marga de Weerd. Amsterdam, november 2009

EFFECTEN VAN DE WEEKEND- SCHOOL VAN STICHTING WITTE TULP. - eindrapport - dr. Marga de Weerd. Amsterdam, november 2009 EFFECTEN VAN DE WEEKEND- SCHOOL VAN STICHTING WITTE TULP - eindrapport - dr. Marga de Weerd Amsterdam, november 2009 Regioplan Beleidsonderzoek Nieuwezijds Voorburgwal 35 1012 RD Amsterdam Tel.: +31 (0)20-5315315

Nadere informatie

Grondbeleid en grondprijsbeleid Gemeente Weert

Grondbeleid en grondprijsbeleid Gemeente Weert Onderzoeksaanpak Grondbeleid en grondprijsbeleid Gemeente Weert september 2013 Rekenkamer Weert 1. Achtergrond en aanleiding Het grondbeleid van de gemeente Weert heeft tot doel bijdrage te leveren, met

Nadere informatie

Voormeting kandidaat

Voormeting kandidaat K1 Voormeting kandidaat Beste kandidaat, Het CBR is aan het onderzoeken of het nieuwe faalangstexamen voldoet aan de verwachtingen en aan de eisen van de minister van Verkeer en Waterstaat. Dit onderzoek

Nadere informatie

Wat kunnen leerlingen doen om hun onderwijs te verbeteren?!

Wat kunnen leerlingen doen om hun onderwijs te verbeteren?! Wat kunnen leerlingen doen om hun onderwijs te verbeteren?! Inleiding Het LAKS Het Nederlandse schoolsysteem Manieren om als scholier je onderwijs te verbeteren volgens het LAKS: VLIB (Vereniging van Leerlingen

Nadere informatie

Patiënteninformatieblad voor deelname monitoren Zorgprogramma Kanker Versie 1.0 juli 2012

Patiënteninformatieblad voor deelname monitoren Zorgprogramma Kanker Versie 1.0 juli 2012 Patiënteninformatieblad voor deelname monitoren Zorgprogramma Kanker Versie 1.0 juli 2012 Onderzoek naar de antroposofische zorg die verleend wordt aan patiënten met kanker en het effect van de zorg. Geachte

Nadere informatie

Januari Het werkplan van de cliëntenraad

Januari Het werkplan van de cliëntenraad Januari 2010 Het werkplan van de cliëntenraad Inleiding Cliëntenraden leiden over het algemeen een druk bestaan. Er komt veel werk op hen af en tijd is soms een schaars goed. Lijn aanbrengen in de werkzaamheden

Nadere informatie

Rapportage Wmo onderzoek Communicatie

Rapportage Wmo onderzoek Communicatie Rapportage Wmo onderzoek Communicatie Cliënten zijn tevreden over hoe het proces nu verloopt, voornamelijk door de inzet van traditionele communicatiekanalen 23 juli 2014 Versie 1,0 Inhoudsopgave Doelstelling

Nadere informatie

Tevredenheids- en ervaringsonderzoek Wmo over 2011

Tevredenheids- en ervaringsonderzoek Wmo over 2011 Tevredenheids- en ervaringsonderzoek Wmo over 2011 Onderzoek onder alle Wmo doelgroepen, waaronder klanten Wmo-loket, gebruikers hulp bij het huishouden, mantelzorgondersteuning en andere individuele voorzieningen

Nadere informatie

Klachtenregeling. Verpleging en Verzorging en Hulp bij het Huishouden

Klachtenregeling. Verpleging en Verzorging en Hulp bij het Huishouden Klachtenregeling VerplegingenVerzorgingenHulpbijhet Huishouden StichtingHumanitas Klachtenregeling 13januari2011 Inhoudsopgave Inleidingpagina3 Aandachtspuntenprocedureinformelefasepagina5 Stappenplaninformelefasepagina7

Nadere informatie

Formulier A. Inventarisatie takenpakket

Formulier A. Inventarisatie takenpakket Formulier A. Inventarisatie takenpakket Om met uw leidinggevende afspraken over werkhervatting of werkuitbreiding te kunnen maken is een globaal inzicht nodig in uw takenpakket. Op basis hiervan kunt u

Nadere informatie

Onderzoek burgerinitiatief. Tevredenheid van indieners

Onderzoek burgerinitiatief. Tevredenheid van indieners Onderzoek burgerinitiatief Tevredenheid van indieners In opdracht van: De Raadsgriffier Uitgevoerd door: Team Beleidsonderzoek en Informatiemanagement Gemeente Purmerend Denise Floris Bert Mentink April

Nadere informatie

Onderzoeksopzet De Poort van Limburg gemeente Weert

Onderzoeksopzet De Poort van Limburg gemeente Weert Onderzoeksopzet De Poort van Limburg gemeente Weert Weert, 6 september 2011. Rekenkamer Weert Inhoudsopgave 1. Achtergrond en aanleiding 2. Centrale vraagstelling 3. De wijze van onderzoek 4. Deelvragen

Nadere informatie

Onderzoek naar patiënttevredenheid

Onderzoek naar patiënttevredenheid Onderzoek naar patiënttevredenheid Uitslag patiënten enquête 2012 Dermatologisch Centrum Amstel & Vechtstreek Oktober 2012 Introductie In dit rapport vindt u de resultaten van het onderzoek naar de tevredenheid

Nadere informatie

Voorstel voor een Maatschappelijke Verkenning naar de beleving van het begrip Veiligheid door de inwoners van Maassluis

Voorstel voor een Maatschappelijke Verkenning naar de beleving van het begrip Veiligheid door de inwoners van Maassluis Voorstel voor een Maatschappelijke Verkenning naar de beleving van het begrip Veiligheid door de inwoners van Maassluis Het instrument Een Maatschappelijke Verkenning is een instrument voor de gemeenteraad

Nadere informatie

Openingstijden Stadswinkels 2008

Openingstijden Stadswinkels 2008 Openingstijden Stadswinkels 2008 Openingstijden Stadswinkels 2008 René van Duin & Maaike Dujardin Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) december 2008 In opdracht van Publiekszaken afdeling Beleid

Nadere informatie

Graag retour naar de secretaris Paul Verkerk vóór 14 juli a.s. via p.verkerk@rudutrecht.nl

Graag retour naar de secretaris Paul Verkerk vóór 14 juli a.s. via p.verkerk@rudutrecht.nl Zelfevaluatie Aan het Dagelijks Bestuur van de RUD Utrecht Van: Saskia Borgers 7 juli 2015 Betreft: zelfevaluatie Dagelijks Bestuur RUD Utrecht Hierbij de vragenlijst zelfevaluatie Dagelijks Bestuur RUD

Nadere informatie

BEST PRACTICES VOOR DE ZELFEVALUATIE VAN UW RVC

BEST PRACTICES VOOR DE ZELFEVALUATIE VAN UW RVC Improve your boardroom performance BEST PRACTICES VOOR DE ZELFEVALUATIE VAN UW RVC Als lid van de raad van commissarissen wilt u actief een bijdrage leveren aan het succes van uw organisatie. U en uw collega

Nadere informatie

Evalueren van participatietrajecten

Evalueren van participatietrajecten Evalueren van participatietrajecten Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Zwaantina van der Veen / Dymphna Meijneken / Marieke Boekenoogen 3 Inhoud Inhoud hfdstk 1 Inleiding 5 hfdstk 2 Afwegingen vooraf

Nadere informatie

In deze brochure zullen we daar wat nader op ingaan. Zo is onder andere een checklist opgenomen.

In deze brochure zullen we daar wat nader op ingaan. Zo is onder andere een checklist opgenomen. Enige hulp is welkom Handreiking voor cliënten bij het organiseren van ondersteuning Hoe organiseer ik de ondersteuning? Wat voor ondersteuning hebben we nodig? Waar kunnen we dat halen? Checklist voor

Nadere informatie

Goede Raad.. Handreiking Cliëntenparticipatie Werkpleinen Raad voor Werk en Inkomen, juni 2009. Samenvatting

Goede Raad.. Handreiking Cliëntenparticipatie Werkpleinen Raad voor Werk en Inkomen, juni 2009. Samenvatting Goede Raad Handreiking Cliëntenparticipatie Werkpleinen Raad voor Werk en Inkomen, juni 2009 Samenvatting Inleiding De uitvoeringsstructuur in de sociale zekerheid is veranderd: CWI en UWV zijn samengevoegd.

Nadere informatie

Uitslag Patiënten Enquête

Uitslag Patiënten Enquête Uitslag Patiënten Enquête December 2011 Een onderzoek naar patiënttevredenheid. Dermatologisch Centrum Amstel & Vechtstreek Introductie Voor u ligt het rapport patiënttevredenheid 2011. Omdat wij als dermatologisch

Nadere informatie

Klanttevredenheids onderzoek 2012

Klanttevredenheids onderzoek 2012 Klanttevredenheids onderzoek 2012 Ook dit jaar heeft TMCDAS weer een klanttevredenheidsonderzoek gedaan. In dit document vindt u de uitkomsten hiervan, de feedback, de bevindingen en de daarop gestelde

Nadere informatie

Wijkbezoeken. persoonlijke contacten persoonlijke meningen

Wijkbezoeken. persoonlijke contacten persoonlijke meningen persoonlijke contacten persoonlijke meningen gemeente nijmegen directie strategie en projecten februari 2003 Inhoudsopgave 1 Vooraf 3 1.1 Sterke wijken, sociale stad 3 1.2 onderzoek 3 2 Resultaten 5 2.1

Nadere informatie

Onderzoek naar de werking van het coalitieprogramma

Onderzoek naar de werking van het coalitieprogramma Rekenkamer Weert Onderzoek naar de werking van het coalitieprogramma 2 april 2009 Achtergrond en aanleiding onderzoek De rekenkamer van de gemeente Weert richt zich op het perspectief leren en verbeteren.

Nadere informatie

Onderzoek behoeftepeiling. facilitair centrum. Gemeente Leiden

Onderzoek behoeftepeiling. facilitair centrum. Gemeente Leiden Onderzoek behoeftepeiling facilitair centrum Gemeente Leiden Vragenlijst voor: «NAAM» «CONTACT» «ADRES» «POSTCODE» «PLAATS» Als bovenstaande gegevens niet meer kloppen, kunt u hieronder de nieuwe gegevens

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek. Stichting Ons Bedrijf

Klanttevredenheidsonderzoek. Stichting Ons Bedrijf Klanttevredenheidsonderzoek Stichting Ons Bedrijf KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK Dit instituutsrapport belicht de activiteiten van Stichting Ons Bedrijf vanuit de invalshoek van de cliënt. INHOUDSOPGAVE CLIËNTENAUDIT

Nadere informatie

Nulmeting ouderbetrokkenheid. Handleiding bij vragenlijsten ouderbetrokkenheid

Nulmeting ouderbetrokkenheid. Handleiding bij vragenlijsten ouderbetrokkenheid Nulmeting ouderbetrokkenheid Handleiding bij vragenlijsten ouderbetrokkenheid 1 Ouderbetrokkenheid in beeld Met behulp van deze vragenlijst ouderbetrokkenheid kunnen Rotterdamse scholen voor basis- en

Nadere informatie

Rapport onderzoek Afgevaardigden

Rapport onderzoek Afgevaardigden 1. Inleiding Op 30 november 2012 (herinnering op 12 december) hebben 28 afgevaardigden en 1 oudafgevaardigde van Badminton Nederland een mailing ontvangen met daarin een link naar de enquête Afgevaardigden

Nadere informatie