Casus A Martin. Titel presentatie Door Naam Achternaam, datum

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Casus A Martin. Titel presentatie Door Naam Achternaam, datum"

Transcriptie

1 Casus A Martin LVB, 45 jaar jaren van polydrugsgebruik, daarna opname met IBS/RM vanwege psychose Geen heroine en cocaine meer, cannabis gaat door. Martin rookt en heeft COPD klachten. In perioden somber waarbij terugval dreigt. zoekt op internet naar de meest optimale anti-craving medicatie Wil zelf stoppen met roken, gezien zijn gezondheid.

2 Casus Martin: aanvullende info Nb casusinfo uit dossier voor sprekers: mogelijk helpend voor je workshop, hoeft niet gepresenteerd te worden RM (eerst IBS) was vanwege psychose, daarna nog paar maanden antipsychotica vanwege forse achterdocht. Behandeling door eerst opname in verslavingsinstelling, later VG instelling met RM. In VG zorg methadon en antipsychotica met succes afgebouwd en CGT geboden. Uiteindelijk na CGT opname vrijwillig voortgezet en alleen nog SSRI nodig en buprenorfine als terugvalpreventie. Stopt twee jaar later met SSRI omdat hij alles op eigen kracht wil doen en effect hem tegenvalt. Buprenorfine stoppen lukt niet. Na verslavingsbehandeling wordt beeld duidelijk van zeer laag zelfbeeld, traumatische jeugd, gebrekkige persoonlijkheidsontwikkeling. Drugs was een vlucht hieruit. Heeft nu als coping veel sporten met als positieve kant de regulatie die dat oplevert en als negatieve kant de gebruikers in de sportwereld. Blijft zoeken naar de ultieme kick/gelukspil, altijd in extremen. Kennis van middelen gaat ver boven de pet van de AVG. Hij lijkt een kick te halen uit praten over pillen. Om deze reden schrijft verslavingszorg nog steeds alle psychofarmaca/verslavingsgerelateerde middelen uit. Gebruikt nu nog 1 dd halve tablet bunalict (8 mg/2mg) sublinguaal. Leert nog langzaam bij met diverse therapieen (oa PMT).

3 Leerdoelen AVG Wettelijke kaders Effectieve behandelmethoden (medicamenteuze) terugvalpreventie Stoppen met roken: wat is mogelijk?

4 Workshop A1: Is de verslaving van de licht verstandelijk beperkte cliënt met psychiatrische problemen te reguleren? En hoe dan? Jacinta Bruin

5 Workshop A2: Effectieve verslavingsbehandeling bij LVB Louise Kemna, Mieke Bouma

6 Workshop A4: Stoppen met roken bij (L)VB: een mission impossible? Experts: Sandra Goren en Gerdien Rodijk-Verhoef

7 Medicamenteuze terugvalpreventie Waarom wil Martin over pillen praten?

8 Medicamenteuze terugvalpreventie Welke evidence based Rx ken je? En welke off-label?

9 Neurobiologie

10 Belangrijkste aangrijpingspunt: PFC CGT

11 Belangrijkste aangrijpingspunt: PFC Rx ondersteunend. 2 middelen waar evidence based medicatie voor is - Tabak (andere workshop) - Alcohol

12 Rx Effectieve interventies bij alcohol: Naltrexon/ nalmefene Acamprosaat Disulfiram Vd Brink, 2012 ; Evidence-base pharmacological treatment of substance use disorders and pathological gambling

13 Disulfiram

14 Disulfiram bij cocaine en gokken (off-label) Dopamine beta hydroxylase Gaval-Cruz Mechanisms of Disulfiram-induced Cocaine Abstinence: Antabuse and Cocaine Relaps, 2009 Effectiever bij lage serotonine productie (low TPH2 aciviteit)

15 Naltrexon/nalmefene Opioïd antagonist - Mu, kappa, delta (niet te verwarren met naloxon) - Blokkering van de opiaatreceptor heeft een t½ van uur. Via blokkade opioïdreceptor voorkoming toename dopaminerge activiteit in het beloningssysteem. - Hierdoor verminderd belonend effect van alcohol - Binnen 1 uur effect op vermindering van craving - Effect hangt samen met OPRM1 polymorfisme NICE, 2011; Drobes et al, 2004

16 Acamprosaat Acamprosaat is een antagonist van de glutamaterge NMDA activiteit Herstel van natuurlijke GABA en glutamaat evenwicht (remt glutamaat, bevorderd GABA) - Stabilisatie van alcohol-onthouding gerelateerde hyperexcitabiliteit van het brein - Beïnvloedt geconditioneerde reactie op alcohol gerelateerde cues - Vermindering van cue-craving/conditioned withdrawal - Vermindering van kans op terugval - Mogelijk vermindering angst en verbetering slaap Mann et al, 2008; Mason & Heyser, 2010; Brink, w. van den, 2012

17 Topiramaat (off-label) Topiramaat is een veelbelovende nieuwe behandeling voor alcoholafhankelijkheid De optimale dosering is nog onbekend Het heeft veel bijwerkingen, langzame opbouw wordt aangeraden Er zijn nog geen lange termijn studies. Voorschrift is off-label Mann et al, 2008; Mason & Heyser, 2010; Brink, w. van den, 2012

18 Baclofen (off-label) Geen overall effect. Post hoc analyse: wel bij aanwezig GAS, OD, paniekstoornis PTSS (n=17). 1. Morley, 2015

19 N-acetylcysteine (off-label) Voorkomt Paracetamol levertoxiciteit Mucolyticum Upregulatie GLT1 en xct : minder extracellulair glutamaat

20 N-acetylcysteine (off-label) Dosering 4x600 mg (2400 dagdosering) Cocaine 2x1800 mg (2600 dagdosering) Nicotine 2x1200 (2400 dagdosering) Cannabis NAC + NTX in amfetamine: niet effectief Effectief Slechte biologische beschikbaarheid (4-10%): hoog en vaak doseren?

21 Overige Valproinezuur (depakine ) GABA: DD: +, HDD: -, abstinentie: - Gabapentine Glutamaat Noradrenaline: DD: HDD: +, abstinentie: - Pregabaline (Lyrica ) (GABA analogon): 2 RCT, 2x effect Agomelatine (melatonine 1,2 agonist en 5-HT2c antagonist): alcohol dependent sleep disturbances. Cave leverfunctiestoornissen Aripiprazol (partial agonist activity at D2 receptors 5-HT1 Agonist, 5-HT2 antagonist) mogelijk effectief (1 RCT+, 1 -). Varenicline (α4β2 nicotinic acetylcholine partial agonist en α7 full agonist) verminderd craving en alcoholconsumptie, zowel in rokers als niet-rokers (niet op abstinentie, wel op ernst terugval) GHB: in italie en oostenrijk voor detox geregistreerd. Sterk verslavend. 1. Pani, 2014 cochrane 2. Martinotti et al, Litten et al, Grosshans, Erwin, 2014)

22 Take home Rx ondersteunend. Slechts 2 middelen waar evidence based medicatie voor is - Tabak - Alcohol Scala aan off-label waarvan topiramaat meestbelovende is

23 De praktijk Wat doen jullie al? Na deze workshop nieuwe ideeen? Wel/niet verwijzen naar verslavingszorg?

24

Studiemiddag 23 november De studiemiddag LVB en verslaving daar steken we wat van op

Studiemiddag 23 november De studiemiddag LVB en verslaving daar steken we wat van op Studiemiddag 23 november 2018 De studiemiddag LVB en verslaving daar steken we wat van op 1 Sprekers ALV 09.30 11.15 Algemene ledenvergadering Programma studiemiddag Dagvoorzitter Danielle Peppink 11.30

Nadere informatie

Cannabis en alcohol in de praktijk van de psychiater. Arjen Neven, psychiater a.neven@palier.nl Centrum voor Dubbele Problematiek Palier, Den Haag

Cannabis en alcohol in de praktijk van de psychiater. Arjen Neven, psychiater a.neven@palier.nl Centrum voor Dubbele Problematiek Palier, Den Haag Cannabis en alcohol in de praktijk van de psychiater Arjen Neven, psychiater a.neven@palier.nl Centrum voor Dubbele Problematiek Palier, Den Haag Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Ellen Vedel Maarten Merkx

Ellen Vedel Maarten Merkx Ellen Vedel Maarten Merkx Jellinek, Arkin ZZP VGCt, 12 april 2013 A) Onthouding, terugval en craving B) Tolerantie, onthouding en controleverlies C) Euforisch effect, craving en controleverlies D) Euforisch

Nadere informatie

Farmacotherapie bij verslaving (naast CGT)

Farmacotherapie bij verslaving (naast CGT) Farmacotherapie bij verslaving (naast CGT) Lisette van der Vorst. Verslavingsarts KNMG AIOS psychiatrie Ggz-nhn 1 CGT + medicatie: effectiever? http://www.rijnlandmodel.nl/achtergrond/psychologie/praktijktips_behandelingen_vergelijkingen_bronnen.htm

Nadere informatie

Verslaving en de Geïntegreerde RichtlijnBehandeling persoonlijkheidsstoornissen. Hein Sigling, specialismeleider Verslaving.

Verslaving en de Geïntegreerde RichtlijnBehandeling persoonlijkheidsstoornissen. Hein Sigling, specialismeleider Verslaving. Verslaving en de Geïntegreerde RichtlijnBehandeling persoonlijkheidsstoornissen Hein Sigling, specialismeleider Verslaving. Hein Sigling juni 2008 Wat staat er over verslaving in de GRB? Middelenmisbruik

Nadere informatie

Farmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid. Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier

Farmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid. Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier Farmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier Alcohol: Epidemiologische gegevens WHO: Europa, regio hoogste

Nadere informatie

De medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten.

De medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten. De medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten. Joanneke van der Nagel, psychiater, Tactus Verslavingszorg, Enschede Pieter-Jan Carpentier, psychiater, Reinier van Arkel groep, s-hertogenbosch

Nadere informatie

J.J. Schijf, GZ psycholoog Brijder Verslavingszorg jaap. schijf@brijder.nl

J.J. Schijf, GZ psycholoog Brijder Verslavingszorg jaap. schijf@brijder.nl J.J. Schijf, GZ psycholoog Brijder Verslavingszorg jaap. schijf@brijder.nl Waar gaan we het over hebben? Samen gaan Mechanismen misbruik Consequenties voor bejegening Schadelijke Gevolgen Middelen Kalant,

Nadere informatie

Verslaving en comorbiditeit

Verslaving en comorbiditeit Verslaving en comorbiditeit Wat is de evidentie? Dr. E. Vedel, Jellinek, Arkin 18 november 2014 Comobiditeitis hot 1 Jellinek onderzoek comorbiditeit Verslaving & persoonlijkheid, 1997 Verslaving & ADHD,

Nadere informatie

Verslaving apart? Dubbele diagnostiek als standaardbehandeling. dr. C.A. Loth

Verslaving apart? Dubbele diagnostiek als standaardbehandeling. dr. C.A. Loth Verslaving apart? Dubbele diagnostiek als standaardbehandeling in de GGz dr. C.A. Loth Cijfers 1,2 miljoen alcoholisten/problematische drinkers 1,8 miljoen dagelijkse gebruikers benzo s, 22 % gebruikt

Nadere informatie

Uw problemen gaan in rook op

Uw problemen gaan in rook op Uw problemen gaan in rook op Waarom is het zo verslavend? Wat kunnen we er aan doen? Trudi Tromp-Beelen huisarts en verslavingsarts Jellinek / Arkin Amsterdam Afhankelijkheid van een middel definitie

Nadere informatie

Nora Volkow, Director NIDA

Nora Volkow, Director NIDA APA TeleReview 2008 Verslaving Prof. dr. Wim van den Brink AMC, Amsterdam 8 mei 2008 Nora Volkow, Director NIDA Nora Volkow en Salience Shifting TAMAR TAMAR Inhoudsopgave Epidemiologie Neurobiologie van

Nadere informatie

Farmacotherapeutische opties bij verslaving. Dr. Glenn JH Dumont klinisch farmacoloog UPH St Norbertus/CAPRI/HS Zuyd

Farmacotherapeutische opties bij verslaving. Dr. Glenn JH Dumont klinisch farmacoloog UPH St Norbertus/CAPRI/HS Zuyd Farmacotherapeutische opties bij verslaving Dr. Glenn JH Dumont klinisch farmacoloog UPH St Norbertus/CAPRI/HS Zuyd Relaties met een farmaceutisch bedrijf of sponsor Coördinator Pharmacological Research

Nadere informatie

Achtergrond E-learning Oefenen Evaluatie

Achtergrond E-learning Oefenen Evaluatie Achtergrond E-learning Oefenen Evaluatie Aanhaken bij breed maatschappelijk en landelijk tabaksontmoedigingsbeleid. Voorbeeldfunctie van Jellinek. Stoppen met roken heeft positief effect op overige verslavingsbehandelingen.

Nadere informatie

20 man 15 vrouw. depressie paranoia psychose

20 man 15 vrouw. depressie paranoia psychose Dubbele Diagnose Patricia v.wijngaarden-cremers, psychiater Circuitmanager Verslavingspsychiatrie Dimence Inhoud - Inleiding - Gebruik onder Nederlandse Jongeren - Psychiatrische Comorbiditeit - Wat is

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker Bas Peeters

Disclosure belangen spreker Bas Peeters Disclosure belangen spreker Bas Peeters (potentiële) belangenverstrengeling: geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven: geen Sponsoring of onderzoeksgeld: geen Honorarium of andere

Nadere informatie

Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen

Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen Inhoudsopgave 1. Onderwerp 2 2. Doelstelling 2 3. Toepassingsgebied 2 4. Uitgangspunt 2 5. Toestemming 2 6. Werkwijze 2

Nadere informatie

Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen

Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen Inhoudsopgave 1. Onderwerp 2 2. Doelstelling 2 3. Toepassingsgebied 2 4. Uitgangspunt 2 5. Toestemming 2 6. Werkwijze 3

Nadere informatie

CATCH-studie Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm Resultaten tot nu toe

CATCH-studie Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm Resultaten tot nu toe CATCH-studie Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm Resultaten tot nu toe Mascha Nuijten 1 Peter Blanken 1 Wim van den Brink 2 Vincent Hendriks 1 1 Brijder Onderzoek (PARC); 2

Nadere informatie

behandeling stoornis in het gebruik van cannabis wat werkt? Peter Blanken Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Brijder Verslavingszorg

behandeling stoornis in het gebruik van cannabis wat werkt? Peter Blanken Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Brijder Verslavingszorg behandeling stoornis in het gebruik van cannabis wat werkt? Peter Blanken Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Brijder Verslavingszorg Trimbos instituut & Verslavingskunde Nederland Driebergen 30

Nadere informatie

Middelengebruik en alcohol in relatie tot NAH. Twan van Duijnhoven Verpleegkundig Specialist GGZ

Middelengebruik en alcohol in relatie tot NAH. Twan van Duijnhoven Verpleegkundig Specialist GGZ Middelengebruik en alcohol in relatie tot NAH Twan van Duijnhoven Verpleegkundig Specialist GGZ Programma Stellingen Geschiedenis van verslaving Wat zijn drugs? Fasen van gebruik Soorten middelen Effecten

Nadere informatie

(gevangenis en heropvoeding) (volledig verbod) (persoonlijkheid) (behandeling gericht op abstinentie) (CGT, o.a. cue-exposure) (gecombineerde T)

(gevangenis en heropvoeding) (volledig verbod) (persoonlijkheid) (behandeling gericht op abstinentie) (CGT, o.a. cue-exposure) (gecombineerde T) (gevangenis en heropvoeding) (volledig verbod) (persoonlijkheid) (behandeling gericht op abstinentie) (CGT, o.a. cue-exposure) (gecombineerde T) (biologische naar combinatie ) 4 1 Dierexperimentele studies

Nadere informatie

To sleep or not to Sleep. over slaap bij psychiatrische ziektebeelden door B.M. Klop- de Vries, psychiater

To sleep or not to Sleep. over slaap bij psychiatrische ziektebeelden door B.M. Klop- de Vries, psychiater To sleep or not to Sleep over slaap bij psychiatrische ziektebeelden door B.M. Klop- de Vries, psychiater To sleep or not to sleep Een goede slaapkwaliteit is belangrijk voor ons psychisch welbevinden,

Nadere informatie

HOE KUNNEN OUDERS TABAK-, ALCOHOL- EN DRUGGEBRUIK BIJ HUN KINDEREN VOORKOMEN OF UITSTELLEN?

HOE KUNNEN OUDERS TABAK-, ALCOHOL- EN DRUGGEBRUIK BIJ HUN KINDEREN VOORKOMEN OF UITSTELLEN? HOE KUNNEN OUDERS TABAK-, ALCOHOL- EN DRUGGEBRUIK BIJ HUN KINDEREN VOORKOMEN OF UITSTELLEN? Deinze 4 juni 2013 www.drugpunt.be/heelwatinhuis Drugpunt Leie & Schelde Filip Claeys Sanne Foulon www.drugpunt.be

Nadere informatie

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp Ons Team Ons team is zeer divers. We bestaan uit het secretariaat, psychologen, maatschappelijk werkers, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, cognitief gedragstherapeutisch werkers, ervaringsdeskundigen,

Nadere informatie

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP)

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) De effectiviteit van een gecombineerde behandeling gericht op problematisch middelengebruik en partnergeweld bij plegers van partnergeweld

Nadere informatie

Middelenmisbruik en crisis

Middelenmisbruik en crisis Middelenmisbruik en crisis Een lastige combinatie Mike Veereschild Tom Buysse Middelengebonden spoedeisende situaties Intoxicatie van een verslavend middel Onthouding van een verslavend middel Kernsymptomen

Nadere informatie

Misbruik van quetiapine Twee verslaafde patiënten met een borderlinepersoonlijkheidsstoornis

Misbruik van quetiapine Twee verslaafde patiënten met een borderlinepersoonlijkheidsstoornis Page 1 of 5 Print dit artikel Gepubliceerd op: 06-03-2009 Citeer dit artikel als: Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:B102 Casuïstiek Misbruik van quetiapine Twee verslaafde patiënten met een borderlinepersoonlijkheidsstoornis

Nadere informatie

Behandelprogramma psychiatrie en verslaving

Behandelprogramma psychiatrie en verslaving Behandelprogramma psychiatrie en verslaving Keuze voor beheerst gebruik Egbert Meeter, 28-5-2013 Hoe begon het De eerste vergadering 21-07-2010 Bronnen Bronnen Bronnen Bronnen Inhoud Veiligiheid Toetsing

Nadere informatie

Antipsychotica en seksuele bijwerkingen: het afwegen van behandelingsstrategieën

Antipsychotica en seksuele bijwerkingen: het afwegen van behandelingsstrategieën Antipsychotica en seksuele bijwerkingen: het afwegen van behandelingsstrategieën Dr. Marrit K. de Boer Psychiater / onderzoeker Universitair Medisch Centrum Groningen Disclosure Twee studies die mede gefinancierd

Nadere informatie

Kansrijke verbetersignalen uit de GGZ

Kansrijke verbetersignalen uit de GGZ Kansrijke verbetersignalen uit de GGZ De nummering in deze lijst heeft betrekking op de plek waar het onderwerp op de longlist van geïnventariseerde verbetersignalen stond. 1 2 5 10 13 18 28 37 42 Gevolgen

Nadere informatie

Baclofen, (How) Does It Work? The Efficacy and Working Mechanism of High- Dose Baclofen in the Treatment of Alcohol Dependence E. M.

Baclofen, (How) Does It Work? The Efficacy and Working Mechanism of High- Dose Baclofen in the Treatment of Alcohol Dependence E. M. Baclofen, (How) Does It Work? The Efficacy and Working Mechanism of High- Dose Baclofen in the Treatment of Alcohol Dependence E. M. Beraha Menahem SAMENVATTING Alcoholverslaving is een chronische psychiatrische

Nadere informatie

Casus bibliotheek. Casus 12 Onder de tong

Casus bibliotheek. Casus 12 Onder de tong U werkt als huisarts in de planbare zorg van een instelling waar verslaafde patiënten zitten. Dit kan een bajes zijn, maar net zo goed een forenische kliniek, een TBS kliniek of een instelling voor verslavingszorg

Nadere informatie

Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen?

Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Richtlijnen Casus IDDT Richtlijnen, wat zeggen ze niet! Richtlijnen Dubbele Diagnose, Dubbele hulp (2003) British

Nadere informatie

K.H. van Rooijen-Schuurman en S.R. Blaauw, onder medeverantwoordelijkheid van de redactie

K.H. van Rooijen-Schuurman en S.R. Blaauw, onder medeverantwoordelijkheid van de redactie De firma Lundbeck heeft bij EMA een aanvraag voor registratie ingediend voor nalmefene bij alcoholafhankelijkheid. Nalmefene (Selincro ) is een opioïd-antagonist. Het wordt indien nodig gebruikt. Nalmefene

Nadere informatie

Medicamenteuze behandeling van verslaving

Medicamenteuze behandeling van verslaving Medicamenteuze behandeling van verslaving Dr. H. Peuskens 17.10.2017 Psychiatrische Kliniek Alexianen Zorggroep Tienen UPC KU Leuven Medicamenteuze behandeling van verslaving? Verslaving beschouwd als

Nadere informatie

GHB: effecten en risico s intoxicatie en onthoudingssyndroom

GHB: effecten en risico s intoxicatie en onthoudingssyndroom GHB: effecten en risico s intoxicatie en onthoudingssyndroom Martijn van Noorden Psychiater Leids Universitair Medisch Centrum GHB-studiedag 2013 Inhoud GHB-effecten GHB-intoxicaties GHB-afhankelijkheid

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2002 2003 24 077 Drugbeleid Nr. 113 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

drugs abc antidepressiva

drugs abc antidepressiva drugs abc antidepressiva Antidepressiva zijn psychoactieve geneesmiddelen, die een stimulerende werking hebben ter hoogte van het centrale zenuwstelsel. Ze worden voor zeer verschillende aandoeningen voorgeschreven

Nadere informatie

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling Evidence tabel bij ADHD in kinderen en adolescenten (studies naar adolescenten met ADHD en ) Auteurs, Gray et al., 2011 Thurstone et al., 2010 Mate van bewijs A2 A2 Studie type Populatie Patiënten kenmerken

Nadere informatie

LVB en verslaving nu en in de toekomst

LVB en verslaving nu en in de toekomst LVB en verslaving nu en in de toekomst Joanneke van der Nagel Psychiater Tactus Inhoud Middelengebruik en LVB Signaleren en bespreken Zorgmogelijkheden LVG en Verslaving QUIZZZ Alcohol is schadelijker

Nadere informatie

Triple problematiek. Complexe zorg leer je van elkaar! 22 maart 2018, Inspiratiedag Pluryn/Intermetzo

Triple problematiek. Complexe zorg leer je van elkaar! 22 maart 2018, Inspiratiedag Pluryn/Intermetzo Triple problematiek Complexe zorg leer je van elkaar! 22 maart 2018, Inspiratiedag Pluryn/Intermetzo Dr. Neomi van Duijvenbode Afdelingspsycholoog / Senior onderzoeker n.vanduijvenbode@tactus.nl Het project

Nadere informatie

Samenvatting. Adviesaanvraag

Samenvatting. Adviesaanvraag Samenvatting Adviesaanvraag Dit advies Medicamenteuze interventies bij drugverslaving is het derde en laatste advies dat de gelijknamige commissie uitbrengt in antwoord op de haar voorgelegde adviesaanvragen.

Nadere informatie

Congres 01-04-2009. lex pull 23-03-2009 1

Congres 01-04-2009. lex pull 23-03-2009 1 ADHD EN VERSLAVING Congres 01-04-2009 lex pull 23-03-2009 1 ADHD EN VERSLAVING PREVALENTIE VERKLARINGSMODELLEN DIAGNOSTIEK BEHANDELING lex pull 23-03-2009 2 prevalentie 8-Tal studies SUD bij ADHD: Life-time

Nadere informatie

De toegevoegde waarde van antipsychotica bij de behandeling van een depressie. P. Moleman directeur Moleman Psychopharmacology

De toegevoegde waarde van antipsychotica bij de behandeling van een depressie. P. Moleman directeur Moleman Psychopharmacology De toegevoegde waarde van antipsychotica bij de behandeling van een depressie P. Moleman directeur Moleman Psychopharmacology Relaties met een farmaceutisch bedrijf of sponsor Geen Antidepressivum, antipsychoticum

Nadere informatie

Neurobiologie van verslaving. R. Schipper Arts in opleiding tot psychiater GGNet

Neurobiologie van verslaving. R. Schipper Arts in opleiding tot psychiater GGNet Neurobiologie van verslaving R. Schipper Arts in opleiding tot psychiater GGNet Inhoud Inleiding Neuropsychologische concepten Neurobiologische concepten Genen en verslaving EPA en verslaving Inleiding

Nadere informatie

Het geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS

Het geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS Het geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS Dag van de Inhoud Den Haag 28 september 2017 Ante Lemkes, GZ-psycholoog in opleiding tot Specialist Inleiding Introductie van mezelf, jullie

Nadere informatie

TRIPLE DIAGNOSE, EN NU?

TRIPLE DIAGNOSE, EN NU? TRIPLE DIAGNOSE, EN NU? November 2018 L.P. van der Vorst Verslavings Arts/ Psychiater GGZ-NHN IHT Schagen Bron foto: https://www.ggznieuws.nl/home/landelijke-studiedagdubbele-diagnose-en-triple-diagnose-psychiatrie-verslaving-en-lvb/

Nadere informatie

Nieuwe (&oude) verslavingstrends. R. Rijlaarsdam, J.H. van Gestel, A.H. Oortgiesen, J.A. Wind

Nieuwe (&oude) verslavingstrends. R. Rijlaarsdam, J.H. van Gestel, A.H. Oortgiesen, J.A. Wind Nieuwe (&oude) verslavingstrends R. Rijlaarsdam, J.H. van Gestel, A.H. Oortgiesen, J.A. Wind Programma: J.A. Wind, de cijfers Programma: J.A. Wind, de cijfers J. A. van Gestel, nieuwe trends GHB Cannabis

Nadere informatie

Inhoud. Ontgifting en stabilisatie. Observatie en Diagnostiek en Behandeling. Cijfers en Onderzoek. Aanbod Jeugd in Nederland

Inhoud. Ontgifting en stabilisatie. Observatie en Diagnostiek en Behandeling. Cijfers en Onderzoek. Aanbod Jeugd in Nederland Polls drugsweb Kun je op eigen houtje van drugs afkomen Ja: 85% Moeten we minder gaan drinken Ja: 57% Bang om verslaafd te worden Ja: 21% Drugs meenemen naar buitenland Ja: 73% Wiet is een harddrug Ja:

Nadere informatie

Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie

Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie Dr Wencke de Wildt Directeur behandelzaken Jellinek GZ psycholoog VGCT 2016 Inhoud 15 jaar cognitieve

Nadere informatie

ENQUETE OPIAAT BASECOKE GEBRUIKERS Bevindingen januari - november 2017

ENQUETE OPIAAT BASECOKE GEBRUIKERS Bevindingen januari - november 2017 ENQUETE OPIAAT BASECOKE GEBRUIKERS Bevindingen januari - november 2017 Vrouwen 12 Mannen 55 Anoniem 2 Leeftijd 18 t/m/ 25 jaar 1 26 t/m 40 jaar 10 41 t/m 55 jaar 31 55+ jaar 22 onbekend 5 Waar woon je?

Nadere informatie

mw. dr. Willemijn Windt

mw. dr. Willemijn Windt + Farmacologische beïnvloeding van mictie Gewild of ongewild mw. dr. Willemijn Windt Uroloog io 24 september 2012 + Casus 82 jarige man COPD exacerbatie Al langere tijd gaat plassen moeilijker 1e dag na

Nadere informatie

MIDDELENGERELATEERDE en VERSLAVINGSSTOORNISSEN. Dr. Marie-Catherine Monté en Dr. Marieke Waignein

MIDDELENGERELATEERDE en VERSLAVINGSSTOORNISSEN. Dr. Marie-Catherine Monté en Dr. Marieke Waignein MIDDELENGERELATEERDE en VERSLAVINGSSTOORNISSEN Dr. Marie-Catherine Monté en Dr. Marieke Waignein 28 november 2014 Middelengerelateerde problematiek 1. Algemeen A. Middelengebruik in België B. Gevolgen:

Nadere informatie

Effectiviteit van baclofen bij alcoholverslaving

Effectiviteit van baclofen bij alcoholverslaving Effectiviteit van baclofen bij alcoholverslaving MSc Esther Beraha Dr. Elske Salemink Dr. Anneke Goudriaan Dr. Bram Bakker Prof. Dr. Wim van den Brink Prof. Dr. Reinout Wiers Academisch Medisch Centrum

Nadere informatie

Pillen? Praten? Trainen! Over de aanvullende rol die cognitieve trainingen kunnen spelen in de psychotherapie

Pillen? Praten? Trainen! Over de aanvullende rol die cognitieve trainingen kunnen spelen in de psychotherapie Pillen?? Trainen! Over de aanvullende rol die cognitieve trainingen kunnen spelen in de psychotherapie Reinout Wiers Hoogleraar ontwikkelingspsychopathologie UvA r.wiers@uva.nl Huidige praktijk: Pillen

Nadere informatie

VZA Psychiatrie Workshop DVZA Apr Siska Desplenter

VZA Psychiatrie Workshop DVZA Apr Siska Desplenter VZA Psychiatrie Workshop DVZA 05.02.2019 Apr Siska Desplenter Casus 26/08/2016 Casus Man, 30 jaar, 73 kg DSM: schizofrenie, paranoïde type Wisselend cannabis gebruik Expliciete vraag patiënt switch Xeplion

Nadere informatie

Medicatie bij Probleemgedrag

Medicatie bij Probleemgedrag Medicatie bij Probleemgedrag Reehorst 10-6-2016 Dr. Martin Kat psychiater M.C.Alkmaar afd. Klin. Geriatrie/ Amsterdam/ CCE psykat@hetnet.nl inhoud Probleemgedrag en de ouderenpsychiatrie Wat doet medicatie

Nadere informatie

Patiënt met dementie en gedragsproblemen op de ouderenkliniek

Patiënt met dementie en gedragsproblemen op de ouderenkliniek Patiënt met dementie en gedragsproblemen op de ouderenkliniek Een kijkje achter de schermen Andrew Tan, klinisch geriater Elkerliek / GGZ OB Hubertine van Bree, casemanager, de Zorgboog Inleiding Dhr W

Nadere informatie

Iedereen is anders dus waarom één behandeling?

Iedereen is anders dus waarom één behandeling? Iedereen is anders dus waarom één behandeling? Gepersonaliseerde behandeling van middelengebruik voor mensen met een lichte verstandelijke beperking Dr. Evelien Poelen Esmée Schijven, MSc Lotte Gosens,

Nadere informatie

Gezondheid van methadongebruikers. Dr. Gerdien de Weert Iriszorg/NISPA Drs. Erik Paling Novadic-Kentron

Gezondheid van methadongebruikers. Dr. Gerdien de Weert Iriszorg/NISPA Drs. Erik Paling Novadic-Kentron Gezondheid van methadongebruikers Dr. Gerdien de Weert Iriszorg/NISPA Drs. Erik Paling Novadic-Kentron Gezondheid van methadongebruikers Levensverwachting iha Ervaren klachten patiënten in methadonprogramma

Nadere informatie

Comorbiditeit van verslaving en PTSS en van verslaving en angststoornissen

Comorbiditeit van verslaving en PTSS en van verslaving en angststoornissen Comorbiditeit van verslaving en PTSS en van verslaving en angststoornissen Dag van de inhoud Castricum 13 oktober 2016 Hein Sigling, specialismeleider verslaving Hein Sigling januari 2009 Inhoud Trauma

Nadere informatie

De trekthermometer. Carin Wiering. Verpleegkundig Specialist GGZ GGZ Drenthe Carin Wiering. Verpleegkundig Specialist GGZ

De trekthermometer. Carin Wiering. Verpleegkundig Specialist GGZ GGZ Drenthe Carin Wiering. Verpleegkundig Specialist GGZ De trekthermometer Over het begeleiden van craving bij cliënten met triple-problematiek Carin Wiering Carin Wiering Verpleegkundig Specialist GGZ GGZ Drenthe carin.wiering@ggzdrenthe.nl GGZ Drenthe Verpleegkundig

Nadere informatie

Verslaving en verslavingszorg: Inzichten vanuit de wetenschap

Verslaving en verslavingszorg: Inzichten vanuit de wetenschap Verslaving en verslavingszorg: Inzichten vanuit de wetenschap Vincent Hendriks Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Centrale Commissie Behandeling Heroïneverslaafden (CCBH) Samenvatting presentatie

Nadere informatie

Reflectievoormiddag OGGPA 06 12 2013

Reflectievoormiddag OGGPA 06 12 2013 Wie zoet is krijgt lekkers. Wie stout is de roe? Reflectievoormiddag OGGPA 06 12 2013 CGG Kempen De Meander Inge Goetstouwers en Katleen Bosman Nultolerantie voor drugskopers in Antwerpen-Noord 29/10/10,

Nadere informatie

Slaap. - Je zal er maar wakker van liggen. SPV regiobijeenkomst Noord Holland West. Nynke Storm, psychiater

Slaap. - Je zal er maar wakker van liggen. SPV regiobijeenkomst Noord Holland West. Nynke Storm, psychiater Slaap - Je zal er maar wakker van liggen Nynke Storm, psychiater SPV regiobijeenkomst Noord Holland West 1 Welkom 2 Opbouw Belang van aandacht voor slaap Welke slaapstoornissen zijn er? Dynamiek tussen

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/25850 holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/25850 holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/25850 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Beek, Erik te Title: Neuropharmacology of novel dopamine modulators Issue Date:

Nadere informatie

Welkom. Voorstellen. Mieke Bellinga & Mariëlle Witteveen. Autisme en verslaving Deuvel 2017 & GGZNHN 1. Autisme en verslaving: Inleiding

Welkom. Voorstellen. Mieke Bellinga & Mariëlle Witteveen. Autisme en verslaving Deuvel 2017 & GGZNHN 1. Autisme en verslaving: Inleiding Welkom Autisme en verslaving: Inleiding Voorstellen Mieke Bellinga & Mariëlle Witteveen GGZNHN 1 Programma Wat is autisme in de kern? Autisme en verslaving: stand van zaken Een casus Handleiding Witteveen:

Nadere informatie

Evidence-based stoppen met roken: kennis & knelpunten

Evidence-based stoppen met roken: kennis & knelpunten Evidence-based stoppen met roken: kennis & knelpunten Daniel Kotz Department of General Practice School for Public Health and Primary Care (CAPHRI) Maastricht University Medical Centre The Netherlands

Nadere informatie

Verslaving en Werk. Rolf Swens Peter Couvee

Verslaving en Werk. Rolf Swens Peter Couvee Verslaving en Werk Rolf Swens Peter Couvee Programma 1. Voormeting (vragenlijst) 2. Voorkomen, risico en kosten 3. Professioneel Handelen 1. middelen, 2. neurobiologie, 3. interventies 4. Hulpverlening

Nadere informatie

CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen

CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen Achtergrond symposium Criminaliteit heeft grote gevolgen voor samenleving: -Fysieke verwondingen -Psychische klachten -Materiële schade -Kosten:

Nadere informatie

Femke Gresnigt SEH-arts KNMG OLVG Amsterdam Lid sectie toxicologie NVSHA Bestuurslid NVSHA portefeuille Opleiding & Onderwijs

Femke Gresnigt SEH-arts KNMG OLVG Amsterdam Lid sectie toxicologie NVSHA Bestuurslid NVSHA portefeuille Opleiding & Onderwijs Femke Gresnigt SEH-arts KNMG OLVG Amsterdam Lid sectie toxicologie NVSHA Bestuurslid NVSHA portefeuille Opleiding & Onderwijs Ecstasy in het OLVG Cijfers OLVG Casuïstiek ernstige complicaties Hyperthermie

Nadere informatie

ADHD bij volwassenen met een angststoornis

ADHD bij volwassenen met een angststoornis ADHD bij volwassenen met een angststoornis Impuls Symposium AD(H)D, een hype? (Differentiaal) Diagnostiek en Comorbiditeit woensdag 1 april 2009 Anke Roodbergen, psychiater i.o. De Jutters/PsyQ, Den Haag

Nadere informatie

Verslavingszorg online - therapie - detox. Menselijk - Toegankelijk - mobiel

Verslavingszorg online - therapie - detox. Menselijk - Toegankelijk - mobiel Verslavingszorg online - therapie - detox Menselijk - Toegankelijk - mobiel Gun uw patiënt een modern alternatief The Home Clinic The Home Clinic is verslavingszorg die zich heeft gespecialiseerd in behandeling

Nadere informatie

Dynamisch overzicht. Psychologische interventies GGZ. Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016 Pagina 1

Dynamisch overzicht. Psychologische interventies GGZ. Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016 Pagina 1 Dynamisch overzicht Psychologische interventies GGZ Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016 Pagina 1 Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ U heeft een Basisverzekering bij

Nadere informatie

METHADON ALS PIJNSTILLER IN DE PALLIATIEVE ZORG

METHADON ALS PIJNSTILLER IN DE PALLIATIEVE ZORG METHADON ALS PIJNSTILLER IN DE PALLIATIEVE ZORG RUBEN VAN COEVORDEN HUISARTS HOSPICE ARTS JHI CONSULENT PALLIATIEVE ZORG WAT KOMT AAN BOD? Indicaties Beschikbare preparaten Farmacokinetiek Farmacodynamiek

Nadere informatie

Kennisquiz cannabis. 7. Wat is CBD? A. hetzelfde als THC B. Cannabis Bepalings Dosis C. Cannabidiol

Kennisquiz cannabis. 7. Wat is CBD? A. hetzelfde als THC B. Cannabis Bepalings Dosis C. Cannabidiol Kennisquiz Cannabis Weet u welke klachten het gevolg kunnen zijn van cannabisgebruik? Test uw eigen kennis door de antwoorden te omcirkelen. Aan het einde van de quiz geven we de juiste antwoorden en de

Nadere informatie

Alcoholen Geneesmiddel Werking Indicatie Effect Alcoholen

Alcoholen Geneesmiddel Werking Indicatie Effect Alcoholen Sedatieve hypnotische farmaca - Alprazolam - Chlordiazepoxide - Diazepam - Lorazepam - Oxazepam - Triazolam Binden specifiek op GABAa receptor subunits die de frequentie van de opening van dit kanaal regelen.

Nadere informatie

Een oplossing voor uw verslaving én uw psychische klachten

Een oplossing voor uw verslaving én uw psychische klachten Een oplossing voor uw verslaving én uw psychische klachten GECOMBINEERDE BEHANDELING BIJ DUBBELE DIAGNOSE Onderdeel van Arkin Hebt u, naast een verslavingsprobleem, last van psychische klachten, zoals

Nadere informatie

PTSS en verslaving actuele ontwikkelingen

PTSS en verslaving actuele ontwikkelingen PTSS en verslaving actuele ontwikkelingen LEDD-congres 18 april 2017 Leon van Rens Hoofd Zorg IrisZorg GZ-psycholoog Cognitief Gedragstherapeut VGCT l.rens@iriszorg.nl WWW.IRISZORG.NL Middelenafhankelijkheid

Nadere informatie

Organogram Werkgebied

Organogram Werkgebied Wat doet Tactus Verslavingszorg? Tactus is specialist op het terrein van de verslavingszorg. Mensen die door hun verslaving aan alcohol, drugs, medicijnen, gokken, gamen, eten of andere verslavingen in

Nadere informatie

Inhoud. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten 21-3-2013. Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis.

Inhoud. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten 21-3-2013. Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis. Inhoud Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis Dr. Martijn van Noorden Psychiater Leids Universitair Medisch Centrum GHB Monitor 2013 Practice-based richtlijn algemeen ziekenhuis GHB bindt

Nadere informatie

Opioïd geïnduceerde Hyperalgesie Opioïd Induced Hyperalgesia (OIH)

Opioïd geïnduceerde Hyperalgesie Opioïd Induced Hyperalgesia (OIH) Opioïd geïnduceerde Hyperalgesie Opioïd Induced Hyperalgesia (OIH) Meneer Peereboom 59 jaar slecht gedifferentieerd niet-kleincellig longcarcinoom. Lokale doorgroei in mediastinum. Geen metastasenl Radiotherapie,

Nadere informatie

Slaapproblemen en het ouder wordende brein. Julia van den Berg Onderzoeker Parnassia, divisie 55+ Den Haag

Slaapproblemen en het ouder wordende brein. Julia van den Berg Onderzoeker Parnassia, divisie 55+ Den Haag Slaapproblemen en het ouder wordende brein Julia van den Berg Onderzoeker Parnassia, divisie 55+ Den Haag 4 oktober 2012, Current Biology Oktober 2012: Archives of General Psychiatry 28 september 2012:

Nadere informatie

Lezingen over verslaving tijdens de Night University op 5 oktober

Lezingen over verslaving tijdens de Night University op 5 oktober Lezingen over verslaving tijdens de Night University op 5 oktober 2016-10-09 Op 5 oktober vond tijdens de jaarlijkse Night University op de campus van de Universiteit van Tilburg een aantal lezingen plaats

Nadere informatie

Een oplossing voor uw verslaving én uw psychische klachten

Een oplossing voor uw verslaving én uw psychische klachten Een oplossing voor uw verslaving én uw psychische klachten GecombinEErde behandeling bij dubbele diagnose Onderdeel van Arkin Hebt u, naast een verslavingsprobleem, last van psychische klachten, zoals

Nadere informatie

Parkinson en Psychoses

Parkinson en Psychoses Parkinson en Psychoses Inleiding Mensen met de ziekte van Parkinson kunnen last krijgen van ongewone belevingen die niet overeenkomen met de werkelijkheid. Dit zijn psychotische belevingen die de vorm

Nadere informatie

C2H5OH van lust tot must. L. Hanck, verslavingsarts KNMG Jellinek Amsterdam HOVUMC, vrijdag 29 mei 2015

C2H5OH van lust tot must. L. Hanck, verslavingsarts KNMG Jellinek Amsterdam HOVUMC, vrijdag 29 mei 2015 C2H5OH van lust tot must L. Hanck, verslavingsarts KNMG Jellinek Amsterdam HOVUMC, vrijdag 29 mei 2015 CV 2002-2005: Verslavingsarts, Jellinek. 2005-2014: Verslavingsarts / eerstelijnszorg voor dak- en

Nadere informatie

Onrust op de IC. Amsterdam Symposium Eveline van der Heiden Februari 2015

Onrust op de IC. Amsterdam Symposium Eveline van der Heiden Februari 2015 Onrust op de IC Amsterdam Symposium Eveline van der Heiden Februari 2015 Casus, patiënt G. 25 jaar RvO: multipele schotwonden ADHD PDD-NOS Zwakbegaafdheid Anti-sociale persoonlijkheidsproblemathiek Cocaine

Nadere informatie

Middelgerelateerde en verslavingsstoornissen

Middelgerelateerde en verslavingsstoornissen Middelgerelateerde en verslavingsstoornissen Van DSM-IV naar DSM-5 Sietske Dellbrügge JACQUELINE HOVENS Denken over verslaving Moreel model Heropvoedingskampen Farmacologisch model Drankbestrijding Symptomatisch

Nadere informatie

CATCH-studie. Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm (CATCH)

CATCH-studie. Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm (CATCH) Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm (CATCH) Vertraagde afgifte dexamfetamine in de behandeling van crack-cocaïne afhankelijkheid Drs. Mascha Nuijten, promovenda Brijder Onderzoek

Nadere informatie

Rookstop: een haalbare kaart? 01 december 2018

Rookstop: een haalbare kaart? 01 december 2018 Rookstop: een haalbare kaart? dirk.quina@uza.be 01 december 2018 Inleiding Roken wordt beschouwd als een «chronische verslaving» Hervalpercentage ligt zeer hoog (ondanks hulmpiddelen, begeleiding) Geen

Nadere informatie

Rookstop: een haalbare kaart? 30 maart 2019

Rookstop: een haalbare kaart? 30 maart 2019 Rookstop: een haalbare kaart? dirk.quina@uza.be 30 maart 2019 Inleiding Roken wordt beschouwd als een «chronische verslaving» Hervalpercentage ligt zeer hoog (ondanks hulmpiddelen, begeleiding) Geen gespecialiseerde

Nadere informatie

Medicamenteuze behandeling van alcoholverslaving Hoe zit het met reductie van alcoholconsumptie?

Medicamenteuze behandeling van alcoholverslaving Hoe zit het met reductie van alcoholconsumptie? Medicamenteuze behandeling van alcoholverslaving Hoe zit het met reductie van alcoholconsumptie? Wim van den Brink Academic Medical Center University of Amsterdam Amsterdam Institute for Addiction Research

Nadere informatie

Mistral DTOX, een goed begin is het halve werk. Edwin Spapens GZ-Psycholoog Mistral DTOX & Mistral Kliniek

Mistral DTOX, een goed begin is het halve werk. Edwin Spapens GZ-Psycholoog Mistral DTOX & Mistral Kliniek Mistral DTOX, een goed begin is het halve werk. Edwin Spapens GZ-Psycholoog Mistral DTOX & Mistral Kliniek Cluster jeugd Preventie, inclusief minimale interventie van 1-3 gesprekken I- hulp (ambitie ook

Nadere informatie

Multidisciplinaire richtlijn opiaatverslaving

Multidisciplinaire richtlijn opiaatverslaving Multidisciplinaire richtlijn opiaatverslaving Wim van den Brink, Geurt van de Glind en Gerard Schippers (redactie) De Tijdstroom, Utrecht 2013 Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie en Centrale Commissie

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting Neuroplasticiteit ten grondslag aan heroïne verslaving

Nederlandse samenvatting Neuroplasticiteit ten grondslag aan heroïne verslaving Nederlandse samenvatting Neuroplasticiteit ten grondslag aan heroïne verslaving Foto: Tycho Jonker Drugsverslaving is een psychiatrische stoornis met grote gezondheidsrisico s voor de verslaafde en heeft

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik

Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Kortdurende motiverende interventie en cognitieve gedragstherapie Een effectieve behandeling

Nadere informatie

CHAPTER 11 SAMENVATTING

CHAPTER 11 SAMENVATTING CHAPTER 11 SAMENVATTING Chapter 11 Drugsverslaving Drugsverslaving is een wereldwijd gezondheidsprobleem dat gekarakteriseerd wordt door dwangmatig drugsgebruik en een hoge mate van terugval na afkicken.

Nadere informatie