behandeling stoornis in het gebruik van cannabis wat werkt? Peter Blanken Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Brijder Verslavingszorg
|
|
- Bert de Croon
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 behandeling stoornis in het gebruik van cannabis wat werkt? Peter Blanken Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Brijder Verslavingszorg Trimbos instituut & Verslavingskunde Nederland Driebergen 30 oktober 2018
2 overzicht zorgvraag cannabis belangrijkste conclusies en aanbevelingen 'MDR Drugs' psychologisch medicamenteus herstelondersteunend agonistische farmacotherapie voor cannabis conclusie
3 trends in zorgvraag: alcohol cannabis cocaïne heroïne Nationale Drug Monitor 2006 & 2016
4 trends in zorgvraag: alcohol cannabis cocaïne heroïne Nationale Drug Monitor 2006 & 2016
5 MDR werkwijze en opbouw
6 MDR Drugs: Werkwijze en opbouw "In deze MDR is herstel als uitgangspunt genomen" bredere, integrale toepassing van het bio-psycho-sociale model symptomatisch of klinisch herstel functioneel herstel herstel van activiteiten en participatie persoonlijk herstel niet uitsluitend abstinentie-gericht verminderen van gebruik beperken van schade (harm reduction) bevorderen van herstel herstel breed en veelomvattend (persoonlijk) proces lang niet altijd lineair patiënt: verantwoordelijk en regie bescheiden rol van professionele (verslavings) zorg
7 MDR Drugs: Werkwijze en opbouw uitgangsvraag aanbeveling(en) onderbouwing wetenschappelijke kennis professionele kennis ervaringskennis overige overwegingen intoxicatie (overdosering) en detoxificatie (ontgifting) interventies gericht op 'stoppen' en/of 'minderen' van het middelengebruik: psychologisch farmacologisch overig herstelondersteunend speciale groepen, zoals: jongeren, (zwangere) vrouwen, MSM psychiatrische comorbiditeit comorbide middelenstoornis(sen)
8 MDR conclusies en aanbevelingen psychologische behandeling
9 Latest Cochrane Review 2016 BACKGROUND: Cannabis use disorder is the most commonly reported illegal substance use disorder in the general population. OBJECTIVES: To evaluate the efficacy of psychosocial interventions for cannabis use disorder (compared with inactive control and/or alternative treatment) delivered to adults in an out-patient or community setting. MAIN RESULTS: We included 23 randomised controlled trials involving 4045 participants. ( ). Results showed moderate-quality evidence that approximately seven out of 10 intervention participants completed treatment as intended..., and that those receiving psychosocial intervention used cannabis on fewer days compared with those given inactive control. AUTHORS' CONCLUSIONS: The rate of abstinence was low and unstable although comparable with treatments for other substance use. Psychosocial intervention was shown, in comparison with minimal treatment controls, to reduce frequency of use and severity of dependence in a fairly durable manner, at least in the short term. Among the included intervention types, an intensive intervention provided over more than four sessions based on the combination of MET and CBT with abstinence-based incentives was most consistently supported for treatment of cannabis use disorder. Gates et al Cochrane
10 MDR Drugs: Specifieke aanbevelingen cannabis cocaïne amfetamine ecstasy GHB benzodiazepine cognitieve gedragstherapie (+ motiverende gespreksvoering) op middelengebruik gerichte contingentie management community reinforcement approach farmacotherapie overige interventies (gericht op klinisch herstel) herstelondersteunende interventies Magill & Ray (2009) Cognitive-behavioral treatment with adult alcohol and illicit drug users: a meta-analysis of randomized controlled trials. Journal Studies Alcohol Drugs.
11 MDR Drugs: Specifieke aanbevelingen cannabis cocaïne amfetamine ecstasy GHB benzodiazepine cognitieve gedragstherapie (+ motiverende gespreksvoering) op middelengebruik gerichte contingentie management community reinforcement approach farmacotherapie overige interventies (gericht op klinisch herstel) herstelondersteunende interventies
12 MDR conclusies en aanbevelingen medicamenteuze behandeling
13 Latest Cochrane Review 2014 THC: dronabinol; nabiximols selective serotonin reuptake inhibitor (SSRI) antidepressants: fluoxetine; escitalopram mixed action antidepressants: nefazodon; mirtazapine; venlafaxine atypical antidepressant: bupropion anticonvulsants and mood stabilisers: gabapentin; valproaat; lithium anxiolytic: buspirone norepinephrine reuptake inhibitor: atomoxetine glutamatergic modulator: N-acetylcysteïne BACKGROUND: There are currently no pharmacotherapies approved for treatment of cannabis use disorders. OBJECTIVES: To assess the effectiveness and safety of pharmacotherapies as compared with each other, placebo or supportive care for reducing symptoms of cannabis withdrawal and promoting cessation or reduction of cannabis use. ( ). MAIN RESULTS: We included 14 randomised controlled trials involving 958 participants. Diversity in the medications and the outcomes reported limited the extent that analysis was possible. Insufficient data were available to assess the utility of most of the medications to promote cannabis abstinence at the end of treatment. AUTHORS' CONCLUSIONS: There is incomplete evidence for all of the pharmacotherapies investigated ( ). The quantitative analyses..., indicate that SSRI, mixed action and atypical antidepressants, as well as anxiolytics and norepinephrine reuptake inhibitors are probably of little value in the treatment of cannabis dependence. Preparations containing THC are of potential value but, given the limited evidence, application of THC preparations should be considered still experimental.... the anticonvulsant gabapentin and the glutamatergic modulator N-acetylcysteine... are worth further investigation. Marshall et al Cochrane
14 adolescenten: jaar n-acetylcysteïne mg/2xdaags n = 58 placebo n = 58 8 weken medical management + 2 x per week contingentie management: retentie + cannabis 60% voltooide behandeling volwassenen: jaar n-acetylcysteïne mg/2xdaags n = 153 placebo n = weken medical management + 2 x per week contingentie management: retentie + cannabis 70% voltooide behandeling OR = %-CI: p = 0.98 OR = %-CI: p = Gray et al American Journal Psychiatry Gray et al Drug Alcohol Dependence
15 MDR Drugs: Specifieke aanbevelingen cognitieve gedragstherapie (+ motiverende gespreksvoering) op middelengebruik gerichte contingentie management community reinforcement approach farmacotherapie cannabis cocaïne amfetamine ecstasy GHB benzodiazepine overige Er interventies is geen evidentie (gericht voor een farmacologische behandeling van een op klinisch stoornis herstel) in het gebruik van cannabis bij volwassenen en er kan daarom geen farmacologische behandeling aanbevolen worden. herstelondersteunende interventies Wanneer besloten wordt om farmacotherapie aan te bieden voor de behandeling van een stoornis in het gebruik van cannabis, dient de arts de patiënt duidelijk te informeren dat het om een 'off-label' voorgeschreven medicijn gaat en dient de patiënt 'informed consent' (toestemming) voor te geven. Het verdient aanbeveling dit zorgvuldig te legitimeren en documenteren en de voortgang van de behandeling, waaronder bijwerkingen, regelmatig te monitoren.
16 MDR conclusies en aanbevelingen overige & herstelondersteunende interventies
17 MDR Drugs: Specifieke aanbevelingen cannabis cocaïne amfetamine ecstasy GHB benzodiazepine cognitieve gedragstherapie (+ motiverende gespreksvoering) op middelengebruik gerichte contingentie management community reinforcement approach farmacotherapie overige interventies (gericht op klinisch herstel) herstelondersteunende interventies niet middelspecifiek onderzocht
18 MDR Drugs
19 medicamenteuze behandeling met THC-agonisten
20 farmacotherapie met agonisten rationale geen (bewezen) effectieve pharmacotherapie in termen van abstinentie, terugvalpreventie (bijvoorbeeld: cannabis, cocaïne) onvoldoende behandelrespons (bijvoorbeeld: NRT voor roken) ongecontroleerd en (potentieel) schadelijk versus gecontroleerd, onder medische begeleiding en (relatief) 'veilig' stabiliserend: biologie, 'verslavingsgedrag', dagstructuur motiverend: regie naar patiënt; herstel-gericht... balanceren potentieel positieve effecten versus schadelijke effecten... Grabowski et al Addictive Behaviors; Shearer 2008 Drug Alcohol Review Herin et al Annals NY Academy Sciences; Castells et al Cochrane Systematic Reviews
21 agonist pharmacotherapy for substance use disorder drug criteria opioids nicotine benzo's cannabis stimulants alcohol pharmacology agonist properties x pharmacological stability x x x dosis-response non-toxic? x x neuropsychology psychiatric sequelae x x cognitive sequelae x? x reduce craving? x x low salience? x x # criteria Darke & Farrell 2015 Addiction
22 agonistische medicatie voor cannabis dronabinol synthetisch 9 -THC oraal nabilone synthetisch cannabinoïd oraal nabiximols cannabis extract: 27 mg/ml THC : 25 mg/ml CBD spray medicinale cannabis - bedrocan
23 proportie responders proportie responders dronabinol placebo p = dronabinol + lofexedine placebo p = 0.68 p = laatste 2 weken abstinent 0 3 weken abstinent laatste 2 weken abstinent Levin et al Drug Alcohol Dependence Levin et al Drug Alcohol Dependence
24 agonistische medicatie voor cannabis dronabinol synthetisch 9 -THC oraal nabilone synthetisch cannabinoïd oraal nabiximols cannabis extract: 27 mg/ml THC : 25 mg/ml CBD spray medicinale cannabis - bedrocan
25 max. 113 mg THC / 105 mg CBD feitelijk: 34,5 mg THC / 31,9 mg CBD max. 108 mg THC / 100 mg CBD cannabis gebruik: gram / week volwassenen: jaar nabiximols: max. 42 sprays ( 113 mg THC/105 mg CBD) n = 20 placebo n = weken wekelijks CGT+MGV 45/68% voltooide behandeling cannabis gebruik: dagen/week onderzoek voltooid: n = 9 onderzoek gestart: n = 16 baseline interview: n = 32 gescreend: n = 54 tijd: p < 0.01 medicatie: p = 0.18 medicatie tijd: p = 0.66 cannabis gebruik: gram/week Trigo et al Drug Alcohol Dependence Trigo et al PLOS ONE tijd: p < 0.01 medicatie: p = 0.30 medicatie tijd: p = 0.22
26 142 treatment seeking cannabis dependent adults max. 86,4 mg THC / 80 mg CBD
27 conclusies
28 conclusies psychologische behandeling werkt en kan altijd nog beter werken MDR: CGT + MGV CM gericht op middelengebruik medicamenteuze behandeling geen aanwijzingen effectiviteit onderzoek THC-agonisten balans: én ook: effectiviteit - schadelijkeid gevolgen niet interveniëren
29 met dank aan: - alle project partners - alle leden van de werkgroep - alle professionals en ervaringsdeskundigen in de klankbordgroepbijeenkomsten - alle beroepsverenigingen en veldpartijen die commentaar hebben geleverd op de MDR - Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz (NKO) (wordt: Akwa) Trimbos instituut & Verslavingskunde Nederland Driebergen 30 oktober 2018
Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines
Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines Wencke de Wildt Floris Bary Peter Blanken Symposium Zorgstandaarden Verslaving:
Nadere informatieDe medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten.
De medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten. Joanneke van der Nagel, psychiater, Tactus Verslavingszorg, Enschede Pieter-Jan Carpentier, psychiater, Reinier van Arkel groep, s-hertogenbosch
Nadere informatiemedicamenteuze behandeling van heroïne- en crack-cocaïne afhankelijkheid
medicamenteuze behandeling van heroïne- en crack-cocaïne afhankelijkheid met agonisten Peter Blanken Parnassia Addiction Research Centre (PARC), Brijder Verslavingszorg Centrale Commssie Behandeling Heroïneverslaafden
Nadere informatieStudie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling
Evidence tabel bij ADHD in kinderen en adolescenten (studies naar adolescenten met ADHD en ) Auteurs, Gray et al., 2011 Thurstone et al., 2010 Mate van bewijs A2 A2 Studie type Populatie Patiënten kenmerken
Nadere informatieZorgstandaard. Problematisch Alcoholgebruik & Alcoholverslaving
Zorgstandaard Problematisch Alcoholgebruik & Alcoholverslaving WORKSHOP - inleiding, dr. Peter Greeven, klinisch-psycholoog, lid werkgroep Zorgstandaarden, bestuurslid NIP - vervolg, Marcella Mulder, teamleider
Nadere informatieEllen Vedel Maarten Merkx
Ellen Vedel Maarten Merkx Jellinek, Arkin ZZP VGCt, 12 april 2013 A) Onthouding, terugval en craving B) Tolerantie, onthouding en controleverlies C) Euforisch effect, craving en controleverlies D) Euforisch
Nadere informatieFarmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid. Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier
Farmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier Alcohol: Epidemiologische gegevens WHO: Europa, regio hoogste
Nadere informatieFarmacotherapie bij verslaving (naast CGT)
Farmacotherapie bij verslaving (naast CGT) Lisette van der Vorst. Verslavingsarts KNMG AIOS psychiatrie Ggz-nhn 1 CGT + medicatie: effectiever? http://www.rijnlandmodel.nl/achtergrond/psychologie/praktijktips_behandelingen_vergelijkingen_bronnen.htm
Nadere informatieBehandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie
Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie Dr Wencke de Wildt Directeur behandelzaken Jellinek GZ psycholoog VGCT 2016 Inhoud 15 jaar cognitieve
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Nadere informatieDepressie behandeling: additie en augmentatie strategieën. Leo Timmerman Opleider psychiatrie GGZ Drenthe
Depressie behandeling: additie en augmentatie strategieën Leo Timmerman Opleider psychiatrie GGZ Drenthe Relaties met een farmaceutisch bedrijf of sponsor Geeft presentaties voor: AstraZeneca Eli Lilly
Nadere informatieNonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands
Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands Behandeling OCS bij kinderen Cognitieve gedragstherapie (CGT) Combinatie CGT
Nadere informatieFarmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie. Critically Appraised Topic
Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie Critically Appraised Topic Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring
Nadere informatieKinderen met Internaliserende Problemen. The Effectiveness of Psychodynamic Play Group Therapy for Children. with Internalizing Problems.
Spelgroepbehandeling voor kinderen met internaliserende problemen De Effectiviteit van een Psychodynamische Spelgroepbehandeling bij Kinderen met Internaliserende Problemen. The Effectiveness of Psychodynamic
Nadere informatieVerslaving en comorbiditeit
Verslaving en comorbiditeit Wat is de evidentie? Dr. E. Vedel, Jellinek, Arkin 18 november 2014 Comobiditeitis hot 1 Jellinek onderzoek comorbiditeit Verslaving & persoonlijkheid, 1997 Verslaving & ADHD,
Nadere informatieRunning head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1. De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op
Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1 De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op Contingente Zelfwaardering en Depressieve Klachten. Tammasine Netteb Open
Nadere informatieDe causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie
Causale Relatie tussen intimiteit en seksueel verlangen 1 De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie The causal
Nadere informatieEffectiviteit van stimulantia bij de behandeling van ADHD met co-morbide amfetamine afhankelijkheid
Effectiviteit van stimulantia bij de behandeling van ADHD met co-morbide amfetamine afhankelijkheid Amfetamine afhankelijkheid: dexamfetamine als (onderhouds)behandeling? J.Slingerland Begeleiding: Arnt
Nadere informatieBeleidskader verslavingszorg
Beleidskader verslavingszorg voor instellingen Samengesteld op 26 maart 2018 Beleidskader verslavingszorg voor instellingen Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Organisatie van zorg... 2 2.1 Diagnostiek en behandelintensiteit...
Nadere informatieCognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial
Cognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial dr. T. Verbeek arts-epidemioloog Afd. Huisartsgeneeskunde en Epidemiologie 22 januari
Nadere informatieAngst & Verslaving. Angst en verslaving 10 oktober 2014 Bouwe Pieterse, psychiater
Angst & Verslaving Angst en verslaving 10 oktober 2014 Bouwe Pieterse, psychiater Inhoudsopgave Achtergrond Etiologie Epidemiologie Diagnostiek Behandeling Kushner ea Multidisciplinaire Richtlijn alcohol
Nadere informatiePartnerschap van de familie in de behandeling. Het investeren in de kracht van naastbetrokkenen René Keet
Partnerschap van de familie in de behandeling Het investeren in de kracht van naastbetrokkenen René Keet Interventie doelen EPA (parallelle zorg) persoonlijk herstel nastreven psychiatrische symptomen
Nadere informatieInhoud. Ontgifting en stabilisatie. Observatie en Diagnostiek en Behandeling. Cijfers en Onderzoek. Aanbod Jeugd in Nederland
Polls drugsweb Kun je op eigen houtje van drugs afkomen Ja: 85% Moeten we minder gaan drinken Ja: 57% Bang om verslaafd te worden Ja: 21% Drugs meenemen naar buitenland Ja: 73% Wiet is een harddrug Ja:
Nadere informatiePsychofarmaca bij d e de ouderen Waarom slikken zij? A D. D Hooghe Hooghe
Psychofarmaca bij de ouderen Waarom slikken zij? A. D Hooghe Psychofarmaca Benzodiazepines en aanverwanten Antidepressiva Antipsychotica Antipsychotica Assessment of antipsychotic prescribing in Belgian
Nadere informatiePrOP Tussen Je Oren. gebaseerd op het PrOP-model. the PrOP-model. Mariëtte J.C.P. van der Stappen
Effectiviteit kortdurende behandeling PrOP model 1 PrOP Tussen Je Oren Effectiviteit van een Kortdurende Psychologische Behandeling bij Kinderen en Jongeren gebaseerd op het PrOP-model Effectiveness of
Nadere informatieBeter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen?
Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Richtlijnen Casus IDDT Richtlijnen, wat zeggen ze niet! Richtlijnen Dubbele Diagnose, Dubbele hulp (2003) British
Nadere informatieCSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden
CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 25 november 2008 Nederlandse samenvatting door TIER op 5 juli 2011 Onderwijsondersteunende
Nadere informatieCATCH-studie. Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm (CATCH)
Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm (CATCH) Vertraagde afgifte dexamfetamine in de behandeling van crack-cocaïne afhankelijkheid Drs. Mascha Nuijten, promovenda Brijder Onderzoek
Nadere informatieCOGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS
COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking
Nadere informatieDisclosure belangen Dyllis van Dijk
Disclosure belangen Dyllis van Dijk (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding
Nadere informatieLamotrigine in bipolar depression Loos, Marcus Lambertus Maria van der
Lamotrigine in bipolar depression Loos, Marcus Lambertus Maria van der IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the
Nadere informatieEffectiviteit van Cocaïne Contingentie Management
Effectiviteit van Cocaïne Contingentie Management als aanvulling op de behandeling van heroïneverslaafden met heroïne op medisch voorschrift: Een gerandomiseerde studie Peter Blanken Wim van den Brink,
Nadere informatieCasus A Martin. Titel presentatie Door Naam Achternaam, datum
Casus A Martin LVB, 45 jaar jaren van polydrugsgebruik, daarna opname met IBS/RM vanwege psychose Geen heroine en cocaine meer, cannabis gaat door. Martin rookt en heeft COPD klachten. In perioden somber
Nadere informatieFidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth
Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth Manon krabbenborg, Sandra Boersma, Marielle Beijersbergen & Judith Wolf s.boersma@elg.umcn.nl Homeless youth in the Netherlands Latest estimate:
Nadere informatieScreening van gedragsproblemen en consequenties hiervan op effect van interventies. Walter Matthys
Screening van gedragsproblemen en consequenties hiervan op effect van interventies Walter Matthys Preventie en behandeling Wezenlijk verschillend? Voorbeeld: Coping Power (Minder boos en opstandig) bij
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 9. Samenstelling van de werkgroep 11
Inhoud Voorwoord 9 Samenstelling van de werkgroep 11 Samenvatting 13 Samenvatting van de aanbevelingen 13 Symptomen van het PD 13 Criteria voor PD 14 Risicofactoren 14 Meetinstrumenten 14 Patiëntenperspectief
Nadere informatieRecente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek
Recente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek Prof dr JJM van Delden Julius Centrum, UMC Utrecht j.j.m.vandelden@umcutrecht.nl Inleiding Medisch-wetenschappelijk
Nadere informatieLandelijk Diabetes Congres 2016
Landelijk Diabetes Congres 2016 Insuline Pompen, zelfcontrole en sensoren, need to know Thomas van Bemmel, Internist Gelre Ziekenhuis Apeldoorn Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling zie hieronder
Nadere informatieMaster thesis. Naam student: S. Friederichs Studentnummer: Afstudeerrichting: Klinische Psychologie
Effects of motivational interviewing and self-determination theory in a web-based computer tailored physical activity intervention: a randomized controlled trial Master thesis Naam student: S. Friederichs
Nadere informatieIntercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit
1 Intercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit 2 Structure of the presentation - What is intercultural mediation through the internet? - Why
Nadere informatieInnovatie en onderzoek in verslaving: van cliëntperspectief tot psychofarmaca
Innovatie en onderzoek in verslaving: van cliëntperspectief tot psychofarmaca Anneke Goudriaan Bijzonder hoogleraar werkingsmechanismen en behandeling van verslaving / GZ-psycholoog Anneke.Goudriaan@arkin.nl
Nadere informatieBehandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel
Behandeleffecten in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel Treatment effects in Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel S. Daamen-Raes Eerste begeleider: Dr. W. Waterink Tweede begeleider:
Nadere informatieDia 1. SPEEDPRESENTATIES Deel 3. Dia 2 MARIELLE BRENNINKMEIJER. Ik heb zo n zin in een biertje. Dia 3
Dia 1 SPEEDPRESENTATIES Deel 3 Dia 2 MARIELLE BRENNINKMEIJER Ik heb zo n zin in een biertje Dia 3 Dia 4 Ik heb zo n zin in een biertje! Real time zelf gerapporteerde craving naar alcohol tijdens de ambulante
Nadere informatieMultidisciplinaire richtlijn Werk en Ernstige Psychische Aandoeningen Kick off MMMensen met mogelijkheden 10 oktober 2013
Multidisciplinaire richtlijn Werk en Ernstige Psychische Aandoeningen Kick off MMMensen met mogelijkheden 10 oktober 2013 Ellen Otto & Daniëlle van Duin Kenniscentrum Phrenos Ontwikkeling Richtlijn Achtergrond
Nadere informatieCannabis en alcohol in de praktijk van de psychiater. Arjen Neven, psychiater a.neven@palier.nl Centrum voor Dubbele Problematiek Palier, Den Haag
Cannabis en alcohol in de praktijk van de psychiater Arjen Neven, psychiater a.neven@palier.nl Centrum voor Dubbele Problematiek Palier, Den Haag Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieOpioiden en medicinale cannabis voor chronische pijn: alle problemen opgelost?? Jan Van Zundert / Anesthesiologie-MPC ZOL
Opioiden en medicinale cannabis voor chronische pijn: alle problemen opgelost?? Jan Van Zundert / Anesthesiologie-MPC ZOL HET MULTIDISCIPLINAIR PIJNCENTRUM HET MULTIDISCIPLINAIR PIJNCENTRUM GLOBAL BURDEN
Nadere informatieInterventie Controle Uitkomstmaten (prinair, secundair, andere)
Beidel 2007 A2 3-, 6- en 12 mnd Primaire diagnose: ADIS ouder/kind versie => 4 op Clinical Severity Rating Scale (social phobia) N=139; 122 geanalyseerd Uitval:: 15 bij fluoxetine, 8 bij (incl. pretreatment
Nadere informatieGedragsmatige activatie en antidepressiva voor (ernstige) depressie: een behandelstudie uit Iran
Gedragsmatige activatie en antidepressiva voor (ernstige) depressie: een behandelstudie uit Iran Marcus Huibers, Latif Moradveisi, Fritz Renner, Modabber Arasteh & Arnoud Arntz Department of Clinical Psychological
Nadere informatieK.H. van Rooijen-Schuurman en S.R. Blaauw, onder medeverantwoordelijkheid van de redactie
De firma Lundbeck heeft bij EMA een aanvraag voor registratie ingediend voor nalmefene bij alcoholafhankelijkheid. Nalmefene (Selincro ) is een opioïd-antagonist. Het wordt indien nodig gebruikt. Nalmefene
Nadere informatieTherapeutic Assessment. Toepassing van een Samenwerkingsmodel in de. Verslavingszorg
Therapeutic Assessment. Toepassing van een Samenwerkingsmodel in de Verslavingszorg Therapeutic Assessment. Application of a Collaborative Model in Addiction Care Liesbeth Haarman Studentnummer: 850216664
Nadere informatieAdherence aan HWO en meer bewegen
Adherence aan HWO en meer bewegen Een experimenteel onderzoek naar de effecten van het motivationele stadium van patiënten en de adherence aan huiswerkoefeningen (HWO) bij fysiotherapie en het meer bewegen.
Nadere informatieDe Effecten van de Kanker Nazorg Wijzer op Psychologische Distress en Kwaliteit van. Leven
De Effecten van de Kanker Nazorg Wijzer op Psychologische Distress en Kwaliteit van Leven The Effects of the Kanker Nazorg Wijzer on Psychological Distress and Quality of Life Miranda H. de Haan Eerste
Nadere informatieCognitive self-therapy A contribution to long-term treatment of depression and anxiety
Cognitive self-therapy A contribution to long-term treatment of depression and anxiety Uitgave in de RGOc-reeks, nummer 12 Copyright 2006 Peter C.A.M. den Boer, Groningen Cognitive self-therapy. A contribution
Nadere informatieMuziektherapie in de oncologie
Muziektherapie in de oncologie Wetenschap en praktijk combineren Tom Abrahams 26 mei 2015 Wat is muziektherapie? Een vorm van vaktherapie Ervaringsgericht Interventies binnen muzikale context Waar wordt
Nadere informatieHartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken
1 Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken Smoking Cessation in Cardiac Patients Esther Kers-Cappon Begeleiding door:
Nadere informatieVan Richtlijn naar Individu. Wim Veling, UMCG
Van Richtlijn naar Individu Wim Veling, UMCG Disclosure Potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven: Geen. Overig: voorzitter Werkgroep Zorgstandaard Psychose
Nadere informatieCATCH-studie Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm Resultaten tot nu toe
CATCH-studie Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm Resultaten tot nu toe Mascha Nuijten 1 Peter Blanken 1 Wim van den Brink 2 Vincent Hendriks 1 1 Brijder Onderzoek (PARC); 2
Nadere informatieDe invloed van veerkracht op de relatie tussen pijn en psychische klachten bij revalidatiecliënten in een verpleeghuis.
De invloed van veerkracht op de relatie tussen pijn en psychische klachten bij revalidatiecliënten in een verpleeghuis. The influence of resilience on the relationship between pain and psychological symptoms
Nadere informatieGeriatrische screening / CGA binnen de zorg voor oudere kankerpatiënten: stand van zaken. Cindy Kenis. Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige
Cindy Kenis Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige UZ Leuven, België Geriatrische screening / CGA binnen de zorg voor oudere kankerpatiënten: stand van zaken Introductie (1) Definitie Comprehensive Geriatric
Nadere informatieRunning head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN
Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN Het Effect van Online Cognitieve Gedragstherapie op Seksuele Disfuncties bij Vrouwen The Effectiveness of Internet-based Cognitive-Behavioural
Nadere informatieDepressie bij ouderen Herstel als voorwaarde voor rehabilitatie?
Depressie bij ouderen Herstel als voorwaarde voor rehabilitatie? Rob Kok, psychiater, epidemioloog Parnassia Bavo Groep Den Haag Waarom rehabilitatie? Eerherstel van wie? Over welke ouderen hebben we het
Nadere informatieDisclosure belangen spreker Bas Peeters
Disclosure belangen spreker Bas Peeters (potentiële) belangenverstrengeling: geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven: geen Sponsoring of onderzoeksgeld: geen Honorarium of andere
Nadere informatieLaatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op 25 mei 2011
Effective leesprogramma s voor leerlingen die de taal leren en anderssprekende leerlingen samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op
Nadere informatieAlcohol policy in Belgium: recent developments
1 Alcohol policy in Belgium: recent developments Kurt Doms, Head Drug Unit DG Health Care FPS Health, Food Chain Safety and Environment www.health.belgium.be/drugs Meeting Alcohol Policy Network 26th November
Nadere informatieOnline CGT voor Adolescenten?
Online CGT voor Adolescenten? Prima te doen, maar houd uw hoofd erbij! Dr Jeroen Ruwaard (Amsterdam UMC / GGz InGeest) studiedag ZNA UKJA, 'e-psy 2.0 digitalisering in de zorg #adolescenten, 21 september
Nadere informatieDe behandeling van chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie)
Improving Mental Health by Sharing Knowledge De behandeling van chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Jan Spijker, Annemein Kemps, Henny Sinnema VGCT najaarscongres 2013 INHOUD
Nadere informatieDisclosure belangen Dyllis van Dijk
Disclosure belangen Dyllis van Dijk (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële)
Nadere informatieBack to the future: oude en nieuwe behandelingen Prof. Dr. Geert Dom, Hoogleraar, Universiteit Antwerpen (UA, CAPRI)
Back to the future: oude en nieuwe behandelingen Prof. Dr. Geert Dom, Hoogleraar, Universiteit Antwerpen (UA, CAPRI) geert.dom@uantwerpen.be Alcohol Wat komt op ons af of is er al? Drugs x 80/jaar Medicatie
Nadere informatieOnderzoek naar zorgvragen en behoeften van patiënten met een verslaving en ADHD of Autisme
Onderzoek naar zorgvragen en behoeften van patiënten met een verslaving en ADHD of Autisme dr. L.M. Kronenberg Prof. dr. van Achterberg Prof. dr. W. van den Brink Prof. dr. P. Goossens K. Slager-Visscher,
Nadere informatieROM in de verslavingszorg
ROM in de verslavingszorg Seminar NETQ Healthcare: Innovatie in de Geestelijke Gezondheidszorg Utrecht, 9 juni 2009 Suzan Oudejans, Arkin Academy AIAR Proefschrift Resultaten meten Resultaten van de zorg
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatiePijn na CVA. Erik Scherder Afdeling Klinische Neuropsychologie Vrije Universiteit Amsterdam
Pijn na CVA Erik Scherder Afdeling Klinische Neuropsychologie Vrije Universiteit Amsterdam Sensori-discriminatieve aspecten Lateral pain system Medial pain system Medial pain system Cogn. evaluat. aspecten
Nadere informatieDe overgang van stepped care naar personalized care bij de combinatie van lichamelijke en psychische klachten
De overgang van stepped care naar personalized care bij de combinatie van lichamelijke en psychische klachten Dr. Jonna van Eck van der Sluijs Psychiater en senior onderzoeker Symposium Personalized medicine:
Nadere informatiePOH-GGZ, Jim van Os
Het nut van specialisatie? POH-GGZ, 02-02-2017 Jim van Os Nee het is depressie..ander zorgpad Nee het is psychose..ander zorgpad Nee het is verslaving.ander zorgpad Nee het is persoonlijkheid.ander zorgpad
Nadere informatieWhen things are getting out of hand: Prevalence, assessment, and treatment of substance use disorder(s) and violent behavior Kraanen, F.L.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) When things are getting out of hand: Prevalence, assessment, and treatment of substance use disorder(s) and violent behavior Kraanen, F.L. Link to publication Citation
Nadere informatieKaren J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Nadere informatieLECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose
LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose Symposium onderzoeksresultaten 2017 Sonja Kuipers, MSc MSW RN PhD-Student Zonder
Nadere informatieType Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?
Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla
Nadere informatieOnderzoek naar werkzaamheid schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid
Onderzoek naar werkzaamheid schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid presentatie ESPRi Symposium 26-11-2015 Michiel Boog, klinisch psycholoog, psychotherapeut Titel:
Nadere informatieMIDDELENGERELATEERDE en VERSLAVINGSSTOORNISSEN. Dr. Marie-Catherine Monté en Dr. Marieke Waignein
MIDDELENGERELATEERDE en VERSLAVINGSSTOORNISSEN Dr. Marie-Catherine Monté en Dr. Marieke Waignein 28 november 2014 Middelengerelateerde problematiek 1. Algemeen A. Middelengebruik in België B. Gevolgen:
Nadere informatieInhoud. Hoofdstuk 4 Screening en diagnostiek bij volwassenen 71 1 Inleiding 71 2 Screening bij volwassenen 72 3 Diagnostiek bij volwassenen 74
Inhoud Hoofdstuk 1 Algemene inleiding 11 1 Kenmerken en classificatiecriteria van bipolaire stoornissen 11 2 Epidemiologie 12 3 Differentiële diagnostiek 13 4 Comorbiditeit 13 5 Beloop 16 6 Diagnostiek
Nadere informatieDUURZAME IMPLEMENTATIE: DAT WERKT! Leonieke Boendermaker Lectoraat Implementatie in de Jeugdzorg
DUURZAME IMPLEMENTATIE: DAT WERKT! Leonieke Boendermaker Lectoraat Implementatie in de Jeugdzorg 1 Modules & zorgprogramma s Vraaggericht Kwaliteit Effectiviteit Evidence based werken Professionalisering
Nadere informatieBehandelprogramma psychiatrie en verslaving
Behandelprogramma psychiatrie en verslaving Keuze voor beheerst gebruik Egbert Meeter, 28-5-2013 Hoe begon het De eerste vergadering 21-07-2010 Bronnen Bronnen Bronnen Bronnen Inhoud Veiligiheid Toetsing
Nadere informatieIs geheugenwinst te behalen? De Effectiviteit van de Online Geheugentraining Geheugen onder Controle bij Ouderen met.
Is geheugenwinst te behalen? De Effectiviteit van de Online Geheugentraining Geheugen onder Controle bij Ouderen met Geheugenklachten Een Gerandomiseerd Gecontroleerd Onderzoek Is memory gain possible?
Nadere informatieVerschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten
Verschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten Difference in Perception about Parenting between Parents and Adolescents and Alcohol Use of Adolescents
Nadere informatieTerugvalpreventie bij anorexia nervosa
Terugvalpreventie bij anorexia nervosa Tamara Berends, Verpleegkundig Specialist GGZ Altrecht Eetstoornissen Rintveld Lectoraat Zorg & Innovatie in de Psychiatrie Utrecht Research Group Eating disorders
Nadere informatieMultidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines
Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines Februari 2018 Vincent Hendriks Peter Blanken Esther Croes Gerard Schippers Arnt
Nadere informatieEen hoogwaardige GGz in de vaart der volkeren
Een hoogwaardige GGz in de vaart der volkeren Aart Schene Hoogleraar Psychiatrie Radboud umc, Nijmegen Artikelen Neurowetenschappen - 1973-2012 - 2010 2000 1990 Translational Research Basic Animal Research
Nadere informatieStudie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling
Evidence tabel middelenmisbruik bij depressie of depressieve klachten in kinderen en adolescenten Auteurs, Findling et al., 2009 onderzoek; 8 34 poliklinische patiënten (12-17 jaar) met major depressive
Nadere informatieParamedisch OnderzoekCentrum
IMPLEMENTATIE: welke weg? Prof.dr. Rob Oostendorp Dr. Michel Wensing Prof.dr. Richard Grol Implementatie Kenmerken implementatie (ZON, 1997; Gezondheidsraad, 2000). Procesmatige en planmatige invoering.
Nadere informatie(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1
(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 Psychologische Inflexibiliteit bij Kinderen: Invloed op de Relatie tussen en de Samenhang met Gepest worden en (Sociale) Angst Psychological
Nadere informatieDepressie na een hartinfarct en risico op nieuwe hartklachten
Depressie na een hartinfarct en risico op nieuwe hartklachten Marij Zuidersma Promotoren: Peter de Jonge, Johan Ormel, Henk Jan Conradi Interdisciplinary center for psychiatric epidemiology University
Nadere informatieMindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht
Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht Flip Kolthoff, psychiater Radboud Universitair Centrum voor Mindfulness, GGZ Noord-Holland-Noord Flip Kolthoff, VUmc, 20-01-2012 1 Inleiding Flip Kolthoff,
Nadere informatieCongres 01-04-2009. lex pull 23-03-2009 1
ADHD EN VERSLAVING Congres 01-04-2009 lex pull 23-03-2009 1 ADHD EN VERSLAVING PREVALENTIE VERKLARINGSMODELLEN DIAGNOSTIEK BEHANDELING lex pull 23-03-2009 2 prevalentie 8-Tal studies SUD bij ADHD: Life-time
Nadere informatieOseltamivir. Herjan Bavelaar AIOS MMB
Oseltamivir Herjan Bavelaar AIOS MMB Inhoudsopgave à Introduc5e à Globaal overzicht evidence algemene popula5e à IC- specifieke literatuur à Conclusie/ discussie Introduc5e Influenza Familie: Orthomyxoviridae
Nadere informatieGedrag en gezondheid
Gedrag en gezondheid Schroeder, S.A. Effect of healthy lifestyle Willett (2002). Science, 296, p696. BACKGROUND: Self-management interventions improve various outcomes for many chronic diseases. The definite
Nadere informatieProcess Mining and audit support within financial services. KPMG IT Advisory 18 June 2014
Process Mining and audit support within financial services KPMG IT Advisory 18 June 2014 Agenda INTRODUCTION APPROACH 3 CASE STUDIES LEASONS LEARNED 1 APPROACH Process Mining Approach Five step program
Nadere informatieMIDDELENGEBRUIK BIJ MENSEN MET EEN LICHTE VERSTANDELIJKE BEPERKING
MIDDELENGEBRUIK BIJ MENSEN MET EEN LICHTE VERSTANDELIJKE BEPERKING Joanne E.L. VanDerNagel 1,2,3, Marion Kiewik 1,3, Marike Van Dijk 1,2, Robert Didden 4, Jan K. Buitelaar 5, Cor A.J. de Jong 1 In C. A.
Nadere informatieEffecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1. Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van
Effecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1 Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van Fysieke Activiteit bij Ouderen Main Effects and Mediators of a
Nadere informatie