Effectiviteit van baclofen bij alcoholverslaving

Transcriptie

1 Effectiviteit van baclofen bij alcoholverslaving MSc Esther Beraha Dr. Elske Salemink Dr. Anneke Goudriaan Dr. Bram Bakker Prof. Dr. Wim van den Brink Prof. Dr. Reinout Wiers Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam

2 Inhoud Achtergrond en doel van studie Studie opzet Cognitieve vertekeningen Hypotheses Verdere studies

3 Achtergrond Placebo gecontroleerde studies vonden een vermindering van alcoholgebruik en craving door lage doseringen van baclofen (30 mg/dag) (Addolorato et al., 2002, 2006) Twee case studies beschrijven een complete inhibitie van craving met zeer hoge doseringen (270 mg/dag) (Ameisen, 2005; Bucknam, 2007)

4 Verhaal van patiënt ik ben niet langer een perfectionist en een controle freak ik ben makkelijker in de omgang en niet de hele dag gespannen ik kan mooie gebeurtenissen nu binnen laten komen en er intens van genieten ik raak niet meer in paniek Ik ervaar geen craving meer ik voel me eindelijk in balans en compleet

5 Doel 1)Testen van de effectiviteit van hoge doseringen van baclofen voor de behandeling van alcoholverslaving 2) Onderzoeken van factoren die het behandelingssucces kunnen voorspellen - Familiegeschiedenis en leeftijd - Genetisch aanleg - Negatieve emoties - Motieven om te drinken - Impliciete processen

6 Baclofen en negatief affect Hoge comorbiditeit tussen angst en depressie en alcoholverslaving (Grant et al., 2004) Ameisen: Chronic anxiety had long preceded my alcoholism. I used alcohol as a tranquilizer until it became an addiction Baclofen bij de behandeling van angststoornissen (Breslow et al., 1989; Drake et al., 2003) Eerdere studies laten zien dat Baclofen angst en depressie vermindert (Kripitsky et al., 1993; Addolorato et al., 2002)

7 Relevantie Vinden van succesvolle aanvullende behandeling Nieuwe kennis over farmacologische behandeling naast psychosociale behandeling Voorspellen van behandelingssucces Langere termijn doelen: welke dosis werkt en voor welke patiënten werkt het? gericht gebruik van farmacologische behandelingen in combinatie met andere therapieën

8 Studie opzet ( design ) N = 250 patiënten met alcoholafhankelijkheid -100 medium hoge dosis (90,120 of 150 mg), -50 lage dosis (30 mg), -50 placebo, -50 geen medicatie Duur: 18 weken Eerste 4 weken in kliniek daarna thuis Verhoging van medicatie tijdens eerste 6 weken

9 Verhoging medicatie

10 Metingen 3 Testmomenten Genetisch onderzoek Vragenlijsten (alcoholgebruik, craving, angst, depressie, motieven, persoonlijkheid,..) Computertaken om impliciete processen te meten Follow-up na 6, 9 en 12 maanden Belangrijkste uitkomstmaat: Aantal dagen abstinent van alcohol

11 Hypotheses 1) - Baclofen groep meer dagen abstinent dan placebo groep - Hoge dosering van baclofen effectiever dan lage dosering 2) - Sterker effect bij patiënten met hoog angstniveau en depressie, coping motieven, familiegeschiedenis en drager van bvb. Taq A1/B1 allel van DRD2 gen - Sterker effect bij patiënten met sterkere door negatief affect geïnduceerde cognitieve vertekeningen ( cognitive biases )

12 Cognitieve vertekeningen (biases) Automatische informatieverwerking wordt vertekend door verslaving 1) Aandachtsbias: Selectieve aandacht voor alcohol stimuli DPT (Schoenmakers et al., 2008) 2) Toenaderingsbias: Automatische toenaderingsreactie door alcohol stimuli AAT (Wiers et al., 2009) 3) Affectieve associaties: Automatische activering van geheugenassociaties door alcohol stimuli BIAT (Wiers et al., 2002)

13 1) Dot Probe Task (DPT).. X 1 pixel 2 pixels

14 .. 1 pixel 2 pixels

15 . X 1 pixel 2 pixels

16 . 1 pixel 2 pixels

17 Pilot studie Doel: Onderzoeken van cognitieve biases en negatieve emoties 2 groepen: Negatief of neutraal verhaal voorafgaand aan de computertaken

18 Verwachtingen impliciete maten Patiënten die negatieve stemmingsinductie krijgen laten sterkere cognitieve vertekeningen zien Deze patiënten hebben meer baat bij behandeling met baclofen Vermindering van cognitieve vertekeningen door baclofen

19 Verdere studies Effectiviteit van baclofen bij - GHB verslaving - cocaïne verslaving Veranderingen van hersenactiviteit door baclofen fmri