JAARVERSLAG Het jaar belicht. Noorderpoort versterkt de regio

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "JAARVERSLAG Het jaar belicht. Noorderpoort versterkt de regio"

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2017 Het jaar belicht 1 Noorderpoort versterkt de regio

2 INHOUDSOPGAVE BESTUURSVERSLAG De Inhoudsopgave, symbolen rechtsonder en lichtblauwe teksten zijn aanklikbaar. Leeswijzer 4 Voorwoord College van Bestuur 5 1. Algemeen Noorderpoort Organisatiestructuur 6 Organogram 6 Juridische structuur Governance-code Raad van Toezicht Ondernemingsraad Centrale Studentenraad Strategie en Beleid Strategisch Beleid Noorderpoort Stakeholderbetrokkenheid Samenwerkingsverbanden Noorderpoort Duurzaam Voortgang realisatie doelstellingen Strategisch Beleid Speerpunt 1: Persoonlijke talentontwikkeling en voorbereiding op beroep, vakmanschap en rol in samenleving Toelatingsbeleid Taal en Rekenen Keuzedelen Examinering Speerpunt 2: Vernieuwend en praktijkgericht opleidingsaanbod Speerpunt 3: Professionele medewerkers begeleiden ontwikkeling tot succesvol beroepsbeoefenaar Cijfers en Resultaten Resultaten 35 Jaar- en diplomaresultaat 35 Voortijdig School Verlaten 36 Studenttevredenheid Kwaliteitsborging 37 Verklaring bevoegd gezag 37 Audits 37 Inspectieonderzoeken 38 Klachten Kerncijfers studenten Kerncijfers medewerkers Huisvesting en diverse Noorderpoortprojecten Huisvesting Diverse Noorderpoortprojecten Financiën Inleiding Financiële indicatoren Treasurybeleid Helderheid Specifieke regelingen Continuïteitsparagraaf 62 Bijlagen 68 Nevenfuncties en bezoldiging College van Bestuur en Raad van Toezicht 68 Overzicht besproken onderwerpen Ondernemingsraad 71 Beheersing uitkeringen na ontslag 72 Jaarrekening Lijst met afkortingen 108 Colofon 109 2

3 Noorderpoort in cijfers Aantal studenten Telling Totaal Jaar- & diplomaresultaat vs landelijk Medewerkers Per personeelscatagorie (peildatum ) Totaal Diplomaresultaat Noorderpoort 75,5% Onderwijzend personeel Management Diplomaresultaat landelijk 74,5% Onderwijsondersteunend personeel Algemeen ondersteunend en beheerspersoneel Jaarresultaat Noorderpoort 73,1% 56% Jaarresultaat landelijk 73,0% 5% 28% 11% Rapportcijfers 2017 Resultaten inspectieonderzoek Onderzoek op bestuursniveau BBL BOL-vt Educatie 6.9 Docenten 6.6 School 6.7 Opleiding Kwaliteitszorg- en ambitie Financieel beheer Goed Voldoende Noorderpoort versterkt de regio Merkwaarden Trots, Echt Gronings en met Elan 3

4 Leeswijzer Voor u ligt het jaarverslag 2017 van Noorderpoort. Via dit jaarverslag informeert Noorderpoort zowel externe stakeholders (zoals het Ministerie van OCW, de Inspectie van het Onderwijs, ouders, gemeenten uit de regio, aanleverend en afnemend onderwijs, bedrijven en instellingen) als interne stakeholders (medewerkers en studenten) over de belangrijkste ontwikkelingen van het afgelopen jaar. Het jaarverslag is onder verantwoordelijkheid van het College van Bestuur van Noorderpoort geschreven en blikt terug op de activiteiten en behaalde resultaten van 2017 in vergelijking met de vooraf gestelde doelen. Deze evaluatie biedt daarmee input voor de plannen voor de komende periode. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de opbouw van het jaarverslag. Daarbij is tevens aangegeven welke onderwerpen voor de diverse stakeholders van belang zijn. Hoofdstuk: Thema s die o.a. in het hoofdstuk aan bod komen: 1. Algemeen - Organisatiestructuur - Raad van Toezicht - Medezeggenschap 2. Strategie en beleid - Strategisch beleid Noorderpoort - Stakeholderbetrokkenheid - Samenwerkingsverbanden - Noorderpoort Duurzaam Voor welke stakeholders? Bestuurlijk Toezicht Ouders Intern (student/medewerker) Bestuurlijk Onderwijsveld Beroepenveld Toezicht Ouders Intern (student/medewerker) 3. Voortgang realisatie doelstellingen Strategisch Beleid - Voortgang Strategisch Beleid - Toelatingsbeleid - Keuzedelen - Examinering Bestuurlijk Onderwijsveld Beroepenveld Toezicht Ouders Intern (student/medewerker) Ouders 4. Cijfers en resultaten - Resultaten: o.a. VSV, studenttevredenheid - Kwaliteitsborging - Kerncijfers studenten - Kerncijfers medewerkers Bestuurlijk Toezicht Ouders Intern (student/medewerker) 5. Huisvesting en Noorderpoortprojecten - o.a. Huisvesting Bestuurlijk Toezicht Ouders Intern (student/medewerker) 6. Financiën - Financiële cijfers - Treasurybeleid 7. Continuïteitsparagraaf - Meerjarenprognose Noorderpoort - Risicomanagement 8. Bijlagen - Nevenfuncties College van Bestuur en Raad van Toezicht - Jaarrekening 2017 Bestuurlijk Toezicht Bestuurlijk Toezicht Bestuurlijk Toezicht In de bijlage vindt u een lijst met veel voorkomende afkortingen. Wilt u reageren op het Noorderpoort-jaarverslag 2017? U vindt onze contactgegevens aan het einde van dit jaarverslag. 4

5 Voorwoord Eind 2017 is Noorderpoort alweer anderhalf jaar onderweg met de familie Bodewes, het Groningse Noorderpoortgezin dat model staat voor ons Strategisch Plan Op naar 2020! Het beste uit Groningen halen.... We blijven het succes van studenten vooropstellen om te zorgen dat ze met vertrouwen aan het werk gaan of een vervolgstudie oppakken. Met de beweging Team aan Zet en de teamambitieplannen zijn we een nieuwe route ingeslagen om vorm te geven aan de doelstellingen uit het Strategisch Plan. Veel teams zetten in op extra scholing, excellentie en het samen verder bouwen aan goed onderwijs. De ondersteunende diensten werken toe naar een optimale inrichting van hun dienstverlening, zodat het onderwijs nog beter wordt, scholen passend ondersteund worden en er meer aandacht is voor studenten. Ook blijft Noorderpoort inzetten op een hechte en duurzame samenwerking met bedrijven en instellingen. Een mooi voorbeeld is het ZorgThuis, waarin Noorderpoort samenwerkt met maar liefst 28 partners uit de regio. Daarnaast willen we in het kader van leven lang ontwikkelen een langdurige relatie aangaan met onze oud-studenten, zodat zij ook in de toekomst van ons scholingsaanbod gebruik kunnen blijven maken. Naast de hierboven genoemde ontwikkelingen waren in 2017 de practoraten Burgerschap, Automotive en Zorgtechnologie, het programma Noorderpoort duurzaam, het project blended en hybride leren en de start van de bouw van het Sportcentrum Europapark in Groningen belangrijke thema s voor Noorderpoort. Verder zijn we trots op de goede uitkomsten van het inspectieonderzoek. Dit betekent dat onze studenten onderwijs van goede kwaliteit krijgen. Noorderpoort heeft de beoordeling goed voor kwaliteitsborging weten te behouden sinds het vorige inspectieonderzoek in Daarnaast haalde de opleiding Verzorgende-IG het hoogst haalbare resultaat goed op de kwaliteitsgebieden. We bedanken alle medewerkers en betrokkenen bij Noorderpoort voor hun inzet afgelopen jaar. Met elkaar zetten we het succes van onze studenten voorop! De basis van dit jaarverslag is de beschrijving van de voortgang ten aanzien van onze Strategisch Plan-doelstellingen. Bovengenoemde highlights voor 2017 zijn hierbij expliciet aangegeven. Wij wensen u veel leesplezier! Naast het jaarverslag en de jaarrekening vindt u in het jaarbeeld een meer visuele weergave van diverse bijzondere en mooie gebeurtenissen binnen Noorderpoort. College van Bestuur Noorderpoort Rob Schuur en Wim van de Pol 5

6 1 ALGEMEEN 1.1 Noorderpoort Noorderpoort is een regionaal opleidingscentrum (ROC) op algemeen bijzondere grondslag in de provincie Groningen en de gemeente Assen. Noorderpoort bestaat uit 15 verschillende scholen, verspreid over het gehele werkgebied en telt bijna studenten, jaarlijks cursisten en zo n medewerkers. Het onderwijs wordt verzorgd door 50 teams. Noorderpoort biedt: reguliere middelbare beroepsopleidingen (mbo: Entreeopleidingen en niveau 2 t/m 4); - contractonderwijs (na-, bij- en omscholing op mbo-niveau); - educatie- en inburgeringstrajecten. Business & Administratie Technologie & Ict Gastvrijheid & Toerisme Kunst & Multimedia Automotive & Logistiek Gezondheidszorg & Welzijn Gezondheidszorg Assen Laboratorium- & Procestechniek Energy & Maritime Beroepsonderwijs Appingedam Beroepsonderwijs Veendam Beroepsonderwijs Stadskanaal Entree & Educatie Lucia Marthas Institute for Performing Arts Campus Winschoten Leek Winsum Groningen De scholen van Noorderpoort Delfzijl Appingedam Hoogezand Winschoten Veendam Assen Stadskanaal 1.2 Organisatiestructuur Organogram In het bijgevoegde organogram wordt de organisatiestructuur van Noorderpoort weergegeven. Het College van Bestuur bestuurt de organisatie en legt hierover verantwoording af aan de Raad van Toezicht. Elke school wordt aangestuurd door een schooldirecteur en bestaat uit één of meerdere onderwijsteams onder leiding van een teammanager. In hoofdstuk 4 is meer informatie te vinden over o.a. het aantal studenten en medewerkers per school. De scholen en het College van Bestuur worden ondersteund door de diensten Onderwijs, Kwaliteitszorg en Innovatie, HRM, Studentendienstverlening, Facilities, Marketing & Communicatie, Financieel Economische Zaken, de Bestuursdienst (inclusief Planning & Control en Informatiemanagement) en het projectbureau Huisvesting. Noorderpoort heeft een Ondernemingsraad, een Studentenraad en ad-hoc Noorderpoort-adviesraden. Raad van Toezicht Organogram Noorderpoort College van Bestuur Centrale Studentenraad Ondernemingsraad Bestuursdienst HRM Noorderpoort Academie Financieel Economische Zaken Studentzaken Personeelsbeheer Financiële administratie Bekostigings- en projectadministratie Controlling Inkoop Studentendienstverlening Marketing & Communicatie Onderwijs, Kwaliteitszorg en Innovatie Projectbureau Huisvesting Facilities Business & Administratie Gezondheidszorg & Welzijn Beroepsonderwijs Veendam Technologie & Ict Gezondheidszorg Assen Beroepsonderwijs Stadskanaal Gastvrijheid & Toerisme Laboratorium- & Procestechniek Entree & Educatie Kunst & Multimedia Energy & Maritime Lucia Marthas Institute for Performing Arts 6 Automotive & Logistiek Beroepsonderwijs Appingedam Campus Winschoten

7 1 Juridische structuur De statutaire naam van Noorderpoort is Stichting Noorderpoort. Zoals uit de naam blijkt, is de rechtsvorm een stichting. Noorderpoort is de verkorte naam. Noorderpoort is gevestigd te Groningen en wordt bestuurd door een tweehoofdig College van Bestuur. Het toezicht wordt uitgeoefend door de Raad van Toezicht bestaande uit zeven personen. Gelieerde rechtspersoon Noorderpoort Flex B.V. is een aan Noorderpoort gelieerde rechtspersoon, te beschouwen als dochter van Noorderpoort. Noorderpoort is dan ook 100% aandeelhouder. De vestigingsplaats is Groningen. In Noorderpoort Flex B.V. worden bepaalde medewerkers met een tijdelijk contract ondergebracht. Hun arbeidsvoorwaarden zijn grotendeels gelijk aan die van Noorderpoortmedewerkers. Het geheel van de twee rechtspersonen is te beschouwen als een fiscale eenheid. 1.3 Governance-code In 2014 is de Branchecode goed bestuur in het mbo ingegaan. Deze code bevat principes en uitgangspunten, verantwoordelijkheden van colleges van bestuur, aanbevelingen aan raden van toezicht en afspraken over monitoring, evaluatie, handhaving en klachten. Noorderpoort past de aanbevelingen aan de Raad van Toezicht en de verantwoordelijkheden van het College van Bestuur toe. Diverse voorbeelden hiervan zijn terug te vinden in dit jaarverslag zoals de beoordeling van het functioneren van het College van Bestuur (zie hoofdstuk 1.4) en de vermelding van de nevenfuncties en honorering van de leden van het College van Bestuur en de Raad van Toezicht (zie bijlage). Daarnaast zijn op de website (noorderpoort.nl/over-noorderpoort/ regelgeving/) alle regelingen en reglementen met betrekking tot Governance te vinden die Noorderpoort naleeft. Jaarlijks worden de afspraken uit de Branchecode aan de hand van een checklist langsgelopen om te bepalen in hoeverre Noorderpoort hieraan voldoet. Hieronder volgt een overzicht van de ontwikkelingen in 2017: De aanbesteding van de accountantsdienst is in de Raad van Toezicht vergadering van april 2017 gegund aan PWC-accountants. Daarnaast is het Treasurystatuut Noorderpoort 2017 goedgekeurd. Deze is aangepast aan de gewijzigde wetgeving. Naar aanleiding van de jaarlijkse checklist branchecode is in de Raad van Toezicht vergadering van juni 2017 afgesproken dat het toezichtkader van de Raad van Toezicht wordt geactualiseerd. In oktober 2017 heeft de Raad van Toezicht de statutenwijziging geaccordeerd en is, in lijn met het Strategisch plan , het nieuwe beoordelingskader van het College van Bestuur vastgesteld. 1.4 Raad van Toezicht Samenstelling In 2017 bestond de Raad van Toezicht uit de volgende personen: Dhr. P.M. de Bruijne (voorzitter) Dhr. P.E. Wagner (vice-voorzitter) Mevr. G.E. Hommes-Medendorp Mevr. L.J. de Jong Mevr. M.P.C. van der Werf Dhr. C.G. Zijderveld Dhr. R.J.M. Zwarter 7

8 1 Vergaderingen en bijeenkomsten De Raad van Toezicht kent o.a. de volgende overlegmomenten: - Raad van Toezicht-overleg in aanwezigheid van het College van Bestuur, 6 keer per jaar; - Jaarlijks beoordelingsgesprek met de leden van het College van Bestuur; - Jaarlijks overleg met de Ondernemingsraad (tweemaal) en de Centrale Studentenraad (eenmaal); - Bijeenkomsten van de commissie Control, de commissie Bestuurszaken en de Onderwijscommissie die onderwerpen voorbereiden ter bespreking in de voltallige Raad van Toezicht (zie ook hieronder); - Werkbezoeken aan scholen en teams; - Jaarlijkse bijeenkomst met schooldirecteuren; - Bijwonen van diverse activiteiten waaronder de Noorderpoort Jaarprijs en de Noorderpoort onderwijsconferentie in oktober Belangrijkste thema s Raad van Toezicht Het afgelopen jaar besteedde de Raad van Toezicht in het bijzonder aandacht aan: - de begroting 2017, de jaarrekening 2016, het accountantsverslag 2016 en het jaarverslag 2016; - de bestuursrapportages (voorjaar en najaar 2017); - de ontwikkeling van studentenaantallen (verschillende vergaderingen); - het volgen van de realisatie van het Strategisch Plan Noorderpoort ; - de teamambitieplannen onderwijsteams (4-jarig); - de bespreking van klachten en incidenten; - de gunning van accountantsdiensten (PwC); - werkbezoeken Beroepsonderwijs Veendam, Campus Winschoten en Business en Administratie; - het bespreken van de hoofdlijnen begroting 2018 in het kader van de wet Versterking bestuurskracht onderwijsinstellingen ; - themabijeenkomsten Nieuwe Kwalificatiestructuur en Excellentie-programma ; - de resultaten van het Studenttevredenheidsonderzoek en uitkomsten BPV-monitor (Beroepspraktijkvorming); - de goedkeuring aanpassing klokkenluidersregeling (in het kader van nieuwe wetgeving); - de voortgang van het Integraal Kwaliteitsplan en het BPV-plan; - de actualisatie van het huisvestingsplan, mede in relatie tot bevingsproblematiek Groningen en de ontwikkelingen rondom het Sportcentrum Europapark; - de WNT-2 (Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector) en de (jaarlijkse) consequenties daarvan voor Noorderpoort; - de prestatieafspraken College van Bestuur bij de eerste en tweede bestuursrapportage; - de evaluatie van de Raad van Toezicht; - de managementsamenvatting audits en resultaten audit bij de dienst Facilities; - stakeholderbezoeken door het College van Bestuur; - compliance aan de branchecode goed bestuur MBO en actualisering van het treasurystatuut. Het vernieuwde beoordelingskader is vastgesteld. De statuten zijn gewijzigd (in het kader van zittingstermijnen en vacaturestellingen). Commissies Raad van Toezicht De Raad van Toezicht kent drie commissies die onderwerpen voorbereiden ter bespreking in de voltallige Raad van Toezicht: 1. Commissie Control (dhr. Wagner en dhr. Zijderveld). Deze commissie besprak de jaarrekening, de begroting en de managementletter en bereidde het gesprek met de accountant voor. Ook werd de update van het huisvestingsplan ( ) besproken, waarbij o.a. de consequenties van de aardbevingen in Groningen in relatie tot het Noorderpoort vastgoed aan de orde is gesteld. Daarnaast zijn de financiële benchmark MBO en het gunningsadvies aanbesteding accountant besproken. Verder heeft de commissie zich ervan vergewist dat de publieke middelen doelmatig zijn ingezet. 8

9 1 2. Commissie Bestuurszaken (dhr. de Bruijne, mevr. de Jong en dhr. Wagner). Deze commissie voerde de beoordelingsgesprekken met het College van Bestuur op basis van het toetsingskader voor de beoordeling van het College van Bestuur. Daarnaast is dit jaar de zelfevaluatie van de Raad van Toezicht voorbereid en uitgevoerd. 3. Onderwijscommissie (mevr. van der Werf, mevr. Hommes-Medendorp en dhr. Zwarter). Deze commissie ziet toe op de interne controle van de onderwijs- en examenkwaliteit, evenals de kwaliteitsborging. Dit jaar was er met name aandacht voor interne onderzoeken, inspectieonderzoeken, keuzedelen, de examenorganisatie, het visiedocument practoraten, internationaliseringsbeleid Noorderpoort, resultatenrapportage BPV en voortgangsrapportage kwaliteitsplan en het innovatieprogramma Blended- en Hybride leren. Beoordeling leden College van Bestuur Ook in 2017 evalueerde de Raad van Toezicht het functioneren van het College van Bestuur op het realiseren van prestatie-indicatoren en een zelfevaluatie. De resultaten vormden input voor het beoordelingsgesprek met de leden van het College van Bestuur. Tot slot De Raad van Toezicht spreekt haar waardering uit voor de inzet van het College van Bestuur en de medewerkers over het afgelopen jaar. Binnen Noorderpoort zijn ook in 2017 goede vorderingen gemaakt onder andere op het gebied van het verbeteren van de onderwijs- en examenkwaliteit. De Raad van Toezicht stelt tenslotte vast dat in 2017, inzake de aangeboden informatie, voorstellen en de besluitvorming op belangrijke onderwerpen, door het College van Bestuur steeds grote zorgvuldigheid is betracht. De nevenfuncties en de gegevens over de honorering van de leden van de Raad van Toezicht zijn opgenomen in de bijlage van dit jaarverslag. 1.5 Ondernemingsraad De Ondernemingsraad bestond in 2017 uit de volgende personen: Naam Functie School/dienst René van der Heijden Voorzitter en lid dagelijks bestuur (tot 1 augustus 2017) Business & Administratie Rob Prins Voorzitter (vanaf 1 augustus 2017), lid dagelijks bestuur Automotive & Logistiek Rob van der Horst Plaatsvervangend voorzitter, secretaris, Automotive & Logistiek lid dagelijks bestuur Ypke Huisman Plaatsvervangend voorzitter, penningmeester, Entree, Educatie en lid dagelijks bestuur Studentendienstverlening Wimjan Rietdijk Lid dagelijks bestuur Dienst Facilities Iebe Bouma Lid (vanaf 1 september 2017) Automotive & Logistiek Nico Bruns Plaatsvervangend voorzitter en lid dagelijks bestuur Bestuursdienst (tot 1 augustus 2017) Margreet Jager Lid Entree, Educatie en Studentendienstverlening Astrid de Jong Lid Gezondheidszorg & Welzijn Roelf Kuipers Lid Beroepsonderwijs Stadskanaal Alie Lamein Lid (vanaf 1 oktober 2017) Beroepsonderwijs Stadskanaal Rob Mengerink Lid Automotive & Logistiek Estrelita Ranchor Lid Business & Administratie Wiebranda Snoeyer Lid Entree, Educatie en Studentendienstverlening Afke Verkooijen Lid Business & Administratie Didi de Vries Lid Gezondheidszorg & Welzijn Willy Wollerich Lid Beroepsonderwijs Stadskanaal De Ondernemingsraad heeft in 2017 afscheid genomen van twee ervaren en deskundige leden, René van der Heijden (tot 1 augustus voorzitter) en Nico Bruns (tot 1 augustus plaatsvervangend voorzitter). 9

10 1 Commissies De Ondernemingsraad heeft drie commissies ingesteld die de besluitvorming voorbereiden: - Onderwijs en Professioneel Statuut; - Personeelszorg en Organisatie; - Financiën. Daarnaast is er een vaste commissie Communicatie achterban, belast met het onderhouden en versterken van contacten met de achterban. Alle leden zijn lid van één van bovengenoemde voorbereidingscommissies, de commissies worden aangestuurd door een lid van het dagelijks bestuur. De besluitvorming vindt plaats in de plenaire vergadering van de Ondernemingsraad. Verder kende de Ondernemingsraad de volgende tijdelijke werkgroepen: - Ombudsman; - Slimmer werken. Voor de verkiezing van nieuwe onderdeelcommissies per 1 augustus 2017 is een kiescommissie ingesteld. Overleg Ondernemingsraad De voltallige Ondernemingsraad is in keer in vergadering bijeen geweest en heeft zeven keer overleg gevoerd met het College van Bestuur, twee keer met de Raad van Toezicht, twee keer met de Studentenraad en één keer met de bedrijfsarts. Tot slot heeft de Ondernemingsraad overleg gevoerd met de bonden, voorafgaand aan het jaarlijks overleg van het College van Bestuur met de bonden. De Ondernemingsraad is aangesloten bij het Platform Medezeggenschap BVE: in 2017 heeft een groot deel van de leden voor het eerst deelgenomen aan de tweedaagse van het Platform Medezeggenschap. Leden volgen ook scholing en nemen deel aan conferenties. Contact achterban Eén van de speerpunten van de Ondernemingsraad is het onderhouden van goede contacten met de achterban. Via nieuwsbrieven worden alle medewerkers op de hoogte gebracht van de activiteiten van de raad. Verder kent de Ondernemingsraad een inloopspreekuur voor medewerkers en zijn alle leden te benaderen op de locatie waar ze werkzaam zijn. De Ondernemingsraad heeft in 2017 een Dag van de medezeggenschap georganiseerd voor leden van de medezeggenschap (zowel medewerkers als studenten) en belangstellenden uit de organisatie. Deze keer in de vorm van workshops over begroting Noorderpoort en scholen, duurzame inzetbaarheid, arbobeleid, speelveld van de medezeggenschap en verdeling van het werk/team aan Zet. Besluiten Ondernemingsraad in Een belangrijk speerpunt van de Ondernemingsraad was het aanstellen van een ombudsman voor Noorderpoort. Hierin hebben het College van Bestuur, de Ondernemingsraad en Studentenraad samengewerkt. De ombudsman is eind 2017 benoemd. - Eind juli 2017 eindigde de zittingstermijn van de leden van de decentrale medezeggenschap. Er is een verkiezing georganiseerd en medio 2017 zijn de leden van tien onderdeelcommissies benoemd voor onbepaalde tijd. - De Ondernemingsraad ontvangt conform de Wet op de Ondernemingsraden jaarlijks terugkerende voorgenomen besluiten op de beleidsterreinen Onderwijs, Personeel, Organisatie en Financiën ter besluitvorming (instemming of advies). Daarnaast heeft de raad dit jaar de volgende voorgenomen besluiten behandeld: mobiliteitsbeleid Noorderpoort bereikbaar; bedrijfsregels onderwijslogistiek in het kader van slimmer werken; eigenrisicodrager voor de ziektewet; beleidsvisie internationalisering tot 2020; visiedocument practoraten Noorderpoort. In de bijlage van dit jaarverslag is een uitgebreider overzicht toegevoegd van de onderwerpen die in 2017 aan de orde zijn geweest. 10

11 1 De plannen voor 2018 In 2018 wil de Ondernemingsraad zich inzetten voor een goede omgangscultuur binnen Noorderpoort. De raad heeft instemmingsrecht op de hoofdlijnen van de begroting en zal in 2018 zijn invloed proactief aanwenden door het opstellen van een kaderbrief, waarin de inzet van de middelen in 2019 wordt afgebakend. Daarnaast start de voorbereiding voor de verkiezing van een nieuwe Ondernemingsraad en wordt er weer een Dag van de Medezeggenschap voor het management en leden van de medezeggenschap georganiseerd. 1.6 Centrale Studentenraad De Centrale Studentenraad is het vertegenwoordigende orgaan voor alle studenten van Noorderpoort. De raad beslist en adviseert mee over allerlei zaken zoals de kwaliteit van het onderwijs en de begeleiding of faciliteiten binnen het onderwijs. In 2017 bestond de Centrale Studentenraad uit de volgende leden: Naam School Iris van der Weide Voorzitter Kunst & Multimedia Jasper van Dorenmalen Secretaris Vicevoorzitter Business & Administratie Naomi Stacia Penningmeester X Gastvrijheid & Toerisme Job Stoit Vicevoorzitter Secretaris Kunst & Multimedia Sander van Huizen Lid dagelijks bestuur Voorzitter Campus Winschoten / Business & Administratie Redmar van der Deen X Penningmeester Technologie & Ict Kevin Wilhelm X Lid dagelijks bestuur Entree / Business & Administratie Marleen Prins X X ** Business & Administratie Kevin Barron X Kunst & Multimedia Lisette Cremers X X Beroepsonderwijs Stadskanaal Dionne Eeckhoudt X X Beroepsonderwijs Stadskanaal Diederik Bosman X * X ** Gezondheidszorg & Welzijn Sara Hasan X X ** Business & Administratie Nadine Nouwens X Gezondheidszorg & Welzijn Stephanie Schipper X ** Gezondheidszorg & Welzijn Maurice Krul X ** Campus Winschoten Laïs Wessemius X Business & Administratie Melanie Scheven X ** Beroepsonderwijs Stadskanaal Melinda Kraaijema X ** Entree Judith Toonen X ** Business & Administratie Daisy van der Veen X Campus Winschoten Axel Schrijver X * Technologie & Ict Patricya Eliëns X * Business & Administratie Omdat het jaarverslag het kalenderjaar 2017 betreft, zijn in bovenstaand overzicht zowel de leden van het schooljaar als opgenomen. * = tussentijds in dit schooljaar toegetreden ** = tussentijds in dit schooljaar afgetreden De Centrale Studentenraad wordt begeleid door een bestuursadviseur en heeft secretariële ondersteuning. In 2017 is de raad tien keer bijeen geweest, waarvan negen keer in aanwezigheid van het College van Bestuur. Daarnaast is twee keer vergaderd met de Raad van Toezicht en twee keer met de Ondernemingsraad. 11

12 1 In het afgelopen jaar zijn de volgende onderwerpen aan de orde geweest: Onderwerpen waarmee de CSR heeft ingestemd Afwijkingen wettelijke toelaatbaarheid voor het schooljaar Algemene voorwaarden en het invulblad Noorderpoort Onderwijsovereenkomst Verruiming begeleide onderwijstijd Onderwerpen waarop de CSR positief heeft geadviseerd Overige onderwerpen Instellen van een ombudsman Noorderpoort monitor 2017 (Studenttevredenheidsonderzoek) Geactualiseerde versie van Noorderpoort visie en kaderen keuzedelen 2.0 Addendum Noorderpoort beleidsplan moderne vreemde talen Stand van zaken en ontwikkeling van de keuzedelen Plan van aanpak CSR met speerpunten Projectvoorstellen (2x) van Business & Administratie inzake de verbetering van de aansluiting mbo-hbo Reglement gezamenlijke vergadering van de OR en CSR in het kader van het overleg over de hoofdlijnen van de begroting De hoofdlijnen van de begroting 2018 Vakantieregeling Erkennen van werk- en leerervaring (ST)OER startcohort 1 augustus 2017 Ervaringen met de frontoffice van Noorderpoort NoorderSport Student Volgsysteem en Electronische Leeromgeving De voorgestelde wijzigingen in de onderwijsovereenkomst Overeenkomst praktijkopdracht FeedMe (feedback-instrument voor docenten) Instroombeleid Beleidsvisie internationalisering Hoe gaat het in de BPV Bedrijfsregels onderwijslogistiek Ontwikkeling in Voortijdig Schoolverlaten (VSV) Kwaliteitsissues huisvesting (Pop Dijkemaweg Groningen) Inspectiebezoek Excellentie Strategisch huisvestingsplan Geweldsincident op de Pop Dijkemaweg Bestuursrapportages Noorderpoort (twee keer) CSR op de Noorderportal en in de social media Beveiliging Noorderportal Dienstverlening facilities Verder zijn de volgende activiteiten ontplooid: - De Centrale Studentenraad is het zittingsjaar begonnen met een tweedaagse. De organisatie en uitvoering hiervan hebben de leden vrijwel helemaal zelf ter hand genomen. - Jasper van Doremalen is in het schooljaar herkozen als lid van het landelijke JOBbestuur. - In het kader van de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017 is, samen met de Centrale Studentenraad, op een aantal locaties een politiek debat georganiseerd. - De raad heeft deelgenomen aan verschillende brainstormsessies en klankbordgroepen waaronder die van de nieuwe huisvesting voor Studenten Dienstverlening, Groningen bereikbaar, Noorderpoort Duurzaam, Blended learning en Team aan Zet. - De Centrale Studentenraad van Noorderpoort participeert in de landelijke Coalitie Studentenparticipatie, gericht op het verbeteren van (met name decentrale) medezeggenschap van studenten. 12

13 1 - De raad heeft deel uitgemaakt van de jury van de verkiezing voor de medewerker van het jaar. - In november 2017 heeft de raad deelgenomen aan de tweede Dag van de medezeggenschap Noorderpoort. - In het schooljaar is de raad overgegaan op papierloos vergaderen. - Op initiatief van de Centrale Studentenraad is op 23 november 2017 een eerste evenement georganiseerd van de studentenvereniging MBO STARK. 13

14 2 STRATEGIE EN BELEID 2.1 Strategisch beleid Noorderpoort Vanaf augustus 2016 is het Strategisch Plan van Noorderpoort Op naar 2020! Het beste uit Groningen halen van kracht. In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de missie, waarden en beleidsdoelen van Noorderpoort. Meer informatie over het Strategisch Plan en de onderwijsvisie van Noorderpoort is te vinden op onze website noorderpoort.nl/over-noorderpoort/. Missie Noorderpoort bereidt jongeren en volwassenen voor op hun rol in de samenleving en op het beroep van hun keuze, en wil hen blijven begeleiden tijdens hun loopbaan, zodanig dat zij zich verder ontplooien en kunnen bijdragen aan een duurzame samenleving. Het lemniscaat in het Noorderpoortlogo staat voor oneindig leren. Deze missie wordt zichtbaar in onze regio door de merkbelofte die wij doen: Noorderpoort versterkt de regio. Om deze merkbelofte na te komen, gaat Noorderpoort duurzame en intensieve verbindingen aan met medewerkers, studenten, regionale bedrijven, instellingen en overheden. Voor deze partijen willen wij een ontwikkelingspartner voor het leven zijn, op het gebied van beroepsvorming, loopbaan, onderwijs en kennis. Dit vanuit de overtuiging dat een langdurige bundeling van krachten Noordoost-Nederland verder helpt in haar ontwikkeling tot een sterke regio. Waarden Onze kernwaarde is Verbindingen die ertoe doen. In het verlengde hiervan kennen we vijf waarden, die vooral over onze werkwijze gaan: - Als medewerkers van Noorderpoort zijn we resultaatgericht (1) en nemen we onze verantwoordelijkheid (2), zodat onze omgeving weet wat zij aan ons heeft. - Wij stellen ons ondernemend (3) op, omdat we niet willen afwachten, maar het als onze verantwoordelijkheid beschouwen ontwikkelingen en problemen vóór te zijn. We doen dit met openheid en respect (4) voor iedereen. - Tenslotte geldt bij alles wat we doen zonder uitzondering: afspraak is afspraak (5). Deze waarden stáán. Zij kenmerken ons, maar tegelijkertijd onderscheiden ze Noorderpoort niet echt van andere ROC s. Het zijn categoriewaarden, die door vele andere onderwijsinstellingen worden nagestreefd. Daarom hebben we drie merkwaarden geformuleerd, die Noorderpoort karakteriseren en onderscheiden. Trots, Echt Gronings en Met Elan. Trots We zijn trots op wie we zijn en wat we kunnen. Zelfbewust in onze keuzes. We weten wat we willen en waar we goed in zijn; daarop richten we onze aandacht en energie. Echt Gronings Onze werkwijze is Gronings. Wij imiteren niemand, zijn authentiek, nuchter, ingetogen, oprecht en betrouwbaar. t Kon minder. Met Elan We kennen onze mogelijkheden. Die zijn groot, en die zetten wij graag in. Wij kunnen het verschil maken. In verbinding met onze omgeving zijn we tot grote dingen in staat. Daarom nemen we het voortouw om onze regio te versterken. 14

15 2 Een eigen identiteit In onze visie beschrijven we ons beeld van de toekomst van Noordoost-Nederland. Onze missie geeft aan wat we belangrijk vinden en waarvoor we ons inzetten. De waarden gaan over hoe wij ons werk doen. Tezamen geven visie, missie en waarden Noorderpoort een eigen identiteit. Onze identiteit geeft weer wie we zijn en waar we voor staan. Zij maakt duidelijk wat ons bindt en wat ons onderscheidt. Onze identiteit maakt het verschil. Zij geeft uiteindelijk de doorslag of studenten, medewerkers, bedrijven en overige externe partners kiezen voor Noorderpoort of voor een andere onderwijsinstelling. De identiteit van Noorderpoort komt tevens tot uiting in de Noorderpoort-huisstijl. Strategisch Plan Noorderpoort blijft het succes van de studenten vooropstellen met als doel dat ze met vertrouwen aan het werk gaan of een vervolgstudie oppakken en als weldenkende en evenwichtige burgers hun rol vervullen in onze soms ingewikkelde samenleving. Het Strategisch Plan bestaat uit twee onderdelen. Ten eerste het verhaal over Gronings Trots van de familie Bodewes, dat beschrijft waar Noorderpoort wil staan aan het einde van de strategisch planperiode. Deel twee is de onderlegger Het succes van de student voorop, waarin drie speerpunten zijn geformuleerd: Speerpunt 1 Speerpunt 2 Speerpunt 3 Ik ontwikkel mijn persoonlijke talent en bereid mij voor op mijn beroep, vakmanschap en rol in de samenleving. Als jongere en volwassene kan ik uit een vernieuwend en praktijkgericht opleidingsaanbod kiezen. Professionele medewerkers begeleiden mij bij mijn ontwikkeling tot succesvol beroepsbeoefenaar. Onder elk speerpunt vallen drie thema s, die vervolgens zijn uitgewerkt in zowel richtinggevende als concrete doelstellingen. Noorderpoort heeft ervoor gekozen om de thema s Professionalisering, Beroepspraktijkvorming en Excellentie uit het Integraal Kwaliteitsplan op te nemen in het Strategisch Plan. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de speerpunten en thema s waar Noorderpoort zich de komende jaren op richt. In hoofdstuk 3 wordt per doelstelling weergegeven wat de bereikte resultaten zijn voor Onderlegger: Het Succes van de Student voorop 15

16 2 2.2 Stakeholderbetrokkenheid Zoals in onze doelstellingen is opgenomen, wil Noorderpoort een organisatie zijn die midden in de samenleving staat en de regio wil versterken. Noorderpoort wil het onderwijsaanbod optimaal afstemmen op de behoeften en mogelijkheden in de regio. De verschillende typen stakeholders en hun belangen variëren sterk. De laatste jaren benadert Noorderpoort haar stakeholders op systematische wijze in een horizontale dialoog. Dit gebeurt enerzijds door stakeholders te informeren en anderzijds door hen te consulteren en/of mee te laten beslissen over bepaalde onderwerpen. In 2017 zijn o.a. de volgende stakeholderactiviteiten uitgevoerd: - Het College van Bestuur heeft wekelijks bezoeken afgelegd bij een veelheid aan relevante stakeholders (bedrijven, instellingen, gemeenten, scholen). - Begin 2017 is besloten om de stakeholderbezoeken te richten op de strategische doelstellingen internationale stages en een leven lang leren. Daartoe is een inventarisatie gedaan onder schooldirecteuren wat op dit gebied al gebeurt tussen stakeholders en de scholen. - In april 2017 was er, voorafgaand aan de uitreiking van de Noorderpoortjaarprijs, een bijeenkomst met stakeholders over het thema Een leven lang leren. Hier is een vijftal stellingen besproken, over om- en bijscholing, informeel leren, ontwikkelrekening (budget voor medewerkers voor bijscholing), BBL en commerciële en functiegerichte trainingen. Naast bovengenoemde externe contacten bezoekt het College van Bestuur elk jaar alle onderwijsteams en ondersteunende diensten. De teambezoeken stonden in 2017 vooral in het teken van Team aan Zet en de kwaliteitsborging door middel van het teamambitieplan. Daarnaast is er vanuit de scholen veelvuldig contact met bedrijven en instellingen uit de branche en andere scholen uit de regio. In sommige branches is dit georganiseerd aan de hand van bedrijfstakgroepen, netwerkorganisaties of adviesraden. Er vindt een actieve dialoog plaats zowel intern met studenten als extern met verschillende partijen die bij het onderwijs betrokken zijn. Hierdoor wordt het aanbod van opleidingen zo goed mogelijk afgestemd op de ontwikkelingen in het werkveld en op de behoeftes van studenten en bedrijven uit de regio. 2.3 Samenwerkingsverbanden Om maximaal aan te sluiten bij ontwikkelingen in het werkveld gaat Noorderpoort duurzame en intensieve verbindingen aan met regionale bedrijven en instellingen. Dit vanuit de overtuiging dat een langdurige bundeling van krachten Noordoost-Nederland verder helpt in haar ontwikkeling tot een sterke regio. Hieronder volgt een overzicht van samenwerkingsverbanden die Noorderpoort in 2017 is aangegaan: - In juni 2017 hebben diverse Noordelijke truckdealers, brancheorganisatie Bovag en Noorderpoort hun handtekening gezet onder het convenant Truck Academy. De Truck Academy streeft naar toponderwijs en naar een verbetering van de samenwerking tussen het beroepsonderwijs en de praktijk. Deze speciale Academy is één van de negen in heel Nederland en komt voort uit een initiatief van brancheorganisatie Bovag, die zich hiermee wil inzetten voor een betere samenwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven. - Verschillende onderwijsinstellingen uit Groningen (Noorderpoort, het Alfa-college, de Christelijke Scholengemeenschap Groningen, de Gereformeerde Scholengroep, de Hanzehogeschool Groningen, Onderwijsgroep Noord, Openbaar Onderwijs Groningen, de Rijksuniversiteit Groningen en Groningen Bereikbaar) hebben in juni 2017 de intentieverklaring Onderwijs en Bereikbaarheid ondertekend. Zie voor meer informatie hoofdstuk 5. 16

17 2 - Samen met achtentwintig samenwerkingspartners in de regio werken de locaties Campus Winschoten, Gezondheidszorg & Welzijn en Beroepsonderwijs Stadskanaal aan vier ZorgTechnologiehuizen en een practoraat. Zie voor meer informatie hoofdstuk 3.2 Duurzame samenwerking. - In oktober 2017 startte een samenwerking van Werkplein Fivelingo, Noorderpoort en werkgevers, waardoor twintig werkzoekenden in de regio Eemsdelta kosteloos de opleiding Facilitair Dienstverlener Breed niveau 2 kunnen volgen. - In oktober 2017 is het ondernemersprogramma move to social van start gegaan. Elf partijen uit het bedrijfsleven, het onderwijs en de overheid hebben de handen ineengeslagen om sociaal ondernemerschap in de gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum (DAL-gemeenten) te stimuleren. Doel is onder meer het creëren van werkgelegenheid en het aanwakkeren van een nieuwe, duurzame dynamiek in de economie. - In oktober 2017 is een samenwerkingsovereenkomst getekend tussen Noorderpoort en de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden om een subsidieaanvraag te doen om een aspirant opleidingsschool te worden. Zie voor meer informatie hoofdstuk 3.3 Versterken professionaliteit medewerker. 2.4 Noorderpoort Duurzaam Een beter milieu begint bij jezelf en daarom heeft Noorderpoort de ambitieuze doelstelling om het meest duurzame ROC van Noord-Nederland te worden. We hebben de ambitie om studenten voor te bereiden op een beroepspraktijk waarin duurzaamheid steeds belangrijker wordt en waar een leven lang leren de norm is. Ook geven we duurzaamheid een plek in curricula, projecten, investeringsplannen, inkooptrajecten, werkprocessen en samenwerkingsverbanden van Noorderpoort. Enkele concrete acties die in 2017 zijn uitgevoerd om te werken aan een Duurzaam Noorderpoort: - In april heeft het College van Bestuur de aanpak van het programma Noorderpoort Duurzaam vastgesteld en daarmee ook de positie van de Programmamanager geformaliseerd. Er is een Stuurgroep, een Surfteam en het Studententeam geïnstalleerd en is er een communicatieplan ontwikkeld. Extern is er samenwerking gevonden met o.a. de Rijksuniversiteit Groningen en de Hanzehogeschool. - Om kennis te maken met het onderwerp duurzaamheid hebben de leden van de Stuurgroep, het Studententeam en het Surfteam in juni en juli 2017 de workshop The Natural Step gevolgd. - De Startdag van het management in augustus stond in het teken van duurzaamheid. Er zijn o.a. lezingen gehouden over energietransitie en gedrag, onderwijs en maatschappij met betrekking tot duurzaamheid. - In november 2017 is een visie op Duurzaamheid geformuleerd, gebaseerd op vier generieke principes: De natuur niet sneller afbreken dan de tijd die nodig is om te herstellen; Niet meer en sneller stoffen uit de aardkorst in het milieu brengen dan ze kan verwerken; Niet meer en sneller natuurvreemde stoffen in het milieu brengen dan ze kan verwerken; Geen dingen doen waarmee we mensen beperken bij het vervullen van hun basisbehoeften: levensonderhoud, bescherming, ontspanning, ontwikkeling, identiteit, participatie, creatie, genegenheid en vrijheid. 17

18 3 VOORTGANG REALISATIE DOELSTELLINGEN STRATEGISCH BELEID In dit hoofdstuk wordt per doelstelling uit het Strategisch Plan van Noorderpoort beschreven welke ontwikkelingen in gang zijn gezet en/of welke resultaten zijn bereikt. 3.1 Speerpunt 1 Persoonlijke talentontwikkeling en voorbereiding op beroep, Onderleg vakmanschap en rol in samenleving Werken: Kwaliteitsbevordering BPV Leren: Excellentie Leven: Loopbaan en Burgerschap Ik ontwikkel mijn persoonlijke talent en bereid mij voor op mijn beroep, vakmanschap en rol in de samenleving Werken: Kwaliteitsbevordering Beroepspraktijkvorming (BPV) Doelstelling Strategisch Plan Resultaten 2017 De tevredenheid over de BPVbegeleiding van Noorderpoort onder zowel (BOL en BBL) studenten als praktijkbegeleiders van BPV-bedrijven stijgt op een 5-puntsschaal van een 3,4 in 2013 naar een 3,8 in 2017 en Waardering studenten en bedrijven De thema s Stage (BOL) en Werkplek (BBL) zijn in het intern Studenttevredenheidsonderzoek 2017 door studenten beoordeeld met respectievelijk een 3.5 en een 3.7 (5-puntsschaal). De bedrijventevredenheid is in 2017 gemeten met de BPVmonitor van Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB). 990 bedrijven vulden de enquête in, een respons van 21.5%. Bedrijven waarderen de algemene samenwerking met Noorderpoort met een 7.4 (10-puntsschaal). Zowel de matching als de begeleiding waarderen zij met een 3.6 (5-puntsschaal). Verbeterprogramma BPV BPV speelt een prominente rol binnen het beroepsonderwijs en is bij Noorderpoort dan ook een belangrijk thema. Op basis van kwaliteitsafspraken met het ministerie van OCW kunnen mbo-instellingen in aanmerking komen voor aanvullende kwaliteitsmiddelen. Hiervoor heeft Noorderpoort een Verbeterplan BPV opgesteld en is in 2017 een verbeterprogramma gestart. De streefcijfers voor 2017 uit het Verbeterplan BPV zijn vrijwel volledig gehaald. In november 2017 kreeg Noorderpoort bericht van de minister van OCW dat het resultaatafhankelijke budget voor 2017 is toegewezen. Dit op basis van de beoordeling van onze tussenrapportage door het programmamanagement MBO in Bedrijf. Deze is als goed gekwalificeerd. 18 Uitgevoerde maatregelen: BPV-portal: in 2017 is een aanbestedingstraject gestart om een passend pakket aan te schaffen voor interactie tussen student, docent en bedrijf. Eind 2017 is gekozen voor Xebic (OnStage). In 2018 zal de implementatie in de teams van start gaan. Professionalisering docenten: in 2017 hebben de projectleiders ruim 40 teams bezocht om het gesprek aan te gaan over BPV. Deze bezoeken hebben geleid tot drie hoofdthema s voor een algemene scholing: relatiebeheer, begeleiding BPV, beoordeling & examinering en één overstijgend thema: specifieke begeleidingsvragen voor studenten met gedragsproblemen, -stoornissen of aandoeningen. Daarnaast zijn uit diverse teams docenten op stage geweest in een bedrijf.

19 3 Vervolg: Werken: Kwaliteitsbevordering Beroepspraktijkvorming (BPV) 100% van de moeilijk plaatsbare studenten wordt o.a. door het Stage Service Centrum succesvol bemiddeld naar passende BPV-plekken in De maatregel Intensieve begeleiding moeilijk plaatsbare studenten uit het BPV-verbeterprogramma wordt uitgevoerd door het Stage Service Centrum. In 2017 is een pilot uitgevoerd met buddy s (stagiaires uit relevante hbo-opleidingen) die intern zijn opgeleid tot introduceur/jobcoach. Dit geeft BPV-begeleiders meer ruimte voor de daadwerkelijke begeleiding. De pilot is tot stand gekomen in samenwerking met de Hanzehogeschool Groningen. Deze pilot is geëvalueerd en werd door docenten gewaardeerd met een 4.1 (5-puntsschaal). De betrokken studenten en praktijkopleiders waarderen de ondersteuning van de buddy s met een 4.2 (5-puntsschaal). Het Stage Service Centrum heeft van september 2016 tot en met juni % van de 456 studenten succesvol bemiddeld naar een passende BPV-plek. In de periode september tot en met december 2017 zijn al 400 studenten succesvol bemiddeld, naar verwachting is het plaatsingspercentage voor schooljaar 2017/2018 nog hoger. Onderleg Werken: Kwaliteitsbevordering BPV Leren: Excellentie Leven: Loopbaan en Burgerschap Ik ontwikkel mijn persoonlijke talent en bereid mij voor op mijn beroep, vakmanschap en rol in de samenleving Leren: Excellentie Doelstelling Strategisch Plan Resultaten 2017 In de periode is voor een selectieve groep studenten van mbo niveau 2, 3 en 4 jaarlijks een toenemend en kwalitatief goed aanbod in excellentie-onderwijs ontwikkeld en uitgevoerd op de drie programmalijnen VIP (Vakwedstrijden, Internationale stages en Programma s verzwaard onderwijs en/of verzwaarde beroepspraktijkvorming). Op het gebied van Excellentie zijn er in 2017 veel activiteiten ondernomen. Een kort overzicht: In 2017 heeft voor het eerst de training Van latent naar talent plaatsgevonden. Deze training voor talentherkenning geeft begeleiders de mogelijkheid om studenten te helpen het beste uit zichzelf te halen. In juni 2017 is de Excellentie Expo gehouden. Daar was informatie te vinden over alle programma s van excellentie, de excellente internationale stages en de vakwedstrijden. Eén van de mijlpalen van het schooljaar was de eerste Leergang A teacher s road to Excellence in het mbo, waaraan tien Noorderpoortdocenten hebben deelgenomen. De leergang is bedoeld voor docenten die actief zijn in één van de excellentietrajecten van Noorderpoort. Vanwege het succes is in oktober 2017 een tweede Leergang gestart. Vakwedstrijden: In maart 2017 vond de finale van de jaarlijkse Nederlandse Skills wedstrijden plaats. Drie Noorderpoortstudenten hebben medailles gehaald in de categorieën Webdesigner, Lassen en Autoschadehersteller. Voor de Nederlandse Kampioenschappen voor het schooljaar 2017/2018 hebben 200 studenten deelgenomen aan de voorrondes die door Noorderpoort zijn georganiseerd. 25 studenten van 22 opleidingen hebben vervolgens deelgenomen aan de voorrondes van de Skills wedstrijden. Tijdens deze voorrondes heeft een tiental studenten zich weten te plaatsen voor de landelijke finales in maart

20 3 Vervolg: Leren: Excellentie Internationale stages: In mei 2017 is de Beleidsvisie internationalisering Noorderpoort vastgesteld door het College van Bestuur. In de beleidsvisie wordt beschreven hoe studenten door het volgen van een opleiding bij Noorderpoort internationaal competent kunnen worden. In mei 2017 heeft Noorderpoort een subsidie van ontvangen voor internationale stages in In augustus 2017 is de verantwoording over van de mobiliteitsgelden (KA1) internationale stages goedgekeurd door het Nationaal Agentschap Erasmus+. Hierdoor is het bedrag van definitief toegekend aan Noorderpoort. Noorderpoort heeft ten behoeve van internationale samenwerking twee internationale projecten binnengehaald, Worksafe (jnternationale samenwerking in de technieksector) en PEAL (e-commerce). Programma s verzwaard onderwijs: 17 verzwaarde programma s zijn door de beoordelingscommissie goedgekeurd en het afgelopen jaar uitgevoerd. In maart 2017 zijn er pitches gehouden door vertegenwoordigers van de verzwaarde programma s over de kern van hun programma en ervaringen daarin. Reacties van studenten op de verzwaarde programma s die het afgelopen jaar zijn uitgevoerd, zijn positief. Excellentie leidt ertoe dat studenten aan de ene kant hun eigen opleiding meer uitdiepen en zo hun kennis vergroten en aan de andere kant hun blik verbreden. In 2018 heeft 5% van de studenten succesvol deelgenomen aan ons excellentie-aanbod en zich ontwikkeld in excellent vakmanschap. Het aantal studenten dat succesvol is in internationale stages die voldoen aan de kwaliteitscriteria voor excellentie groeit van huidig 1% naar 2% in De deelnemende studenten waarderen het aanbod in excellentie gemiddeld met een 7. In 2017 hebben 200 studenten deelgenomen aan de voorrondes voor vakwedstrijden die door Noorderpoort zijn georganiseerd. Dit is een flinke stijging ten opzichte van 2016 (100 studenten van negen opleidingen). Er zijn 12 voorstellen voor internationale excellentie ingediend eind 2017 (in 2016 waren dit er 5) en door de beoordelingscommissie Excellentie beoordeeld. Hiervan zijn er drie goedgekeurd. Deze worden vanaf eind 2018 uitgevoerd. In de resterende aanvragen gaat het over projecten die tot excellente internationale stages kunnen leiden. Deze programma s worden vooral uit Erasmus+ middelen gefinancierd en gedeeltelijk uit Excellente Internationalisering ondersteund. In schooljaar zijn 17 verzwaarde programma s gestart. Ongeveer 130 studenten hebben hieraan deelgenomen. In het schooljaar zijn zeker 30 nieuwe studenten voor de Verzwaarde Programma s geselecteerd. Er zijn voldoende mogelijkheden voor verdere groei. Hiermee zijn we op de goede weg om de doelstelling van 5% in 2018 te behalen. In 2017 hebben 400 studenten een internationale stage gelopen. Hiervan voldeden ongeveer 50 studenten aan de eis van een excellente stage. Noorderpoort heeft vijf landen in Europa aangewezen waarmee ze haar samenwerking wil versterken. Deze hotspotlanden zijn Duitsland, België, Ierland, Spanje en Malta. Naar verwachting kan de hiernaast beschreven doelstelling voor 2018 worden gerealiseerd door het aantal internationale excellente programma s en de internationale stages die hieruit voortvloeien. De waardering van het aanbod in Excellentie is in 2017 niet Noorderpoortbreed gemeten. Wel wordt er binnen de opleidingen en scholen geëvalueerd met studenten. De reacties zijn zeer positief. Het thema Excellentie wordt opgenomen als extra Noorderpoort-thema in de JOB-monitor

21 3 Werken: Kwaliteitsbevordering BPV Leren: Excellentie Leven: Loopbaan en Burgerschap Onderleg Ik ontwikkel mijn persoonlijke talent en bereid mij voor op mijn beroep, vakmanschap en rol in de samenleving Leven: Loopbaan en Burgerschap Doelstelling Strategisch Plan Resultaten 2017 Loopbaanoriëntatie en -begeleiding helpt studenten om beter en professioneler keuzes te leren maken op het gebied van talentontwikkeling en toekomstige loopbaan. Noorderpoort geeft samen met het afnemende werkveld en het toeleidend- en vervolgonderwijs zichtbaar vorm aan de vijf loopbaancompetenties van Meijers en Kuijpers. In januari 2017 heeft het College van Bestuur de opdracht Profilering en borging Burgerschap vastgesteld. De opdracht voor de ontwikkelgroep Burgerschap luidt als volgt: 1. In kaart brengen hoe Burgerschap wordt vormgegeven binnen de onderwijsteams. 2. Ontwikkelen van een servicedocument voor teams t.b.v. de vormgeving en borging van Burgerschap in de opleidingen. 3. De Noorderpoort-accenten Burgerschap in samenwerking met docenten verder uitwerken. De ontwikkelgroep Burgerschap heeft een nulmeting gedaan en hiermee, aan de hand van zeventien punten, in kaart gebracht hoe Burgerschap binnen Noorderpoort wordt vormgegeven. Op basis hiervan zijn vervolgens zes aanbevelingen gedaan. Deze aanbevelingen betreffen o.a. het creëren van meer vastigheid in de uren Burgerschap en het faciliteren en organiseren van meer vakinhoudelijk overleg per opleiding en/of school. De tevredenheid onder studenten over Loopbaanbegeleiding stijgt (op een 5-puntsschaal) van een 2,9 in 2015 naar een 3,5 in Noorderpoort ziet beroepsvorming en burgerschapsvorming als onlosmakelijk met elkaar verbonden. Aansluitend bij het kwalificatiedossier worden onderstaande onderdelen in het curriculum van Loopbaan en Burgerschap opgenomen: Ondernemend gedrag; Vitaal burgerschap; Maatschappelijke actualiteit in school/opleiding; Duurzaam in samenwerking; Kritisch denken, omgaan met een wereld van informatie en meningsvorming. Het thema Loopbaanbegeleiding is in het intern Studenttevredenheidsonderzoek 2017 door studenten beoordeeld met een 3.2 (5-puntsschaal). Binnen dit thema werd studenten gevraagd naar hun tevredenheid over de begeleiding bij een beroepskeuze of keuze voor vervolgopleiding, de duidelijkheid over de mogelijkheden om verder te studeren en de hulp bij het maken van keuzes tijdens de studie. Noorderpoort heeft Chris Holman benoemd als practor Burgerschap. Het practoraat Burgerschap wil een bijdrage leveren aan een betere positie van het burgerschapsonderwijs in het mbo. Het practoraat streeft naar inzicht in en verbetering van de kwaliteit van het burgerschapsonderwijs. (Zie voor meer informatie over practoraten paragraaf 3.2). In de Noorderpoort-onderwijsvisie GPS naar Wendbaar Vakmanschap is de visie op burgerschap uitgewerkt. De scholen hebben, binnen de gestelde kaders, een concrete inhoudelijke invulling gegeven aan Loopbaan en Burgerschap die past bij de identiteit van de school, de studenten, leerweg en niveau. De scholen sluiten daarbij aan bij de Noorderpoort-accenten. De resultaten van de nulmeting van de ontwikkelgroep burgerschap (zie hierboven) hebben bijgedragen aan het beeld van de aanpak van burgerschap in de scholen. 21

22 3 Vervolg: Leven: Loopbaan en Burgerschap Andere voorbeelden van gestarte initiatieven op het gebied van Loopbaan en Burgerschap zijn: - de start van het programma Noorderpoort Duurzaam (zie voor meer informatie paragraaf 2.4 Noorderpoort Duurzaam); - het keuzedeel Ondernemend Gedrag ; - deelname van een aantal teams aan het programma I-STEP (International Student Entrepreneurship Programme), dat is gericht op scholen voor beroepsonderwijs in Europa die het programmaonderdeel Ondernemerschap aanbieden. I-STEP ondersteunt deze scholen om hier een internationale component aan toe te voegen. Het is voortgekomen uit de behoefte van studenten om de mogelijkheden op de Europese markt te onderzoeken. Onderstaande onderwerpen maken geen deel uit van het Strategisch Plan van Noorderpoort, maar sluiten wel aan bij de voorbereiding van studenten op hun beroep, vakmanschap en rol in de samenleving Toelatingsbeleid Met ingang van 1 augustus 2017 is de nieuwe Wet toelatingsrecht MBO van kracht die voor het eerst van toepassing is op de instroom schooljaar Het doel van de wet is om de overstap van jongeren naar het mbo goed te laten verlopen en daarbij de positie van de student te versterken. Indien een student wettelijk toelaatbaar is en over het juiste diploma beschikt dan kan hij aanspraak maken op de plek van zijn/haar voorkeur. Daarnaast is tijdig aanmelden (1 april) en het belang van tijdige transparante informatie door de mbo-instellingen opgenomen in de wet. In de periode mei tot en met december 2017 zijn de eerste voorbereidingen getroffen voor de implementatie van deze wet binnen Noorderpoort, onder de noemer Instroombeleid 2.0. In het Macrodoelmatigheidsoverleg tussen de verschillende noordelijke mbo-instellingen zijn gemeenschappelijke afspraken gemaakt rondom de uitwerking van de wet. De kern van het nieuwe Instroombeleid 2.0 Welkom bij Noorderpoort is de uitstraling: Welkom bij Noorderpoort! Als je al zeker weet wat je wilt: wees welkom. Twijfel je nog: wij begeleiden je naar een passende beroepsopleiding. Heb je ondersteuning nodig: wij bespreken dat met je. Het beleid is in november 2017 goedgekeurd door het College van Bestuur Taal en Rekenen Intensivering van het taal- en rekenonderwijs is onderdeel van het Integraal Kwaliteitsplan van Noorderpoort. In het Kwaliteitsplan is opgenomen hoe de kwaliteitsmiddelen van het ministerie van OCW ingezet worden voor het vergroten van het succes van de studenten. Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste ontwikkelingen en resultaten rondom Nederlands, rekenen en Engels. Onderwijsprogramma en leermiddelen - Op iedere school wordt sinds 2016 gebruik gemaakt van het Noorderpoort-advies Methoden Nederlands, rekenen en Engels, vastgesteld in april Deze is in 2017, na een check onder docenten, ongewijzigd gebleven. - De methodes op de lijst voor de generieke vakken kennen altijd een digitale schil en maken differentiatie mogelijk. In de school wordt door teams aanvullend gewerkt met andere adaptieve digitale leermiddelen, waaronder gaming en afstandsleren. 22

23 3 - In 2017 zijn de keuzedelen voor het eerst uitgevoerd. Zowel voor Nederlands als voor rekenen wordt een keuzedeel aangeboden op niveau 3F. Voor Nederlands zijn er 30 opleidingen (8 teams) op vier scholen die dit aanbieden, voor rekenen zijn dit 45 opleidingen (8 teams) op vier scholen. - Vanaf mei 2017 is vanuit Noorderpoort Educatie gestart met een aantal lessen NT2-ondersteuning, bedoeld voor studenten voor wie Nederlands niet de moedertaal is en die ondersteuning kunnen gebruiken, zodat zij beter kunnen meedoen met de reguliere lessen. - In mei 2017 is het Beleidsplan Moderne Vreemde Talen uitgebreid met een addendum over het examineren van Engels generiek op een hoger niveau dan A2/B1. - Van 3 tot en met 11 juli 2017 is voor de vijfde maal de Zomerschool voor Nederlands, Engels en rekenen georganiseerd. In zeven dagdelen kregen (aankomende) studenten extra lessen om hun achterstand in te halen en in kleine groepen hun vaardigheden bij te spijkeren. Er waren dit jaar twee groepen, voor Engels (twaalf deelnemers) en rekenen (veertien deelnemers). Engels werd gewaardeerd met een 9.2, rekenen met een 9.1. Alle studenten hebben na deelname een certificaat ontvangen. - In juli 2017 is gestart met het uitwerken van een project op het gebied van blended en hybride leren. Onderdeel hiervan is de externe online huiswerkhulp Mr. Chadd voor generieke vakken. Zes teams zullen hiermee in 2018 en 2019 ervaring gaan opdoen. Remediërende begeleiding Eén van de acties die in het Kwaliteitsplan is opgenomen voor intensivering van het taal- en rekenonderwijs, is het aanbieden van remediërende begeleiding. Dit is vormgegeven in TRON (taalen rekenondersteuning Noorderpoort). - Sinds oktober 2016 wordt TRON decentraal, in de scholen, georganiseerd en uitgevoerd. Sinds november 2016 staat TRON in de scholen op het rooster. Elke locatie heeft dit op eigen wijze vormgegeven. - Het TRON-team, dat was teruggebracht naar TRON nieuwe stijl met één centrale medewerker, is opgeheven. De ondersteuning bij dyslexie en dyscalculie ligt nu bij Studentendienstverlening. Noorderpoortbreed is er één docent met een signalerings- en verbindingsfunctie op het gebied van taal en rekenen. - De geplande tussentijdse peiling, een onderzoek naar de organisatie in de school, motivatie van studenten en ervaringen van medewerkers, is uitgesteld tot maart Resultaten - Op het Centraal Examen (CE) van rekenen scoorde niveau 2F (niveau 2 en 3) gemiddeld 42% een voldoende (> 5,0), op niveau 3F (niveau 4) was dit 33%. De norm voor 2017, een stijging in de resultaten ten opzichte van 2016, is behaald. - Op het CE voor Nederlands scoorde op niveau 2F 92% een voldoende, op niveau 3F was dit 64%. De norm voor 2017, 95% van de studenten voldoet aan de ondergrens van gemiddeld een 5 als examenresultaat Nederlands 2F, en 90% gemiddeld een 5 voor 3F, is niet behaald. - Voor Engels had 91% van de studenten een voldoende voor het CE op niveau 3F Keuzedelen 23 Vanaf 1 augustus 2016 wordt het mbo-onderwijs aangeboden volgens de nieuwe, herziene kwalificatiestructuur. Dit moet leiden tot grotere doelmatigheid, transparantie en flexibiliteit van het onderwijs. In de nieuwe structuur bestaat een kwalificatiedossier uit één gemeenschappelijk basisdeel, samengesteld uit beroeps-specifieke taken en uit keuzedelen die de opleiding verbreden of verdiepen. Keuzedelen vormen een verrijking voor het diploma, vergroten de kans op een baan en bevorderen de doorstroom naar het hbo. Ook maken ze het mogelijk in het opleidingsprogramma flexibel en responsief aan te sluiten bij de regio, in te spelen op veranderende specifieke wensen in de branche of op behoeften van studenten zelf. Het invulling geven aan keuzedelen en het organiseren ervan is een meerjarig traject.

24 3 In 2017 is met betrekking tot keuzedelen het volgende gerealiseerd: - Voor bestaat het aanbod in totaal uit 142 keuzedelen (61 bestaande en 81 nieuw aangevraagde keuzedelen). - De Noorderpoortkaders Keuzedelen zijn na een inventarisatie in de scholen geactualiseerd. - Ieder keuzedeel heeft een eigenaar (lijnfunctionaris). Er is uitgewerkt welke acties en verantwoordelijkheden er onder dit eigenaarschap vallen. - Het proces hoe om te gaan met inkoop en distributie van ingekochte examens voor keuzedelen is beschreven, uitgewerkt en vastgesteld. - De registratie van de examenplannen voor keuzedelen is verder gecompleteerd, waarbij ook de risico s zijn geïnventariseerd. - Om processen rondom keuzedelen beter te kunnen ondersteunen is het traject uitbouwen informatiesysteem uitgezet. Afwijking keuzedeelverplichting Bij de volgende opleidingen is afgeweken van de keuzedeelverplichting op grond van persoonlijke, culturele of levenbeschouwlijke vorming: Agogisch medewerker GGZ crebo: Thuisbegeleider crebo: Sociaal-cultureel werker crebo: Deze afwijking heeft het College van Bestuur eenmalig goedgekeurd voor het cohort Aanvragen niet-gekoppeld keuzedeel en doelmatigheid Uit de aangeleverde gegevens blijkt dat het in 2017 niet is voorgekomen dat een student een verzoek heeft ingediend bij de schoolexamencommissie om een keuzedeel te mogen volgen dat niet door zijn/haar opleiding is aangeboden. Verder is het niet voorgekomen dat een keuzedeel in verband met doelmatigheid uit het aangeboden programma is verwijderd. 24

25 Examinering In het schooljaar bestond de examenorganisatie van Noorderpoort uit 28 examencommissies: de Noorderpoortexamencommissie (NEC), de examencommissie AVO voor taal, rekenen en Engels, 15 Clusterexamencommissies en 11 Schoolexamencommissies. Alle examencommissies werken met vooraf gestelde kwaliteitsdoelen, een jaarplan en een jaarverslag, en voeren steekproeven uit op de examendossiers, de afname en op de beoordeling van examens/diploma s. In onderstaand overzicht worden de kwaliteitsdoelen van de NEC weergegeven en de mate waarin die zijn gerealiseerd: Kwaliteitsdoelen Verantwoording: alle examencommissies hebben voor 1 november 2017 hun jaarverslag inclusief risicoprofiel gereed. De opleverdatum voor het jaarverslag van de Noorderpoortexamencommissie is 1 december Borgen examinering keuzedelen die aangeboden worden in : vastgestelde examenplannen en vaststellingsdocumenten zijn opgenomen in afgesproken systemen. 3 Wetsvoorstel aanscherping eisen examencommissies voorbereiden: vóór is de herziene Noorderpoortexamenorganisatie voorbereid en zijn nieuwe leden benoemd. 4 Deskundigheidsborging examinering: het voorgenomen aanbod van 2017 via de Noorderpoort Academie wordt gerealiseerd. 5 Doorontwikkelen en standaardiseren administratieve processen uitgevoerd door de examenbureaus binnen Noorderpoort. 6 Borgen van: a. deugdelijke afname en beoordeling in BPV; b. betrokkenheid beroepenveld bij de praktijkexamens. In hoeverre behaald? Jaardocumenten voor 70% tijdig aangeleverd voor afgesproken datum. Risicoprofielen: aanwezig. Deze doelstelling is niet volledig behaald. Behaald. Uit de terugblik is gebleken dat de wijze van besluitvorming van de herziene examenorganisatie zorgvuldig is verlopen. Deze doelstelling is behaald. De Noorderpoort Academie heeft zoveel mogelijk maatwerk in aanbod per school gerealiseerd. Deels behaald. Document harmonisering procedures examenbureau wordt later geactualiseerd. Dit is per school in beeld gebracht aan de hand van de uitkomsten van de audits en de risicotyperingen van de schoolexamencommissies. De kwaliteitsdoelen die deels behaald zijn, worden in verder opgepakt. 25

26 3 3.2 Speerpunt 2 Vernieuwend en praktijkgericht opleidingsaanbod voorop. Leven Lang Leren Als jongere en volwassene kan ik uit een vernieuwend en praktijkgericht opleidingsaanbod kiezen Duurzame relaties met partners in de regio Groei Leven Lang Leren Doelstelling Strategisch Plan Resultaten 2017 Noorderpoort kent vanouds een sterke traditie in de BBL. Het percentage BBL-studenten per opleiding stijgt gedifferentieerd ten opzichte van het huidige Noorderpoortgemiddelde van 16,6% in Gestreefd wordt naar een gemiddeld percentage tussen de 17,5% en 20% in Daarnaast is het aanbod van leerwegen zoals de BOL/BBL-variant en de derde leerweg stijgend ten opzichte van Definitieve bekostiging op 1 oktober 2015: Totaal aantal inschrijvingen: BBL: (15,2%) Definitieve bekostiging op 1 oktober 2016: Totaal aantal inschrijvingen: BBL: (15,8%) Definitieve bekostiging op 1 oktober 2017: Totaal aantal inschrijvingen: BBL: (16,7%) Het percentage BBL studenten neemt de afgelopen jaren weer gestaag toe. Daarmee is de doelstelling voor 2020 binnen bereik. Noorderpoort biedt uiterlijk in 2020 een passend aanbod van bij- en/ of omscholing (keuzedelen, BBL, maatwerk) voor oud-studenten en/ of medewerkers van bedrijven/ instellingen uit de regio. Om flexibel leren te bevorderen, maken we hierbij gebruik van blended learning. Binnen Noorderpoort staat Leven Lang Ontwikkelen hoog op de agenda. Ook landelijk krijgt dit thema steeds meer aandacht. Op diverse scholen van Noorderpoort vinden activiteiten plaats: In mei 2017 is besloten dat Noorderpoort een onderwijsroute EVC (Erkenning Verworven Competenties) aanbiedt. Met behulp van valideringsinstrumenten wordt door een EVCaanbieder onderzocht of er vrijstelling gegeven kan worden voor onderwijs of examinering op basis van kennis en ervaring die door werk of studie elders is opgedaan. Hierdoor kan een opleidingstraject bijvoorbeeld worden verkort. Er zijn twee keuzedelen die als contractactiviteit worden aangeboden. Op het gebied van blended learning is in het voorjaar van 2017 het programma Blended & hybride leren in BOL en BBL gestart. Zie volgende doelstelling Praktijkgerichte Leeromgeving. In het voorjaar van 2017 is aan tweeëntwintig ondernemers uit Groningen door een docent van Noorderpoort een cursus Duits aangeboden. Bij Business & Administratie wordt een eenjarige kopopleiding Leidinggevende aangeboden in BBL-variant. De doelgroep is mensen met een mbo-3 diploma op zak die graag richting een leidinggevende functie willen doorgroeien. Bij Laboratorium- & Procestechniek wordt in de BBL en door middel van maatwerktrajecten opgeleid tot operator A, B en C in de leeftijd van 18 tot 65 jaar. 26

27 3 Vervolg: Leven Lang Leren Bij Metaaltechniek worden op de school op vaste avonden cursussen aangeboden. Sinds oktober 2017 kunnen twintig werkzoekenden in de regio Eemsdelta kosteloos de opleiding Facilitair Dienstverlener Breed niveau 2 volgen. Het traject komt voort uit een succesvolle samenwerking van Werkplein Fivelingo, Noorderpoort en werkgevers. Zie ook paragraaf 2.3 Samenwerkingsverbanden. Bij de zorgopleidingen worden diverse bij- en nascholingen gegeven, gericht op een erkend diploma of certificaat. Noorderpoort werkt hierin onder andere samen met Zonnehuisgroep Noord. Noorderpoort wil duurzame verbindingen aangaan met oudstudenten en ontwikkelt hiervoor een netwerk van alumni. In 2018 beschikt Noorderpoort over actuele (contact)gegevens van 80% van de afgestudeerden na schooljaar Alumni krijgen een voucher aangeboden voor het volgen van een keuzedeel bij Noorderpoort. Oud-studenten van Noorderpoort ontvangen de NoorderCard, zodat Noorderpoort met hen in contact kan blijven, geïnformeerd blijft over het vervolg van hun (studie)loopbaan en hen op de hoogte kan houden van scholingsaanbod en evenementen van Noorderpoort. Alle 5000 afgestudeerde studenten van het studiejaar zijn benaderd of ze interesse hebben om contact te houden met Noorderpoort. 542 alumni hebben hierop gereageerd (10,8%), zij hebben de NoorderCard ontvangen. 27

28 3 voorop. Leven Lang Leren Als jongere en volwassene kan ik uit een vernieuwend en praktijkgericht opleidingsaanbod kiezen Duurzame relaties met partners in de regio Groei Duurzame relaties met partners in de regio Doelstelling Strategisch Plan Resultaten 2017 Praktijkgerichte leeromgeving (voorbeelden: leergildes, opdrachten uit bedrijven, simulaties, games, gastdocenten, excursies): aansluitend bij de mogelijkheden binnen de branche of sector geeft elke opleiding vorm aan leren met de praktijk, zowel binnen- als buitenschools. Ieder team neemt hierover minimaal twee aantoonbare voorbeelden op in het teamplan. Practoraten: Om de ontwikkeling van vernieuwend onderwijs te stimuleren, het bedrijfsleven actief te betrekken bij de ontwikkeling van het beroepsonderwijs en kennis uit de theorie en praktijk te verbinden, toe te passen en te delen, is Noorderpoort verbonden aan de stichting Ieder mbo een practoraat. Namens deze stichting stimuleert Noorderpoort de oprichting van een aantal practoraten. In mei 2017 is hiervoor een Noorderpoort-visiedocument over Practoraten vastgesteld. Practoraten dragen binnen Noorderpoort eigentijds bij aan de realisatie van ambities van het Strategisch Plan en de onderwijsvisie, op het gebied van de professionalisering van docenten, de inzet van meer masterdocenten en de programmalijn onderzoekende houding van docenten. De volgende practoraten zijn gestart: Het practoraat Automotive, waarvoor Roeland Hogt in juni 2017 als practor is geïnstalleerd. Met het practoraat wordt onderzoek gedaan naar de veranderingen en ontwikkelingen in het vakgebied automotive rondom producten, technologieën, het onderwijs en de praktijk. Het is de ambitie van Noorderpoort Automotive om met dit practoraat de regionale ontwikkeling en werkgelegenheid te versterken en de verbinding te leggen met de ontwikkelingen die op landelijk niveau plaatsvinden. Concreet werkt dit practoraat aan projecten rondom waterstoftechnologie, lichte elektrische vrachtvoertuigen in de stedelijke distributie en een Associate degree Automotive. Het practoraat Zorgtechnologie, verbonden aan het project ZorgThuis, waarin vier ZorgTechnologiehuizen worden ontwikkeld. Dit project is een samenwerkingsverband tussen drie Noorderpoortscholen (Campus Winschoten, Gezondheidszorg & Welzijn en Beroepsonderwijs Stadskanaal) en achtentwintig samenwerkingspartners uit de regio (zorg- en welzijnsinstellingen, technologiebedrijven, andere onderwijsinstellingen, woningbouwcorporaties en gemeenten). Met het project wil Noorderpoort een bijdrage leveren aan het gebruik van technologie in zorg en welzijn thuis. Het project is officieel van start gegaan op 1 september 2017, heeft een looptijd van vier jaar en wordt vanuit het ministerie van OCW ondersteund met een subsidie uit het Regionaal Investeringsfonds mbo (RIF). Het practoraat Burgerschap (zie voor meer informatie paragraaf 3.1). 28

29 3 Vervolg: Duurzame relaties met partners in de regio Blended en hybride leren: Ook door middel van het programma Blended & hybride leren in BOL en BBL wordt binnen Noorderpoort gestimuleerd dat teams het onderwijs meer richting praktijkgerichte leeromgevingen gaan vormgeven. De kern van dit programma is dat Noorderpoort richting 2020 sterker inzet op het thema leven lang leren. Het accent ligt daarbij op praktijkgericht leren in hybride werkomgevingen. Het draait daarbij om flexibele leerroutes, versterking van de BBL-leerweg en onderwijsroutes op maat. Teams konden een aanvraag indienen voor een innovatiebudget á ,-. Na een pitchronde zijn zeven van de zestien aanvragen gehonoreerd. Daarnaast nemen zeven teams deel aan een pilot met Mr. Chadd, een aanbieder in online huiswerkbegeleiding. Overige voorbeelden: Tot slot een aantal concrete voorbeelden van praktijkgerichte leeromgevingen: De opleiding Dienstverlener breed niveau 2, die studenten de kans biedt om kennis en ervaring op te doen door onderdelen uit verschillende niveau 2-opleidingen te combineren. Gilde Entree De Ondernemende school met o.a. Kennisplein BPV, ASWAwelzijn/gemeente, School in de wijk en samenwerking met stichting Praktijkleren. Doorstroom mbo-hbo: mbo 4 opleidin - gen geven vorm aan de Noorderpoort ambities voor de versterking van de aansluiting mbo-hbo ten behoeve van studenten die door willen stromen naar het hbo. Het betreft de volgende ambities: Actieve keuzebegeleiding, Generieke studievaardigheden mbohbo, Verbetering uitstroom grote mbo-opleidingen met hoge uitval in het hbo, Invoering keuzedelen doorstroom mbo-hbo en Monitoring problematische doorstroomroutes. Dit resulteert in 2018 in meer studiesucces en minder uitval met name in de propedeuse. Het gemiddelde uitvalpercentage sluit aan bij de noordelijke prestatieafspraken (maximaal 27,5%). Doorstroom vo-mbo: Noorderpoort zet in op een professionele overdracht en passende plaatsing van het vo naar het mbo Uit het Schooldossier 2016 van februari 2017 van de Hanzehogeschool blijkt dat het aantal oud-noorderpoort studenten dat de propedeuse heeft behaald de afgelopen jaren (2013 t/m 2015) is gestegen van 21% naar 33%. Samen met de andere partners uit het noordelijk samenwerkingsverband mbo-hbo (Hanzehogeschool Groningen, Drenthe College, Alfa-college, ROC Friese Poort en ROC Menso Alting) heeft Noorderpoort een subsidieaanvraag gedaan bij het ministerie van OCW ten behoeve van de versterking doorstroom mbo-hbo. Het thema is Kennismaking met hbo-vaardigheden en richt zich op mbo-4 studenten in het derde en vierde studiejaar. Aan Noorderpoort is het volledig aangevraagde bedrag ( ) toegekend. Dit bedrag is aangevraagd door drie scholen voor het doorontwikkelen van de doorstroomkeuzedelen economische opleidingen, Engineering en Bouw infra en verbetertrajecten economische opleidingen MC/JCC en IBS/BM. Uitvoering vindt plaats in samenwerking met de noordelijke mbo- en hbo-instellingen. Van het aantal aanmeldingen stijgt het relatieve aantal daadwerkelijke inschrijvingen van studenten. Op 1 oktober 2017 was dit 62,4% (op 1 oktober 2014 was dit nog 59,6%). De inschrijvingen vanuit het voortgezet onderwijs stegen vanaf elk schooljaar en bereikten een piek in schooljaar (42.9% van het totaal aantal nieuwe inschrijvingen). Om de doorstroom vanuit het vo naar Noorderpoort verder te bevorderen, hebben de volgende activiteiten plaatsgevonden: Op 27 en 28 januari 2017 konden leerlingen uit het voortgezet onderwijs tijdens de Open dagen kennismaken met zowel de docenten als de studenten van Noorderpoort. De registratie van de plaatsingsvoortgang van vo-leerlingen bij mboinstellingen is gecontinueerd. Veel aanmeldingen worden opgevolgd door een plaatsing. Indien een aanmelding niet heeft geleid tot een succesvolle plaatsing wordt, conform het Noorderpoort Instroombeleid, maximale inspanning verricht om de aspirant student toe te leiden naar een andere plek binnen Noorderpoort. In mei 2017 heeft Noorderpoort in samenwerking met het Alfacollege, Drenthe College, Terra MBO en ROC Menso Alting voor de zevende keer de Regionale Decanendag georganiseerd. Ruim vijfenveertig vmbo-decanen van noordelijke mbo-scholen hebben de inspiratiedag bezocht. Daarnaast zijn in mei 2017 twaalf Noorderpoortmedewerkers op studiereis geweest naar Ierland. Passend binnen het thema Werving en intake nieuwe studenten zijn verschillende scholen in Dublin en Donegal bezocht. 29

30 3 voorop. Leven Lang Leren Als jongere en volwassene kan ik uit een vernieuwend en praktijkgericht opleidingsaanbod kiezen Duurzame relaties met partners in de regio Groei Groei Doelstelling Strategisch Plan Resultaten 2017 Regulier onderwijs: Noorderpoortbreed is het aantal studenten in 2020 met 5% gegroeid t.o.v zodat de kwaliteit en voorzieningen op peil kunnen blijven. De realisatie kan per school/opleiding verschillen. Het definitief aantal bekostigde inschrijvingen: per 1 oktober 2015 is per 1 oktober 2016 is Dit is een toename van 2,6% ten opzichte van per 1 oktober 2017 is Dit is een toename van 4,5% ten opzichte van Contractonderwijs: Scholen revitaliseren contractonderwijs in samenhang met de markt. Inzetten op groei t.o.v Educatie: Om ook van betekenis te blijven voor volwassenen in stad en regio, blijft Noorderpoort investeren in aanbod voor specifieke doelgroepen zoals laaggeletterden en inburgeraars. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met publieke en particuliere samenwerkingspartners. De doelstelling is groei van het aantal educatie- en inburgeringstrajecten (bijv. naar aanleiding van komst vluchtelingen) en deelnemers kansrijk laten doorstromen vanuit Educatie naar beroepsonderwijs. Contractactiviteiten zijn beschreven onder het speerpunt passend aanbod bij- en omscholing. In januari 2017 is de raamovereenkomst voor de uitvoering van educatietrajecten voor de arbeidsmarktregio Groningen door de Gemeente Groningen met een jaar verlengd. Daarnaast zijn externe afspraken gemaakt met Internationale Schakelklassen in de provincie en stad Groningen over de opleidingsoriëntatie en instroom. Vanwege o.a. beleid van COA en een misgelopen subsidie bleek in het voorjaar van 2017 de groei van het aantal inburgeringstrajecten tegen te vallen. De situatie is uitvoerig geanalyseerd en besproken met het College van Bestuur. In de Notitie Educatie wordt aan de hand van vier beleidsmaatregelen beschreven wat de schooldirectie van Entree en Educatie en de directeuren mbo gezamenlijk gaan ondernemen om ervoor te zorgen dat de Educatie-activiteiten succesvol voortgezet kunnen worden. 30

31 3 3.3 Speerpunt 3 Professionele medewerkers begeleiden ontwikkeling tot succesvol beroepsbeoefenaar Professionele medewerkers begeleiden mij bij mijn ontwikkeling tot succesvol beroepsbeoefenaar Versterken professionaliteit medewerker Zelforganiserend vermogen teams Passend management en ondersteuning Versterken professionaliteit medewerker Doelstelling Strategisch Plan Resultaten 2017 Bij Noorderpoort is bevoegd zijn de basis en aantoonbare & zichtbare bekwaamheid de norm. Per functiereeks is er een kader waarin minimaal staat omschreven waar medewerkers (blijvend) aan moeten voldoen. Noorderpoort zet fors in op professionalisering vanuit de gedachte dat de kwaliteit van het onderwijs voor een groot deel bepaald wordt door de kwaliteit van de medewerkers. De Noorderpoort Academie (NPA) is de plek waar je als medewerker kennis kunt halen, brengen en delen. De NPA organiseert scholingsactiviteiten voor alle medewerkers van Noorderpoort. In 2017: waren er 650 deelnemers voor het open aanbod (t.o.v. 870 in 2016). was het totaal aantal medewerkers dat een beroep heeft gedaan op loopbaan en mobiliteit 73 tegen 57 in De groei zit in de toename van het aantal talentinterviews en loopbaantrajecten. is het inwerkprogramma voor nieuwe medewerkers gestart. 45 nieuwe medewerkers hebben in augustus en september 2017 verschillende scholingen en trainingen gevolgd rondom het werken met Noorderpoortsystemen, het verzorgen van een les of de achtergrond van het mbo. is een pilot doorgezet waardoor alle medewerkers gratis e-books kunnen downloaden met onderwerpen rondom professionalisering en ontwikkeling. In totaal betrof het downloads door 409 unieke gebruikers. is de Online Academie gestart. Alle medewerkers hebben toegang tot een online academie met daarin verschillende e-trainingen. Bevoegdheid medewerkers: 20 medewerkers zijn in 2017 gestart met hun Pedagogisch Didactisch Getuigschrift (PDG) en 9 medewerkers met hun Pedagogisch Didactische Aantekening (PDA). 8 medewerkers hebben hun PDG gehaald en 9 medewerkers hun PDA. Er zijn 21 zij-instroombeurzen aangevraagd: 8 toegekend, 1 afgewezen en 12 voorlopig afgewezen. 24 assessments zijn afgenomen voor het bepalen van de geschiktheid van nieuwe docenten. 29 reguliere lerarenbeurzen zijn toegekend, waarvan 14 voor een masterstudie en 15 voor een tweedegraads opleiding. Samen met de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden is in 2017 gewerkt aan de aanvraag Opleidingsschool voor het ontwikkelen van verschillende activiteiten om studenten van de lerarenopleidingen bekender te maken met het mbo. Helaas is deze aanvraag niet geselecteerd voor subsidie. Verschillende acties uit de aanvraag worden het komende jaar laagdrempelig in werking gezet. Een diverse groep medewerkers is gestart met het werkverband Pedagogisch Pact. Het speerpunt van dit werkverband is het naar een hoger niveau tillen van pedagogiek binnen Noorderpoort door middel van (verplichte) pedagogische scholingen en workshops voor medewerkers. 31

32 3 Professionele medewerkers begeleiden mij bij mijn ontwikkeling tot succesvol beroepsbeoefenaar Versterken professionaliteit medewerker Zelforganiserend vermogen teams Passend management en ondersteuning In het Noorderpoortprofiel gaat het niet alleen om bekwaamheden en vakmanschap, maar ook nadrukkelijk om een professionele houding en professioneel gedrag, samenwerken, talent en zichtbaar eigenaarschap. Medewerkers zijn duurzaam en flexibel inzetbaar en dragen in hun dagelijks handelen bewust bij aan het succes van studenten. Activiteiten hiervoor worden uitgewerkt in de teamscholingsplannen. Vervolg: Versterken professionaliteit medewerker Noorderpoort stimuleert en faciliteert duurzame inzetbaarheid van medewerkers, met als doel eenieder gezond en vitaal zijn/ haar loopbaan te laten voortzetten: In 2017 is de belangstelling geïnventariseerd voor een regeling duurzame inzetbaarheid voor medewerkers van tweeënzestig jaar en ouder. Er is vanuit de NPA een divers aanbod voor Gezond en Vitaal ontwikkeld: cursussen pilates, mindfulness, stoppen met roken, gezonder leren eten en verschillende sportevenementen zoals de 4 mijl van Groningen en de Swim Challenge. Het onderwijzend personeel voldoet minimaal aan de kwalificaties zoals beschreven in het kwalificatiedossier van de docent/wet BIO en is uiterlijk 2017 ingeschreven in het lerarenregister. Zij houden hierin doelgericht en doelbewust hun professionaliseringsactiviteiten voor herregistratie op peil. Noorderpoort faciliteert dit. Noorderpoort verwacht zowel van studenten als van medewerkers een lerende houding. Onderwijsmedewerkers vragen jaarlijks feedback ten aanzien van hun bekwaamheid door middel van studentevaluaties en collegiale lesobservaties. Daarbij worden de Profscan (90 ) en een 360 feedback instrument ingezet. De invoering van de wet Beroep Leraar en Lerarenregister is uitgesteld tot 1 augustus Het bijhouden van professionaliseringsactiviteiten, nodig voor herregistratie, gaat in vanaf 1 augustus Twee andere onderdelen van de wet, de omschrijving van het beroep leraar en de professionele ruimte, zijn per 1 augustus 2017 van kracht. Noorderpoort volgt de ontwikkelingen op de voet en is gestart met de benodigde voorbereidingen. In 2017 hebben 28 teams de uitkomsten van de Profscan besproken en aan de hand daarvan activiteiten voor hun eigen team ontwikkeld. De profscan is een 90 graden self-assessment voor docenten en onderwijsondersteuners. Dit zijn de onderwerpen die tijdens de bespreking van de uitkomsten het meest naar voren zijn gekomen: 1. Omgaan met werkdruk en persoonlijke vitaliteit; 2. Feedback geven en vragen; 3. Het didactisch/pedagogisch handelen; 4. Het ontwikkelen en delen van lesstof (ICT-vaardigheden). De onderwerpen zijn input voor de eigen teamscholingen, -ontwikkeling en het aanbod van de Noorderpoort Academie. 32 Noorderpoort wil maximaal aansluiten bij ontwikkelingen in het werkveld. Alle onderwijsmedewerkers doen jaarlijks minimaal één activiteit in de beroepspraktijk (bv. docentstage, job-shadowing etc.) om zijn/haar bekwaamheid op peil te houden en zo actief in verbinding te staan met het werkveld waarvoor zij opleiden. Overige medewerkers doen jaarlijks minimaal één activiteit op een school om een goede aansluiting te houden bij de ontwikkelingen in het onderwijs. De pilot FeedMe voor 360-graden feedback is in ontwikkeling. In 2017 hebben 350 onderwijsmedewerkers een persoonlijk FeedMe-account waarmee zij feedback verzamelen bij studenten, collega s of BPV-bedrijven over hun competenties. De pilot loopt door in In de teamambitieplannen van de onderwijsteams wordt per team uitgewerkt hoe docenten meer verbinding kunnen zoeken met de beroepspraktijk. Het stimuleren hiervan is onderdeel van het BPV-verbeterplan.

33 3 Professionele medewerkers begeleiden mij bij mijn ontwikkeling tot succesvol beroepsbeoefenaar Versterken professionaliteit medewerker Zelforganiserend vermogen teams Passend management en ondersteuning Zelforganiserend vermogen teams Doelstelling Strategisch Plan Resultaten 2017 In 2020 zijn alle teams zelforganiserend en taakvolwassen. Dit betekent dat het team een gedeelde en gedragen (onderwijs) visie heeft, helderheid heeft over het kader en de opdracht van het team en vanuit kwaliteit en resultaten werkt en hierover verantwoording aflegt. In het kader van Team aan Zet zijn 55 teamambitieplannen vanuit de scholen en 14 ambitieplannen vanuit de stafdiensten ontwikkeld. De opgeleverde teamambitieplannen zijn geanalyseerd met als doel het leveren van input voor de dialoog tussen het College van Bestuur en de directeuren. Noorderpoortbreed zijn de in de teamplannen onderbelichte thema s van het Strategisch Plan besproken en de invoering van meer maatwerk in ondersteuning van de scholen door de diensten. Andere voorbeelden van Noorderpoortbrede ontwikkelingen op het gebied van Team aan Zet zijn: Team aan Zet-sessie met de Ondernemingsraad, Centrale Studentenraad, docenten, directeuren en het College van Bestuur. Dit krijgt een vervolg in Werkbezoek directie aan het ROC van Amsterdam in het kader van het delen van ervaringen. Centraal stond Besturen van en leiding geven aan een veranderende organisatie: lerend veranderen door ruimte te geven en eigenaarschap te nemen. Start ontwikkeldocument Team aan Zet, dit document krijgt in 2018 nadere invulling. Ontwikkelingen in teams: De onderwijsteams zijn zich bewust van de verantwoordelijkheden die bij hun team horen. Zij zijn nu zelf aan zet bij het maken van keuzes (binnen de kaders) en het verdelen van het werk. Dit zorgt voor nieuwe energie. De ontwikkelingsfase richting zelforganiserende teams verloopt per team verschillend. De taakvolwassenheid van het team bepaalt mede de gehanteerde stijl van leidinggevenden en de interventies om richting zelforganisatie te groeien. Elk team heeft het Professioneel Statuut op basis van individuele capaciteiten, competenties, belastbaarheid, voorkeuren, talenten en functie volledig geïmplementeerd. Daarbij wordt rekening gehouden met een evenwichtige verdeling van het werk gedurende het jaar en tussen teamleden. De aanvragen van SOM-middelen (Stichting Onderwijsarbeidsmarkt MBO) waren in september 2016 goedgekeurd voor teams op de scholen voor Automotive & Logistiek, Beroepsonderwijs Stadskanaal, Gezondheidszorg & Welzijn en de Campus Winschoten. In juli 2017 hebben de teams een eindverslag van hun project ingediend. De extra financiën hebben daadwerkelijk bijgedragen aan het op gang helpen van het teamontwikkelproces. Er is o.a. ingezet op extra scholing van teamleden, het verbeteren van de relatie school/werkveld, interne communicatie en feedback en het samen verder bouwen aan onderwijskundige processen. Het is een eerste stap, de komende jaren wordt nog de nodige aandacht aan teamontwikkeling besteed. Voor de zomervakantie is in alle teams de verdeling van het werk aan de orde geweest. Sinds 2017 biedt de Noorderpoort Academie hiervoor een ondersteunend aanbod, waar door een aantal teams gebruik van is gemaakt. Ook nemen de aanvragen voor het opstellen van talentprofielen sterk toe. Dit draagt bij aan het zelfinzicht, voor de goede dialoog in het team. 33

34 3 Professionele medewerkers begeleiden mij bij mijn ontwikkeling tot succesvol beroepsbeoefenaar Versterken professionaliteit medewerker Zelforganiserend vermogen teams Passend management en ondersteuning Passend management en ondersteuning Doelstelling Strategisch Plan Resultaten 2017 De koers van het mensgericht leiderschapsprofiel wordt voortgezet. Directeuren geven leiding op basis van de vijf resultaatgebieden uit het leiderschapsprofiel, aangevuld met Noorderpoortbrede portefeuilles. Het functioneren en presteren van school- en stafdirecteuren wordt jaarlijks ontwikkelingsgericht beoordeeld. Voor de beoordeling wordt gebruik gemaakt van een methode van 360-graden feedback. Onderdelen van de beoordeling zijn: zelfevaluatie directeur, feedback leidinggevende en externe stakeholders, zichtbaar gedrag en behaalde resultaten. De 360-graden feedbackronde heeft in maart 2017 plaatsgevonden. In juni heeft het College van Bestuur de uitkomsten met de directeuren in beoordelingsgesprekken besproken. De leidinggevende is verantwoordelijk voor de begeleiding van het team bij het taakvolwassen worden en heeft daarbij een nadrukkelijke HR-taak richting de medewerkers. Uiterlijk 2017 start de ontwikkelingsgerichte beoordeling voor teammanagers zoals ook voor directeuren wordt toegepast. Afhankelijk van de taakvolwassenheid van het team kan het een voordracht doen voor benoeming van een teammanager wanneer dat aan de orde is. Noorderpoort stelt minimaal 68% van de middelen beschikbaar voor de directe uitvoering van het beroepsonderwijs. Dit betekent een toename van 65% naar 68%. Noorderpoort kiest voor een integrale en lean-ingerichte ondersteuning voor studenten en medewerkers. Er wordt toegewerkt naar een hoogwaardige staf (zowel centraal als op de scholen) met professionals die multidisciplinair en servicegericht werken. De staf voegt expertise toe aan het primaire proces om het succes van de student optimaal te faciliteren. Het Management Developmentprogramma voor teammanagers is uitgebreid met modules op maat. Eén van de modules betreft duurzame inzetbaarheid en talentmanagement. Noorderpoort werkt toe naar talentgerichte ontwikkelgesprekken. Na goedkeuring van de Ondernemingsraad zijn de eerste 22 leidinggevenden gestart met de training voor het voeren van ontwikkelgesprekken vakmanschap en talent. In vijf teams wordt deze nieuwe methode reeds ingezet. De ontwikkelingsgerichte beoordeling voor teammanagers is nog niet gestart. Om de financiële doelstellingen van Noorderpoort te realiseren heeft het College van Bestuur besloten om te besparen op de uitgaven van Noorderpoort. De directe uitvoering van het onderwijs bij scholen is zoveel mogelijk ontzien en de besparing op de stafkosten komt ten goede aan het onderwijs. De besparing van 2,3 miljoen op de stafuitgaven is in gang gezet vanaf de start van het schooljaar Dit zal bijdragen aan de realisatie van de doelstelling uit het Strategisch Plan. Het doel is om toe te werken naar een optimale inrichting van de ondersteuning, zodat het onderwijs beter wordt, scholen passend ondersteund worden en er meer aandacht is voor studenten. Het College van Bestuur is gestart met het voeren van oriënterende gesprekken over de manier waarop dit traject kan worden vormgegeven. Daarnaast gaat de verdere digitalisering en optimalisering van de bedrijfsprocessen onverminderd voort en heeft er een aanbesteding plaatsgevonden voor een geïntegreerd HR-systeem. Het nieuwe HR-systeem, dat medewerkers in staat stelt o.a. persoonsgegevens aan te passen, verzuimmeldingen te maken, verlof aan te vragen en declaraties in te dienen, is vanaf 1 januari 2018 ingevoerd. 34

35 4 CIJFERS EN RESULTATEN 4.1 Resultaten Jaar- en diplomaresultaat Onder diplomaresultaat wordt het volgende verstaan: het aantal gediplomeerde instellingverlaters in een jaar als percentage van alle instellingverlaters in hetzelfde jaar. In welk jaar de gediplomeerde instellingverlater het diploma heeft behaald is niet belangrijk. De definitie van jaarresultaat is: het aantal gediplomeerden in het jaar als percentage van hetzelfde aantal gediplomeerden plus de ongediplomeerde instellingverlaters in hetzelfde jaar. Een gediplomeerde in deze context is een deelnemer/examendeelnemer die in het betreffende jaar zijn diploma heeft behaald. Eerder behaalde diploma s zijn hierbij niet relevant. Overzicht jaarresultaat en diplomaresultaat Noorderpoort Diplomaresultaat Diplomaresultaat Jaarresultaat Jaarresultaat Schooljaar Noorderpoort benchmark landelijk Noorderpoort benchmark landelijk ,0 74,1 73,5 73, ,2 75,0 74,5 74, ,4 74,3 72,0 73, (voorlopig) 75,5 74,5 73,1 73,0 80% Diplomaresultaat 75% 70% 65% 60% 55% * Diplomaresultaat Noorderpoort Diplomaresultaat benchmark landelijk * Voorlopige cijfers 80% 75% 70% 65% 60% 55% Jaarresultaat * Jaarresultaat Noorderpoort Jaarresultaat benchmark landelijk * Voorlopige cijfers Uit het overzicht blijkt dat zowel het diploma- als jaarresultaat licht zijn gestegen ten opzichte van het jaar ervoor. Het diplomaresultaat ligt iets boven de landelijke benchmark. Het jaarresultaat is nagenoeg gelijk aan de landelijke benchmark. 35

36 4 Voortijdig School Verlaten Het belang van een startkwalificatie is groot: het biedt jongeren een beter perspectief op de arbeidsmarkt en een stevige, eigen plek in de samenleving. Volgens de landelijke definitie is er sprake van voortijdig schoolverlaten (VSV) indien iemand onder de 23 jaar geen startkwalificatie heeft behaald en niet ingeschreven staat bij een onderwijsinstelling. VSV cijfers Noorderpoort (leeftijd tot 23 jaar) Jaar Aantal Percentage Landelijk Landelijk Noorderpoort Noorderpoort aantal percentage ,7% ,3% ,9% ,0% ,2% ,7% (voorlopig) 414 4,2% ,7% 10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% VSV mbo Noorderpoort en landelijk * Percentage Noorderpoort Landelijk percentage * Voorlopige cijfers Het VSV-percentage van Noorderpoort is in het schooljaar stabiel gebleven en in lijn met de landelijke trend binnen het mbo. Voor de niveaus 2, 3 en 4 vallen de VSV-percentages (ruim) binnen de marges en ook ruim onder het landelijk gemiddelde. Dit geldt niet voor niveau 1. Studenttevredenheid Tussen 1 december 2016 en 10 maart 2017 is het intern studenttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. In totaal heeft 69% van de Noorderpoortstudenten deelgenomen aan het onderzoek. Op Noorderpoortniveau zijn de volgende rapportcijfers (10-puntsschaal) gegeven: NP Intern student NP Landelijk NP Intern student tevredenheidsonderzoek JOB-monitor tevredenheidsonderzoek Welk rapportcijfer geef je jouw docenten? 6, Welk rapportcijfer geef je jouw opleiding? 6, Welk rapportcijfer geef je jouw school? De gesloten vragen van het onderzoek waren ingedeeld in zestien standaard thema s en drie Noorderpoort-thema s (Onderwijs & ICT, Schoolkosten en Studentenportal). De meeste vragen konden worden beantwoord aan de hand van een 5-puntsschaal. Op dertien van de negentien thema s is volgens de Noorderpoort-norm een voldoende gescoord. De thema s die met een onvoldoende zijn beoordeeld zijn: Studieloopbaanbegeleiding, Overige voorzieningen, Rechten & Plichten, Inspraak, Schoolkosten en Studentenportal. In vergelijking met het intern studenttevredenheidsonderzoek 2015 zijn de meeste scores gelijk gebleven of iets gestegen. Ten opzichte van de JOB-monitor 2016 zijn de scores op de thema s licht gedaald of ongewijzigd. De resultaten zijn op Noorderpoort-, school-, team-, en klasniveau beschikbaar en worden met studenten besproken. De onderwijsteams nemen de benodigde acties naar aanleiding van de uitkomsten van het onderzoek mee in hun teamplannen. 36

37 4 4.2 Kwaliteitsborging Verklaring bevoegd gezag Het bevoegd gezag verwacht dat alle opleidingen aan de wettelijke vereisten voldoen. Met betrekking tot onderwijs en examinering is een stelsel van kwaliteitszorg ingericht om de ontwikkelingen te volgen. Daarbij wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van het studenttevredenheidsonderzoek en de audits om de voortgang en resultaten in beeld te brengen. Bij de beoordeling zijn onafhankelijke deskundigen betrokken. Audits Jaarlijks worden in opdracht van het College van Bestuur audits uitgevoerd op het gebied van de onderwijs- en examenkwaliteit. Deze audits zijn onderdeel van de interne kwaliteitsborging en zijn opgenomen in de P&C cyclus van Noorderpoort. Aan de hand van een audit krijgt een team feedback en handreikingen ter verbetering van bijvoorbeeld onderwijsprocessen en resultaten. Daarnaast is er sprake van een leereffect voor de (interne) auditoren en passen de audits bij de lerende organisatie die Noorderpoort is. In de periode januari tot en met mei 2017 zijn twee integrale audits, zes reflectie-audits en twee examenaudits uitgevoerd. Alle audits zijn uitgevoerd aan de hand van het Waarderingskader MBO 2017 van de Inspectie van het Onderwijs. Op basis van de audits zijn risico s aangeduid met hoog, matig of laag. Hieronder volgt een overzicht van de onderzochte scholen/teams en de bevindingen: Integrale audits Deze audits vinden plaats onder voorzitterschap van een externe, onafhankelijke voorzitter. Energy & Maritime, Zeevaart/AOT; Gezondheidszorg & Welzijn, Gezondheidszorg niveau 3. Bij deze audits zijn enkele matige risico s geconstateerd. Reflectie audits Deze audits vonden plaats met interne auditoren waarbij de nadruk op een mondelinge terugkoppeling met het team ligt. Gastvrijheid & Toerisme, MTRO; Technologie & Ict, ICT-opleidingen; Automotive & Logistiek, Beveiliging; Campus Winschoten, Dienstverlener breed niveau 2; Beroepsonderwijs Stadskanaal, mbo techniek niveau 2, 3 en 4; Gezondheidszorg & Welzijn, Gezondheidszorg niveau 4 Tandartsassistent. De uitkomsten van deze audits varieerden van geen risico, tot enkele matige en hoge risico s. Thema-audits examinering Beroepsonderwijs Stadskanaal, meerdere teams; Lucia Marthas Institute for Performing Arts. Bij deze audits is één matig risico geconstateerd. De teams hebben een uitgebreide auditrapportage en/of terugkoppeling ontvangen en zetten de verbeterpunten om in verbeteracties. Verder vindt na de audit een gesprek plaats tussen het team en een afvaardiging van het auditteam over de activiteiten naar aanleiding van de verbeterpunten uit het auditrapport. 37

38 4 Audit veiligheid en kwaliteitsmanagementsysteem Energy & Maritime In maart heeft de jaarlijkse audit plaatsgevonden over de cursussen en certificering rondom veiligheid van de zeevaartopleiding van Noorderpoort Energy & Maritime. Ook het kwaliteitsmanagementsysteem was onderdeel van de audit. De audit was gebaseerd op de eisen van de STCW (Standards of Training, Certification and Watchkeeping for Seafarers) van DNV-GL. Het certificaat is behaald voor de duur van een jaar. De auditcommissie had een aantal kleine opmerkingen die door het team ter harte zijn genomen. Inspectieonderzoeken Voor de zomervakantie heeft de Inspectie van het Onderwijs verschillende inspectieonderzoeken bij Noorderpoort aangekondigd, namelijk het vierjaarlijks onderzoek inclusief stelselonderzoek en het themaonderzoek Entree. Vierjaarlijks onderzoek Iedere mbo-instelling wordt (minimaal) eens in de vier jaar bezocht door de inspectie. Bij het vierjaarlijks onderzoek brengt de inspectie de kwaliteitszorg op bestuursniveau en de onderwijskwaliteit op de scholen in kaart. Het onderzoek startte met het aanleveren van informatie en gesprekken met het College van Bestuur en enkele schooldirecteuren. Op basis hiervan heeft de inspectie een onderzoeksplan gemaakt. In de periode tussen 20 november en 15 december 2017 hebben bij zeven opleidingen van Noorderpoort onderzoeken plaatsgevonden waarbij gesprekken zijn gevoerd met o.a. studenten, docenten, het management en vertegenwoordigers uit het beroepenveld. Daarnaast waren er twee centrale onderzoeksdagen. Stelselonderzoek Het stelselonderzoek maakt deel uit van het vierjaarlijks onderzoek. Het stelseltoezicht richt zich op stelselproblemen waarvoor de oplossing het niveau van individuele instellingen overstijgt. Bij drie opleidingen heeft de inspectie het kwaliteitsgebied examinering en diplomering, de schoolkosten en VSV (één opleiding) onderzocht ten behoeve van de Staat van het Onderwijs. Resultaten vierjaarlijks onderzoek inclusief stelselonderzoek, zie volgende pagina > > > 38

39 4 Resultaten vierjaarlijks onderzoek inclusief stelselonderzoek Resultaten onderzoek Bestuursniveau: Kwaliteitszorg & ambitie Goed Financieel beheer Voldoende Resultaten onderzoek opleidingen: Maritiem officier alle schepen Verificatieonderzoek Verkoper/ dienstverlener Risicoopleidingen Goede opleidingen Verzorgende IG Autotechnicus Autotechnicus Verzorgende IG Mbo Verpleegkunde Steekproef (stelsel) AV productie Brood en banket (Uitvoerend bakker) Crebo Crebo Crebo Crebo Crebo Crebo Crebo Crebo 95702/ Crebo Standaard waarderingskader niveau 4 bol niveau 2 bol / bbl niveau 3 bol niveau 2 bol / bbl niveau 2 bol / bbl niveau 3 bol niveau 4 bol niveau 4 bol niveau 2 bol Onderwijsproces 1 Onderwijsproces 2 vsv Onderwijsproces 3 Onderwijsproces 7 Examinering & diplomering 1 Examinering & diplomering 2 Examinering & diplomering 3 Schoolklimaat 1 Schoolklimaat 2 Onderwijsresultaten 1 Onderwijsresultaten 3 Kwaliteitszorg & Ambitie 1 Kwaliteitszorg & Ambitie 2 Kwaliteitszorg & Ambitie 3 Ov. wet. vereist. Eindoordeel Voldoende Voldoende - - Kwaliteitszorg onvoldoende Goed Voldoende Voldoende Voldoende De kwaliteitszorg en ambitie op instellingsniveau heeft de inspectie met een goed beoordeeld en het financieel beheer is voldoende. Van de zeven onderzochte opleidingen waren er vijf voldoende, één opleiding scoorde onvoldoende op kwaliteitszorg (Autotechnicus) en één opleiding heeft het oordeel goed ontvangen (Verzorgende-IG). = onderzochte standaarden Het College van Bestuur is trots op de goede uitkomsten van het inspectieonderzoek. Noorderpoort heeft de beoordeling goed voor kwaliteitsborging weten te behouden sinds het vorige inspectieonderzoek in Daarnaast haalde de opleiding Verzorgende-IG op de kwaliteitsgebieden het hoogst haalbare resultaat: goed. Volgens het inspectierapport slaagt het team erin om een mooie opleiding vorm te geven, met uitstekende lessen en veel aandacht voor de verbinding met de beroepspraktijk. Ondanks de mooie uitkomsten van het inspectieonderzoek blijft Noorderpoort aan verdere verbetering werken. Een jaar na de vaststelling van het definitieve rapport van de inspectie zal er een audit uitgevoerd worden bij de opleiding Autotechnicus om vast te stellen of de kwaliteitszorg voldoende is. 39 Themaonderzoek Entree Naast het vierjaarlijks onderzoek vond er een themaonderzoek plaats bij Entree. In een themaonderzoek doet de inspectie geen uitspraak over de kwaliteit van een specifieke opleiding of instelling, maar wordt een oordeel gegeven over een thema. Er is o.a. onderzocht in hoeverre de kwaliteit van het aangeboden onderwijs van de entreeopleidingen de kansen van studenten vergroot. Het onderzoek vond plaats op 6 en 7 november 2017 bij de opleiding Assistent horeca, voeding of voedingsindustrie in Groningen. In het definitieve verslag van de inspectie staan o.a. de uitgangspunten voor het beleid en de inrichting van het Entreeonderwijs bij Noorderpoort beschreven, evenals de instroom, het onderwijs en de uitstroom. Het verslag bevat geen oordelen.

40 4 Klachten Bij Noorderpoort is sprake van een indeling in drie soorten klachten: 1. Klachten en bezwaren die betrekking hebben op examenresultaten; 2. Klachten die betrekking hebben op sociale veiligheid; 3. Overige klachten. Alle drie soorten klachten hebben een eigen reglement. Klachten kunnen ingediend worden door betrokkenen bij Noorderpoort zoals studenten, medewerkers of ouders alsook door derden die te maken hebben met Noorderpoort. Klachten dienen in eerste instantie besproken te worden met diegene die verantwoordelijk is voor het gedrag waarover geklaagd wordt. Lukt dit niet, dan kan een klacht inzake examenresultaten worden ingediend bij de Schoolexamencommissie, een klacht inzake sociale veiligheid bij de vertrouwenspersoon die op elke school aanwezig is en een algemene klacht bij de desbetreffende school- of dienstdirecteur. Mocht dit niet tot een bevredigend resultaat leiden dan kan inzake examenresultaten beroep worden aangetekend bij de Commissie van Beroep voor de Examens. Bij sociale veiligheid en algemene klachten kan de klacht worden voorgelegd aan de onafhankelijke klachtencommissie van Noorderpoort. De onafhankelijke klachtencommissie en de Commissie van Beroep voor de Examens bestaan beiden uit vier externe leden. In 2017 waren er geen klachten die hebben geleid tot het houden van een hoorzitting door de onafhankelijke klachtencommissie. Centraal binnengekomen klachten In 2017 zijn in totaal 28 klachten ingediend en als volgt ontvangen: - Het (nieuwe) klachten- en complimentenformulier (18) - De klachtencommissie Noorderpoort (6) - Algemeen postadres Noorderpoort (1) - College van Bestuur (1) - De bestuurssecretaris (1) - De Ombudslijn (1) Dit zijn vier klachten minder dan het jaar ervoor. Elf klachten zijn ingediend door studenten, elf door één of meer ouders van studenten, drie door derden (één door een klant van de kapperszaak Noorderpoort, één door de stagebegeleider van een student en één door een omwonende), twee door aspirant studenten en één door een gemachtigde van een student. Qua onderwerp zijn de klachten als volgt verdeeld: 1. Onderwijskwaliteit 4 2. Gedrag personeel 8 3. Gedrag studenten 1 4. Examinering 1 5. Beroepspraktijkvorming 2 6. Inschrijving 1 7. Uitschrijving 3 8. Overig 8 Alle bovenstaande klachten zijn besproken met de indieners en naar tevredenheid opgelost zonder dat er een klacht ter hoorzitting is behandeld. Noorderpoort neemt klachten serieus en vindt het belangrijk dat deze naar tevredenheid worden afgehandeld. Het geeft informatie over de kwaliteit van het onderwijs, de examinering en de dienstverlening. Om hiervan te leren, worden bijvoorbeeld de klachten en bezwaren ten aanzien van examinering, in algemene zin, in de Noorderpoortexamencommissie besproken. 40

41 4 4.3 Kerncijfers studenten Aantal studenten op * (voor mbo betreft dit bekostigingsgetallen) Scholen BBL BOL-vt Educatie Gewogen % daling /stijging 2017 t.o.v Automotive & Logistiek ,7% Beroepsonderwijs Appingedam ,9% Beroepsonderwijs Stadskanaal ,4% Beroepsonderwijs Veendam ,5% Business & Administratie ,4% Campus Winschoten ,3% Energy & Maritime ,2% Entree ,4% Gastvrijheid & Toerisme ,5% Gezondheidszorg & Welzijn ,8% Gezondheidszorg Assen ,1% Kunst & Multimedia ,2% Laboratoriumtechniek ,5% Lucia Marthas Institute for Performing Arts ,4% Noorderpoort Contract ,4% Technologie & Ict ,2% Totaal ,7% * op basis van starttelling accountant Wegingsfactoren: BBL = 0,4 - BOL-vt = 1 - Educatie = 0,4 Studenten per opleidingssoort * Automotive & Logistiek Beroepsonderwijs Appingedam Beroepsonderwijs Stadskanaal Beroepsonderwijs Veendam Business & Administratie Campus Winschoten Lucia Marthas Institute for Performing Arts Energy & Maritime Entree Gastvrijheid & Toerisme Gezondheidszorg & Welzijn Gezondheidszorg Assen Kunst & Multimedia Laboratorium- & Procestechniek Noorderpoort Contract Technologie & Ict Eindtotaal 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% * op basis van starttelling accountant BBL BOL-vt Educatie Aantal studenten op * mbo naar niveau en leerweg Studenten Leerweg Leerweg Studentniveau BBL BOL-vt Totaal KSB KSB KSB KSB Totaal * Op basis van intern voorlopige telling KSB = Kwalificatiestructuur Beroepsonderwijs

42 4 Bekostigde diploma s per leerweg 2017 nog niet beschikbaar Vt. BOL BBL Dt. BOL Totaal Aantal bekostigde diploma's per leerweg Vt.BOL BBL Dt.BOL Totaal Bekostigde diploma s per niveau 2017 nog niet beschikbaar KSB KSB KSB KSB Totaal Aantal bekostigde diploma's per niveau KSB1 KSB2 KSB3 KSB4 Totaal KSB = Kwalificatiestructuur Beroepsonderwijs 42

43 4 Bekostigde inschrijvingen mbo per leerweg * Vt. BOL BBL Dt. BOL Totaal * op basis van intern voorlopige telling Bekostigde inschrijvingen per leerweg * Vt.BOL BBL Dt.BOL Totaal Bekostigde inschrijvingen mbo per niveau * KSB KSB KSB KSB Totaal * op basis van intern voorlopige telling Bekostigde inschrijvingen per niveau * KSB1 KSB2 KSB3 KSB4 Totaal KSB = Kwalificatiestructuur Beroepsonderwijs 43

44 4 Mbo naar niveau * 2,3% 58,9% 16,2% 22,7% n Niveau 1 n Niveau 2 n Niveau 3 n Niveau 4 * Op basis van intern voorlopige telling % daling / stijging 2017 t.o.v % 100% % 60% 40% 20% 0% Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Alle niveaus % daling / stijging 2017 t.o.v % Leeftijdsopbouw studenten in percentages % 15% 10% 5% BBL BOL-vt 44

45 4 4.4 Kerncijfers medewerkers Aanstellingen per Man Vrouw Totaal Aantal personeelsleden in dienst % % % van Noorderpoort Aantal FTE in dienst van Noorderpoort % % % Gemiddelde betrekkingsomvang 0,85 0,70 0,76 Gemiddelde leeftijd alle personeelsleden 51,3 47,9 49,4 Aard van de aanstelling Onbepaalde tijd % % % in FTE Bepaalde tijd 60 6% % % Totaal % % % Gebruik BAPO en In FTE 15 3% 13 2% 27 3% seniorenverlof In personen % % % Aantal medewerkers (man, vrouw) op peildatum Man 200 Vrouw 0 Totaal Aantal FTE (man, vrouw) op peildatum Man Vrouw Totaal 45

46 4 200 Leeftijdsopbouw medewerkers (aantal) per peildatum Totale gemiddelde leeftijd in 2017 was 49,4 jaar M V M V >60 Noorderpoort streeft naar een evenwichtige leeftijdsopbouw. Hier wordt actief rekening mee gehouden in het werving- en selectiebeleid en in het beleid om medewerkers Gezond en Vitaal te houden. Vanuit Gezond en Vitaal wordt nadrukkelijk naar duurzame inzetbaarheid gekeken. De gemiddelde leeftijd in 2017 (49,4 jaar) is nagenoeg gelijk gebleven aan het voorgaande jaar (49,3 jaar). Van onze medewerkers zijn 593 (42,5%) 55 jaar of ouder. Het aantal medewerkers van 60 jaar of ouder (298 medewerkers) is in 2017 gestegen ten opzichte van 2016 (285 medewerkers) en de groep jarigen (295 medewerkers) is gedaald met 8 medewerkers t.o.v medewerkers (16%) zijn 35 jaar of jonger Leeftijdsopbouw medewerkers (FTE) per peildatum > M V M V Aantal FTE dat gebruikmaakt van BAPO en Seniorenverlof OP OBP Totaal Het aantal medewerkers dat gebruikmaakt van de BAPO-regeling (Bevordering Arbeidsparticipatie Ouderen) is in 2017 verder afgenomen. Per 1 augustus 2014 is de BAPO-regeling vervallen en geldt een overgangsrecht. De BAPO-regeling is opgevolgd door de regeling Seniorenverlof. 46

47 Ontwikkeling FTE in vaste en tijdelijke formatie Vast Tijdelijk Totaal Met behulp van een flexibele schil is het mogelijk om in te spelen op wisseling in de formatie, zowel kwantitatief als kwalitatief. In 2017 was het aantal FTE vaste formatie 84,4% en tijdelijke formatie 15,6%. De verhoudingen vaste en tijdelijke formatie zijn in 2017 vrijwel gelijk gebleven aan het jaar ervoor (84% vs. 16%). Voorheen werden alle tijdelijke contracten opgenomen onder de FLEX B.V. van Noorderpoort, nu zijn alle tijdelijke contracten opgenomen onder Noorderpoort. Alleen de tijdelijke contracten van Noorderpoort Contract worden nog in de FLEX B.V. meegenomen. Aantal FTE in- en uitstroom Instroom Uitstroom Noorderpoort krijgt de komende jaren te maken met een grote uitstroom van medewerkers die de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. De uitstroom biedt niet alleen een uitdaging om op tijd te anticiperen op de vervangingsvraag, maar ook een kans om nieuwe medewerkers aan te trekken en te verjongen. In gesprekken met de scholen wordt gekeken waar mogelijke kansen of knelpunten ontstaan. De uitstroom wordt per onderwijsfunctie, school/dienst en vakgebied onderwijs gevolgd. De daling van in- en uitstroom in 2016 ten opzichte van 2015 is veroorzaakt door de overdracht van het VO-Stadskanaal naar Ubbo Emmius. De stijging vanaf 2017 is vooral veroorzaakt door de uitstroom van pensioengerechtigden Uitstroom o.b.v. pensioendatum in FTE Uitstroom op basis van pensioendatum naar functie in FTE Staf/Management 12,3 14,9 4,1 1,5 0,5 Docent LB 10,0 14,2 3,2 0,8 0,7 Docent LC 10,1 6,9 4,9 2,0 0,2 Onderwijsondersteuner A 8,4 9,9 6,1 0,4 Onderwijsondersteuner C 6,8 5,1 2,8 1,0 0,9 Onderwijsondersteuner E

48 4 Aantal medewerkers per personeelscategorie peildatum % 28% 56% n Onderwijzend personeel n Onderwijs ondersteunend personeel n Algemeen ondersteunend en beheerspersoneel n Management 11% Het aantal medewerkers onderwijzend personeel is op peildatum % van het totaal aantal medewerkers (in % en in %). Aantal FTE per personeelscategorie peildatum % 30% 54% n Onderwijzend personeel n Onderwijs ondersteunend personeel n Algemeen ondersteunend en beheerspersoneel n Management 9% 63% van het aantal FTE is onderwijzend personeel (was in % en in %). 37% van het aantal FTE is onderwijsondersteunend personeel (in % in %). 300 Inschaling man/vrouw in FTE op peildatum M V M V LIO 1 t/m 5 6 t/m t/m t/m 16 In de functieschalen t/m schaal 10 zijn meer vrouwen dan mannen werkzaam. Vanaf schaal 11 is dat beeld andersom. Noorderpoort streeft naar diversiteit in de samenstelling van het personeelsbestand. Noorderpoort vindt het belangrijk om hier open het gesprek over te voeren en economische zelfstandigheid waar gewenst en waar mogelijk te bevorderen. 48

49 4 Verzuim Noorderpoort is actief bezig om het verzuim terug te brengen naar minder dan 5%. Wat betreft het verzuimbeleid en de inzetbaarheid van de medewerkers wordt vooral gewerkt aan de volgende deelaspecten: - preventie verzuim; - begeleiding verzuimende medewerkers; - arbeidsomstandigheden; - goed verzuimvolgsysteem. In 2017 is een aantal zaken ten aanzien van verzuimpreventie in gang gezet. Zo zijn er diverse trainingen verzorgd via de Noorderpoort Academie zoals een training voor leidinggevenden over gespreksvoering bij verzuim. Daarnaast zijn de volgende trainingen verzorgd voor medewerkers: Weer op je gewicht, Tabak van roken, Mindfulness based stress reduction en Mantelzorg werkt. De begeleiding van langdurig verzuimende medewerkers is ondergebracht bij één interne verzuimspecialist en per 1 januari 2018 is Noorderpoort overgegaan naar een nieuw verzuimvolgsysteem waarmee sneller inzicht wordt verkregen in verzuimpercentages en -ontwikkelingen. De doelstelling om het verzuim terug te brengen naar 5% is in 2017 nog niet gehaald. Noorderpoort kent over het jaar 2017 een stabilisering van het voortschrijdend gemiddelde, zowel in januari als in november 2017 was het 5,8%. Wegens de overgang naar het nieuwe HR-systeem zijn er over december 2017 geen verzuimgegevens beschikbaar. Het voortschrijdend gemiddelde verzuimpercentage ,95 5,90 5,85 5,80 5,75 5,70 5,65 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Het voortschrijdend gemiddelde verzuimpercentage van 5,8% ligt 0,5% boven het gemiddelde binnen het mbo (5,3%). Noorderpoort hanteert voor het berekenen van het verzuim de toolkit die geldt voor de mbo-sector. Deze gaat uit van het netto verzuim (exclusief zwangerschapsverlof). Wat betreft de verdeling van het verzuim tussen kort (1 t/m 7 dagen), middel (8 t/m 42 dagen), lang (43 dagen t/m 1 jaar) en extra lang (1 jaar t/m 2 jaar) zien we de volgende ontwikkelingen: 70 Overzicht kort verzuim en langer verzuim in dagen dec-14 dec-15 dec-16 dec-17 1 t/m 7 dagen 8 t/m 42 dagen 43 dagen t/m 1 jaar > 1 jaar Het kort, middel en lang verzuim zijn in 2017 licht gestegen ten opzichte van het jaar ervoor. Het extra lang verzuim is gedaald. 49

50 4 Verdeling onderwijsfuncties % FTE per % 1% 0% 5% 10% n Docent LB (gewenst 50%) n Docent LC (gewenst 30%) n Docent LD (gewenst 1,5 à 2%) 19% n Onderwijsondersteuner A (gewenst 3%) n Onderwijsondersteuner C (gewenst 5%) 65% n Onderwijsondersteuner E (gewenst 8%) n Docent in opleiding (gewenst 3%) In het kader van Strategische Personeelsplanning streeft Noorderpoort naar de in de legenda vermelde gewenste situatie voor de verdeling van de onderwijsfuncties in Ten opzichte van 2016 is het percentage docent LB gedaald van 68% naar 65% en het percentage docent LC gestegen van 16% naar 19%. Onderwijspersoneel-Studentratio Noorderpoort streeft naar het mbo benchmarkgemiddelde voor de OP - Studentratio (1:16,2). De OP (incl. onderwijsondersteunend personeel) - Studentratio (gewogen studenten) van Noorderpoort is in 2017: 1:16,6. In 2016 was dit 1:16, Aantal docenten per aanstellingsomvang OP OP < 0,4 FTE 0,4 t/m 0,59 FTE 0,6 t/m 0,79 FTE > 0,79 FTE Noorderpoort streeft naar een aanstellingsomvang van 0,6 FTE voor minimaal 80% van alle docenten. In 2017 was het percentage 78% in 2016 was dit percentage 77%. 50

51 4 Aantal FTE in verhouding per peildatum 100% 90% Energy & Maritime Entree & Educatie Laboratorium- & Procestechniek Technologie & Ict 80% Gezondheidszorg & Welzijn Gezondheidszorg Assen 70% 60% 50% 40% 30% 20% Gastvrijheid & Toerisme Kunst & Multimedia Business & Administratie Beroepsonderwijs Veendam Beroepsonderwijs Stadskanaal Beroepsonderwijs Appingedam Automotive & Logistiek Noorderpoort Contract Lucia Marthas Institute for Performing Arts Campus Winschoten Diensten, inclusief catering, congiërges 10% 0% De tabel geeft een overzicht van de verdeling van het aantal FTE over de scholen en diensten van de afgelopen drie jaar Aantal FTE in verhouding per peildatum Diensten, inclusief catering, conciërges Scholen Er is een daling van het aantal fte bij de centraal ondersteunende diensten, terwijl dit stabiel blijft bij de scholen. Oorzaak van de daling is o.a. te vinden bij de dienst facillities (9 fte) en studentendienstverlening (5 fte). 51

52 5 HUISVESTING EN DIVERSE NOORDERPOORTPROJECTEN 5.1 Huisvesting In het Strategisch Huisvestingsplan staat beschreven wat Noorderpoort van plan is met haar gebouwen. In maart 2017 is het plan geactualiseerd voor de periode De stand van zaken met betrekking tot de huisvestingsprojecten in 2017 is als volgt: De besturen van de RUG, het UMCG, het Alfa-college en Noorderpoort hebben in een gezamenlijk ondertekende brief aan demissionair minister Kamp het dilemma voorgelegd van het ontbreken van heldere wettelijke kaders om te komen tot nader onderzoek en passende versterkingsmaatregelen van de onderwijsgebouwen in de stad Groningen. De Nationaal Coördinator Groningen geeft in zijn Meerjarenplan prioriteit aan de kern van het bevingsgebied (Appingedam e.o.). Noorderpoort is met Centrum Veilig Wonen, NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij) en consortium BORG in overleg over benodigde versterkingsmaatregelen en de daaruit volgende planning van de school Energy & Maritime in Delfzijl. Ingezet wordt op daadwerkelijk verstevigen vanaf januari De officiële aftrap van het bouwproject Sportcentrum Europapark is in september 2017 gevierd met een starthandeling bouw/eerste paal. Deze vond plaats met de burgemeester en wethouders van de Gemeente Groningen en het College van Bestuur van Noorderpoort. In goed overleg met en gefinancierd door de NAM wordt dit sportcomplex aardbevingsbestendig gemaakt. Noorderpoort heeft vervangende huisvesting gevonden op het Europapark, locatie Winschoterdiep in Groningen voor de Entree-opleidingen, Veiligheid en Vakmanschap en de Beveiligingsopleidingen. Het gebouw wordt in augustus 2018 opgeleverd en in gebruik genomen. Voor Studentendienstverlening is vervangende huisvesting gevonden in het gebouw de Hete Kolen op het Europapark in Groningen. De huurovereenkomst is getekend en gaat in per augustus Er is gewerkt aan een integrale onderwijsvisie en een daarvan afgeleid globaal programma van eisen voor de nieuwbouw van de Campus Appingedam. Formele besluiten worden genomen in de stuurgroep waarin bestuurders van de Gemeente Appingedam, het Eemsdeltacollege en Noorderpoort zijn vertegenwoordigd. In november 2017 zijn de betonvloeren van de schoolgebouwen van Noorderpoort onderzocht. Dit gebeurde naar aanleiding van het instorten van een parkeergarage bij Eindhoven Airport in mei De hoofdconstructeur, ABT Wassenaar uit Haren, heeft vastgesteld dat de betonvloeren bij Noorderpoort veilig zijn. 5.2 Diverse Noorderpoortprojecten Naast de al eerdergenoemde projecten in dit jaarverslag, is in 2017 aandacht besteed aan onderstaande ontwikkelingen: Noorderpoort speelt een actieve rol in het project Groningen Bereikbaar. Om bij te dragen aan het bereikbaar houden van de stad Groningen gedurende de werkzaamheden aan de zuidelijke ringweg, zijn diverse acties ingezet zoals deelfietsen en bedrijvenfietskluizen op P+R-locaties. Noorderpoort en het Alfa-college zijn vanaf schooljaar gestart met een pilot aanpassing lesroosters. Het doel hiervan is dat mbo-studenten de ochtendspits zoveel mogelijk kunnen mijden. 52

53 5 Daarnaast is in oktober 2017 het mobiliteitsbeleid Noorderpoort Bereikbaar formeel vastgesteld. Hierin werd onder meer de mogelijkheid tot parkeren bij de gebouwen in de stad Groningen beperkt. Naast een bijdrage aan het bereikbaar houden van de stad Groningen, draagt dit beleid bij aan het speerpunt van een gezonder en duurzamer Noorderpoort. In het voorjaar van 2017 is het programma Slimmer Werken geëvalueerd. Dit programma richt zich o.a. op het faciliteren van medewerkers in het gebruik van digitale toepassingen, mede ten behoeve van het onderwijs aan studenten. Het programma is gewaardeerd met een 3,5 op een 5-puntsschaal. Uit de analyse van de resultaten zijn diverse verbeterpunten naar voren gekomen voor het vervolg. In het voorjaar van 2017 is een campagne gestart op het gebied van informatiebeveiliging en privacy. De campagne dient om het bewustzijn te verhogen, kennis bij te brengen op het gebied van phishing en privacy en om tips mee te geven op het gebied van veilig werken. In november 2017 is het Hostmanship programma binnen de dienst Facilities van start gegaan. Hostmanship staat voor een gastvrije en open houding naar gasten. In het najaar zijn er trainers van de organisatie Hostmanship Group op verschillende locaties op bezoek geweest om te kijken hoe zij zelf de gastvrijheid van facilitair medewerkers ervaren. 53

54 6 FINANCIËN 6.1 Inleiding In 2016 werd eenmalig voordelig resultaat bereikt van 1,3 miljoen euro. Dit werd in hoofdzaak bereikt door de verkoop van een gebouw. In 2017 zijn er geen grote bijzondere baten geweest. Wel is in 2017 de omzet van Educatie sterk gegroeid ten opzichte van De stijging van de personele lasten is grotendeels te verklaren door aanpassingen in de sociale premies. De rentelasten dalen door aflossing van leningen voor gebouwen. Het jaar 2017 eindigt met een overschot van 0,3 miljoen euro. Ook ten opzichte van de begroting is dit een positief resultaat van 0,3 miljoen euro. Dit resultaat is sterk beïnvloed door: verlaging van Rijksbekostiging van Noorderpoort voor het onderdeel studiewaarde met 0,76 miljoen euro. extra middelen (waaronder prijscompensatie) van 1 miljoen euro. Voor 2018 doen zich een aantal positieve ontwikkelingen voor met betrekking tot de Rijksbekostiging. In de voorjaarsnota van OCW werd nog uitgegaan van een taakstelling voor Hierdoor stijgt de reguliere bekostiging voor Noorderpoort met 1,4 miljoen euro. Daarnaast stijgen de kwaliteitsmiddelen in 2018 met 0,6 miljoen euro. Hiermee komt de totale stijging van de Rijksbekostiging voor 2018 uit op 2 miljoen euro. Deze ontwikkelingen waren bij de opstelling van de Eerste Bestuursrapportage nog niet bekend. Deze middelen worden ingezet voor het onderwijsproces. In de begroting 2018 en de meerjarenbegroting wordt deze stijging in het EVO-businessmodel doorgerekend. 6.2 Financiële indicatoren Binnen de BVE-sector is een set van financiële indicatoren opgesteld voor de financiële prestaties van de instellingen dat fungeert als een Early warning systeem. Voor Noorderpoort ziet dit er over 2017 als volgt uit: Early warning syteem Noorderpoort 2017 BVE-norm Exploitatiesaldo >0 Personele lasten 69,74% <72% van de lasten Weerstandsvermogen 45,83% >30% van de baten Operationele kasstroom (*1.000) >0 Liquiditeit 0,87 >1 Solvabiliteit 0,38 >0,3 Rentabiliteit 0,11% >0 Ratio s Noorderpoort Liquiditeit 0,74 0,68 0,78 0,92 0,87 Solvabiliteit 0,34 0,33 0,36 0,36 0,38 Rentabiliteit 5,1% 0,0% 2,2% 1,2% 0,1% Toelichting Noorderpoort meet zijn financiële performance af aan bovenstaande indicatoren. De financiële indicatoren zijn de graadmeter voor de financiële positie. Op bijna alle indicatoren scoort Noorderpoort beter dan de BVE-norm. 54

55 6 Het resultaat 2017 van Noorderpoort bedraagt ruim euro positief. Dit resultaat is geheel toegevoegd aan de algemene reserve. Het percentage personele lasten ten opzichte van de totale lasten is 69,74%. Dit betekent een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar (68,28%). Het weerstandsvermogen is met 45,83% ruim hoger dan de BVE-norm. Door verminderde baten in 2017 is het weerstandsvermogen in vergelijking met 2016 licht gestegen. In vergelijking met 2016 is de liquiditeit licht gedaald. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een daling van de liquide middelen met 3,4 miljoen euro. Een oorzaak voor de relatief lage liquiditeit is dat Noorderpoort alle investeringen betreffende huisvesting en ICT financiert vanuit eigen liquide middelen. Wat betreft de solvabiliteit voldoet Noorderpoort in 2017 ruim aan de norm. De solvabiliteit is in vergelijking met 2016 gestegen. De conclusie op basis van bovenstaande constateringen is dan ook dat Noorderpoort ruim voldoet aan de BVE-norm en de financiële uitgangpunten van goed strategisch beleid. Er kan derhalve worden gezegd dat Noorderpoort financieel economisch gezond is. Dit wordt ook in de meerjarenprognose bevestigd, zie hiervoor de continuïteitsparagraaf. Wel moet hierbij worden aangetekend dat in het licht van de economische en financiële onzekerheden als gevolg van Rijksbeleid de financieel economische positie van Noorderpoort scherp in de gaten gehouden moet worden. 6.3 Treasurybeleid De liquiditeitspositie van Noorderpoort is in 2017 gedaald van 17,7 miljoen naar 14,3 miljoen euro. Voornaamste oorzaak hiervan zijn de diverse investeringen in Gebouwen en Installaties (3,1 miljoen euro) en ICT en inventaris (1,7 miljoen). Door de verkoop van een aantal gebouwen (Pop Dijkemaweg gebouw B Groningen en Parallelweg Veendam) stonden hier ontvangsten tegenover van 1,1 miljoen euro. De investeringen in 2017 bedroegen 4,8 miljoen euro. Vanuit huisvesting was dit met name de verbouw van het schoolgebouw aan de Hora Siccamasingel en investeringen in de Euroborg Groningen. Verder waren er investeringen vanuit het ICT-beleidsplan en diverse vervangingsinvesteringen betreffende inventaris. De overtollige liquide middelen van Noorderpoort zijn in 2017 weggezet bij solide en gezonde Nederlandse banken zoals de BNG en de Rabobank. Deze transacties zijn verlopen conform de vigerende wet en regelgeving. In onderstaande grafiek is het verloop van de liquide middelen te zien vanaf 2010: Verloop liquide middelen ,51 15,74 Liquide middelen , , , , ,68 14,29 in miljoenen 55

56 6 Verwachte ontwikkelingen 2018: De volgende panden zullen in 2018 worden verkocht: - Pop Dijkemaweg (gebouw A) Groningen - Melisseweg Groningen Ook het pand aan de van Schendelstraat in Groningen staat op de nominatie te worden verkocht in 2018, maar hierover is nog geen definitief akkoord bereikt. Op basis van deze verwachte verkoopontwikkelingen zal er een bedrag tussen de 2,5 miljoen en 4,5 miljoen euro uit desinvestering binnenkomen. Verder wordt in 2018 gerekend op investeringen ter hoogte van ongeveer 4,4 miljoen euro vanuit het huisvestingsplan en 2,2 miljoen euro voor inventaris en ICT. Deze investeringen zullen zoals de laatste jaren gebruikelijk, worden gefinancierd vanuit eigen middelen. Per saldo zullen de liquide middelen eind 2018 naar verwachting uitkomen op ongeveer 13,5 miljoen euro. De leningportefeuille van Noorderpoort bevat bijna volledig leningen met een rente die voor lange tijd vaststaat. Enig renterisico is hier dus niet aanwezig. De totale leningportefeuille bedraagt in december 2017 bijna 59 miljoen euro. Ten aanzien van beleggen, lenen en derivaten volgt het Noorderpoort de regeling Beleggen en belenen. 6.4 Helderheid Thema 1: Uitbesteding De scholen hebben in 2017 geen opleidingen geheel of gedeeltelijk uitbesteed. Thema 2: Investeren van publieke middelen in private activiteiten Er zijn in 2017 geen publieke middelen ingezet ten behoeve van private activiteiten. Thema 3: Verlenen van vrijstellingen Zie voor de kwantitatieve verhouding tussen BOL-voltijd, BOL-deeltijd en BBL onderstaande tabel: Aantal studenten per opleiding BOL- vt BOL- dt BBL Totaal % - 17% 100% Voor 133 studenten geldt dat zij zowel in 2017 als in 2016 een diploma hebben behaald (bekostigde diploma s zijn vergeleken). Thema 4: Les- en cursusgeld Lesgeld In is geen lesgeld betaald door Noorderpoort. Cursusgeld In is er één student waarvoor Noorderpoort het lesgeld heeft overgenomen. Deze student is uit de bekostiging gehaald. In incidentele gevallen is op verzoek van het onderwijsteam het cursusgeld kwijtgescholden. De betrokken cursisten worden dan geregistreerd als niet-bekostigd. Met ingang van kunnen studenten voor de betaling van het cursusgeld een zogeheten Betaalwijze formulier inleveren. Studenten die niets inleveren krijgen automatisch een factuur. Volgens het cumulatief incasso- en factuurbestand t/m januari 2018 betreft het 659 studenten. 56

57 6 Voor geen enkele student die twee of meerdere opleidingen volgt binnen Noorderpoort zijn twee of meerdere keren lesgeld en/of cursusgeld geïnd. Noorderpoort beschikt niet over een fonds waaruit in specifieke gevallen lesgeld of cursusgeld betaald kan worden. Wel kunnen studenten die financieel niet in staat zijn hun opleiding af te maken geholpen worden via het Hindrik Schollemafonds. Dit is een onafhankelijke stichting met een eigen bestuur. Thema 5: In- en uitschrijvingen De studenten worden in het studenteninformatiesysteem PeopleSoft ingevoerd met hun vooropleiding. Er wordt zeer frequent gerapporteerd op ontbrekende bekostigingsdocumenten. Deze gegevens staan ook in het managementinformatiesysteem Qlikview. Studenten van wie het dossier niet op orde is, worden voor de start van de accountantscontrole uit de telling gehaald. Tevens worden studenten waarbij de presentiegegevens niet toereikend zijn uit de telling gehaald. Lesgeld wordt gefactureerd door DUO op basis van de gegevens in BRON. Regelmatig wordt ter controle van de juistheid en volledigheid de Noorderpoort-foto met de BRONfoto vergeleken. Vanaf januari 2017 worden de gegevens in real-time uitgewisseld met DUO. Het cursusgeld wordt gefactureerd door Noorderpoort. Aan het begin van iedere maand wordt een incasso- en factuurbestand samengesteld, waarbij tegelijkertijd een volledigheidscontrole plaatsvindt. Tussen 1 oktober 2017 en 1 januari 2018 zijn de onderstaande aantallen studenten uitgestroomd zonder diploma. Zij hebben in de aangegeven periode Noorderpoort verlaten zonder ooit een diploma te hebben behaald. Studieniveau School KSB1 KSB2 KSB3 KSB4 Totaal Automotive & Logistiek Beroepsonderwijs Appingedam Beroepsonderwijs Stadskanaal Beroepsonderwijs Veendam Business & Administratie Campus Winschoten Entree Gastvrijheid & Toerisme Gezondheidszorg & Welzijn Gezondheidszorg Assen Kunst & Multimedia Laboratorium- & Procestechniek Technologie & Ict Totaal Een overstap binnen een domein van een kwalificatiedossier naar een kwalificatie of van een kwalificatie naar een andere kwalificatie binnen een domein, waarbij het studieniveau en de leerweg niet wijzigen, wordt niet aangemerkt als een verandering van opleiding. 57

58 6 In onderstaand overzicht wordt zowel het aantal studenten weergegeven dat binnen een domein naar een andere opleiding is overgestapt en daarbij veranderd is van leerweg en/of studieniveau, als het aantal studenten dat is overgestapt naar een opleiding binnen een ander domein, waarbij is aangegeven of er al of niet sprake is van een verandering van niveau. School Zelfde domein, ander niveau Zelfde domein, andere leerweg Ander domein, zelfde niveau Ander domein en ander niveau Automotive & Logistiek Beroepsonderwijs Appingedam 5 5 Beroepsonderwijs Stadskanaal Beroepsonderwijs Veendam 1 1 Business & Administratie Campus Winschoten Energy & Maritime Entree 3 3 Gastvrijheid & Toerisme Gezondheidszorg & Welzijn Gezondheidszorg Assen 4 4 Kunst & Multimedia Laboratorium- & Procestechniek Technologie & Ict Totaal Totaal Uitstroomgegevens worden opgevraagd via het Mutatieformulier inschrijving (onderdeel van de AO In-, Door- en Uitstroom) en in het kader van het School-Ex programma van de MBO Raad. Uitstroom naar een andere onderwijsinstelling wordt niet geregistreerd in PeopleSoft. Thema 6: Student volgt andere opleiding dan waarvoor hij is ingeschreven Nu door de inrichting van domeinen inschrijving op doorlopende leerlijnen mogelijk is, wordt de overstap binnen een leerlijn geregistreerd bij inschrijvingen. Dit zijn geen omzwaaiers, want de studenten blijven in eenzelfde leerlijn. Studenten die overstappen naar een andere opleiding in een andere leerlijn worden uitgeschreven en opnieuw aangemeld en ingeschreven. Dit zijn de omzwaaiers. Om hoeveel studenten het gaat wordt inzichtelijk gemaakt in het managementinformatiesysteem Qlikview. Hierin is bij de aanmeldingen na te gaan om hoeveel nieuwe aanmeldingen het gaat en om hoeveel switchers. Thema 7: Bekostiging van maatwerktrajecten ten behoeve van bedrijven In 2017 werden in totaal 52 maatwerktrajecten uitgevoerd conform gesloten contracten met klanten. Deze trajecten komen niet in aanmerking voor bekostiging en worden uitgevoerd conform de wensen van de klant. Indien deelnemers voldoen aan de eisen voor bekostiging, worden de kosten voor dit deel niet bij de klant in rekening gebracht. De door de klant gewenste, en facturabele, contractactiviteiten hebben betrekking op activiteiten die niet voor bekostiging in aanmerking komen. Op basis van het afgesloten contract worden de uitvoeringskosten plus een opslag in verband met het organisatorisch en administratieve proces gefactureerd. 58

59 6 Thema 8: Buitenlandse studenten en onderwijs in het buitenland In de tabel hieronder staat het aantal buitenlandse studenten dat op binnen de scholen van Noorderpoort een opleiding volgde. Het gaat om studenten die met een adres in het aangegeven land geregistreerd staan. School Land Totaal Automotive & Logistiek Duitsland 3 Beroepsonderwijs Stadskanaal Duitsland 5 Business & Administratie Duitsland 5 Campus Winschoten Duitsland 7 Energy & Maritime Duitsland 2 Gastvrijheid & Toerisme Duitsland 4 Gezondheidszorg & Welzijn Duitsland 3 Kunst & Multimedia Duitsland 1 Laboratorium- & Procestechniek Duitsland 3 Technologie & Ict Duitsland 2 Eindtotaal Specifieke regelingen Besteding middelen Kwaliteitsafspraken Omschrijving Besteding 2016 Besteding Intensivering van het taal- en rekenonderwijs Verbeterplannen onderwijsteams Team aan Zet: ontwikkeling keuzedelen, Slimmer Werken, professionalisering etc Stimuleren van excellentie bij studenten Professionalisering (incl. trekkingsrecht scholen ) Professionalisering examenfunctionarissen Terugdringen Voortijdig School Verlaten vaste voet Kwaliteitsbevordering beroepspraktijkvorming Ondersteuning, monitoring kwaliteitsplan Verbetering systemen (EHRM en LBS) Innovatiebudget voor teams blended BBL en hybride BOL Totaal Financiële verantwoording Passend Onderwijs en School Maatschappelijk Werk In de begrotingsuitgangspunten Noorderpoort is opgenomen dat de beschikbare middelen Passend Onderwijs en School Maatschappelijk Werk (SMW) volledig worden ingezet ten behoeve van de ondersteuning van studenten. De toedeling van de middelen is volgens onderstaande systematiek vormgegeven: a) Het beschikbare budget Passend Onderwijs en SMW is samengevoegd tot één totaalbudget ten behoeve van ondersteuning. b) De scholen krijgen 67% van dit totale budget en dienen daarmee de ondersteuning in de ondersteuningscategorieën A.1, A.2 en A.3 voor al hun studenten te verzorgen. De toedeling van deze middelen per school is deels gebaseerd op het totaal aantal studenten per school tot 23 jaar en deels op het aantal Begeleiding en Ondersteuning Plannen (BOP s) die de school in 2016 heeft ingezet. In onderstaand overzicht wordt dit per school aangegeven. 59

60 6 c) 28% van het beschikbare budget wordt door de dienst Studentendienstverlening (SDV) beheerd. Zij organiseren hiervoor de specialistische ondersteuning (categorie B en C) en dragen zorg voor deskundigheidsbevordering. Hiertoe zal een aantal deskundige Passend Onderwijs-begeleiders worden ingezet bij SDV. Zij verzorgen diensten ten behoeve van doorverwezen studenten en bieden ondersteuning aan de scholen en onderwijsteams. d) Binnen het totale beschikbare budget is ook een reservering gemaakt van 5% ten behoeve de projectadministratie SMW en voor onvoorziene omstandigheden en calamiteiten gedurende het begrotingsjaar. De systematiek van toedeling wordt jaarlijks geëvalueerd en indien bijstelling wenselijk is, wordt dit door het College van Bestuur vastgesteld. Scholen Totaal aantal studenten Percentage PaO 1 SMW 2 Totaal Automotive & Logistiek ,0% 69K 34K 103K Beroepsonderwijs Appingedam 149 1,4% 11K 4K 15K Beroepsonderwijs Stadskanaal 923 8,5% 99K 24K 123K Beroepsonderwijs Veendam 209 1,9% 13K 5K 18K Business & Administratie ,3% 122K 37K 159K Campus Winschoten 854 7,9% 75K 22K 97K Lucia Marthas Institute for Performing Arts 160 1,5% 5K 4K 9K Energy & Maritime 302 2,8% 11K 8K 19K Entree opleidingen 168 1,6% 68K 4K 72K Gastvrijheid & Toerisme ,9% 84K 42K 126K Gezondheidszorg & Welzijn ,0% 126K 48K 174K Gezondheidszorg Assen 188 1,7% 8K 5K 13K Kunst & Multimedia 759 7,0% 87K 20K 107K Laboratorium- & Procestechniek 380 3,5% 65K 10K 75K Technologie & Ict 541 5,0% 67K 14K 81K Subtotaal % Studentendienstverlening uitvoering 420K 75K 495K Studentendienstverlening coördinatie 4K 4K Projectadministratie 15K 15K Reservering 70K 70K Eindtotaal ) Grondslag toedeling: 40% bekostigde studenten 23 jaar en 60% ingeleverde BOP s 2) Grondslag toedeling: Bekostigde studenten < 23 jaar, peildatum Regionale VSV-middelen Noorderpoort is in het kader van de regionale aanpak van voortijdig schoolverlaten en jongeren in kwetsbare posities, voor de planperiode als contactschool aangewezen voor RMC-regio s 01 (Oost-Groningen), 02 (Noord-Groningen en Eemsmond) en 03 (Centraal en Westelijk Groningen). Deze rol heeft Noorderpoort ook in de voorgaande jaren vervuld. Samen met de vo-scholen, mbo-instellingen en RMC contactgemeenten is in het voorjaar 2016 de regionale aanvraag opgesteld. In juni hebben de bestuurders van het onderwijs en de gemeenten de aanvraag geaccordeerd. De volgende kaders zijn afgesproken: - Er wordt gewerkt met jaarschijven per schooljaar. - Jaarlijks wordt een regionale begroting opgesteld en vindt de afrekening plaats van het vorige schooljaar. - Voor ingeschreven jongeren (vo en mbo) wordt een provinciale aanpak gekozen. - Voor niet ingeschreven jongeren wordt een regionale aanpak gekozen. - Binnen de gehele provincie Groningen wordt maximaal samengewerkt tussen de betrokken partijen. Daarbij staat de juiste ondersteuning aan jongeren centraal. 60

61 6 Het totale budget per RMC-regio wordt besteed aan diverse activiteiten conform onderstaande verdeling: - Preventieve activiteiten (25-25%) - Ondersteunende activiteiten (35-40%) - Doorgeleiden naar vervolg (15-25%) - Analyse en monitoring (5-15%) - Beheer (maximaal 10%) Tevens is afgesproken om het totale budget aan de diverse doelgroepen te besteden conform onderstaande verdeling: - Reguliere vo- en mbo-jongeren (50-60%) - Jongeren uit PRO en VSO (5-15%) - Oud VSV-ers (25-35%) - Beheer (max 10%) Op grond van bovenstaand kader hebben de ambtelijke regionale VSV-tafels (vo, mbo en gemeenten) het jaaractiviteitenplan opgesteld met de daarbij behorende begroting. Deze jaarplannen en jaarbegrotingen zijn ook bestuurlijk vastgesteld. Omdat we werken met een integrale begroting per RMC-regio is soms geschoven met budgetten tussen de RMC-contactgemeente en de contactschool. Gedurende het schooljaar is de ambtelijke RMC-overlegtafel regievoerder voor de uitvoering en bewaker van het totale budget per regio. Tegen de zomer van 2017 is, met inachtneming van bovenstaand bestuurlijk kader, per RMC-regio het jaarplan en de begroting schooljaar opgesteld. Deze zijn kort daarna bestuurlijk vastgesteld. 61

62 7 CONTINUÏTEITSPARAGRAAF KENGETAL VERSLAGJAAR JAAR T+1 JAAR T+2 JAAR T+3 JAAR T+4 JAAR T+5 Aantallen studenten Personele bezetting in FTE Bestuur/management Personeel primair proces Ondersteunend personeel direct Ondersteunend personeel indirect Toelichting: Studenten - Noorderpoort richt zich de komende jaren op mbo-opleidingen, contract en educatie. - Noorderpoort heeft in het Strategisch Plan een groeidoelstelling opgenomen, omdat er ruimte tot groei wordt gezien, ondanks de krimp van de primaire doelgroep volgens de CBS-cijfers. Noorderpoort wil de groeidoelstelling realiseren door een stijging van het aantal BBL-studenten en een passend aanbod van bij- en omscholing voor oud-studenten en/of medewerkers van bedrijven/instellingen uit de regio. Daarnaast is vanaf 2016 ingezet op het stroomlijnen (versnellen) van het aanmeldings- en inschrijfproces. De afgelopen twee jaar heeft dit geresulteerd in een gematigde groei. - In de meerjarendoorrekening is echter gekozen voor een conservatief scenario, waarbij de CBScijfers gehanteerd worden. Daar zijn twee hoofdredenen voor aan te geven: Het aantal BBL-studenten stijgt weliswaar, maar dat compenseert (financieel) niet het feit dat er per BBL-student minder bekostiging komt (factor 0,4). Door het gunstige economische klimaat gaan studenten met een diploma weer aan het werk, terwijl ze de afgelopen jaren kozen voor een vervolgopleiding (hoger niveau) binnen het mbo. Wanneer de realisatie toch in lijn is met de afgelopen twee jaren, zullen de meerjarenvooruitzichten verbeteren. Personeel - Noorderpoort krijgt de komende jaren te maken met een grote uitstroom van medewerkers die de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. De uitstroom biedt een uitdaging om op tijd te anticiperen op de vervangingsvraag, maar is ook een kans om nieuwe medewerkers aan te trekken en zo de organisatie te verjongen. Via strategische personeelsplanning wordt meerjarig vooruitgekeken en geanticipeerd op de ontwikkeling van formatie en bezetting. - In het Strategisch Plan van Noorderpoort is opgenomen dat minimaal 68% van de middelen (berekening volgens MBO-benchmark) beschikbaar wordt gesteld ten behoeve van de directe uitvoering van het beroepsonderwijs. Hiervoor kiest Noorderpoort o.a. voor een integrale en lean ingerichte ondersteuning voor studenten en medewerkers. - Bovenstaande ontwikkeling is nog niet verwerkt in de prognosecijfers van de personele bezetting. Vanaf 2018 wordt op basis van de Expeditie Noordersupport berekend hoe de personeelsaantallen voor Onderwijzend Personeel (OP) en Onderwijsondersteunend Personeel (OOP) zich zullen ontwikkelen (zie voor meer informatie over de Expeditie Noordersupport pagina 67 Organisatie). 62

63 7 Huisvesting: - In het Strategisch Huisvestingsplan staat beschreven wat Noorderpoort van plan is met haar gebouwen. Wegens veelvuldige veranderingen in het onderwijs, de vastgoedmarkt en de hoogte van de bekostiging is afgesproken dat jaarlijks de financiële haalbaarheid van het huisvestingsplan wordt getoetst, voordat wordt overgegaan tot de geplande investeringen van het volgende jaar. - Het Strategisch Huisvestingsplan van Noorderpoort staat op twee pijlers: een vastgoedstrategie die is gericht op het maximaal accommoderen van onze onderwijsinhoudelijke keuzes en daarnaast een bedrijfsmatige financiële kaderstelling, uitgewerkt in een langjarig scenario. Noorderpoort zet zich in voor clustering van de huisvesting aan de zuidkant van de stad Groningen, reductie van het aantal vierkante meters en het hanteren van een flexibele schil van ongeveer 10% huur. Meerjarenprognose Noorderpoort Noorderpoort heeft een model ontwikkeld voor het opstellen van een financiële meerjarenprognose. Met behulp van dit model worden de financiële effecten van in- en externe ontwikkelingen en het voorgenomen beleid voor een aantal jaren berekend. Hierdoor ontstaat een beeld van de financiële continuïteit. Mede op basis van de uitkomsten van dit model kan besluitvorming plaatsvinden. Het model berekent voor de komende jaren de verwachte exploitatierekening, balans en de kasstroom. Daarnaast worden de kengetallen solvabiliteit, rentabiliteit en liquiditeit berekend. De overzichten sluiten qua vorm en inhoud aan bij de jaarrekening. BALANS ( 1.000) KENGETAL VERSLAGJAAR JAAR T+1 JAAR T+2 JAAR T+3 JAAR T+4 JAAR T+5 ACTIVA Materiële vaste activa Financiële vaste activa Voorraden Vorderingen Liquide Middelen TOTAAL ACTIVA PASSIVA Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden TOTAAL PASSIVA Solvabiliteit 1 0,38 0,40 0,42 0,45 0,47 0,49 Solvabiliteit 2 0,40 0,42 0,44 0,46 0,49 0,51 Rentabiliteit 0,11% 0,63% 0,00% 0,84% 1,22% 1,74% Liquiditeit 0,87 0,84 0,74 0,68 0,79 0,88 Oper. Kasstroom Personele lasten 69,74% 70,93% 70,81% 71,35% 71,70% 71,68% Weerstandsvermogen 45,83% 47,44% 48,01% 48,76% 50,13% 51,88% 63

64 7 EXPLOITATIEREKENING ( 1.000) VERSLAGJAAR JAAR T+1 JAAR T+2 JAAR T+3 JAAR T+4 JAAR T+5 BATEN Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen Baten in opdracht van derden Overige baten LASTEN Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige materiële lasten Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten SALDO EXPLOITATIE INVESTERINGEN ( 1.000) VERSLAGJAAR JAAR T+1 JAAR T+2 JAAR T+3 JAAR T+4 JAAR T+5 Investeringen in gebouwen Kleine verbouwingen Investeringen ICT Investeringen inventaris Verkoop panden

65 7 KASSTROOMOVERZICHT ( 1.000) VERSLAGJAAR JAAR T+1 JAAR T+2 JAAR T+3 JAAR T+4 JAAR T+5 Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat Aanpassingen voor: -Afschrijvingen Mutaties voorzieningen Veranderingen in vlottende middelen -Voorraden Vorderingen Kortlopende schulden (incl kredietinst.) Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest Belastingen Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiele vaste activa Investeringen financiele vaste activa Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende leningen Mutatie liquide middelen Beginstand liquide middelen Mutatie liquide middelen Eindstand Liquide middelen

66 7 Risicomanagement Noorderpoort brengt risico s op systematische wijze in beeld bij de vier-, acht- en twaalfmaandrapportages aan de hand van een door Noorderpoort ontwikkeld risicoinventarisatiemodel. De risico s worden gecategoriseerd in operationele, tactische en strategische risico s. Tevens worden maatregelen getroffen om deze te beheersen. Deze maatregelen zijn onderwerpen voor de bilaterale gesprekken tussen het College van Bestuur en de directeuren. Op deze wijze worden risico s binnen Noorderpoort zichtbaar en bespreekbaar gemaakt en op systematische wijze opgepakt. Hiermee is risicomanagement een vast onderdeel van het management & control proces binnen Noorderpoort. In 2017 is op basis van de vigerende planning & controlcyclus de koppeling tussen risicomanagement en het weerstandsvermogen modelmatig gelegd. Bij deze koppeling zijn alle geïnventariseerde risico s gesimuleerd. De simulatie heeft plaats gevonden met behulp van het Monte Carlo simulatiemodel. In onderstaande tabel worden de bevindingen weergegeven in termen van benodigde weerstandscapaciteit in relatie tot het zekerheidspercentage. Bruto risico Zekerheidspercentage % % % % % % % % Volgens deze Monte Carlo risicosimulatiemethode bedraagt het maximale berekende financiële risico van Noorderpoort ruim 39 miljoen euro. Het is gebruikelijk uit te gaan van een zekerheidsfactor van 90%. Dit betekent dat met een zekerheid van 90% alle risico s kunnen worden afgedekt met een aanwezig weerstandsvermogen van 32 miljoen euro. Deze risico s zijn bruto gewaardeerd. Hierbij wordt geen rekening gehouden met het effect van de te treffen risicobeheersmaatregelen. Deze tabel geeft dus op basis van de geïnventariseerde risico s binnen Noorderpoort aan met welk bedrag de bruto risico s, zonder beheersmaatregelen, met zekerheid kunnen worden gedekt. Noorderpoort ziet het weerstandsvermogen, de benodigde weerstandscapaciteit, als het sluitstuk van het proces van risicomanagement. Gemiddeld genomen wordt ervan uitgegaan dat risico s tussen 25% en 50% door beheersmaatregelen kunnen worden gereduceerd. Op grond van dit uitgangspunt zou een netto weerstandscapaciteit tussen 16 miljoen euro en bijna 24 miljoen euro nodig zijn. Onderstaande wordt het ratio weerstandsvermogen op grond van het voorzichtigheidsbeginsel berekend aan de hand van een netto benodigde weerstandscapaciteit van 26 miljoen euro. Ratio weerstandsvermogen = Beschikbare weerstandscapaciteit 52 miljoen = Netto Benodigde weerstandscapaciteit 24 miljoen = 2,2 Op grond van de risicosimulatie en de beschikbare weerstandscapaciteit blijkt dat Noorderpoort meer dan voldoende solvabel is. De beschikbare weerstandscapaciteit, het eigen vermogen, is afgerond 2,2 keer groter dan de netto benodigde weerstandscapaciteit die nodig is om de risico s af te dekken. De geïnventariseerde risico s die gebruikt zijn voor de Monte Carlo risicosimulatie worden in de tabel op de volgende pagina vertaald naar het risicomodel van Commissie Don. 66

67 7 Risicomodel commissie Don Risicocategorie commissie DON Laag Midden Hoog Bestuurlijke aandacht Studenten M Kwaliteit van onderwijs en onderzoek H Personeel M Organisatie H Huisvesting M Inventaris en apparatuur M Politiek bestuurlijk M Financieel: liquiditeit M Concreet betekent het bovenstaande: Studenten: Noorderpoort bleef de afgelopen jaren achter met de groei van het aantal studenten ten opzichte van de landelijke (inclusief noordelijke) ROC s. De laatste twee schooljaren is er weer een beperkte groei opgetreden, waardoor de groeidoelstelling uit het Strategisch Plan haalbaar is. Toch valt het risico in de categorie midden door de twee eerdergenoemde factoren die de licht positieve trend wellicht negatief beïnvloeden (zie pagina 62). De ingezette verandering van de aanmelding en intake van studenten met zogeheten Welkombijeenkomsten is één van de mitigerende maatregelen. Kwaliteit van onderwijs en onderzoek: Uit het vierjaarlijks onderzoek van de Inspectie is o.a. een nadere analyse van de rendementsgegevens in aansluiting op de nieuwe normering van het onderzoekskader 2017 als aandachtspunt naar voren gekomen. Er wordt aan gewerkt om de beschikbare gegevens nader te beschouwen en te bespreken in de teams. De teams dienen na de beschouwing hun eventuele acties te beschrijven. In de onderwijsaudits wordt dit als thema meegenomen, zodat hier komend cursusjaar extra aandacht voor zal zijn. Daarnaast is de kwaliteitszorg bij de opleiding Autotechnicus een aandachtspunt. Er wordt gewerkt aan meer samenhang en samenwerking binnen het team. Voor de opleiding Autotechnicus is een audit in de planning die wordt verbreed met verwante opleidingen. Personeel: De vraagstukken rond personeel (relatief hoge leeftijd personeel etc.) worden beantwoord door het inzetten van Strategische Personeelsplanning. Organisatie: De traditionele inrichting van de ondersteuning sluit niet overal meer goed aan bij de ontwikkeling van Teams aan Zet. Daarom werkt Noorderpoort toe naar een optimale inrichting van de ondersteuning, zodat het onderwijs beter wordt, teams en scholen passend ondersteund worden en er meer aandacht is voor studenten. Hiertoe is de Expeditie Noordersupport gestart. In dialoog met de diverse klantgroepen worden voorstellen voor passende ondersteuning voor teams, scholen en corporate uitgewerkt. Huisvesting: Het risico is hier de afhandeling van de aardbevingsschade, omdat de overheid niet altijd een heldere koers vaart. Door dicht op het proces te zitten en deel te nemen aan de relevante overleggen wordt telkens een zo actueel mogelijk beeld gekregen. Politiek bestuurlijk: Voorbeelden van politieke besluiten die effecten hebben op de bedrijfsvoering van Noorderpoort zijn het Bestuursakkoord en de rapportage macrodoelmatigheid van de commissie Leijnse. De consequenties van dit soort (mogelijke) wijzigingen van beleid worden intern direct besproken en voorzien van mogelijke scenario s om de risico s (en mogelijkheden) in beeld te brengen. 67

68 BIJLAGEN Nevenfuncties en bezoldiging College van Bestuur Noorderpoort Criteria nevenfuncties voor leden College van Bestuur Voor het College van Bestuur geldt als uitgangspunt dat nevenwerkzaamheden zijn toegestaan, tenzij: de nevenwerkzaamheden het vervullen van de functie bij Noorderpoort belemmeren, de nevenwerkzaamheden de belangen van Noorderpoort schaden. Het College van Bestuur kan een nevenfunctie aanvaarden als: de nevenfunctie niet ten koste gaat van de tijd die betrokkene beschikbaar heeft voor zijn functie in het College van Bestuur; de werkzaamheden in de nevenfunctie niet concurrerend zijn met de belangen van Noorderpoort; de werkzaamheden in de nevenfunctie geen schade toebrengen aan het aanzien van de functie in het College van Bestuur of aan het aanzien van Noorderpoort; de nevenfunctie niet leidt tot een ongewenste schijn van belangenverstrengeling. Een lid van het College van Bestuur maakt allereerst zijn eigen afweging of hij een betaalde of onbetaalde nevenfunctie kan aanvaarden. Mocht hij van oordeel zijn dat hij dit kan, dan vraagt hij voorafgaand aan het aanvaarden, in lijn met hetgeen hierover bepaald is het bestuursreglement van Stichting Noorderpoort, goedkeuring aan de Raad van Toezicht. Nevenfuncties College van Bestuur in 2017 Dhr. R. Schuur - Vicevoorzitter Onderwijsraad, Den Haag - Plaatsvervangend voorzitter Raad van Toezicht Stichting Baasis (Openbaar onderwijs gemeenten Haren en Tynaarlo) - Voorzitter Raad van Toezicht Scholengroep OPRON (Openbaar basisonderwijs gemeenten Menterwolde, Stadskanaal en Veendam) - Lid Bestuur Stichting Ieder mbo een practoraat Dhr. W. van de Pol - Lid bestuur Stichting Fotografie Noorderlicht Groningen - Lid Raad van Advies Energy Academy - Lid bestuur Sectorkamer MTLM (Maritiem, Transport, Logistiek en Mobiliteit) (onderdeel van SBB) - Lid bestuur Consortium voor Innovatie - Lid bestuur VKBBO (Vereniging voor Kwaliteitsbevordering Bestuurders Beroepsonderwijs) - Voorzitter bestuur Stichting Holland Webweek Groningen - Lid Raad van Toezicht COSIS (fusie van Promens Care en NOVO) Bezoldiging College van Bestuur Noorderpoort Naam Totale Bezoldiging* Dhr. R. Schuur (voorzitter) Dhr. W. van de Pol * Berekend via de WNT-methode (Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector) zoals geldig in Dhr. R. Schuur maakt gebruik van het overgangsrecht. Het salaris past derhalve binnen de geldende regelingen. In 2015 is, conform het overgangsrecht, de afspraak gemaakt dat het salaris na vier jaar, in drie jaar tijd, ingepast wordt in de nieuwe systematiek. 68

69 (Neven-)functies en bezoldiging leden Raad van Toezicht Noorderpoort Criteria (neven-)functies voor leden Raad van Toezicht Voor leden van de Raad van Toezicht is het lidmaatschap van deze raad veelal een nevenactiviteit. Voorafgaand aan het benoemen van een mogelijk lid van de Raad van Toezicht wordt verkend of zijn (neven-)functie(s) mogelijk strijdig is/zijn met de belangen van Noorderpoort. Is dat niet het geval en wordt besloten tot benoeming tot lid van de Raad van Toezicht, dan: dienen leden van de Raad van Toezicht te voorkomen dat ze een (neven-)functie aanvaarden die leidt tot een ongewenste belangenverstrengeling tussen het lidmaatschap van de Raad van Toezicht en een andere te aanvaarden (neven-)functie. maken de leden van de Raad van Toezicht bij het mogelijk aanvaarden van een nieuwe (neven-) functie de afweging of zij voldoende tijd kunnen blijven besteden aan hun werkzaamheden als lid van de Raad van Toezicht. Een lid van de Raad van Toezicht kan een (neven-)functie aanvaarden als: de werkzaamheden in de (neven-)functie niet concurrerend zijn met de belangen van Noorderpoort; de werkzaamheden in de (neven-)functie geen schade toebrengen aan het aanzien van de functie in de Raad van Toezicht of aan het aanzien van Noorderpoort; de (neven-)functie niet leidt tot een ongewenste schijn van belangenverstrengeling; hij voldoende tijd overhoudt om zijn werkzaamheden als lid van Raad van Toezicht op adequate wijze te vervullen. Om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen aanvaardt een lid van de Raad van Toezicht geen (neven-)functie bij een andere onderwijsinstelling die zich richt op dezelfde doelgroepen als Noorderpoort. Een lid van de Raad van Toezicht maakt zijn eigen afweging of hij een (neven-)functie aanvaardt. Mocht hij van oordeel zijn dat hij de functie kan aanvaarden en dat hij deze wil combineren met zijn lidmaatschap van de Raad van Toezicht van Noorderpoort, dan meldt hij de nieuwe (neven-)functie aan de voorzitter van de Raad van Toezicht. Als de voorzitter van de Raad van Toezicht van oordeel is dat er mogelijk toch sprake kan zijn van belangenverstrengeling dan zal hij het desbetreffende lid vragen het potentieel tegenstrijdige belang (voorzien van alle informatie) te melden in de vergadering van de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht besluit of er sprake is van een tegenstrijdig belang en hoe hiermee wordt omgegaan. 69

70 (Neven-)functies Raad van Toezichtleden in 2017 Naam en jaar van aftreden Hoofdfunctie Toezichthoudende nevenfuncties Overige nevenfuncties dhr. P.M. de Bruijne (voorzitter) ( niet herkiesbaar) Eigenaar PIM DE BRUIJNE Procesbegeleiding Voorzitter Raad van Toezicht Zonnehuisgroep Noord Voorzitter Stichting Urgente Noden Groningen Voorzitter Stichting Oude Groninger kerken Mevr. G.E. Hommes-Medendorp ( niet herkiesbaar) Voorzitter Raad van Bestuur Zorggroep Groningen Bestuurslid Actiz (t/m ) Lid 4 mei comité Haren Mevr. L.J. de Jong ( herkiesbaar) Adviseur RvB, Universitair Medisch Centrum Groningen Lid Raad van Commissarissen Stichting Kinderopvang Stad Groningen Jurylid Aletta Jacobs prijs (Rijksuniversiteit Groningen) Dhr. P.E. Wagner ( niet herkiesbaar) Algemeen Directeur Wagner Group B.V. Hoogleraar Inter Continental University of the Caribean Chairman Advisoryboard Inter Continental University of the Caribean Programma directeur AOG School of Management Rijksuniversiteit Groningen Mevr. M.P.C. van der Werf ( herkiesbaar) Hoogleraar Onderwijskunde en vice-decaan Faculteit Gedragsen Maatschappijwetenschappen, Rijksuniversiteit Groningen Dhr. C.G. Zijderveld ( niet herkiesbaar) Voorzitter Samenwerkende Bedrijven Eemsdelta, SBE Voorzitter Samenwerkende Bedrijven Eemsdelta Voorzitter Eemsdelta Green Voorzitter vrienden van Groningen Airport Eelde en lid Route Development Fonds van Groningen Airport Eelde Lid Maatschappelijke Stuurgroep en Gasberaad Groningen betreffende aardbevingen Lid Kernteam Economie & Ecologie in Balans Lid Adviesraad van de Waddenzeehavens Bestuurslid Compagnonsclub Groninger Grensland Dhr. R.J.M. Zwarter ( herkiesbaar) Plaatsvervangend politiechef/hoofd operatiën van de Eenheid Noord-Nederland Lid van de raad van toezicht Jeugdhulp Fryslân Lid van de Raad van toezicht Exodus Noordoost Nederland Lid werkveld adviesraad Thorbecke Academie Leeuwarden Lid van het bestuur Tuin van Bezinning De voorzitter van de Raad van Toezicht heeft in 2017 een bedrag van ,- ontvangen. De leden van de Raad van Toezicht ontvingen een bedrag van 8.250,- per persoon*. * De bedragen vallen binnen de norm van het individueel WNT-maximum (Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector). 70

71 Overzicht besproken onderwerpen Ondernemingsraad In onderstaand overzicht is aangegeven welke onderwerpen de Ondernemingsraad in 2017 o.a. heeft behandeld. Onderwerpen waarmee de Ondernemingsraad na overleg/ aanpassing heeft ingestemd Noorderpoort examen-organisatie per en benoemingsprocedure examencommissies (Addendum) Noorderpoort beleidsplan moderne vreemde talen Beleid Engels generiek op een hoger niveau Noorderpoortvisie en kaders keuzedelen Erkennen van werk- en leerervaring (EVC) Verruiming begeleide onderwijstijd Beleidsvisie internationalisering Noorderpoort Aanbod keuzedelen Noorderpoort schooljaar Onderwijsvisie MBO Noorderpoort Verbeterplan BPV Bedrijfsregels onderwijslogistiek Noorderpoort Aanbesteding uren bedrijfsarts Mobiliteitsbeleid Noorderpoort bereikbaar Instelling van een ombudsman bij Noorderpoort Samenwerkingsovereenkomst opleidingsschool Noorderpoort-NHL Waarderende ontwikkelgesprek vakmanschap en talent Professionaliserings- en scholingsplan Noorderpoort Arbobeleid, inclusief regeling bedrijfshulpverlening Hoofdlijnen van de begroting 2018 Handboek vervanging bekostigingsdossiers ICT beleidsplan Onderwerpen waarop de Ondernemingsraad na overleg/ aanpassing positief heeft geadviseerd Visiedocument practoraten Noorderpoort Afwijkingen wettelijke toelaatbaarheid voor het schooljaar Afwijkingen wettelijke toelaatbaarheid voor het schooljaar Instroombeleid Noorderpoort vanaf schooljaar 2018 Begroting Noorderpoort 2017 en 2018 Eigenrisicodrager voor de ziektewet Lief en leedregeling Noorderpoort Overige onderwerpen Starten twee nieuwe opleidingen Verslaving en werk (geen instemming verleend, regelgeving kan opgenomen worden in diverse andere beleidsnotities) Uitvoeringsregeling duurzame inzetbaarheid 62+ (nog in behandeling) Onderzoek Educatie Noorderpoort Seniorendagen BHV/RI&E, veilige arbeidsomstandigheden, nascholing en facilitering Experimentele zeggenschap m.b.t. strategisch personeelsplan en slimmer werken Werving teammanager team Studieen Loopbaanadvies Uitgangspunten inwerken en begeleiden van nieuwe medewerkers Psychosociale arbeidsbelasting Vertrouwenspersoon Noorderpoort Besluit investeringen 2017 Update huisvestingsplan Noorderpoort Definitieve rapportage Stichting Kwaliteitsnetwerk MBO instellingsaudit Roosterproblematiek koppeling script microsoft en Xedule Inspectiebezoek in het kader van het vierjaarlijks onderzoek Noorderpoort Visie Noorderpoort duurzaam Ontbinden schoolraad Eemsdollard Bereikbaarheidsdiensten OBP Young Noorderpoort, trainee bij OR 71

72 72 Beheersing uitkeringen na ontslag Evenals in 2016 is expliciet aandacht besteed aan de uitkeringslasten van Noorderpoort. Medewerkers van Noorderpoort die na afloop van hun dienstverband onvrijwillig werkloos worden, hebben onder voorwaarden recht op een uitkering op grond van de Werkloosheidswet (WW) en de Bovenwettelijke werkloosheidsregeling (BW). De BW-regeling is aanvullend en aansluitend op de wettelijke regeling en vastgelegd in de CAO-MBO. Noorderpoort is eigen risicodrager voor deze regelingen, hetgeen inhoudt dat de volledige uitkeringslast voor rekening van Noorderpoort komt. In 2017 is een vijftal dossiers getoetst op uitvoering van de WW- en BW-regeling en naleving van de verplichtingen. In een paar gevallen kon niet worden aangetoond dat volledig werd voldaan aan de WW- en BW-verplichtingen. Er is dan ook namens Noorderpoort bezwaar gemaakt door een extern gecertificeerd bedrijf tegen de verstrekking van de uitkeringen. Dit heeft geleid tot reductie van (toekomstige) rechten op uitkering en versnelde re-integratie naar werk. Ook heeft Noorderpoort in een tiental dossiers steviger ingezet op re-integratie naar werk door inschakeling van een extern re-integratiebureau.

73 JAARREKENING 2017 Inhoudsopgave A Jaarrekening Blz A.1.1 Geconsolideerde balans per 31 december A.1.2 Geconsolideerde staat van baten en lasten over A.1.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over A.1.4 Toelichting op de geconsolideerde balans en staat van baten en lasten A.1.5 Enkelvoudige balans per 31 december A.1.6 Enkelvoudige staat van baten en lasten over A.1.7 Toelichting op de enkelvoudige balans en staat van baten en lasten A.1.9 Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) A.1.10 Niet in de balans opgenomen verplichtingen 100 A.1.11 Verbonden partijen 101 A.1.12 Gebeurtenissen na balansdatum 101 B Overige gegevens B.1.1 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 102 B.1.2 Statutaire bepalingen inzake resultaatbestemming 106 C Bijlagen bij de jaarrekening C.1.1 Gegevens over de rechtspersoon

74 A.1.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2017 (na resultaatbestemming) Activa 31 december december 2016 Vaste activa 1.2 Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Activa in uitvoering Financiële vaste activa Ministerie van OCW pm pm Overige vorderingen Totale vaste activa Vlottende activa 1.4 Voorraden Gebruiksgoederen Vorderingen Debiteuren Ministerie van OCW Deelnemers/cursisten Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen Overlopende activa Liquide Middelen Totaal vlottende activa Totaal activa

75 A.1.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2009 (na bestemming resultaat) Passiva 31 december december Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserve Voorzieningen Personeelsvoorzieningen Overige voorzieningen Langlopende schulden Kredietinstellingen Kortlopende schulden Kredietinstellingen Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake pensioenen Overige kortlopende schulden Overlopende passiva Totaal passiva

76 A.1.2 Geconsolideerde staat van baten en lasten over Begroting Baten 3.1 Rijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdragen Lesgelden Baten werk in opdracht van derden Overige baten Totaal baten Lasten 4.1 Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige materiële lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten Financiele baten en lasten 5.1 Rentebaten Rentelasten Saldo financiele baten en lasten Resultaat Belastingen 6.1 Belastingen Resultaat na belastingen

77 A.1.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2017 Ref Kasstroom uit operationele activiteiten Saldo baten en lasten Aanpassingen voor: -Afschrijvingen Mutaties voorzieningen Boekwinst op desinvesteringen Veranderingen in vlottende middelen -Voorraden Vorderingen Kortlopende schulden Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest Belastingen Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa Investeringen financiële vaste activa Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende leningen Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Het verloop van de geldmiddelen is als volgt: Beginstand liquide middelen Mutatie liquide middelen Eindstand Liquide middelen

78 A.1.4 Toelichting op de geconsolideerde balans en staat van baten en lasten 2017 Algemene toelichting Activiteiten De activiteiten van de instelling bestaan voornamelijk uit dienstverlening op het gebied van onderwijs in de sector BVE. Stelselwijzigingen In 2017 hebben zich geen stelselwijzigingen voorgedaan. Schattingswijzigingen In 2017 hebben zich geen schattingswijzigingen voorgedaan. Consolidatie De geconsolideerde jaarrekening van Noorderpoort omvat de financiële gegevens van Noorderpoort, alsmede van rechtspersonen waarop, op grond van de feitelijke situatie, beslissende invloed kan worden uitgeoefend. Stichting Noorderpoort staat aan het hoofd van deze groep. In de geconsolideerde jaarrekening zijn alle onderlinge financiële verhoudingen en transacties geëlimineerd. De in de integrale consolidatie begrepen rechtspersoon is: Noorderpoort Flex BV, Groningen (100%) Beknopte enkelvoudige staat van baten en lasten Aangezien de staat van baten en lasten van Noorderpoort over 2017 in de geconsolideerde jaarrekening is verwerkt, is in overeenstemming met artikel 2:402 BW in de enkelvoudige jaarrekening volstaan met de weergave van een beknopte staat van baten en lasten. Toelichting op het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Onder de investeringen in materiële vaste activa zijn alleen de investeringen opgenomen waarvoor in 2017 geldmiddelen zijn opgeofferd. Schattingen Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat de leiding van de instelling over verschillende zaken zich een oordeel vormt en dat de leiding schattingen maakt die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten. Grondslagen voor waardering van activa en passiva Algemeen Het financieel jaarverslag is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de richtlijnen voor de jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Met ingang van 2008 is de Regeling jaarverslaggeving onderwijs van toepassing. Bij het opstellen van het financieel jaarverslag is rekening gehouden met deze regeling, alsmede met de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 660 Onderwijsinstellingen (RJ 660). Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, zijn de activa en passiva gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs. Vergelijking met voorgaand jaar De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar. Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs, onder aftrek van de lineair berekende cumulatieve afschrijvingen op basis van de verwachte economische levensduur en rekening houdend met eventuele bijzondere waardeverminderingen. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Sinds januari 2002 wordt bij het afschrijven op gebouwen rekening gehouden met een restwaarde van 25%. Gebouwen en terreinen waarvan in het kader van de OKF-operatie het economische claimrecht is verkregen zijn gewaardeerd tegen de normatieve restwaarde, zoals deze is bepaald bij de invoering van de OKF. Ook de hierop betrekking hebbende afschrijvingen op gebouwen zijn gebaseerd op deze OKF-systematiek. Inventaris en apparatuur wordt gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met de lineaire afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. Als activeringsgrens voor inventaris en apparatuur wordt in principe een bedrag van gehanteerd. De verwachte economische levensduur per vast actief is als volgt vastgesteld: Gebouwen 33,33 jaar Vaste installaties 10/20 jaar Terreinvoorzieningen 20 jaar Noodlokalen 10 jaar Verbouwingen 10 jaar Audiovisuele hulpmiddelen 5 jaar Hard- en software 4/5 jaar Schoolmeubilair 15 jaar Overige inventaris 10 jaar 78

79 Financiële vaste activa Deelnemingen waarop invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. De onder financiële vaste activa opgenomen vorderingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde van het verstrekte bedrag, gewoonlijk de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Bij de waardering wordt rekening gehouden met eventuele waardeverminderingen. Bijzondere waardevermindering van vaste activa Iedere balansdatum wordt beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. Een bijzonder waardeverminderingsverlies wordt direct als een last verwerkt in de staat van baten en lasten onder gelijktijdige verlaging van de boekwaarde van het betreffende actief. De opbrengstwaarde wordt in eerste instantie ontleend aan een bindende verkoopovereenkomst. Als die er niet is, wordt de opbrengstwaarde bepaald met behulp van de actieve markt waarbij normaliter de gangbare biedprijs geldt als marktprijs. Voor de bepaling van de bedrijfswaarde wordt een inschatting gemaakt van de toekomstige netto kasstromen bij voortgezet gebruik, welke vervolgens contant gemaakt worden. Indien wordt vastgesteld dat een bijzondere waardevermindering die in het verleden verantwoord is, niet meer bestaat of is afgenomen, dan wordt de toegenomen boekwaarde van de desbetreffende activa niet hoger gesteld dan de boekwaarde die bepaald zou zijn indien geen bijzondere waardevermindering voor het actief zou zijn verantwoord. Voorraden Gebruiksgoederen worden gewaardeerd tegen kostprijs/ inkoopprijs onder aftrek van een (eventuele) voorziening voor incourantheid. Vorderingen De initiële waardering is tegen reële waarde, de vervolgwaardering is tegen gearmortiseerde kostprijs onder aftrek van de voorziening voor incourantheid. Vorderingen worden gewaardeerd tegen reële waarde onder aftrek van een noodzakelijk geachte voorziening voor het risico van oninbaarheid. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas en banktegoeden met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekeningcourantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Liquide middelen staan ter vrije beschikking, tenzij anders is vermeld. Eigen Vermogen Het eigen vermogen bestaat uit algemene reserves en bestemmingreserves. De bestemmingreserves zijn reserves met een, door het bestuur aangegeven, beperkte bestedingsmogelijkheid. Voorzieningen Een voorziening wordt gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat voor afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen benodigd is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorziening voor jubilea, wachtgeld en seniorenverlof zijn opgenomen tegen contante waarde. De overige (personeels)voorzieningen zijn opgenomen tegen nominale waarde. Langlopende schulden Schulden met een resterende looptijd van meer dan één jaar worden aangeduid als langlopend. Het aflossingsbedrag van het lopende jaar wordt onder de kortlopende schulden opgenomen. Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. De vervolgwaardering vindt plaats tegen geamortiseerde kostprijs. Kortlopende schulden Schulden met een op balansdatum resterende looptijd van ten hoogste één jaar worden aangeduid als kortlopend. Overlopende passiva betreffen vooruitontvangen bedragen (waaronder geoormerkte bijdragen) en nog te betalen bedragen terzake van lasten die aan een verstreken periode zijn toegekend. Van bedragen die voor meerdere jaren beschikbaar zijn gesteld, wordt het nog niet bestede gedeelte op deze post aangehouden. Vrijval ten gunste van de staat van baten en lasten geschiedt naar rato van de besteding. Kortlopende schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. De vervolgwaardering vindt plaats tegen geamortiseerde kostprijs. Egalisatierekening Deze post hangt samen met het egaliseren van meerjarige investeringssubsidies en is opgenomen onder Materiële Vaste Activa. De vrijval van de investeringssubsidies wordt overeenkomstig de afschrijvingssystematiek van de desbetreffende Materiële Vaste Activa verwerkt onder afschrijvingen. 79

80 Grondslagen voor bepaling van het resultaat Algemeen De baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar worden in acht genomen, indien zij voor het vaststellen van de jaarrekening bekend zijn geworden. Rijksbijdragen OCW Rijksbijdragen worden als baten verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarop de toekenning betrekking heeft. Overige overheidsbijdragen en -subsidies Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen. Baten in opdracht van derden Opbrengsten uit het verlenen van diensten worden verantwoord naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de verrichte diensten tot aan de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten. Overige baten Overige baten bestaan uit baten uit verhuur, detacheringen, ouderbijdragen en overige. Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen en de instelling de condities voor ontvangst kan aantonen. Personeelsbeloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de staat van baten en lasten voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. De dekkingsgraad van Stichting Bedrijfspensioenfonds ABP per 31 december 2017 is 104,4%. Afschrijvingen op materiële vaste activa Materiële vaste activa wordt vanaf het moment van gereedheid voor ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Over terreinen wordt niet afgeschreven. Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Financiële instrumenten en risicobeheersing Marktrisico Valutarisico Noorderpoort heeft geen valutapositie op de valutamarkt, derhalve worden geen valutarisico's gelopen. Prijsrisico Noorderpoort heeft geen effecten en/of aandelen die onderhevig zijn aan prijsrisico's. Rente- en kasstroomrisico Noorderpoort loopt renterisico over rentedragende langlopende en kortlopende schulden (waaronder schulden aan kredietinstellingen). Deze risico's worden vanuit de Treasury-afdeling van Noorderpoort bewaakt en beheerst. Kredietrisico Noorderpoort heeft geen significante concentraties van kredietrisico. Liquiditeitsrisico Noorderpoort maakt gebruik van meerdere banken om over meerdere kredietfaciliteiten te kunnen beschikken. Voor zover noodzakelijk, worden nadere zekerheden verstrekt aan de bank voor beschikbare kredietfaciliteiten. Noorderpoort heeft een pensioenregeling bij Stichting Bedrijfspensioenfonds ABP. Op deze pensioenregeling zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing en worden op verplichte, contractuele of vrijwillige basis pemies betaald door de instelling. ABP hanteert het middelloon als pensioengevende salarisgrondslag. ABP probeert ieder jaar de pensioenen te verhogen met de gemiddelde stijging van de lonen in de sectoren overheid en onderwijs. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen. 80

81 Activa Vaste activa 1.2 Materiële vaste activa Verkrijgings- Waardever- Boekwaarde Investeringen Desinves- Afschrijvingen Bijzondere Verkrijgings- Waardever- Boekwaarde prijs t/m minderingen 01-jan teringen 2017 waardever- prijs t/m minderingen 31-dec-17 jaar 2016 en afschrijv mindering jaar 2017 en afschrijv. t/m jaar t/m jaar Gebouwen en terreinen Gebouwen Terreinen Installaties Inventaris en apparatuur Activa in uitvoering Totaal Gebouwen en terreinen De investeringen in gebouwen en installaties betreffen diverse kleine investeringen in diverse gebouwen. De desinvesteringen hebben betrekking op de eerste deelverkoop van de Pop Dijkemaweg en de verkoop van de Parallelweg in Veendam. Inventaris en apparatuur De investeringen in inventaris en apparatuur betreffen voornamelijk investeringen in het kader van het ICT plan 2017 en diverse vervangingen van inventaris. Afschrijvingspercentages Voor de gehanteerde afschrijvingspercentages wordt verwezen naar hetgeen is vermeld bij de grondslagen over de materiële vaste activa. Activa in uitvoering ultimo 2017 Realisatie Sportcentrum Europapark, Groningen Hora Siccamasingel, Groningen Winschoterdiep 50, Groningen Bouwprojecten worden verantwoord onder 'Activa in uitvoering'. Op deze post wordt niet afgeschreven. Vanaf het moment van ingebruikname worden de kosten overgeheveld naar 'Gebouwen en Terreinen' en vindt afschrijving plaats. 9 81

82 1.3 Financiële vaste activa Ministerie van OCW De vorderingen uit hoofde van loonheffing en premie ABP juli 1991 en juli 1993 worden erkend door het Ministerie van OC&W, maar slechts uitgekeerd bij opheffing van de instelling. Er vindt geen renteverrekening plaats. De als pm opgenomen vordering bedraagt afgerond 1 miljoen euro Overige vorderingen 31 dec dec 16 WinklerPrins, Veendam In 2010 is een renteloze lening verstrekt aan de Winkler Prins van De lening is verstrekt in het kader van de afwikkeling van de samenwerking tussen Winkler Prins en Noorderpoort. Noorderpoort heeft afgezien van de participatie in de bouw van een Campus in Veendam en het geven van techniekonderwijs. De lening wordt door het Winkler Prins in 20 gelijke bedragen, jaarlijks , terugbetaald aan Noorderpoort, ingaande Van de totale vordering heeft betrekking op een periode langer dan een jaar. 82

83 Vlottende activa 1.4 Voorraden Gebruiksgoederen 31 dec dec 2016 Grondstoffen/materialen Emballage De voorraden in het magazijn van de lokatie Euroborg worden jaarlijks gewaardeerd. 1.5 Vorderingen Debiteuren 31 dec dec 2016 Debiteuren Af: Voorziening dubieuze debiteuren Het verloop van de voorziening dubieuze debiteuren is als volgt: Balans per 1 januari Onttrekkingen Dotatie/vrijval ten laste/gunste van het resultaat Balans per 31 december Ministerie van OCW 31 dec dec 2016 Vakantiegeld juni tot en met december (MBO-component) pm pm Te vorderen rijksbijdrage projecten De vordering op het ministerie van OCW ad , met betrekking tot vakantiegeld MBO, wordt erkend door het ministerie, maar slechts uitgekeerd bij opheffing. Op grond hiervan is in 2009 besloten deze vordering af te waarderen en op te nemen als pm. De te vorderen rijksbijdrages voor projecten worden nader gespecificeerd in model G Deelnemers/cursisten 31 dec dec 2016 Debiteuren cursisten Af: Voorziening dubieuze debiteuren Het verloop van de voorziening dubieuze debiteuren is als volgt: Balans per 1 januari Onttrekkingen Dotatie ten laste van het resultaat Balans per 31 december

84 1.5.6 Belastingen en premies sociale verzekeringen 31 dec dec 2016 WGA Belastingdienst, omzetbelasting Overige vorderingen 31 dec dec 2016 Gemeenten, bijdragen REP Contracten Diverse projecten/subsidies Nog te factureren Diversen Overlopende activa 31 dec dec 2016 Vooruitbetaalde lasten Voorschotten Liquide middelen 31 dec dec Kasmiddelen Tegoeden op bankrekeningen Kruisposten

85 2 Passiva 2.1 Eigen vermogen Mutaties Stand per Bestemming Overige Stand per 1 jan 2017 exploitatiesaldo mutaties 31 dec Algemene reserve Bestemmingsreserve Totaal De algemene reserve dient enerzijds ter dekking van onvoorziene toekomstige risico's in de financiële bedrijfsvoering en is anderzijds beschikbaar als financieringsbron voor nieuwe investeringen. 2.2 Voorzieningen Mutaties Saldo Dotaties Onttrekkingen Vrijval Saldo 1 jan dec Personeelsvoorzieningen Voorziening jubilea Voorziening wachtgeld Voorziening seniorenverlof Totaal voorzieningen Onderverdeling saldo Saldo Kortlopende Langlopende 31 dec 2017 deel < 1 jr deel > 1 jr Voorziening jubilea Voorziening wachtgeld Voorziening seniorenverlof Voorziening jubilea De voorziening jubilea wordt opgenomen voor toekomstige uitkeringen, welke worden uitgekeerd aan werknemers bij het behalen van een jublieum. Jaarlijks vindt een herrekening plaats van de voorziening op basis van het actuele personeelsbestand. Voorziening wachtgeld De voorziening is berekend op basis van lopende wachtgeld- en bovenwettelijke wachtgeldverplichtingen en de te verwachten verplichting voor de komende vijf jaar. Voorziening seniorenverlof De voorziening is bepaald op basis van het aantal werknemers dat per 31 december gebruik maakt van deze regeling. Voor de verwachte toekomstige instroom kan geen betrouwbare inschatting worden gemaakt, derhalve is hiervoor geen voorziening opgenomen. 85

86 Mutaties Saldo Dotaties Onttrekkingen Vrijval Saldo 1 jan dec Overige voorzieningen Voorziening Winkler Prins Onderverdeling saldo Saldo Kortlopende Langlopende 31 dec 2017 deel < 1 jr deel > 1 jr Voorziening Winkler Prins In 2010 is een voorziening getroffen voor de financiële afwikkeling van de samenwerking tussen Winkler Prins en Noorderpoort. Noorderpoort heeft afgezien van de participatie in de bouw van een Campus in Veendam en het geven van techniekonderwijs in dit gebouw. Noorderpoort betaalt gedurende 20 jaren een jaarlijkse vaste bijdrage aan de Winkler Prins voor het groot onderhoud van het techniekgebouw en gedurende 6 jaren een jaarlijkse bijdrage voor overige exploitatie kosten. 86

87 2.3 Langlopende schulden Kredietinstellingen Stand Aangegane/ Aflossingen Stand Looptijd Looptijd Looptijd Rente- Resterende per afgestoten 2017 per < 1 jaar > 1 jaar > 5 jaar voet looptijd in 1 jan 2017 leningen dec 2017 jaren % A BNG (Stadskanaal) ,00 9 B BNG (Stadskanaal) ,00 9 E St. Pensioenfonds ING Groep ,63 0 F BNG (leningnr ) ,33 11 G BNG (leningnr ) ,79 11 H BNG (leningnr ) ,61 11 I BNG (leningnr ) ,35 11 J BNG (leningnr ) ,95 12 K BNG (leningnr ) ,25 12 L BNG (leningnr ) ,54 12 M BNG (leningnr ) ,65 3 N BNG (leningnr ) ,77 4 O BNG (leningnr ) ,75 0 P BNG (leningnr ) ,49 6 Q BNG (leningnr ) ,51 26 R BNG (leningnr ) ,69 27 S BNG (leningnr ) ,83 27 T BNG (leningnr ) , A en B Deze leningen zijn gegarandeerd door de gemeente Stadskanaal. F t/m L Voor deze leningen heeft de Stichting Waarborgfonds BVE zich garant gesteld. Als zekerheid zijn de huisvestingsbijdragen van het ministerie van OCW verpand aan de Bank Nederlandse Gemeenten. M t/m T Voor deze leningen heeft de Stichting Waarborgfonds BVE zich garant gesteld. De aflossingsverplichting voor 2018 op deze leningen bedraagt in totaal Dit bedrag is opgenomen onder de kortlopende schulden (2.4.1). 87

88 2.4 Kortlopende schulden Kredietinstellingen 31 dec dec 2016 Aflossingsverplichtingen kredietinstellingen De kortlopende aflossingsverplichting op langlopende leningen ad wordt nader gespecificeerd in Crediteuren 31 dec dec 2016 Crediteuren Betalingen onderweg Belastingen en premies sociale verzekeringen 31 dec dec 2016 Loonheffing (december en 13e periode) Premies sociale verzekeringen (december en 13e periode) WGA Belastingdienst, omzetbelasting (december en suppleties) Schulden terzake pensioenen 31 dec dec 2016 Premie ABP (december en 13e periode) Overige kortlopende schulden 31 dec dec 2016 Verschuldigde subsidie aan projectpartners Huur Diversen Overlopende passiva 31 dec dec 2016 Vakantiegeld (juni t/m december) Bindingstoelage (augustus t/m december) Projectgelden Ministerie OCW Vooruitontvangen subsidies OCW Vooruitontvangen subsidies niet OCW Contractactiviteiten, nog uit te voeren Berekende rente kredietinstellingen Diversen De projectgelden Ministerie OC&W ad zijn gespecificeerd in model G. 88

89 3 Baten 3.1 (Rijks)bijdragen OCW 2017 Begroting (Normatieve)rijksbijdrage OCW Inhouding cursusgeld Overige subsidies OCW Geoormerkte OCW subsidies Niet-geoormerkte OCW subsidies Ontvangen doorbetalingen rijksbijdrage SWV De geoormerkte subsidies van het Ministerie van OCW worden nader gespecificeerd in model G. 3.2 Overige overheidsbijdragen 2017 Begroting Participatiebudget Uitsplitsing 3.2.1: Bijdrage educatie Re-integratie Inburgering Overige gemeentelijke bijdragen en -subsidies Lesgelden 2017 Begroting Wettelijke cursusgelden sector BVE Baten werk in opdracht van derden 2017 Begroting Overige baten werk in opdracht van derden Overige baten 2017 Begroting Verhuur onroerende zaken Detachering personeel Overige Nadere specificatie Overige baten: Verhuur boeken en kluisjes Kantines Repro Resultaat op verkoop vaste activa Omzetbonussen Projecten (niet OCW) Leerbedrijf & leerlingactiviteiten Overige opbrengsten leerlingen Diversen

90 4.1 Personele lasten 2017 Begroting Lonen en salarissen Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies waarvan ten laste van: Voorzieningen Overig Overige personele lasten Dotaties personele voorzieningen - Voorziening Jubilea Voorziening Wachtgeld, vrijval Voorziening Seniorenverlof Personeel niet in loondienst Overige Uitkeringen Gemiddeld aantal jaar FTE's NP Gemiddeld aantal jaar FTE's NPF Totaal Gemiddelde loonkosten per FTE Stijging gemiddelde loonkosten 3,03% 0,98% De stijging van de gemiddelde loonkosten per FTE ten opzichte van 2016 met 3,03% is te verklaren door de stijging van de pensioenpremies. Er vindt een verschuiving plaats van tijdelijke contracten van Noorderpoort Flex BV naar Noorderpoort. Geen van onze werknemers is werkzaam in het buitenland. 4.2 Afschrijvingen 2017 Begroting Gebouwen en terreinen (Terugname) bijzondere waardevermindering gebouwen Vrijval egalisatie gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Vrijval egalisatie inventaris en apparatuur Huisvestingslasten 2017 Begroting Huur Verzekeringen Onderhoud Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen Overige

91 4.4 Overige materiële lasten 2017 Begroting Administratie- en beheerslasten Beheer en administratie Drukwerk en reprokosten Porto Telefoon/datacommunicatie Autokosten Contributies/abonnementen Kosten salarisverwerking Accountantskosten Advieskosten Vergader/representatie Diensten derden Vervoer leerlingen Dotatie voorziening oninbare vorderingen Diversen Diensten derden De projectkosten van interne projecten zijn in de jaarrekening gepresenteerd onder diverse kostencategoriën. In de begroting zijn deze kosten in één bedrag gepresenteerd onder projectkosten in Als gevolg hiervan is o.a. de post diensten derden hoger dan begroot Inventaris, apparatuur en leermiddelen 2017 Begroting Aanschaf klein inventaris Klein onderhoud/reparatiekosten Onderhoud/kosten software Verzekeringen Lease/huur inventaris en apparatuur Verbruiksmateriaal Stagegelden Kosten leerlingactiviteiten Overige leerlingkosten Dotatie oninbare cursusgelden Lesmateriaal Overige 2017 Begroting Wervingskosten Reis- en verblijfskosten Bij- en nascholing Kosten BGD Gastdocenten/vrijwilligers/stagiaires Overige personele kosten PR-kosten Projectkosten Kantinekosten Diversen Totaal overige lasten Projectkosten De projectkosten van interne projecten worden in de jaarrekening gepresenteerd onder de kostencategoriën waarop deze betrekking hebben. In de begroting vindt deze uitsplitsing niet plaats. 91

92 Accountantshonorarium In het boekjaar zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria ten laste van het resultaat gebracht: Controle van de jaarrekening Andere controle werkzaamheden Fiscale advisering Overige niet-controlediensten Bovenstaande honoraria betreffen de werkzaamheden die zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en onafhankelijke accountants en de in rekening gebrachte honoraria van het gehele netwerk waartoe de accountantsorganisatie behoort. Het honorarium heeft betrekking op de in het boekjaar in rekening gebrachte bedragen. 92

93 5 Financiële baten en lasten 5.1 Rentebaten 2017 Begroting Rente rekening-courant bank Rentelasten 2017 Begroting Rente leningen Rente rekening-courant bank Belastingen 6.1 Belastingen 2017 Begroting Vennootschapsbelasting

94 Overzicht geoormerkte subsidies OCW G1 Verantwoording van subsidies zonder verrekeningsclausule Omschrijving Kenmerk Datum Bedrag Prestatie toewijzing toewijzing toewijzing in afgerond Lerarenbeurs ja Lerarenbeurs nee Lerarenbeurs nee Voorziening leermiddelen minimagezinnen nee Zij-instromers diverse data nee Zij-instromers diverse data nee Zij-instromers nee Zij-instromer nee Zij-instromers nee Zij-instromers nee G2 Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar Omschrijving Toewijzing Bedrag van Ontvangen Lasten Lasten in het Totale kosten Te verrekenen toewijzing t/m verslagjaar t/m 2016 verslagjaar 2017 ultimo verslagjaar Kenmerk Datum Voorziening leermiddelen minimagezinnen School Maatschappelijk Werk MBO Totaal Aandeel projectpartners in G2-A 0 Totaal G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar G2-B Doorlopend tot in het volgend verslagjaar Omschrijving Toewijzing Bedrag van Saldo Ontvangen Lasten in het Totale kosten Saldo nog te besteden toewijzing t/m verslagjaar verslagjaar ultimo verslagjaar Kenmerk Datum Regionaal Programma Regio 1 OND/ODB-2016/17742 U Regionaal Programma Regio 2 OND/ODB-2016/17740 U Regionaal Programma Regio 3 OND/ODB-2016/17741 U NetwerkZON2020. The H(ealth) factor NetwerkZON Doelmatigheid School Maatschappelijk Werk MBO ZorgThuis Totaal Aandeel projectpartners Regionaal Programma Regio 1, 2 en Aandeel projectpartners NetwerkZON Aandeel projectpartners en eigen bijdrage Noorderpoort NetwerkZON Doelmatigheid Aandeel projectpartners, eigen bijdrage en bijdragen derden ZorgThuis Totaal G2-B Doorlopend tot in een volgend verslagjaar Totaal G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar Totaal-generaal

95 A.1.5 Enkelvoudige balans per 31 december 2017 Activa 31 december december 2016 Vaste activa 1.2 Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Activa in uitvoering Financiële vaste activa Groepsmaatschappijen Ministerie van OCW pm pm Overige vorderingen Totale vaste activa Vlottende activa 1.4 Voorraden Gebruiksgoederen Vorderingen Debiteuren Ministerie van OCW Deelnemers/cursisten Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen Overlopende activa Liquide Middelen Totaal vlottende activa Totaal activa

96 Passiva 31 december december Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserve Voorzieningen Personeelsvoorzieningen Overige voorzieningen Langlopende schulden Kredietinstellingen Kortlopende schulden Kredietinstellingen Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake pensioenen Overige kortlopende schulden Overlopende passiva Totaal passiva

97 A.1.6 Enkelvoudige staat van baten en lasten over Begroting Aandeel in resultaat van maatschappijen waarin wordt deelgenomen Overig resultaat

98 A.1.7 Toelichting op de enkelvoudige balans en staat van baten en lasten 2017 Algemeen De enkelvoudige jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Deze bepalingen zijn van toepassing op grond van de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs. De jaarrekening is opgesteld in euro s. De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling voor de enkelvoudige jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening zijn gelijk. Deelnemingen in groepsmaatschappijen worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaarde. Voor de grondslagen van de waardering van activa en passiva en voor de bepaling van het resultaat wordt verwezen naar de op pagina 8 tot en met 10 opgenomen toelichting op de geconsolideerde balans en staat van baten en lasten. 1.3 Financiële vaste activa Groepsmaatschappijen (Flex B.V.) 31 dec dec 2016 Stand per 1 januari Resultaat Dividend uitkering Dividendbelasting Stand per 31 december

99 A.1.9 Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) 2017 Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) inwerking getreden. De WNT is van toepassing op Noorderpoort. Het voor Noorderpoort toepasselijk bezoldigingsmaximum is in Per 1 januari 2016 zijn de sectorale WNT-maxima voor de onderwijssectoren vervangen door bezoldigingsklassen op basis van instellingskenmerken. De bestuurlijke complexiteit van de instelling wordt daarmee leidend voor de maximum bezoldiging van de bestuurder. Het aantal complexiteitpunten, totale baten, aantal studenten en onderwijssoort bepalen de bezoldigingsklasse. Voor 2017 is voor Noorderpoort de bezoldigingsklasse F bepaald met een bezoldigingsmaximum van Het weergegeven individuele WNT-maximum is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte. Het individuele WNTmaximum voor de leden van Raad van Toezicht bedraagt voor de voorzitter 15% en voor de overige leden 10% van het bezoldigingsmaximum, berekend naar rato van de duur van het dienstverband. Bezoldiging topfunctionarissen Bedragen x 1 R. Schuur W. v.d. Pol Functie(s) College van Bestuur, voorzitter College van Bestuur, lid Duur dienstverband in /1-31/12 1/1-31/12 Omvang dienstverband (in fte) 1,0 1,0 Gewezen topfunctionaris? nee nee Echte (of fictieve) dienstbetrekking? ja ja Zo niet, langer dan 6 maanden binnen 18 maanden werkzaam? n.v.t. n.v.t. Individueel WNT-maximum Bezoldiging Beloning Belastbare onkostenvergoedingen 0 0 Beloningen betaalbaar op termijn Subtotaal /- Onverschuldigd betaald bedrag 0 0 Totaal bezoldiging Gegevens 2016 Duur dienstverband in /1-31/12 1/1-31/12 Omvang dienstverband 2016 (in fte) 1,0 1,0 Bezoldiging 2016 Beloning Belastbare onkostenvergoedingen 0 0 Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging Individueel WNT-maximum Dhr. R. Schuur maakt gebruik van het overgangsrecht. Het salaris past derhalve binnen de geldende regelingen. In 2015 is, conform het overgangsrecht, de afspraak gemaakt dat het salaris na vier jaar, in drie jaar tijd, ingepast gaat worden in de nieuwe systematiek. Toezichthoudende topfunctionarissen Bedragen x 1 P.M. de Bruijne P.E. Wagner G.E. Hommes- L.J. de Jong R.J.M. Zwarter C.G. Zijder- M.P.C. van Medendorp veld der Werf Functie(s) RvT, voorzitter RvT, lid RvT, lid RvT, lid RvT, lid RvT, lid RvT, lid Duur dienstverband 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 Individueel WNT-maximum Bezoldiging Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Subtotaal Onverschuldigd betaald bedrag Totaal bezoldiging Gegevens 2016 Duur dienstverband 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/3-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 Bezoldiging 2016 Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging Individueel WNT-maximum Met ingang van 2015 is het bedrag voor de aansprakelijkheidsverzekering voor bestuurders en commissarissen niet meer meegenomen in de bezoldiging van de topfunctionarissen & gewezen topfunctionarissen - zonder dienstbetrekking. De verzekering is meegenomen in de vrije ruimte van de WKR (Werkkostenregeling). 99

100 A.1.10 Niet in de balans opgenomen verplichtingen Stichting waarborgfonds BVE Noorderpoort is met andere instellingen in de BVE-sector aansprakelijk voor een eventueel tekort in het waarborgfonds BVE. Mocht het waarborgdepot, vermeerderd met de overige bestanddelen van het eigen vermogen, de minimale omvang van 10 miljoen onderschrijden, dan hebben de aangesloten instellingen zich verbonden om dit vermogen aan te vullen naar evenredigheid van de in dat jaar ontvangen rijksbijdrage tot een maximum van 2% per jaar. Huurverplichtingen Ultimo 2017 is er voor een bedrag van circa 7,1 miljoen per jaar aan huurverplichtingen aangegaan met een looptijd die varieert tussen de 1 en 10 jaar. Looptijd Looptijd Looptijd <1 jaar >1 jaar >5 jaar Huurverplichtingen Bankgaranties Op verzoek van de verhuurders en als waarborg voor nakoming van verplichtingen heeft Noorderpoort voor de volgende panden een bankgarantie afgegeven Vestiging Verhuurder Bedrag Industrieweg 34, Assen ZIWI BV Euroborg Bouwmaboulevard 99, Groningen G4 CV Aardbevingsschade In de balans per ultimo 2017 is het vastgoed van Noorderpoort opgenomen voor een boekwaarde van 92,5 miljoen. Noorderpoort wordt geconfronteerd met mogelijke schade aan het vastgoed als gevolg van aardbevingen veroorzaakt door de gaswinning door de NAM. Op grond van wettelijke bepalingen is de exploitant van de gasvelden, zijnde de NAM, aansprakelijk voor alle schade als gevolg van de exploitatie van de gasvelden. Noorderpoort gaat er dan ook vanuit dat alle vormen van schade als gevolg van de aardbevingen vergoed worden door de NAM. De onderhandelingen over procedures voor schadevaststelling en schade afhandeling zijn nog onderwerp van gesprek met de betrokken partijen, waaronder de NAM. Bijkomend risico is dat schades nu nog niet altijd zichtbaar zijn en zich mogelijk op langere termijn pas zullen uiten. Noorderpoort kan als gevolg van bovenstaande omstandigheden op dit moment geen inschatting maken van de totale gevolgen van de risico s op de toekomstige bedrijfsvoering en de waardeontwikkeling van het vastgoed. Per balansdatum zijn er geen vorderingen uit hoofde van de verwachte vergoedingen door de NAM in de cijfers opgenomen. 100

101 A.1.11 Verbonden partijen Meerderheidsdeelneming (BV of NV) Naam Juridische Statutaire Code Eigen vermogen Resultaat Omzet Deelname Consolidatie vorm zetel activiteiten 31 dec % % Noorderpoort Flex BV BV Groningen % 100% Totaal meerderheidsdeelneming A.1.12 Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich geen noemenswaardige gebeurtenissen voorgedaan tussen balansdatum en verschijningsdatum van de jaarrekening. 101

102 B Overige gegevens B.1.1 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het college van bestuur en de raad van toezicht van Stichting Noorderpoort Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2017 van Stichting Noorderpoort te Groningen gecontroleerd. Naar ons oordeel: geeft de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Noorderpoort op 31 december 2017 en van het resultaat over 2017 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs; zijn de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2017 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen in overeenstemming met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals opgenomen in paragraaf Referentiekader van het Onderwijsaccountantsprotocol OCW De jaarrekening bestaat uit: de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2017; de geconsolideerde en enkelvoudige staat van baten en lasten over 2017; en de toelichting met een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden en het Onderwijsaccountantsprotocol OCW Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening. Wij zijn onafhankelijk van Stichting Noorderpoort, zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assuranceopdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., Newtonlaan 205, 3584 BH Utrecht, Postbus 85096, 3508 AB Utrecht T: , F: , PwC is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Pensions, Actuarial & Insurance Services B.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK ) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam. 102

103 Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen andere informatie Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvat het jaarverslag andere informatie, die bestaat uit: het bestuursverslag; de overige gegevens; en de bijlagen. Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie: met de jaarrekening verenigbaar is en geen materiële afwijkingen bevat; alle informatie bevat die op grond van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en paragraaf Bestuursverslag van het Onderwijsaccountantsprotocol OCW 2017 is vereist. Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaarrekeningcontrole of anderszins, overwogen of de andere informatie materiële afwijkingen bevat. Met onze werkzaamheden hebben wij voldaan aan de vereisten in de Regeling jaarverslaggeving onderwijs, paragraaf Bestuursverslag van het Onderwijsaccountantsprotocol OCW 2017 en de Nederlandse Standaard 720. Deze werkzaamheden hebben niet dezelfde diepgang als onze controlewerkzaamheden bij de jaarrekening. Het college van bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van de andere informatie, waaronder het verslag en de overige gegevens in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en de overige OCW wet- en regelgeving. Beschrijving van verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening Verantwoordelijkheden van het college van bestuur en de raad van toezicht voor de jaarrekening Het college van bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en het getrouw weergeven van de jaarrekening, in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Het college van bestuur is ook verantwoordelijk voor het rechtmatig tot stand komen van de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties, in overeenstemming met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. In dit kader is het college van bestuur tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het college van bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet het college van bestuur afwegen of de onderwijsinstelling in staat is om haar activiteiten in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemde verslaggevingsstelsel moet het college van bestuur de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij het college van bestuur het voornemen heeft om de onderwijsinstelling te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige Pagina 2 van 5 103

104 realistische alternatief is. Het college van bestuur moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de onderwijsinstelling haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten toelichten in de jaarrekening. De raad van toezicht is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de onderwijsinstelling. Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht, dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle materiële fouten en fraude ontdekken. Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fouten of fraude en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Een meer gedetailleerde beschrijving van onze verantwoordelijkheden is opgenomen in de bijlage bij onze controleverklaring. Utrecht, 21 juni 2018 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Origineel getekend door prof. dr. P.W.A. Eimers RA Pagina 3 van 5 104

Identiteitsbewijs Noorderpoort

Identiteitsbewijs Noorderpoort Identiteitsbewijs Noorderpoort 1 school voor commerciële dienstverlening school voor de kunsten school voor gastvrijheid en toerisme school voor gezondheidszorg en welzijn school voor technologie school

Nadere informatie

Identiteitsbewijs Noorderpoort

Identiteitsbewijs Noorderpoort Identiteitsbewijs Noorderpoort 1 school voor commerciële dienstverlening school voor de kunsten school voor gastvrijheid en toerisme school voor gezondheidszorg en welzijn school voor technologie school

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2016 ZELF DE REGIE NEMEN. Noorderpoort versterkt de regio

JAARVERSLAG 2016 ZELF DE REGIE NEMEN. Noorderpoort versterkt de regio JAARVERSLAG 2016 ZELF DE REGIE NEMEN Noorderpoort versterkt de regio Zelf de regie nemen Jaarverslag Noorderpoort 2016 Noorderpoort versterkt de regio Leeswijzer 4 Voorwoord College van Bestuur 5 3. Onderwijs

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL 1. ORGANISATIE. Noorderpoort

FUNCTIEPROFIEL 1. ORGANISATIE. Noorderpoort FUNCTIEPROFIEL Opdrachtgever: Functienaam: Deskundigheid Noorderpoort Lid Raad van Toezicht Sociale domein 1. ORGANISATIE Noorderpoort Noorderpoort bereidt jongeren en volwassenen voor op hun rol in de

Nadere informatie

KWALITEITSONDERZOEK MBO. New School Routing Academy Commercieel medewerker (Commercieel medewerker binnendienst)

KWALITEITSONDERZOEK MBO. New School Routing Academy Commercieel medewerker (Commercieel medewerker binnendienst) KWALITEITSONDERZOEK MBO New School Routing Academy 90111 Commercieel medewerker (Commercieel medewerker binnendienst) December 2015 BRIN: 30KP Onderzoeksnummer: 286411 Onderzoek uitgevoerd: 07 december

Nadere informatie

Later is altijd. Vanaf dag één in je leven ben je er mee bezig, met groei en ontwikkeling, met toekomst. Stap voor stap leer je het leven leven.

Later is altijd. Vanaf dag één in je leven ben je er mee bezig, met groei en ontwikkeling, met toekomst. Stap voor stap leer je het leven leven. Later is altijd Vanaf dag één in je leven ben je er mee bezig, met groei en ontwikkeling, met toekomst. Stap voor stap leer je het leven leven. Wij weten daarbij niet alles. Wel dat je er alles uit kunt

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2015 vruchten plukken. Noorderpoort versterkt de regio

JAARVERSLAG 2015 vruchten plukken. Noorderpoort versterkt de regio JAARVERSLAG 2015 vruchten plukken Noorderpoort versterkt de regio Vruchten plukken Jaarverslag Noorderpoort 2015 Noorderpoort versterkt de regio Leeswijzer 4 3.1.2 Doorstroom 37 4 Medewerkers 59 7 Financiën

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. ROC Tilburg

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. ROC Tilburg ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU ROC Tilburg Plaats : Tilburg BRIN nummer : 25LZ Onderzoeksnummer : 292405 Datum onderzoek : 10 april 2017 Datum vaststelling : 22 mei 2017 INHOUD

Nadere informatie

Toezichtkader Raad van Toezicht SGR

Toezichtkader Raad van Toezicht SGR Toezichtkader Raad van Toezicht SGR Vastgesteld door de Raad van Toezicht van SGR op 14 april 2015 Inleiding Vanaf 2011 zijn bij de SGR de functies van bestuur en intern toezicht gescheiden. Deze functiescheiding

Nadere informatie

Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs!

Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! In ons onderwijs staat de mens centraal, of het nu gaat om studenten of medewerkers, om ouders of werknemers uit het bedrijfsleven, jongeren of volwassenen. Wij zijn

Nadere informatie

Stichting Ieder mbo een practoraat

Stichting Ieder mbo een practoraat Jaarverslag 2016 Verslag van de realisatie van de activiteiten Stichting Ieder mbo een practoraat Voor u ligt het jaarverslag 2016 van de Stichting Ieder mbo een practoraat. In dit jaarverslag staat wie

Nadere informatie

Jaarverslag 2018 Raad van Toezicht

Jaarverslag 2018 Raad van Toezicht Jaarverslag 2018 Raad van Toezicht Pagina 2/6 Inhoud 1.1 Integraal toezicht... 3 1.2 Samenstelling Raad van Toezicht... 3 1.3 Vergaderingen, commissies en overleg Raad van Toezicht... 3 1.4 Scholing Raad

Nadere informatie

Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit. Onderwijsstichting Esprit

Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit. Onderwijsstichting Esprit Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit Onderwijsstichting Esprit Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit Visie en Toezicht Conform artikel 2 lid 2 van

Nadere informatie

Artikel 7 Opdracht Stichting Onderwijs Primair heeft de opdracht uitgewerkt naar vijf kernwaarden:

Artikel 7 Opdracht Stichting Onderwijs Primair heeft de opdracht uitgewerkt naar vijf kernwaarden: Concretisering Code Goed Bestuur voor Onderwijs Primair Inleiding De leden van de PO-Raad hebben in 2010 de Code Goed Bestuur vastgesteld als leidraad voor goed bestuur in het primair onderwijs. Het bestuur

Nadere informatie

Onderwijstijd; een middel om kwaliteit te genereren. Els de Ruijter Maartje van den Burg

Onderwijstijd; een middel om kwaliteit te genereren. Els de Ruijter Maartje van den Burg Onderwijstijd; een middel om kwaliteit te genereren Els de Ruijter Maartje van den Burg 1 oktober 2015 Onderwerp workshop 1. Wetgeving per 01-08-2014 2. Toezicht 3. BOT & Beroepspraktijkvorming 4. Afwijken

Nadere informatie

Servicedocument urennormen van de Wet BIG en WEB

Servicedocument urennormen van de Wet BIG en WEB Servicedocument urennormen van de Wet BIG en WEB Dit document is opgesteld door: Het Ministerie van OCW, het Ministerie van VWS en de MBO Raad in samenwerking met de Inspectie van het Onderwijs en JOB.

Nadere informatie

Dit is het ROC van Twente. Onderwijsvisie

Dit is het ROC van Twente. Onderwijsvisie in feiten en cijfers Dit is het ROC van Twente ROC van Twente is dé onderwijsinstelling voor middelbaar beroepsonderwijs en volwasseneneducatie in de regio Twente. Ruim 2000 medewerkers verzorgen beroepsopleidingen,

Nadere informatie

Reglement Raad van Toezicht Stichting Gereformeerde Scholengroep Januari 2015 (en tekstuele update maart 2019)

Reglement Raad van Toezicht Stichting Gereformeerde Scholengroep Januari 2015 (en tekstuele update maart 2019) Pagina 1 van 5 Reglement Raad van Toezicht Stichting Gereformeerde Scholengroep Januari 2015 (en tekstuele update maart 2019) Artikel 1. Algemeen De Raad van Toezicht van de Stichting Gereformeerde Scholengroep,

Nadere informatie

Functieprofiel TWEE LEDEN RAAD VAN TOEZICHT RIJN IJSSEL

Functieprofiel TWEE LEDEN RAAD VAN TOEZICHT RIJN IJSSEL Functieprofiel TWEE LEDEN RAAD VAN TOEZICHT RIJN IJSSEL Rijn IJssel Rijn IJssel is een school voor middelbaar beroepsonderwijs en volwasseneneducatie in de regio Arnhem. We bieden jongeren en volwassenen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 31 524 Beroepsonderwijs en Volwassenen Educatie Nr. 214 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Duurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en

Duurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en Duurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en samenleving Stel hogere eisen aan het arbeidsmarktperspectief Handhaaf het startkwalificatieniveau met extra aandacht aan studiekeuze mbo niveau 2 studenten. Biedt

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. Autotechniek (Autotechnicus)

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. Autotechniek (Autotechnicus) ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU ROC Leiden Autotechniek (Autotechnicus) Januari 2015 BRIN: 25MA Onderzoeksnummer: 278430 Onderzoek uitgevoerd in: November 2014 Conceptrapport

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU AOC Terra Plaats : Groningen BRIN nummer : 01NJ Onderzoeksnummer : 290340 en 290341 Datum onderzoek : 10 t/m 27 oktober 2016

Nadere informatie

Resultaat dat telt. Jaarverslag 2014. Noorderpoort versterkt de regio TROTS, PASSIE, VAKMANSCHAP

Resultaat dat telt. Jaarverslag 2014. Noorderpoort versterkt de regio TROTS, PASSIE, VAKMANSCHAP TROTS, PASSIE, VAKMANSCHAP Resultaat dat telt Jaarverslag 2014 Noorderpoort versterkt de regio Resultaat dat telt Jaarverslag Noorderpoort 2014 Noorderpoort versterkt de regio Leeswijzer 4 Generiek 33

Nadere informatie

TOEZICHTSVISIE RAAD VAN TOEZICHT NOVA COLLEGE. 8 februari

TOEZICHTSVISIE RAAD VAN TOEZICHT NOVA COLLEGE. 8 februari TOEZICHTSVISIE RAAD VAN TOEZICHT NOVA COLLEGE 8 februari 2017 1 Inleiding In deze toezichtvisie geven wij als de Raad van Toezicht van het Nova College aan waarom wij toezicht houden, wat we daarmee willen

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU Landstede te Zwolle Luchtvaartdienstverlening Secretariële beroepen (Secretaresse) Juridisch medewerker (Juridisch medewerker openbaar bestuur)

Nadere informatie

Servicedocument urennormen van de Wet BIG en WEB opleiding mbo-verpleegkundige

Servicedocument urennormen van de Wet BIG en WEB opleiding mbo-verpleegkundige Servicedocument urennormen van de Wet BIG en WEB opleiding mbo-verpleegkundige Titel : Servicedocument urennormen van de Wet BIG en WEB opleiding mbo-verpleegkundige Project/Werkgroep : Voor vragen kunt

Nadere informatie

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Pedagogisch Werk, niveau 3

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Pedagogisch Werk, niveau 3 KWALITEITSONDERZOEK MBO Alfa-college te Groningen Pedagogisch Werk, niveau 3 Definitief Januari, 2013 BRIN: 25LU Onderzoeksnummer: 128008 Onderzoek uitgevoerd in: november, 2012 Conceptrapport verzonden

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. Friesland College te Leeuwarden. Ondernemer detailhandel

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. Friesland College te Leeuwarden. Ondernemer detailhandel ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU Friesland College te Leeuwarden Ondernemer detailhandel November 2014 BRIN: 25LG Onderzoeksnummer: 277525 Onderzoek uitgevoerd in: September 2014

Nadere informatie

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO. Onderwijsassistent vestiging Raalte

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO. Onderwijsassistent vestiging Raalte ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO Landstede te Zwolle Onderwijsassistent vestiging Raalte December 2013 Plaats: Utrecht BRIN: 01AA Onderzoeksnummer: 253990 Onderzoek uitgevoerd in: Oktober 2013

Nadere informatie

Algemene informatie Studentenraad Algemene informatie Studentenraad

Algemene informatie Studentenraad Algemene informatie Studentenraad 2013 Summa College Inleiding Sinds maart 2011 is er een studentenraad binnen Summa College. De overheid heeft de mbo scholen (roc s) de opdracht gegeven om een studentenraad op te richten. De studenten

Nadere informatie

Een integrale aanpak voor: -verbeterplan ROC -kwaliteitsplan bestuursakkoord bij ROC van Twente

Een integrale aanpak voor: -verbeterplan ROC -kwaliteitsplan bestuursakkoord bij ROC van Twente Een integrale aanpak voor: -verbeterplan ROC -kwaliteitsplan bestuursakkoord bij ROC van Twente Strategisch Beraad 4 november CvB 10 november 2014 Teammanagers 11 november 2014 RvT 15 december 2014 Plantafel

Nadere informatie

26 september uur Bestuursbureau

26 september uur Bestuursbureau Studentenraad 26 september 2016 15.00 17.00 uur Bestuursbureau Aanwezig CSR: Afwezig met kennisgeving CSR: Afwezig zonder kennisgeving CSR: Aanwezig van het CvB: Voorzitter: Begeleider CSR: Notulist: Datum

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. Installeren (Eerste monteur elektrotechnische installaties)

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. Installeren (Eerste monteur elektrotechnische installaties) ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU ROC Tilburg te Tilburg Installeren (Eerste monteur elektrotechnische installaties) Juli 2014 3280511/7 BRIN: 25LZ Onderzoeksnummer: 276480 Onderzoek

Nadere informatie

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Leidse Onderwijsinstellingen BV

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Leidse Onderwijsinstellingen BV KWALITEITSONDERZOEK MBO Leidse Onderwijsinstellingen BV Plaats : Leiderdorp BRIN nummer : 24LK Onderzoeksnummer : 294249 Datum onderzoek : 24 oktober 2017 Datum vaststelling : 16 januari 2018 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over het verbeterplan bpv. Over het inleveren van het verbeterplan BPV

Veel gestelde vragen over het verbeterplan bpv. Over het inleveren van het verbeterplan BPV Veel gestelde vragen over het verbeterplan bpv Over het inleveren van het verbeterplan BPV 1. Moet het verbeterplan bpv hard copy ingeleverd worden of digitaal? A: Het verbeterplan bpv moet uiterlijk op

Nadere informatie

ROC. Kop van Noord-Holland. roc in beeld. van gewoon goed naar nog beter. Kijk voor het volledige jaarverslag 2014 op

ROC. Kop van Noord-Holland. roc in beeld. van gewoon goed naar nog beter. Kijk voor het volledige jaarverslag 2014 op ROC Kop van Noord-Holland roc in beeld van gewoon goed naar nog beter Kijk voor het volledige jaarverslag 214 op www.rockopnh.nl van gewoon goed naar nog beter! Grafieken en tabellen geven goed weer hoe

Nadere informatie

noorderpoort.nl Noorderpoort versterkt je toekomst

noorderpoort.nl Noorderpoort versterkt je toekomst noorderpoort.nl Noorderpoort versterkt je toekomst mbo-opleidingen Appingedam Noorderpoort Eemsdollard, beroepsonderwijs Appingedam vrijdag 25 januari, Opwierderweg 2, tel.: (0596) 69 29 29 Administratie,

Nadere informatie

Toezichtkader Raad van Toezicht Stichting Bravoo. 25 november 2018/definitieve versie/toezichtkader/raad van Toezicht Stichting Bravoo

Toezichtkader Raad van Toezicht Stichting Bravoo. 25 november 2018/definitieve versie/toezichtkader/raad van Toezicht Stichting Bravoo 1 Toezichtkader Raad van Toezicht Stichting Bravoo 2 3 1 Inleiding De Raad van Toezicht van Stichting Bravoo houdt als intern toezichthouder integraal toezicht op de gang van zaken binnen de stichting

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT ROC MONDRIAAN

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT ROC MONDRIAAN REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT ROC MONDRIAAN Inhoudsopgave Preambule 2 0. Definities 2 1. Status en werkingsduur 3 2. Vergaderingen 3 3. Informatievoorziening 3 4. Evaluatie 4 5. Taakverdeling 4 6. Commissies

Nadere informatie

Gezamenlijke aanpak BPV en het BPV-protocol van:

Gezamenlijke aanpak BPV en het BPV-protocol van: Gezamenlijke aanpak BPV en het BPV-protocol van: 2 Gezamenlijke aanpak BPV In de Verbeteragenda BPV van MKB Nederland en VNO-NCW is naar aanleiding van een onderzoek naar de ervaringen van leerbedrijven

Nadere informatie

Bestuursreglement Stichting Regionaal Opleidingencentrum ID College versie 20 januari 2015

Bestuursreglement Stichting Regionaal Opleidingencentrum ID College versie 20 januari 2015 Bestuursreglement Stichting Regionaal Opleidingencentrum ID College versie 20 januari 2015 Goedgekeurd door de Raad van Toezicht d.d. 20 januari 2015 1 Bestuursreglement Stichting Regionaal Opleidingencentrum

Nadere informatie

JAARVERSLAG GEMEENSCHAPPELIJKE MEDEZEGGENSCHAPSRAAD

JAARVERSLAG GEMEENSCHAPPELIJKE MEDEZEGGENSCHAPSRAAD JAARVERSLAG GEMEENSCHAPPELIJKE MEDEZEGGENSCHAPSRAAD 2014-2015 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 1 1. Medezeggenschap bij Stichting Prisma... 3 1.1 Samenstelling Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU. F. van Wetten

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU. F. van Wetten ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU F. van Wetten Plaats : Beek en Donk BRIN nummer : 26CP Onderzoeksnummer : 292322 Datum onderzoek : 13 februari 2017 Datum vaststelling

Nadere informatie

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Amice

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Amice KWALITEITSONDERZOEK MBO Amice Plaats : Barneveld BRIN nummer : 24YG Onderzoeksnummer : 294261 Datum onderzoek : 12 december 2017 Datum vaststelling : 14 februari 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Conclusie

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU. Rescue Nederland. Verzorgende-IG

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU. Rescue Nederland. Verzorgende-IG ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU Rescue Nederland Verzorgende-IG Plaats: Rotterdam BRIN-nummer: 29RH Onderzoeksnummer: 280253+283214 Datum onderzoek: 12 februari

Nadere informatie

Toezichtvisie, toezichtkader, toetsingskader Riederborgh. 1. Inleiding. 2. Toezichtvisie

Toezichtvisie, toezichtkader, toetsingskader Riederborgh. 1. Inleiding. 2. Toezichtvisie Toezichtvisie, toezichtkader, toetsingskader Riederborgh 1. Inleiding Het vernieuwde wettelijk kader en de Zorgbrede Governancecode 2017 schrijft onder meer voor dat de raad van toezicht haar toezichtvisie,

Nadere informatie

Bibliotheek en mbo werken samen aan digitale geletterdheid. Van visie naar praktijk

Bibliotheek en mbo werken samen aan digitale geletterdheid. Van visie naar praktijk Bibliotheek en mbo werken samen aan digitale geletterdheid Van visie naar praktijk Van visie naar praktijk Bibliotheek en mbo werken samen aan digitale geletterdheid De Koninklijke Bibliotheek en Cubiss

Nadere informatie

KWALITEITSONDERZOEK MBO

KWALITEITSONDERZOEK MBO KWALITEITSONDERZOEK MBO Alfa-college te Groningen Medewerker beheer ICT Definitief Januari, 2013 BRIN: 25LU Onderzoeksnummer: 128009 Onderzoek uitgevoerd in: November, 2012 Conceptrapport verzonden op:

Nadere informatie

Zelfevaluatie Raad van Toezicht RvT

Zelfevaluatie Raad van Toezicht RvT werkveld datum Instemming/advies GMR Vaststelling RvT Vastgesteld CvB Organisatie 28-11-2012 n.v.t. 28-11-2012 n.v.t. Zelfevaluatie Raad van Toezicht RvT Inhoudsopgave 1. Procedure zelfevaluatie Raad van

Nadere informatie

Bouwen aan excellentie. vroeg beginnen!

Bouwen aan excellentie. vroeg beginnen! WELKOM Bouwen aan excellentie vroeg beginnen! First LEGO League Bouwen aan excellentie een tussenstand Sturingsprincipe Deltion ruimte leegte RUST kaders versus ON RUS T chaos Verbinden van trots en besef

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. Da Vinci College te Dordrecht

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. Da Vinci College te Dordrecht ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU Da Vinci College te Dordrecht Gespecialiseerd pedagogisch medewerker 4 Medewerker maatschappelijke zorg 3 Mei 2014 BRIN: 20MQ Onderzoeksnummer:

Nadere informatie

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Zorgcampus Rotterdam BV

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Zorgcampus Rotterdam BV KWALITEITSONDERZOEK MBO Zorgcampus Rotterdam BV Plaats : Rotterdam BRIN nummer : 30NZ Onderzoeksnummer : 294248 Datum onderzoek : 19 oktober 2017 Datum vaststelling : 14 december 2017 Inhoudsopgave 1 Inleiding...

Nadere informatie

Workshop Regionaal investeringsfonds mbo

Workshop Regionaal investeringsfonds mbo Workshop Regionaal investeringsfonds mbo 1 Regionaal investeringsfonds mbo en afstemming aanbod opleidingen Ervaringen MBO15 met afstemming opleidingen Stappen Vormen van afstemming Governance aspecten

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Stichting Gereformeerde Scholengroep ROC Menso Alting. Onderwijsassistent

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Stichting Gereformeerde Scholengroep ROC Menso Alting. Onderwijsassistent ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU Stichting Gereformeerde Scholengroep ROC Menso Alting Onderwijsassistent Plaats : Groningen BRIN nummer : 14NZ Onderzoeksnummer : 292044 Datum

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. ROC Midden-Nederland

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. ROC Midden-Nederland ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU ROC Midden-Nederland Plaats : Amersfoort BRIN nummer : 25LH Onderzoeksnummer : 289213 Datum onderzoek : 24 juni 2016 en 20 januari 2017 Datum

Nadere informatie

Datum 8 juli 2016 Betreft Antwoord op schriftelijke vragen van lid Jadnanansing (PvdA) over het bericht Mbo-student negatief over lessen

Datum 8 juli 2016 Betreft Antwoord op schriftelijke vragen van lid Jadnanansing (PvdA) over het bericht Mbo-student negatief over lessen >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Auditdienst Rijk Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

JAARVERSLAG RAAD VAN TOEZICHT 2015

JAARVERSLAG RAAD VAN TOEZICHT 2015 JAARVERSLAG RAAD VAN TOEZICHT 2015 STICHTING HET ERFDEEL Inleiding Voor u ligt het jaarverslag van de raad van toezicht van Stichting Het Erfdeel. Hiermee legt de raad van toezicht verantwoording af over

Nadere informatie

vernieuwing, versterking en innovatie

vernieuwing, versterking en innovatie Activiteitenplan HRHM 2017 vernieuwing, versterking en innovatie Gouda januari 2017 1 Activiteitenplan HRHM 2017 Inleiding Voor u ligt het Activiteitenplan 2017 van de Stichting Huurdersorganisatie Regio

Nadere informatie

Regionaal Investeringsfonds mbo

Regionaal Investeringsfonds mbo Regionaal Investeringsfonds mbo 2019-2022 Subsidieregeling voor publiekprivate samenwerking in het beroepsonderwijs 11 oktober 2018 NDC Den Hommel 16:45 17:30 Nieuwe regeling RIF Liesbeth vd Berg & Eeuwout

Nadere informatie

SPECIFIEK ONDERZOEK MBO Tweede fase: Kwaliteit examinering en diplomering

SPECIFIEK ONDERZOEK MBO Tweede fase: Kwaliteit examinering en diplomering SPECIFIEK ONDERZOEK MBO Tweede fase: Kwaliteit examinering en diplomering Alfa-College Plaats : Groningen BRIN nummer : 25LU Onderzoeksnummer : 293626 Datum onderzoek : 20 juni, 4 en 7 juli 2017 Datum

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Da Vinci College. Verkoper (Verkoper detailhandel) / Verkoper

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Da Vinci College. Verkoper (Verkoper detailhandel) / Verkoper ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU Da Vinci College Verkoper (Verkoper detailhandel) / Verkoper Plaats : Dordrecht BRIN nummer : 20MQ Onderzoeksnummer : 291732 Datum onderzoek

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Arcus College

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Arcus College ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU Arcus College Plaats : Heerlen BRIN nummer : 25PU Onderzoeksnummer : 290623 Datum onderzoek : 31 oktober en 1 november 2016 Datum vaststelling

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Hout- en Meubileringscollege

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Hout- en Meubileringscollege ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU Hout- en Meubileringscollege Werkvoorbereider houtbranche (Werkvoorbereider timmerindustrie) Plaats : Rotterdam BRIN nummer : 02PG Onderzoeksnummer

Nadere informatie

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Instituut Memo te Amersfoort

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Instituut Memo te Amersfoort KWALITEITSONDERZOEK MBO Instituut Memo te Amersfoort Doktersassistent juni 2013 H3257863/3 BRIN: 30LG Onderzoeksnummer: 4055487 Onderzoek uitgevoerd in: 6 en 15 april 2013 Conceptrapport verzonden op:

Nadere informatie

bewegelijke tegenkracht Visie op toezicht Raad van Toezicht WZC Humanitas november 2018

bewegelijke tegenkracht Visie op toezicht Raad van Toezicht WZC Humanitas november 2018 bewegelijke tegenkracht Visie op toezicht Raad van Toezicht WZC Humanitas november 2018 Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave 1. Visie op toezicht... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Visie op toezichthouden... 3 1.3 Doel

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling 2016-2017 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Beschrijving van de opleiding... 3 Artikel 1.1 Doel van de opleiding... 3 Artikel 1.2 Onderwijs op de LiS... 3 Artikel 1.3 Opleiding en

Nadere informatie

Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld R v T

Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld R v T Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld R v T Organisatie Januari 2012 nvt 18 Januari 2012 Zelfevaluatie Raad van Toezicht Organisatie/Zelfevaluatie Inhoudsopgave 1. PROCEDURE ZELFEVALUATIE RAAD

Nadere informatie

Samenwerkingsovereenkomst Toptechniek in Bedrijf Noordoost-Brabant

Samenwerkingsovereenkomst Toptechniek in Bedrijf Noordoost-Brabant Samenwerkingsovereenkomst Toptechniek in Bedrijf Noordoost-Brabant Samenwerkingsovereenkomst tussen ROC Koning Willem I College, ROC De Leijgraaf, Baanderherencollege, Bossche Vakschool, Cambium College,

Nadere informatie

Reglement intern toezicht

Reglement intern toezicht Reglement intern toezicht De raad van toezicht van de Stichting Scala College en Coenecoop College besluit gelet op richtlijn 23 van de Code Goed Onderwijsbestuur VO d.d. 4 juni 2015 en artikel 2 lid 1

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. Clusius College te Alkmaar

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. Clusius College te Alkmaar ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU Clusius College te Alkmaar Natuur en groene ruimte 3 (Vakbekwaam medewerker groenvoorziening) 97252 Bloemendetailhandel (Medewerker bloembinden)

Nadere informatie

Jaarverslag Noorderpoort 2013 SUCCES VOOROP! Noorderpoort versterkt de regio

Jaarverslag Noorderpoort 2013 SUCCES VOOROP! Noorderpoort versterkt de regio Jaarverslag Noorderpoort 2013 SUCCES VOOROP! Noorderpoort versterkt de regio Succes voorop! Jaarverslag Noorderpoort 2013 Noorderpoort versterkt de regio Leeswijzer 4 Begeleiding van studenten 31 4.4 Overige

Nadere informatie

HOOFDSTUK 8 VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT

HOOFDSTUK 8 VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT HOOFDSTUK 8 VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT INLEIDING Sinds 24 oktober 2011 is het Raad van Toezichtmodel bij de Meerwaarde operationeel. De dagelijkse leiding is vanaf die datum in handen van een eenhoofdig

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN OPLEIDINGSNIVEAU ROC A12 Onderwijsassistent, 93500 Veiligheid en vakmanschap (Aankomend medewerker grondoptreden), 95081 Ondernemer detailhandel,

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Nederlandse Kappersakademie te Rotterdam

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Nederlandse Kappersakademie te Rotterdam ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU Nederlandse Kappersakademie te Rotterdam Kapper januari 2015 BRIN: 25ZH Onderzoeksnummer: 281679 Onderzoek uitgevoerd: 13 januari 2015 Rapport

Nadere informatie

gezamenlijke aanpak bpv

gezamenlijke aanpak bpv BPVprotocol gezamenlijke aanpak bpv In de Verbeteragenda bpv van MKB Nederland en VNO-NCW is naar aanleiding van een onderzoek naar de ervaringen van leerbedrijven met de bpv: Beroepspraktijkvorming in

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Medewerker dierverzorging Natuur en vormgeving (Specialist natuur en vormgeving)

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU. Medewerker dierverzorging Natuur en vormgeving (Specialist natuur en vormgeving) ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU Edudelta Onderwijsgroep Medewerker dierverzorging Natuur en vormgeving (Specialist natuur en vormgeving) Plaats : Goes BRIN nummer : 11UL Onderzoeksnummer

Nadere informatie

Toezichtkader Raad van Toezicht. 12 november 2014, versie 2.0

Toezichtkader Raad van Toezicht. 12 november 2014, versie 2.0 Toezichtkader Raad van Toezicht 12 november 2014, versie 2.0 Besluit Raad van Toezicht d.d. 29 oktober 2014 1 Inhoudsopgave Inleiding p.3 De verschillende rollen van CvB en RvT p.3 Toezicht en bestuur

Nadere informatie

Bestuursreglement samenwerkingsverband Passend Primair Onderwijs Noord-Kennemerland

Bestuursreglement samenwerkingsverband Passend Primair Onderwijs Noord-Kennemerland Bestuursreglement samenwerkingsverband Passend Primair Onderwijs Noord-Kennemerland Artikel 1 Begripsbepalingen In dit bestuursreglement wordt verstaan onder: a. statuten: de statuten van de Stichting

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. De Groene Welle te Hardenberg. Dierenartsassistent Paraveterinair 97590

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. De Groene Welle te Hardenberg. Dierenartsassistent Paraveterinair 97590 ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU De Groene Welle te Hardenberg Dierenartsassistent Paraveterinair 97590 3280511/8 BRIN: 13US Onderzoeksnummer: 280245 Onderzoek uitgevoerd in: november

Nadere informatie

Hierbij vindt u het antwoord op vragen van het lid Van den Hul (PvdA) over grote problemen bij ROC Top (ingezonden 27 juni 2018).

Hierbij vindt u het antwoord op vragen van het lid Van den Hul (PvdA) over grote problemen bij ROC Top (ingezonden 27 juni 2018). >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG.. Middelbaar Beroeps Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO. ROC Aventus te Apeldoorn

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO. ROC Aventus te Apeldoorn ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO ROC Aventus te Apeldoorn Leisure & hospitality (Leisure & hospitality assistant) definitief februari 2013 H3280511/1 Plaats: Apeldoorn BRIN: 27DV Onderzoeksnummer:

Nadere informatie

Toelatingsbeleid en BSA ROC Menso Alting Groningen Januari 2018, versie 1.0

Toelatingsbeleid en BSA ROC Menso Alting Groningen Januari 2018, versie 1.0 Toelatingsbeleid en BSA ROC Menso Alting Groningen Januari 2018, versie 1.0 Inhoud 1. Inleiding... 3 1.1 Inhoud en doel van het toelatingsbeleid... 3 1.2 Leeswijzer... 3 2. Algemene toelatingseisen wettelijke

Nadere informatie

[roc s. aoc s en vakinstellingen] Datum 18 juni 2012 Betreft Studentenraad binnen de instelling. Geachte heer, mevrouw,

[roc s. aoc s en vakinstellingen] Datum 18 juni 2012 Betreft Studentenraad binnen de instelling. Geachte heer, mevrouw, a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag [roc s. aoc s en vakinstellingen] Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Contactpersoon A. Mbarki T +31-70-412 4105

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. ROC West-Brabant Prinsentuin College te Etten-Leur

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. ROC West-Brabant Prinsentuin College te Etten-Leur ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU ROC West-Brabant Prinsentuin College te Etten-Leur Manager natuur en recreatie Natuur en groene ruimte 3 (Vakbekwaam medewerker groenvoorziening)

Nadere informatie

Reglement College van Bestuur IJsselgroep

Reglement College van Bestuur IJsselgroep Reglement College van Bestuur IJsselgroep Vastgesteld door de Raad van Toezicht d.d. 12 maart 2014 0. Inleiding In de statuten d.d. 19 december 2009 van de Stichting IJsselgroep Educatieve Dienstverlening

Nadere informatie

Profiel. ROC Midden Nederland. Voorzitter college van bestuur

Profiel. ROC Midden Nederland. Voorzitter college van bestuur Profiel ROC Midden Nederland Voorzitter college van bestuur ROC Midden Nederland Voorzitter college van bestuur Het ROC ROC Midden Nederland (ROC MN) is een onderwijsorganisatie voor middelbaar beroepsonderwijs,

Nadere informatie

Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam

Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave 1. Gegevens organisatie... 3 1.1 Algemene gegevens... 3 1.2 Contactgegevens:...

Nadere informatie

Jaarverslag. Stichting Christelijk Voortgezet Onderwijs Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

Jaarverslag. Stichting Christelijk Voortgezet Onderwijs Alblasserwaard-Vijfheerenlanden Jaarverslag Stichting Christelijk Voortgezet Onderwijs Alblasserwaard-Vijfheerenlanden 2015 VOORWOORD Ontwikkeling en herijking. Dat zijn misschien wel de meest kenmerkende woorden voor onze Stichting

Nadere informatie

ontwikkeling van medewerkers

ontwikkeling van medewerkers ontwikkeling van medewerkers 38 Veel aandacht voor ontwikkeling van personeel In 21 heeft ROC ID College opnieuw veel aandacht besteed aan de ontwikkeling en professionalisering van personeel. Medewerkers

Nadere informatie

de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), mede namens de staatssecretaris van Economische Zaken,

de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), mede namens de staatssecretaris van Economische Zaken, BESTUURSAKKOORD MBO 214 In het Bestuursakkoord mbo 214 leggen de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en de publiek bekostigde instellingen in het middelbaar beroepsonderwijs, zoals vertegenwoordigd

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO ROC ID College te Gouda Opleidingen ICT Februari 2013 H3280510/2 Plaats: Gouda BRIN: 25LN Onderzoeksnummer: 127928 Kenmerk: Onderzoek uitgevoerd in: HB 3494043-v1/25LN/BJ

Nadere informatie

https://www.youtube.com/watch? v=31jgmahveg0&feature=player_detailpage

https://www.youtube.com/watch? v=31jgmahveg0&feature=player_detailpage https://www.youtube.com/watch? v=31jgmahveg0&feature=player_detailpage Excellentie in het mbo Anneke Tjalma, directie MBO Ministerie van OCW Excellentie in het mbo Aansluiting bij toptalentenbeleid in

Nadere informatie

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Stichting Onderwijsgroep Tilburg ROC Tilburg

KWALITEITSONDERZOEK MBO. Stichting Onderwijsgroep Tilburg ROC Tilburg KWALITEITSONDERZOEK MBO Stichting Onderwijsgroep Tilburg ROC Tilburg Plaats : Tilburg BRIN nummer : 25LZ Onderzoeksnummer : 291880 Datum onderzoek : 31 oktober en 1 november 2016 Datum vaststelling : 7

Nadere informatie

Reglement van de Raad van Toezicht

Reglement van de Raad van Toezicht Van de besluit gelet op richtlijn 23 van de Code Goed Onderwijsbestuur VO d.d. 4 juni 2015 en artikel 11 lid 4 van de statuten van de stichting tot vaststelling van het onderstaande Reglement van de Raad

Nadere informatie

PROACTIEF TOEZICHT VOBO

PROACTIEF TOEZICHT VOBO PROACTIEF TOEZICHT VOBO Concept Door: Raad van Toezicht Voortgezet Onderwijs Best Oirschot PROACTIEF TOEZICHT VOBO 2 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Toezichtvisie Vobo... 4 Doel van de Raad van Toezicht Vobo...

Nadere informatie

Mbo-instelling.. te dezen rechtsgeldig vertegenwoordigd door, hierna te noemen: de instelling.

Mbo-instelling.. te dezen rechtsgeldig vertegenwoordigd door, hierna te noemen: de instelling. Overeenkomst kwaliteitsafspraken mbo Overeenkomst tussen de Staatssecretaris van Economische Zaken en onderstaande onderwijsinstelling inzake de uitvoering van de Regeling kwaliteitsafspraken mbo. Partijen:

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN/ OPLEIDINGSNIVEAU. Leidse instrumentmakers School te Leiden

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN/ OPLEIDINGSNIVEAU. Leidse instrumentmakers School te Leiden ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGS- EN/ OPLEIDINGSNIVEAU Leidse instrumentmakers School te Leiden Fijnmechanische techniek (Researchinstrumentmaker) 4255204/4 BRIN: 02OV Onderzoeksnummer:

Nadere informatie