JAARVERSLAG 2016 ZELF DE REGIE NEMEN. Noorderpoort versterkt de regio

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2016 ZELF DE REGIE NEMEN Noorderpoort versterkt de regio

2 Zelf de regie nemen Jaarverslag Noorderpoort 2016 Noorderpoort versterkt de regio

3 Leeswijzer 4 Voorwoord College van Bestuur 5 3. Onderwijs Onderwijsproces Medewerkers Professionaliseringsbeleid Financiën Financiële cijfers 71 Inhoudsopgave Bestuursverslag De Inhoudsopgave hiernaast, het symbool linksonder op de pagina s en lichtblauwe teksten zijn aanklikbaar. 1 Algemeen Noorderpoort Organisatiestructuur 7 Organogram 7 Juridische structuur Governance-code Raad van Toezicht College van Bestuur Medezeggenschap Klachten 15 2 Strategie Strategisch Plan Noorderpoort Integraal Kwaliteitsplan Verbeterplan BPV Noorderpoort Onderwijsvisie Integrale studentbegeleiding Voortgang Focus op Vakmanschap Stakeholderbetrokkenheid Samenwerkingsverbanden Menselijke maat Instroom 29 Toelatingsbeleid 29 Intake 29 Schoolkosten Onderwijsaanbod 30 Generiek: - Nederlands, rekenen en Engels 30 - Duits 31 - Burgerschap 32 Begeleiding van studenten 33 - Passend Onderwijs 33 - Begeleidingsprotocol studenten structureel ziekteverzuim, zwangerschap en bevalling 35 Onderwijsontwikkeling: - Herziene kwalificatiestructuur/ Keuzedelen 35 - Start Dienstverlener Breed 35 - Ontwikkelingen Noorderpoort- Techniek 37 - Excellentie 38 Internationalisering en mobiliteit binnen het mbo Uitstroom 40 Examinering 40 Aansluiting mbo-hbo 41 Professionalisering- en scholingsplan 52 Strategisch Personeelsplan deel II De professional aan zet 53 Professionaliteitscan 53 FeedMe 53 Noorderpoort Academie 53 Pedagogisch Didactisch Getuigschrift 54 Tweedegraads- en masteropleiding 54 Gezond en Vitaal 55 Gesprekscyclus 55 Young Noorderpoort Het team aan zet 56 Teamontwikkeling/teamscan De veranderde rol van management en staf/ondersteuning 56 Voortgang Management Development Programma directeuren 56 Voortgang Management Development Programma teammanagers Professionalisering HR 57 Evaluatie project herziening functiebouwwerk 57 Beheersing uitkeringen na ontslag Kerncijfers Personeel Ondersteuning Financiële indicatoren Treasury beleid Begroting Helderheid Specifieke regelingen 77 7 Continuïteitsparagraaf 78 Inclusief Risicomanagement Bijlagen 86 Nevenfuncties en bezoldiging Raad van Toezicht en College van Bestuur 87 Menselijke maat 90 Jaarrekening Lijst met afkortingen 111 Colofon 112 Propedeuse resultaat alumni Programma Slimmer werken Toppers en uitblinkers Huisvesting Kwaliteitsborging/monitoring 43 Actualisatie huisvestingsplan Verklaring bevoegd gezag 43 Voortgang sportcentrum Europapark 67 Jaar- en diplomaresultaat 43 Voortijdig School Verlaten 44 Heropening Muntinglaan Groningen 67 Opening examencentrum Diamantlaan Terugdringen schoolverzuim 45 Groningen 68 Studenttevredenheid 46 Bedrijventevredenheid 47 Renovatie Van Schendelstraat Groningen 68 Nominatie Grote Groninger Gebouwen Audits 47 enquête 68 Inspectie onderzoek 48 Aardbevingen 68 Teamambitieplannen ICT Kerncijfers studenten

4 Leeswijzer Voor u ligt het jaarverslag 2016 van Noorderpoort. Via dit jaarverslag informeert Noorderpoort zowel externe stakeholders (zoals het Ministerie van OCW, de Inspectie van het Onderwijs, ouders, gemeenten uit de regio, aanleverend en afnemend onderwijs, bedrijven en instellingen) als interne stakeholders (medewerkers en studenten) over de belangrijkste ontwikkelingen van het afgelopen jaar. Het jaarverslag is onder verantwoordelijkheid van het College van Bestuur van Noorderpoort geschreven en blikt terug op de activiteiten en behaalde resultaten van 2016 in vergelijking met de vooraf gestelde doelen. Deze evaluatie biedt daarmee input voor de plannen voor de komende periode. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de opbouw van het jaarverslag. Daarbij is tevens aangegeven welke onderwerpen voor de diverse stakeholders van belang zijn. Hoofdstuk: Thema s die o.a. in het hoofdstuk aan bod komen: Voor welke stakeholders? 1. Algemeen - Organisatiestructuur - Raad van Toezicht - Medezeggenschap Bestuurlijk Toezicht Intern (student/medewerker) Ouders 2. Strategie - Strategisch beleid - Stakeholderbetrokkenheid - Samenwerkingsverbanden 3. Onderwijs - Instroom: o.a. toelatingsbeleid - Onderwijsaanbod: o.a. excellentie, keuzedelen - Uitstroom: o.a. examinering - Resultaten: o.a. VSV, studenttevredenheid 4. Medewerkers - Uitwerking professionaliseringsplan: De professional aan zet Het team aan zet De veranderde rol van management en staf/ondersteuning Kerncijfers personeel Bestuurlijk Onderwijsveld Beroepenveld Toezicht Intern (student/medewerker) Bestuurlijk Onderwijsveld Beroepenveld Toezicht Intern (student/medewerker) Ouders Bestuurlijk Toezicht Intern (student/medewerker) Ouders 5. Ondersteuning - Huisvesting Bestuurlijk Toezicht Intern (student/medewerker) Ouders 6. Financiën - Financiële cijfers - Treasury beleid 7. Continuïteitsparagraaf - Meerjarenprognose Noorderpoort - Risicomanagement 8. Bijlagen - Nevenfuncties College van Bestuur en Raad van Toezicht - Jaarrekening 2016 Bestuurlijk Toezicht Bestuurlijk Toezicht Bestuurlijk Toezicht 4 In de bijlage vindt u een lijst met veel voorkomende afkortingen. Wilt u reageren op het Noorderpoort-jaarverslag 2016? U vindt onze contactgegevens achterin dit jaarverslag.

5 Voorwoord Het jaar 2016 gaat voor Noorderpoort de boeken in als een feestelijk en zeer geslaagd jubileumjaar. Een jaar met successen van studenten en medewerkers, mooie samenwerkingsresultaten en een toegenomen tevredenheid van zowel studenten als bedrijven/instellingen. Met als hoogtepunt het jubileumfeest 20 Jaar Noorderpoort in oktober Het was ook het jaar van de lancering van ons nieuwe Strategisch Plan: Op naar 2020! Het beste uit Groningen halen.... Hierin maken we kennis met de familie Bodewes, een familie die de nodige input geeft voor de nieuwe meerjarige ambitieplannen van de teams, waarmee de ontwikkeling van Teams aan Zet vorm krijgt. Dit is ook terug te vinden in het thema van dit jaarverslag: Zelf de regie nemen. Bij Noorderpoort staat het succes van alle studenten voorop. Daarnaast zetten we sinds 2016 volop in op excellentie. In het najaar vond de officiële aftrap plaats van de leergang excellentie, waardoor excellente docenten en studenten elkaar kunnen ontmoeten en elkaar kunnen versterken. Verder krijgen onze studenten dankzij de vakwedstrijden Skills Heroes de kans om het beste uit zichzelf naar boven te halen. Ook in ons opleidingenportfolio is het belang van studenten leidend. Zo zijn we gestart met de nieuwe opleiding Dienstverlener Breed niveau 2. Een mooi voorbeeld van het inspelen op veranderingen op de arbeidsmarkt. Banen veranderen en steeds vaker worden functies en taken gecombineerd. Dienstverlener Breed geeft studenten op niveau 2 de kans om meer kennis en ervaring op te doen door onderdelen uit verschillende smalle niveau 2-opleidingen te combineren. Zo vergroten ze hun kans op een baan. We hebben het afgelopen jaar, met de lancering van de Noorderportal voor studenten en medewerkers, ook grote vooruitgang geboekt in het project Slimmer Werken met als resultaat een betere informatievoorziening en bereikbaarheid. De implementatie van het programma Focus op Vakmanschap is in volle gang, evenals de invoering van de eerste keuzedelen. Dankzij deze keuzedelen kunnen studenten hun opleiding nog meer laten aansluiten op hun eigen wensen en behoeften én op die van het regionale bedrijfsleven. Wij wensen u veel leesplezier. Rob Schuur en Wim van de Pol 5

6 ALGEMEEN 6 1

7 1 1 Algemeen 1.1 Noorderpoort 1.2 Organisatiestructuur 1.3 Governance-code 1.4 Raad van Toezicht 1.5 College van Bestuur 1.6 Medezeggenschap 1.7 Klachten Leek Business & Administratie Technologie & Ict Gastvrijheid & Toerisme Kunst & Multimedia Automotive & Logistiek Gezondheidszorg & Welzijn Gezondheidszorg Assen Laboratorium- & Procestechniek Energy & Maritime Beroepsonderwijs Appingedam Beroepsonderwijs Veendam Beroepsonderwijs Stadskanaal Entree & Educatie Lucia Marthas Institute for Performing Arts Campus Winschoten Centrale Studentenraad Bestuursdienst Financieel Economische Zaken Studentzaken Personeelsbeheer Financiële administratie Bekostigings- en projectadministratie Controlling Inkoop Projectbureau Huisvesting Business & Administratie Technologie & Ict Gastvrijheid & Toerisme Kunst & Multimedia Automotive & Logistiek Gezondheidszorg & Welzijn Gezondheidszorg Assen Laboratorium- & Procestechniek Winsum Groningen Raad van Toezicht Delfzijl Appingedam Assen College van Bestuur Energy & Maritime Hoogezand Winschoten Veendam Stadskanaal De scholen van Noorderpoort Ondernemingsraad HRM Noorderpoort Academie Studentendienstverlening Marketing & Communicatie Onderwijs, Kwaliteitszorg en Innovatie Facilities Beroepsonderwijs Veendam Beroepsonderwijs Stadskanaal Entree & Educatie Lucia Marthas Institute for Performing Arts Campus Winschoten Organogram Noorderpoort 1. Algemeen 1.1 Noorderpoort Noorderpoort is een regionaal opleidingscentrum (ROC) op algemeen bijzondere grondslag in de provincie Groningen en de gemeente Assen. Noorderpoort bestaat uit 15 verschillende scholen, verspreid over het gehele werkgebied en telt ruim studenten, jaarlijks cursisten en circa medewerkers. Het onderwijs wordt verzorgd door zo n 50 teams. Noorderpoort biedt: 170 reguliere middelbare beroepsopleidingen (mbo: Entreeopleidingen en niveau 2 t/m 4); contractonderwijs (na-, bij- en omscholing op mbo-niveau); educatie- en inburgeringstrajecten. 1.2 Organisatiestructuur Organogram In het bijgevoegde organogram wordt de organisatiestructuur van Noorderpoort weergegeven. Het College van Bestuur bestuurt de organisatie en legt hierover verantwoording af aan de Raad van Toezicht. Elke school wordt aangestuurd door een schooldirecteur en bestaat uit één of meerdere onderwijsteams onder leiding van een teammanager. In hoofdstuk 3 is meer informatie te vinden over o.a. het opleidingenaanbod en het aantal studenten per school. In hoofdstuk 4 is een overzicht van het aantal medewerkers per school toegevoegd. De scholen en het College van Bestuur worden ondersteund door de diensten Onderwijs, Kwaliteitszorg en Innovatie, HRM, Studentendienstverlening, Facilities, Marketing & Communicatie, Financieel Economische Zaken, de Bestuursdienst (incl. Planning & Control en Informatiemanagement) en het projectbureau Huisvesting. Noorderpoort heeft een Ondernemingsraad, een Studentenraad en ad-hoc Noorderpoort-adviesraden. Juridische structuur De statutaire naam van Noorderpoort is Stichting Noorderpoort. Zoals uit de naam blijkt, is de rechtsvorm een stichting. Noorderpoort is de verkorte naam. Noorderpoort is gevestigd te Groningen en wordt bestuurd door een tweehoofdig College van Bestuur. Het toezicht wordt uitgeoefend door de Raad van Toezicht bestaande uit zeven personen. Gelieerde rechtspersoon Noorderpoort Flex B.V. is een aan Noorderpoort gelieerde rechtspersoon, te beschouwen als dochter van Noorderpoort. Noorderpoort is dan ook 100% aandeelhouder. De vestigingsplaats is Groningen. In Noorderpoort Flex B.V. worden medewerkers met een tijdelijk contract ondergebracht. Hun arbeidsvoorwaarden zijn grotendeels gelijk aan die van Noorderpoortmedewerkers. Het geheel van de twee rechtspersonen is te beschouwen als een fiscale eenheid. 7

8 1 1.3 Governance-code Op 1 augustus 2014 is de Branchecode goed bestuur in het mbo ingegaan. Deze code bevat principes en uitgangspunten, verantwoordelijkheden van colleges van bestuur, aanbevelingen aan raden van toezicht en afspraken over monitoring, evaluatie, handhaving en klachten. Noorderpoort past de aanbevelingen aan de Raad van Toezicht en de verantwoordelijkheden van het College van Bestuur toe. Diverse voorbeelden hiervan zijn terug te vinden in dit jaarverslag zoals de beoordeling van het functioneren van het College van Bestuur (zie hoofdstuk 1.4) en de vermelding van de nevenfuncties en honorering van de leden van het College van Bestuur en de Raad van Toezicht (zie bijlage). Daarnaast zijn op de website alle regelingen en reglementen met betrekking tot Governance te vinden die Noorderpoort naleeft. Jaarlijks worden de afspraken uit de Branchecode aan de hand van een checklist langs gelopen om te bepalen in hoeverre Noorderpoort hieraan voldoet. Hieronder volgt een overzicht van de ontwikkelingen in 2016: In september 2016 heeft de Raad van Toezicht het beoordelingskader van het College van Bestuur en de prestatieafspraken vastgesteld. Er is meer focus aangebracht in het aantal prestatieafspraken en de procedure rondom de 360 graden feedback. Daarbij is de essentie zoals verwoord in de notitie Toezicht en bestuurskwaliteit in het onderwijs behouden. Het wetsvoorstel Versterking bestuurskracht onderwijs is besproken en de werkgroep Governance heeft bekeken welke acties er nodig zijn om te voldoen aan deze nieuwe wet. Per november 2016 is er een nieuwe klokkenluidersregeling vastgesteld en in werking getreden. Hierin is vastgelegd hoe medewerkers op een adequate en veilige wijze melding kunnen doen van eventuele vermoedens van misstanden. 8 Trailer musical Hairspray, Kunst & Multimedia 1.4 Raad van Toezicht Samenstelling In 2016 bestond de Raad van Toezicht uit de volgende personen: Dhr. P.M. de Bruijne (voorzitter) Mevr. G.E. Hommes-Medendorp Mevr. L. de Jong Dhr. P.E. Wagner (vice-voorzitter) Mevr. M.P.C. van der Werf Dhr. C.G. Zijderveld Dhr. R.J.M. Zwarter Vergaderingen en bijeenkomsten De Raad van Toezicht kent o.a. de volgende overlegmomenten: Raad van Toezicht-overleg in aanwezigheid van het College van Bestuur, 6 keer per jaar; Jaarlijks beoordelingsgesprek met de leden van het College van Bestuur; Jaarlijks overleg met de Ondernemingsraad (tweemaal) en de Centrale Studentenraad (eenmaal); Bijeenkomsten van de commissie Control, de commissie Bestuurszaken en de Onderwijscommissie die onderwerpen voorbereiden ter bespreking in de voltallige Raad van Toezicht (zie ook hieronder); Werkbezoeken aan scholen en teams; Jaarlijkse bijeenkomst met schooldirecteuren; Bijwonen van diverse activiteiten waaronder de Noorderpoort Jaarprijs. Dit jaar ook het 20 jaar Noorderpoort feest en de musical Hairspray in het kader van 10 jaar kunstonderwijs.

9 Werkbezoek Laboratorium- & Procestechniek Belangrijkste thema s Raad van Toezicht Het afgelopen jaar besteedde de Raad van Toezicht in het bijzonder aandacht aan: de begroting 2016, de jaarrekening 2015, het accountantsverslag 2015 en het jaarverslag 2015; de bestuursrapportages (voorjaar en najaar 2016); ontwikkeling studentenaantallen (verschillende vergaderingen); goedkeuring Strategisch Plan Noorderpoort ; plan van aanpak verbetering HR-processen (incl. E-HRM); werkbezoeken Laboratoriumonderwijs en Kunst & Multimedia; plan scholen voor techniek van Noorderpoort; opstarten aanbesteding accountantsdienstverlening; wetsvoorstel Versterking bestuurskracht onderwijsinstellingen ; themabijeenkomsten Nieuwe Kwalificatiestructuur en Excellentie-programma ; Noorderpoort Marketingstrategie; goedkeuring aanpassing klokkenluidersregeling (in het kader van nieuwe wetgeving); voortgang Integraal Kwaliteitsplan; actualisatie huisvestingsplan mede in relatie tot bevingsproblematiek Groningen en de ontwikkelingen rondom het Sportcentrum Euroborg; WNT-2 (Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector) en de (jaarlijkse) consequenties daarvan voor Noorderpoort; prestatieafspraken College van Bestuur bij de eerste en tweede bestuursrapportage; evaluatie Raad van Toezicht. Commissies Raad van Toezicht De Raad van Toezicht kent drie commissies die onderwerpen voorbereiden ter bespreking in de voltallige Raad van Toezicht: 1. Commissie Control (dhr. Wagner en dhr. Zijderveld). Deze commissie besprak de jaarrekening, de begroting en de managementletter en bereidde het gesprek met de accountant voor. Daarnaast werd het horizontaal toezicht van de belastingdienst besproken en de aanbesteding accountantsdiensten. De nieuwbouw- en (grootschalige) verbouwprojecten en de verkoop van vastgoed in relatie tot het meerjaren financieel perspectief werden aan de orde gesteld, evenals de consequenties van de aardbevingen in Groningen in relatie tot het Noorderpoort vastgoed. 2. Commissie Bestuurszaken (dhr. de Bruijne, mevr. de Jong en dhr. Wagner). Deze commissie voerde de beoordelingsgesprekken met het College van Bestuur op basis van het toetsingskader voor de beoordeling van het College van Bestuur (zie tevens hieronder). Daarnaast is dit jaar de zelfevaluatie van de Raad van Toezicht voorbereid en uitgevoerd. 3. Onderwijscommissie (mevr. van der Werf, mevr. Hommes-Medendorp en dhr. Zwarter). Deze commissie ziet toe op de interne controle van de onderwijs- en examenkwaliteit, evenals de kwaliteitsborging. Dit jaar was er met name aandacht voor interne onderzoeken, de invoering van de nieuwe kwalificatiestructuur, het JOBonderzoek, Wendbaar Vakmanschap (Noorderpoort onderwijsvisie) en het BPV-verbeterplan. 9 Beoordeling leden College van Bestuur Ook in 2016 evalueerde de Raad van Toezicht het functioneren van het College van Bestuur middels het realiseren van prestatie-indicatoren en het invullen van een zelfevaluatie. De resultaten vormden input voor het beoordelingsgesprek met de leden van het College van Bestuur.

10 1 Tot slot De Raad van Toezicht spreekt haar waardering uit voor de inzet van het College van Bestuur en de medewerkers over het afgelopen jaar. Binnen Noorderpoort zijn in 2016 goede vorderingen gemaakt o.a. op het gebied van het verder verbeteren van de onderwijs- en examenkwaliteit. De Raad van Toezicht stelt tenslotte vast dat in 2016, inzake de aangeboden informatie, voorstellen en de besluitvorming op belangrijke onderwerpen, door het College van Bestuur steeds grote zorgvuldigheid is betracht. De nevenfuncties en de gegevens over de honorering van de leden van de Raad van Toezicht zijn opgenomen in de bijlage van dit jaarverslag. 1.5 College van Bestuur Samenstelling In 2016 bestond het College van Bestuur van Noorderpoort uit de volgende twee leden: de heer R. Schuur, voorzitter en de heer W. van de Pol, lid. De nevenfuncties en bezoldigingsgegevens van de leden van het College van Bestuur zijn opgenomen in de bijlage van dit jaarverslag. College van Bestuur, R. Schuur (l) en W. van de Pol Vergaderingen en bijeenkomsten Het College van Bestuur kent o.a. de volgende overlegmomenten met de Raad van Toezicht en het management: Raad van Toezicht overleg, tenminste 6x per jaar Schooldirecteuren-overleg, school- en stafdirecteurenoverleg of themabijeenkomsten, 1x per week Inspiratiebijeenkomsten, school- en stafdirecteuren, 4x per schooljaar Startdag voor het gehele management, jaarlijks in augustus Individueel werkoverleg met school- en dienstdirecteuren, maandelijks Beoordelingsgesprek met school- en dienstdirecteuren, jaarlijks Teambezoeken, ieder team minstens één keer per jaar (meer informatie over de teambezoeken is in hoofdstuk 2.4 te vinden) Bilaterale gesprekken met school- en stafdirecteuren over de voortgang (2x per jaar) Daarnaast heeft het College van Bestuur (periodiek) contact met externe toezichthouders zoals de Inspectie van het Onderwijs en de accountant. Meer informatie over de wijze waarop Noorderpoort contacten onderhoudt met de stakeholders is in hoofdstuk 2.4 te vinden. 10

11 1 In 2016 maakten de volgende medewerkers deel uit van de Ondernemingsraad. Naam Functie School/dienst René van der Heijden Voorzitter, lid dagelijks Business & Administratie bestuur (t/m maart 2016) Rob van der Horst Secretaris, plaats- Automotive & Logistiek vervangend voorzitter, lid dagelijks bestuur Ypke Huisman Plaatsvervangend voor- Contract en Educatie zitter, lid dagelijks bestuur Wimjan Rietdijk Lid dagelijks bestuur Dienst Facilities Nico Bruns Lid, vanaf april 2016 Bestuursdienst voorzitter en lid dagelijks bestuur Margreet Jager Lid Entree & Educatie Astrid de Jong Lid Gezondheidszorg & Welzijn Roelf Kuipers Lid Beroepsonderwijs Stadskanaal Annemarie van Luik Lid (t/m augustus 2016) Gezondheidszorg & Welzijn Rob Mengerink Lid (vanaf september 2016) Automotive & Logistiek Rob Prins Lid (vanaf april 2016) Automotive & Logistiek Estrelita Ranchor Lid Business & Administratie Wiebranda Snoeyer Lid Gastvrijheid & Toerisme Afke Verkooijen Lid Business & Administratie Didi de Vries Lid Gezondheidszorg & Welzijn Jan Witholt Lid (t/m september 2016) Beroepsonderwijs Stadskanaal Willy Wollerich Lid Beroepsonderwijs Stadskanaal 1.6 Medezeggenschap Ondernemingsraad De medezeggenschap van medewerkers van Noorderpoort is vormgegeven op basis van de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). De Ondernemingsraad van Noorderpoort bestaat uit 15 leden. De samenstelling van de Ondernemingsraad is in 2016 gewijzigd. De Ondernemingsraad heeft een viertal voorbereidingscommissies ingesteld: a) Financiën b) Personeelszorg en Organisatie c) Onderwijs en Professioneel Statuut d) Communicatie achterban De drie eerstgenoemde commissies bereiden de besluitvorming van de Ondernemingsraad voor. De uiteindelijke besluitvorming vindt plaats in de plenaire vergadering van de Ondernemingsraad. In 2016 heeft de Ondernemingsraad twee nieuwe werkgroepen ingesteld, namelijk Slimmer Werken en Ombudsman. Verder nemen leden deel aan het regionale platformoverleg van de AOb; de Ondernemingsraad is aangesloten bij het Platform Medezeggenschap BVE. Conform de regeling decentrale medezeggenschap, door het College van Bestuur en de Ondernemingsraad gezamenlijk opgesteld in 2013, zijn bij Noorderpoort elf onderdeelcommissies (school- en dienstraden) ingesteld. In 2016 heeft er een organisatiewijziging bij de decentrale medezeggenschap plaatsgevonden waardoor er o.a. schoolraden zijn samengevoegd. In totaal zijn er per december 2016 tien schoolraden actief en is er één dienstraad. In het voorjaar van 2016 is voor het eerst een Dag van de medezeggenschap georganiseerd door het College van Bestuur en de Ondernemingsraad; hieraan hebben het College van Bestuur, directeuren, Ondernemingsraad, onderdeelcommissies, de Centrale Studentenraad en decentrale studentenraden deelgenomen. Deelnemers hebben aangegeven dat een dergelijke dag goed is om bij alle betrokkenen medezeggenschap onder de aandacht te brengen. De dag krijgt een vervolg; dan zal vooral de praktijk van medezeggenschap aan de orde komen. In 2016 is de Ondernemingsraad 22 keer bij elkaar geweest waarvan: zeven keer met het College van Bestuur is overlegd; twee van deze bijeenkomsten waren een zogenoemd artikel 24-overleg waarin de algemene gang van zaken binnen de instelling wordt besproken. twee keer overleg is gevoerd met de Raad van Toezicht; ook is er een kennismakingsgesprek geweest met een nieuw lid van de Raad van Toezicht. er twee bijeenkomsten zijn geweest met de Centrale Studentenraad en één met de onderdeelcommissies. één overleg met de bonden, voorafgaand aan het jaarlijks overleg van het College van Bestuur met de bonden. 11

12 1 KEUZE DEEL KEUZE DEEL PROFIEL KEUZE DEEL KEUZE DEEL PROFIEL BREDE BASIS KEUZE DEEL KEUZE DEEL PROFIEL Kwalificatiedossier Kwalificatie Opleiding Naast de jaarlijkse beleidsnotities op het gebied van onderwijs, financiën en personeel en organisatie, heeft de Ondernemingsraad in 2016 de volgende onderwerpen behandeld: Onderwerpen waarmee de Ondernemingsraad na overleg/ aanpassing heeft ingestemd Strategisch Plan Noorderpoort Bevoegd en benoembaar Werkverdeling Portfolio opleidingen Noorderpoort vanaf augustus 2016 Opleiding Dienstverlener Breed bol/ bbl niveau 2 Onderwijsvisie MBO Noorderpoort Vitaal burgerschap Aanbod keuzedelen Noorderpoort schooljaar Verbeterplan BPV Onderwerpen waarop de Ondernemingsraad na overleg/aanpassing Overige onderwerpen positief heeft geadviseerd Wettelijk digitaal archief Afspraken werklijst keuzedelen 2016 Afwijkingen wettelijke toelaatbaarheid voor het schooljaar Instroomprocedure niet wettelijk toelaatbaar vanaf augustus 2016 Begeleide onderwijstijd Aanpassing vormgeving Taal- en Rekenondersteuning Noorderpoort (TRON) Handboek vervanging personeelsdossiers Hoofdlijnen van de begroting Criteria voor promotie Deelname tweedaags Platform Medezeggenschap Rapportage bedrijventevredenheidsonderzoek Update huisvestingsplan Noorderpoort Experimentele zeggenschap m.b.t. strategisch personeelsplan en slimmer werken Voorlopige VSV-cijfers schooljaar Ontwikkelingen onderwijsfuncties bij Noorderpoort Beleid integrale studentbegeleiding Noorderpoort Klokkenluidersregeling Noorderpoort 12

13 Centrale Studentenraad De Centrale Studentenraad (CSR) is het vertegenwoordigende orgaan voor alle studenten van Noorderpoort. De CSR beslist en adviseert mee over allerlei zaken zoals de kwaliteit van het onderwijs, de begeleiding en faciliteiten binnen het onderwijs. In 2016 bestond de CSR uit de volgende leden: Naam School CENTRALE STUDENTENRAAD LAAT JE HOREN!??? Word jij het nieuwe lid? Iris Westerink x Voorzitter Kunst & Multimedia Jasper Schöbel x Secretaris Business & Administratie Yvonne Hulshof Penningmeester Laboratorium- & Procestechniek Michel Battjes x Technologie & ICT Maarten Braaksma x Kunst & Multimedia Sabrina Eitens-van Marm x Business & Administratie Sam van der Sluis Voorzitter Gezondheidszorg & Welzijn Stéphanie Schipper Vicevoorzitter Gezondheidszorg & Welzijn Job Stoit Secretaris Vicevoorzitter Kunst & Multimedia Kevin Barron Lid dagelijks bestuur ** x Kunst & Multimedia Kelly Kroeze x Kunst & Multimedia Rebekka Nomden x Energy & Maritime Wendy Tolner x ** Automotive & Logistiek Naomi de Groot x ** Gezondheidszorg & Welzijn Milan Kalaba x ** Kunst & Multimedia Marleen Prins x * x Business & Administratie Nadine Nouwens x * x Gezondheidszorg & Welzijn Sara Hasan x * x ** Business & Administratie Ushanthan Ponnambalam x * Kunst & Multimedia Diederik Bosman x Gezondheidszorg & Welzijn Kevin Wilhelm x Entree Naomi Stacia Penningmeester Gastvrijheid & Toerisme Redmar van der Deen x Technologie & ICT Sander van Huizen Lid dagelijks bestuur Campus Winschoten Dionne Eeckhoudt x Beroepsonderwijs Stadskanaal Lisette Cremers x Beroepsonderwijs Stadskanaal Omdat het jaarverslag het kalenderjaar 2016 betreft, zijn in bovenstaand overzicht zowel de leden van de CSR van het schooljaar als opgenomen. * = tussentijds toegetreden ** = tussentijds afgetreden De CSR wordt begeleid door een bestuursadviseur en heeft secretariële ondersteuning. In 2016 is de Centrale Studentenraad twaalf keer bijeen geweest, waarvan acht keer in gedeeltelijke aanwezigheid van het College van Bestuur. Daarnaast is twee keer vergaderd met de OR en één keer met de Raad van Toezicht. 13

14 1 In het afgelopen jaar zijn o.a. de volgende onderwerpen aan de orde geweest: Onderwerpen waarmee de CSR heeft ingestemd Onderwerpen waarop de CSR positief heeft geadviseerd Overige onderwerpen Vakantieregeling Strategisch Plan Voortgang decentrale studentenraden Aanpassing reglement en huishoudelijk reglement CSR Algemene voorwaarden van de onderwijsovereenkomst Begroting CSR Keuzedelen Begeleide onderwijstijd Vitaal Burgerschap (sport voor alle mbo-studenten) Portfolio Noorderpoort vanaf 1 augustus 2016 Start nieuwe opleiding Dienstverlener Breed niveau 2 Onderwijsvisie ICT-beleidsplan Dienstverlening Ombudsman Noorderpoort Schoolkosten en financiële studentwijzer Wet versterking bestuurskracht Invoeringstraject keuzedelen De menselijke maat binnen Noorderpoort Resultaten JOB-monitor 2016 Sollicitatiecommissies voor docenten Excellentie Ontwikkeling Studentenportal Verder zijn de volgende activiteiten ontplooid: De CSR heeft een eigen Facebook-pagina en Twitteraccount gekregen. De CSR is regelmatig gevraagd input te leveren in de beleidsontwikkeling. Bijvoorbeeld voor het ICTbeleidsplan, de ontwikkeling van de studentenportal en voorzieningen voor studenten. Op 22 maart 2016 heeft de Dag van de medezeggenschap Noorderpoort plaatsgevonden. Hier waren de OR, schoolraden, de CSR, de decentrale studentenraden en hun begeleiders, de school- en stafdirectie en het College van Bestuur aanwezig. Met elkaar is stilgestaan bij ontwikkelingen in de medezeggenschap. Daarna heeft de CSR apart gesproken met de decentrale studentenraden. Op 6 april 2016 was de CSR van Noorderpoort gastheer tijdens de pre-conferentie voor studentenraden van het CVI-congres in Groningen. Op diezelfde dag hebben twee studenten van de CSR gesproken met minister van OCW, mevrouw J. Bussemaker. De CSR van Noorderpoort heeft een prijs van het JOB ( 500) gewonnen voor de beste promotieactie van de JOB-monitor. De CSR heeft dit bedrag benut voor een dagje Efteling. Jasper Schöbel, lid van de CSR Noorderpoort, maakt sinds augustus 2016 deel uit van het JOB-bestuur en Job Stoit heeft deelgenomen aan de Nationale DenkTank

15 1.7 Klachten Bij Noorderpoort is sprake van een indeling in drie soorten klachten: 1. klachten en bezwaren die betrekking hebben op examenresultaten; 2. klachten die betrekking hebben op sociale veiligheid; 3. en overige klachten. Alle drie soorten klachten hebben een eigen reglement. Daarnaast is er een apart klachtenreglement voor Inburgering. Dit is noodzakelijk, omdat anders niet voldaan wordt aan het keurmerk inburgering. Klachten kunnen ingediend worden door betrokkenen bij Noorderpoort, zoals studenten, medewerkers of ouders. Klachten dienen in eerste instantie besproken te worden met diegene die verantwoordelijk is voor het gedrag waarover geklaagd wordt. Lukt dit niet, dan kan een klacht inzake examenresultaten worden ingediend bij de Schoolexamencommissie, een klacht inzake sociale veiligheid bij de vertrouwenspersoon die op elke school aanwezig is en een algemene klacht bij de desbetreffende school- of dienstdirecteur. Mocht dit niet tot een bevredigend resultaat leiden dan kan inzake examenresultaten beroep worden aangetekend bij de Commissie van Beroep voor de Examens. Bij sociale veiligheid en algemene klachten kan de klacht worden voorgelegd aan de onafhankelijke klachtencommissie van Noorderpoort. De onafhankelijke klachtencommissie bestaat uit vier externe leden: dhr. H. Oostmeijer, mw. C. Tuinstra, mw. I. Riemen (overleden op 27 december 2016) en dhr. H. Ananias. De Commissie van Beroep voor de Examens bestaat uit dezelfde vier leden. Alle in 2016 ingekomen klachten hadden betrekking op categorie drie (overige klachten). In 2016 hebben vier klachten geleid tot het houden van een hoorzitting door de onafhankelijke klachtencommissie. Centraal binnengekomen klachten In 2016 zijn in totaal 31 klachten ingediend bij: - de klachtencommissie (30) - het algemene telefoonnummer van Noorderpoort (1) Dit zijn er tien minder dan het jaar ervoor. Eén klacht is ingediend namens drie medewerkers, één klacht is ingediend door een stagebedrijf, één klacht is ingediend door een oud-vrijwilliger, tien klachten zijn ingediend door één of beide ouders van een student, één klacht is ingediend door een ouder en een student gezamenlijk, drie klachten zijn ingediend door (dezelfde) oud student en veertien door studenten. Qua onderwerp zijn de klachten als volgt verdeeld: 1. Onderwijskwaliteit 4 2. Gedrag personeel Examinering 3 4. Beroepspraktijkvorming 3 5. Uitschrijving 4 6. Overig 2 15 Alle bovenstaande klachten zijn besproken met de indieners. Van de vier klachten die ter hoorzitting zijn behandeld, zijn twee ongegrond verklaard en is één deels ongegrond en deels niet ontvankelijk verklaard. De vierde zaak is na aanhouding na de hoorzitting onderling opgelost. De overige klachten zijn naar tevredenheid afgehandeld dan wel ingetrokken. Noorderpoort neemt klachten serieus en vindt het belangrijk dat deze naar tevredenheid worden afgehandeld. Klachten geven informatie over de kwaliteit van het onderwijs, de examinering en de dienstverlening. Om hiervan te leren, worden de klachten en bezwaren ten aanzien van examinering in de Noorderpoort examencommissie, in algemene zin, besproken.

16 16 STRATEGIE 2

17 2 1 Strategie 2.1 Strategisch Plan Noorderpoort Integraal Kwaliteitsplan Verbeterplan BPV Noorderpoort Onderwijsvisie Integrale studentbegeleiding Voortgang Focus op Vakmanschap 2.7 Stakeholderbetrokkenheid 2.8 Samenwerkingsverbanden 2.9 Menselijke maat Een verhaal over groninger TROTS De Familie Bodewes in 2021 Dit verhaal is onderdeel van het Strategisch Plan van Noorderpoort Op naar 2020! Het beste uit Groningen halen... 2 Strategie Vanaf augustus 2016 is het Strategisch Plan van Noorderpoort Op naar 2020! Het beste uit Groningen halen van kracht. Dit plan bouwt voort op het Strategisch Plan Verbinding, Vertrouwen en Vakmanschap. In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de missie, waarden en beleidsdoelen van Noorderpoort. Meer informatie over het Strategisch Plan en de onderwijsvisie van Noorderpoort is te vinden op onze website noorderpoort.nl/overnoorderpoort. 2.1 Strategisch beleid Noorderpoort Missie Noorderpoort bereidt jongeren en volwassenen voor op hun rol in de samenleving en op het beroep van hun keuze, en wil hen blijven begeleiden tijdens hun loopbaan, zodanig dat zij zich verder ontplooien en kunnen bijdragen aan een duurzame samenleving. Het lemniscaat in het Noorderpoortlogo staat voor oneindig leren. Deze missie wordt zichtbaar in onze regio door de merkbelofte die wij doen: Noorderpoort versterkt de regio. Om deze merkbelofte na te komen, gaat Noorderpoort duurzame en intensieve verbindingen aan met medewerkers, studenten, regionale bedrijven, instellingen en overheden. Voor deze partijen willen wij een ontwikkelingspartner voor het leven zijn, op het gebied van beroepsvorming, loopbaan, onderwijs en kennis. Dit vanuit de overtuiging dat een langdurige bundeling van krachten Noordoost-Nederland verder helpt in haar ontwikkeling tot een sterke regio. Waarden Onze kernwaarde is Verbindingen die ertoe doen. In het verlengde hiervan kennen we vijf waarden, die vooral over onze werkwijze gaan: Als medewerkers van Noorderpoort zijn we resultaatgericht (1) en nemen we onze verantwoordelijkheid (2), zodat onze omgeving weet wat zij aan ons heeft. Wij stellen ons ondernemend (3) op, omdat we niet willen afwachten, maar het als onze verantwoordelijkheid beschouwen ontwikkelingen en problemen vóór te zijn. We doen dit met openheid en respect (4) voor iedereen. Tenslotte geldt bij alles wat we doen zonder uitzondering: afspraak is afspraak (5). Deze waarden stáán. Zij kenmerken ons, maar tegelijkertijd onderscheiden ze Noorderpoort niet echt van andere ROC s. Het zijn categoriewaarden, die door vele andere onderwijsinstellingen worden nagestreefd. Daarom hebben we drie merkwaarden geformuleerd, die Noorderpoort karakteriseren en onderscheiden. Trots, Echt Gronings en Met Elan. 17 Trots We zijn trots op wie we zijn en wat we kunnen. Zelfbewust in onze keuzes. We weten wat we willen en waar we goed in zijn; daarop richten we onze aandacht en energie. Echt Gronings Onze werkwijze is Gronings. Wij imiteren niemand, zijn authentiek, nuchter, ingetogen, oprecht en betrouwbaar. t Kon minder. Met Elan We kennen onze mogelijkheden. Die zijn groot, en die zetten wij graag in. Wij kunnen het verschil maken. In verbinding met onze omgeving zijn we tot grote dingen in staat. Daarom nemen we het voortouw om onze regio te versterken.

18 2 Een eigen identiteit In onze visie beschrijven we ons beeld van de toekomst van Noordoost-Nederland. Onze missie geeft aan wat we belangrijk vinden en waarvoor we ons inzetten. De waarden gaan over hoe wij ons werk doen. Tezamen geven visie, missie en waarden Noorderpoort een eigen identiteit. Onze identiteit geeft weer wie we zijn en waar we voor staan. Zij maakt duidelijk wat ons bindt en wat ons onderscheidt. Onze identiteit maakt het verschil. Zij geeft uiteindelijk de doorslag of studenten, medewerkers, bedrijven en overige externe partners kiezen voor Noorderpoort of voor een andere onderwijsinstelling. De identiteit van Noorderpoort komt tevens tot uiting in de Noorderpoort-huisstijl. Strategische beleidsdoelen Noorderpoort blijft het succes van de studenten vooropstellen met als uiteindelijk doel dat ze met vertrouwen aan het werk gaan of een vervolgstudie oppakken. En dat ze als weldenkende en evenwichtige burgers hun rol vervullen in onze soms ingewikkelde samenleving. Het Strategisch Plan bestaat uit twee onderdelen. Ten eerste het verhaal over Gronings Trots van de familie Bodewes, dat beschrijft waar Noorderpoort wil staan aan het einde van de strategische planperiode. Deel twee is de onderlegger Het succes van de student voorop, waarin drie speerpunten, zie hiernaast, zijn geformuleerd: Speerpunt 1 Speerpunt 2 Speerpunt 3 Ik ontwikkel mijn persoonlijke talent en bereid mij voor op mijn beroep, vakmanschap en rol in de samenleving. Als jongere en volwassene kan ik uit een vernieuwend en praktijkgericht opleidingsaanbod kiezen. Professionele medewerkers begeleiden mij bij mijn ontwikkeling tot succesvol beroepsbeoefenaar. Onderlegger: Het Succes van de Student voorop Onder elk speerpunt vallen drie thema s, die vervolgens zijn uitgewerkt in zowel richtinggevende als concrete doelstellingen. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de speerpunten en thema s waar Noorderpoort zich de komende jaren op richt. 18

19 2 Aansluiting landelijke ontwikkelingen De onderwerpen uit het Strategisch Plan sluiten aan bij ontwikkelingen in de samenleving en/of wetswijzigingen. Zo zijn de onderwerpen uit het Integraal Kwaliteitsplan opgenomen. Andere politieke en maatschappelijke thema s die het onderwijs in 2016 bestuurlijk bezig gehouden hebben, zijn o.a. de regeling van de minister van OCW betreffende de nieuwe kwaliteitsafspraak beroepspraktijkvorming (juli 2016), de kaders van externe validering van examens (juni 2016), het juridische kader t.a.v. schoolkosten (november 2016) en de politieke discussie over de menselijke maat. Kwa li teit Uitwerking Strategisch Plan in teamambitieplannen Noorderpoort bevindt zich in een transitie van een centraal geleide organisatie naar een organisatie waarbij het Strategisch Plan wordt uitgewerkt vanuit de scholen en de teams. Ook de ontwikkeling van Teams aan Zet krijgt hiermee vorm, een proces waarbij teams nadrukkelijker de eigen verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het onderwijs op zich nemen. De nieuwe opzet met teamambitieplannen vervangt de werkwijze uit de vorige Strategische Planperiode, waarbij teamplannen werden opgesteld op basis van een zelfevaluatie. Bij de vormgeving van de nieuwe teamambitieplannen is het eigen inzicht van het team toegepast, de plannen zijn vormvrij. De kaders worden gevormd door het Strategisch Plan en het onderzoekskader van de inspectie. Integraal Kwaliteitsplan Noorderpoort hoofdstuk 1: inleiding 1 versterkt de regio 2.2 Integraal Kwaliteitsplan In het Bestuursakkoord MBO dat in de zomer van 2014 is afgesloten, is afgesproken dat mbo-instellingen aanvullende bekostiging voor kwaliteitsverbetering van het onderwijs ontvangen op basis van kwaliteitsafspraken met het ministerie van OCW. Om in aanmerking te komen voor de kwaliteitsmiddelen heeft Noorderpoort het Kwaliteitsplan opgesteld, waarin de volgende thema s zijn uitgewerkt: Thema s Integraal Kwaliteitsplan: Zie ook: Intensivering van het taal- en rekenonderwijs Paragraaf Terugdringen Voortijdig School Verlaten Paragraaf 3.3 Professionalisering bestuur, management, onderwijsgevenden, Hoofdstuk 4 ondersteunende medewerkers Kwaliteitsbevordering Beroepspraktijkvorming (BPV) Paragraaf 2.3 Stimuleren van excellentie bij studenten (excellentieplan) Paragraaf De doelstellingen met betrekking tot professionalisering, BPV en excellentie zijn opgenomen in het nieuwe Strategisch Plan In 2016 is de uitvoering van het integraal kwaliteitsplan goed op stoom gekomen. De bestaande thema s taal en rekenen, voortijdig school verlaten en professionalisering zijn voortgezet op de ingeslagen weg en hebben nieuwe accenten gekregen. De thema s beroepspraktijkvorming en excellentie zijn breed opgepakt en stevig neergezet. Via een jaarlijkse voortgangsrapportage wordt van alle ontwikkelingen uitgebreid verslag gedaan aan het ministerie van OCW. 19

20 2 Verbeterplannen onderwijsteams Naast dat er thema s uitgewerkt zijn op Noorderpoortniveau, hebben ook teams vanaf 2015 (verbeter)plannen opgesteld. In totaal gaat het om 42 verbeterplannen op het gebied van drie onderwerpen uit het kwaliteitsplan: kwaliteitsbevordering beroepspraktijkvorming, verbeteren van studiesucces en onderwijsinnovatie met bij voorkeur een ICT-component. In het najaar van 2016 zijn 15 plannen afgerond, de afronding van 27 plannen zal in 2017 plaatsvinden en van sommige plannen loopt de uitvoering nog door tot in Op basis van de uitgebreide evaluatie kan geconcludeerd worden dat het enige tijd heeft geduurd voordat de uitvoering van de verbeterplannen goed op gang is gekomen, maar de meeste plannen hebben al wel eerste resultaten opgeleverd, zoals de invoering van E-learning tijdens de BPV (Beroepsonderwijs Appingedam en Entree) en de oprichting van een Gilde Welzijn (Beroepsonderwijs Veendam). De resultaten worden binnen Noorderpoort gedeeld, onder andere op de onderwijsconferentie in het najaar van Op de goede weg met het Kwaliteitsplan In juni 2016 heeft het programmamanagement MBO in Bedrijf met het College van Bestuur gesproken over de voortgang van het kwaliteitsplan. De adviesbrief naar aanleiding van het gesprek is positief. Noorderpoort heeft een compliment gekregen voor de heldere en zeer complete tussenrapportage over de voortgang van de thema s in het kwaliteitsplan. Met de aanbevelingen van MBO in Bedrijf zet Noorderpoort de uitvoering van het kwaliteitsplan door in de komende jaren. In de bijlage is een overzicht van de besteding van de middelen kwaliteitsafspraken opgenomen Verbeterplan BPV Noorderpoort is nauw betrokken bij het beroepenveld en de daaraan verbonden stages. Het thema BPVverbetering staat al meerdere jaren op de agenda. In het voorjaar van 2016 werd bekend dat het ministerie van OCW, naast het bestaande kwaliteitsplan, de nieuwe kwaliteitsafspraak beroepspraktijkvorming introduceert voor de jaren 2017 en 2018, met een daarbij behorende resultaatafhankelijke beloning. Het College van Bestuur heeft het BPV-verbeterplan in juli 2016 ingediend. Na een eerste kleine aanscherping heeft Noorderpoort in februari 2017 een definitief akkoord gekregen van het ministerie van OCW. Om optimaal aan te sluiten bij het nieuwe strategisch beleid is het BPV-verbeterplan geënt op de periode van 2016 tot Deze aansluiting met het Strategisch Plan is nadrukkelijk terug te vinden in de beschreven maatregelen in het plan. Om tot een breed gedragen, goed gefundeerd plan te komen is input gevraagd van de Centrale Studentenraad, docenten, teammanagers en ondersteuners die betrokken zijn bij BPV-verbetering, schooldirecteuren, het College van Bestuur en vooral externe stakeholders. Daarnaast is de informatie uit het bedrijventevredenheidsonderzoek 2016, de JOB-monitor 2016 en diverse beleidsdocumenten gebruikt. 20

21 2 De opbrengst van dit proces is een negental verbeterpunten: Matching 1. Informatievoorziening aan het bedrijf voorafgaande aan de stage 2. Informatievoorziening aan de student voorafgaande aan de stage Programma 3. Voorbereiding student op het gebied van kennis en beroepsvaardigheden 4. Sociale vaardigheden student, representatief gedrag, toegespitst op verschillende bedrijfssectoren 5. Aansluiting theorie-praktijk, d.w.z. toespitsen stage-opdrachten op de beroepspraktijk 6. Aansluiting opleiding bij de arbeidsmarkt Begeleiding 7. Samenwerking bedrijfsleven, met één been in de praktijk staan 8. Bereikbaarheid en communicatie. Contact BPV-begeleider en praktijkbegeleider 9. Professionaliseringsslag BPV-begeleiders, begeleiding school verbeteren Bovenstaande negen verbeterpunten hebben geleid tot de volgende vier maatregelen: 1. Invoeren digitale portal BPV 2. Professionalisering docenten betrokken bij BPV a. Geïntegreerde scholing van docenten en praktijkbegeleiders b. Docentenstages in de praktijk 3. Intensieve begeleiding moeilijk plaatsbare stage studenten 4. Team-/sectorspecifieke BPV-plannen (in het kader van Teams aan Zet ) Er is een servicedocument opgesteld voor schooldirecteuren en teammanagers als leidraad voor het integreren van het verbeterplan BPV in de teamambitieplannen. In de uitvoering van het verbeterplan zal de verbinding gezocht worden met het lopende kwaliteitsplan en het project Excellentie. 2.4 Noorderpoort Onderwijsvisie Het Strategisch Plan en recente wetgeving is vertaald naar een actualisatie van de Noorderpoort onderwijsvisie. De Noorderpoort onderwijsvisie mbo : GPS (Gepersonaliseerd, Praktijkgericht, Succesvol) naar wendbaar vakmanschap is de opvolger van de Noorderpoort onderwijsvisie : Onderwijs als begeleidingsmodel 2.0. De kern van de onderwijsvisie is Wendbaar vakmanschap, oftewel: aanpassingsvermogen en inzetbaarheid. Ten grondslag aan Wendbaar vakmanschap liggen vier dimensies: 1. Praktijkgericht leren 2. De pedagogische relatie 3. Gepersonaliseerd en ontwikkelingsgericht leren 4. Actief en interactief leren 21 Noorderpoort daagt studenten uit om zich vanuit hun persoonlijk talent te ontwikkelen tot goede en beginnende beroepsbeoefenaren wat betreft vakmanschap en wendbaarheid. Onze beroepsopleidingen zijn actueel en anticiperen op ontwikkelingen in beroepen, de arbeidsmarkt en de maatschappij. Ons onderwijs sluit aan bij verschillen tussen studenten en wordt ingevuld en uitgevoerd in nauwe samenwerking met het werkveld.

22 2 Deze gemeenschappelijke onderwijsvisie is het uitgangspunt voor onderwijsteams. Zij vertalen dit naar een meer specifieke onderwijsvisie. Teams geven invulling aan en uitvoering van hun opleidingen passend bij de studentenpopulatie en in samenwerking met bedrijven en instellingen. BURGERSCHAPSVORMING Enkele veranderingen ten opzichte van onderwijs als begeleidingsmodel 2.0 zijn: De invoering Herziening Kwalificatiestructuur en keuzedelen is vertaald naar een Noorderpoortvisie. Er is een verbreding in opleidingen, in opbouw van trajecten en in de curricula. Beroeps-, persoons- en burgerschapsvorming wordt meer met elkaar verbonden. Gepersonaliseerd onderwijs, meer op de student afgestemd. De student maakt een aantal loopbaangerichte keuzes in de opleiding. Er is meer aandacht voor de methodiek van begeleiding in deze keuzes en loopbaancompetenties (van vo naar mbo naar hbo). Een uitwerking van Noorderpoortaccenten op het gebied van Burgerschap. Meer nadruk op de pedagogische rol van de docent in combinatie met de vakinhoudelijke aspecten, activerende didactiek en differentiatie. De actieve rol van de student in leren en presteren wordt explicieter gemaakt. 2.5 Integrale studentbegeleiding Noorderpoort versterkt de student STUDENTEN DIENSTVERLENING BEGELEIDINGS- & ADVIESTEAM ONDERWI JSTEAM STUDENTEN EXTERN S T U D I E L O O P B A A N B E G E L E I D I N G Het Strategisch Plan en nieuwe wetgeving is eveneens vertaald naar geactualiseerd beleid ten aanzien van integrale studentbegeleiding. Het beleidsplan Noorderpoort versterkt de student! beschrijft het beleidskader voor inhoud, organisatie, taken en communicatie van de integrale begeleiding van studenten. Noorderpoort zet de student nadrukkelijk centraal in de begeleiding met de focus op Basisbegeleiding middels studieloopbaanbegeleiding voor alle studenten. Al vanaf de aanmelding geven studenten aan of zij behoefte hebben aan extra ondersteuning op school. Extra begeleiding op het gebied van psychosociale problemen, loopbaan- en beroepskeuze of ondersteuning bij het leren biedt het Begeleidings- en Advies Team (BAT) van de school in samenwerking met de onderwijsteams. Bij intensieve ondersteuningsbehoeften of specifieke studieloopbaanvragen is de Specialistische begeleiding door de adviseurs van Studentendienstverlening (SDV) beschikbaar. De rol van en afstemming met de bij de student aansluitende ondersteuning door Externe samenwerkingspartners (bijvoorbeeld hulpverlening buiten school) is eveneens in het beleid meegenomen. = Intern Noorderpoort n Basisbegeleiding n Extra begeleiding n Specialistische begeleiding n Samenwerking externe partners 22

23 2 2.6 Voortgang Focus op Vakmanschap Het mbo heeft de afgelopen jaren gewerkt aan de uitvoering van het actieplan Focus op Vakmanschap Onder het motto de basiskwaliteit op orde en de lat omhoog is ingezet op een verhoging van de onderwijskwaliteit en een vereenvoudiging van het mbo als stelsel. Binnen Noorderpoort zijn vanuit de regiegroep Focus op Vakmanschap (bestaande uit o.a. het College van Bestuur en diverse directeuren) verschillende opdrachten geformuleerd. Veel van die opdrachten zijn inmiddels afgerond, anderen lopen nog door. De stand van zaken van de verschillende opdrachten is als volgt: Opdrachten Resultaten Zie ook: Plan Gesprekken en bijeenkomsten over concept Strategisch Plan (voorjaar 2016) 1. Voortgang kwaliteitsplan - Op elke school gesprekken gevoerd door een extern adviseur over verbeterplannen teams. Vastgelegd in een verslag. - Tijdpad en uitgangspunten voor verdeling kwaliteitsmiddelen 2017 en 2018 opgesteld. 2. Invoering Herziening Kwalificatie Structuur, keuzedelen en informatievoorziening en systemen 3. Invoering opleiding Dienstverlener Breed bol/bbl niveau 2 4. Invoering gesprekscyclus Noorderpoort 5. Uitvoering van de tweede professionaliteitsscan en een pilot met het 360 graden feedback instrument FeedMe - Keuzedelen aanbod schooljaar definitief bepaald en inzichtelijk gemaakt via People Soft en Qlikview. - Invulling van de keuzedelen met een passend onderwijsprogramma en een examenplan. - Inrichting van de achterliggende processen en systemen. - Projectplan Opleidingen Dienstverlener Breed bol-bbl niveau 2 eind mei 2016 vastgesteld door College van Bestuur. - De opleiding is in september 2016 van start gegaan. - Opdracht geaccordeerd door College van Bestuur. - Uitvoering opdracht in het najaar van Profscan het gehele jaar 2016 open voor invulling, door 45 van de 49 onderwijsteams ingevuld. - In 45 onderwijsteams is FeedMe geïntroduceerd, 310 medewerkers hebben een account. Paragraaf 2.2 Paragraaf Paragraaf Paragraaf 4.2 Paragraaf 4.2 De regiegroep Focus op Vakmanschap is in december 2016 gestopt, omdat het programma Focus op Vakmanschap landelijk is afgerond. Een aantal opdrachten/thema s dat nog doorloopt, is belegd bij werkgroepen binnen Noorderpoort. Act Verwerken input gesprekken in nieuw Strategisch Plan (najaar 2019) Do Tussentijdse themabijeenkomsten en gesprekken met stakeholders ( ) Check Ronde langs stakeholders over resultaten Strategisch Plan en input ophalen nieuw Strategisch Plan ( ) 2.7 Stakeholderbetrokkenheid Zoals in onze doelstellingen is opgenomen, wil Noorderpoort een organisatie zijn die midden in de samenleving staat en de regio wil versterken. De verschillende typen stakeholders en hun belangen variëren sterk. De laatste jaren benadert Noorderpoort haar stakeholders op systematische wijze in een horizontale dialoog. Dit gebeurt enerzijds door stakeholders te informeren en anderzijds door hen te consulteren/mee te laten beslissen over bepaalde onderwerpen. In november 2016 is de PDCA-cyclus m.b.t. stakeholders aangepast aan de nieuwe Strategisch Planperiode, zie de afbeelding hiernaast. 23

24 Naast dat het College van Bestuur in 2016 wekelijks bezoeken heeft afgelegd bij een veelheid aan relevante externe stakeholders uit de regio (bedrijven, instellingen, gemeenten, scholen), zijn onderstaande stakeholderbijeenkomsten georganiseerd: Jubileumfeest Noorderpoort Het jubileumfeest 20 Jaar Noorderpoort was een cadeau van Noorderpoort aan iedereen in de stad en de regio. Op vrijdag 7 oktober begon het feest in Martiniplaza Groningen. Medewerkers, oud-medewerkers, partners en stakeholders van Noorderpoort werden verrast met muziek, dans en theater in een indrukwekkende multimediale show door studenten en medewerkers van Noorderpoort. Daarna konden alle genodigden aanschuiven in één van de vele restaurants in de binnenstad van Groningen en volgden er s avonds op de Grote Markt optredens van o.a. Noorderpoortstudenten Kunst & Multimedia en Douwe Bob onder leiding van het Noordpool Orkest. Het College van Bestuur verwoordde het als volgt: Het jubileumfeest was een gezamenlijke prestatie, van hoge kwaliteit, in een uitstekende sfeer, en een prachtcadeau in het hart van de stad aan iedereen die iets met Noorderpoort had of heeft. The Making of Jubileumfeest 20 jaar Noorderpoort Gastheer CVI conferentie Op 6 en 7 april werd in Martiniplaza Groningen de landelijke CVI Conferentie (Consortium voor Innovatie) georganiseerd. Noorderpoort was gastheer van deze conferentie die geheel in het teken stond van Onderwijsinnovatie en ICT binnen het mbo. Het thema was Nait soez n moar broez n. Met andere woorden: geen woorden maar daden. De CVI conferentie heeft als doel onderwijsmedewerkers bij elkaar te brengen en kennisdeling te bevorderen in de mbo sector. Tijdens beide conferentiedagen konden de bezoekers presentaties bijwonen van vrijwel alle mbo-scholen en verschillende externe partijen die een band hebben met mbo en onderwijsinnovatie. Vele Noorderpoortstudenten en hun begeleiders hebben bijgedragen aan de conferentie. De conferentie werd zeer gewaardeerd door de meer dan deelnemers. Noorderpoort Jaarprijs Voorafgaand aan de uitreiking van de Noorderpoortjaarprijs in april waren zo n 150, voor Noorderpoort betekenisvolle, relaties uitgenodigd. Het thema van deze bijeenkomst was het nieuwe Strategisch Plan Zie voor meer informatie over de Noorderpoort Jaarprijs paragraaf 3.2. Teambezoeken Het College van Bestuur bezoekt elk jaar alle onderwijsteams en ondersteunende diensten. De teambezoeken stonden dit jaar vooral in het teken van de teamambitieplannen met daarin geïntegreerd de kwaliteitsverbeterplannen. De beschikbare resultaten van het team dienden ter ondersteuning van de gesprekken. Voorafgaand aan een (onderwijs)teambezoek vindt een gesprek met studenten plaats over hun ervaringen met de opleiding en de school. Van elk bezoek wordt een verslag gemaakt dat is terug te vinden op het intranet. 24

25 2 2.8 Samenwerkingsverbanden Noorderpoort wil maximaal aansluiten bij ontwikkelingen in het werkveld en gaat hiervoor duurzame en intensieve verbindingen aan met regionale bedrijven en instellingen. Dit vanuit de overtuiging dat een langdurige bundeling van krachten Noordoost-Nederland verder helpt in haar ontwikkeling tot een sterke regio. Macrodoelmatigheid Noord-Nederland De mbo-instellingen in de provincies Friesland, Groningen en Drenthe werken samen in het realiseren van een doelmatig regionaal onderwijsaanbod, afgestemd op de wensen uit het bedrijfsleven. In 2016 kwamen o.a. de volgende onderwerpen aan de orde: Er is overeenstemming bereikt over het verder gezamenlijk ontwikkelen van halffabricaten ter voorbereiding op de doorstroom naar het hbo. Er is afgesproken om een gezamenlijke studiemiddag mbo-hbo Noord-Nederland te organiseren waarvoor elke noordelijke mbo-school een financiële bijdrage levert. Er is kennisgemaakt met het gesubsidieerde project Region of Smart Factories dat in samenwerking met drie noordelijke hbo s tot stand gaat komen en gesproken over de manier waarop het mbo in de uitvoeringspraktijk betrokken kan worden. Het onderwerp schoolkosten is besproken en op grond daarvan is de gezamenlijke conclusie getrokken dat het onwenselijk is dat (aspirant-)studenten financiële belemmeringen ervaren bij het kiezen van de studie van hun voorkeur. Daarnaast spraken de noordelijke mbo-instellingen af elkaar niet te beconcurreren ten aanzien van financiële ondersteuning van studenten. Nationale DenkTank Noorderpoort is in schooljaar , samen met tien andere mbo-instellingen en tien hbo-instellingen, themapartner van de Nationale DenkTank. Stichting de Nationale DenkTank organiseert elk jaar een denktank over een maatschappelijke uitdaging. Dit jaar is onderzocht hoe het Nederlandse beroepsonderwijs verbeterd kan worden ( Het leren van de toekomst ). Namens Noorderpoort heeft Job Stoit, lid van de Centrale Studentenraad en student van Kunst & Multimedia, deelgenomen. De volledige analyse en de uitkomsten met oplossingen zijn beschreven in het eindrapport van de Nationale DenkTank SAMENWERKING INTERZORG EN NOORDERPOORT Verkenning opleidingsaanbod Groningen In 2016 hebben Terra MBO, het Alfa-college en Noorderpoort het portfolio van grijze en groene opleidingen onderzocht op raakvlakken en mogelijke knelpunten. Het betrof het opleidingsaanbod in de provincie Groningen en de kop van Drenthe (tot en met Assen). Aan de hand van de uitkomsten zijn de mogelijkheden tot samenwerking tussen de drie scholen nader verkend. Samenwerking Interzorg en Noorderpoort Noorderpoort Gezondheidszorg Assen is een samenwerking aangegaan met zorgaanbieder Interzorg. Dit betekent dat Gezondheidszorg Assen een deel van de opleidingen Verzorgende-IG en mbo-verpleegkundige aanbiedt in het gebouw van Anholt Interzorg. Het zogenaamde werkplek-leren past goed bij het onderwijs anno nu. 25

26 2 HET PARKHEEM GILDE Het Parkheem Gilde In mei 2016 is het Parkheem Gilde officieel geopend. Dit is het eerste Gilde op niveau 3 Verzorgende IG en hiermee uniek in Nederland. Het Gilde is een samenwerking tussen Noorderpoort, Zorggroep Meander en de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB). In Het Parkheem Gilde krijgen studenten les in zowel de theorie als de praktijk. Het personeel van Parkheem begeleidt de studenten en geeft inhoud aan het programma volgens de meester-gezel methode. In totaal hebben 26 studenten van Noorderpoort Beroepsonderwijs Stadskanaal een opleidingsplaats gekregen binnen Het Parkheem Gilde. Elders in dit jaarverslag zijn meer voorbeelden te vinden, zoals de samenwerkingsovereenkomst met de gemeente Groningen t.a.v. het sportcentrum Europapark (zie hoofdstuk 5.2), het Noord-Nederlandse samenwerkingsverband tussen mbo- en hbo-instellingen (zie hoofdstuk 3.1.3) en de stichting Ieder mbo een practoraat (zie hoofdstuk 3.1.2). 2.9 Menselijke maat Het thema menselijke maat heeft betrekking op de (bestuurlijke) omvang van mbo-scholen in combinatie met de herkenbaarheid van het onderwijs voor studenten en was eind 2015 onderwerp van een brief van de minister van OCW aan de Tweede Kamer. Noorderpoort kiest voor relatief kleine scholen waar de student centraal staat. Dit is zichtbaar in de huisvestingskeuzes. Huisvesting Noorderpoort is georganiseerd in relatief kleine en herkenbare scholen. Schoolgebouwen waar studenten en medewerkers zich thuis voelen. Noorderpoort: 1. concentreert zich bewust niet in een groot mammoet schoolgebouw in de stad Groningen; 2. gaat voor kleinschaligheid en veiligheid; 3. is trots op het zogenaamde paviljoen-model, wat inhoudt dat schoolgebouwen niet groter worden dan maximaal bm 2 en waarbij zoveel mogelijk voorzieningen (sport, examinering) worden gedeeld. Centrale Studentenraad Daarnaast is het thema menselijke maat besproken in de Centrale Studentenraad. De Centrale Studentenraad heeft aangegeven zich niet te herkennen in het beeld van anonimiteit in grootschalige organisaties. Noorderpoort is een goed voorbeeld van kleinschalig inrichten onder één bestuur. In de ogen van de Centrale Studentenraad gaat het bij de menselijke maat meer om zaken als groepsgrootte en maatwerk in de begeleiding door studieloopbaanbegeleiders, en daaraan voldoet Noorderpoort. Tot slot is in verschillende onderzoeken naar de menselijke maat gevraagd, zie de uitkomsten op de volgende pagina. 26

27 2 Tevredenheidsonderzoeken: Studenten geven de hoogste scores op de volgende vragen met betrekking tot de menselijke maat*: - Voel je je veilig op school? 4,1 - Vind je dat je school voldoende doet om je er veilig/op je gemak te laten voelen? 3,8 - Kun je jouw werkervaringen voldoende op school bespreken? (bbl) 3,8 Items die minder goed scoren: - Vind je dat jouw begeleider op school en jouw stagebegeleider voldoende contact hebben? (bol) 3,1 - Vind je dat de school en jouw leerbedrijf voldoende contact hebben? (bbl) 3,1 - Ben je goed geïnformeerd over je rechten en plichten? 3,3 Medewerkers geven de hoogste scores op de volgende vragen met betrekking tot de menselijke maat**: - Als mijn directe collega s hulp nodig hebben, kunnen ze bij me terecht 8,5 - lk voel me veilig op school 8,1 - Ik heb vertrouwen in mijn direct leidinggevende 7,5 Items die minder goed scoren: - lk heb voldoende tijd om mijn taken naar behoren uit te voeren 5,2 - Ik vind dat er binnen mijn school/dienst goed via de lijn gecommuniceerd wordt 5,5 - Ik vind dat er voldoende mogelijkheden zijn om mee te praten over school-/dienstbrede 6,0 onderwerpen In de bijlage van het jaarverslag zijn de scores van alle vragen m.b.t. de menselijke maat terug te vinden. * Op basis van een 5-puntsschaal, JOB monitor ** Op basis van een 10-puntsschaal, Medewerkeronderzoek

28 ONDERWIJS 28 3

29 3 3 Onderwijs 3.1 Onderwijsproces Instroom Onderwijsaanbod Uitstroom 3.2 Toppers en uitblinkers 3.3 Kwaliteitsborging/monitoring 3.4 Kerncijfers studenten Onderwijs Noorderpoort streeft naar kwalitatief hoogwaardig middelbaar beroepsonderwijs. Adequaat, praktijkgericht en uitdagend, met een grote variatie aan werkvormen en aansluitend bij de verschillen tussen studenten. Studenten worden intensief begeleid door betrokken docenten die deel uitmaken van onderwijsteams. Deze onderwijsteams werken samen met partijen in het werkveld. Onze beroepsopleidingen zijn actueel en anticiperen op ontwikkelingen in beroepen, de arbeidsmarkt en de maatschappij. De Noorderpoortonderwijsvisie mbo is vastgelegd in het beleidsdocument GPS naar wendbaar vakmanschap, oftewel: Gepersonaliseerd, Praktijkgericht, Succesvol beroepsonderwijs tot wendbaar vakmanschap. Noorderpoort daagt studenten uit om zich vanuit hun persoonlijk talent te ontwikkelen tot goede beginnende beroepsbeoefenaren wat betreft vakmanschap en wendbaarheid. In dit hoofdstuk worden voornamelijk de bovenschoolse ontwikkelingen op het gebied van onderwijs geschetst. 3.1 Onderwijsproces Instroom Toelatingsbeleid De toelatingseisen voor mbo-opleidingen zijn wettelijk vastgelegd. Bij elke opleiding op de Noorderpoortwebsite worden de toelatingseisen exact beschreven. Noorderpoort houdt zich strikt aan deze vooropleidingseisen. Toch kan het voorkomen dat een aankomend student niet aan de wettelijke vooropleidingseisen voldoet, d.w.z. hij of zij kan geen diploma overleggen of het diploma heeft niet het juiste niveau. Een speciaal daartoe ingestelde toelatingscommissie kan in bijzondere gevallen vrijstelling verlenen aan personen die niet voldoen aan de vooropleidingseis. Vanuit de intake zijn honderd studenten doorverwezen naar de toelatingscommissie. Dit betreft met name al wat oudere aspirant-studenten die door omstandigheden geen diploma hebben gehaald, maar wel kunnen aantonen dat zij op grond van motivatie en opgebouwde werk- en/of levenservaring in staat zijn een opleiding niveau 2, 3 of 4 te volgen. Begin 2016 heeft het College van Bestuur de afwijkingen op de wettelijke toelaatbaarheid waaronder numerus fixus voor de instroom van schooljaar vastgesteld. Dit is verwerkt in het opleidingenoverzicht op de Noorderpoortwebsite. Intakegesprek bij Noorderpoort Intake Begin 2016 is een korte video verschenen over het intakegesprek bij Noorderpoort. De video is bedoeld voor potentiële studenten, hun ouder(s) en begeleiders. Hierin wordt aandacht besteed aan een regulier intakegesprek, een verlengde intake en eventuele extra toelatingseisen. De rollen in de video worden gespeeld door medewerkers en studenten van Noorderpoort. De video wordt via ons YouTube kanaal verspreid en is op de Noorderpoortwebsite zowel in de banner op de homepage als onder Studenteninfo terug te vinden. In 2016 is landelijk nieuwe wetgeving met betrekking tot het toelatingsrecht mbo aangenomen wat gevolgen heeft voor het instroombeleid De voorbereidingen voor de implementatie hiervan starten in

30 3 Schoolkosten Financiële problemen onder mbo-studenten komen steeds meer voor. Ouders van minderjarige mbo-studenten hebben bijvoorbeeld geen recht op een financiële tegemoetkoming, die ouders van hun leeftijdsgenoten in het voortgezet onderwijs wel krijgen. Minister Bussemaker heeft hiervoor in september 2016 een tijdelijke regeling voorziening leermiddelen voor deelnemers uit minimagezinnen vastgesteld. Noorderpoort heeft samen met andere noordelijke instellingen afspraken gemaakt over de vergoeding van schoolkosten voor ouders van minderjarige studenten. Daarnaast zijn er betalingsregelingen mogelijk voor meerderjarige studenten en kan hulp worden ingeschakeld van het Hindrik Schollemafonds. Binnen Noorderpoort is in maart 2016 een onderzoek gedaan naar de stand van zaken. Hieruit bleek dat studenten vaak niet op de hoogte zijn van de gang van zaken en de mogelijkheden rondom verschillende kostenposten. Daarom is er een Financiële Studentenwijzer opgesteld. Hierin wordt beschreven welke kosten er komen kijken bij het volgen van een opleiding bij Noorderpoort, wat de betalingsmogelijkheden zijn en in welke gevallen er uitzonderingen gemaakt kunnen worden. Voor studenten is alle informatie over studiekosten en financiële steun op de Noorderpoortwebsite en de studentenportal te vinden Onderwijsaanbod Generiek: Nederlands, rekenen en Engels Aanpassing remediërende begeleiding TRON In 2016 is uitgebreid onderzoek gedaan naar remediërende begeleiding van TRON (Taal en Reken- Ondersteuning Noorderpoort). Dit betrof een breed onderzoek in twaalf Noorderpoortscholen onder studenten, docenten, TRON-medewerkers en een analyse van de resultaten. Medio april 2016 is het evaluatierapport TRON opgeleverd, met als belangrijkste conclusie dat TRON kwalitatief goede resultaten boekt, maar dat het aantal studenten dat wordt bereikt onvoldoende is. Geadviseerd werd om de inrichting en werkwijze te heroverwegen met behoud van de opgebouwde expertise. Een nadrukkelijke aanbeveling was het herpositioneren van TRON op de scholen. In juni 2016 heeft het College van Bestuur besloten om het voorstel van de beleidsgroep Taal & Rekenen met de aanbevelingen uit het onderzoek over te nemen en is akkoord gegaan met de wijziging van de vormgeving van TRON vanaf najaar Dit betekent dat de school verantwoordelijk is voor het organiseren van TRON voor studenten die meer dan één niveau onder het eindniveau zitten. Het TRON-team verzorgt specifieke bijlessen aan studenten met een faciliteitenpas/begeleidings- en OndersteuningsPlan (BOP) en biedt specialistische begeleiding en ondersteuning. Deze vorm van TRON geldt voor de periode tot 1 augustus Na één jaar zal tussentijds worden geëvalueerd. Onderwijsprogramma en leermiddelen Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste ontwikkelingen en resultaten rondom Nederlands, rekenen en Engels: - In april 2016 is het advies methoden Nederlands, rekenen en Engels vastgesteld. Iedere school gebruikt dit advies, bestaande uit een lijst methodes voor generieke vakken, met een digitale schil en mogelijkheden tot differentiatie. In de scholen wordt door teams aanvullend gewerkt met andere adaptieve digitale leermiddelen, zoals gaming en afstandsleren. Deze methodenlijst zal in 2017 geactualiseerd worden. 30

31 3 - Er zijn ontwikkelgroepen keuzedelen Nederlands 3F, rekenen 3F, Engels B1 en B2 gevormd. Deze groepen hebben onderwijsprogramma s, methodes en examenplannen voor deze keuzedelen bepaald voor Noorderpoort. - In 2016 is er weer een aanbod Zomerschool geweest, voor vo- en huidige mbo-studenten die achterstanden willen wegwerken in Nederlands, rekenen of Engels. Er is door 18 studenten gebruik gemaakt van deze Zomerschool, zij waardeerden die met een 8,5 op een 10-puntsschaal. In 2015 was de animo voor de Zomerschool groter, met name voor rekenen. Mogelijke oorzaak is de uitgestelde zak/slaag-regeling voor rekenen in het mbo. Voldoende (>5,5) CE* 2F 3F Nederlands CE 92% 83% Rekenen CE 40% 30% * Centraal examen Toetsing en examinering - Het percentage deelname van studenten aan de instaptoetsen is gestegen. In 2016 heeft 82% van de nieuwe instroom studenten in de eerste acht weken instaptoetsen Nederlands, rekenen en (in mbo-4) Engels gemaakt. Hierdoor is vroegtijdig in beeld of er behoefte is aan TRON. Het aantal studenten met een instroomniveau van meer dan twee niveaus onder het eindniveau (voorwaarde voor TRON) is gelijk gebleven aan Noorderpoort heeft voor 2018 als doelstelling dat voor Nederlands 95% van de studenten voldoet aan de minimale ondergrens van gemiddeld een 5 als examenresultaat Nederlands 2F. Voor Nederlands 3F streven we ernaar dat 90% van de studenten gemiddeld een 5 scoort. Voor rekenen streven we naar een stijging in de resultaten. De situatie per 2015/2016 staat hiernaast afgebeeld: Diploma-erkenning Educatie De aanvraag tot diploma-erkenning voor een drietal opleidingen van Noorderpoort Educatie is goedgekeurd door het ministerie van OCW. Het gaat hierbij om opleidingen Nederlandse taal en rekenen die gericht zijn op alfabetisering en op het ingangsniveau van het beroepsonderwijs. De doorstroom naar het mbo wordt voor deze cursisten vergemakkelijkt, omdat zij kunnen aantonen dat zij zich een bepaald niveau in taal en rekenen eigen hebben gemaakt. De diploma-erkenning is voor trajecten waar laaggeletterde cursisten, zowel allochtoon als autochtoon, aan deelnemen. De doelgroep betreft de niet-inburgeraars. Zij krijgen een specifiek diploma voor de betreffende richtingen. Duits Duits als moderne vreemde taal biedt de mogelijkheid om studenten toe te rusten voor een mogelijke carrière in het buurland. Het vak Duits krijgt een steviger plaats in de kwalificatie en als keuzedeel in de nieuwe kwalificatiestructuur: - De keuzedelen Duits in de beroepscontext A2 (Praktische redzaamheid in de beroepscontext), Duits in de beroepscontext B1 (Zelfstandig taalgebruiker in de beroepscontext) en Excellent keuzedeel Duits (B2) zijn ontwikkeld door een groep docenten Duits. - In april 2016 is een training gestart, gericht op stagebegeleiding in het Duits. - Het coördinatiepunt internationale projecten van Noorderpoort genereert actief meer werk en stagemogelijkheden in de Eems Dollard Regio (EDR). In 2016 ging het om 96 stages (in 2015: 25). Het gebrek aan (jonge) arbeidskrachten in het Duitse deel van de regio biedt mogelijkheden voor (oud) Noorderpoort studenten. Daarnaast is onder Duitse jongeren interesse om in Nederland stage te lopen, te werken en/of te studeren. 31

32 3 Vitaal Burgerschap Noorderpoort is ervan overtuigd dat een gezonde samenleving ook een duurzame samenleving is. Daarom is de ambitie geformuleerd om 5% van de onderwijstijd te besteden aan bewegen en sport. NoorderSport heeft hier een vitaliteitsprogramma voor ontwikkeld dat zich vooral richt op sport, beweging en leefstijl. Keuzevrijheid, een laagdrempelig aantrekkelijk aanbod en het creëren van een veilige en prettige omgeving zijn belangrijke pijlers. Vanaf schooljaar wordt deze ambitie voor bol-studenten verantwoord in het kwalificatiedossier van Loopbaan en Burgerschap, onder de dimensie Vitaal Burgerschap. De afgelopen jaren zijn de volgende resultaten behaald: - In 2012 namen zo n 500 studenten deel aan het programma Vitaal Burgerschap. In 2015/2016 is dat gegroeid naar meer dan 3000 studenten. In de start van het schooljaar is NoorderSport doorgegroeid naar 5500 deelnemende bol-studenten in de stad Groningen. - NoorderSport-docenten verzorgen samen met collega s het Vitaal Burgerschapsprogramma in de regio. Voor bbl-studenten wordt een separaat voorstel ontwikkeld. - Het vitaliteitsprogramma loopt de hele bol-opleiding door en verschuift van door Noorderpoort georganiseerde activiteiten naar een sportportfolio van activiteiten die buiten de school worden gerealiseerd. - De CSR van Noorderpoort is betrokken bij het overleg over de organisatorische invulling van de activiteiten buiten de school. - Met ingang van september 2018 zullen de begeleide uren Vitaal Burgerschap voor studenten in de stad Groningen in het nieuw te realiseren Sportcentrum op het Europapark plaatsvinden. Over de ontwikkeling hiervan is meer te lezen in hoofdstuk 5.2. Burgerschap in het mbo Chris Holman, MEd iedereen is van de en de wereld de wereld is van Noorderpoort Burgerschap in het mbo chris holman, med iederee iederee 1 1 Practoraten Om de ontwikkeling van vernieuwend onderwijs te stimuleren, het bedrijfsleven actief te betrekken bij de ontwikkeling van het beroepsonderwijs en om kennis uit de theorie en praktijk te verbinden, toe te passen en te delen, is Noorderpoort verbonden aan en één van de medeoprichters van de stichting Ieder mbo een practoraat. Namens deze stichting stimuleert Noorderpoort de oprichting van een aantal practoraten. Een practoraat is een projectorganisatie/expertisecentrum dat een onderzoeks- en ontwikkelproject uitvoert en wordt geleid door een practor. Een practor draagt zorg voor inhoudelijke vernieuwing van het beroepsonderwijs, waarbij vormen van onderzoekend innoveren, docent-professionalisering en samen leren centraal staan. Elk practoraat heeft zijn eigen domein, waarbij gekeken wordt naar maatschappelijk relevante vraagstukken. Op 20 december 2016 is Chris Holman, docent Noorderpoort in Stadskanaal, aangesteld als practor Burgerschap. Hij gaat deze functie combineren met zijn promotieonderzoek naar de opbrengsten van ons burgerschapsonderwijs. Het practoraat Burgerschap richt zich voornamelijk op de pedagogische taak van het onderwijs in het voorbereiden van studenten op het deelnemen aan de maatschappij en wil een bijdrage leveren aan meer inzicht in het burgerschapsonderwijs in het mbo. De eerste activiteiten van het practoraat omvatten: - in kaart brengen wat er gebeurt op het gebied van burgerschapsonderwijs; - onderzoek naar ontwikkeling van burgerschapscompetenties van studenten; - onderzoek naar kenmerken van burgerschapsonderwijs op scholen met succesvolle uitkomsten. Ook is in 2016 het practoraat Automotive gestart, met als practor Roeland Hogt. Het doel van dit practoraat is het ontwikkelen en realiseren van een toekomstbestendige mbo-organisatie in de context van de veranderingen in het automotive vakgebied. 32

33 3 Begeleiding van studenten In hoofdstuk 2.5 is het beleidskader van de integrale begeleiding van studenten beschreven. In deze paragraaf is meer informatie te vinden over de uitvoering van Passend Onderwijs en het Begeleidingsprotocol structureel ziekteverzuim, zwangerschap en bevalling. Passend Onderwijs Vanaf 1 augustus 2014 geldt voor studenten met een beperking, stoornis of chronische ziekte de Wet op Passend Onderwijs. Noorderpoort heeft in het beleidsdocument Passend onderwijs MBO Noorderpoort de mogelijkheden voor aanpassingen, ondersteuning en begeleiding voor studenten met extra ondersteuningsbehoeften voortvloeiend uit deze wet vastgelegd. Daarbij wordt, met het oog op doorgaande begeleidingslijnen voor studenten, zoveel mogelijk aangesloten bij de ontwikkelingen en samenwerking met de scholen voor voortgezet onderwijs en mbo-instellingen in de regio. Inrichting en organisatie ondersteuning Wanneer studenten door een specifieke leerbelemmering extra tijd en hulp nodig hebben, biedt Noorderpoort verschillende mogelijkheden voor extra ondersteuning, om te zorgen dat ook zij een diploma kunnen halen. Op de website van Noorderpoort is voor (aspirant) studenten informatie geplaatst over de mogelijkheden die er zijn op dit gebied. Bij de aanmelding wordt de student gevraagd aan te geven of hij/zij extra ondersteuning nodig heeft. Tijdens een combi-intake, met de reguliere intaker en een medewerker uit het Begeleidings- & Advies Team (BAT), wordt de ondersteuningsbehoefte in kaart gebracht. Bij de start van de opleiding worden de onderwijsovereenkomst (OWO) en het begeleidings- en ondersteuningsplan (BOP) ondertekend, waarin is vastgelegd wat de school en student gaan doen om de opleiding succesvol af te ronden. Elke school heeft een Begeleidings- & Advies Team voor vragen en afspraken over extra begeleiding. De school kan daarbij ook een beroep doen op de meer specialistische ondersteuning van Studie- & Loopbaanadvies bij Studentendienstverlening (SDV) Noorderpoort. De hulp kan bestaan uit individuele gesprekken, specifieke hulp bij het leren studeren of onderzoek en advies bij vragen over leermogelijkheden en studiekeuze. Het Noorderpoort ondersteuningsprofiel Passend Onderwijs ziet er als volgt uit: Ondersteuning op school Speciale ondersteuning Noorderpoort Extern; (nog) niet mbo Basisbegeleiding Extra begeleiding Specialistische begeleiding Maatwerk o.g.v. ondersteuningsbehoefte op school (OWO) Speciale arrangementen Maatwerk o.g.v. ondersteuningsbehoefte op school en extern (OWO + Gemeente) Extern traject Extern maatwerk i.v.m. grotere ondersteuningsbehoefte dan mbo kan bieden (Gemeente) Pedagogisch-didactisch handelen, differentiëren in de les Studieloopbaan-begeleiding Onderzoek, screening en advies sociaalemotionele problematiek, leerbelemmeringen, beroepskeuze (leer-)gedrag Consultatie, diagnostisch onderzoek en advies bij omgang met specifieke leer- en/of (leer-) gedragsbelemmeringen Ondersteuning bij omgang met complexe, structurele persoonlijke, psychische en/ of chronisch lichamelijke problematiek t.b.v. school Plaatsing en ondersteuning op het mbo is (tijdelijk) niet haalbaar Extra begeleiding coördineren en/of bieden volgens ondersteuningsplan Arrangeren, coördineren en indiceren t.b.v. speciale begeleiding, arrangementen, faciliteiten, voorzieningen Consultatie, verwijzing, hulpverlening en/of advies i.s.m. school en ambulant begeleiders of ketenpartners Bij intake of tijdens het scholingstraject blijkt dat de mogelijkheden voor ondersteuning en maatwerk op school onvoldoende aansluiten bij de ondersteuningsbehoefte 33 Student zonder of met weinig ondersteuningsbehoefte Student met enkelvoudige, lichte ondersteuningsbehoefte Student met intensieve, speciale ondersteuningsbehoefte Student met intensieve complexe, ondersteuningsbehoefte Student met ondersteuningsbehoefte die de mogelijkheden van het mbo overstijgt

34 3 Noorderpoort, Student en Begeleiding In januari 2016 is de nieuwe folder Passend Onderwijs bij leerbelemmering, handicap of chronische ziekte uitgebracht. In deze folder staat beschreven wat Noorderpoort studenten kan bieden als zij extra tijd en/of hulp nodig hebben. Daarnaast is een korte video gemaakt over de mogelijkheden voor extra ondersteuning en begeleiding bij Noorderpoort. Dit filmpje is bedoeld voor potentiële en zittende studenten, hun ouder(s) en begeleiders om de drempel om hulp te vragen te verlagen en duidelijk te maken waar ze terecht kunnen als ze problemen hebben. 34 In april 2016 is door het sociaalwetenschappelijk onderzoeks- en adviesbureau INTRAVAL een uitgebreid (kwantitatief) tevredenheidsonderzoek uitgevoerd naar de aanpak van Passend Onderwijs binnen Noorderpoort. Alle scholen waarbinnen Passend Onderwijs wordt aangeboden, zijn betrokken bij het onderzoek. In totaal hebben 86 (18,2% van de 472 benaderde) studenten en 209 (35,5% van de 589 benaderde) medewerkers de vragenlijst ingevuld. De studenten geven gemiddeld een 6,8 voor de extra begeleiding die zij krijgen of hebben gehad. Verbeterpunten die studenten aandragen betreffen het verbeteren van de communicatie en de informatieverstrekking rondom Passend Onderwijs, vooral in de voorbereiding. Op het gebied van de begeleiding vinden de studenten dat hun persoonlijk begeleider minder moet praten en meer moet luisteren. Over het algemeen zijn de medewerkers van Noorderpoort gematigd tevreden over de huidige aanpak van Passend Onderwijs binnen Noorderpoort: zij geven de aanpak gemiddeld een 5,8. Er is wel sprake van commitment, acceptatie en koersvastheid. Over enkele onderdelen van de uitvoering, namelijk vaardigheden en middelen, zijn zij minder positief. Het merendeel van de medewerkers heeft behoefte aan meer informatie dan wel extra scholing en training op het gebied van Passend Onderwijs. Ook wordt aangegeven dat er onvoldoende tijd beschikbaar is om studenten die extra ondersteuning nodig hebben goed te kunnen helpen. De volgende, meer verdiepende fase van het onderzoek (INTRAVAL voorjaar 2017) zal zich met name richten op hoe dit kan worden verbeterd.

35 3 Arrangement Aantal 2016 BAT-A1 435 BAT-A2 346 BAT-A3 59 KAIRO 26 LWOE 1 NESCO 1 REC-1 5 REC-2 3 Eindtotaal 876 BAT= Begeleidings- & Advies Team school i.s.m. Adviseurs Passend Onderwijs Studentendienstverlening, waarbij A1, A2 en A3 staan voor verschillen in intensiteit/tijd van de ondersteuning. KAIRO, LWOE, NECSO of REC = Externe ambulante begeleiding i.s.m. school. Omvang Ondersteuning In 2016 hebben in totaal 705 (unieke) studenten gebruik gemaakt van extra en/of speciale ondersteuning, vastgelegd in een Begeleidings- en Ondersteuningsplan (BOP) (in 2015: 525). Uitgangspunt voor het opstellen van een BOP is dat een student drie maanden of langer extra en/of speciale ondersteuning krijgt van minimaal een half uur per week bovenop de basisbegeleiding. Sommige studenten hebben twee keer of vaker een BOParrangement gehad. Dit is in het overzicht hiernaast opgenomen: De financiële verantwoording ten aanzien van Passend Onderwijs en School Maatschappelijk Werk (SMW) is in paragraaf 6.6 opgenomen. Begeleidingsprotocol studenten structureel ziekteverzuim, zwangerschap en bevalling Er is een begeleidingsprotocol/handreiking ontwikkeld met richtlijnen voor de aanpak en begeleiding van structureel verzuim van studenten door ziekte, zwangerschap en bevalling. In het begeleidingsprotocol krijgt verzuimbegeleiding gestalte door tijdige signalering en interventie vanuit de bestaande interne begeleidingsstructuur en externe samenwerkingsverbanden. Het begeleidingsprotocol is tot stand gekomen op basis van bestaande landelijke bronnen en regelgeving, feedbacksessies met interne medewerkers, de Centrale Studentenraad van Noorderpoort en medewerkers Leerplicht en RMC. Daarnaast is er direct samengewerkt met Studentzaken, zodat verzuimregistratie en begeleiding op elkaar aansluiten. Uiteraard zijn de richtlijnen voor aanpak en begeleiding gerelateerd aan de huidige begeleidings- en zorgstructuur van Noorderpoort. Onderwijsontwikkeling: Herziene kwalificatiestructuur/keuzedelen Per 1 augustus 2016 wordt het mbo-onderwijs aangeboden volgens de nieuwe, herziene, kwalificatiestructuur die moet leiden tot grotere doelmatigheid, transparantie en flexibiliteit van het onderwijs. In de nieuwe structuur bestaat een kwalificatiedossier uit één gemeenschappelijk basisdeel, samengesteld uit beroeps-specifieke en generieke vakken, uit één of meer profieldelen die opleiden tot verschillende beroepsgerichte taken en uit keuzedelen die de opleiding verbreden of verdiepen. 35 Keuzedelen vormen een verrijking voor het diploma, vergroten de kans op een baan en bevorderen de doorstroom naar het hbo. Ook maken ze het mogelijk in het opleidingsprogramma flexibel en responsief aan te sluiten bij de regio, in te spelen op veranderende specifieke wensen in de branche of op behoeftes van studenten zelf. Het invulling geven aan keuzedelen en het organiseren ervan is een meerjarig traject. Hieronder volgt een overzicht van de ontwikkeling van de keuzedelen en het proces van begeleiden en vastleggen van de studentenkeuzes in 2016: Tot juni hebben alle onderwijsteams hun gewenste aanbod kunnen samenstellen. Dit heeft geresulteerd in het totale keuzedelenaanbod van Noorderpoort, bestaande uit 53 keuzedelen. Dit aanbod is vastgesteld voor schooljaar Ontwikkelgroepen voor de voorkeurskeuzedelen zijn bij elkaar gekomen op basis van een heldere ontwikkelopdracht. Het proces van samenwerking is gefaciliteerd en er is steeds zichtbaar gemaakt wie met welke keuzedelen aan de slag wilde gaan. Per ontwikkeld keuzedeel zijn de onderwijsprogramma s, docentenhandleidingen en de informatie over contactpersonen via het intranet beschikbaar. Om het keuzeproces voor studenten goed te laten verlopen is voorlichting en begeleiding belangrijk. Hiervoor zijn hulpdocumenten voor de onderwijsteams ontwikkeld.

36 3 Via de informatieportal Qlikview wordt o.a. inzichtelijk gemaakt wat het aanbod keuzedelen is per opleiding en wat de relatie is tussen de keuzedelen en studieprogramma s. De informatie in Qlikview is gelinkt aan de informatie uit het informatiesysteem PeopleSoft en vormt de basis van studenteninformatie en resultaatbeheer. De medewerkers van het examenbureau zijn getraind in de verwerking van de verzoeken voor het volgen van keuzedelen. Vanaf 1 december 2016 is het systeem Join operationeel waarmee keuzedeel-examenplannen worden gearchiveerd. De kaders van de keuzedelen zijn geëvalueerd en geactualiseerd. Bekijk ook het filmpje waarin Noorderpoortstudenten vertellen over hun ervaringen met keuzedelen. Keuzedelen binnen de opleiding luchtvaart dienstverlener Afwijking keuzedeelverplichting Bij de volgende opleidingen is afgeweken van de keuzedeelverplichting in het kader van persoonlijke, culturele of levenbeschouwlijke vorming: - Agogisch medewerker GGZ crebo: Thuisbegeleider crebo: Sociaal-cultureel werker crebo: Deze afwijking heeft het College van Bestuur eenmalig goedgekeurd voor het cohort Er is besloten om voor de volgende cohorten een apart keuzedeel in het kader van persoonlijke, culturele of levenbeschouwlijke vorming te ontwikkelen en in te dienen bij SBB in verband met: - ontwikkelingen in het beroep; - het vergroten van kansen op de arbeidsmarkt; - betere doorstroommogelijkheden; - meer verbreding en verdieping. Aanvragen niet gekoppeld keuzedeel en doelmatigheid Het is in 2016 niet voorgekomen dat een student een verzoek heeft ingediend bij de schoolexamencommissie om een keuzedeel te mogen volgen dat niet door zijn/haar opleiding is aangeboden. Verder is het niet voorgekomen dat een keuzedeel in verband met doelmatigheid uit het aangeboden programma is verwijderd. Start Dienstverlener Breed Noorderpoort biedt met ingang van schooljaar de nieuwe opleiding Dienstverlener Breed niveau 2 aan. Dienstverlener Breed geeft studenten op niveau 2 de kans om kennis en ervaring op te doen door onderdelen uit verschillende niveau 2-opleidingen te combineren. In alle opleidingen speelt dienstverlening een centrale rol. Op deze manier zijn studenten breder inzetbaar en vergroten zij hun kansen op de arbeidsmarkt. Bovendien hebben studenten meer tijd om te ontdekken welke studierichting écht bij hen past. De opleiding Dienstverlener Breed wordt aangeboden bij de volgende scholen: Beroepsonderwijs Appingedam, Business & Administratie, Gezondheidszorg & Welzijn Groningen, Beroepsonderwijs Stadskanaal, Beroepsonderwijs Veendam en Campus Winschoten. In schooljaar is 44,7% van de eerstejaars instroom niveau 2 gestart in het aanbod niveau 2 Dienstverlener Breed. 36

37 3 Schooljaar Instroom 1e jaars 55,3% n Niveau 2 Dienstverlener Breed n Overige opleidingen niveau 2 44,7% De opleiding duurt in totaal twee jaar. Studenten die afstuderen aan een niveau 2-opleiding die valt onder Dienstverlener Breed, krijgen een diploma van de opleiding/het crebo waarop de student staat ingeschreven. Daarnaast ontvangen zij een schoolverklaring voor de kennis en ervaring vanuit de andere opleidingen. Na Dienstverlener Breed kunnen de studenten ervoor kiezen om aan het werk te gaan of om door te studeren aan een smalle mbo-opleiding op niveau 3. Ontwikkelingen Noorderpoort -Techniek De Techniektafel, bestaande uit de vier techniekdirecteuren Noorderpoort, heeft in april 2016 een tussenrapportage opgeleverd over het Techniekplan 2.0. Het Techniekplan geeft inzicht in de belangrijkste technologische thema s en actuele ontwikkelingen binnen de opleidingen Automotive & Logistiek, Beroepsonderwijs Stadskanaal, Energy & Maritime, Laboratorium- & Procestechniek en Technologie & ICT. Daarnaast schetst het plan de richting waarin de opleidingen techniek zich in de toekomst ontwikkelen. In de tussenrapportage is aangegeven hoe de aanpak tussen juli 2015 en april 2016 is verlopen. Zo hebben de werkgroep Identiteit en de werkgroep Inhoud adviezen aangedragen. Daarnaast heeft de Techniektafel een aantal thema s nader uitgewerkt. Dit heeft geresulteerd in een actieplan april 2016-december 2016: - gezamenlijke uitwerking van het keuzedeel Duurzaamheid in Beroep; - verkenning integratie online leren in keuzedelen; - samenwerking op het gebied van exacte vakken; - gezamenlijke uitwerking halffabricaat doorstroommodule hbo; - meer samenwerking op het gebied van materiaal innovatie tussen Automotive, Engineering en Procestechniek; - programma/activiteiten oriëntatie op techniek door vmbo-leerlingen; - verkenning opleidingsvarianten; - integratie omgangskunde binnen alle leerjaren van alle opleidingen; - expliciteren gemeenschappelijke pedagogisch-didactische kenmerken techniekopleidingen Noorderpoort; - en nadere uitwerking thema Communicatie in de regio. Energy College Energy College is een samenwerking van ROC s en AOC s in Noord-Nederland die zich onder meer richt op het ontwikkelen van een state-of-the-art digitaal onderwijsaanbod voor niveau 3 en 4 op het gebied van energie en energietechniek. Eind 2016 hebben er strategische gesprekken plaatsgevonden over de toekomst en doorontwikkeling van het samenwerkingsverband. Aanleiding was de behoefte aan (her)bevestiging van de gezamenlijke ambities en toetsing van de tot dusver gevolgde werkwijze aan een toekomstbestendige koers. De gezamenlijke conclusie uit de sessies is dat de doelstellingen van Energy College uit 2012 onverkort van kracht blijven, maar dat een toekomstbestendige werkwijze aanpassingen vraagt zoals een scherpere afbakening van de onderwerpen waar Energy College zich op richt en versteviging van de betrokkenheid van het bedrijfsleven. 37

38 3 Excellentie Noorderpoort heeft de ambitie om uitdagend beroepsonderwijs te bieden waarbij excelleren in vakmanschap bij studenten wordt gestimuleerd. Bij het onderwijs van Noorderpoort wordt uitgegaan van de kracht, talenten en kwaliteiten van iedere student. In het kwaliteitsplan staat dat Noorderpoort in de periode , voor een selectieve groep studenten van mbo 2, 3 en 4, jaarlijks een toenemend en kwalitatief goed aanbod in excellentie-onderwijs zal ontwikkelen en uitvoeren op de drie programmalijnen VIP: Vakwedstrijden Internationale stages Programma s verzwaard onderwijs en/of verzwaarde beroepspraktijkvorming Eind 2015 is na de positieve beoordeling van het excellentieplan gestart met de ontwikkeling en uitvoering van activiteiten op deze drie programmalijnen. In april 2016 is het project in een versnelling gekomen met de aanstelling van een projectleider Excellentie. Kies voor extra kansen! Resultaten op het gebied van de organisatie van het project Excellentie: - In mei en juni 2016 zijn de eerste twee masterclasses Excellentie gehouden onder leiding van de projectleider en coördinator Honours Talent Programma van de Hanzehogeschool Groningen. - In navolging van de masterclasses begon in oktober de Leergang A Teachers Road to Excellence in het MBO voor docenten die actief zijn in één van de excellentietrajecten van Noorderpoort. - De samenwerking met het lectoraat van de Hanzehogeschool heeft gezorgd voor een nieuw ingediende subsidieaanvraag bij NRO. FeedForward-mbo: met een slim e-learning systeem naar onderzoekende mbodocenten. Een overzicht van de resultaten per programmalijn: 1. Vakwedstrijden In 2016 hebben negen opleidingen met in totaal 100 studenten deelgenomen aan voorrondes van de Skills wedstrijden. Over de uitkomsten van deze wedstrijden is meer te lezen in paragraaf 3.2. Er is een communicatiestrategie opgezet t.b.v. Skills in Noorderpoort en Noorderpoort maakt gebruik van de communicatiemiddelen die zijn ontworpen door Skills Nederland. 2. Internationale stages In Ghana, in het Franse Annecy en op Cyprus hebben in totaal meer dan 30 studenten een Excellente stage vormgegeven. In oktober vond een Community-bijeenkomst plaats over Excellente Internationalisering. Enthousiaste Noorderpoortcollega s deelden daar hun internationale ervaringen en leverden hun bijdrage aan het vaststellen van criteria voor excellente stages. De ambitie is om voor 2018 in Europa in vijf landen vijf hotspots te creëren; in Duitsland, Ierland, Cyprus, Malta en België. In deze hotspots kan meer kwaliteit en continuïteit van de stages en begeleiding worden gerealiseerd door intensieve samenwerking en bundeling van de mogelijkheden. Voor zowel reguliere als excellente stages biedt dit veel mogelijkheden. In 2016 hebben twaalf docenten een bezoek gebracht aan Berlijn om zich te oriënteren op excellente stageplaatsen. 38

39 3. Programma s verzwaard onderwijs en/of verzwaarde beroepspraktijkvorming Zeventien verzwaarde programma s zijn door de beoordelingscommissie goedgekeurd, waarvan zes een internationale component hebben opgenomen. De beoordelingscommissie bestaat uit drie Noorderpoortmedewerkers en een staflid van het Hanze Honours College van de Hanzehogeschool. Tien programma s waren eind 2016 al in de uitvoerende fase, wat wil zeggen dat de ontwikkeling van het programma en de selectie van studenten heeft geleid tot het starten met een groep studenten. Internationalisering en mobiliteit binnen het mbo Mobiliteit binnen het mbo biedt Europese leermogelijkheden voor studenten en professionals. In dit filmpje is te zien wat er binnen Noorderpoort mogelijk is op het gebied van internationalisering. Dit wordt voor zowel studenten als medewerkers veelal mogelijk gemaakt met behulp van ERASMUS+, het Europese subsidieprogramma voor onderwijs, jeugd en sport. Noorderpoort Internationaal Een korte opsomming van enkele internationale projecten onder studenten: - Studenten niveau 1 en 2 van Noorderpoort, het Alfa-college en Terra MBO zijn in april gezamenlijk naar Roemenië geweest om zich in te zetten voor het project Huiswerkverblijf Roemenië. Dit jaar is ook een onderzoeker van de Rijksuniversiteit Groningen mee geweest om de studenten te observeren. De resultaten zijn o.a. gepresenteerd aan minister Bussemaker. - In november 2016 vond de aftrap plaats van I-STEP, een project waarbij internationalisering op het gebied van ondernemerschap voor studenten centraal staat. I-STEP biedt studenten de kans om hun blikveld te verbreden naar Europa. Zij krijgen de mogelijkheid om samen met studenten uit Ierland, Litouwen, Engeland en Friesland te werken aan internationaal ondernemerschap. - Uit Zuid-Afrika was een groep docenten en studenten van het South West Gauteng College op bezoek om kennis te maken met ons onderwijs en de Nederlandse cultuur. Een korte opsomming van enkele internationale projecten onder medewerkers: - Twee internationale collega s uit Estland zijn te gast geweest voor een zogenaamde job shadowing. Dit is een stage waarbij iemand meeloopt op de werkvloer van een school om te kijken hoe daar wordt gewerkt. De gasten waren op bezoek bij Gastvrijheid & Toerisme. - Voor een EU-project rondom het voorkomen van voortijdig schoolverlaten kwamen er dit jaar gasten uit Finland en Noorwegen op bezoek bij onder andere Entree en het Stage Service Centrum. - Via een (kennis)uitwisseling tussen Nederlandse ROC s en Amerikaanse colleges door Radix zijn enkele medewerkers van Noorderpoort op bezoek geweest in de Verenigde Staten. Ook zijn er Amerikaanse collega s op werkbezoek geweest in Nederland. - Het project E-Trainers is gestart met als doel docenten vaker digitaal te laten werken met behulp van eenvoudige tools en methodieken. ERASMUS+ heeft Noorderpoort in mei 2016 een voorlopige subsidie toegekend van bijna euro. Dit betekent dat ook komend jaar weer veel studenten en medewerkers kunnen deelnemen aan mobiliteitsprogramma s zoals hierboven beschreven. Het definitieve geldbedrag wordt vastgesteld aan het einde van de selectieprocedure. 39

40 Uitstroom In deze paragraaf wordt het beleid en de uitvoering met betrekking tot uitstroom toegelicht. In paragraaf 3.3 Kwaliteitsborging/monitoring is meer informatie te vinden over de resultaten zoals het jaar- en diplomarendement en de tevredenheid van studenten over de toetsing. Examinering De examenorganisatie van Noorderpoort bestaat uit 25 examencommissies: de Noorderpoortexamencommissie (NEC), de examencommissie AVO voor taal, rekenen en Engels, 15 Clusterexamencommissies en 8 Schoolexamencommissies. Alle examencommissies werken met vooraf gestelde kwaliteitsdoelen, een jaarplan en een jaarverslag en voeren steekproeven uit op de examendossiers, de afname en op de beoordeling van examens/diploma s. In onderstaand overzicht worden de kwaliteitsdoelen van de NEC en de realisatie hiervan weergegeven: Kwaliteitsdoelen (uit jaarplan NEC) Alle examencommissies 1 Continueren werken volgens PDCA-cyclus met jaarplannen en jaarverslagen. NP examencommissie 2 Toegankelijk maken van zelf ontwikkelde examens en vaststeldocumenten voor de examenbureaus van de verschillende locaties d.m.v. een digitale Noorderpoort examenbank. 3 Standaardiseren administratieve processen uitgevoerd door de examenbureaus in Noorderpoort. In hoeverre behaald en waar blijkt dit uit? Jaarplannen : behaald. Alle jaarplannen zijn ingediend bij de NEC. Jaarverslagen: deels behaald, niet alle jaarverslagen waren half september beschikbaar. De jaarverslagen zijn bekeken door de externe adviseur en van feedback voorzien. Behaald: de Noorderpoort examenbank is gebruiksklaar en de eerste instructie voor een aantal medewerkers examenbureaus heeft in mei 2016 plaatsgevonden. Dit wordt komend schooljaar vervolgd. Deels behaald: AO is opgeleverd en vastgesteld/harmonisatie examenbureaus. Clusterexamencommissies 4 Borgen dat er per crebo één beroepsspecifiek examenplan/ regeling is voor het cohort dat start in Schoolexamencommissies 5 Borgen dat de besluitvorming diplomering deugdelijk is verlopen. 6 a. Borgen dat de afname en beoordeling van de examens in de beroepspraktijk deugdelijk verloopt. b. Borgen dat beroepenveld betrokken is bij praktijkexamens. Behaald: per clusterexamenplan is op het voorblad van het OER en in het systeem opgenomen welke uitvoeringslocaties en teams het betreft. Deels behaald. De onderbouwing verschilt, evenals de omvang van de steekproeven. Dit blijkt uit de jaarverslagen van de Schoolexamencommissies en de resultaten van de audits. Deels behaald. Dit blijkt uit de jaarverslagen van de Schoolexamencommissies De kwaliteitsdoelen die deels behaald zijn, worden in verder opgepakt.

41 3 Inrichting Noorderpoort examenorganisatie In verband met het wetsvoorstel aangescherpte eisen examencommissie is de NEC in 2016 gestart met een verkenning van de wijzigingen m.b.t de examenorganisatie en hoe deze doorgevoerd kunnen worden. Uitgangspunt is om met zo weinig mogelijk inspanning en verlies van expertise de Noorderpoort examenorganisatie te laten voldoen aan de eisen van de wet die per 1 augustus 2017 ingaat. De voorgestelde wijzigingen betreffen de rol van het College van Bestuur en alle huidige examencommissies qua samenstelling en/of taken. Exameninstrumenten In de visie op examinering en diplomering is opgenomen dat we bij Noorderpoort kiezen voor de beste examenproducten. In principe kopen we examens in. Indien geen examens te koop zijn, construeren we ze zelf en zoeken we de samenwerking met andere ROC s. Dit geldt ook voor keuzedelen. Aansluiting mbo-hbo In het Noord-Nederlandse samenwerkingsverband tussen mbo- en hbo-instellingen waarin Noorderpoort participeert, zijn acht servicedocumenten opgeleverd voor invulling van het keuzedeel voorbereiding hbo. Bij de invulling is gekeken naar gemeenschappelijke doorstroomproblematiek van clusters van hbo-opleidingen. Hierbij is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van bestaand materiaal uit bestaande doorstroomprogramma s. In elk servicedocument is aandacht voor kennis en vaardigheden, studievaardigheden en keuzebegeleiding, aangezien dit doorgaans de belangrijkste oorzaken zijn van studie-uitval. Propedeuseresultaat alumni Jaarlijks ontvangt Noorderpoort van de Hanzehogeschool Groningen een schooldossier, een overzicht van het percentage oud-studenten mbo-4 en oud-leerlingen vo dat in het eerste jaar de propedeuse heeft gehaald. Uit het Schooldossier 2016 blijkt dat er over de afgelopen jaren (2013 t/m 2015) een stijgende lijn te zien is in de behaalde propedeuse resultaten (van 21% naar 33%). Er wordt naartoe gewerkt om de stijgende lijn voort te zetten door een verdere ontwikkeling van LOB, volledige invoering examinering van de vakken Nederlands, Engels en rekenen en de invoering van de doorstroomkeuzedelen mbo-hbo in het mbo. 41

42 3 3.2 Toppers en uitblinkers Noorderpoort Jaarprijs 2015 In april 2016 vond de uitreiking van de Noorderpoort Jaarprijs plaats. De jaarprijs werd voor de achttiende keer uitgereikt aan een student van Noorderpoort die uitblinkt in passie, ondernemerschap, betrokkenheid en/ of creativiteit. In totaal waren twaalf studenten van verschillende scholen van Noorderpoort genomineerd. De 18-jarige Mirthe Oosting, student International Business Studies bij Noorderpoort Business & Administratie, heeft de Noorderpoort Jaarprijs 2016 gewonnen. Ze ontving de prijs uit handen van Hans Nijland, directeur van FC Groningen. Deze was vooral te spreken over de ondernemingsdrang van Mirthe. Volgens de jury is zij een gepassioneerde vakvrouw die weet wat ze wil en hard werkt om haar doelen te bereiken. Ze is maatschappelijk betrokken en een nuchtere doorzetter die zich door tegenslagen niet snel uit het veld laat slaan. Mirthe vertegenwoordigde Noorderpoort bij de landelijke verkiezing van Uitblinker 2016 van Dit is MBO. Daar eindigde ze uiteindelijk in de top 3. Winnares Noorderpoort Jaarprijs 2016 Vakwedstrijden - In maart 2016 hebben vijf studenten deelgenomen aan de landelijke finale van Skills Heroes. Na het winnen van de landelijke finale werd Kevin Frieling, student Heavy truck maintenance van Noorderpoort Automotive & Logistiek, vijfde bij de Europese vakwedstrijden Euroskills in Zweden. In het schooljaar doen 36 studenten van 16 opleidingen van Noorderpoort mee aan diverse nationale voorrondes, ter voorbereiding op de landelijke finale in maart In 2016 deed Noorderpoort voor de tweede keer mee aan Steps to my Future. Deze wedstrijd maakt deel uit van het internationale project Good Guidance. Studenten kunnen in kleine groepen in een video van maximaal drie minuten een beeld schetsen van hun toekomstige beroep. Daarbij werken ze actief samen, combineren creativiteit en technologie en krijgen een beter beeld van het beroep waarvoor ze opgeleid worden. De Jongens van Staal van de opleiding constructiewerker van Noorderpoort Technologie & ICT hebben met hun filmpje de wedstrijd gewonnen. Tijdens de uitreiking van de Noorderpoort Jaarprijs namen zij de wisselbeker in ontvangst. De Jongens van Staal mochten tevens Noorderpoort op Europees niveau vertegenwoordigen tijdens de wedstrijden van Good Guidance. Hier zijn ze uitgeroepen tot Europese winnaar van het project. SKILLS HEROES 42

43 3 3.3 Kwaliteitsborging/monitoring Noorderpoort heeft de kwaliteitsinfrastructuur aan de hand van onderstaande indeling ingericht: - Beleid (inhoudelijke input); - Uitvoering; - Monitoring (instrumenten die de voortgang en resultaten in beeld brengen); - Verantwoording/Bespreking (de voortgang en resultaten worden gerapporteerd en besproken zodat er kan worden gestuurd, verantwoord en geleerd). In deze paragraaf wordt nader ingezoomd op de instrumenten die de voortgang en resultaten op het gebied van onderwijs en examinering in beeld brengen, zoals het studenttevredenheidsonderzoek en de audits. Verklaring bevoegd gezag Het bevoegd gezag wil dat alle opleidingen aan de wettelijke vereisten voldoen. Met betrekking tot onderwijs en examinering is een stelsel van kwaliteitszorg ingericht om de ontwikkelingen te volgen. Bij de beoordeling zijn onafhankelijke deskundigen betrokken. Jaar-en diplomaresultaat Onder diplomaresultaat wordt het volgende verstaan: het aantal gediplomeerde instellingverlaters in een jaar als percentage van alle instellingverlaters in hetzelfde jaar. In welk jaar de gediplomeerde instellingverlater het diploma heeft behaald is niet belangrijk. Het jaarresultaat is: het aantal gediplomeerden in het jaar als percentage van hetzelfde aantal gediplomeerden plus de ongediplomeerde instellingverlaters in hetzelfde jaar. Een gediplomeerde in deze context is een deelnemer/examendeelnemer die in het betreffende jaar zijn diploma heeft behaald. Eerder behaalde diploma s zijn hierbij niet relevant. 43 Diplomaresultaat 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 2010/ / / / / /2016 Resultaat Noorderpoort Resultaat Benchmark landelijk Jaarresultaat 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 2010/ / / / / /2016 Resultaat Noorderpoort Resultaat Benchmark landelijk Overzicht jaarresultaat en diplomaresultaat Noorderpoort Diplomaresultaat Diplomaresultaat Jaarresultaat Jaarresultaat Schooljaar Noorderpoort benchmark landelijk Noorderpoort benchmark landelijk 2010/ ,6 67,5 68,2 67,7 2011/2012* 73,0 69,8 70,9 69,4 2012/ ,2 71,9 70,7 72,0 2013/ ,0 74,1 73,5 73,3 2014/ ,2 75,0 74,5 74,0 2015/ ,4 74,3 72,0 73,2 * JR en DR zijn berekend o.b.v. interne gegevens waarbij studenten die Noorderpoort hebben verlaten vanwege uitwisseling met het Alfa-college niet zijn meegeteld. Uit het overzicht blijkt dat zowel het diploma- als jaarresultaat licht zijn gedaald ten opzichte van het jaar ervoor. Het diplomaresultaat is nagenoeg gelijk aan de landelijke benchmark en het jaarresultaat ligt iets onder de landelijke benchmark. Redenen voor een lager rendement zijn bijvoorbeeld: persoonlijke omstandigheden of een verkeerde opleidingskeuze. De betreffende opleidingen nemen passende maatregelen ter verbetering van het rendement.

44 3 80% 78% Jaarresultaat Noorderpoort per niveau Het jaar- en diplomaresultaat per niveau zijn in onderstaand overzicht opgenomen. Overzicht jaarresultaat en diplomaresultaat Noorderpoort per niveau t/m % 74% Studieniveau Jaarresultaat Diplomaresultaat * * 72% 70% 68% 66% Niveau 1 80,0% 72,5% 76,5% 75,1% 64,5% 59,1% Niveau 2 75,2% 71,2% 71,6% 73,0% 62,8% 63,9% Niveau 3 68,3% 74,5% 71,1% 77,2% 80,7% 80,3% Niveau 4 73,8% 76,7% 72,4% 77,8% 80,5% 77,3% Totaal 73,5% 74,5% 72,1% 76,0% 76,2% 74,7% Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Totaal Jaarresultaat * Op basis van gegevens DUO * voor zijn interne gegevens gebruikt, omdat de landelijke gegevens nog niet beschikbaar waren. 84% Diplomaresultaat Noorderpoort per niveau 80% 76% 72% 68% 64% 60% Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Totaal Diplomaresultaat * Het jaarresultaat van niveau 1 en 2 is gestegen t.o.v. het voorgaande jaar en dat van niveau 3 en 4 is gedaald. Qua diplomaresultaat laat niveau 2 een stijging zien t.o.v. het jaar ervoor, bij de overige niveaus is sprake van een daling. Bij het nieuwe waarderingskader van de Inspectie van het Onderwijs (per 1 augustus 2017) zal de beoordeling plaatsvinden per Bc (branche code) -per niveau. Naast het jaarresultaat en diplomaresultaat wordt dan ook het startersresultaat beoordeeld: het aandeel van nieuwe instromers in de instelling in een bepaald jaar dat in het eerste jaar gediplomeerd is uitgestroomd of het volgend jaar nog binnen de instelling studeert. Voor deze beoordeling zullen nieuwe normen gelden voor niveau 2, 3 en 4, op basis van een driejaarsgemiddelde. Dit geldt voor het eerst over de periode , en Overzicht Startersresultaat Noorderpoort per niveau Op basis van gegevens DUO Studieniveau Startersresultaat Niveau 1 79,33% Niveau 2 86,38% Niveau 3 83,56% Niveau 4 87,19% Totaal 85,78% Het aandeel van nieuwe instromers in de instelling in een bepaald jaar dat in het eerste jaar gediplomeerd is uitgestroomd of het volgend jaar nog binnen de instelling studeert. Voortijdig School Verlaten (VSV) Het belang van een startkwalificatie is groot: het biedt jongeren een beter perspectief op de arbeidsmarkt en een stevige, eigen plek in de samenleving. Volgens de landelijke definitie is er sprake van VSV indien iemand onder de 23 jaar geen startkwalificatie heeft behaald en niet ingeschreven staat bij een onderwijsinstelling. De landelijke doelstelling vanaf schooljaar is om het aantal nieuwe schoolverlaters verder omlaag te brengen tot maximaal in Om dit te bereiken zijn meerjarige prestatieafspraken gemaakt met scholen en gemeenten. Noorderpoort ondertekende in 2012 het convenant voor de periode Deze overeenkomst is met een schooljaar verlengd. De Minister van OCW heeft besloten om vanaf het schooljaar geen convenant meer te gebruiken als beleidskader voor VSV. Er zijn nieuwe normen vastgesteld en regio s kunnen zelf afspraken maken over de reductie van het aantal voortijdig schoolverlaters. Noorderpoort committeert zich aan een actief beleid om het aantal VSV ers in de regio terug te dringen. In samenwerking met de domeinen Ondersteuning (Jeugdzorg en WMO), Werk en RMC/Leerplicht en mbo- en vo instellingen uit de regio wil Noorderpoort de toekomst van haar studenten verder ondersteunen (Voor meer informatie over de verschillende trajecten zie website vsvgroningen.nl). 44

45 3 VSV cijfers Noorderpoort : mbo-cijfers Jaar Aantal Percentage Landelijk Landelijk Noorderpoort Noorderpoort aantal percentage ,4% ,4% ,5% ,9% ,2% ,7% ,7% ,3% ,9% ,0% * 412 4,2% ,6% * Voorlopig Naast de activiteiten in de regio richt Noorderpoort zich ter voorkoming van voortijdige uitval vooral op preventie, gerichte signalering en op de inzet van studentenbegeleiding. In het managementcontract van de schooldirecteuren zijn specifieke streefcijfers opgenomen. De scholen worden jaarlijks bezocht door de regiegroep VSV met als doel: a) informatie verschaffen over ontwikkelingen binnen de school, binnen de provincie en landelijke ontwikkelingen; b) bespreken van de voortgang binnen de school (kwalitatief en kwantitatief); c) peilen welke behoefte er is aan extra ondersteuning om de doelstelling(en) te behalen. Van elk bezoek wordt een verslag gemaakt met de afspraken en acties van de school. 10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% VSV mbo Noorderpoort en landelijk * Percentage Noorderpoort Landelijk percentage Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de VSV-cijfers van Noorderpoort ten opzichte van de landelijke cijfers. De ambitie van Noorderpoort voor niveau 2 en 3/4 is om minimaal te voldoen aan de landelijke norm. Het aantal VSV ers binnen het mbo bedroeg in op een totaal van studenten (4,2%). Ten opzichte van het jaar daarvoor is dit een stijging van 8,3%. Noorderpoort staat hiermee landelijk op de 13e plaats van de ranglijst van alle ROC s (43 in totaal). Landelijk was het gemiddelde VSV-percentage 4,6%. Deelnemers VSV-ers Percentage VSV Streefnorm MBO niveau ,7% 22,5% MBO niveau ,4% 10% MBO niveau 3/ ,8% 2,75% Voor niveau 2 wordt de streefnorm gehaald. Dit geldt niet voor niveau 1 en 3/4. Terugdringen schoolverzuim Binnen Noorderpoort wordt door docenten de aan- en afwezigheid van studenten geregistreerd in het informatiesysteem PeopleSoft. Van alle geregistreerde uren kan bekeken worden of de student aanwezig, ongeoorloofd afwezig of geoorloofd afwezig was. Een prestatieafspraak van het College van Bestuur met de Raad van Toezicht is dat meer dan 90% van de aanwezigheid moet worden geregistreerd, waarvan niet meer dan 12% ongeoorloofd mag zijn. In schooljaar is in totaal 92% van de aan- en afwezigheid van studenten geregistreerd. Hiervan was 8% ongeoorloofd afwezig. 45

46 3 46 Bruto niet-gecleande respons Populatie Respons % Noorderpoort ,6% Rapportcijfers Aan de studenten is onder andere gevraagd hoe zij op een 10-puntsschaal hun docenten, opleiding en school beoordelen. Op Noorderpoort-niveau zijn de volgende cijfers gegeven: NP intern NP Landelijke student tevreden- NP Landelijke JOB monitor heidsonderzoek JOB monitor Rapportcijfer docenten Rapportcijfer opleiding Rapportcijfer school Noorderpoort ambieert een tevredenheidsscore van 7,0. Deze score wordt behaald op het rapportcijfer voor de docenten en het rapportcijfer voor de opleiding. Ten opzichte van het Intern studenttevredenheidsonderzoek 2015 zijn alle rapportcijfers gestegen. Ten opzichte van de landelijke JOB monitor 2014 zijn de rapportcijfers voor de docenten en de school licht gestegen en is het rapportcijfer voor de opleiding niet gewijzigd. Studenttevredenheid Dit schooljaar organiseerde de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs (JOB) voor de negende keer de JOB monitor. De JOB monitor is het landelijk studenttevredenheidsonderzoek in het mbo dat tweejaarlijks wordt uitgevoerd. Van 1 december 2015 tot en met 11 maart 2016 konden studenten hun mening geven over hun opleiding. Vanuit het College van Bestuur was afgesproken dat Noorderpoort een minimaal responspercentage van 60% wilde behalen. 14 van de 15 deelnemende scholen hebben dit responspercentage behaald. Scores per thema De gesloten vragen van de JOB monitor 2016 waren ingedeeld in een aantal standaard thema s en twee thema s die zijn toegevoegd door Noorderpoort (R Onderwijs & ICT en S Schoolkosten). De meeste vragen konden worden beantwoord aan de hand van een 5-puntsschaal. Daarbij houdt Noorderpoort de volgende normering aan: 3.2 = onvoldoende > 3.2 en < 4.0 = voldoende 4.0 = goed De onderstaande tabel geeft per thema een overzicht van de gemiddelde Noorderpoort scores van de JOB monitor 2016 ten opzichte van de vorige twee onderzoeken: Thema NP Landelijke NP Intern student NP Landelijk JOB monitor tevredenheidsonderzoek JOB monitor A Informatie B Lessen/programma C Toetsing en examinering D Studiebegeleiding E Onderwijsfaciliteiten F Onderwijstijd G Vaardigheden en motivatie H Stage/bpv (bol) I Werkplek (bbl) J Studieloopbaanbegeleiding K Overige voorzieningen L Beperking M Rechten en plichten N Inspraak O Sfeer & Veiligheid Q Eindoordeel school & studie R Onderwijs & ICT S Schoolkosten De thema s R Onderwijs & ICT, C Toetsing en examinering, I Werkplek (bbl) en O Sfeer en veiligheid zijn het meest positief beoordeeld. De thema s K Overige voorzieningen, N Inspraak en S Schoolkosten scoren onvoldoende. Ten opzichte van het Intern studenttevredenheidsonderzoek 2015 zijn de scores over het algemeen licht gestegen of gelijk gebleven (m.u.v. G Vaardigheden en motivatie). Ten opzichte van de landelijke JOB monitor 2014 zijn de scores als volgt verdeeld: - De scores op de thema s A Informatie, E Onderwijsfaciliteiten, N Inspraak en Q Eindoordeel school & Studie zijn (licht) toegenomen. De score op het thema M Rechten en plichten is sterk gestegen. - De scores op de thema s C Toetsing en examinering, H Stage/bpv (bol), I Werkplek (bbl), J Studieloopbaanbegeleiding, O Sfeer en veiligheid en R Onderwijs & ICT zijn gelijk gebleven. - De scores op de thema s B Lessen/programma, D Studiebegeleiding, F Onderwijstijd en K Overige voorzieningen zijn (licht) gedaald. De score op het thema G Vaardigheden en motivatie is het sterkst gedaald.

47 3 De resultaten van het studenttevredenheidsonderzoek zijn op Noorderpoort-, school-, team- en klasniveau beschikbaar via de informatieportal Qlikview. De uitkomsten worden serieus genomen en met studenten besproken. De onderwijsteams hebben de uitkomsten van het onderzoek meegenomen in hun ambitieplannen. BEDRIJVENTEVREDENHEID Bedrijventevredenheidsonderzoek (BTO) In verband met het uitblijven van de landelijke BPV-monitor van de MBO Raad is in maart 2016 gestart met het Bedrijventevredenheidsonderzoek Dit betreft een opvolging van eenzelfde onderzoek dat is uitgevoerd in schooljaar 2013/2014. Het doel van het BTO is inzicht te verkrijgen in de algemene tevredenheid van praktijkbegeleiders van BPV-bedrijven over de BPV. De uitkomsten van dit onderzoek worden hieronder kort opgesomd: Van de 3815 bedrijven die in het algemene bestand van Noorderpoort staan, zijn er 700 (18.3%) willekeurig geselecteerd. In totaal hebben 176 bedrijven deelgenomen aan de enquête, dit is een responspercentage van 25,8%. Noorderpoort scoort op alle stage-onderdelen een voldoende. Alle scores liggen tussen de 3.6 en de 3.9 op een 5-puntsschaal. Hierin is een stijging te zien ten opzichte van 2013, toen de scores tussen de 3.4 en de 3.6 lagen. De algemene tevredenheid is gegroeid van een 3.5 in 2013 naar een 3.8 in De meeste groei in tevredenheid is te zien in het onderdeel informatie & voorbereiding, van een 3.4 naar een 3.9. Bedrijven noemden als belangrijkste verbeterpunten: Informatie en voorbereiding. Opvallend is dat de score op informatie en voorbereiding ten opzichte van 2013 het meest gestegen is. Verbeterpunten zijn nog: informatie vooraf over de student en de voorbereiding van studenten op het gebied van theoretische kennis, specifieke beroepsvaardigheden en sociale vaardigheden. Aansluiting van de opleiding op de arbeidsmarkt. Begeleiding van de school. De begeleiding scoort in 2016 het laagst, voornamelijk op grond van de mate van contact met de BPV-begeleider van de school en het oplossen van problemen vanuit de school tijdens de BPV. De uitkomsten van het BTO zijn in de scholen en teams gebruikt als input voor de teamambitieplannen. Daarnaast zijn de uitkomsten meegenomen in het nieuwe Verbeterplan BPV Audits Jaarlijks worden in opdracht van het College van Bestuur verschillende audits uitgevoerd, o.a. op het gebied van de onderwijs- en examenkwaliteit. Deze audits zijn onderdeel van de interne kwaliteitsborging en zijn opgenomen in de P&C cyclus van Noorderpoort. Meerjarig auditplan In het schooljaar is een meerjarig auditplan ontwikkeld dat parallel loopt met de Strategische Planperiode ( ) van Noorderpoort. Als aanvulling op voorgaande auditplannen is de themaaudit examinering geïntroduceerd, wordt de onderwijskwaliteit beoordeeld aan de hand van het concept waarderingskader 2017 van de Inspectie van het Onderwijs en is in het kader van Teams aan Zet een teampresentatie een vast onderdeel van de audit geworden. Het uitgangspunt is dat gedurende de Strategisch Planperiode ieder onderwijsteam in aanmerking komt voor minimaal één integrale- of reflectieaudit. Daarnaast zal bij iedere schoolexamencommissie één keer in de vier jaar een thema-audit examinering worden uitgevoerd. 47 Instellingsaudit Kwaliteitsnetwerk mbo In het najaar van 2016 heeft binnen Noorderpoort een instellingsaudit vanuit het Kwaliteitsnetwerk mbo plaatsgevonden. Deze audit geeft inzicht in de ontwikkelingsfase van kwaliteitsborging op instellingsniveau.

48 3 Door kennis en ervaring opgedaan bij de instellingsaudits te delen, ondersteunen mbo-instellingen elkaar bij het verbeteren van de onderwijskwaliteit. Tijdens de audit stond de volgende vraag centraal: In de nieuwe Strategisch Planperiode is ingezet op de organisatie van kwaliteitszorg- en borging vanuit de teams, inclusief een meerjarig perspectief. Aan de auditcommissie wordt een eerste reflectie op de stand van zaken omtrent Teams aan Zet gevraagd.. Dit is o.a. getoetst door gesprekken met twee onderwijsteams. De auditcommissie heeft geconcludeerd dat het bestuur in control is ten aanzien van de kwaliteit van het onderwijs. De kwaliteitsborging van Noorderpoort komt overeen met de criteria van het profiel Integrale kwaliteitsbenadering (laag risicoprofiel). Het bestuur heeft veel informatie beschikbaar over de kwaliteit van het onderwijs en de teams hebben een beeld van hun eigen resultaten. De dialoog tussen centraal en decentraal is kwalitatief goed. Een belangrijke voorwaarde voor het slagen van het transitieproces is voorts de vraag of het College van Bestuur durft los te laten. Het auditteam beveelt aan nog meer verbinding te zoeken binnen de instelling en het leren van elkaar nog meer te organiseren. 48 TEAMAMBITIEPLANNEN Inspectie onderzoek Begin 2015 heeft de Inspectie het Onderzoek naar de Staat van de Instelling bij Noorderpoort uitgevoerd. Hieruit kwamen de volgende aandachtspunten naar voren: - onvoldoende opbrengsten bij de opleiding Commercieel Medewerker Bank- en Verzekeringswezen; - onvoldoende kwaliteit van de examinering bij de opleiding Logistiek Teamleider. In 2016 vonden heronderzoeken van de inspectie plaats. Hieruit bleek: dat de opbrengsten van de opleiding Commercieel Medewerker Bank- en Verzekeringswezen nu voldoende zijn. De opbrengsten liggen met een jaarresultaat van 76,6% en een diplomaresultaat van 78,6% ruim boven de norm (van respectievelijk 64,2 en 67,3%). Dit betekent dat er geen aanleiding is voor vervolgtoezicht. dat bij de opleiding Logistiek Teamleider het kwaliteitsgebied examinering en diplomering inmiddels voldoende is. Om die reden wordt bij deze opleiding geen vervolgtoezicht uitgevoerd. Om een beeld te vormen van de kwaliteitsverbetering heeft de Inspectie informatie over de instelling en de opleiding geanalyseerd. Op locatie zijn documenten onderzocht en gesprekken gevoerd. Er is onder andere gesproken met docenten, de examencommissie, het management en de directie. Daarmee voldeed Noorderpoort eind 2016 aan alle eisen voor het toezicht van de onderwijsinspectie. Teamambitieplannen Noorderpoort bevindt zich in een transitie van een centraal georganiseerd kwaliteitssysteem naar meer decentrale kwaliteitsverbetering vanuit de scholen en teams. Om vanuit de scholen uitvoering te geven aan het Strategisch Plan werd elk team gevraagd een teamambitieplan te schrijven. Een korte opsomming van dit proces: - De nieuwe opzet met teamambitieplannen vervangt de werkwijze uit de vorige Strategisch Planperiode, waarbij teamplannen jaarlijks werden opgesteld op basis van een zelfevaluatie. - Alle teams hebben een handreiking gekregen waarin beknopt is aangegeven welke punten in het teamambitieplan aan de orde kunnen komen. De plannen zijn vormvrij en beslaan een periode van vier jaar. De kaders worden gevormd door het Strategisch Plan en het onderzoekskader van de inspectie. - In totaal zijn er 41 teamambitieplannen, 9 schoolplannen en 14 stafdienst(team)plannen gemaakt. - Alle plannen zijn door de Bestuursdienst, ondersteund door een extern adviseur, geanalyseerd. Hierbij is onder andere gekeken of de ambities opgeteld het Strategisch Plan dekken. Deze analyse wordt in 2017 besproken in een dialoog tussen het College van Bestuur en de school- en stafdirecteuren. Zij geven gezamenlijk vervolg aan dit nieuwe traject. Ook staat het College van Bestuur bij de teambezoeken uitgebreid stil bij het teamambitieplan en het eigenaarschap van de teams.

49 3 3.4 Kerncijfers studenten 2016 Aantal studenten op (voor mbo betreft dit bekostigingsgetallen) Scholen * BBL BOL-vt Educatie Gewogen % daling /stijging 2016 t.o.v Automotive & Logistiek ,7% Beroepsonderwijs Appingedam ,7% Beroepsonderwijs Stadskanaal ,9% Beroepsonderwijs.Veendam ,2% Business & Administratie ,0% Campus Winschoten ,9% Dansacademie Lucia Marthas ,6% Energy & Maritime ,5% Entree opleidingen ,7% Gastvrijheid & Toerisme ,7% Gezondheidszorg & Welzijn ,3% Gezondheidszorg Assen ,4% Kunst & Multimedia ,0% Laboratoriumtechniek ,6% Noorderpoort Contract ,4% Technologie & Ict ,7% Totaal ,7% * Op basis van starttelling accountant Wegingsfactoren: BBL = 0,4 - BOL-vt = 1 - Educatie = 0,4 Studenten per opleidingssoort Automotive & Logistiek Beroepsonderwijs Appingedam Beroepsonderwijs Stadskanaal Beroepsonderwijs Veendam Business & Administratie Campus Winschoten Dansacademie Lucia Marthas Energy & Maritime Entree Opleidingen Gastvrijheid & Toerisme Gezondheidszorg & Welzijn Gezondheidszorg Assen Kunst & Multimedia Laboratorium- & Procestechniek Noorderpoort Contract Technologie & Ict Eindtotaal 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% BBL BOL-vt Educatie 49

50 3 Mbo naar niveau * 2,0% Bekostigde diploma s per leerweg 2016 nog niet beschikbaar ,2% 17,6% 23,1% Vt. BOL BBL Dt. BOL Totaal n Niveau 1 n Niveau 2 n Niveau 3 n Niveau 4 * Op basis van intern voorlopige telling 105% 100% 95% 90% 85% 80% % daling / stijging 2016 t.o.v ,7 5,7 Mbo naar leeftijd ,7 5,7 5,7 Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Alle niveaus % daling / stijging 2016 t.o.v Aantal bekostigde diploma's per leerweg Bekostigde diploma s per niveau Vt.BOL BBL Dt.BOL Totaal 2016 nog niet beschikbaar KSB KSB KSB KSB Totaal Aantal bekostigde diploma's per niveau KSB1 KSB2 KSB3 KSB4 Totaal 50 0 < >30

51 51 MEDEWERKERS 4

52 4 4. Medewerkers 4.1 Professionaliseringsbeleid 4.2 De professional aan zet 4.3 Het team aan zet 4.4 De veranderde rol van management en staf/ondersteuning 4.5 Professionalisering HR 4.6 Kerncijfers Personeel Medewerkers Vanaf 2013 zet Noorderpoort fors in op professionalisering. Dit vanuit het gedachtegoed dat de kwaliteit van het onderwijs voor een groot deel bepaald wordt door de kwaliteit van de medewerkers. Zij maken het verschil. Dat maakt dat professionalisering ook in het Strategisch Plan één van de speerpunten blijft. De doelstelling ten aanzien van professionalisering bestaat uit drie componenten: 1. Versterken professionaliteit medewerker; 2. Zelforganiserend vermogen teams; 3. Passend management en ondersteuning. Dit hoofdstuk bevat informatie over de stappen die in 2016 zijn gezet op bovengenoemde drie doelstellingen. 4.1 Professionaliseringsbeleid Professionaliserings- en scholingsplan Het Strategisch Plan en recente ontwikkelingen als het lerarenregister en strategische personeelsplanning (SPP) zijn vertaald naar een actualisatie van het Professionaliserings- en scholingsplan In dit plan staat de bijgestelde Noorderpoort professionaliserings-en scholingsaanpak voor onderwijsgevenden, leidinggevenden en ondersteuners beschreven. Het is de opvolger van het Noorderpoort Scholingsplan Veranderingen ten opzichte van het vorige scholingsplan zijn: - inspelen op laatste ontwikkelingen lerarenregister; - uitkomst kwalitatieve uitgangspunten Strategisch Personeelsplan Noorderpoort; - meer aandacht voor duurzame inzetbaarheid, loopbaan en mobiliteit; - verbreding aanbod Noorderpoort Academie met o.a. teamontwikkeling; - uitbreiding aanbod coaching platform met o.a. beeldcoaches; - specificatie middelen professionaliseringgeld. Binnen Noorderpoort is scholing en professionalisering van medewerkers op verschillende plaatsen belegd. Scholen, diensten en teams verwoorden hun professionaliseringsambitie in de schoolplannen en teamambitieplannen. Daarnaast verzorgt de Noorderpoort Academie professionaliserings- en scholingsambitie voor de hele organisatie. Strategisch Personeelsplan deel II Noorderpoort staat voor een grote uitdaging als het gaat om uitstroom van medewerkers als gevolg van pensionering, wisselingen in de ontwikkeling van studentenaantallen en verandering in de vraag naar opleidingen. Via Strategische personeelsplanning (SPP) wordt meerjarig vooruitgekeken en geanticipeerd op de ontwikkeling van formatie en bezetting: hoe krijg je de juiste medewerkers op het juiste moment op de juiste plek. In 2016 is het kwalitatieve deel van SPP uitgewerkt dat aansluit bij het in april 2015 opgeleverde kwantitatieve deel. Pilots SPP bij de scholen voor Kunst & Multimedia en Gastvrijheid & Toerisme hebben input geleverd voor dit kwalitatieve vervolg. De basis van de kwalitatieve uitgangspunten is de volgende: Iedere medewerker houdt de ontwikkelingen in zijn of haar vakgebied bij, blijft op de hoogte van nieuwe mogelijkheden om het werk effectief en efficiënt te organiseren en past dit toe in de praktijk. Kernbegrippen hierbij zijn veerkracht en leven lang leren.. Dit geldt voor iedere medewerker, ongeacht de functie. 52

53 4 De eerste stappen ter voorbereiding van SPP binnen heel Noorderpoort zijn gezet. Zo heeft er scholing plaatsgevonden voor teammanagers en hebben vijf scholen onder begeleiding van een externe projectleider de kwantitatieve en kwalitatieve uitgangspunten uitgewerkt. Verder is gewerkt aan de integratie van de meerjaren schoolplannen en de financiële prognose van Noorderpoort. 4.2 De professional aan zet Het speerpunt de professional aan zet is gericht op de professionalisering van de individuele medewerker. Professionaliteitsscan (Profscan) De afgelopen jaren heeft Noorderpoort prioriteit gegeven aan het versterken van de professionaliteit van medewerkers. Een integraal instrument dat daarvoor is ingezet, is de Profscan; een 90 graden self-assessment voor docenten en onderwijsondersteuners E en C. In 2016 is de scan door 672 medewerkers, uit 45 onderwijsteams, ingevuld. Vier teams hebben deze keer, in overleg, niet meegedaan. De bespreking van de scan vindt begin 2017 plaats. Er is samen met studenten, docenten en HRM gewerkt met een aangepaste versie ten opzichte van de eerste Profscan uit 2013: het aantal vragen is verminderd en er zijn, o.a. naar aanleiding van het nieuwe kwalificatiedossier voor de docent, enkele nieuwe elementen aan toegevoegd. De uitkomst van de Profscan levert input op voor de teamambitieplannen en de leerdoelen/activiteiten op individueel-, team- en organisatieniveau, zoals het aanbod van de Noorderpoort Academie. FeedMe Naar aanleiding van de evaluatie van de Profscan is de professionaliteitsscan in 2016 gekoppeld aan een pilot met een interactief 360 graden feedbacksysteem, FeedMe. De Centrale Studentenraad is actief betrokken bij de Profscan en mede op hun initiatief is de stap naar 360 graden feedback gezet en is gekozen voor een instrument dat goed aansluit bij de verwachtingen van de studenten. Met de digitale tool kunnen docenten op eenvoudige wijze feedback vragen aan studenten, collega-teamleden, leidinggevenden en bpv-bedrijven. In 45 onderwijsteams is FeedMe geïntroduceerd. 310 medewerkers hebben een account aangevraagd om te kunnen experimenteren met dit nieuwe feedback instrument. In 2017 zal FeedMe worden geëvalueerd en wordt bekeken of het instrument Noorderpoortbreed ingevoerd kan worden. Noorderpoort Academie De Noorderpoort Academie (NPA) organiseert scholingsactiviteiten voor alle medewerkers van Noorderpoort. De NPA is een plek waar je als medewerker kennis kunt halen, brengen en delen. Mede n.a.v. de resultaten van de Profscan worden diverse scholingsvragen, zowel op teamniveau als op individueel niveau, in beeld gebracht en opgezet. In 2016 heeft de NPA de volgende scholingsactiviteiten verzorgd: individuele scholingsactiviteiten, 75 trainingen met in totaal 870 deelnemers; scholingsactiviteiten in teams, met in totaal 230 deelnemers; examentrainingen voor in totaal 140 deelnemers (accent assessoren); diverse Management Development trainingen met in totaal 257 deelnemers; 33 coachtrajecten; 125 deelnemers aan begeleide intervisie; 10 beeldcoach trajecten; en 63 Studieloopbaan-deelnemers. 53

54 4 Opgeteld gaat het om deelnemers (medewerkers kunnen meerdere scholingen/trainingen volgen). Het aantal Noorderpoortmedewerkers dat een begeleid intervisie traject volgt, neemt toe. Het leren van en met elkaar in teamverband wordt hierdoor versterkt. De bijgevoegde tabel geeft een overzicht van het aantal deelnemers van de NPA over de afgelopen jaren en de gemiddelde beoordeling van alle activiteiten: Vergelijking aantal deelnemers en gemiddelde beoordeling Aantal deelnemers Gemiddelde beoordeling alle activiteiten 8,0 8,1 7,9 8 Diverse voorbeelden van uitgevoerde leeractiviteiten in 2016 zijn: - effectieve didactiek; - examentrainingen; - leergangen voor teammanagers en adviseurs van de diensten; - studieloopbaan trainingen; - loopbaanoriëntatie en -begeleiding trainingen; - specifieke trainingen voor medewerkers van de ondersteunende diensten zoals Inzichten vanuit de Transactionele Analyse voor adviseurs ; - diverse vormen van communicatietrainingen. Naast scholing en coaching valt ook Loopbaan en Mobiliteit onder de NPA. In 2016 hebben in totaal 57 medewerkers één of meerdere loopbaan- en/of mobiliteitsgesprekken gehad. Daarnaast kunnen medewerkers dit jaar voor het eerst gebruikmaken van ondersteunende instrumenten zoals een digitale talententest of een digitaal carrièreprofiel. Dit is in totaal 91 keer voorgekomen. Pedagogisch Didactisch Getuigschrift In het kader van verdere professionalisering en het verhogen van de kwaliteit van de medewerkers is in de notitie Bevoegd en benoembaar (november 2015) expliciet aangegeven wat Noorderpoort vraagt van startende medewerkers. Uitgangspunt voor Noorderpoort is en blijft dat de docent een tweedegraads bevoegdheid heeft of gaat halen. Het PDG-traject (pedagogisch didactisch getuigschrift) is een van de mogelijkheden naar een mbo-kwalificatie voor onbevoegde docenten. In 2016 waren 48 docenten bezig met een opleiding voor het Pedagogisch Didactisch Getuigschrift. Deze opleiding wordt uitgevoerd in samenwerking met de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en de andere Noordelijke ROC s. Van de 48 kandidaten was er voor 37 medewerkers een zij-instroombeurs toegekend aan Noorderpoort. Tweedegraads- en masteropleiding Voor het schooljaar zijn 41 lerarenbeurzen toegekend, waarvan 22 voor medewerkers die een masteropleiding volgen en 19 voor docenten die bezig zijn met een tweedegraads lerarenopleiding. De lerarenbeurs kan jaarlijks worden aangevraagd voor maximaal drie jaar. 54

55 Gezond en Vitaal Het project Gezond en Vitaal is in 2014 gestart om het gehele verzuimproces slimmer en beter in te richten en om te komen tot een geïntegreerde aanpak voor preventie, duurzame inzetbaarheid en verzuim. Hieronder volgt een overzicht van de ontwikkelingen in 2016: Er is een pilot gestart met een aantal langdurig zieke medewerkers om een methodiek te ontwikkelen die herstel, duurzame inzetbaarheid en in- en externe mobiliteit bevordert. Dit is mede gefinancierd door middelen uit het Europees Sociaal Fonds. Na een succesvolle pilot in 2013 is besloten om alle Noorderpoortmedewerkers een gezondheidsonderzoek aan te bieden. De Health Check betrof zowel een digitale vragenlijst (Monitor Duurzame Inzetbaarheid) als een fysieke test. In totaal hebben 240 medewerkers hiervan op vrijwillige basis gebruik gemaakt. In mei 2016 is de evaluatie van het project Gezond en Vitaal afgerond. De verbetervoorstellen zijn overgenomen. Eén van de adviezen was om binnen Noorderpoort een verzuimspecialist aan te stellen. Na de herfstvakantie is een HR-adviseur benoemd tot verzuimspecialist die zich actief bezighoudt met het invullen van de Wet verbetering poortwachter en het begeleiden van langdurige verzuimsituaties. Dit alles heeft nog niet geleid tot een daling van het verzuim (zie verzuimcijfers paragraaf 4.6). ontmoeten versterken inspireren Nieuwe gesprekscyclus Noorderpoort Gesprekscyclus: van functionerings- naar waarderingsgesprekken Noorderpoort is bezig met het ontwikkelen en invoeren van een nieuwe gesprekscyclus. Op dit moment ligt de nadruk bij beoordelings- en functioneringsgesprekken vooral op de hoeveelheid gesprekken die in een jaar gevoerd worden. De nieuwe gesprekscyclus is meer gericht op de inhoud van de gesprekken en de talenten van de medewerker. Het is de bedoeling dat er meer gekeken wordt naar wat iemand te bieden heeft en hoe zijn of haar talenten ingezet kunnen worden binnen Noorderpoort, zodat er een mooie combinatie ontstaat tussen talent en vakmanschap. Deze nieuwe aanpak start vanaf Het is ook onderdeel van het Management Development programma van teammanagers middels de module duurzame inzetbaarheid en talentmanagement. Verder is dit filmpje gemaakt om de nieuwe gesprekscyclus onder de aandacht te brengen in de organisatie. Young Noorderpoort Vanuit de behoefte van zowel jonge docenten als stafmedewerkers van Noorderpoort om meer verbinding met andere jonge collega s te krijgen, is in het voorjaar van 2016 op eigen initiatief Young Noorderpoort opgericht. De missie van Young Noorderpoort is een platform te zijn waar jonge medewerkers (tot en met 35 jaar) elkaar kunnen ontmoeten, versterken en inspireren. Young Noorderpoort wil o.a. het volgende bereiken: - als jonge medewerker zichtbaar zijn binnen Noorderpoort en het mbo; - het mbo aantrekkelijker maken als werkgever voor Young Professionals; - op de lange termijn (2 tot 5 jaar) een denktank zijn binnen Noorderpoort. Het eerste evenement dat Young Noorderpoort in oktober 2016 organiseerde werd al goed bezocht met 40 aanwezigen. Naast een eerste kennismaking is er geïnventariseerd wat de aanwezige medewerkers verwachten van Young Noorderpoort. Dit wordt in de activiteiten van het schooljaar meegenomen. Inmiddels heeft deze groep maar liefst 266 leden. Het is duidelijk dat dit in een behoefte voorziet. 55

56 4.3 Het team aan zet Teams aan Zet richt zich op het versterken van het zelf-organiserend vermogen en de taakvolwassenheid van onderwijsteams. Teamontwikkeling/teamscan In navolging op de pilot Teams aan Zet heeft een docente van Noorderpoort in samenwerking met Stichting Onderwijsarbeidsmarkt MBO (SOM) een servicedocument en een teamscan ontwikkeld. Hiermee kunnen teams op basis van de huidige fase van teamontwikkeling een methodiek voor teamontwikkeling kiezen. SOM is het sectorfonds voor werkgevers en werknemers in de mbo-sector en een interactief platform voor visievorming en goede praktijkvoorbeelden, die gerelateerd zijn aan de arbeidsmarkt in het mbo. Daarnaast heeft SOM MBO zeven van de elf Noorderpoortaanvragen voor subsidiegelden ten behoeve van teamontwikkeling toegekend. De subsidies dienen de professionele dialoog binnen de teams te bevorderen en nadrukkelijk op de kaart te zetten. Deze onderwijsteams zijn gestart met de geplande activiteiten om tot meer zelforganisatie en resultaatverantwoordelijkheid te komen. Teamontwikkeling/teamscan Teams aan zet bij Noorderpoort 4.4 De veranderde rol van management en staf/ondersteuning Het speerpunt de veranderde rol van management en staf/ondersteuning is gericht op effectieve en professionele ondersteuning aan professionals. Voortgang Management Development Programma school- en stafdirecteuren In 2016 hebben twee MD-bijeenkomsten voor directeuren plaatsgevonden waarbij o.a. thema s uit het Strategisch Plan zijn besproken en is nagedacht over de operationalisering hiervan. Verder is m.b.t. het MD-programma afgesproken dat de nadruk de komende jaren komt te liggen op het gezamenlijk realiseren van de doelstellingen uit het Strategisch Plan, intervisie, actief input van buiten naar binnen halen in de vorm van lezingen en het doorbreken van bepaalde patronen in de samenwerking. Voortgang Management Development Programma teammanagers Naast het MD-traject voor de directeuren is er een MD-programma voor teammanagers waarmee wordt ingezet op de managementvaardigheden van de teammanagers in zowel de scholen als de diensten. Het MD-traject is vormgegeven aan de hand van de volgende vijf programmalijnen: 1. Plenaire MD bijeenkomsten (4) met Noorderpoort thema s ( Strategisch Plan, Sturing geven aan Slimmer Werken en Neuroleiderschap, Versterken Teams aan Zet en Ontwikkelgesprek Vakmanschap en Talent ) 2. Keuze modules (17) vanuit resultaatgebieden Leiderschapsprofiel Noorderpoort; 3. In gesprek met eigen leidinggevende over ontwikkelingsvraag; 4. Vervolg intervisie; 5. Inspirerende extern georganiseerde masterclasses. 56

57 4 4.5 Professionalisering HR Evaluatie project herziening functiebouwwerk Noorderpoort heeft de afgelopen twee jaar het functiebouwwerk grondig herzien om het transparanter en compacter te maken. Tussen oktober 2015 en januari 2016 is het project herziening functiebouwwerk geëvalueerd door een extern adviseur. De OR was nauw betrokken bij de evaluatie. Een kwart van de Noorderpoortmedewerkers heeft een uitnodiging voor een enquête ontvangen. Aanvullend zijn met 20 medewerkers en twee externen interviews gehouden. Tweederde van de respondenten geeft het herziene bouwwerk minimaal een cijfer 6, een derde geeft een 5 of lager. Van de respondenten geeft 57% aan de informatievoorziening voldoende te vinden. Over de wijze waarop de functiebeschrijvingen tot stand zijn gekomen, zijn medewerkers tevreden. Ondanks dat het proces rondom de functie indeling vertraging heeft opgelopen, waren sterke punten van het project o.a. de commitment vanuit de top van de organisatie, de heldere koers en uitgangspunten van het project en de duidelijke en vasthoudende focus van de projectgroep. Beheersing uitkeringen na ontslag Evenals in 2015 is expliciet aandacht besteed aan de uitkeringslasten van Noorderpoort. Medewerkers van Noorderpoort die na afloop van hun dienstverband onvrijwillig werkloos worden, hebben onder voorwaarden recht op een uitkering op grond van de Werkloosheidswet (WW) en de Bovenwettelijke werkloosheidsregeling (BW). De BW-regeling is aanvullend en aansluitend op de wettelijke regeling en vastgelegd in de CAO-MBO. Noorderpoort is eigen risicodrager voor deze regelingen, hetgeen inhoudt dat de volledige uitkeringslast voor rekening van Noorderpoort komt. In 2016 is een 14-tal dossiers getoetst op uitvoering van de WW- en BW-regeling en naleving van de verplichtingen. In de meeste gevallen kon niet worden aangetoond dat volledig werd voldaan aan de WW- en BW-verplichtingen. Er is dan ook namens Noorderpoort een aantal malen bezwaar gemaakt door een extern gecertificeerd bedrijf tegen de verstrekking van de uitkeringen. Dit heeft geleid tot reductie van (toekomstige) rechten op uitkering en versnelde re-integratie naar werk. Tot slot is in 2016 verder gewerkt aan het digitaliseren van HR-processen. Deze activiteiten zijn onderdeel van het project E-HRM van Slimmer Werken. Hierover is meer informatie te vinden in paragraaf

58 4 Toelichting bij cijfers Noorderpoort heeft ervoor gekozen om de peildatum van de verschillende indicatoren vanaf 2015 te verschuiven van 1 oktober naar 31 december. Hierdoor is de monitoring ten behoeve van het jaarverslag en de Strategische Personeelsplanning aan elkaar gekoppeld. Dit betekent dat er tijdelijk kleine verschillen in de peildata over meerdere jaren zijn. 4.6 Kerncijfers personeel 2016 Aanstellingen per Man Vrouw Totaal Aantal personeelsleden in dienst % % % van Noorderpoort Aantal FTE in dienst van Noorderpoort % % % Gemiddelde betrekkingsomvang 0,86 0,69 0,77 Gemiddelde leeftijd alle personeelsleden 51,0 48,0 49,3 Aard van de aanstelling Onbepaalde tijd % % % in FTE Bepaalde tijd 74 7% 101 9% % Totaal % % % Gebruik BAPO en In FTE 17 3% 14 2% 31 3% seniorenverlof In personen % % % 2000 Aantal medewerkers (man, vrouw) op peildatum Man Vrouw Totaal Aantal FTE (man, vrouw) op peildatum Man 200 Vrouw 0 Totaal

59 4 Noorderpoort streeft naar een evenwichtige leeftijdsopbouw. Er wordt hier actief rekening mee gehouden in het werving- en selectiebeleid en in het beleid om medewerkers Gezond en Vitaal te houden. Vanuit Gezond en Vitaal wordt nadrukkelijk naar duurzame inzetbaarheid gekeken. De gemiddelde leeftijd in 2016 (49,3 jaar) is nagenoeg gelijk gebleven aan het voorgaande jaar (49,4 jaar). Van onze medewerkers zijn 588 (41,4%) 55 jaar of ouder. Het aantal medewerkers van 60 jaar of ouder is in 2016 (285 medewerkers) gestegen ten opzichte van 2015 (201 medewerkers) en de groep jarigen is gedaald (86 medewerkers). 224 medewerkers (15,8%) zijn 35 jaar of jonger Leeftijdsopbouw medewerkers (aantal) per peildatum Totale gemiddelde leeftijd in 2016 was 49,3 jaar >60 Leeftijdsopbouw medewerkers (FTE) per peildatum M V M V > M V M V Het aantal medewerkers dat gebruik maakt van de BAPO- (Bevordering Arbeidsparticipatie Ouderen) regeling is in 2016 verder afgenomen. Per 1 augustus 2014 is de BAPO regeling vervallen en geldt een overgangsrecht. De BAPO regeling is opgevolgd door de regeling Seniorenverlof Aantal FTE dat gebruik maakt van BAPO en Seniorenverlof OP OBP Totaal 59

60 4 Met behulp van een flexibele schil is het mogelijk om in te spelen op wisseling in de formatie zowel kwantitatief als kwalitatief. De verhoudingen vaste en tijdelijke formatie zijn in 2016 vrijwel gelijk gebleven aan het jaar ervoor. Onder tijdelijke formatie worden de medewerkers uit de Flex B.V. van Noorderpoort verstaan (dus zonder inzet van derden of uitzendkrachten) Ontwikkeling FTE in vaste en tijdelijke formatie Vast Tijdelijk Totaal Noorderpoort krijgt de komende jaren te maken met een grote uitstroom van medewerkers die de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. De uitstroom biedt een uitdaging om op tijd te anticiperen op de vervangingsvraag, maar ook een kans om nieuwe medewerkers aan te trekken en te verjongen. In gesprek met de scholen wordt gekeken waar mogelijke kansen of knelpunten ontstaan. De uitstroom wordt per onderwijsfunctie, school/dienst en vakgebied onderwijs gevolgd. Zowel de in- als uitstroom was in 2016 lager dan het voorgaande jaar. Dit heeft te maken met de overdracht van het VO in ,0 60,0 50,0 Aantal FTE in- en uitstroom Uitstroom o.b.v. pensioendatum in FTE Instroom Uitstroom 40,0 30,0 20,0 10, Uitstroom op basis van pensioendatum naar functie in FTE Staf/Management 12,1 15,4 3,2 0,8 0,7 Docent LB 12,1 9,3 4,9 2,0 0,2 Docent LC 8,7 11,2 7,1 Onderwijsondersteuner A 9,8 5,5 2,8 1,0 0,9 Onderwijsondersteuner C 4,3 7,9 3,3 Onderwijsondersteuner E

61 4 62% van het aantal FTE is Onderwijzend personeel (was in %). 38% van het aantal FTE is Onderwijsondersteunend personeel (in %). Aantal medewerkers per personeelscategorie peildatum % Aantal FTE per personeelscategorie peildatum % 28% 55% 31% 53% 11% 9% n Onderwijzend personeel n Onderwijs ondersteunend personeel n Algemeen ondersteunend en beheerspersoneel n Management Inschaling man/vrouw in FTE op peildatum In de functieschalen t/m schaal 10 zijn meer vrouwen dan mannen werkzaam. Vanaf schaal 11 is dat beeld andersom. Noorderpoort streeft naar diversiteit in de samenstelling van het personeelsbestand. Noorderpoort vindt het belangrijk om hier open het gesprek over te voeren en economische zelfstandigheid waar gewenst en waar mogelijk te bevorderen LIO t/m 5 6 t/m t/m t/m 16 M V M V

62 4 1% 0% 16% 5% Noorderpoort is actief bezig om het verzuim terug te brengen naar minder dan 5%. Betreffende het verzuimbeleid en de inzetbaarheid van de medewerkers ligt de focus op de volgende deelaspecten: - preventie verzuim; - begeleiding verzuimende medewerkers; - arbeidsomstandigheden; - goed verzuimvolgsysteem. De doelstelling om het verzuim terug te brengen naar 5% is nog niet behaald. Noorderpoort kent over het jaar 2016 een stijging van het voortschrijdend gemiddelde van 5,5% in januari 2016 naar 5,8% in december Een stijging van 0,3%. Met een verzuimpercentage van 5,8% ligt het 0,5% boven het gemiddelde binnen het mbo (5,3%). Noorderpoort gaat voor het berekenen van het verzuim uit van de toolkit die geldt voor de mbo-sector. Deze gaat uit van het netto verzuim (exclusief zwangerschapsverlof). Betreffende de verdeling van het verzuim tussen kort (1 t/m 7 dagen), middel (8 t/m 42 dagen), lang (43 dagen t/m 1 jaar) en extra lang (1 jaar t/m 2 jaar) zien we de volgende trends: - kortdurend verzuim was in dec 2016 lager dan dec 2014 en 2015; - middellang verzuim was in dec 2016 lager dan in dec 2014 en 2015; - langdurig verzuim was in dec 2016 hoger dan in dec 2015 en lager dan in dec 2014; - extra lang verzuim was in dec hoger dan in dec 2015 en dec Verdeling onderwijsfuncties % FTE per % 9% Streven in 2020 n Docent LB 50% n Docent LC 30% n Docent LD 1,5 à 2% n Onderwijsondersteuner A 3% 68% n Onderwijsondersteuner C 5% n Onderwijsondersteuner E 8% n Docent in opleiding 3% 6,1 6,0 5,9 5,8 5,7 5,6 5,5 5,4 5,3 5, Verzuimpercentage per maand in 2016 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Overzicht kort verzuim en langer verzuim in dagen dec-14 dec-15 dec-16 1 t/m 7 dagen 8 t/m 42 dagen 43 dagen t/m 1 jaar > 1 jaar Aantal docenten per aanstellingsomvang In het kader van SPP streeft Noorderpoort naar de in de legenda genoemde gewenste situatie voor de verdeling van de onderwijsfuncties in Aanstellingsomvang Noorderpoort streeft naar een aanstellingsomvang van 0,6 FTE voor minimaal 80% van alle docenten. In 2016 was het percentage 77% evenals in < 0,4 FTE 0,4 t/m 0,59 FTE 0,6 t/m 0,79 FTE > 0,79 FTE

63 4 De tabel geeft een overzicht van de verdeling van het aantal FTE over de scholen en diensten van de afgelopen 3 jaar. Diensten is inclusief catering en conciërges op de diverse locaties. Binnen de diensten is ongeveer 4,9 fte gedetacheerd naar Ubbo Emmius, vanaf heeft deze school het VO overgenomen van Noorderpoort. Aantal FTE in verhouding per peildatum 100% % ,1 80% % % % % % Energy & Maritime Entree & Educatie VO Stadskanaal/Musselkanaal Laboratorium- & Procestechniek Technologie & Ict Gezondheidszorg & Welzijn Gezondheidszorg Assen Gastvrijheid & Toerisme Kunst & Multimedia Business & Administratie Beroepsonderwijs Veendam Beroepsonderwijs Stadskanaal Beroepsonderwijs Appingedam Automotive & Logistiek Noorderpoort Contract Dansacademie Lucia Marthas Campus Winschoten Diensten, inclusief catering, congiërges 20% % 0%

64 64 ONDERSTEUNING 5

65 5 5. Ondersteuning 5.1 Programma Slimmer werken 5.2 Huisvesting 5.3 ICT 5 Ondersteuning 5.1 Programma Slimmer werken Eind 2014 is Noorderpoort gestart met het programma Slimmer Werken. Dit programma richt zich op: - het faciliteren van medewerkers in het gebruik van digitale toepassingen, mede t.b.v. het onderwijs aan studenten. Slimmer Werken als opmaat naar Slimmer Leren; - meer middelen beschikbaar stellen voor het onderwijs door een efficiëntere en betere bedrijfsvoering; - het verbeteren van de interne communicatie, het ondersteunen van samenwerken en kennis delen. Slimmer Werken bestaat uit zes deelprojecten, namelijk: Social Intranet, Noorderpoort Wettelijk Digitaal Archief, Contact & Bereikbaarheid, Onderwijslogistiek, LBS 1 /ELO 2 en e-hrm. In 2016 is behoorlijk voortgang geboekt in de projecten. In het algemeen kan worden gesproken over succesvolle projecten qua doorlooptijd, kosten en technische implementatie. Wel is gebleken dat gebruikers moeite hebben om zich alle toepassingen eigen te maken. Het is veel en, afhankelijk van de affiniteit met digitaal werken, soms ook ingewikkeld. Dit werkt door in de manier waarop studenten worden begeleid. Dit vraagt om permanente aandacht voor de deskundigheidsbevordering van medewerkers en studenten en voldoende tijd om de toepassingen te leren gebruiken Skype voor Bedrijven Een gesprek beginnen Typ de naam, het adres of telefoonnummer van de persoon die je wilt bellen in het Zoekvak. Als deze persoon binnen Noorderpoort werkt, blijf je in het tabblad Contacten. Als deze persoon niet binnen Noorderpoort werkt, klik je op het tabblad Skype-gebruikerslijst. Plaats de muisaanwijzer op de afbeelding van de gezochte persoon, het snelmenu verschijnt. Klik op de knop Telefoon. Je belt nu. Staat de persoon niet in je Contacten toets dan het nummer in op het Nummerpad en klik op de knop Bellen. Je belt nu Een oproep beantwoorden 3 Wanneer iemand je belt, verschijnt een melding in de rechterbenedenhoek van je beeld op je laptop of desktop. Als je het gesprek wilt beantwoorden, klik je in het fotogebied. Klik op Negeren als je de oproep niet wilt beantwoorden. Klik op Opties en vervolgens op Beantwoorden met een chatbericht als je liever een chatsessie met de beller wilt beginnen in plaats van een normaal telefoongesprek. 2 1 Project Globale doelomschrijving Stand van zaken eind 2016 e-hrm Contact & Bereikbaarheid LBS/ELO Selfservice voor medewerkers Automatiseren van HRMprocessen Beter bereikbaar zijn van de organisatie en haar medewerkers Reductie kosten bellen Het leerproces verder ondersteunen door een goede elektronische leeromgeving Een goed studentbegeleidingssysteem Nadat in 2015 de HRM-processen opnieuw zijn beschreven is het project e-hrm begin 2016 van start gegaan met drie deelprojecten: 1. upgrade van de applicatie PeopleSoft HCM, inclusief eerste selfservicetoepassingen voor medewerkers; 2. data op orde; 3. verbeterde en nieuwe functionele HR-processen. In de eerste twee deelprojecten is in 2016 grote voortgang geboekt. Het derde deelproject is aangehouden. Naar verwachting wordt hierover in het voorjaar van 2017 een besluit genomen. Het project Contact & Bereikbaarheid is begin 2016 volgens planning opgeleverd. Noorderpoort belt nu via internet met Skype voor Bedrijven en alle medewerkers hebben de beschikking gekregen over een smartphone. Dit project is nog volop in ontwikkeling. Complicerend is dat de leverancier Schoolmaster heeft aangegeven dat niet wordt geïnvesteerd in de doorontwikkeling van Magister voor het mbo. Voor de ELO loopt een onderzoek naar de mogelijkheden binnen Office365 en andere digitale leeromgevingen. Vervolg > > > 65 1) LBS = Leerling begeleidingssysteem. Inmiddels is dit SIS: Student Informatie Systeem. 2) ELO = Elektronische leeromgeving.

66 5 Project Globale doelomschrijving Stand van zaken eind 2016 NWDA (archiveren) Op een efficiënte manier voldoen aan wettelijke verplichtingen t.a.v. archivering en het verbeteren van het vinden en ontsluiten van gegevens Verminderen papierstroom Het project Noorderpoort Wettelijk Digitaal Archief (NWDA) is opgeleverd per 1 januari Met ingang van diezelfde datum is een DIV-functionaris aangesteld. Er is archiefbeleid vastgesteld waarin staat beschreven welke documenten in het NWDA worden gearchiveerd en op welke wijze het beheer plaatsvindt. slimmer werken Onderwijs-logistiek Betere roosters voor studenten en betere communicatie over wijzigingen Verbetering van de onderwijslogistiek Betere inzage in de inzet van medewerkers en het ruimtegebruik Het project Onderwijslogistiek herdefinieert de processen rondom de jaarplanning, het periode-roosteren en het dagroosteren. In het schooljaar zijn de laatste vier scholen van start gegaan met dit project. Social Intranet Het dagelijks werk van medewerkers en studenten faciliteren met een gepersonaliseerde portal en app op een mobiel device Leren werken met Office365, waaronder communitytoepassingen In april 2016 is de Noorderportal voor medewerkers gelanceerd. De Noorderportal is het digitale vertrekpunt van waaruit medewerkers dagelijks werken. Het hart van de Noorderportal wordt gevormd door de Office365-toepassingen. Van eind maart tot eind april hebben trainingen plaatsgevonden voor alle medewerkers waarin de functionaliteiten van de portal aan bod zijn gekomen. In september 2016 is de nieuwe Noorderportal voor studenten gelanceerd, inclusief responsive design, waarmee de website schaalbaar is op alle devices. Studenten vinden hier onder andere hun lesrooster, cijfers, weet- & regelzaken, mogelijkheden om online samen te werken en alle Office365-toepassingen. 66

67 5 5.2 Huisvesting In het Strategisch Huisvestingsplan staat beschreven wat Noorderpoort van plan is met haar gebouwen. Noorderpoort zet zich de afgelopen jaren in om het aantal vierkante meters te reduceren en te investeren in de kwaliteit van de resterende panden. Wegens veelvuldige veranderingen in het onderwijs, de vastgoedmarkt en de hoogte van de bekostiging is afgesproken dat jaarlijks de financiële haalbaarheid van het huisvestingsplan wordt getoetst voordat wordt overgegaan tot de geplande investeringen van dat jaar. Sportcentrum Europapark, artist impression Muntinglaan, Groningen Actualisatie huisvestingsplan In het voorjaar van 2016 is het Huisvestingsplan geactualiseerd. De beleidsaanpassingen sluiten aan bij de doelen uit het Strategisch Plan , waarin is afgesproken meer onderwijs buitenschools te verzorgen op praktijklocaties van (en samen met) bedrijven en instellingen. Hiermee zal de behoefte aan eigen Noorderpoort gebouwen gaandeweg wat afnemen en ook zal de inzet van gebouwen en vierkante meters flexibeler worden. De belangrijkste punten zijn: temporisatie van het oorspronkelijke huisvestingsplan voor de stad Groningen. Dit betekent dat het project van verduurzaming Van Schendelstraat te Groningen is beëindigd en het project Eindperspectief Euroborg Groningen voorlopig on hold is gezet. In 2017 wordt de situatie opnieuw beoordeeld. een verandering van focus: van vooral (ver-)nieuwbouw en verduurzaming en verkoop, naar het beter benutten van bestaande accommodaties en goed plannen van groot onderhoud en esthetische investeringen. De kosten voor (groot) onderhoud zijn integraal onderdeel geworden van het huisvestingsplan. Naar verwachting zullen enerzijds de kosten voor onderhoud van installaties jaarlijks stijgen (met name de moderne installaties) en anderzijds zullen de bouwkundige groot onderhoudskosten dalen, in samenhang met verdere afname van het aantal oudere gebouwen. Voortgang sportcentrum Europapark Noorderpoort werkt al bijna drie jaar nauw samen met de gemeente Groningen om een multifunctioneel en energieneutraal sportcomplex te realiseren. Dit wordt gebouwd op het voormalige oefenveld van FC Groningen in het Europapark te Groningen. Het multifunctionele sportcentrum zal onder meer bestaan uit een op te delen grote sporthal, een dojo, een dansruimte, een multifunctionele zaal en een turnzaal met vaste opstelling. Ook zal het gebouw onderdak bieden aan een fitnessruimte, examenruimtes voor Noorderpoort en horecavoorzieningen. Overdag zullen studenten gebruik maken van de sportfaciliteiten en s avonds en in het weekend kunnen verenigingen en recreatieve sporters er terecht. Hiermee krijgt het sportcentrum ook een belangrijke regionale functie. In 2016 is het Definitief ontwerp gereedgekomen en is een aanvang gemaakt met de Europese selectie van de aannemer. Naar verwachting zal in de zomer van 2017 gestart worden met de uitvoering, waarbij de ingebruikname van het sportcentrum staat gepland voor september Rondom de nieuwbouw van het sportcentrum investeert Noorderpoort de komende jaren in het Europapark in buitensportvoorzieningen zoals een hindernisbaan, klimtoren, buitenfitness, beach-volleybal etc. 67 Heropening Muntinglaan Groningen Het gebouw aan de Muntinglaan van de school voor Technologie & ICT is in 2015 totaal gestript, gerevitaliseerd en duurzaam ingericht. Op donderdag 21 januari 2016 is het gerenoveerde pand van Noorderpoort Technologie & ICT officieel geopend door Commissaris van de Koning Max van den Berg. Tijdens de opening is veel aandacht

68 besteed aan toekomstige ontwikkelingen in de technologie en ICT. Daarnaast is het opvallende kunstwerk dat tegen de zijgevel van het gebouw is geplaatst, officieel onthuld. Dit kunstwerk symboliseert de energietransitie van traditionele fossiele energie naar duurzame en schone energie. Opening Examencentrum Diamantlaan Groningen In de voorjaarsvakantie is het Examencentrum van de Van Schendelstraat verhuisd naar de Diamantlaan. De centrale examens Nederlands, Engels en rekenen worden (voor studenten in Groningen) sindsdien afgenomen in dit Examencentrum. In de nieuwe sportlocatie Europapark (medio 2018) wordt tevens een Examencentrum gerealiseerd (als uitbreiding of als vervanging). De verwachting is dat het aantal examens en tussentijdse toetsen jaarlijks zal toenemen. Bornholmstraat, Groningen Renovatie Van Schendelstraat Groningen Het College van Bestuur heeft besloten af te zien van het oorspronkelijke voornemen om het schoolgebouw aan de Van Schendelstraat te verduurzamen. De gemeente stelt omwille van de status van jong monument dusdanige eisen aan de gewenste verbouwing dat de gereserveerde middelen niet meer dekkend bleken. Daarnaast bleek aan het begin van het jaar het aantal bekostigde studenten lager uit te vallen dan de prognose, waardoor de op termijn te verwachten inkomsten en geplande verplichtingen bijstelling behoefden. Voor Educatie betekende dit een verhuizing naar een huurlocatie aan de Van Ketwich Verschuurlaan in Groningen-Zuid. Voor VeVa, Studentendienstverlening en Entree wordt de tijd genomen om alternatieve huisvestingsscenario s uit te werken. De locatie Van Schendelstraat is in de zomervakantie geheel ontruimd (behalve de sportzalen), het gebouw is tijdelijk in beheer gegeven bij Carex en het gebouw wordt in samenwerking met de gemeente Groningen (nadat de gemeente een plan gebiedsontwikkeling heeft opgesteld) via een openbare inschrijving verkocht. De sportzalen blijven in gebruik door Noorderpoort en externe huurders tot de oplevering van het sportcentrum Europapark. Nominatie Grote Groninger Gebouwenenquête Het moderne, nieuwe gebouw van Noorderpoort Automotive & Logistiek aan de Bornholmstraat in Groningen en het gerenoveerde pand met het opvallende kunstwerk van Noorderpoort Technologie & ICT aan de Muntinglaan in Groningen waren in juni 2016 genomineerd voor de Grote Groninger Gebouwenenquête. De Grote Groninger Gebouwenenquête is een traditioneel onderdeel van de jaarlijkse Dag van de Architectuur in Groningen (DAG). Het gebouw van Noorderpoort Automotive & Logistiek ontving uiteindelijk de tweede prijs van de vakjury. Aardbevingen Aardbevingen ten gevolge van gaswinning komen regelmatig voor in de provincie Groningen. Vooral de scholen in de regio Noordoost Groningen staan in een kwetsbaar gebied. Een aardbeving zorgt voor heftige trillingen en kan een schoolgebouw flink beschadigen. Omdat het College van Bestuur zekerheid wil hebben over de veiligheid van studenten en personeel, is er onderzoek gedaan naar de aardbevingsbestendigheid van scholen. Vanuit elf gemeenten in de regio Ommelanden is een Programma Huisvesting Scholen actief en werd in 2015 een nulmeting gehouden bij de locaties Appingedam en Delfzijl. Aan de hand van deze nulmeting is gekeken of er al schade aan de schoolgebouwen was ontstaan en in hoeverre de gebouwen bouwkundig moeten worden versterkt. Indien van toepassing zijn zgn. Hoog Risico Bouwelementen direct geneutraliseerd. 68

69 5 Digitaal vertrekpunt voor je opleiding Vanuit het Programma Huisvesting Scholen is het initiatief genomen om in de vorm van een haalbaarheidsonderzoek te beoordelen of in plaats van het versterken van één gebouw van Noorderpoort in Appingedam en drie gebouwen van het Eemsdeltacollege in Appingedam/Delfzijl een meer toekomstgerichter scenario denkbaar zou zijn. Dit heeft eind 2016 geresulteerd in de conclusie dan het versterkingsgeld van de NAM beter aangewend kan worden voor gezamenlijke ontwikkeling van een nieuwe campus te Appingedam. Alle direct betrokken partijen, t.w. Gemeente Appingedam, Gemeente Delfzijl, Noorderpoort en Eemsdeltacollege zijn hierover enthousiast en worden bestuurlijk en politiek hierin gesteund. In 2017 zal het haalbaarheidsonderzoek verder worden uitgewerkt en een start worden gemaakt met het opstellen van een programma van eisen. Cijfers Rooster Weet- & regelzaken Jouw tijdlijn Online samenwerken > noorderportal.nl > log in met N!EUW 5.3 ICT In het onderwijs bij Noorderpoort worden digitale mogelijkheden als middel leerdoelgericht ingezet en benut. Voorbeelden hiervan zijn afstandsonderwijs met behulp van de virtuele klas of een online vragenuur met de docent. Belangrijke stappen in 2016 m.b.t. ICT in het onderwijs waren bijvoorbeeld de lancering van de nieuwe Noorderportal voor studenten, de verdere ontwikkeling van de elektronische leeromgeving en het studentbegeleidingssysteem (zie paragraaf 5.1). Daarnaast is een ICT-beleidsplan ontwikkeld waarmee Noorderpoort richting geeft aan de ICT. Hiervoor zijn twaalf principes opgesteld waar nieuwe ICT-projecten (deels) aan dienen te voldoen zoals eigentijds onderwijs of rolgericht, vanuit de gebruiker geredeneerd en gebaseerd op directe terugkoppeling. Het ICT-beleidsplan is opgesteld in 2016 en kent een looptijd tot en met Dit houdt uiteraard niet in dat het ICT-beleid definitief is vastgesteld tot en met De wereld van ICT en onderwijs is immers in beweging en wordt beïnvloed door verschillende factoren zoals wetgeving, technologische ontwikkelingen, ontwikkelingen in het onderwijs en ook door ontwikkelingen binnen Noorderpoort. Voor het beleidsplan wordt dan ook gebruik gemaakt van cyclisch werken. Dit houdt in dat het ICT-beleidsplan meerdere malen per jaar getoetst wordt op de bovenstaande gebieden, om zo actueel mogelijk te blijven. 69

70 70 FINANCIËN 6

71 6 6 Financiën 6.1 Financiële cijfers 6.2 Financiële indicatoren 6.3 Treasury beleid 6.4 Begroting Helderheid 6.6 Specifieke regelingen 71 De volledige vergelijkende cijfers zijn terug te vinden in de jaarrekening Verklaring resultaat 2016 ten opzichte van resultaat 2015 Het resultaat over 2016 is ten opzichte van 2015 gedaald met ruim 1 miljoen. Deze daling wordt veroorzaakt door: daling bekostiging ad 2,7 miljoen als gevolg van het overdragen van het Voortgezet Onderwijs in Stadskanaal aan Ubbo Emmius. daling salariskosten ad 2,1 miljoen. Deze daling hangt samen met de overdracht van het Voortgezet Onderwijs naar Ubbo Emmius. Betrokken medewerkers zijn ook overgegaan naar het Ubbo Emmius. stijging rentelasten ad 0,4 miljoen. Door het afsluiten van een lening voor nieuwbouw is de te betalen rente gestegen. Verklaring resultaat 2016 ten opzichte van de begroting 2016 Het resultaat over 2016 is ad 1,4 miljoen hoger dan begroot. Deze stijging wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door: het herwaarderen van een aantal panden ad 1,4 miljoen. Deze herwaardering is een correctie op een eerdere afwaardering van deze panden in verband met de voorgenomen verkoop ervan. In 2016 is besloten deze panden aan te houden waardoor de afwaardering weer terug wordt gedraaid. stijging van de bekostiging door prijs- en looncompensatie 2,0 miljoen. besteding van kwaliteitsmiddelen die in 2015 niet waren uitgegeven 3,5 miljoen. overige baten 3,0 miljoen. stijging salariskosten als gevolg van CAO maatregelen 2,5 miljoen. overige kosten zoals: projectkosten, lesmateriaal, stagegelden 2,5 miljoen. De volledige jaarrekening 2016 is opgenomen in de bijlage van dit jaarverslag. 6 Financiën 6.1 Financiële cijfers Balans na resultaatbestemming (x1000) 31-dec dec-16 Activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Voorraden Vorderingen Liquide Middelen Totaal activa Passiva Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Totaal passiva % 0% 3% 6% 90% Baten Exploitatierekening 2016 Begroting Resultaat Bedragen x Exploitatie x n Ministerie van OCW n Gemeentelijke bijdragen n Lesgelden 892 n Contractonderwijs 282 n Overige baten Totaal Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen Lesgelden Baten in opdracht van derden Overige baten Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige materiële lasten Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten Resultaat gewone bedrijfsvoering Belastingen 0-1 Saldo exploitatie % 6% 17% 3% 68% Lasten n Personeelslasten n Afschrijvingen n Huisvestingslasten n Overige lasten n Rentelasten Totaal

72 6 Early warning syteem Noorderpoort 2016 BVE-norm Exploitatiesaldo > 0 Personele lasten 68,28% < 72% van de lasten Weerstandsvermogen 45,68% > 30% van de baten Operationele kasstroom (*1.000) >0 Liquiditeit 0,92 >1 Solvabiliteit 0,36 >0,3 Rentabiliteit 1,23% >0 6.2 Financiële indicatoren Binnen de BVE-sector is een set van financiële indicatoren opgesteld voor de financiële prestaties van de instellingen en daarmee fungeert deze als een Early warning systeem. In de tabel hiernaast is weergegeven hoe dit er in 2016 voor Noorderpoort uitziet. Toelichting Noorderpoort meet zijn financiële performance af aan nevenstaande indicatoren. De financiële indicatoren zijn de graadmeter voor de financiële positie. Op bijna alle indicatoren scoort Noorderpoort beter dan de BVE-norm. Het resultaat 2016 van Noorderpoort bedraagt bijna 1,4 miljoen euro positief. Dit resultaat is geheel toegevoegd aan de algemene reserve. Het percentage personele lasten ten opzichte van de totale lasten is 68,28%. Dit betekent een lichte daling ten opzichte van vorig jaar (68,8%). Ratio s Noorderpoort Liquiditeit 0,58 0,74 0,68 0,78 0,92 Solvabiliteit 0,31 0,34 0,33 0,36 0,36 Rentabiliteit 0,6% 5,1% 0,0% 2,2% 1,2% Het weerstandsvermogen is met 45,68% ruim hoger dan de BVE-norm. Door verminderde baten in 2016 is het weerstandsvermogen in vergelijking met 2015 licht gestegen. De liquiditeitsscore is lager dan 1. In vergelijking met 2015 is de liquiditeit echter wel gestegen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een forse stijging van de liquide middelen met 4,2 miljoen. Een oorzaak voor de relatief lage liquiditeit is dat Noorderpoort alle investeringen betreffende huisvesting en ICT financiert vanuit eigen liquide middelen. Wat betreft de solvabiliteit voldoet Noorderpoort in 2016 ruim aan de norm. De solvabiliteit is in vergelijking met 2015 licht gestegen. Op basis van bovenstaande constateringen is de conclusie dat Noorderpoort ruim voldoet aan de BVE-norm en de financiële uitgangpunten van goed strategisch beleid. Er kan derhalve worden gezegd dat Noorderpoort financieel economisch gezond is. Dit wordt ook in de meerjarenprognose bevestigd, zie hiervoor de continuïteitsparagraaf. Wel moet hierbij worden aangetekend dat in het licht van de economische en financiële onzekerheden als gevolg van Rijksbeleid de financieel economische positie van Noorderpoort scherp in de gaten gehouden moet worden. 72

73 6 Verloop liquide middelen ,38 19,51 15, , , , , ,68 in miljoenen 6.3 Treasurybeleid In 2016 is de wet- en regelgeving met betrekking tot het thema Treasury aangepast. Het bestaande Noorderpoort beleid paste hierbinnen. In 2017 wordt het Treasury statuut geüpdate. Noorderpoort heeft geen externe financieringsbehoefte. De liquiditeitspositie van Noorderpoort is in 2016 gestegen van 13,5 miljoen naar 17,7 miljoen. Voornaamste oorzaak hiervan is de verkoop van een aantal gebouwen (Engelandlaan, Euvelgunnerweg en een deel van de Sportparklaan) voor in totaal 9,0 miljoen euro. De investeringen in 2016 bedroegen 5,8 miljoen euro. Vanuit huisvesting was dit met name de verbouw van het schoolgebouw aan de Hora Siccamasingel. Verder waren er investeringen in het ICT-beleidsplan 2016 en het project Slimmer Werken. De verkoop van Pop Dijkemaweg gebouw B is uitgesteld naar januari Begroting 2017 Exploitatie (x1.000) De overtollige liquide middelen van Noorderpoort zijn in 2016 weggezet bij solide en gezonde Nederlandse banken zoals de BNG en de Rabobank. Deze transacties zijn verlopen conform de vigerende wet en regelgeving. In de grafiek hiernaast is het verloop van de liquide middelen te zien vanaf Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen Baten in opdracht van derden 339 Overige baten Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige materiële lasten Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten Resultaat gewone bedrijfsvoering 0 Verwachte ontwikkelingen 2017: De volgende panden zullen naar verwachting in 2017 worden verkocht: - Pop Dijkemaweg (gebouw B) Groningen - Parallelweg Veendam Hierdoor zal er een bedrag van ruim 1 miljoen uit desinvestering binnenkomen. Verder wordt in 2017 gerekend op investeringen ter hoogte van ongeveer 4,7 miljoen euro vanuit het huisvestingsplan en 2,1 miljoen euro voor inventaris en ICT. Deze investeringen worden gefinancierd met eigen middelen. Per saldo zullen de liquide middelen eind 2017 naar verwachting dalen naar ongeveer 12 miljoen euro. De leningportefeuille van Noorderpoort bevat bijna volledig leningen met een rente die voor lange tijd vaststaat. Enig renterisico is hier dus niet aanwezig. De totale leningportefeuille bedraagt in december 2016 bijna 67 miljoen euro. 6.4 Begroting 2017 Zie de Begroting 2017 in de kolom hiernaast. 73

74 6 6.5 Helderheid Thema 1: Uitbesteding De scholen hebben in 2016 geen opleidingen geheel of gedeeltelijk uitbesteed. Thema 2: Investeren van publieke middelen in private activiteiten Er zijn in 2016 geen publieke middelen ingezet ten behoeve van private activiteiten. Aantal studenten per opleiding BOL-vt BOL-dt BBL Totaal % - 16% 100% Voor 130 studenten geldt dat zij zowel in 2016 als in 2015 een diploma hebben behaald (bekostigde diploma s zijn vergeleken). Thema 3: Verlenen van vrijstellingen Zie voor de kwantitatieve verhouding tussen bol-voltijd, bol-deeltijd en bbl de tabel hiernaast. Thema 4: Les- en cursusgeld Lesgeld In is geen lesgeld betaald door Noorderpoort. Cursusgeld In zijn geen afboekingen doorgegeven aan de debiteurenadministratie. Wel is in incidentele gevallen op verzoek van het onderwijsteam het cursusgeld kwijtgescholden, de betrokken cursisten worden dan geregistreerd als niet-bekostigd. Met ingang van kunnen studenten voor de betaling van het cursusgeld een zogenaamd Betaalwijze formulier inleveren. Studenten die niets inleveren krijgen automatisch een factuur. Volgens het cumulatief incasso- en factuurbestand t/m januari 2017 betreft het 695 studenten. Voor geen enkele student die twee of meerdere opleidingen volgt binnen Noorderpoort is twee of meerdere keren lesgeld en/of cursusgeld geïnd. Noorderpoort beschikt niet over een fonds waaruit in specifieke gevallen lesgeld of cursusgeld betaald kan worden. Wel kunnen studenten die financieel niet in staat zijn hun opleiding af te maken geholpen worden via het Hindrik Schollemafonds. Dit is een onafhankelijke stichting met een eigen bestuur. Thema 5: In- en uitschrijvingen De studenten worden in het studenteninformatiesysteem Peopleoft ingevoerd met hun vooropleiding. Er wordt zeer frequent gerapporteerd op ontbrekende bekostigingsdocumenten, deze gegevens staan ook in het managementinformatiesysteem Qlikview. Studenten van wie het dossier niet op orde is, worden voor de start van de accountantscontrole uit de telling gehaald. Tevens worden studenten waarbij de presentiegegevens niet toereikend zijn uit de telling gehaald. Lesgeld wordt gefactureerd door DUO op basis van de gegevens in BRON. Regelmatig wordt ter controle van de juistheid en volledigheid de Noorderpoort foto met de BRON foto vergeleken. Vanaf januari worden de gegevens in real-time uitgewisseld met DUO. Het cursusgeld wordt gefactureerd door Noorderpoort. Aan het begin van iedere maand wordt een incasso- en factuurbestand samengesteld, waarbij tegelijkertijd een volledigheidscontrole plaatsvindt. 74

75 6 Tussen 1 oktober 2016 en 1 januari 2017 zijn de onderstaande aantallen studenten uitgestroomd zonder diploma. Zij hebben in de aangegeven periode Noorderpoort verlaten zonder ooit een diploma te hebben behaald binnen Noorderpoort. Studieniveau School KSB1 KSB2 KSB3 KSB4 Totaal Automotive & Logistiek Beroepsonderwijs Appingedam Beroepsonderwijs Stadskanaal Beroepsonderwijs Veendam Business & Administratie Campus Winschoten Energy & Maritime Entree Gastvrijheid & Toerisme Gezondheidszorg & Welzijn Gezondheidszorg Assen 2 2 Kunst & Multimedia 5 5 Laboratoriumtechniek Lucia Marthas Performing Arts 4 4 Technologie & Ict Totaal Elf studenten zijn uitgestroomd naar een andere onderwijsinstelling. Een overstap binnen een domein van een kwalificatiedossier naar een kwalificatie of van een kwalificatie naar een andere kwalificatie binnen een domein, waarbij het studieniveau en de leerweg niet wijzigen, wordt niet aangemerkt als een verandering van opleiding. In onderstaand overzicht worden alleen de studenten weergegeven die binnen een domein naar een andere opleiding zijn overgestapt en daarbij veranderd zijn van: - Leerweg - Studieniveau 75 School Zelfde domein, ander niveau Zelfde domein, Ander domein, andere leerweg zelfde niveau Ander domein en ander niveau Automotive & Logistiek Beroepsonderwijs Appingedam 1 1 Beroepsonderwijs Stadskanaal Beroepsonderwijs Veendam 1 1 Business & Administratie 6 6 Campus Winschoten Energy & Maritime Entree 1 1 Gastvrijheid & Toerisme Gezondheidszorg & Welzijn Gezondheidszorg Assen Kunst & Multimedia 4 4 Laboratoriumtechniek Technologie & ICT Totaal Totaal

76 6 Uitstroomgegevens worden opgevraagd via het Mutatieformulier inschrijving (onderdeel van de AO In-, Dooren Uitstroom) en in het kader van het School-Ex programma van de MBO Raad. Uitstroom naar een andere onderwijsinstelling wordt niet geregistreerd in PeopleSoft. Thema 6: Deelnemer volgt andere opleiding dan waarvoor hij is ingeschreven Nu er door inrichting van domeinen inschrijving op doorlopende leerlijnen mogelijk is, wordt de overstap binnen een leerlijn geregistreerd bij inschrijvingen. Dit zijn geen omzwaaiers, want de studenten blijven in eenzelfde leerlijn. Degenen die overstappen naar een andere opleiding in een andere leerlijn worden uitgeschreven en opnieuw aangemeld en ingeschreven. Dit zijn de omzwaaiers. Om hoeveel studenten het gaat wordt inzichtelijk gemaakt in het managementinformatiesysteem Qlikview. Hierin is bij de aanmeldingen na te gaan om hoeveel nieuwe aanmeldingen het gaat en om hoeveel switchers. Thema 7: Bekostiging van maatwerktrajecten ten behoeve van bedrijven In 2016 werden in totaal 65 maatwerktrajecten uitgevoerd conform gesloten contracten met klanten. Deze trajecten komen niet in aanmerking voor bekostiging en worden uitgevoerd conform de wensen van de klant. Indien deelnemers voldoen aan de eisen voor bekostiging, worden de kosten voor dit deel niet bij de klant in rekening gebracht. De door de klant gewenste, en facturabele, contractactiviteiten hebben betrekking op activiteiten die niet voor bekostiging in aanmerking komen. Op basis van het afgesloten contract worden de uitvoeringskosten plus een opslag in verband met het organisatorisch en administratieve proces gefactureerd. School Land Totaal Automotive & Logistiek Duitsland 3 Beroepsonderwijs Stadskanaal Duitsland 6 Business & Administratie Duitsland 1 Campus Winschoten Duitsland 6 Energy & Maritime Duitsland 2 Gastvrijheid & Toerisme Duitsland 4 Gezondheidszorg & Welzijn Duitsland 3 Kunst & Multimedia Duitsland 1 Laboratoriumtechniek Duitsland 1 Eindtotaal 27 Thema 8: Buitenlandse studenten en onderwijs in het buitenland In de tabel hieronder staat het aantal buitenlandse studenten dat op binnen de scholen van Noorderpoort een opleiding volgde. Het gaat om studenten die met een adres in het aangegeven land geregistreerd staan. 76

77 6 77 Besteding middelen kwaliteitsafspraken Omschrijving Besteding Intensivering van het taal- en rekenonderwijs Verbeterplannen onderwijsteams Stimuleren van excellentie bij studenten Professionalisering (incl. trekkingsrecht scholen ) Professionalisering examenfunctionarissen Terugdringen Voortijdig School Verlaten vaste voet Kwaliteitsbevordering beroepspraktijkvorming Ondersteuning, monitoring kwaliteitsplan Totaal Specifieke regelingen Financiële verantwoording Passend Onderwijs en School Maatschappelijk Werk In de begrotingsuitgangspunten Noorderpoort is opgenomen dat de beschikbare middelen Passend Onderwijs en School Maatschappelijk Werk (SMW) volledig worden ingezet ten behoeve van de ondersteuning van studenten. De toedeling van de middelen is volgens onderstaande systematiek vormgegeven: a) Het beschikbare budget Passend Onderwijs en SMW is samengevoegd tot één totaalbudget ten behoeve van ondersteuning. b) De scholen krijgen 65% van dit totale budget en dienen daarmee de ondersteuning in de ondersteuningscategorieën A.1, A.2 en A.3 voor al hun studenten te verzorgen. De toedeling van deze middelen per school is deels gebaseerd op het totaal aantal studenten per school tot 23 jaar en deels op basis van de historische gegevens rondom de inzet van LGF (Leerlinggebonden financiering) binnen de school. In onderstaand overzicht wordt dit per school aangegeven. c) 30% van het beschikbare budget wordt door de dienst Studentendienstverlening (SDV) beheerd. Zij organiseren hiervoor de specialistische ondersteuning (categorie B en C) en dragen zorg voor deskundigheidsbevordering. Hiertoe zal een aantal deskundige Ambulant Begeleiders van REC 3 en Renn 4 worden ingezet bij SDV. d) Binnen het totale beschikbare budget is ook een reservering van 5% gemaakt ten behoeve van onvoorziene omstandigheden en calamiteiten gedurende het begrotingsjaar. De systematiek van toedeling wordt jaarlijks geëvalueerd en indien bijstelling wenselijk is, wordt dit door het College van Bestuur vastgesteld. Scholen Totaal aantal studenten 3 Percentage PaO 4 SMW 5 VSV 6 Totaal Automotive & Logistiek ,1% 46K 39K 85K 170K Beroepsonderwijs Appingedam 175 1,7% 13K 5K 12K 30K Beroepsonderwijs Stadskanaal 859 8,2% 48K 26K 57K 131K Beroepsonderwijs Veendam 185 1,8% 13K 6K 13K 32K Business & Administratie ,3% 55K 40K 86K 181K Campus Winschoten 909 8,6% 81K 28K 60K 169K Dansacademie Lucia Marthas 159 1,5% 3K 5K 10K 18K Energy & Maritime 295 2,8% 7K 9K 20K 36K Entree opleidingen 151 1,4% 106K 5K 9K 120K Gastvrijheid & Toerisme ,0% 103K 48K 105K 256K Gezondheidszorg & Welzijn ,8% 113K 57K 125K 295K Gezondheidszorg Assen 189 1,8% 3K 6K 13K 22K Kunst & Multimedia 678 6,4% 115K 21K 45K 181K Laboratoriumtechniek 392 3,7% 76K 12K 26K 114K Technologie & ICT 513 4,9% 138K 16K 34K 188K Subtotaal % Studentendienstverlening uitvoering 425K 86K 511K Studentendienstverlening coördinatie 4K 4K Projectadministratie 17K 17K Reservering 72K 200K 272K Centraal 50K 50K Eindtotaal Bekostigde studenten < 23 jaar, peildatum Grondslag toedeling: LGF historie uit beleidsplan Passend Onderwijs Grondslag toedeling: Bekostigde studenten < 23 jaar, peildatum Grondslag toedeling: Bekostigde studenten < 23 jaar, peildatum

78 78 CONTINUÏTEITSPARAGRAAF 7

79 7 7 Continuïteitsparagraaf Continuïteitsparagraaf KENGETAL VERSLAGJAAR JAAR T+1 JAAR T+2 JAAR T+3 JAAR T+4 JAAR T+5 Aantallen studenten op basis van CBS-cijfers Personele bezetting in fte Bestuur/management Personeel primair proces Ondersteunend personeel direct Ondersteunend personeel indirect Toelichting Algemeen In bovenstaande doorrekening is de groeidoelstelling van het Strategisch Plan niet meegenomen. De doorrekening is derhalve conservatief. Wel is er in het verslagjaar (2016) een kleine groei zichtbaar. Als deze trend doorzet zal dit in de volgende jaarrapportage worden meegenomen. Studenten Noorderpoort richt zich de komende jaren op mbo-opleidingen, contract en educatie. Noorderpoort heeft in het Strategisch Plan een groeidoelstelling opgenomen, omdat er ruimte tot groei gezien wordt. Er wordt bijvoorbeeld ingezet op een stijging van het aantal BBL-studenten en een passend aanbod van bij- en omscholing voor oud-studenten en/of medewerkers van bedrijven/instellingen uit de regio. Het aantal potentiële studenten stijgt licht de komende jaren. Wel is er een duidelijk verschil tussen stad en regio. In de stad Groningen stijgt het aantal studenten en in de regio is er sprake van krimp. Omdat Noorderpoort in de regio de enige aanbieder is van mbo-onderwijs, is de daling direct merkbaar. Wanneer de student voor een opleiding in de stad moet kiezen, is Noorderpoort niet meer de enige aanbieder (Alfacollege, Menso Alting en Terra). Noorderpoort bleef de afgelopen jaren achter met de groei van het aantal studenten ten opzichte van de landelijke (inclusief noordelijke) ROC s. Om deze beweging te keren, heeft Noorderpoort onderzocht welke interventies gepleegd kunnen worden. De belangrijkste interventie die inmiddels ingezet is, betreft het stroomlijnen (versnellen) van het aanmeldings- en inschrijfproces. Aan de hand van de instroomcijfers per oktober 2016 werd duidelijk dat er sprake is van een stijging van het aantal aanmeldingen en dat de ingezette interventie effect heeft. 79 Personeel Noorderpoort krijgt de komende jaren te maken met een grote uitstroom van medewerkers die de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. De uitstroom biedt een uitdaging om op tijd te anticiperen op

80 7 de vervangingsvraag, maar ook een kans om nieuwe medewerkers aan te trekken en te verjongen. Via strategische personeelsplanning wordt meerjarig vooruitgekeken en geanticipeerd op de ontwikkeling van formatie en bezetting (zie ook paragraaf 4.1 en paragraaf 4.6). In het Strategisch Plan van Noorderpoort is opgenomen dat minimaal 68 procent van de middelen beschikbaar wordt gesteld ten behoeve van de directe uitvoering van het beroepsonderwijs. Hiervoor kiest Noorderpoort o.a. voor een integrale en lean-ingerichte ondersteuning voor studenten en medewerkers. Huisvesting Noorderpoort wil ook op huisvestingsgebied een belangrijke bijdrage leveren aan de groeidoelstelling uit het Strategisch Plan en de verdere kwaliteitsverbetering van het onderwijs. Uit onderzoek en uit eigen ervaring blijkt dat nieuwe en goed geoutilleerde schoolgebouwen een grote aantrekkingskracht hebben op studenten. Noorderpoort zet in op efficiënt gebruik van de onderwijsgebouwen zodat het totale huisvestingsbestand en het ruimtegebruik verder kan worden gereduceerd. Er worden in de stad Groningen drie locaties gehuurd om een flexibele huisvestingsschil te realiseren en enig elastiek in het huisvestingsbestand te creëren. Ieder voorgenomen besluit rondom nieuw- of verbouw wordt in het EVO (Economie Van de Organisatie) business model van Noorderpoort doorgerekend om de effecten ervan op middellange termijn te bepalen. Hierin worden ook de andere factoren die van invloed zijn op de exploitatie van Noorderpoort periodiek aangepast aan de actualiteit: de vooruitzichten met betrekking tot bekostiging, studentenaantallen, loonkosten, grote investeringsprojecten in bijv. ICT, huurinkomsten en -uitgaven. Stad Groningen: Noorderpoort heeft de ambitie gefaseerd schoolgebouwen (eigendom en/of huur) te concentreren op de campus Groningen-Zuid en vooral op en rond het Europapark in Groningen. Het ruimtegebruik (bm 2 ) van oudere schoolgebouwen in de stad zal verder worden gereduceerd. We werken met het zogenaamde paviljoenmodel, wat inhoudt dat schoolgebouwen niet groter worden dan maximaal bm 2. In 2016 is besloten dat de renovatie van de locatie Van Schendelstraat in Groningen te veel financiële risico s en een overmaat aan ruimtegebruik met zich meebracht. Er zijn twee huurlocaties beschikbaar gekomen op de campus Groningen-Zuid, waarmee een flexibele huisvestingsschil wordt gerealiseerd. De gewenste huuromvang wordt elke vijf jaar geëvalueerd, op basis van studentenprognoses. In de regio Groningen: Uit onderzoek is gebleken dat de schoolgebouwen in Appingedam en Delfzijl dienen te worden verstevigd in het kader van aardbevingsveiligheid. Voor de school in Appingedam is samen met het Eemsdeltacollege een alternatief plan bedacht voor een nieuwe compacte aardbevingsvrije campus. Hiervoor wordt een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd. 80 Overige ontwikkelingen Naast bovengenoemde ontwikkelingen investeert Noorderpoort de komende periode in ICT, zoals het programma Slimmer Werken. Zie hiervoor het overzicht investeringen en voor meer informatie over het programma Slimmer Werken paragraaf 5.1. Noorderpoort voert geen contractopleidingen voor bedrijven uit als niet volledig duidelijk is dat er in de geest van de wet wordt geopereerd. Contractopleidingen zullen toenemen de komende jaren.

81 7 Meerjarenprognose Noorderpoort Noorderpoort heeft een model ontwikkeld voor het opstellen van een financiële meerjarenprognose. Met behulp van dit model worden de financiële effecten van in- en externe ontwikkelingen en het voorgenomen beleid voor een aantal jaren berekend. Hierdoor ontstaat een beeld van de financiële continuïteit. Mede op basis van de uitkomsten van dit model kan besluitvorming plaatsvinden. Het model berekent voor de komende jaren de verwachte exploitatierekening, balans en de kasstroom. Daarnaast worden de kengetallen solvabiliteit, rentabiliteit en liquiditeit berekend. De overzichten sluiten qua vorm en inhoud aan bij de jaarrekening. Balans (x 1.000) Activa Verslagjaar Jaar T+1 Jaar T+2 Jaar T+3 Jaar T+4 Jaar T+5 Activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Voorraden Vorderingen Liquide Middelen Totaal activa Passiva Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Totaal passiva Solvabiliteit 1 0,36 0,38 0,41 0,42 0,45 0,47 Solvabiliteit 2 0,37 0,40 0,42 0,44 0,46 0,48 Rentabiliteit 1,23% 0,00% 0,88% -0,68% 0,06% 1,09% Liquiditeit 0,92 0,71 0,70 0,64 0,74 0,75 Operationele Kasstroom Personele lasten 68,28% 70,45% 69,84% 69,70% 70,59% 71,39% Weerstandsvermogen 45,68% 47,48% 47,40% 47,40% 47,19% 48,57% 81

82 7 Exploitatierekening (x 1.000) Verslagjaar Jaar T+1 Jaar T+2 Jaar T+3 Jaar T+4 Jaar T Inkomsten/uitgaven Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen Baten in opdracht van derden Overige baten Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige materiële lasten Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten Inkomsten Uitgaven Resultaat gewone bedrijfsvoering Belastingen -1 Saldo Exploitatie Investeringen (x 1.000) Verslagjaar Jaar T+1 Jaar T+2 Jaar T+3 Jaar T+4 Jaar T+5 Investeringen in gebouwen Kleine verbouwingen Investeringen ICT Investeringen inventaris Verkoop panden

83 7 Kasstroomoverzicht (x 1.000) Verslagjaar Jaar T+1 Jaar T+2 Jaar T+3 Jaar T+4 Jaar T+5 In de meerjarenprognose zijn de volgende aannames gemaakt: 1. Voor het prijsniveau wordt uitgegaan van het jaar De inkomsten zijn bepaald op basis van de verwachte ontwikkeling van het aantal studenten in de periode Uitgangspunt is het aantal studenten in het schooljaar Voor de jaren erna is gebruik gemaakt van het prognosemodel van de MBO Raad. 3. Voor zover bekend is rekening gehouden met maatregelen van de overheid. 4. De gevolgen van de update van het huisvestingsplan zijn in deze meerjarenprognose volledig meegenomen. 5. De voorgenomen investeringen in het meerjarig ICT-plan zijn meegenomen. Voor de jaren 2021 en 2022 is uitgegaan van een voortzetting in de lijn van het huidige Strategisch Plan. 6. De financiële vertaling van het Strategisch Plan is, voor zover bekend, meegenomen. Voor de jaren 2021 en 2022 is uitgegaan van een voortzetting in de lijn van het huidige Strategisch Plan. 7. De salariskosten en overige materiële kosten zijn gekoppeld aan de ontwikkeling van de bekostiging. Als de bekostiging daalt, dan dalen de salaris- en de overige materiële kosten met hetzelfde bedrag. Deze daling vindt plaats in de verhouding 70% salariskosten en 30% overige materiële kosten. Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat Aanpassingen voor: -Afschrijvingen Mutaties voorzieningen Boekwinst op desinvesteringen Veranderingen in vlottende middelen -Voorraden Vorderingen Kortlopende schulden (incl kredietinst.) Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest Belastingen Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Investeringen financiële vaste activa Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende leningen Mutatie liquide middelen Beginstand liquide middelen Mutatie liquide middelen Eindstand liquide middelen

84 7 Bruto risico Zekerheidspercentage % % % % % % % % Risicomanagement De aandacht voor risicomanagement beperkt zich niet alleen tot het in beeld brengen en het managen van risico s, maar behelst ook het modelmatig kwantificeren van restrisico s en het afzetten van de risico s tegen het weerstandsvermogen. De risico s binnen Noorderpoort worden op basis van een door Noorderpoort ontwikkeld risico-inventarisatiemodel in beeld gebracht en gecategoriseerd in operationele, tactische en strategische risico s. In 2016 is op basis van de vigerende planning & control cyclus de koppeling tussen risicomanagement en het weerstandsvermogen modelmatig gelegd. Bij deze koppeling zijn alle geïnventariseerde risico s gesimuleerd. De simulatie heeft plaatsgevonden met behulp van het Monte Carlo simulatiemodel. In de tabel hiernaast worden de bevindingen weergegeven in termen van benodigde weerstandscapaciteit in relatie tot het zekerheidspercentage. Volgens deze Monte Carlo risicosimulatiemethode bedraagt het maximale berekende financiële risico van Noorderpoort rond 42 miljoen. Het is gebruikelijk uit te gaan van een zekerheidsfactor van 90%. Dit betekent dat met een zekerheid van 90% alle risico s kunnen worden afgedekt met een aanwezig weerstandsvermogen van 35 miljoen. Deze risico s zijn bruto gewaardeerd. Hierbij wordt geen rekening gehouden met het effect van de te treffen risicobeheersmaatregelen. Deze tabel geeft dus op basis van de geïnventariseerde risico s binnen Noorderpoort aan met welk bedrag de bruto risico s, zonder beheersmaatregelen, met zekerheid kunnen worden gedekt. Ratio weerstandsvermogen = Beschikbare weerstandscapaciteit 51,8 miljoen = Netto Benodigde weerstandscapaciteit 26 miljoen =2,2 Noorderpoort ziet het weerstandsvermogen, de benodigde weerstandscapaciteit, als het sluitstuk van het proces van risicomanagement. Noorderpoort brengt risico s in beeld en treft tevens risicobeheersmaatregelen. Dit is een logisch gevolg op grond van beginselen van goed bestuur. Gemiddeld genomen wordt ervan uitgegaan dat risico s tussen 25% en 50% door beheersmaatregelen kunnen worden gereduceerd. Op grond van dit uitgangspunt zou een netto weerstandscapaciteit tussen 17 miljoen euro en bijna 26 miljoen euro nodig zijn. Hiernaast wordt het ratio weerstandsvermogen op grond van het voorzichtigheidsbeginsel berekend aan de hand van een netto benodigde weerstandscapaciteit van 26 miljoen euro. Op grond van de risicosimulatie en de beschikbare weerstandscapaciteit blijkt dat Noorderpoort meer dan voldoende solvabel is. De beschikbare weerstandscapaciteit, het eigen vermogen, is twee keer groter dan de netto benodigde weerstandscapaciteit die nodig is om de risico s af te dekken. Meerjaren financieel economisch beeld Voor het weergeven van het meerjaren financieel economisch beeld maakt Noorderpoort gebruik van het EVObusinessmodel. EVO staat voor Economie van de Organisatie en het EVO-businessmodel is door Noorderpoort zelf ontwikkeld. In dit model worden risico s en ontwikkelingen meerjarig doorgerekend en afgezet tegen de vigerende normen voor het weerstandsvermogen en de financiële flexibiliteit. De exploitatie van Noorderpoort over de horizonperiode van vijf jaar laat een positief beeld zien van het resultaat en de ontwikkeling van de solvabiliteit, rentabiliteit en liquiditeit. De sturing op deze variabelen vindt meerjarig plaats op basis van de vigerende planning & control cyclus, waarin het risicomanagement is ingebed. De geïnventariseerde risico s die gebruikt zijn voor de Monte Carlo risicosimulatie worden in de tabel op de volgende pagina vertaald naar het risicomodel van commissie Don. 84

85 7 Risicomodel commissie Don Risicocategorie commissie DON Laag Midden Hoog Bestuurlijke aandacht Studenten M Kwaliteit van onderwijs (en examinering) H Personeel M Organisatie H Huisvesting M Inventaris en apparatuur M Politiek bestuurlijk M Financieel: liquiditeit M Concreet betekent het bovenstaande: Noorderpoort bleef de afgelopen jaren achter met de groei van het aantal studenten ten opzichte van de landelijke (inclusief noordelijke) ROC s. De studentenaantallen hebben de aandacht; er is onderzoek gedaan en van daaruit is de aanmelding/inschrijvingsprocedure aangepast. Aan de hand van de instroomcijfers per oktober 2016 werd duidelijk dat er sprake is van een stijging van het aantal aanmeldingen en dat de ingezette interventie effect heeft. Op basis van de analyse is verder vastgesteld dat er groeipotentieel is en is een groeidoelstelling opgesteld voor de komende planperiode. Concrete plannen worden uitgewerkt per school. Eind 2016 voldoet Noorderpoort aan alle eisen voor het toezicht van de onderwijsinspectie. De vraagstukken rond Personeel (relatief hoge leeftijd personeel etc.) worden beantwoord door het inzetten van SPP. De organisatie is stabiel. Op enkele onderdelen zullen beperkte aanpassingen wellicht nodig zijn. Het gaat dan over de positie van scholen in de regio en een oriëntatie op de ondersteuning vanuit de staf zoals opgenomen in het Strategisch Plan Op het gebied van huisvesting zijn de risico s goed in beeld. Het vraagstuk rondom de gevolgen van de aardbevingen is in beeld en de gesprekken met de NAM en overige partijen (scholen in de regio Delfzijl) zijn gaande. De ontwikkeling waarbij een groter deel van de bekostiging prestatieafhankelijk wordt, is verwerkt in het meerjaren businessmodel van Noorderpoort, waarbij er ook een vertaling naar de scholen gemaakt wordt. Financieel is Noorderpoort in control, waarbij ook de eventuele risico s rondom het aardbevingsdossier gedragen kunnen worden. Rapportage toezichthoudend orgaan In hoofdstuk 1.4 is meer informatie te vinden over de Raad van Toezicht. 85

86 86 BIJLAGEN

87 Bijlagen Nevenfuncties en bezoldiging RvT en CvB Menselijke maat Jaarrekening 2016 Lijst met afkortingen Colofon Bezoldiging College van Bestuur Noorderpoort Naam Totale Bezoldiging* Dhr. R. Schuur (voorzitter) Dhr. W. van de Pol * Berekend via de WNT methode (Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector) zoals geldig in Dhr. R. Schuur maakt gebruik van het overgangsrecht. Het salaris past derhalve binnen de geldende regelingen. In 2015 is, conform het overgangsrecht, de afspraak gemaakt dat het salaris na vier jaar, in drie jaar tijd, ingepast wordt in de nieuwe systematiek. Bijlagen Nevenfuncties en bezoldiging College van Bestuur Noorderpoort Criteria nevenfuncties voor leden College van Bestuur Voor het College van Bestuur geldt als uitgangspunt dat nevenwerkzaamheden zijn toegestaan, tenzij: de nevenwerkzaamheden het vervullen van de functie bij Noorderpoort belemmeren, de nevenwerkzaamheden de belangen van Noorderpoort schaden. Het College van Bestuur kan een nevenfunctie aanvaarden als: de nevenfunctie niet ten koste gaat van de tijd die betrokkene beschikbaar heeft voor zijn functie in het College van Bestuur; de werkzaamheden in de nevenfunctie niet concurrerend zijn met de belangen van Noorderpoort; de werkzaamheden in de nevenfunctie geen schade toebrengen aan het aanzien van de functie in het College van Bestuur of aan het aanzien van Noorderpoort; de nevenfunctie niet leidt tot een ongewenste schijn van belangenverstrengeling. Een lid van het College van Bestuur maakt allereerst zijn eigen afweging of hij een betaalde of onbetaalde nevenfunctie kan aanvaarden. Mocht hij van oordeel zijn dat hij dit kan, dan vraagt hij voorafgaand aan het aanvaarden, in lijn met hetgeen hierover bepaald is het bestuursreglement van Stichting Noorderpoort, goedkeuring aan de Raad van Toezicht. Nevenfuncties College van Bestuur in 2016 Dhr. R. Schuur Lid bestuur MBO Raad, Woerden (tot 1 september 2016) Vicevoorzitter Onderwijsraad, Den Haag Plaatsvervangend voorzitter Raad van Toezicht Stichting Baasis (Openbaar onderwijs gemeenten Haren en Tynaarlo) Voorzitter Raad van Toezicht Scholengroep OPRON (Openbaar basisonderwijs gemeenten Menterwolde, Stadskanaal en Veendam) Lid Bestuur Stichting Ieder mbo een practoraat Dhr. W. van de Pol Lid bestuur Stichting Fotografie Noorderlicht Groningen Lid bestuur Stichting Swingin Groningen Lid Raad van Advies Energy Academy Lid bestuur Sectorkamer MTLM (Maritiem, Transport, Logistiek en Mobiliteit) (onderdeel van SBB) Lid bestuur Consortium voor Innovatie Lid bestuur VKBBO (Vereniging voor Kwaliteitsbevordering Bestuurders Beroepsonderwijs) Voorzitter bestuur Stichting Holland Webweek Groningen 87

88 Nevenfuncties en bezoldiging leden Raad van Toezicht Noorderpoort Criteria nevenfuncties voor leden Raad van Toezicht Voor leden van de Raad van Toezicht is het lidmaatschap van deze raad veelal een nevenactiviteit. Voorafgaand aan het benoemen van een mogelijk lid van de Raad van Toezicht wordt verkend of zijn (neven-)functie(s) mogelijk strijdig is/zijn met de belangen van Noorderpoort. Is dat niet het geval en wordt besloten tot benoeming tot lid van de Raad van Toezicht, dan: dienen leden van de Raad van Toezicht te voorkomen dat ze een (neven-)functie aanvaarden die leidt tot een ongewenste belangenverstrengeling tussen het lidmaatschap van de Raad van Toezicht en een andere te aanvaarden (neven-)functie. maken de leden van de Raad van Toezicht bij het mogelijk aanvaarden van een nieuwe (neven-)functie de afweging of zij voldoende tijd kunnen blijven besteden aan hun werkzaamheden als lid van de Raad van Toezicht. Een lid van de Raad van Toezicht kan een (neven-)functie aanvaarden als: de werkzaamheden in de nevenfunctie niet concurrerend zijn met de belangen van Noorderpoort; de werkzaamheden in de nevenfunctie geen schade toebrengen aan het aanzien van de functie in de Raad van Toezicht of aan het aanzien van Noorderpoort; de nevenfunctie niet leidt tot een ongewenste schijn van belangenverstrengeling; hij voldoende tijd overhoudt om zijn werkzaamheden als lid van de Raad van Toezicht op adequate wijze te vervullen. Om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen aanvaardt een lid van de Raad van Toezicht geen (neven-)functie bij een andere onderwijsinstelling die zich richt op dezelfde doelgroepen als Noorderpoort. Een lid van de Raad van Toezicht maakt zijn eigen afweging of hij een (neven-)functie aanvaardt. Mocht hij van oordeel zijn dat hij de functie kan aanvaarden en dat hij deze wil combineren met zijn lidmaatschap van de Raad van Toezicht van Noorderpoort, dan meldt hij de nieuwe (neven-)functie aan de voorzitter van de Raad van Toezicht. Als de voorzitter van de Raad van Toezicht van oordeel is dat er mogelijk toch sprake kan zijn van belangenverstrengeling dan zal hij het desbetreffende lid vragen het potentieel tegenstrijdige belang (voorzien van alle informatie) te melden in de vergadering van de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht besluit of er sprake is van een tegenstrijdig belang en hoe hiermee wordt omgegaan. 88

89 Nevenfuncties Raad van Toezichtleden in 2016 Bijlagen Nevenfuncties en bezoldiging RvT en CvB Lijst met afkortingen Colofon Naam en jaar van aftreden Hoofdfunctie Toezichthoudende nevenfuncties Overige nevenfuncties dhr. P.M. de Bruijne (voorzitter) ( niet herkiesbaar) Mevr. G.E. Hommes-Medendorp ( niet herkiesbaar) Mevr. L.J. de Jong ( herkiesbaar) Dhr. P.E. Wagner ( niet herkiesbaar) Eigenaar PIM DE BRUIJNE Procesbegeleiding Voorzitter Raad van Bestuur Zorggroep Groningen Adviseur RvB, Universitair Medisch Centrum Groningen Algemeen Directeur Wagner Group B.V. Voorzitter Raad van Toezicht Zonnehuisgroep Noord Voorzitter Raad van Commissarissen Woningstichting Steelande Wonen Lid Raad van Commissarissen Stichting Kinderopvang Stad Groningen Lid van de Raad van Commissarissen Huis voor de Sport Voorzitter Stichting Urgente Noden Groningen Voorzitter Stichting Oude Groninger kerken Bestuurslid Actiz Lid 4 mei comité Haren Jurylid Aletta Jacobs prijs (Rijksuniversiteit Groningen) Hoogleraar Inter Continental University of the Caribean Chairman Advisoryboard Inter Continental University of the Caribean Programma directeur AOG School of Management Rijksuniversiteit Groningen Mevr. M.P.C. van der Werf ( herkiesbaar) Hoogleraar Onderwijskunde en vice-decaan Faculteit Gedragsen Maatschappijwetenschappen, Rijksuniversiteit Groningen Dhr. C.G. Zijderveld ( niet herkiesbaar) Voorzitter Samenwerkende Bedrijven Eemsdelta, SBE Voorzitter Samenwerkende Bedrijven Eemsdelta Voorzitter Eemsdelta Green Voorzitter vrienden van Groningen Airport Eelde en lid Route Development Fonds van Groningen Airport Eelde Lid Maatschappelijke Stuurgroep en Gasberaad Groningen betreffende aardbevingen Lid Kernteam Economie & Ecologie in Balans Lid Adviesraad van de Waddenzeehavens Bestuurslid Delfsail Dhr. R.J.M. Zwarter ( herkiesbaar) Plaatsvervangend politiechef/hoofd operatiën van de Eenheid Noord- Nederland Lid van de raad van toezicht Jeugdhulp Fryslan Lid van de Raad van toezicht Exodus Noordoost Nederland Lid werkveld adviesraad Thorbecke Academie Leeuwarden Lid van het bestuur Tuin van Bezinning De voorzitter van de Raad van Toezicht heeft in 2016 een bedrag van ,- ontvangen. Vijf leden van de Raad van Toezicht ontvingen een bedrag van 7.978,- per persoon en één lid 6.649,-*. * De bedragen vallen binnen de norm van het individueel WNT maximum (Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector)

90 Bijlage Menselijke maat Vragen met betrekking tot het thema Menselijke Maat uit het JOB-monitor : Thema: Lessen/programma - Heb je goed contact met je docenten? 3,7 Thema: Studiebegeleiding - Word je goed geholpen als je problemen hebt bij het leren? 3,5 Thema: Onderwijsfaciliteiten - Als je een medewerker van je school nodig hebt, kun je die dan bereiken? 3,6 Thema: Stage/bpv (bol) - Helpt de school je bij het vinden van een stage-/bpv-plaats? 3,7 - Vind je dat jouw begeleider op school en jouw stagebegeleider voldoende contact hebben? 3,1 Thema: Werkplek (bbl) - Kun je jouw werkervaringen voldoende op school bespreken? 3,8 - Vind je dat de school en jouw leerbedrijf voldoende contact hebben? 3,1 Thema: Rechten en plichten - Ben je goed geïnformeerd over je rechten en plichten? 3,3 - Weet je waar of bij wie je terecht kan als je een klacht hebt? 63% weet dit Thema: Inspraak - Heb je een studentenraad of deelnemersraad op school? 56% Ja Thema: Sfeer en veiligheid - Voel je je veilig op school? 4,1 - Vind je dat je school voldoende doet om je er veilig/op je gemak te laten voelen? 3,8 - Hoe vind je de sfeer binnen de school? 3,7 Vragen met betrekking tot het thema Menselijke Maat uit het Medewerkeronderzoek 2015: Zij voelen zich gekend en herkend (door studenten en collega s) en worden serieus genomen en gerespecteerd binnen de school. lk voel dat ik gewaardeerd word door mijn mbo-school 6,1 90 Er is sprake van een open cultuur en er is ruimte voor een georganiseerde dialoog, waarbij tegenspraak mogelijk is. Als directe collega s kunnen wij elkaar op elkaars gedrag aanspreken 7,0 Ik vind dat er binnen mijn school/dienst goed via de lijn gecommuniceerd wordt 5,5 Ik vind dat er voldoende mogelijkheden zijn om mee te praten over school-/dienstbrede onderwerpen 6,0

91 Daarbij is het onderwijskundig leiderschap van belang. Directeuren en docententeams zijn een belangrijke schakel vanwege hun relatie met studenten, ouders, bedrijven en andere organisaties. Ik heb vertrouwen in mijn direct leidinggevende 7,5 Mijn direct leidinggevende motiveert me in mijn werk 6,9 Als er verbeterpunten voor mij zijn, dan hoor ik het van mijn direct leidinggevende 7,1 Zij voelen zich veilig. lk voel me veilig op school 8,1 Zij hebben gemakkelijk contact met studenten maar ook met hun collega s. Als mijn directe collega s hulp nodig hebben, kunnen ze bij me terecht 8,5 Als directe collega s kunnen wij elkaar op elkaars gedrag aanspreken 7,0 lk ervaar een goede samenwerking binnen mijn team 7,3 Zij krijgen voldoende ruimte om aandacht te geven aan studenten en collega s. lk heb voldoende tijd om mijn taken naar behoren uit te voeren 5,2 91

92 92 JAARREKENING 2016

93 Inhoudsopgave A Jaarrekening Blz A.1.1 Geconsolideerde balans per 31 december A.1.2 Geconsolideerde staat van baten en lasten over A.1.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over A.1.4 Toelichting op de geconsolideerde balans en staat van baten en lasten A.1.5 Enkelvoudige balans per 31 december A.1.6 Enkelvoudige staat van baten en lasten over A.1.7 Toelichting op de enkelvoudige balans en staat van baten en lasten 106 A.1.9 Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) A.1.10 Niet in de balans opgenomen verplichtingen 107 A.1.11 Verbonden partijen 108 A.1.12 Gebeurtenissen na balansdatum 108 B Overige gegevens B.1.1 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 108 Colofon

94 A.1.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2016 (na resultaatbestemming) Activa A.1.1 Passiva Geconsolideerde balans per 31 december 2009 (na bestemming resultaat) 31 december december 2015 Vaste activa 1.2 Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Activa in uitvoering Financiële vaste activa Ministerie van OCW pm pm Overige vorderingen Totale vaste activa Vlottende activa 1.4 Voorraden Gebruiksgoederen Vorderingen Debiteuren Ministerie van OCW Deelnemers/cursisten Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen Overlopende activa december december Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserve Voorzieningen Personeelsvoorzieningen Overige voorzieningen Langlopende schulden Kredietinstellingen Kortlopende schulden Kredietinstellingen Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake pensioenen Overige kortlopende schulden Overlopende passiva Liquide Middelen Totaal vlottende activa Totaal activa Totaal passiva

95 A.1.2 Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2016 A.1.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over Begroting Baten 3.1 Rijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdragen Lesgelden Baten werk in opdracht van derden Overige baten Totaal baten Lasten 4.1 Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige materiële lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten Financiele baten en lasten 5.1 Rentebaten Rentelasten Saldo financiele baten en lasten Resultaat Ref Kasstroom uit operationele activiteiten Saldo baten en lasten Aanpassingen voor: -Afschrijvingen Mutaties voorzieningen Boekwinst op desinvesteringen Veranderingen in vlottende middelen -Voorraden Vorderingen Kortlopende schulden Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest Belastingen Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa Investeringen financiële vaste activa Belastingen 6.1 Belastingen Resultaat na belastingen Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende leningen Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Het verloop van de geldmiddelen is als volgt: Beginstand liquide middelen Mutatie liquide middelen Eindstand Liquide middelen

96 96 A.1.4 Toelichting op de geconsolideerde balans en staat van baten en lasten 2016 Algemene toelichting Activiteiten De activiteiten van de instelling bestaan voornamelijk uit dienstverlening op het gebied van onderwijs in de sector BVE. Stelselwijzigingen In 2016 hebben zich geen stelselwijzigingen voorgedaan. Schattingswijzigingen In 2016 hebben zich geen schattingswijzigingen voorgedaan. Consolidatie De geconsolideerde jaarrekening van Noorderpoort omvat de financiële gegevens van Noorderpoort, alsmede van rechtspersonen waarop, op grond van de feitelijke situatie, beslissende invloed kan worden uitgeoefend. In de geconsolideerde jaarrekening zijn alle onderlinge financiële verhoudingen en transacties geëlimineerd. De in de integrale consolidatie begrepen rechtspersoon is: Noorderpoort Flex BV, Groningen (100%) Beknopte enkelvoudige staat van baten en lasten Aangezien de staat van baten en lasten van Noorderpoort over 2016 in de geconsolideerde jaarrekening is verwerkt, is in overeenstemming met artikel 2:402 BW in de enkelvoudige jaarrekening volstaan met de weergave van een beknopte staat van baten en lasten. Toelichting op het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Onder de investeringen in materiële vaste activa zijn alleen de investeringen opgenomen waarvoor in 2016 geldmiddelen zijn opgeofferd. Schattingen Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat de leiding van de instelling over verschillende zaken zich een oordeel vormt en dat de leiding schattingen maakt die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in art. 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten. Grondslagen voor waardering van activa en passiva Algemeen Het financieel jaarverslag is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de richtlijnen voor de jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Met ingang van 2008 is de Regeling jaarverslaggeving onderwijs van toepassing. Bij het opstellen van het financieel jaarverslag is rekening gehouden met deze regeling, alsmede met de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 660 Onderwijsinstellingen (RJ 660). Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, zijn de activa en passiva gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs. Vergelijking met voorgaand jaar De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar. Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs, onder aftrek van de lineair berekende cumulatieve afschrijvingen op basis van de verwachte economische levensduur en rekening houdend met eventuele bijzondere waardeverminderingen. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Sinds januari 2002 wordt bij het afschrijven op gebouwen rekening gehouden met een restwaarde van 25%. Gebouwen en terreinen waarvan in het kader van de OKF-operatie het economische claimrecht is verkregen zijn gewaardeerd tegen de normatieve restwaarde, zoals deze is bepaald bij de invoering van de OKF. Ook de hierop betrekking hebbende afschrijvingen op gebouwen zijn gebaseerd op deze OKF-systematiek. Inventaris en apparatuur wordt gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met de lineaire afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. Als activeringsgrens voor inventaris en apparatuur wordt in principe een bedrag van gehanteerd. De verwachte economische levensduur per vast actief is als volgt vastgesteld: Gebouwen 33,33 jaar Vaste installaties 10/20 jaar Terreinvoorzieningen 20 jaar Noodlokalen 10 jaar Verbouwingen 10 jaar Audiovisuele hulpmiddelen 5 jaar Hard- en software 4/5 jaar Schoolmeubilair 15 jaar Overige inventaris 10 jaar Financiële vaste activa Deelnemingen waarop invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. De onder financiële vaste activa opgenomen vorderingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde van het verstrekte bedrag, gewoonlijk de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Bij de waardering wordt rekening gehouden met eventuele waardeverminderingen. Bijzondere waardevermindering van vaste activa Iedere balansdatum wordt beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. Een bijzonder waardeverminderingsverlies wordt direct als een last verwerkt in de staat van baten en lasten onder gelijktijdige verlaging van de boekwaarde van het betreffende actief. De opbrengstwaarde wordt in eerste instantie ontleend aan een bindende verkoopovereenkomst. Als die er niet is, wordt de opbrengstwaarde bepaald met behulp van de actieve markt waarbij normaliter de gangbare biedprijs geldt als marktprijs. Voor de bepaling van de bedrijfswaarde wordt een inschatting gemaakt van de toekomstige netto kasstromen bij voortgezet gebruik, welke vervolgens contant gemaakt worden. Indien wordt vastgesteld dat een bijzondere waardevermindering die in het verleden verantwoord is, niet meer bestaat of is afgenomen, dan wordt de toegenomen boekwaarde van de desbetreffende activa niet hoger gesteld dan de boekwaarde die bepaald zou zijn indien geen bijzondere waardevermindering voor het actief zou zijn verantwoord. Voorraden Gebruiksgoederen worden gewaardeerd tegen kostprijs/ inkoopprijs onder aftrek van een (eventuele) voorziening voor incourantheid. Vorderingen De initiële waardering is tegen reële waarde, de vervolgwaardering is tegen gearmortiseerde kostprijs onder aftrek van de voorziening voor incourantheid. Vorderingen worden gewaardeerd tegen reële waarde onder aftrek van een noodzakelijk geachte voorziening voor het risico van oninbaarheid. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas en banktegoeden met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekeningcourantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Liquide middelen staan ter vrije beschikking, tenzij anders is vermeld. Eigen Vermogen Het eigen vermogen bestaat uit algemene reserves en bestemmingreserves. De bestemmingreserves zijn reserves met een, door het bestuur aangegeven, beperkte bestedingsmogelijkheid. Voorzieningen Een voorziening wordt gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat voor afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen benodigd is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorziening voor jubilea, wachtgeld en seniorenverlof zijn opgenomen tegen contante waarde. De overige (personeels)voorzieningen zijn opgenomen tegen nominale waarde. Langlopende schulden Schulden met een resterende looptijd van meer dan één jaar worden aangeduid als langlopend. Het aflossingsbedrag van het lopende jaar wordt onder de kortlopende schulden opgenomen. Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. De vervolgwaardering vindt plaats tegen geamortiseerde kostprijs. Kortlopende schulden Schulden met een op balansdatum resterende looptijd van ten hoogste één jaar worden aangeduid als kortlopend. Overlopende passiva betreffen vooruitontvangen bedragen (waaronder geoormerkte bijdragen) en nog te betalen bedragen terzake van lasten die aan een verstreken periode zijn toegekend. Van bedragen die voor meerdere jaren beschikbaar zijn gesteld, wordt het nog niet bestede gedeelte op deze post aangehouden. Vrijval ten gunste van de staat van baten en lasten geschiedt naar rato van de besteding. Kortlopende schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. De vervolgwaardering vindt plaats tegen geamortiseerde kostprijs. Egalisatierekening Deze post hangt samen met het egaliseren van meerjarige investeringssubsidies en is opgenomen onder Materiële Vaste Activa. De vrijval van de investeringssubsidies wordt overeenkomstig de afschrijvingssystematiek van de desbetreffende Materiële Vaste Activa verwerkt onder afschrijvingen.

97 Grondslagen voor bepaling van het resultaat Algemeen De baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar worden in acht genomen, indien zij voor het vaststellen van de jaarrekening bekend zijn geworden. Rijksbijdragen OCW Rijksbijdragen worden als baten verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarop de toekenning betrekking heeft. De dekkingsgraad van Stichting Bedrijfspensioenfonds ABP per 31 december 2016 is 96,6%. Afschrijvingen op materiële vaste activa Materiële vaste activa wordt vanaf het moment van gereedheid voor ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Over terreinen wordt niet afgeschreven. Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Financiële instrumenten en risicobeheersing Activa Vaste activa 1.2 Materiële vaste activa Verkrijgings- Waardever- Boekwaarde Investeringen Desinves- Afschrijvingen Bijzondere Verkrijgings- Waardever- Boekwaarde prijs t/m minderingen 01-jan teringen 2016 waardever- prijs t/m minderingen 31-dec-16 jaar 2015 en afschrijv mindering jaar 2016 en afschrijv. t/m jaar t/m jaar Gebouwen en terreinen Gebouwen Terreinen Installaties Inventaris en apparatuur Activa in uitvoering Totaal Overige overheidsbijdragen en -subsidies Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen. Baten in opdracht van derden Opbrengsten uit het verlenen van diensten worden verantwoord naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de verrichte diensten tot aan de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten. Overige baten Overige baten bestaan uit baten uit verhuur, detacheringen, ouderbijdragen en overige. Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen en de instelling de condities voor ontvangst kan aantonen. Personeelsbeloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de staat van baten en lasten voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. Noorderpoort heeft een pensioenregeling bij Stichting Bedrijfspensioenfonds ABP. Op deze pensioenregeling zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing en worden op verplichte, contractuele of vrijwillige basis pemies betaald door de instelling. ABP hanteert het middelloon als pensioengevende salarisgrondslag. ABP probeert ieder jaar de pensioenen te verhogen met de gemiddelde stijging van de lonen in de sectoren overheid en onderwijs. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen. Marktrisico Valutarisico Noorderpoort heeft geen valutapositie op de valutamarkt, derhalve worden geen valutarisico's gelopen. Prijsrisico Noorderpoort heeft geen effecten en/of aandelen die onderhevig zijn aan prijsrisico's. Rente- en kasstroomrisico Noorderpoort loopt renterisico over rentedragende langlopende en kortlopende schulden (waaronder schulden aan kredietinstellingen). Deze risico's worden vanuit de Treasury-afdeling van Noorderpoort bewaakt en beheerst. Kredietrisico Noorderpoort heeft geen significante concentraties van kredietrisico. Liquiditeitsrisico Noorderpoort maakt gebruik van meerdere banken om over meerdere kredietfaciliteiten te kunnen beschikken. Voor zover noodzakelijk, worden nadere zekerheden verstrekt aan de bank voor beschikbare kredietfaciliteiten. Gebouwen en terreinen De totale investering in gebouwen en installaties betreft voornamelijk investeringen voor de renovatie van het gebouw aan de Hora Siccemasingel in Groningen. Verder zijn er slotinvesteringen gedaan in 2016 voor de nieuwbouw aan de Bornholmstraat en de renovatie van het gebouw aan de Muntinglaan, welke in 2015 zijn opgeleverd. Inventaris en apparatuur De investeringen in inventaris en apparatuur betreffen voornamelijk investeringen in het kader van het ICT plan 2016 en het project "Slimmer Werken". Bijzondere waardevermindering Noorderpoort heeft in 2016 een drietal in het verleden toegepaste waardeverminderingen op gebouwen ter hoogte van teruggenomen. Het betreft hier de gebouwen aan de Melisseweg en de Diamantlaan in Groningen en de Laan van de Sport in Hoogezand. De verwachting is dat deze panden de komende jaren niet verkocht zullen worden of tegen een zodanige verkoop opbrengst dat de bijzondere waardevermindering teruggenomen kan worden. Afschrijvingspercentages Voor de gehanteerde afschrijvingspercentages wordt verwezen naar hetgeen is vermeld bij de grondslagen over de materiële vaste activa. Activa in uitvoering ultimo 2016 Realisatie Verbouw Boumaboulevard (Euroborg) Verbouw Hora Siccamasingel Terug te vorderen btw Sportparklaan Stadskanaal Overig Bouwprojecten worden verantwoord onder 'Activa in uitvoering'. Op deze post wordt niet afgeschreven. Vanaf het moment van ingebruikname worden de kosten overgeheveld naar 'Gebouwen en Terreinen' en vindt afschrijving plaats. De twee lopende bouwprojecten zijn nog in voorbereiding. In 2017 heeft Noorderpoort een suppletie-aangifte omzetbelasting ingediend voor de bouw van het pand aan de Sportparklaan Stadskanaal.

98 Vlottende activa 1.3 Financiële vaste activa Ministerie van OCW De vorderingen uit hoofde van loonheffing en premie ABP juli 1991 en juli 1993 worden erkend door het Ministerie van OCW, maar slechts uitgekeerd bij opheffing van de instelling. Er vindt geen renteverrekening plaats. De als pm opgenomen vordering bedraagt afgerond 1 miljoen euro Overige vorderingen 31 dec dec 15 WinklerPrins, Veendam In 2010 is een renteloze lening verstrekt aan de Winkler Prins van De lening is verstrekt in het kader van de afwikkeling van de samenwerking tussen Winkler Prins en Noorderpoort. Noorderpoort heeft afgezien van de participatie in de bouw van een Campus in Veendam en het geven van techniekonderwijs. De lening wordt door het Winkler Prins vanaf 2011 in 20 jaren, jaarlijks , terugbetaald aan Noorderpoort. Van de totale vordering heeft een looptijd langer dan een jaar. 1.4 Voorraden Gebruiksgoederen 31 dec dec 2015 Grondstoffen/materialen De voorraden in het magazijn van de lokatie Euroborg worden jaarlijks gewaardeerd. 1.5 Vorderingen Debiteuren 31 dec dec 2015 Debiteuren Af: Voorziening dubieuze debiteuren Het verloop van de voorziening dubieuze debiteuren is als volgt: Balans per 1 januari Onttrekkingen Dotatie/vrijval ten laste/gunste van het resultaat Balans per 31 december Ministerie van OCW 31 dec dec 2015 Vakantiegeld juni tot en met december (MBO-component) pm pm Te vorderen rijksbijdrage projecten De vordering op het ministerie van OCW ad , met betrekking tot vakantiegeld MBO, wordt erkend door het ministerie, maar slechts uitgekeerd bij opheffing. Op grond hiervan is in 2009 besloten deze vordering af te waarderen en op te nemen als pm. De te vorderen rijksbijdrages voor projecten worden nader gespecificeerd in model G Deelnemers/cursisten 31 dec dec 2015 Debiteuren cursisten Af: Voorziening dubieuze debiteuren Het verloop van de voorziening dubieuze debiteuren is als volgt: Balans per 1 januari Onttrekkingen Dotatie ten laste van het resultaat Balans per 31 december

99 2 Passiva Belastingen en premies sociale verzekeringen 31 dec dec 2015 WGA Belastingdienst, omzetbelasting (december 2016 en suppleties) Overige vorderingen 31 dec dec 2015 Gemeenten, bijdragen REP Contracten Diverse projecten/subsidies Gemeente Groningen Nog te factureren Diversen Overlopende activa 31 dec dec 2015 Vooruitbetaalde lasten Rente Voorschotten Liquide middelen 31 dec dec Kasmiddelen Tegoeden op bankrekeningen Kruisposten Eigen vermogen Mutaties Stand per Bestemming Overige Stand per 1 jan 2016 exploitatiesaldo mutaties 31 dec Algemene reserve Bestemmingsreserve Totaal De algemene reserve dient enerzijds ter dekking van onvoorziene toekomstige risico's in de financiële bedrijfsvoering en is anderzijds beschikbaar als financieringsbron voor nieuwe investeringen. 2.2 Voorzieningen Mutaties Saldo Dotaties Onttrekkingen Vrijval Saldo 1 jan dec Personeelsvoorzieningen Voorziening jubilea Voorziening wachtgeld Voorziening seniorenverlof Overige Totaal voorzieningen Onderverdeling saldo Saldo Kortlopende Langlopende 31 dec 2016 deel < 1 jr deel > 1 jr Voorziening jubilea Voorziening wachtgeld Voorziening seniorenverlof Voorziening jubilea De voorziening jubilea wordt opgenomen voor toekomstige uitkeringen, welke worden uitgekeerd aan werknemers bij het behalen van een jublieum. Jaarlijks vindt een herrekening plaats op basis van het actuele personeelsbestand. Voorziening wachtgeld De voorziening is berekend op basis van lopende wachtgeld- en bovenwettelijke wachtgeldverplichtingen en de te verwachten verplichting voor de komende vijf jaar. Voorziening seniorenverlof De voorziening is bepaald op basis van het aantal werknemers dat per 31 december gebruik maakt van deze regeling. Voor de verwachte toekomstige instroom kan geen betrouwbare inschatting worden gemaakt, derhalve is hiervoor geen voorziening opgenomen. 99

100 Mutaties Saldo Dotaties Onttrekkingen Vrijval Saldo 1 jan dec Overige voorzieningen Voorziening Winkler Prins Onderverdeling saldo Saldo Kortlopende Langlopende 31 dec 2016 deel < 1 jr deel > 1 jr Voorziening Winkler Prins In 2010 is een voorziening getroffen voor de financiële afwikkeling van de samenwerking tussen Winkler Prins en Noorderpoort. Noorderpoort heeft afgezien van de participatie in de bouw van een Campus in Veendam en het geven van techniekonderwijs. Noorderpoort betaalt gedurende 20 jaren een jaarlijkse vaste bijdrage aan Winkler Prins voor het groot onderhoud van het techniekgebouw en gedurende 6 jaren een jaarlijkse bijdrage voor overige exploitatiekosten. De voorziening is met ingang van 2016 opgenomen tegen nominale waarde. Hierdoor heeft een dotatie plaatsgevonden van afgerond Langlopende schulden Kredietinstellingen Stand Aangegane/ Aflossingen Stand Looptijd Looptijd Looptijd Rente- Resterende per afgestoten 2016 per < 1 jaar > 1 jaar > 5 jaar voet looptijd in 1 jan 2016 leningen dec 2016 jaren % A BNG (Stadskanaal) ,00 10 B BNG (Stadskanaal) ,00 10 E St. Pensioenfonds ING Groep ,63 1 F BNG (leningnr ) ,33 12 G BNG (leningnr ) ,79 12 H BNG (leningnr ) ,61 12 I BNG (leningnr ) ,35 12 J BNG (leningnr ) ,95 13 K BNG (leningnr ) ,25 13 L BNG (leningnr ) ,54 13 M BNG (leningnr ) ,65 4 N BNG (leningnr ) ,77 5 O BNG (leningnr ) ,75 1 P BNG (leningnr ) ,49 7 Q BNG (leningnr ) ,51 27 R BNG (leningnr ) ,69 28 S BNG (leningnr ) ,83 28 T BNG (leningnr ) , A en B Deze leningen zijn gegarandeerd door de gemeente Stadskanaal. F t/m L Voor deze leningen heeft de Stichting Waarborgfonds BVE zich garant gesteld. Als zekerheid zijn de huisvestingsbijdragen van het ministerie van OCW verpand aan de Bank Nederlandse Gemeenten. M t/m T Voor deze leningen heeft de Stichting Waarborgfonds BVE zich garant gesteld. De aflossingsverplichting voor 2017 op deze leningen bedraagt in totaal Dit bedrag is opgenomen onder de kortlopende schulden (2.4.1). 2.4 Kortlopende schulden Kredietinstellingen 31 dec dec 2015 Aflossingsverplichtingen kredietinstellingen De kortlopende aflossingsverplichting op langlopende leningen ad wordt nader gespecificeerd in Crediteuren 31 dec dec 2015 Crediteuren Betalingen onderweg

101 3 Baten Belastingen en premies sociale verzekeringen 31 dec dec 2015 Loonheffing (december en 13e periode) Premies sociale verzekeringen (december en 13e periode) Schulden terzake pensioenen 31 dec dec 2015 Premie ABP (december en 13e periode) Overige kortlopende schulden 31 dec dec 2015 Verschuldigde subsidie aan projectpartners Huur Ubbo Emmius, overdracht VO Onderwijs Diversen Overlopende passiva 31 dec dec 2015 Vakantiegeld (juni t/m december) Bindingstoelage (augustus t/m december) Projectgelden Ministerie OCW Vooruitontvangen subsidies OCW Vooruitontvangen subsidies niet OCW Contractactiviteiten, nog uit te voeren Berekende rente kredietinstellingen Diversen De projectgelden Ministerie OCW ad zijn gespecificeerd in model G. 3.1 (Rijks)bijdragen OCW 2016 Begroting (Normatieve)rijksbijdrage OCW Inhouding cursusgeld Overige subsidies OCW Geoormerkte OCW subsidies Niet-geoormerkte OCW subsidies Ontvangen doorbetalingen rijksbijdrage SWV De geoormerkte subsidies van het Ministerie van OCW worden nader gespecificeerd in model G. 3.2 Overige overheidsbijdragen 2016 Begroting Participatiebudget Uitsplitsing 3.2.1: Bijdrage educatie Re-integratie Inburgering Overige gemeentelijke bijdragen en -subsidies Lesgelden 2016 Begroting Wettelijke cursusgelden sector BVE Baten werk in opdracht van derden 2016 Begroting Overige baten werk in opdracht van derden Overige baten 2016 Begroting Verhuur onroerende zaken Detachering personeel Overige Nadere specificatie Overige baten: Verhuur boeken en kluisjes Kantines Repro Resultaat op verkoop vaste activa Omzetbonussen Projecten (niet OCW) Overige opbrengsten leerlingen Diversen

102 Personele lasten 2016 Begroting Lonen en salarissen Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Overige personele lasten Dotaties personele voorzieningen - Voorziening reorganisatie, vrijval Voorziening Jubilea Voorziening Wachtgeld, vrijval Voorziening Seniorenverlof Voorziening Overig Personeel niet in loondienst Overige Uitkeringen Gemiddeld aantal jaar FTE's NP Gemiddeld aantal jaar FTE's NPF Totaal Gemiddelde loonkosten per FTE Stijging gemiddelde loonkosten 0,98% 1,15% De stijging van de gemiddelde loonkosten per FTE ten opzichte van 2015 met 0,98% is te verklaren door de salarismaatregel in Daar tegenover staat een lichte daling van de som van de sociale lasten en pensioenpremies. De daling van de personele lasten wordt veroorzaakt door de afname van het aantal FTE's. Geen van onze werknemers is werkzaam in het buitenland. 4.2 Afschrijvingen 2016 Begroting Gebouwen en terreinen (Terugname) bijzondere waardevermindering gebouwen Vrijval egalisatie gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Vrijval egalisatie inventaris en apparatuur De terugname van bijzondere waardevermindering gebouwen wordt toegelicht bij 1.2 Materiële vaste activa. 4.3 Huisvestingslasten 2016 Begroting Huur Verzekeringen Onderhoud Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen Overige Overige materiële lasten 2016 Begroting Administratie- en beheerslasten Beheer en administratie Drukwerk en reprokosten Porto Telefoon/datacommunicatie Autokosten Contributies/abonnementen Kosten Salarisverwerking Accountantskosten Advieskosten Vergader/representatie Diensten derden Vervoer leerlingen Dotatie voorziening oninbare vorderingen Diversen Diensten derden De projectkosten van interne projecten zijn in de jaarrekening gepresenteerd onder diverse kostencategoriën. In de begroting zijn deze kosten in één bedrag gepresenteerd onder projectkosten in Als gevolg hiervan is de post diensten derden hoger dan begroot Inventaris, apparatuur en leermiddelen 2016 Begroting Aanschaf klein inventaris Klein Onderhoud/reparatiekosten Onderhoud/kosten software Verzekeringen Lease/huur inventaris en apparatuur Verbruiksmateriaal Stagegelden Kosten leerlingactiviteiten Overige leerlingkosten Dotatie oninbare cursusgelden Lesmateriaal Overige 2016 Begroting Wervingskosten Reis- en verblijfskosten Bij- en nascholing Kosten BGD Gastdocenten/vrijwilligers/stagiaires Overige personele kosten PR-kosten Projectkosten Kantinekosten Diversen Totaal overige lasten Projectkosten De projectkosten van interne projecten worden in de jaarrekening gepresenteerd onder de kostencategoriën waarop deze betrekking hebben. In de begroting vindt deze uitsplitsing niet plaats.

103 5 Financiële baten en lasten Accountantshonorarium In het boekjaar zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria ten laste van het resultaat gebracht: Controle van de jaarrekening Andere controle werkzaamheden Fiscale advisering Overige niet-controlediensten Bovenstaande honoraria betreffen de werkzaamheden die zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en externe accountants en de in rekening gebrachte honoraria van het gehele netwerk waartoe de accountantsorganisatie behoort. Het honorarium heeft betrekking op de in het boekjaar in rekening gebrachte bedragen. 5.1 Rentebaten 2016 Begroting Rente rekening-courant bank Rentelasten 2016 Begroting Rente leningen Rente rekening-courant bank Belastingen 6.1 Belastingen 2016 Begroting Vennootschapsbelasting

104 Overzicht geoormerkte subsidies OCW G1 Verantwoording van subsidies zonder verrekeningsclausule Omschrijving Kenmerk Datum Bedrag Prestatie toewijzing toewijzing toewijzing in afgerond lerarenbeurs nee lerarenbeurs nee lerarenbeurs nee lerarenbeurs nee lerarenbeurs nee G2 Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar Omschrijving Toewijzing Bedrag van Ontvangen Lasten Lasten in het Totale kosten Te verrekenen toewijzing t/m verslagjaar t/m 2015 verslagjaar 2016 ultimo verslagjaar Kenmerk Datum Zij-instromer BEK-2011/963 M Zij-instromer BEK-2011/14374M Zij-instromer diverse data Zij-instromer diverse data Plusvoorziening Regio 1 OND/ODB-2012/49253 U Plusvoorziening Regio 2 OND/ODB-2012/49247 U Plusvoorziening Regio 3 OND/ODB-2012/49251 U Programmagelden VSV Regio 1 OND/ODB-2012/49253 U Programmagelden VSV Regio 2 OND/ODB-2012/49247 U Programmagelden VSV Regio 3 OND/ODB-2012/49251 U Plusvoorziening Regio 1 OND/ODB-2015/17812 U Plusvoorziening Regio 2 OND/ODB-2015/17811 U Plusvoorziening Regio 3 OND/ODB-2015/17809 U Programmagelden VSV Regio 1 OND/ODB-2015/17812 U Programmagelden VSV Regio 2 OND/ODB-2015/17811 U Programmagelden VSV Regio 3 OND/ODB-2015/17809 U School Maatschappelijk Werk MBO Totaal Aandeel projectpartners in G2-A Totaal G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar G2-B Doorlopend tot in het volgend verslagjaar Omschrijving Toewijzing Bedrag van Saldo Ontvangen Lasten in het Totale kosten Saldo nog te besteden toewijzing t/m verslagjaar verslagjaar ultimo verslagjaar Kenmerk Datum Regionaal Programma Regio 1 OND/ODB-2016/17742 U Regionaal Programma Regio 2 OND/ODB-2016/17740 U Regionaal Programma Regio 3 OND/ODB-2016/17741 U School Maatschappelijk Werk MBO Voorziening leermiddelen minimagezinnen NetwerkZON2020. The H(ealth) factor Zij-instromer diverse data Zij-instromer diverse data Zij-instromer diverse data Totaal Aandeel projectpartners NetwerkZON2020 in G2-B Totaal G2-B Doorlopend tot in een volgend verslagjaar Totaal G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar Totaal-generaal

105 A.1.5 Enkelvoudige balans per 31 december 2016 Activa 31 december december 2015 Vaste activa 1.2 Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Activa in uitvoering Financiële vaste activa Groepsmaatschappijen Ministerie van OCW pm pm Overige vorderingen Totale vaste activa Vlottende activa 1.4 Voorraden Gebruiksgoederen Vorderingen Debiteuren Ministerie van OCW Deelnemers/cursisten Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen Overlopende activa Liquide Middelen Passiva 31 december december Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserve Voorzieningen Personeelsvoorzieningen Overige voorzieningen Langlopende schulden Kredietinstellingen Kortlopende schulden Kredietinstellingen Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake pensioenen Overige kortlopende schulden Overlopende passiva Totaal vlottende activa Totaal activa Totaal passiva

106 A.1.6 Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2016 A.1.7 Toelichting op de enkelvoudige balans en staat van baten en lasten Begroting Aandeel in resultaat van maatschappijen waarin wordt deelgenomen Overig resultaat Algemeen De enkelvoudige jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Deze bepalingen zijn van toepassing op grond van de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs. De jaarrekening is opgesteld in euro s. De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling voor de enkelvoudige jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening zijn gelijk. Deelnemingen in groepsmaatschappijen worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaarde. Voor de grondslagen van de waardering van activa en passiva en voor de bepaling van het resultaat wordt verwezen naar de op pagina 8 tot en met 10 opgenomen toelichting op de geconsolideerde balans en staat van baten en lasten. 1.3 Financiële vaste activa Groepsmaatschappijen (Flex B.V.) 31 dec dec 2015 Stand per 1 januari Resultaat Dividend uitkering Dividend uitkering Dividendbelasting Stand per 31 december

107 A.1.9 Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) 2016 A.1.10 Niet in de balans opgenomen verplichtingen Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op Noorderpoort van toepassing zijnde regelgeving: het WNT-maximum voor het onderwijs, plafond Per 1 januari 2016 zijn de sectorale WNT-maxima voor de onderwijssectoren vervangen door bezoldigingsklassen op basis van instellingskenmerken. De bestuurlijke complexiteit van de instelling wordt daarmee leidend voor de maximum bezoldiging van de bestuurder. Het aantal complexiteitpunten, totale baten, aantal studenten en onderwijssoort bepalen de bezoldigingsklasse. Voor Noorderpoort is de bezoldigingsklasse F bepaalt met een bezoldigingsmaximum van Het weergegeven individuele WNT-maximum is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte. Het individuele WNTmaximum voor de leden van Raad van Toezicht bedraagt voor de voorzitter 15% en voor de overige leden 10% van het bezoldigingsmaximum, berekend naar rato van de duur van het dienstverband. Bezoldiging topfunctionarissen Bedragen x 1 R. Schuur W. v.d. Pol Functie(s) College van Bestuur, voorzitter College van Bestuur, lid Duur dienstverband in /1-31/12 1/1-31/12 Omvang dienstverband (in fte) 1,0 1,0 Gewezen topfunctionaris? nee nee Echte (of fictieve) dienstbetrekking? ja ja Zo niet, langer dan 6 maanden binnen 18 maanden werkzaam? n.v.t. n.v.t. Individueel WNT-maximum Bezoldiging Beloning Belastbare onkostenvergoedingen 0 0 Beloningen betaalbaar op termijn Subtotaal /- Onverschuldigd betaald bedrag 0 0 Totaal bezoldiging Gegevens 2015 Duur dienstverband in /1-31/12 1/1-31/12 Omvang dienstverband 2015 (in fte) 1,0 1,0 Bezoldiging 2015 Beloning Belastbare onkostenvergoedingen 0 0 Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging Individueel WNT-maximum Dhr. R. Schuur maakt gebruik van het overgangsrecht. Het salaris past derhalve binnen de geldende regelingen. In 2015 is, conform het overgangsrecht, de afspraak gemaakt dat het salaris na vier jaar, in drie jaar tijd, ingepast gaat worden in de nieuwe systematiek. Toezichthoudende topfunctionarissen Bedragen x 1 P.M. de Bruijne P.E. Wagner G.E. Hommes- J.R.M.F. Cooij- L.J. de Jong R.J.M. Zwarter C.G. Zijder- M.P.C. van P. van der Medendorp mans veld der Werf Wijk Functie(s) RvT, voorzitter RvT, lid RvT, lid RvT, lid RvT, lid RvT, lid RvT, lid RvT, lid RvT, lid Duur dienstverband 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/3-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 Individueel WNT-maximum Bezoldiging Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Subtotaal /- Onverschuldigd betaald bedrag Totaal bezoldiging Stichting waarborgfonds BVE Noorderpoort is met andere instellingen in de BVE-sector aansprakelijk voor een eventueel tekort in het waarborgfonds BVE. Mocht het waarborgdepot, vermeerderd met de overige bestanddelen van het eigen vermogen, de minimale omvang van 10 miljoen onderschrijden, dan hebben de aangesloten instellingen zich verbonden om dit vermogen aan te vullen naar evenredigheid van de in dat jaar ontvangen rijksbijdrage tot een maximum van 2% per jaar. Huurverplichtingen Ultimo 2016 is er voor een bedrag van circa 5,3 miljoen per jaar aan huurverplichtingen aangegaan met een looptijd die varieert tussen de 1 en 10 jaar. Looptijd Looptijd Looptijd <1 jaar >1 jaar >5 jaar Huurverplichtingen Bankgaranties Op verzoek van de verhuurders en als waarborg voor nakoming van verplichtingen heeft Noorderpoort voor de volgende panden een bankgarantie afgegeven Vestiging Verhuurder Bedrag Industrieweg 34, Assen ZIWI BV Euroborg Bouwmaboulevard 99, Groningen G4 CV Aardbevingsschade In de balans per ultimo 2016 is het vastgoed van Noorderpoort opgenomen voor een boekwaarde van 95,9 miljoen. Noorderpoort wordt geconfronteerd met mogelijke schade aan het vastgoed als gevolg van aardbevingen veroorzaakt door de gaswinning door de NAM. Op grond van wettelijke bepalingen is de exploitant van de gasvelden, zijnde de NAM, aansprakelijk voor alle schade als gevolg van de exploitatie van de gasvelden. Noorderpoort gaat er dan ook vanuit dat alle vormen van schade als gevolg van de aardbevingen vergoed worden door de NAM. De onderhandelingen over procedures voor schadevaststelling en schade afhandeling zijn nog onderwerp van gesprek met de betrokken partijen, waaronder de NAM. Bijkomend risico is dat schades nu nog niet altijd zichtbaar zijn en zich mogelijk op langere termijn pas zullen uiten. Noorderpoort kan als gevolg van bovenstaande omstandigheden op dit moment geen inschatting maken van de totale gevolgen van de risico s op de toekomstige bedrijfsvoering en de waardeontwikkeling van het vastgoed. Per balansdatum zijn er geen vorderingen uit hoofde van de verwachte vergoedingen door de NAM in de cijfers opgenomen. Gegevens 2015 Duur dienstverband 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-1/3 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 Bezoldiging 2015 Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging Individueel WNT-maximum Met ingang van 2015 is het bedrag voor de aansprakelijkheidsverzekering voor bestuurders en commissarissen niet meer meegenomen in de bezoldiging van de topfunctionarissen & gewezen topfunctionarissen - zonder dienstbetrekking. De verzekering is meegenomen in de vrije ruimte van de WKR (Werkkostenregeling). 107

108 A.1.11 Verbonden partijen B Overige gegevens B.1.1 Controleverklaring Meerderheidsdeelneming (BV of NV) Naam Juridische Statutaire Code Eigen vermogen Resultaat Omzet Deelname Consolidatie vorm zetel activiteiten 31 dec % % Noorderpoort Flex BV BV Groningen % 100% Totaal meerderheidsdeelneming Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het college van bestuur en de raad van toezicht van Stichting Noorderpoort A.1.12 Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich geen noemenswaardige gebeurtenissen voorgedaan tussen balansdatum en verschijningsdatum van de jaarrekening. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2016 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van Stichting Noorderpoort te Groningen gecontroleerd. Naar ons oordeel: geeft de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Noorderpoort op 31 december 2016 en van het resultaat over 2016 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs; zijn de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2016 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen in overeenstemming met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals opgenomen in paragraaf Referentiekader van het Onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ De jaarrekening bestaat uit: de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2016; de geconsolideerde en enkelvoudige staat van baten en lasten over 2016; en de toelichting met een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden en het Onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2016 vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de paragraaf Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening. Wij zijn onafhankelijk van Stichting Noorderpoort, zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assuranceopdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Ref.: e PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., Paterswoldseweg 806, 9728 BM Groningen, Postbus 8060, 9702 KB Groningen T: , F: , PwC is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Pensions, Actuarial & Insurance Services B.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK ) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam. 108

109 Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen andere informatie Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvat het jaarverslag andere informatie, die bestaat uit: het bestuursverslag; en de overige gegevens. Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie: met de jaarrekening verenigbaar is en geen materiële afwijkingen bevat; alle informatie bevat die op grond van de Regeling jaarverslaggeving en paragraaf Bestuursverslag van het Onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2016 is vereist. Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaarrekeningcontrole of anderszins, overwogen of de andere informatie materiële afwijkingen bevat. Met onze werkzaamheden hebben wij voldaan aan de vereisten in de Regeling jaarverslaggeving onderwijs, paragraaf Bestuursverslag van het Onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2016 en de Nederlandse Standaard 720. Deze werkzaamheden hebben niet dezelfde diepgang als onze controlewerkzaamheden bij de jaarrekening. Het college van bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van de andere informatie, waaronder het bestuursverslag en de overige gegevens in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en de overige OCW wet- en regelgeving. Beschrijving van verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening Verantwoordelijkheden van het college van bestuur en de raad van toezicht voor de jaarrekening Het college van bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en het getrouw weergeven van de jaarrekening, in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Het college van bestuur is ook verantwoordelijk voor het rechtmatig tot stand komen van de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties, in overeenstemming met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. Het college van bestuur moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de onderwijsinstelling haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten toelichten in de jaarrekening. De raad van toezicht is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de onderwijsinstelling. Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht, dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle materiële fouten en fraude ontdekken. Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fouten of fraude en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Een meer gedetailleerde beschrijving van onze verantwoordelijkheden is opgenomen in de bijlage bij onze controleverklaring. Groningen, 27 juni 2017 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Origineel getekend door A.L. Koops-Aukes RA In dit kader is het college van bestuur tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het college van bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet het college van bestuur afwegen of de onderwijsinstelling in staat is om haar activiteiten in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemde verslaggevingsstelsel moet het college van bestuur de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij het college van bestuur het voornemen heeft om de onderwijsinstelling te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. Stichting Noorderpoort Ref.: e Pagina 2 van 5 Stichting Noorderpoort Ref.: e Pagina 3 van 5 109

110 Bijlage bij de controleverklaring Wij hebben deze accountantscontrole professioneel-kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, het Onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2016, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit: Het identificeren en inschatten van de risico s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, dan wel het niet rechtmatig tot stand komen van baten en lasten alsmede de balansmutaties, het in reactie op deze risico s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing. Het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de onderwijsinstelling. Het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving, de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door het college van bestuur en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan. Het vaststellen dat de door het college van bestuur gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de onderwijsinstelling haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controle-informatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een instelling haar continuïteit niet langer kan handhaven. Het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen. Het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen en of de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen. Wij bevestigen aan de raad van toezicht dat wij de relevante ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook met de raad van toezicht over alle relaties en andere zaken die redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid te waarborgen. Gegeven onze eindverantwoordelijkheid voor het oordeel zijn wij verantwoordelijk voor de aansturing van, het toezicht op en de uitvoering van de groepscontrole. In dit kader hebben wij de aard en omvang bepaald van de uit te voeren werkzaamheden voor de groepsonderdelen. Bepalend hierbij zijn de omvang en/of het risicoprofiel van de groepsonderdelen of de activiteiten. Op grond hiervan hebben wij de groepsonderdelen geselecteerd waarbij een controle of beoordeling van de volledige financiële informatie of specifieke posten noodzakelijk was. Wij communiceren met de raad van toezicht onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing. Stichting Noorderpoort Ref.: e Pagina 4 van 5 Stichting Noorderpoort Ref.: e Pagina 5 van 5 110

111 Lijst met afkortingen AOC BAT BBL BOL BPV BVE CAO CFI Crebo CvB CSR DUO EVC FEZ FoV FTE HBO HSV HRM IIVO JOB LBS M&C MBO MO NPA OBP OCW OER OKI OP OR P&C RMC ROC RvT SBB SDV SLB SMW STO TRON VMBO VO VSV WEB WOR ZE Agrarisch Opleidingscentrum Begeleidings- en Adviesteam Beroepsbegeleidende leerweg Beroepsopleidende leerweg Beroepspraktijkvorming Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie Collectieve Arbeidsovereenkomst Centrale Financiën instellingen Centraal Register Educatie en Beroeps Opleidingen College van Bestuur Centrale Studentenraad Dienst Uitvoering Onderwijs Erkenning Verworven Competenties Financieel Economische Zaken Focus op Vakmanschap Fulltime equivalent Hoger Beroepsonderwijs Huisvesting Human Resource Management Instellingstijd Verzorgd Onderwijs Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs Leerlingbegeleidingssysteem Marketing & Communicatie Middelbaar beroepsonderwijs Medewerkersonderzoek Noorderpoort Academie Onderwijs beheerpersoneel (Ministerie van) Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Onderwijs- en Examenreglement Dienst Onderwijs, Kwaliteitszorg en Innovatie Onderwijs personeel Ondernemingsraad Planning & Control Regionaal Meld- en Coördinatiepunt Regionaal Opleidingscentrum Raad van Toezicht Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven Studentendienstverlening Studieloopbaanbegeleiding Schoolmaatschappelijk werk Studententevredenheidsonderzoek Taal- en Reken- Ondersteuning Noorderpoort Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs Voortgezet Onderwijs Vroegtijdig Schoolverlaten Wet Educatie en Beroepsonderwijs Wet op de Ondernemingsraden Zelfevaluatie 111

112 Colofon Postadres Noorderpoort (Bestuursbureau en Dienstencentrum) Postbus AM Groningen Bezoekadres Bestuursbureau Noorderpoort Verzetsstrijderslaan CE Groningen Telefoon (050) Website noorderpoort.nl Contactpersoon Secretariaat College van Bestuur adres cvb@noorderpoort.nl Bestuursnummer Brinnummer 25LW Kamer van Koophandel Illustratie Noorderpoortjaarprijs: Demi Pama, Noorderpoort Kunst & Multimedia Noorderpoort 2017 Fotografie: Henri Vos Fotografie, Rudmer Nijman, Judith van der Meulen e.a. Tekstredactie: Ada Duker, Groningen Vormgeving en productie: Canon Business Services i.s.m. Klaas de Vries, grafisch ontwerper BNO, Wm Veenstra Druk Print Sign Mail