Buitenschoolse Opvang en Voorschoolse Opvang

Transcriptie

1 Samen luisteren naar kinderen Pedagogisch Plan van Aanpak Kindercentrum Bij ONS Peuterspeelzaal Buitenschoolse Opvang en Voorschoolse Opvang 1

2 Voorwoord Als organisatie voor kinderopvang nemen wij zorg uit handen. We nemen de zorg van ouders niet over; we doen het samen. Het contact met ouders is belangrijk. Zo krijgt het kind niet alleen thuis, maar ook bij ons de zorg en aandacht die het verdient en nodig heeft. Naast het verzorgen van het kind, doen wij veel meer. Wij houden rekening met behoeften en spelen in op de belevingswereld en speelbehoeften van ieder kind waar wij zorg voor mogen dragen. Samen leren wij, spelen wij en doen wij leuke dingen zodat wij met elkaar een fijne dag hebben. De pedagogische kwaliteit binnen de Stichting Rijswijkse Kinderopvang (SRK) is gesteld op drie belangrijke pedagogische beleidsdocumenten. Ontdekkend Spelen, Uitdagend Werken, de pedagogische visie van de SRK, hierin wordt beschreven welke pedagogische doelstelling de SRK zichzelf oplegt. Pedagogisch Plan van Aanpak, (PPA), een locatiespecifieke en praktische uitwerking van de pedagogische visie van de SRK. In het PPA hebben de locaties de ruimte om hun eigenheid te beschrijven en te benadrukken. Handboeken kwaliteit, hierin staan richtlijnen en handvatten die de pedagogisch medewerkers nodig hebben om de pedagogische doelstellingen te kunnen realiseren. De pedagogische doelstelling van Stichting Rijswijkse Kinderopvang organisatie luidt als volgt: Het stimuleren van kinderen om zich op eigen unieke wijze en tempo te ontwikkelen tot zelfstandige individuen. Wij willen kinderen helpen zich te ontwikkelen tot zelfstandige en sociale volwassenen, die respectvol met hun medemensen omgaan. Wij willen de kinderen met name leren oog te hebben voor diversiteit, kenmerkend voor de hedendaagse samenleving. Om een vertaling te maken van deze pedagogische doelstelling naar de dagelijkse omgang van pedagogisch medewerkers met het kind, zijn binnen de organisatie richtlijnen vastgesteld. Deze richtlijnen legt iedere locatie vast in een Pedagogisch Plan van Aanpak (PPA). Het PPA is een document waarin de pedagogisch medewerkers van de locatie de ouders bekend maken met de locatiespecifieke pedagogische visie, concrete werkafspraken en inzichtelijk maken hoe een dag op het kindercentrum verloopt. In een PPA staat beschreven wat het kindercentrum uniek maakt en waar het zich onderscheidt van andere plekken. Het PPA komt tot stand in samenspraak met het team van pedagogisch medewerkers van de locatie en ouders, middels de oudercommissie. Het PPA is geen statische beschrijving. Zo wordt er minimaal één keer per jaar geëvalueerd, waarbij de pedagogische uitgangspunten worden bekeken met als doel het aansluiten van de visie op de praktijk. Nieuwe medewerkers of invalkrachten maken op basis van het PPA kennis met de werkwijze op de locatie om zo de continuïteit in het handelen te waarborgen. Wanneer wij in dit PPA spreken van ouders, bedoelen wij ouder(s) en verzorger(s). Stichting Rijswijkse Kinderopvang Yvonne Floris, locatiehoofd Kindercentrum Bij ONS Januari

3 Pedagogische visie kindercentrum Bij ONS De werkwijze van het team van kindercentrum Bij ONS heeft aanknopingspunten met de communicatiewijze van pedagoog Thomas Gordon. Thomas Gordon De psycholoog Thomas Gordon leert volwassenen om beter naar kinderen te luisteren, als startpunt op weg naar een echte vertrouwensrelatie. Volwassenen gaan kinderen daardoor beter begrijpen en conflicten kunnen voorkomen worden of naar beider tevredenheid opgelost. De Gordon methode brengt volwassenen en kinderen dichter bij elkaar. De pedagoog Thomas Gordon staat voor het geven van eigen verantwoordelijkheid aan kinderen. Volgens de opvoedingstheorie van Thomas Gordon moet er naar kinderen worden geluisterd en dient er wederzijds respect te zijn tussen volwassenen en kinderen. De kinderen (en hun verhalen) moeten serieus worden genomen. Door rekening te houden met de gevoelens en behoeften van de kinderen en het verwoorden daarvan, leren de kinderen ook rekening te houden met anderen. De Gordon methode gaat ervan uit, dat je bij verschil in behoeften probeert er samen uit te komen, in overleg met elkaar. Het gebruik van al deze communicatievaardigheden in de praktijk zorgt voor meer zelfvertrouwen, meer weerbaarheid en zelfstandigheid. Er komt rust in huis/de opvangsituatie en iedereen mag zichzelf zijn. Er is een open en warme sfeer, waar liefdevolle aandacht het kind stimuleert om het goede te doen. Speerpunten van kindercentrum Bij ONS uit de Gordon methode 1. Ik-taal Gordon gaat er van uit dat men in ik-boodschappen open en eerlijk zegt wat men wil, voelt en belangrijk vindt. Dit geeft handvatten om met verzet om te gaan. Gordon hecht waarde aan het geven van complimenten en vertellen waar je blij mee bent vanuit ik-boodschappen. Het gebruik van ik-taal is volgens Gordon een respectvolle manier om voor jezelf op te komen waarbij je het kind in zijn waarde laat. 2. Luisteren naar het kind De Gordon methode leert je te luisteren op een manier waarbij het kind zich begrepen en geholpen voelt. Kinderen kunnen vooral op jonge leeftijd niet altijd gemakkelijk zeggen wat ze bedoelen of voelen. Door aandachtig te luisteren naar de belevingswereld van het kind, voelt het kind zich serieus genomen en kan de opvoeder het kind helpen bij het oplossen van zijn probleem. Door deze positieve aandacht voelt het kind zich gesteund en zal de vertrouwensrelatie groeien. 3. Overleg om conflicten op te lossen Door conflicten te benaderen vanuit de ik-boodschap en het luisteren naar kinderen wordt op een respectvolle manier de beleving van kinderen gehoord. Doordat kinderen zich in hun emotie erkend voelen zullen zij meer ruimte hebben om in overleg constructief tot oplossingen te komen. 4. Communicatie, het uitspreken van verwachtingen Kinderen hebben grenzen nodig. Gordon gaat er van uit dat als wij onze verwachtingen uitspreken (regels en grenzen stellen) kinderen beter aan deze verwachtingen zullen voldoen en meer openstaan voor corrigeren indien er ongewenst gedrag is. 3

4 Het Pedagogisch thema van kindercentrum Bij ONS Samen naar elkaar luisteren Zoals hiervoor beschreven is gaat de Gordon- benadering uit van het luisteren naar kinderen. Hieruit vloeit het thema van kindercentrum Bij ONS; samen naar elkaar luisteren. Een belangrijk onderwerp uit de Gordon methode is het luisteren naar elkaar. Dit maken wij mogelijk door te luisteren naar de kinderen. Een derde element uit ons thema is dat wij de kinderen willen leren ook te luisteren naar het team, waaruit respect voor elkaar spreekt. De pedagogisch medewerkers bij kindercentrum Bij ONS beslissen niet voor kinderen, maar luisteren naar hun wensen en beslissen vervolgens samen met de kinderen. Elk kind is immers uniek. Bij kindercentrum Bij ONS krijgen de kinderen zoveel als mogelijk de gelegenheid zelf te bepalen wat ze willen gaan doen uit het activiteitenaanbod. De kinderen kiezen uit het aanbod van werkjes, activiteiten en hoeken en gaan vervolgens aan de slag. Om ons thema te verduidelijken hebben wij een aantal gedragsregels uitgezocht die voor ons de lading dekken. Kindercentrum Bij ONS; samen naar elkaar luisteren 1. Ik ben mezelf ik mag zijn wie ik ben (het leukste wat je kunt worden is jezelf) 2. Eerlijk zijn ik ben eerlijk naar mezelf en naar anderen 3. Rekening houden met elkaar wij accepteren dat een ander anders is en hebben respect voor elkaar 4. Samenwerken en elkaar helpen samen sta je sterk. 5. Iedereen heeft zijn eigen karakter iedereen is even waardevol. * deze punten worden altijd leeftijdsconform aangeboden en bespreekbaar gemaakt Pedagogisch Plan kindercentrum Bij ONS Emotionele veiligheid Basis van al het handelen van de pedagogisch medewerkers is het bieden van fysieke en emotionele veiligheid aan het kind. Veiligheid draagt niet alleen bij aan het welbevinden, maar is ook een belangrijke voorwaarde voor een positieve ontwikkeling van het kind. Pas als een kind zich veilig voelt, durft het namelijk op avontuur te gaan. Hiervoor moeten kinderen een vertrouwensband kunnen opbouwen met een aantal vaste personen. Die moeten het kind respecteren, accepteren en waarderen als een uniek persoon. Als zij op het juiste moment gehoor geven aan de behoefte van het kind, leert het kind op zijn omgeving te vertrouwen. Wat emotionele veiligheid in onze praktijk betekent: Kinderen begeleiden in een klimaat van (emotionele) veiligheid is voor ons de basis van het handelen van de pedagogisch medewerkers. Het opbouwen van een vertrouwensrelatie met 4

5 de pedagogisch medewerkers, de inrichting van de ruimten en de aanwezigheid van bekende groepsgenoten dragen bij aan het verkrijgen van een veilig gevoel bij de kinderen. Het team van kindercentrum Bij ONS biedt veiligheid aan kinderen door middel van het pedagogisch handelen, een vertrouwde omgeving, het groepsproces, activiteiten en (spel)materiaal. De pedagogisch medewerkers bouwen een band op met het kind zodra deze op het kindercentrum komt; Nieuwe kinderen krijgen extra aandacht door middel van een rondleiding, een introductie, het introduceren van het betreffende kind bij de andere kinderen en eventuele (optioneel) wendagen. Kinderen die hun draai niet kunnen vinden, krijgen extra aandacht van de pedagogisch medewerker door middel van: het gezamenlijk spelen van een spelletje, het voorlezen van een verhaal en het begeleiden van interactie met anderen. De pedagogisch medewerker grijpt, wanneer nodig, in bij een conflict. Het conflict kan met de betrokken kinderen worden besproken in een twee-/kringgesprek. In de ontwikkeling van de ruimtes is veel aandacht besteed aan het aansluiten bij de belevingswereld van de kinderen en de verschillende fases van ontwikkeling (motorisch, sociaal-emotioneel, cognitief) waarin zij zich bevinden. Onze werkwijze m.b.t. het bieden van emotionele veiligheid: Door een vertrouwensband op te bouwen met het kind, waarin er werkelijk geluisterd wordt d.w.z. waarin wij open staan voor de mogelijkheden van dit speciale en unieke kind waarbij wij het kind werkelijk ontmoeten en ruimte geven Door tijdens de wenperiode het kind te begeleiden, aandacht te besteden aan de introductie in de groep, het kind op zijn gemak te stellen, het mee te vragen in het spel van de andere kinderen of als speciaal hulpje van de pedagogisch medewerkster aan te stellen Door tijdens de intake de ouders te vragen veel over het kind te vertellen, zodat ouders en pedagogisch medewerkers goed geïnformeerd en op elkaar afgestemd zijn Door duidelijke regels en een voorspelbare dagindeling te hanteren Door bekende gezichten, dat wil zeggen, vaste medewerkers en een vaste leeftijdsgroep te bieden Door overdracht tussen pedagogisch medewerkers onderling en tussen pedagogisch medewerkers en ouders te bieden Door de groepsruimte voor alle kinderen en alle leeftijden overzichtelijk en aantrekkelijk te maken met gezellige speelplekken waarin zowel samen als alleen gespeeld kan worden Door in geval van ziekte of vakantie van een pedagogisch medewerker zoveel mogelijk te werken met vaste invalkrachten, waarbij een invalkracht altijd beschikt over een overzicht van concrete werkafspraken en kindgegevens middels de overdrachtsmap Door situationeel in te spelen op de behoeften van de groep en individuele kinderen, door tijdig te signaleren wanneer een kind of groep iets wil of nodig heeft om zich veilig te voelen. 5

6 Persoonlijke competentie Competentie is een combinatie van kennis (weten), vaardigheden (kunnen) en houdingen. Met de term persoonlijke competentie bedoelen we dat het kind leert wie het is, wat het kan, welke interesses het heeft en welke vaardigheden er nodig zijn in bepaalde situaties. We helpen kinderen zichzelf te leren kennen en een positief zelfbeeld te ontwikkelen. Persoonlijke competentie heeft ook te maken met weerbaarheid, zelfvertrouwen, eigenwaarde, flexibiliteit en creativiteit in het omgaan met verschillende situaties. Wat de persoonlijke competentie in onze praktijk betekent: Persoonlijke competentie houdt in dat wij kinderen de mogelijkheid bieden zichzelf te kennen en een positief zelfbeeld te ontwikkelen. Het gaat erom dat kinderen de ruimte krijgen hun eigen mogelijkheden en grenzen te leren kennen. Daarnaast worden kinderen op het gebied van flexibiliteit en creativiteit gestimuleerd. Wij zien kinderen als onderzoekers, als leergierige en nieuwsgierige individuen. Kinderen hebben eigen ideeën, gedachten en gevoelens daarom geven wij kinderen de kans zelf initiatief te nemen en keuzes te maken. Kinderen worden uitgedaagd vooral iets zelf te proberen. We willen kinderen leren op hun eigen ontwikkelingsniveau in te kunnen schatten wat verantwoorde risico s zijn. Onze werkwijze m.b.t. de persoonlijke competentie Door het kind de ruimte te geven om te experimenteren door een diversiteit aan materialen aan te bieden, zowel binnen als buiten Door het kind te stimuleren zijn eigen talenten te ontdekken en te ontwikkelen door diverse activiteiten aan te bieden om daarbinnen grenzen te leren verkennen Door de ruimtes zo in te richten dat het kind zelfstandig dingen kan pakken en opruimen of initiatieven kan ontplooien. Door het kind te leren goed voor zichzelf te zorgen, door gezond te eten en te drinken, door zelfstandig aan- en uit te kleden en door het belang van voldoende beweging en regelmatig buitenspelen te leren Door kinderen te stimuleren buiten de voor hen bekende paden te treden, mee te gaan in het voorstel van een ander en door te stimuleren eens iets nieuws te proberen, waarmee we de flexibiliteit willen stimuleren. Door in te spelen op nieuwe verworvenheden van kinderen en elementen aan spel toe te voegen als een kind geen/weinig uitdaging heeft. 6

7 Sociale competentie Elk kind krijgt individuele zorg en aandacht, maar in de kinderopvang heeft ook de groep een belangrijke functie. Onze kindercentra bieden opvoeding in de groep. Kinderen leren hoe zich te gedragen in een groep; wachten op je beurt, elkaar helpen, respecteren van anderen, opkomen voor je eigen belang, samenwerken en samen feest vieren. Het zijn allemaal ervaringen die kinderen dagelijks meemaken in een groep. Een kind leert dat zijn gedrag bepaalde reacties bij anderen uitlokt. Wat de sociale competentie in onze praktijk betekent: Sociale vaardigheden zijn bij uitstek te oefenen in situaties waarbij er sprake is van meer personen. Het kennismaken met, het respecteren van anderen en het opkomen voor eigen belang zien wij als toegevoegde waarde van het samenzijn in een groep. De groep is immers een eerste pedagoog voor het kind. De kinderen kunnen leren wat de overeenkomsten en verschillen zijn tussen de kinderen van de groep en kunnen dit gebruiken als bouwstenen voor hun eigen ontwikkeling. Naast de eigen groep van kinderen vindt de SRK samenwerking met andere organisaties een aanvulling. De samenwerking met andere organisaties leidt, behalve dat het leuke kennismakingen zijn, tot leermomenten voor alle betrokkenen. kindercentrum Bij ONS, werkt samen met de school, collega-locaties, de gemeentelijke speeltuin, de kinderboerderij en de bibliotheek. Onze werkwijze m.b.t. de sociale competentie Door zelf het goede voorbeeld te geven Door conflicten probleemoplossend tegemoet te treden en het kind zelf daarin mee te laten denken Door iedereen welkom te heten en verschillen te zien als een rijkdom Door activiteiten te organiseren en spellen te spelen die gericht zijn op samenwerken en waarbij samenwerken nodig is om resultaat te behalen bijv. door keuzeactiviteiten; kringactiviteiten, rollenspel, samenspel, deelname aan workshops, buitenactiviteiten. Door de kinderen te leren met elkaar rekening te houden, door bijv. op je beurt te wachten, een step te delen, anderen niet te storen e.d. Door samen dingen te ondernemen en plezier te maken 7

8 Waarden & normen Om goed in de samenleving te kunnen functioneren, is het nodig dat kinderen de waarden, normen en regels van de maatschappij waarin zij leven, leren kennen en zich eigen maken. Een aantal gemeenschappelijke waarden en normen zijn bovendien onmisbaar om een goede samenwerking met ouders te hebben. Waarden zijn die zaken (verworvenheden) die waardevol gevonden worden, zoals respect en eerlijkheid. Waarden die te maken hebben met rechtvaardigheid en met het helpen van anderen noemen we moreel besef. Het besef van goed en kwaad is de belangrijkste waarde. Normen (afspraken, regels) zijn die waarden waaraan door een groot aantal mensen gelijk belang wordt gehecht. Bijvoorbeeld: je mag niet slaan of je mag niet voordringen als je op de glijbaan wilt. Wat waarden & normen in onze praktijk betekenen: Het overbrengen van normen en waarden vinden wij belangrijk. Het eigen maken van normen en waarden maakt deel uit van de morele ontwikkeling. Het team heeft hierin een voorbeeldfunctie. Door de manier van omgaan onderling en het gedrag naar de kinderen dragen ze hun eigen waarden en normen uit. Binnen de groep doen zich op dit gebied veel leermomenten voor (bijvoorbeeld bij conflicten, pijn en verdriet). Door de reacties van het team ervaren kinderen de grenzen van goed en niet goed. Belangrijker dan verschillen willen wij uitstralen dat alle kinderen evenveel waard zijn. Onze werkwijze m.b.t. de waarden & normen Door het kind te leren met respect om te gaan met elkaar en met het speelgoed, bijv. door elkaars spel niet te verstoren, naar elkaars inbreng te luisteren, het speelgoed netjes op te ruimen. Door het kind aan te moedigen de waarheid te vertellen (ook als het een negatieve gedraging betreft, waarbij de gevolgen van het gedrag worden uitgelegd). Zo leren de kinderen zich in te leven in de gevoelens van anderen Door groepsregels regelmatig te bespreken en het waarom ervan uit te leggen en door de groteren te betrekken in het vaststellen van de regels. Zo kent iedereen de groepsregels en houden we elkaar aan gemaakte afspraken Door zelf het goede voorbeeld te geven respectvol, eerlijk en rechtvaardig te zijn Door via een spel of toneel te praten over gevoelens en emoties 8

9 Algemene informatie Dit pedagogisch plan van aanpak betreft de volgende werksoorten en groepen: Voorschoolse Opvang Bij ONS Groep met 10 kindplaatsen. Leeftijd: 4 tot 12 jaar. Openingstijden: Maandag, dinsdag, donderdag, vrijdag uur. Peuterspeelzaal Bij ONS Groep met 16 kindplaatsen. Leeftijd: 2,5 tot 4 jaar. Openingstijden: Maandag uur. Vrijdag uur. Tijdens schoolvakanties is de peuterspeelzaal gesloten. Buitenschoolse Opvang Bij ONS Groep 1 met 20 kindplaatsen. Groep 2 met 10 kindplaatsen. Groep 3 met 20 kindplaatsen. Groep 4 met 20 kindplaatsen. Leeftijd: 4 tot 12 jaar. Openingstijden: Maandag, dinsdag, donderdag, vrijdag uur. Woensdag uur. Op woensdagen is BSO Bij ONS op locatie KNUS. Openingstijden tijdens schoolvakanties: Maandag t/m vrijdag uur. Kinderparticipatie en activiteitengericht werken op BSO Bij ONS Kinderparticipatie is een belangrijk onderdeel op BSO BIJ ONS, maar een kinderraad stelt de kinderen nog meer in de gelegenheid om vorm te geven en verantwoordelijkheid te kunnen nemen. Goed voor hun eigenwaarde en zelfvertrouwen. De kinderen hebben een eed afgelegd met de volgende 3 afspraken: 1. We zullen ons niet laten omkopen. 2. We zullen niet alleen aan onszelf denken, maar komen op voor alle kinderen van de BSO. 3. Wij houden ons goed aan de regels en zullen ons best doen in de kinderraad. Ook is er een speciale kindermuur waarop mededelingen of oproepen kunnen worden gedaan, bestemd voor kinderen en ouders. Op de kindermuur hangen de foto's van de kinderen uit de kinderraad. Zo zijn ze goed herkenbaar voor iedereen. Elke dag kunnen kinderen kiezen uit activiteiten die aangeboden worden op BSO Bij ONS. De activiteiten zijn zeer gevarieerd: knutselen, boeken lezen in de bibliotheek, toneelspelen, koken, bouwen, tafelvoetbal spelen, of buiten spelen. De activiteiten worden begeleid door pedagogisch medewerkers en worden meestal aangeboden in kleine groepen. 9

10 Stamgroep Ieder kind heeft zijn of haar eigen stamgroep/basisgroep. Ook de pedagogisch medewerkers hebben een eigen stamgroep/basisgroep. Om flexibel gebruik te kunnen maken van de pedagogisch medewerkers wordt intensief samengewerkt zodat er bij ziekte of inval met vaste gezichten voor de kinderen en ouders gewerkt kan worden. Wanneer een kind van twee stamgroepen gebruik maakt, dan geven de ouders/verzorgers hiervoor schriftelijk toestemming voor een vooraf overeengekomen periode. De kinderen van de BSO verlaten de stamgroep bij activiteiten in een andere groep, dit noemen wij het open deuren beleid. Voorbeelden van locatie waar activiteiten elders dan in de stamgroep zijn: de bibliotheek, gymzaal, schoolplein en parkje naast de school. Tijdens vakanties zijn er uitstapjes. De peuters verlaten de stamgroep om buiten te spelen op het plein. Jaarlijks is er een uitstapje naar de kinderboerderij waar alle ouders bij aanwezig zijn. De kinderen van de BSO verlaten de stamgroep bij activiteiten in de gymzaal, op het schoolplein en in het parkje naast de school. Tijdens vakanties zijn er uitstapjes Beroepskracht Kind Ratio (BKR) Er zijn wettelijke voorschriften waaraan de verhouding van het aantal pedagogisch medewerkers en kinderen per groep moet voldoen. Hiermee wordt bij de planning en plaatsing rekening gehouden. Op de BSO groepen wordt tijdens schoolvakanties en margedagen van de BKR afgeweken van uur en van uur. Daarnaast wordt er door de medewerkers 30 minuten pauze gehouden waardoor de BKR ook afwijkt tussen en uur. De pauzetijden zijn bij benadering. Het kan voorkomen dat de medewerkers eerder of later gaan pauzeren. Bij de peuterspeelzaal wordt er niet afgeweken van de BKR. Ruilen en extra dagen komen Een kind extra dagen brengen of een dag ruilen is alleen mogelijk indien de groepsgrootte het toelaat. In het kwaliteitssysteem van SRK is een werkinstructie over ruilen opgenomen. Wennen Wennen gebeurt op maat, in goed overleg met de ouders. De medewerkers van kindercentrum Bij ONS houden zich hierbij aan de SRK Werkinstructie Wennen. Observeren en signaleren Stichting Rijswijkse Kinderopvang heeft procedures voor periodieke observatie van kinderen opgesteld. Hiermee houden wij de ontwikkeling van de kinderen en opvallendheden daarin, in de gaten. De pedagogisch medewerkers houden zich aan de richtlijnen die voor de gehele organisatie zijn beschreven in de Werkinstructie Observeren bij SRK. Bij Bij ONS observeren en registreren we de voortgang in ontwikkeling van de kinderen door middel van de observatiemethode: KIJK (psz) en de Werkinstructie Observeren, signaleren en volgen van het welbevinden en ontwikkelen van kinderen. Ouders worden op verschillende manieren betrokken bij het observeren en signaleren: Intake gesprek Jaarlijks observatie gesprek Eindgesprek Tussentijdse gesprekken indien daar noodzaak toe is 10

11 Inzage in het kinddossier (Na toestemming ouders) overdracht naar de basisschool Nieuwe richtlijnen voor pedagogisch medewerkers worden door het locatiehoofd geïmplementeerd en in het werkoverleg besproken. Indien voor nieuwe methodiek training van de medewerkers benodigd is, zal het locatiehoofd, samen met de manager opleidingen en pedagogische ontwikkeling, zorg dragen voor adequate training van de medewerkers. Iedere pedagogisch medewerker heeft mentorkinderen. Mentorschap Elk kind heeft een mentor. De mentor is een pedagogisch medewerker van de groep. Bij het intakegesprek maken ouders en kinderen kennis met de mentor. Deze medewerker is het aanspreekpunt voor ouders en kinderen bij vragen tijdens de opvangperiode. Ook volgt deze medewerker de ontwikkeling van een kind en voert een ouder- en kindgesprek wanneer daar behoefte aan is (zie werkinstructie Observeren, signaleren en volgen van ontwikkeling en welbevinden van kinderen). De verdeling van de kinderen per mentor is gemaakt en terug te vinden op de groep. Boekstart Peuterspeelzaal Bij ONS is een Boekstartlocatie. Boekstart is een programma dat het lezen met jonge kinderen van 0-4 jaar bevordert en hen wil laten genieten van boeken. Dagelijks worden de kinderen voorgelezen, wat de taalontwikkeling stimuleert. Peuterspeelzaal Bij ONS heeft een voorleescoördinator die is opgeleid voor de continuering van het voorleesbeleid. Doorgaande lijn peuterspeelzaal en basisschool Peuterspeelzaal Bij ONS werkt samen met de Nicolaas Beetsschool aan een doorgaande leerlijn van peuterspeelzaal naar de basisschool. Dit uit zich in samenwerking, overleg en overdracht (indien ouders hiervoor toestemming geven) tussen de peuterspeelzaal en de basisschool. Thema's peuterspeelzaal Op de peuterspeelzaal werken wij met thema s die goed aansluiten bij de belevingswereld van kinderen. Bijvoorbeeld: een nieuwe baby, ziek zijn en hoe zie ik er uit? Doordat er binnen een thema veel herhaling is, onthouden de kinderen het beter. Ook heeft het werken met thema s het voordeel dat het makkelijker aan de ouders is over te dragen zodat zij thuis ook aandacht aan het onderwerp kunnen besteden. Per thema wordt de groepsruimte passend ingericht. We informeren ouders over het thema, de bijbehorende woorden en de activiteiten. Uitstapjes De BSO van kindercentrum Bij ONS maakt soms uitstapjes met alle kinderen gezamenlijk. De pedagogisch medewerkers splitsen de kinderen bij aankomst op waardoor iedere pedagogisch medewerker een vast groepje met kinderen onder haar hoede heeft. De kinderen zullen onder begeleiding van de pedagogisch medewerkers zijn en er zullen met de oudere kinderen, indien nodig, afspraken gemaakt worden over de zelfstandigheid tijdens de uitstapjes. 11

12 VSO Voor de kinderen van de VSO verzorgen we een lekker ontbijt, om de dag goed te beginnen. Na het ontbijt is er gelegenheid om bijvoorbeeld vrij te spelen, een spelletje of een knutselwerkje te doen of met een boekje op de bank te zitten. De kinderen worden door de pedagogisch medewerker naar de klas gebracht. Dagindeling BSO De kinderen worden na schooltijd in de eigen groep opgevangen. Samen met de pedagogisch medewerkers wordt er een cracker, rijstwafel en fruit gegeten en limonade, thee, sap of water gedronken. Daarna worden er van te voren georganiseerde activiteiten aangeboden waaruit de kinderen kunnen kiezen. Deze activiteiten vinden plaats in de verschillende groepsruimtes van de BSO. Ook kunnen kinderen binnen of buiten vrij spelen Om uur eten de kinderen rauwkost en drinken limonade, sap, thee of water. Ter ondersteuning voor het buitenspelen is er een map Buiten spelen aanwezig. Deze is opgesteld door de pedagogische staf van SRK. De werkinstructie Buiten spelen is geborgd in het kwaliteitssysteem van SRK (Kwaliteitsboek 2) en op te vragen bij de pedagogisch medewerkers. Dagindeling PSZ De kinderen en ouders worden om 8.45 ontvangen. Er is een korte overdracht en de kinderen gaan vrij spelen. Om 9.00 gaan we aan tafel voor de ochtendbegroeting. Wie zijn er vandaag? Hoe gaat het? Welke dag is het? Wat voor weer is het vandaag? Welk seizoen is het? Na de ochtendbegroeting gaan we buitenspelen, een creatieve activiteit doen of vrij spelen. Om eten we gezamenlijk een cracker en drinken we diksap of roosvicee. De pedagogisch medewerker leest een verhaal voor. Daarna is er tijd voor een activiteit of vrij spelen. Voor de afsluiting van de ochtend gaan we aan tafel om met elkaar liedjes te zingen en afscheid te nemen. Opleiding De pedagogische medewerkers van Kindercentrum Bij ONS hebben een afgeronde relevante opleiding voor de kinderopvang genoten. Daarnaast hebben de meeste medewerkers een EHBO diploma en/of BHV diploma. Ook volgen de medewerkers regelmatig speciale cursussen en trainingen op het gebied van kinderopvang. Ten aanzien van de inzet van BBL medewerkers (Beroeps Begeleide Leerweg) in opleiding voor niveau PW3 heeft de SRK beleid ontwikkeld. Mensen met interesse in het beleid ten aanzien van het inzetten van BBL medewerkers kunnen dit beleid opvragen bij de locatie. Ondersteuning Bij SRK wordt het proces Welbevinden en ontwikkeling van kinderen uit het Handboek Kwaliteit gehanteerd. Pedagogisch medewerkers zijn opgeleid om kinderen en hun ontwikkeling te begeleiden. Wanneer een afwijking in de ontwikkeling wordt gesignaleerd wordt dit geobserveerd en besproken door de pedagogisch medewerkers met het locatiehoofd. De pedagogische staf van SRK kan altijd geraadpleegd worden voor ondersteuning. Pedagogisch medewerkers kunnen ouders adviseren over externe instanties (fysiotherapie, 12

13 logopedie, e.d.). Doorverwijzing naar externe instanties zoals jeugdzorg e.d. geschiedt door tussenkomst van leidinggevende en/of pedagogische staf. Bij SRK is ook een proces Indicatie en Plaatsing met bijbehorende werkinstructie als een kwetsbaar kind aangemeld wordt of als blijkt dat de ontwikkeling van een kind stagneert, waardoor de plaats in de opvang niet gegarandeerd kan zijn. Samenwerking met ouders Ouders worden dagelijks betrokken bij het breng- en haalritueel. Hierin vindt ook de overdracht plaats tussen pedagogisch medewerker en ouder. Naast de dagelijkse contactmomenten zijn er periodieke momenten van overleg. Ouders zijn daarnaast ook altijd in de mogelijkheid om naar behoefte gesprekken met de pedagogisch medewerkers aan te vragen. Ook pedagogisch medewerkers kunnen, indien zij dat noodzakelijk achten, ouders vragen om extra overleg te voeren. Jaarlijks wordt een ouderactiviteit georganiseerd. Veelal is dit een co-productie tussen management/team en de oudercommissie van het kindercentrum. De gehele oudergeleding wordt vertegenwoordigd door de oudercommissie van het gehele kindercentrum. Zij voeren periodiek overleg met het management van het kindercentrum en behartigen de belangen van alle ouders. We informeren ouders via brieven, website en Konnect over het laatste nieuws, thema s en activiteiten. Konnect is een aanvulling op ons directe contact met ouders. Met Konnect kunnen ouders opvangzaken uitwisselen en regelen. Via de App of de inlog op onze website komen ouders op hun persoonlijke pagina waarop o.a. foto s en belevenissen van de kinderen te zien zijn, ruildagen kunnen worden aangevraagd en mededelingen kunnen worden gedaan. De pedagogisch medewerkers kunnen ouders rechtstreeks een bericht sturen. Ook de ouders kunnen berichten sturen naar de medewerkers. Hierbij geldt dat de zorg voor de kinderen prioriteit heeft boven het lezen en beantwoorden van berichten. Het persoonlijke contact tijdens het halen en brengen blijft het belangrijkste contactmoment. Veiligheid en gezondheid Om een veilige en gezonde leefomgeving te bieden aan de kinderen, ouders en medewerkers wordt er gewerkt volgens risicobeheersing. Het kwaliteitssysteem van SRK is hierop gebaseerd en er wordt jaarlijks een inventarisatie door de pedagogisch medewerkers gedaan. Op deze inventarisatie maakt de leidinggevende een actieplan en zet eventuele maatregelen en huisregels in. Binnen SRK zijn er in het kwaliteitssysteem een aantal ondersteunende documenten voor de veiligheid en gezondheid opgesteld en in het kwaliteitssysteem geborgd. Calamiteiten Binnen het kindercentrum zijn we goed voorbereid indien er calamiteiten plaatsvinden. De leidinggevende en de werkgroep BHV werken volgens SRK- beleid aan de veiligheid binnen een kindercentrum. Er is een ontruimingsplan op elke groep en er hangt op elke groep een lijst met telefoonnummers die nodig zijn in geval van calamiteiten. Daarnaast werkt elke groep met een sleutelhangerring. Aan deze ring worden sleutelhangers 13

14 opgehangen met de foto s van alle aanwezige kinderen. De omgang met deze ring gaat volgens afspraak uit het kwaliteitssysteem van SRK (Werkinstructie Sleutelhangergebruik). Dagelijks zijn er voldoende BHV en EHBO geschoolde krachten aanwezig binnen het kindercentrum. De pedagogisch medewerkers worden m.b.t. BHV en EHBO periodiek bijgeschoold. Gebouw Kindercentrum Bij ONS bevindt zich in het gebouw van de Nicolaas Beetsschool van Stichting Librijn. Het schoolgebouw heeft een monumentale status en is gelegen midden in de Rijswijkse wijk Cromvliet. Het speelplein voor de school is een openbare buurtspeelplaats. De gemeente Rijswijk is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud ervan. Het plein is kindvriendelijk ingericht met een aantal speeltoestellen. Daarnaast hebben we voldoende eigen speelmateriaal. Ook kan gebruik worden gemaakt van de gymzaal in het schoolgebouw en het aangrenzende park. Tot slot De oudercommissie van kindercentrum Bij Ons is geïnformeerd over de inhoud van het PPA. Ieder jaar wordt het PPA geëvalueerd en besproken. 14