RESEARCHVERSLAG DOELGROEP Project Context: Research Harald Warmelink Adriana Borger
INHOUDSOPGAVE INLEIDING Pagina 3 METHODE Pagina 4 ANALYSE Pagina 5 CONCLUSIE Pagina 9 BRONVERMELDING Pagina 10 2
INLEIDING Het project Van Venster Naar Poort heeft mijn team en mij de kans gegeven een educatieve game te maken voor het Nederlands Openluchtmuseum, waarin wij hebben gekozen voor het onderwerp: Verzet tegen kinderarbeid in Nederland. In de 19 e eeuw de tijd dat kinderarbeid in Nederland nog voorkwam werkte kinderen vaak al vanaf hun zevende levensjaar in een fabriek. Later, toen het kinderwetje van Houten opkwam, moesten kinderen tot en met hun twaalfde jaar op school zitten. Samen met mijn team hebben we besloten ons dus ook te richten op de leeftijdscategorie van zeven tot en met twaalf jaar. Daarop verder werkend ga ik onderzoek doen naar onze doelgroep: Nederlandse, schoolgaande kinderen van zeven tot en met twaalf jaar. Wat wij over willen brengen is het feit dat de leef situatie van de kinderen nu school, eten, kleding, etc. niet altijd zo goeden makkelijk is geweest. Kinderen moesten vroeger zelf werken om s avonds ook maar een bord met eten op tafel te krijgen. We willen kort gezegd dus de kinderen bewust maken dat ze het nu beter hebben dan de kinderen toen. Een uitdaging is echter dat er vaak word gezegd dat kinderen school maar stom vinden, en ze werken en geld verdienen misschien juist wel beter vinden klinken. Ik heb besloten dat ik ga onderzoeken of onze doelgroep school wel echt zo stom vinden als wij denken dat zij het vinden. Stel dat kinderen school best wel leuk vinden, dan maakt dat het voor ons een stuk gemakkelijker om ons punt over te brengen bij onze doelgroep. Ook ga ik onderzoeken hoeveel zakgeld onze doelgroep gemiddeld krijgt, om dit te vergelijken met hoeveel kinderen vroeger verdiende voor zwaar werk. Om ons spel beter aan te kunnen laten sluiten aan de gedachtes en meningen van onze doelgroep, ga ik onderzoeken wat kinderen van school en hun huidige leefsituatie vinden, of ze veel vrienden hebben, veel buitenspelen en hoe vaak ze zich vervelen. We willen ons spel zo toegepast en aansluitend mogelijk maken en onze doelgroep daadwerkelijk bewust maken en iets leren over kinderarbeid. Dit onderzoek gaat ons daar heel goed bij helpen. 3
METHODE Om tot de informatie te komen waar ik naar opzoek ben, maak ik grotendeels gebruik van enquêtes en desk research. Ik ga naar de basisschool waar ik vroeger op heb gezeten om te vragen of zij bereid zijn bij de groepen vier tot en met acht een enquête af te leggen met diverse vragen gericht op hun huidige leefsituatie. Ik wil er graag achter komen wat ze echt van school vinden en of ze hier ook veel vrienden hebben, gezien vrienden iets zijn wat kinderen die vroeger in fabrieken werkten niet hadden. Ook richt ik mij in de enquête op de hoeveelheid zakgeld wat kinderen krijgen, om dit vervolgens te kunnen vergelijken met de hoeveelheid salaris die ze vroeger in fabrieken hadden verdiend. Hierop aansluitend wil ik weten of de doelgroep liever werkt voor dit geld om dan niet naar school te hoeven gaan, of het liever heeft zoals het nu is. Deze vraag is niet alleen heel direct gericht op het onderzoeksdoel, maar geeft ook indirecte informatie over hun mening over school en hoe ze tegenover werk staan. Als de ondervraagde liever werkt voor het geld, kan dit vertellen dat deze zich niet voldoende vermaakt op school en dus liever werkt. Als de ondervraagde liever naar school gaat, kan dit indirect vertellen dat ze werk serieus nemen en het dus niet zien als een heitje voor karweitje iets wat als relatief leuk word gezien. Waar ik gebruik wil maken van desk research ga ik vooral op zoek naar eventuele cijfers die al bekend zijn over het welzijn en vermaak van kinderen zowel op school, als thuis. Ook ga ik in het desk research onderzoek doen naar de hoeveelheid zakgeld dat onze doelgroep krijgt, en onderzoek ik hoeveel ze vroeger hadden verdiend als ze hadden moeten werken. Ik heb via google scholar het onderzoeksrapport Kinderen in Nederland uit 2005 van het Sociaal Cultureel Planbureau gevonden. Dit is een uitgebreid onderzoek naar kinderen in Nederland, waar onder andere ook onderzoek is gedaan naar de mening over school en vrijetijdsbesteding van kinderen. Op google heb ik ook nog een artikel van het NIBUD gevonden over de hoeveelheid zakgeld die aan kinderen word gegeven. Ik ben bij beide onderwerpen meerdere bronnen tegengekomen, maar heb deze de betrouwbaarste geacht. Dit komt omdat het onderzoeksrapport uitgegeven is door een officiële instantie onder de rijksoverheid. De ander acht ik betrouwbaar omdat ik al eerdere ervaringen heb met het NIBUD, en zodanig weet dat dit een zeer betrouwbare bron op het gebied van geldzaken is. Ik heb niet verder gezocht dan via google en google scholar. Dit komt omdat desk research niet mijn hoofd onderzoeksmethode is, maar eerder een soort ondersteuning. Het was naar mijn mening dus niet noodzakelijk om nog dieper in te gaan op desk research. Ik verwacht bij het uitvoeren van dit onderzoek, dat het volgens mij best meevalt hoe stom onze doelgroep school eigenlijk vind. Op die leeftijd speel je veel op school en hebben kinderen vaak ook vrienden waarmee ze in de pauze buiten kunnen spelen, en in de lessen mee samen kunt werken. 4
ANALYSE Desk Research Het onderzoeksrapport Kinderen in Nederland stelt dat slechts een klein deel van de kinderen van acht tot en met twaalf jaar, school (helemaal) niet leuk vindt. Een groot deel van de kinderen vindt school een beetje leuk, en bijna de helft vindt school heel erg leuk (Zie grafiek 1.1). Dit komt onder andere omdat de omgang met klasgenoten zeer positief is. Een overheersende meerderheid geeft aan het fijn te vinden bij hun klasgenoten te zijn, dat de klasgenoten vriendelijk en hulpvaardig zijn, en dat ze worden geaccepteerd zoals ze zijn (Zie grafiek 1.2). Deze informatie sluit goed aan bij Grafiek 1.1 de verwachtingen die vooraf dit onderzoek had. Het feit dat kinderen het zo leuk hebben op school, maakt het voor ons een stuk mogelijker om onze doelgroep zover te krijgen dat ze de kinderen die in de fabrieken werkte, naar school willen sturen. De reden waardoor de kinderen het zo leuk hebben op school de omgang met andere klasgenoten is ook van belang. De informatie geeft indirect weer dat de kinderen hoogstwaarschijnlijk bevriend zijn met (een deel van) hun 100 80 60 40 20 0 Grafiek 1.2 Mening over de andere klasgenoten (8-12 jaar) 77 83 86 Mijn klasgenoten vinden De meeste klasgenoten zijn het fijn om bij elkaar te zijn vriendelijk en hulpvaardig Helemaal mee eens Hoe leuk het is op school (8-12 jaar) Andere klasgenoten accepteren mij zoals ik ben Helemaal niet leuk (3%) Niet zo leuk (9%) Een beetje leuk (41%) Heel leuk (47%) klasgenoten. Kinderen spreken graag een middagje na school af met vrienden. Vrienden en speelmiddagen zijn luxes die de kinderen die vroeger in fabrieken werkte niet hadden. Hier kunnen wij bij het maken van het spel dus ook rekening mee houden. We kunnen de speler indirect beïnvloeden door duidelijk te maken dat deze luxes er destijds niet waren, wat hen weer bewuster kan maken van de nare situatie in fabrieken. In hetzelfde onderzoek is ook onderzocht naar de vrijetijdsbesteding van kinderen variërend van nul tot twaalf jaar, vrije tijd die ze niet hadden gehad als kinderarbeid nog legaal was. Een beste meerderheid blijkt bijna dagelijks buiten te spelen (Zie grafiek 2.1). Dit is informatie die ik mee wil nemen in het ontwikkelen van het spel, om ongeveer dezelfde redenen die ik in de vorige alinea al aangaf. Kinderen die vroeger in fabrieken werkte, hadden absoluut geen tijd om leuk buiten te spelen. Sterker nog, deze kinderen zaten zo n twaalf uur per dag in een stoffige, slecht geventileerde Mate waarin kinderen buitenspelen (5-12 jaar) (bijna) iedere dag (67%) een paar keer per week (27%) één keer per week (3%) minder dan één keer per week (2%) (bijna) nooit (2%) Grafiek 2.1 5
Euro Adriana Borger fabriek. Dit is een groot contrast wat ik mee wil nemen in het spel, gezien hedendaagse kinderen de frisse buitenlucht kennen, en dit aan een positieve ervaring het buitenspelen koppelen. Ze kunnen zich dan alleen maar voorstellen hoe naar zo n fabriek aan moet voelen, wat ook snel aan een negatieve ervaring zal worden gekoppeld. In 1819 verdiende volwassenen ongeveer 6, en kinderen ongeveer 3 guldencent op een werkdag, waarvoor ze gemiddeld twaalf uur of langer aan het werk waren. Dit komt neer op 42 cent per week voor volwassenen, en 21 cent voor kinderen. Tegenwoordig krijgen kinderen tussen de acht en twaalf jaar gemiddeld 1,82 tot 2,62 in de week (Zie grafiek 3.1). Dit klinkt als een groot verschil tussen de destijdse verdiensten en het hedendaagse zakgeld, maar er moet uiteraard nog rekening worden gehouden met inflatie en koopkracht. Als de weekloon van een kind uit 1819 word omgerekend naar recentelijke koopkracht (2013), komt dit uit Grafiek 3.1 op een waarde van 1,72. Zelfs rekening houdende met koopkracht, is dit dus nog steeds minder dan het laagste bedrag zakgeld wat onze doelgroep nu krijgt. Naar mijn mening is dit een heel heftig punt wat sterk duidelijk kan maken aan de spelers dat niet alleen de situatie onvermakelijk was, maar het ook nog eens minder oplevert dan het geld wat ze nu als zakcentje krijgen. 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Zakgeld tegenover fabrieksloon hedendaagse koopkracht 2 2 2 1 1,2 1,2 1,7 2 7 jaar 8 jaar 9 jaar 10 jaar 11 jaar 12 jaar Kinderarbeid loon Minimum bedrag Maximum bedrag 2 2,5 4,6 3 6
Enquête Ik heb een enquête gemaakt met vragen die mij van toepassing leken voor dit onderzoek. Deze enquête (te vinden bij de bronvermelding) heb ik afgenomen onder 101 leerlingen van de basisschool de Jenaplaneet in Alphen aan den Rijn. Uit de resultaten blijkt dat een overgroot deel school leuk vindt. Bijna een kwart vindt school heel leuk, en nogmaals ongeveer een kwart vind school een beetje leuk. Er is geen enkele leerling die school helemaal niet leuk vindt, en slechts 2 procent wat ook twee leerlingen waren vinden school niet leuk. (Zie grafiek 4.1) Grafiek 4.1 Hoe vind je het op school? Heel leuk (20%) Leuk (56%) Een beetje leuk (25%) Niet leuk (2%) Helemaal niet leuk (0%) Ik ga de enquêtes vooral gebruiken om specifiekere informatie te kunnen krijgen. Dit is door het gebruik van de enquêtes mogelijk omdat ik informatie heb van iedere individuele ondervraagde, en dus per resultaat kan kijken naar verbanden tussen de antwoorden op bepaalde vragen. Door middel hiervan heb ik een aantal resultaten kunnen indelen per positiviteit over school en deze data naast elkaar kunnen zetten (Zie grafiek 5.1). Wanneer deze data naast elkaar word gezet, is opvallend dat het percentage dat (meer dan) vier vrienden heeft tussen de twee groepen vrij dicht bij elkaar ligt. Bij de hoeveelheid buitenspelen is al een groter verschil zichtbaar, maar dit is nog steeds niet drastisch. Wat echt opvalt, is wanneer er word gekeken naar het percentage dat liever werkt voor het bedrag wat ze nu aan zakgeld krijgen, om dan niet naar school te hoeven. Hier schiet het percentage van de selectie een beetje/niet leuk ineens duidelijk omhoog. De oorzaak is echter onduidelijk. Het aantal vrienden beïnvloed blijkbaar niet zoveel op het vermaak op school als gedacht. De hoeveelheid dat er buiten word gespeeld heeft ook geen direct verband met hoezeer de Grafiek 5.1 kinderen zich op school vermaken. Buitenspelen word grotendeels gedaan op school, en heeft zodanig dus verband met de mate waarin kinderen zich op school vermaken. Helaas kan dit ook een valkuil zijn, omdat het onduidelijk is of kinderen de vraag opvatte wat betreft binnen én buiten school, of alleen buiten school. Uit deze informatie valt helaas dus weinig op te halen. Het enige wat ik hier kan doen is speculeren en er vanuit gaan dat de kinderen die school een beetje/niet leuk vinden liever werken omdat het qua vakken en leerstof niet goed gaat op school. 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Verschillen tussen antwoorden "(Heel) leuk" tegenover "Een beetje/niet leuk" 85 77 (meer dan) 4 vrienden in de klas Selectie "(Heel) leuk" 64 46 Speelt (bijna) iedere dag buiten 9 38 Werkt liever Selectie "een beetje/niet leuk" 7
120 100 80 60 40 20 0 Grafiek 5.2 Hoeveelheid zakgeld "Gaat liever naar school" tegenover "Werkt liever" 33 36 31 Gaat liever naar school 53 24 23 Werkt liever Minder dan 2 euro 2 tot 3 euro Meer dan 3 euro Dieper ingaand op het verschil in het percentage wat liever werkt, ben ik gaan kijken naar hoeveel zakgeld de kinderen krijgen die hebben aangegeven liever naar school te gaan, en degene die hebben aangegeven liever te werken (Zie grafiek 5.2). Wat hierbij opvalt is dat bij de selectie die liever werkt voor het bedrag aan zakgeld wat hij/zij nu krijgt, een groter deel meer dan drie euro zakgeld krijgt dan bij de selectie die liever naar school gaat. Als zij zich een werk situatie inbeelden, beelden zij zich er dus één in met een hogere beloning. Zoals eerder al vermeld was het loon van de kinderen die vroeger in fabrieken werkte 1,72 per week, dit is dus aanzienlijk minder dan het bedrag wat meer dan de helft van de selectie Werkt liever krijgt. De vraag die nu dus open blijft staan is of ze voor die 1,72 per school gaan. week ook nog liever zouden werken, in plaats van dat ze naar 8
CONCLUSIE Uit mijn onderzoek blijkt dat de resultaten vrij dicht bij mijn verwachtingen liggen. Kinderen vinden school over het algemeen leuk, onder andere omdat ze vrienden in de klas hebben en de klasgenoten ook goed met elkaar omgaan. Het feit dat de resultaten zulke positiviteit aangeven over school, gaan wij zeker meenemen in het ontwikkelen van het spel. Nu wij deze informatie hebben, weten we dat we ons minder hoeven te focussen op het overtuigen van onze doelgroep dat school beter is dan fabriekswerk. Waar we echter wel rekening mee moeten houden, is het soort info die we de speler meegeven. Door dit onderzoek ben ik erachter gekomen dat er bepaalde vlakken zijn waar we rekening mee moeten houden bij het ontwerpen van bijvoorbeeld het dialoog. Uit dit onderzoek blijkt namelijk dat een groot deel van onze doelgroep (meer dan) vier vrienden in de klas heeft. Als we in het spel de boodschap over weten te brengen dat kinderen die vroeger in fabrieken werkte misschien dan wel vrienden hadden, maar geen tijd om hier leuke dingen mee te doen, kan dit de speler wellicht aan het denken zetten. Ook zouden we de vrienden als zwak punt kunnen gebruiken, door bijvoorbeeld een kindje in het spel te laten vertellen hoe ze haar vriendje is verloren aan een van de gevaarlijke stoommachines, of door ziekte veroorzaakt door de nalatige staat van de fabriek. Ook speelt onze doelgroep relatief veel buiten. Dit wil ik zeker meenemen omdat we hiermee een sterk contrast op kunnen zetten. Onze doelgroep kent de frisse buitenlucht en associeert deze met een leuke ervaring het buitenspelen. Als wij ervoor zorgen dat wij in ons spel duidelijk weten te maken dat de destijdse fabrieken benauwd, stoffig en vuil waren, gaat de speler zich deze situatie inbeelden. Gezien de fabriekssituatie recht tegenover de buitenlucht staat, is de kans groot dat de doelgroep het zal associëren met een negatieve ervaring. Deze associatie zal worden versterkt wanneer wij bij het duidelijk maken van dat punt, ook nog eens meenemen dat de kinderen vaan twaalf, en soms zelfs achttien uur achter elkaar in zo n benauwde fabriek zaten. Het laatste punt waar we bij het ontwikkelen van het spel zeker rekening mee moeten houden, willen we dat ons punt goed overgebracht word, is het destijdse salaris. Het gemiddelde kind tussen zeven en twaalf jaar krijgt tegenwoordig tweemaal zoveel in de week aan zakgeld, als de kinderen vroeger aan fabrieksloon verdiende (omgerekend naar hedendaagse koopkracht en valuta). We waren al van plan om aan de speler mee te geven hoe slecht de destijdse situatie was, maar wisten nog niet gericht hoe we dit gingen doen, en wat we dan mee wilde geven. Door middel van dit onderzoek hebben we gerichte en specifieke onderwerpen die we aan de speler mee gaan geven, en weten we ook waar we ons meer, of juist minder op moeten focussen. 9
BRONVERMELDING SCB: Kinderen in Nederland [.PDF DOWNLOAD] Het Klokhuis: Kinderarbeid Canonclip Voorgezet Onderwijs: Verzet tegen kinderarbeid Kinderarbeid in de Twentse textielindustrie NIBUD: Hoeveel zakgeld geef jij? (mocht de tabel incorrect weergegeven worden, is hier een afbeelding van de tabel) De waarde van Gulden en Euro (Omrekenen koopkracht en valuta) Enquête Resultaten enquête Bovenstaande regels hebben allemaal een link aan zich verbonden. Mocht direct klikken niet werken, kan er met de rechter muisknop gekozen worden om het linkadres te kopiëren. 10