De Keukentafel Uitdaging

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De Keukentafel Uitdaging"

Transcriptie

1 De Keukentafel Uitdaging MAG HET WAT RUSTIGER AAN DE KEUKENTAFEL Gemaakt in het kader van het Swing project Een cliëntproces; tools voor samenwerking Door Nic Drion

2 Aan de keukentafel Aan de keukentafel zit je met vrienden. Met familie of buren. Vaak gewoon om gezellig te kletsen. Of om samen iets te vieren. Maar soms ook om over moeilijke of verdrietige dingen te praten en elkaar te steunen. Als je veel problemen hebt, en het lukt niet goed om die op te lossen, dan komen er ook hulpverleners aan je keukentafel zitten. Soms maar één. Soms een heleboel. Voor elk probleem is er een andere hulpverlener, lijkt het wel. Dan kan het druk worden aan je keukentafel. De Keukentafel Uitdaging is een leuke manier om na te gaan wie er aan jouw keukentafel zitten. Zijn er genoeg vrienden en familieleden? En niet teveel hulpverleners? Want het moet wel een beetje overzichtelijk blijven aan jouw keukentafel. En vooral: diegenen die aan je keukentafel zitten moeten jou ook echt ondersteunen en helpen, zodat het beter gaat! Te veel is niet goed - Met te veel hulpverleners wordt het vaak moeilijker in plaats van makkelijker. Dat komt door verschillende dingen: - Te veel hulpverleners geeft je als ouders het gevoel dat je zelf niets meer goed doet. Dat je niets kan. Want je hebt blijkbaar overal hulp bij nodig. In plaats van sterker ga je je dan onzeker en afhankelijk voelen. - Als ouder raak je de controle over je eigen leven kwijt. Al die hulpverleners bepalen je leven en je agenda. - Omdat je het zo druk hebt met al die afspraken en alle dingen die je daarvoor moet doen, heb je weinig tijd meer voor andere mensen. Hoe meer hulpverleners er aan de keukentafel zitten, des te minder plek is er voor vrienden en familie. Zij zien dat je het al zo druk hebt. Ze weten niet zeker of ze je lastig mogen vallen. Ze willen wel helpen maar weten niet hoe, want je hebt al zoveel hulpverleners. Dus komen ze minder langs. - Als je veel hulpverleners hebt, dan wordt het ook moeilijker om vrienden en familie om steun te vragen. Ik heb al zoveel hulp, dan kan ik toch niet ook nog mijn vrienden vragen om me te helpen, Ze hebben me al zo vaak geholpen, ik wil ze niet nog een keer lastig vallen, Ik probeer het zelf wel op te lossen. Dat denken mensen vaak. - Veel hulpverleners betekent dat je als ouders vaak hetzelfde verhaal moet vertellen. Dat is niet prettig. - Die hulpverleners werken helaas niet altijd goed samen. Ze weten niet altijd wat de ander doet. Ze moeten extra overleggen. Soms werken ze langs elkaar heen. Of wachten ze op elkaar, waardoor er niets gebeurt. De Uitdaging De uitdaging is: 1. Hoe krijg je minimaal 4 Belangrijke Mensen uit jouw netwerk aan de Keukentafel? Vier mensen uit jouw omgeving, die jij vertrouwt. Mensen die je willen helpen in goede tijden en in slechte tijden. Je vader of moeder, oma of opa, andere familieleden, je beste vriend of vriendin, de buurvrouw, een collega. Aan jou de keuze! 2. En hoe krijg je maximaal 4 Hulpverleners aan je Keukentafel? Als je er vier hebt of minder dan is dat prima. Als er meer dan vier hulpverleners betrokken zijn bij jouw gezin, dan moet je bedenken welke 4 het belangrijkst zijn. Zo werkt het De Keukentafel Uitdaging bestaat uit 3 delen. In Deel 1 bepaal je met behulp van een aantal vragen welke vier mensen uit jouw omgeving het belangrijkst zijn en aan jouw keukentafel mogen. In Deel 2 doe je hetzelfde voor hulpverleners die bij je gezin betrokken zijn. En in Deel 3 geef je al die mensen een plekje aan je keukentafel. Bij elk deel staat een korte uitleg. Het wijst zichzelf. En aan het eind staan nog een paar tips hoe je verder kan gaan met de uitkomst van De Keukentafel Uitdaging.

3 De Keukentafel Uitdaging deel 1 Welke (minimaal 4) belangrijke mensen wil ik aan mijn keukentafel? Hieronder staan twee lijstjes met 10 vragen. De vragen gaan over welke mensen belangrijk zijn voor jou, je gezin, je kind. Familieleden, vrienden of mensen uit de buurt bijvoorbeeld. Als je de eerste 10 vragen hebt beantwoord heb je waarschijnlijk al een paar namen. Misschien weet je dan al precies welke 4 mensen uit jouw omgeving aan jouw keukentafel mogen. In dat geval ben je na 10 vragen al klaar. Als je nog twijfelt kan je ook het tweede lijstje vragen beantwoorden. De eerste 10 vragen Vraag 1. Met wie praat je wel eens over de opvoeding van je kind? En met wie nog meer? 2. Wie heeft jou wel eens geholpen (of aangeboden om te helpen) toen je een probleem had met je kind?en wie nog meer? 3. Welke volwassenen in jouw omgeving vinden het belangrijk dat het goed gaat met je kind? (denk bijvoorbeeld aan oma, opa, familie, vrienden, buren, ouders van vriendjes van je kind) 4. Wie is er meestal bij op belangrijke momenten voor jouw kind: bijvoorbeeld een verjaardag, een diploma-uitreiking, een feestje? 5. Als ik aan je kind zou vragen wie er wel eens bij jullie thuis komt, die hij/zij super leuk vindt, wie zou hij/zij dan noemen? 6. Stel: je raakt je mobiele telefoon kwijt en je moet al je contacten opnieuw invoeren. Je begint bij de mensen die voor jou het allerbelangrijkst zijn (behalve je partner en je kinderen). Wie zijn de 4 mensen van wie je de gegevens het eerst invoert? 7. Welke volwassenen doen er wel eens wat leuks met jouw kind? Wie past er wel eens op? Bij wie gaat je kind spelen of logeren? 8. Als ik aan je partner zou vragen wie jouw beste vrienden zijn, wat zou hij/zij dan zeggen? 9. Stel: je hebt nu direct hulp nodig bij een belangrijk probleem. Bijvoorbeeld: je moet weg naar een ernstig zieke vriendin en iemand moet komen oppassen op je kind. Wie zou je dan vragen om te helpen? 10. Stel: je hebt 4 kaartjes gewonnen voor een pretpark. Welke twee volwassenen (behalve je partner) mogen er mee met jou en je kind? Namen

4 Conclusie na de eerste 10 vragen Welke vier namen komen het vaakst voor in je antwoorden? Zijn dit ook de mensen die jij graag aan de keukentafel wil, die met je gezin en met hulpverleners mogen meedenken en een plan maken hoe het beter kan gaan met je kind? Of misschien wil je toch iemand anders aan de keukentafel, dat kan ook natuurlijk! Deze mensen mogen in ieder geval wel aan mijn keukentafel: Van deze mensen weet ik het nog niet zeker: Heb je vier namen? Prima, je bent klaar! Heb je meer dan vier namen? Ook prima! Bedenk dan of je die allemaal aan de keukentafel wil, of dat dat een beetje teveel wordt. Heb je nog geen vier mensen die aan jouw keukentafel mogen? Geen probleem! Vul het tweede vragenlijstje in. Misschien levert dat nog meer namen op. De tweede 10 vragen Vraag 11. Wie heb je wel eens om advies gevraagd over de opvoeding van je kind? 12. Welke volwassenen in jouw omgeving vragen wel eens hoe het gaat met je kind? 13. Stel: volgende week is er een belangrijke gebeurtenis voor jou en je kind (verjaardag, diploma, kind komt thuis na verblijf in ziekenhuis etc.). Je wil graag dat er een paar mensen bij jou thuis komen om dit te vieren met jou en je kind. Wie zou je dan uitnodigen? 14. Met welke mensen heb je het meeste contact op sociale media? Weten die ook van problemen in je gezin? Als je hun zou vragen of ze je willen helpen, wie zouden er dan ook echt komen? 15. Wie reageren er meestal op berichtjes of foto s (over je kind) die jij op sociale media plaatst? 16. Als ik aan je kind zou vragen wie mama/papa wel eens helpt met dingen in huis, wat zou die dan zeggen? 17. Als ik aan je moeder of vader (in ieder geval iemand die jou al lang kent) zou vragen wie de 3 belangrijkste mensen voor jou zijn (buiten je partner en je kinderen), wat zou hij/zij dan zeggen? 18. Wie heeft jou wel eens om hulp of advies gevraagd bij de opvoeding van zijn/haar kind? 19. Wie zou jij een geheim toevertrouwen? 20. Stel: je krijgt een ongeluk en kan een tijd lang niet zelf voor je kind zorgen. Welke mensen zou je dan vragen om tijdelijk voor je kind te zorgen? Namen

5 Conclusie Welke vier namen komen nu het vaakst voor in al je antwoorden? Zijn dit ook de mensen die jij graag aan de keukentafel wil, die met je gezin en met hulpverleners mogen meedenken en een plan maken hoe het beter kan gaan met je kind? Of misschien wil je toch iemand anders aan de keukentafel, dat kan ook natuurlijk! Deze mensen mogen in ieder geval wel aan mijn keukentafel: Van deze mensen weet ik het nog niet zeker: Hopelijk heb je nu wel vier namen van familieleden of vrienden die aan jouw keukentafel mogen. Misschien zijn er mensen zijn wie je het nog niet zeker weet of ze aan jouw keukentafel mogen. Dat geeft niet. Denk er nog een nachtje over. Praat er over met een van de belangrijke mensen of hulpverleners die wel aan je keukentafel mogen. Heb je meer dan vier namen? Ook prima! Bedenk dan of je die allemaal aan de keukentafel wil, of dat dat een beetje teveel wordt. De Keukentafel Uitdaging deel 2 Welke (maximaal 4) hulpverleners hebben mij het best geholpen en wil ik aan mijn keukentafel? Hieronder staan 10 uitspraken over de hulpverleners die bij jouw gezin en jouw kind betrokken zijn. Kies de hulpverlener waar je mee wil beginnen. Vul de naam van de hulpverlener in, en de naam van de organisatie waar hij/zij voor werkt. Geef heel kort aan waarom die hulpverlener bij jouw gezin betrokken is: bijvoorbeeld schulden, of problemen in de opvoeding, of helpt om het huis netjes te houden. Daaronder kun je aangeven of de hulp verplicht is of vrijwillig. De hulp is verplicht als de rechter heeft gezegd dat dat nodig is. Dus bijvoorbeeld de hulp van een gezinsvoogd/jeugdzorgwerker. Of als de rechter heeft bepaald dat je kind in een pleeggezin moet wonen. Als de hulp verplicht is dan kan je er niet zomaar mee stoppen. Maar veel vormen van hulp zijn vrijwillig. Als je het niet precies weet of het verplicht of vrijwillig is, vraag dan een hulpverlener om hierbij te helpen. Geef daarna antwoord op de 10 uitspraken. Dat doe je door een score te geven van 1 tot 5. De cijfers betekenen het volgende: 5 = helemaal eens met de uitspraak, 4 = grotendeels mee eens, 3 = gedeelte eens, gedeeltelijk oneens, 2 = grotendeels oneens, 1 = helemaal oneens met de uitspraak. Als je daarmee klaar bent, ga je naar de volgende hulpverlener en doe je hetzelfde. Als je veel hulpverleners hebt, is dat best even een werkje. Maar je moet het natuurlijk wel goed doen, anders kan je niet bepalen welke hulpverleners je het best geholpen hebben en aan je keukentafel mogen blijven. Naam en organisatie Waarom is deze hulpverlener betrokken bij mijn gezin? Is deze hulp verplicht (het moet van de rechter) of vrijwillig? Komen om dit te vieren met jou en je kind. Wie zou je dan uitnodigen? Hulpverlener nr. Hulpverlener nr. Hulpverlener nr. Hulpverlener nr.

6 Hulpverlener nr. Hulpverlener nr. Hulpverlener nr. Hulpverlener nr. 1. Deze hulpverlener helpt mij met de dingen die ik het allerbelangrijkst vind voor mijn gezin/mijn kind 2. We hebben samen een goed plan: ik weet precies wat deze hulpverlener doet, ik weet wat ik moet doen en ik weet wanneer we klaar zijn en het goed genoeg is 3. Deze hulpverlener is betrouwbaar en we kunnen goed samenwerken 4. Deze hulpverlener ziet ook de dingen die goed gaan in mijn gezin en geeft complimenten 5. Door deze hulpverlener kan ik steeds beter zelf (dus zonder hulp) mijn problemen oplossen 6. Deze hulpverlener werkt goed samen met de andere hulpverleners 7. Als deze hulpverlener er niet meer zou zijn dan zou het meteen fout gaan in mijn gezin 8. Deze hulpverlener geeft mij vertrouwen dat het goed komt met mijn gezin/kind 9. Het allerbeste dat deze hulpverlener voor mijn gezin heeft gedaan is: 10. Mijn meest vervelende ervaring met deze hulpverlener is:

7 Conclusie Geef nu eerst elke hulpverlener een cijfer van 0 tot 10. Waarbij 10 = ik heb heel veel aan deze hulpverlener. Dankzij deze hulpverlener gaat het veel beter in mijn gezin/met mijn kinderen! En 0 = ik heb helemaal niets aan deze hulpverlener. Er verandert niets in mijn gezin/voor mijn kinderen. Trek daarna je conclusie. Is er een hulpverlener die aan je keukentafel moet blijven, omdat de hulp verplicht is? En welke hulpverleners mogen er nog meer aan je keukentafel, omdat ze jou het beste helpen? Schaalvraag. Welk cijfer krijgt deze hulpverlener op een schaal van 0 tot 10. (zie de toelichting) Cijfer: Cijfer: Cijfer: Cijfer: Conclusie: mag (of moet) deze hulpverlener blijven aan mijn keukentafel? Ja/Nee/ Weet ik nog niet Etc. De Keukentafel Uitdaging deel 3 Zo zit het aan mijn keukentafel! Versie 1: Wie zitten er nou aan mijn keukentafel? Denk aan een plaatje van een keukentafel met stoelen er om heen. Aan het hoofd de stoel(en) voor de gezinsleden. Volgens mij moeten we dat symboliseren met een keukenbank, waarop alle gezinsleden kunnen plaatsnemen. De bank heeft de kleur paars bijvoorbeeld. Om de tafel heen 4 groene stoelen voor belangrijke mensen en 4 blauwe stoelen voor hulpverleners. De groene en blauwe stoelen staan om en om. Dit om te symboliseren dat we met elkaar samenwerken en niet tegenover elkaar staan. Op de leuning van elke stoel moet een naambordje staan dat ingevuld kan worden. Tekst bij versie 1. Je hebt vier belangrijke mensen uit jouw omgeving gekozen, die aan jouw keukentafel mogen. En vier hulpverleners. Geef ze nu een plekje aan jouw keukentafel. Hieronder staat een grote ronde keukentafel. Jouw keukentafel. Erbij staat een grote paarse keukenbank. Daarop zitten al jouw gezinsleden. Schrijf jullie namen op de rugleuning van de bank. Dan zijn er vier groene stoelen voor jouw belangrijke mensen. En vier blauwe stoelen voor de hulpverleners. Schrijf ook hun namen op de rugleuningen. Maak nog een foto van jouw keukentafel. En klaar! Versie 2: Een vel met daarop alleen een grote keukentafel. Dan losse kaartjes: kaartjes van paarse stoelen voor de gezinsleden (zoveel als nodig, 4 kaartjes van groene stoelen voor belangrijke mensen, en 4 kaartjes van blauwe stoelen voor hulpverleners. Op de leuning van elke stoel een naambordje dat ingevuld kan worden. Op de andere kant van de groene en blauwe plaatjes kan een tekst worden aangevuld: Deze persoon mag aan mijn keukentafel, omdat. De plaatjes van de stoelen kunnen om de keukentafel worden geplaatst. Voordeel van het alternatief: Interactiever en speelser. Gezinsleden kunnen zelf ordening aanbrengen. En wellicht ook bruikbaarder bij situaties van echtscheiding, waarbij de gezinsleden niet meer samen met elkaar op een bank willen zitten. Nadeel van het alternatief: je hebt steeds sets van kaartjes nodig. Dat maakt de tool duurder in productie.

8 Tekst bij alternatief: Je hebt vier belangrijke mensen uit jouw omgeving gekozen, die aan jouw keukentafel mogen. En vier hulpverleners. Geef ze nu een plekje aan jouw keukentafel. Hieronder staat een tekening van een grote ronde keukentafel. Jouw keukentafel. Pak eerst de kaartjes met de paarse stoelen. Die zijn voor jouw en je gezinsleden. Schrijf jullie namen op de rugleuningen. Zet de stoelen bij de tafel. Pak dan de kaartjes met de groene stoelen. Die zijn voor jouw belangrijke mensen. Schrijf hun namen achterop de rugleuning. Als je dat wil, schrijf op de achterkant van elk kaartje waarom deze persoon aan jouw keukentafel mag. Doe tenslotte hetzelfde met de vier kaartjes van de blauwe stoelen voor de hulpverleners. Schrijf ook hun namen op de rugleuningen. En schrijf op de achterkant waarom zij aan jouw keukentafel mogen. Zet de paarse, groene en blauwe stoelen aan de keukentafel, zoals jij dat wil. Stel je voor dat je in het echt met al deze mensen zou overleggen samen. Wie mag er dan waar zitten? Wie mogen er bijvoorbeeld naast jou zitten? En wie naast je kind? Jij mag het zeggen. Maak een foto van jouw keukentafel. En klaar!

9 En dan straks in het echt! Een paar tips Deze Keukentafel Uitdaging heb je natuurlijk niet voor niets gedaan. Hoe kan je deze uitkomst ook in het echt bereiken? Hoe kan je ervoor zorgen dat je familie en vrienden ook echt aan je keukentafel komen? En dat er ook daadwerkelijk minder hulpverleners komen, als dat nodig is? Hier staan een paar tips die je kunnen helpen: Bespreken. Bespreek de uitkomst met de hulpverlener met wie je deze Keukentafel Uitdaging hebt gedaan. Hopelijk is hij/zij een van de hulpverleners die wat jou betreft aan je Keukentafel zit. Neem als het kan bij dat gesprek een van de vier Belangrijke Mensen mee, om je te steunen. Leg uit wat je wil. Meer Belangrijke Mensen aan je keukentafel. Of minder Hulpverleners. Of allebei. Overleg Vraag je hulpverlener om een overleg te organiseren met alle andere hulpverleners en jouw belangrijke mensen. Of doe dat zelf, dat kan ook natuurlijk. Je bent zelf uiteraard ook bij dat overleg. Leg nog een keer uit wat je wil. Dat je graag dingen wil veranderen in je gezin, maar dat het zo niet goed werkt. Je wil minder hulpverleners, en meer steun van familie en vrienden. Er moet dus een nieuw plan komen. Plan Maak samen met hulpverleners en jouw belangrijke mensen een nieuw plan. In dat plan is minder plek voor hulpverleners en meer plek voor familie en vrienden. Wat kunnen familie en vrienden doen om te helpen? En wat moeten hulpverleners doen? Kunnen zij taken van elkaar overnemen? Kan het ook met minder hulp? Want niet elke hulp is nodig, zeker niet als jouw belangrijke mensen je steunen! Netwerkberaad of Eigen Kracht Conferentie Je kan ook voorstellen om een netwerkberaad te houden, of een Eigen Kracht Conferentie. Daar bespreek je met jouw belangrijke mensen hoe het beter kan gaan thuis. Een onafhankelijke coördinator kan jullie daarbij helpen als dat nodig is. Die kan ook helpen om meer mensen uit jullie omgeving te vragen om mee te doen. Samen met alle mensen die mee willen doen maken jullie een plan. Daarin staat wat jullie zelf kunnen doen om het thuis beter of veiliger te maken, en wat hulpverleners daarin kunnen doen. Je hulpverlener weet vast meer over de mogelijkheden van een netwerkberaad. Of kijk bijvoorbeeld op voor meer informatie. Geef niet op! Het gaat om jouw gezin. Om jouw kind. En dus moeten aan jouw keukentafel de goede mensen zitten. Mensen die belangrijk zijn voor jou en die je goed kunnen helpen. SUCCES!

Netwerk betrekken IEDER GESPREK IS EEN FAMILIENETWERKBERAAD

Netwerk betrekken IEDER GESPREK IS EEN FAMILIENETWERKBERAAD Netwerk betrekken IEDER GESPREK IS EEN FAMILIENETWERKBERAAD Gemaakt in het kader van het SWING-project Eén cliéntproces; tools voor de samenwerking Nic Drion, Expertisecentrum William Schrikker Inleiding

Nadere informatie

Wanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden.

Wanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden. Hoe vertel je het de kinderen? Op een gegeven moment moet je de kinderen vertellen dat jullie gaan scheiden. Belangrijk is hoe en wat je hen vertelt. Houd rekening daarbij rekening met de leeftijd van

Nadere informatie

Leven in een groep. Hoe gaat dat en wat vinden jongeren?

Leven in een groep. Hoe gaat dat en wat vinden jongeren? Leven in een groep bij DHG Hoe gaat dat en wat vinden jongeren? Jij bent belangrijk! Als je thuis woont, is je opvoeding een taak van je ouders. Woon je bij De Hoenderloo Groep, dan zorgen de groepsleiders

Nadere informatie

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod Veilig Thuis Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod Een stukje uitleg Dat je samen met papa/mama, of een andere persoon in dit boekje gaat werken is niet zo maar. Dat komt omdat

Nadere informatie

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod Veilig Thuis Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod 2 Een stukje uitleg Dat je samen met papa/mama, of een andere persoon in dit boekje gaat werken is niet zo maar. Dat komt omdat

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen + > vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,

Nadere informatie

Eigen Kracht-conferentie. Samen met Eigen Kracht... een plan maken voor jouw toekomst!

Eigen Kracht-conferentie. Samen met Eigen Kracht... een plan maken voor jouw toekomst! Eigen Kracht-conferentie Samen met Eigen Kracht... een plan maken voor jouw toekomst! 13 Heb je een probleem? Is er iets aan de hand, wat jij niet leuk vindt? Wil je erover praten? Lukt het niet thuis,

Nadere informatie

Na het gesprek met de gids Jeugd zijn er verschillende uitkomsten mogelijk:

Na het gesprek met de gids Jeugd zijn er verschillende uitkomsten mogelijk: FAMILIEGROEPSPLAN Met dit formulier kunt jij zelf een plan maken om te zorgen dat het beter gaat met jou en/of jouw gezin. Het formulier helpt jou belangrijke gegevens te ordenen, zodat duidelijk wordt

Nadere informatie

SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN

SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN cursus SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN Samen-Werk-Boek.. www.zozijn.nl/zozijnschool Inhoudsopgave Samen-werken met de mensen om jou heen.... 3 Wat gaan we doen in deze cursus?... 4 Jezelf voorstellen...

Nadere informatie

Een tool om jongeren en jong volwassen die een strafbaar feit hebben gepleegd te laten nadenken over hun desistance proces.

Een tool om jongeren en jong volwassen die een strafbaar feit hebben gepleegd te laten nadenken over hun desistance proces. Klaar mee?! Een tool om jongeren en jong volwassen die een strafbaar feit hebben gepleegd te laten nadenken over hun desistance proces. Achtergrond van de tool Jongeren die willen stoppen met het plegen

Nadere informatie

6 Past je werk bij je privéleven? In deze prestatie ga je laten zien dat stage en privéleven best samen kunnen gaan.

6 Past je werk bij je privéleven? In deze prestatie ga je laten zien dat stage en privéleven best samen kunnen gaan. 6 Past je werk bij je privéleven? In deze prestatie ga je laten zien dat stage en privéleven best samen kunnen gaan. Ik ben een werkende moeder. Mijn vriend helpt thuis mee. Werken? Ik heb een kind, dat

Nadere informatie

Week van de opvoeding

Week van de opvoeding In gesprek Voor ouders en hun kinderen vanaf ca. 12 jaar Het is heerlijk om een goed gesprek te voeren met iemand waar je veel van houdt. Maar soms lukt dat niet goed. Laat je daarom uitdagen tot een eerlijk

Nadere informatie

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van

Nadere informatie

Wat is de omgekeerde collecte?

Wat is de omgekeerde collecte? Aan de hand van deze instructies kun je bij jou in de gemeente tijdens de Micha Zondag een omgekeerde collecte organiseren. Op deze manier kunnen jullie als gemeente gelijk na de dienst met elkaar aan

Nadere informatie

Eerste hulp bij kiezen!

Eerste hulp bij kiezen! Eerste hulp bij kiezen! Hoe maak jij je keuzes? Sta je in je eentje in het pashokje te twijfelen tussen twee truien? Of vraag je je moeder, een verkoopster of een vriend(in) om hulp? In deze lesbrief doe

Nadere informatie

Wij weten hoe het voelt

Wij weten hoe het voelt www.freya.nl Twitter: @Freya_NL facebook.com/freyanl Wij weten hoe het voelt Om je heen lijkt iedereen zomaar kinderen te krijgen. Bij jou blijft die zo gewenste zwangerschap uit. Bij Freya weten we als

Nadere informatie

voor leerlingen Pesten op het werk VRAGEN EN OPDRACHTEN

voor leerlingen Pesten op het werk VRAGEN EN OPDRACHTEN voor leerlingen Pesten op het werk VRAGEN EN OPDRACHTEN Bladzijde 5 Waarom dit boekje? Lees de tekst goed. Beantwoord dan de onderstaande vragen. 1 Waar gaat het boekje over?... 2 Door wie kun je op het

Nadere informatie

... Dag 1... MentorMix Elke dag beter. Maak de wereld iedere dag een beetje mooier. Help mee!

... Dag 1... MentorMix Elke dag beter. Maak de wereld iedere dag een beetje mooier. Help mee! Maak de wereld iedere dag een beetje mooier. Help mee! In korte tijd kan er veel veranderen. Wat jij doet maakt uit! Begin vandaag en zorg een week lang voor een positieve verandering. Maak een plan voor

Nadere informatie

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les 8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil

Nadere informatie

Lesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol

Lesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol Lesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol Voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief Thema s in het boek Lesopzet Doel van de les Uitwerking Bijlage: opdrachtenblad Thema s in het boek

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Inleiding IN DIT BOEK LEES JE WAAROM STEUN, RESPECT EN VERTROUWEN BIJ VRIENDSCHAP HOREN.

Inleiding IN DIT BOEK LEES JE WAAROM STEUN, RESPECT EN VERTROUWEN BIJ VRIENDSCHAP HOREN. Inleiding Met wie heb je de meeste lol? En wie bel je als je een probleem hebt? Vaak zijn dat je. Sommige mensen hebben veel, andere mensen hebben er maar een paar. Vriendschap is belangrijk in ons leven.

Nadere informatie

Werkvormen: Basis 6.1 Kwaliteiten van een vriend Reflectie Subgroepen 30 min 6.2 Hyves-profiel Reflectie Subgroepen (digi) 20 min.

Werkvormen: Basis 6.1 Kwaliteiten van een vriend Reflectie Subgroepen 30 min 6.2 Hyves-profiel Reflectie Subgroepen (digi) 20 min. Les 6: Gezocht: een vriend Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten wat ze belangrijk vinden in een vriendschap; Kinderen kunnen een aantal kenmerken en voorwaarden benoemen waar een vriendschap aan moet

Nadere informatie

HOE NIEMAND MIJ GELOOFDE EN IK BIJNA ALLES VERLOOR

HOE NIEMAND MIJ GELOOFDE EN IK BIJNA ALLES VERLOOR HOE NIEMAND MIJ GELOOFDE EN IK BIJNA ALLES VERLOOR Deze lesbrief hoort bij Hoe niemand mij geloofde en ik bijna alles verloor van Gertrud Jetten. In dit boek wil Iris niets liever dan bij haar verzorgpony

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

DE NETWERKTHERMOMETER LEERLINGEN INSTRUCTIE

DE NETWERKTHERMOMETER LEERLINGEN INSTRUCTIE Netwerkthermometer DE NETWERKTHERMOMETER LEERLINGEN INSTRUCTIE Wat is De Netwerkthermometer De Netwerkthermometer is een test. Een test om een gedegen beeld te krijgen van hoe je zelf aan kijkt tegen je

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. ik doe mijn administratie

Inhoud. Mijn leven. ik doe mijn administratie Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Administratie... 4 Hoofdstuk 2 Bewaren... 6 Hoofdstuk 3 Sorteren... 8 Hoofdstuk 4 Post... 10 Hoofdstuk 5 Doen... 12 Hoofdstuk 6 Formulier... 14 Hoofdstuk 7 Hulp... 16 Hoofdstuk

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Inhoud van deze lesbrief

Inhoud van deze lesbrief Lesbrief bij Krokodillen in het gras van Ingrid Bilardie de Boer Voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema

Nadere informatie

Handvatten voor het omgaan met zelfbeschadiging

Handvatten voor het omgaan met zelfbeschadiging Handvatten voor het omgaan met zelfbeschadiging Als iemand in jouw omgeving zichzelf beschadigt is dat erg ingrijpend. Het kan allerlei emoties oproepen. Je bent misschien erg verdrietig, boos of je voelt

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo!! Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

ipad Module 4 Instellingen

ipad Module 4 Instellingen Instellingen van de ipad veranderen Soms heeft de fabrikant van de ipad updates. Meestal is dit om de ipad nog beter te laten werken. Soms wil je zelf iets veranderen aan de ipad. Bijvoorbeeld je toegangscode.

Nadere informatie

INKIJKEXEMPLAAR. challenges voor ouders en kids! Spelboekje. Samenspel. Tover een glimlach op je gezin VAN DE FAMILY FACTORY

INKIJKEXEMPLAAR. challenges voor ouders en kids! Spelboekje. Samenspel. Tover een glimlach op je gezin VAN DE FAMILY FACTORY INKIJKEXEMPLAAR 20 challenges voor ouders en kids! Spelboekje Samenspel Tover een glimlach op je gezin VAN DE FAMILY FACTORY Samenspel is ontwikkeld voor de Week van de Opvoeding 2018 Concept en tekst:

Nadere informatie

Prettige en niet prettige aanrakingen

Prettige en niet prettige aanrakingen Kriebels in je buik Prettige en niet prettige aanrakingen 1 Prettige en niet prettige aanrakingen Groep 3 50 min Begrippen Prettig, onprettig, dwingen, overhalen, grenzen aangeven, hulp bij problemen,

Nadere informatie

Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting

Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Zwijsen Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Inhoud Inleiding 3 Materialen 3 Voor het eerst naar school 4 Doelstelling 4 Opbouw prentenboek en plakboek 4 Werkwijze 5 Ouders 5 2 Inleiding Voor

Nadere informatie

BIJLAGEN. Onbedoelde zwangerschap

BIJLAGEN. Onbedoelde zwangerschap BIJLAGEN Onbedoelde zwangerschap 1 LANG LEVE DE LIEFDE - Entreeopleidingen in het mbo - WERKBLAD - 79 Vragen over zwangerschap ZWANGERSCHAP, WAT WEET JIJ HIEROVER? 1 Hoe kan een meisje merken dat ze zwanger

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Les 1 Vragen stellen Leestekst: De tandarts

Les 1 Vragen stellen Leestekst: De tandarts Les 1 Vragen stellen Leestekst: De tandarts "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vandaag gaan we weer een tekst lezen. Daarbij gaan we een nieuwe strategie leren. Deze strategie heet vragen stellen. We gaan

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 Dit hoofdstuk gaat over: het recht op zeggenschap

Hoofdstuk 3 Dit hoofdstuk gaat over: het recht op zeggenschap Recht op zeggenschap Hoofdstuk 3 Dit hoofdstuk gaat over: het recht op zeggenschap In dit hoofdstuk vind je een antwoord op de volgende vragen: 1. Wat is het recht op zeggenschap? 2. Wat is het recht op

Nadere informatie

Individueel Behandeltraject

Individueel Behandeltraject Individueel Behandeltraject SAMEN WERKEN AAN JOUW TOEKOMST Informatie voor jongeren, ouders en verwijzers Kom verder! www.ln5.nl erom dat jij leert én zelfstandiger wordt. Natuurlijk gaat er ook veel goed

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over het Jeugddossier

Veelgestelde vragen over het Jeugddossier Veelgestelde vragen over het Jeugddossier Voor ouders, jongeren en professionals van het CJG Noord-Veluwe Alle kinderen in Nederland krijgen bij hun geboorte een digitaal dossier over hun gezondheid. Hierin

Nadere informatie

Praten met kinderen over de wereld: Tien Tips voor Ouders

Praten met kinderen over de wereld: Tien Tips voor Ouders Praten met kinderen over de wereld: Tien Tips voor Ouders 1. Kies een goed moment! Neem elke dag de tijd voor een gesprek met je kind. Zoek naar een moment dat het beste past bij jullie gezin. Voor de

Nadere informatie

Gezond thema: DE HUISARTS

Gezond thema: DE HUISARTS Gezond thema: DE HUISARTS 1. Wat gaan we doen? Praten over de huisarts en wat de huisarts doet. Nieuwe woorden leren over de huisarts. Het gesprek met de huisarts oefenen. 2. Wat vind ik van? Als je een-op-een

Nadere informatie

Hoe gaat het in groep 1/2 b

Hoe gaat het in groep 1/2 b Hoe gaat het in groep 1/2 b Binnenkomst: - Als je op school komt hang je je jas op je eigen haakje onder je tent. Je tas zet je op de plank. - In de klas geef je de juf een hand en je pakt een spelletje

Nadere informatie

Hulpvragen Signs of Success

Hulpvragen Signs of Success Hulpvragen Signs of Success Signs of Success is een vragende benadering. Je probeert verandering bij de jongere en zijn netwerk op gang te brengen door vragen te stellen. In deze tool vind je een bonte

Nadere informatie

KLEINE MENSEN GROTE WENSEN

KLEINE MENSEN GROTE WENSEN KLEINE MENSEN GROTE WENSEN Voor de betere kinderopvang DOOR DE OGEN VAN KINDEREN Dit boekje laat je kinderopvang zien door de ogen van kinderen. Een praktische gids voor iedereen die nadenkt over de opvang

Nadere informatie

Hit the Ground Running INGEZET, WAT NU?

Hit the Ground Running INGEZET, WAT NU? INGEZET, WAT NU? Het is belangrijk te beseffen dat niet iedere opdrachtgever een gedegen inwerkprogramma heeft zoals je bij Calco bent tegengekomen. Dat de laptop klaarstaat op je nieuwe bureau, je stoel

Nadere informatie

Doorlopende leerlijn naar thema Nationaal Media Paspoort. Nationale Academie voor Media en Maatschappij

Doorlopende leerlijn naar thema Nationaal Media Paspoort. Nationale Academie voor Media en Maatschappij Doorlopende leerlijn naar thema Nationaal Media Paspoort 1 THEMA 1. Weet wat je ziet Alles wat je ziet in de media is door iemand met bepaalde bedoeling gemaakt. Deze producent wordt door allerlei dingen

Nadere informatie

Leerlingboekje les 11 en 12. Schrijfopdracht 6 Echte vrienden. Groep 7

Leerlingboekje les 11 en 12. Schrijfopdracht 6 Echte vrienden. Groep 7 Leerlingboekje les 11 en 12 Naam Schrijfopdracht 6 Echte vrienden Groep 7 Schrijven met peerresponse Tekst: M. Hoogeveen, A. van Gelderen, A. Wijnbergh Illustraties: V. van Asperen SLO, 2018 1 Waarover

Nadere informatie

s Heeren Loo Samen mediawijs Met elkaar in gesprek over het gebruik van (social) media s Heeren Loo Advisium September 2017

s Heeren Loo Samen mediawijs Met elkaar in gesprek over het gebruik van (social) media s Heeren Loo Advisium September 2017 s Heeren Loo Samen mediawijs Met elkaar in gesprek over het gebruik van (social) media s Heeren Loo Advisium September 2017 Inleiding De wereld verandert. Er zijn steeds nieuwe digitale ontwikkelingen.

Nadere informatie

Snuffelstage voor klas 3

Snuffelstage voor klas 3 Informatiebrochure Snuffelstage voor klas 3 sj 2017-2018 Naam:.. Klas:.... Informatiebrochure Snuffelstage klas 3 In de activiteitenweek ga je op Snuffelstage. Gedurende één dag(deel) ga je meelopen met

Nadere informatie

Stap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen?

Stap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen? Stap 6. Changes only take place through action Dalai Lama Wat ga je doen? Jullie hebben een ACTiePlan voor het experiment gemaakt. Dat betekent dat je een nieuwe rol en andere ACTies gaat uitproberen dan

Nadere informatie

Lesbrief DIY Verhaalmaakles VRIENDSCHAP

Lesbrief DIY Verhaalmaakles VRIENDSCHAP Lesbrief DIY Verhaalmaakles VRIENDSCHAP Van Jowi Schmitz Deze les kun je gebruiken ter voorbereiding op mijn bezoek, of (misschien nog wel leuker) na afloop van mijn bezoek, als je zin hebt in meer. Geschikt

Nadere informatie

Kleine Mensen Grote Wensen. Voor de betere kinderopvang

Kleine Mensen Grote Wensen. Voor de betere kinderopvang Kleine Mensen Grote Wensen Voor de betere kinderopvang Dit boekje laat je kinderopvang zien door de ogen van kinderen. Een praktische gids voor iedereen die nadenkt over de opvang van kinderen van 0 tot

Nadere informatie

Project Mens&Maatschappij. Hoofdstuk 5. Mensen en regels. Namen: Klas:

Project Mens&Maatschappij. Hoofdstuk 5. Mensen en regels. Namen: Klas: Project Mens&Maatschappij Hoofdstuk 5. Mensen en regels Namen: Klas: Introductie Stap 1Macht Schrijf samen zo veel mogelijk woorden op die te maken hebben met macht. Stap 2 Macht hebben Maak de zin samen

Nadere informatie

Pesten hoort er niet bij! Informatie voor ouders over pesten

Pesten hoort er niet bij! Informatie voor ouders over pesten Jeugdgezondheidszorg Pesten hoort er niet bij! Informatie voor ouders over pesten Wat is pesten? Dat kinderen elkaar soms plagen is heel gewoon. Maar bij pesten is er een slachtoffer waarover andere kinderen

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Voorkom. Pesten. DMS-educatief

Voorkom. Pesten. DMS-educatief Voorkom Pesten lle kinderen krijgen weleens met pesten te maken. Bij pesten is het ene kind altijd sterker dan het andere. De een heeft meer kracht, een grotere mond of meer invloed op de ander. Diegene

Nadere informatie

Wat kun je doen als je baby huilt? Kijk mee hoe de vader en moeder van Sam dat doen...

Wat kun je doen als je baby huilt? Kijk mee hoe de vader en moeder van Sam dat doen... Wat kun je doen als je baby huilt? Kijk mee hoe de vader en moeder van Sam dat doen... Gefeliciteerd met jullie baby! Gefeliciteerd! Jullie hebben net een baby gekregen. Jim en Nora hebben ook een baby

Nadere informatie

1 Dewi en social media

1 Dewi en social media 1 Dewi en social media Dit is Dewi. Dewi zit vaak op social media. Praten met je vrienden op je telefoon is leuk. Het is goed om te weten wat je kan doen met social media. En het is goed om te weten wat

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Rouw en verlies Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 8-12 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Rouw en verlies Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 8-12 jaar DOELSTELLINGEN De deelnemers worden zich bewust van hun eigen omgang met rouw en verlies en de rol die hun geloof of levensoriëntatie hierbij heeft. De deelnemers weten dat ieder op een eigen manier rouwt

Nadere informatie

10 Tips voor nóg meer opdrachten

10 Tips voor nóg meer opdrachten Geen tweede kans voor een eerste indruk & Interesse in je klant Professionele opnames, Aantekeningen & De winnende offerte Pagina 2 Pagina 3 Materiaalkennis & Hoe praat je met je klant? Marketing & Wat

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. ik doe mee

Inhoud. Mijn leven. ik doe mee Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Meedoen... 4 Hoofdstuk 2 Waarom doen?... 6 Hoofdstuk 3 Rechten... 8 Hoofdstuk 4 Plichten... 10 Hoofdstuk 5 Tips... 12 Hoofdstuk 6 Thuis... 14 Hoofdstuk 7 Familie... 16

Nadere informatie

HOE NIEMAND MIJ GELOOFDE EN IK BIJNA ALLES VERLOOR

HOE NIEMAND MIJ GELOOFDE EN IK BIJNA ALLES VERLOOR HOE NIEMAND MIJ GELOOFDE EN IK BIJNA ALLES VERLOOR Deze lesbrief hoort bij Hoe niemand mij geloofde en ik bijna alles verloor van Gertrud Jetten. In dit boek wil Iris niets liever dan bij haar verzorgpony

Nadere informatie

Competentiescan Klant exemplaar

Competentiescan Klant exemplaar Naam klant: Geboortedatum: Datum rapportage: Naam begeleider: Competentiescan Klant exemplaar Dit project wordt mede gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds www.werkeenzorgminder.nl Instructie invullen

Nadere informatie

Mijn doelen voor dit jaar

Mijn doelen voor dit jaar Mijn doelen voor dit jaar Een nieuw schooljaar betekent nieuwe kansen. Aan het begin van een nieuw kalenderjaar maken veel mensen goede voornemens. Dat gaan wij nu ook doen: het maken van voornemens of

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING 1. DE HERSENEN 1.1 HOE ZIEN HERSENEN ERUIT? VRAAG WIE KAN VERTELLEN WAT HERSENEN ZIJN? VRAAG HEBBEN KINDEREN KLEINERE HERSENEN DAN GROTE MENSEN? 1.2 WANNEER GEBRUIK JE ZE?

Nadere informatie

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden.

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. Het Kindgesprek. Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. 1 Inleiding. Door gesprekken met kinderen te voeren willen we de betrokkenheid

Nadere informatie

KORTDURENDE, INTENSIEVE BEGELEIDING INFORMATIE VOOR JONGEREN DECEMBER KORTDURENDE, INTENSIEVE BEGELEIDING

KORTDURENDE, INTENSIEVE BEGELEIDING INFORMATIE VOOR JONGEREN DECEMBER KORTDURENDE, INTENSIEVE BEGELEIDING KORTDURENDE, INTENSIEVE BEGELEIDING INFORMATIE VOOR JONGEREN DECEMBER 2017 4 KORTDURENDE, INTENSIEVE BEGELEIDING Jij krijgt kortdurende, intensieve begeleiding van Jeugdbescherming Gelderland. Wat betekent

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekbespreking

Uitleg boekverslag en boekbespreking Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Patiëntenrechten. Een tweede mening

Patiëntenrechten. Een tweede mening Patiëntenrechten Inhoudsopgave 3 Wat is een tweede mening? 4 Wanneer kunt u een tweede mening vragen? 5 Voordat u een beslissing neemt... 6 Aanvullende informatie 7 Hoe vindt u iemand die een tweede mening

Nadere informatie

Vragenlijst multiproblematiek I

Vragenlijst multiproblematiek I Bijlage B Vragenlijst multiproblematiek I 1 Achtergrondkenmerken V1. Wat is je geboortedatum? V2. Ben je een jongen of een meisje? V3. Wat zijn de vier cijfers van je postcode? V4. In welk land ben je

Nadere informatie

Het FACT team helpt je verder. Intensieve behandeling aan huis Informatie voor cliënten

Het FACT team helpt je verder. Intensieve behandeling aan huis Informatie voor cliënten Het FACT team helpt je verder Intensieve behandeling aan huis Informatie voor cliënten FACT Iedereen heeft wel eens problemen. Denk aan moeilijkheden thuis, op school, geldproblemen, verslaving of criminaliteit.

Nadere informatie

Spelenderwijs opvoeden

Spelenderwijs opvoeden INKIJKEXEMPLAAR Spelenderwijs opvoeden Creatieve oplossingen van ouders voor tien wel héél herkenbare gezinsdilemma s inspiratie boekje Wat leuk dat je dit Inspiratieboekje in handen hebt! Zonder een gezinsagenda,

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Wat gebeurt er met je als je een leuk meisje of jongen tegenkomt? Je vindt de ander leuk en misschien word je wel verliefd. Eerst wil je heel vaak bij hem of haar

Nadere informatie

Scheldwoorden inventariseren, werkvorm, filmpje en gesprek en uitbeelden, filmpje en gesprek en werkvorm, stellingen, handvaardigheidswerk

Scheldwoorden inventariseren, werkvorm, filmpje en gesprek en uitbeelden, filmpje en gesprek en werkvorm, stellingen, handvaardigheidswerk Verliefd, en dan... Leeftijd: 12-16 Soort bijeenkomst: club, catechese Soort werkvorm: heel programma Thema: Liefde, Seksualiteit Tijdsduur: 1 uur 40 min. Scheldwoorden inventariseren, werkvorm, filmpje

Nadere informatie

3 Pesten is geen lolletje

3 Pesten is geen lolletje Na deze les kun je: het verschil tussen plagen en pesten noemen; jouw ervaringen met pesten vertellen; uitleggen hoe je pesten kunt stoppen; afspraken maken over pesten. 3 Pesten is geen lolletje Pesten

Nadere informatie

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress Verantwoordelijkheid ontwikkelen Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Verantwoordelijkheid nemen voor jezelf 4 - Goede afspraken maken - Stel

Nadere informatie

titel/kopje/plaatje Ik denk aan: Dit weet ik er al over:

titel/kopje/plaatje Ik denk aan: Dit weet ik er al over: Lees de uitleg. Voorspellen en tekst lezen Voor je een tekst gaat lezen, voorspel je waarover hij gaat. Kijk eerst goed hoe de tekst eruitziet. Want je kunt aan de buitenkant van de tekst soms al zien

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

WAT IK WIL, WAT IK KAN, WAT MIJ HELPT

WAT IK WIL, WAT IK KAN, WAT MIJ HELPT WAT IK WIL, WAT IK KAN, WAT MIJ HELPT werkboekje Hulpmiddel bij de voorbereiding van het WMO-keukentafelgesprek Voor mensen met een beperking Voor familieleden en anderen die mensen met een beperking willen

Nadere informatie

Wij helpen elkaar. Hulp vragen, hulp bieden. gemeente Heumen gemeente Heumen

Wij helpen elkaar. Hulp vragen, hulp bieden. gemeente Heumen gemeente Heumen Wij helpen elkaar Hulp vragen, hulp bieden gemeente Heumen gemeente Heumen Je hebt je arm gebroken en kunt zelf geen boodschappen doen. Je bent net weduwnaar en je kunt nooit weg vanwege de kinderen. Je

Nadere informatie

Sociaal netwerk. Handleiding voor begeleiders

Sociaal netwerk. Handleiding voor begeleiders Sociaal netwerk Handleiding voor begeleiders Algemene tips voor begeleider Het beste uit jezelf! Philadelphia vindt het belangrijk dat cliënten zich net als ieder ander mens kunnen ontwikkelen. Hierbij

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Schakenbosch in het kort. Informatie voor jongeren en ouders

Schakenbosch in het kort. Informatie voor jongeren en ouders Schakenbosch in het kort Informatie voor jongeren en ouders Het lukt mij niet om vrienden te maken en te houden. Ik word zo snel boos, dat ik het zelf niet begrijp. Ik doe dingen die ik niet wil, omdat

Nadere informatie

STARTERSGIDS VOOR ONLINE DATEN

STARTERSGIDS VOOR ONLINE DATEN STARTERSGIDS VOOR ONLINE DATEN Eerste hulp bij Online daten Je hebt de stap gezet om te gaan online daten, spannend! Het lijkt allemaal erg simpel. En dat is het ook! Met een klein beetje hulp heb jij

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

pest eruit? De baas spelen

pest eruit? De baas spelen Hoe ziet iemand die een ander pest eruit? Waarschijnlijk heb je wel gemerkt dat het ontzettend moeilijk is om zo n beschrijving te geven. Dat is logisch want er bestaat niet iemand die eruit ziet als een

Nadere informatie

Handleiding lesmethode Groep 5 & 6 Bikkels in de dop. Inkijkexemplaar

Handleiding lesmethode Groep 5 & 6 Bikkels in de dop. Inkijkexemplaar Handleiding lesmethode Groep 5 & 6 Bikkels in de dop versie 2016 Inhoudsopgave Introductie 8 Verantwoording methodiek 9 Doorgaande lijn PO en VO 11 Preventief en curatief 12 Organiseer je les 13 Praktische

Nadere informatie

Weet wat je kan. Vooruit komen

Weet wat je kan. Vooruit komen Weet wat je kan Vooruit komen Vind je weg Hoofdstuk 5 beschrijft hoe je vooruit komt in je leven. Onderwerpen in dit hoofdstuk: Stripje: vind je weg. blz 2 Hoe kom je vooruit in je leven? blz 3 Zelfonderzoek:

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE?

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE? Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Veilig Thuis, tel.: 0800 2000 Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een uitgave van JIP Den Haag en Middin.

Nadere informatie

JEUGDBESCHERMING NOORD. Ondertoezichtstelling (OTS)

JEUGDBESCHERMING NOORD. Ondertoezichtstelling (OTS) JEUGDBESCHERMING NOORD Ondertoezichtstelling (OTS) Deze brochure bestaat uit twee delen. Het eerste deel is geschreven voor kinderen, maar zeker ook handig voor ouders om te lezen. Het tweede deel is speciaal

Nadere informatie