15 februari 2016 Stand van het stoplicht: Oranje China: Een uniek land China is de laatste tijd vaak in het nieuws. Veelal met een negatieve klank. Effectenbeurzen reageren allergisch op berichten dat de economische groei in China de komende jaren minder zal worden. In onderstaand artikel willen wij een aantal economische achtergronden over China de revue laten passeren. Economie De Volksrepubliek China is met een bevolking van 1,38 miljard mensen met recht een groot land. Qua oppervlakte staat het op de wereldranglijst op plaats vier na Rusland, Canada en de Verenigde Staten. Bijna 20 procent van de wereldbevolking is Chinees. Het land wordt sinds 1949 geregeerd door de Communistische Partij van China. Op enkele gebieden zijn ze afgeweken van de oude communistische doctrine: privaat eigendomsrecht en aandelenmarkten zijn de laatste jaren al ingevoerd naar Westers voorbeeld. Gedurende de afgelopen dertig jaar was China de snelstgroeiende grote economie ter wereld met jaarlijkse groeipercentages van rond de 10%. China is de grootste exporteur en de één na grootste importeur ter wereld. Momenteel is de Chinese economie in omvang bijna net zo groot als de economie van de Verenigde Staten. Bij de huidige groeicijfers zal China de eerste plek binnenkort overnemen van de VS. De munt van China is de Chinese renminbi. De munteenheid is yuan. Renminbi betekent geld van het volk en wordt voornamelijk gebruikt op het vasteland van China. Tot voor kort was de renminbi gekoppeld aan de US dollar, maar sinds 11 december 2015 is de renminbi gekoppeld aan een valutamandje van US dollar, euro, yen en renminbi. Omdat China een belangrijke exporteur is, is een relatief zwakke valuta nodig om Chinese producten goedkoop te houden voor het buitenland. Banken De financiële sector in China is nagenoeg geheel in handen van de staat. China wil de komende tijd het financiële systeem echter gaan hervormen door de oprichting van private banken en de toelating van buitenlandse banken. Chinese banken vertonen een gedrag dat doet denken aan een oorlogseconomie in vredestijd; een volledige onderwerping aan de staatsbelangen en onderdeel van het overheidsapparaat. Het zal duidelijk zijn dat Chinese banken in ontwikkeling nog ver achterlopen bij Westerse banken. Alhoewel de ontwikkeling van Chinese banken zich langzaam doorzet, hebben ze nog heel wat in te halen. Hiernaast ziet u een grafiek met de schulden als percentage van het Chinese bruto binnenlands product. Het is onder andere deze voortdurende groei van kredietverlening die velen zorgen baart.
Vastgoedmarkt De vastgoedmarkt in China is een wereld op zich en gaat ons Westerse denkraam makkelijk te boven. De groei van de Chinese economie is voor een deel te danken aan een enorme bouwwoede. Veel gebouwen werden op voorraad gebouwd met geleend geld en zonder huurcontracten. In het hele land staan, volgens sommige berichten, meer dan 50 miljoen panden leeg. Men veronderstelt dat China met leegstaande appartementen 200 miljoen mensen kan huisvesten. Omdat de Chinese banken onderdeel vormen van de staat, zijn risico s in China van een ander gehalte dan in de Westerse wereld. In feite zijn bancaire risico s en risico s in de vastgoedsector één integraal geheel met de Chinese staat. Dit maakt het voor ons moeilijk om in te schatten hoe groot de werkelijke faillissementsrisico s zijn. Chinezen zelf maken zich echter niet zo druk om de leegstand in vastgoed. Het aantal hypotheken op woningen is nog relatief laag vergeleken met bedrijfsleningen. Het overschot aan vastgoed past volgens hen bij de planning dat miljoenen mensen van het platteland gaan verhuizen naar de steden. De Chinese overheid werkt met vijfjarenplannen die jaarlijks worden aangepast. In China is nog geen sprake van een markteconomie maar een grotendeels centraal geleide economie. Toch geeft het beeld van Chinese spooksteden, waarbij complete steden onbewoond zijn, ons een vreemd en onrustig gevoel. Naar Westerse maatstaven zou deze situatie onherroepelijk moeten leiden tot een vastgoedcrisis. Al meer dan 10 jaar leidt het ook tot bezorgde artikelen in Westerse kranten. Ook dit maakt China een uniek land; de staat regelt alles, nagenoeg alle eigendommen (en leningen) zijn een onderdeel van de overheid en het beleid is vooral gericht op de lange termijn. Aandelenbeurzen De aandelenhandel binnen China vindt plaats op de beurzen van Shanghai en Shenzhen; deze zijn pas sinds 1949 actief. Ter vergelijking: De beurs van Hong Kong is al in 1891 geopend en de beurs van New York is dit jaar 224 jaar oud. De beurskapitalisatie van de Chinese beurzen is nog tamelijk beperkt. Hieronder enkele cijfers op basis van de gegevens per augustus 2015: Beurswaarde Aantal bedrijven Beurzen van Shanghai en Shenzhen US$ 6.867 miljard 2.800 Beurs van Hong Kong US$ 3.060 miljard 1.810 Beurzen van New York US$ 24.913 miljard 5.303 Ook de rol van de Chinese beurzen in de economie is geringer dan in het Westen. Bedrijven maken nog maar weinig gebruik van aandelenkapitaal ter financiering van hun groei. Op de Chinese beurzen zijn relatief veel particulieren actief die het liefst met geleend geld beleggen. Circa 85% van het aantal beurstransacties wordt gedaan door particulieren. Dat maakt koersfluctuaties heftiger maar de binnenlandse economische groei schijnt, vreemd genoeg, weinig last te ondervinden van de beursverliezen die deze beleggers lijden. Voorlopig lijken de Chinese beurzen nog meer op een casino dan op een marktplaats waar bedrijven aandelen kunnen uitgeven ter versterking van hun eigen vermogen.
Beursactualiteiten Onzekerheid troef Aandelenbeurzen stonden in de afgelopen weken in het teken van onzekerheid. Beleggers verkochten aandelen en sloegen op de vlucht naar staatsobligaties en liquiditeiten. De onzekerheden waar beleggers mee kampen zijn niet nieuw. Vanaf de 2 e helft van vorig jaar beheersen een aantal thema s de financiële markten: Zorgen over de groei van de wereldeconomie en met name in Amerika, Europa en China. Dalende prijzen van olie en andere grondstoffen. Twijfel over de effectiviteit van het beleid van centrale banken. Om met het eerste onderwerp te beginnen: De wereldeconomie zal volgens het IMF in 2016 groeien met 3,4% en in 2017 met 3,6%. Voor beide jaren is de verwachting met 0,2 procentpunt naar beneden aangepast ten opzichte van het vorige rapport in oktober. De laatste cijfers over de economie van Amerika geven aan dat er sprake is van een iets lagere groei over 2016 van 2,6% terwijl eerder 2,8% werd verwacht. De consumentenbestedingen namen echter meer toe dan verwacht. Daarnaast vertoont de Amerikaanse banenmarkt een gezonde ontwikkeling. De Europese economie vertoont nog steeds aarzelende tekenen van herstel en groeit dit jaar naar verwachting met 1,5%. De Chinese groeivertraging was verwacht en is onderdeel van de transformatie van de Chinese economie van een productie-economie naar een economie die zich meer richt op binnenlandse consumptie. De risico s in China blijven aanwezig en bestaan onder andere in een mogelijk verdere devaluatie van de renminbi waardoor de economische groei in andere exportlanden verder onder druk kan komen. De Chinese vastgoedmarkt zal voorlopig een bron van zorgen blijven. De daling van de olieprijs (Brent olie) naar een dieptepunt van 28 dollar op 20 januari (nu 33 dollar) veroorzaakte grote onrust. Landen en bedrijven die afhankelijk zijn van olie-opbrengsten kunnen hierdoor in problemen komen en banken die geleend hebben aan de olie-industrie lopen hierdoor een hoger risico van wanbetaling. De keerzijde van de medaille is dat de opbrengsten die olielanden missen terecht komen bij diegenen die veel olie consumeren (China, India en de meeste westerse landen). De laatste dagen loopt de olieprijs echter weer fors op omdat er verschillende indicaties zijn dat een aantal olieproducerende landen de productie tijdelijk wil verminderen. Het beleid van centrale banken was de afgelopen jaren gericht op het stimuleren van economieën door het verlagen van de rentestanden. Het verlagen van de rentestanden is inderdaad gelukt, maar de uitwerking op de economie is sterk vertroebeld door bovengenoemde andere factoren. Monetaire stimulering dient tijdelijk te zijn; na verwijdering van het infuus moet de patiënt op eigen kracht verder kunnen herstellen. In deze fase zijn we nu beland. De onzekerheid die dit met zich meebrengt is begrijpelijk, maar de zogenaamde onmacht van centrale banken wordt ons inziens overdreven. Beleggingsbeleid De huidige onrust op financiële markten is voor u en ons uitermate vervelend. Juist omdat de cijfers over economieën en bedrijven eerder reden geven voor opluchting dan voor zorgen. Veel aandelen noteren een lage koers-winstverhouding en geven dividendrendementen van 5% of meer. Tegenover een rentestand van circa nul zijn aandelen ons inziens fundamenteel ondergewaardeerd. Wij zien geen goede redenen om op deze koersniveaus nog aandelen te verkopen. De geschiedenis laat zien dat na een periode van extreme onrust weer een normalisatie optreedt. Het wachten daarop vraagt sterke zenuwen, nuchterheid en geduld. Wij houden vast aan ons beleid van risicospreiding, keuze voor kwaliteitsfondsen en gebruik maken van de kansen in de financiële markten.
Grafieken Hieronder ziet u achtereenvolgens de grafiek van de ishares MSCI ACWI (wereldwijde aandelen), ishares Developed Markets Property (wereldwijd vastgoed), ishares DJ UBS Commodity Swap Index (grondstoffen) en de DB X-Tracker Global Aggregate Bond (wereldwijde obligaties). De blauwe lijn geeft de dagkoers aan, de rode lijn is het 50-daags gemiddelde en grijs het 200-daags gemiddelde. Wereldwijde aandelen Wereldwijd vastgoed Grondstoffen
Wereldwijde obligaties Mutaties Op 28 januari hebben wij een ruil doorgevoerd in het risicoprofiel Offensief. Het betrof een verkoop van het obligatiefonds BGF Fixed Income Global Opportunities Fund en een aankoop van het Robeco Lux-O-Rente Fund. De belangrijkste reden hiervoor is dat het Robeco Lux-O-rente Fund een zeer dynamisch durationbeleid voert dat ons inziens prima past bij een offensieve beleggingsportefeuille. Het fonds hanteert al langere tijd een zeer hoge duration wat in deze tijd van steeds lagere rente een prima rendement heeft opgeleverd. Het Robeco Lux-O-Rente Fund maakt reeds onderdeel uit van de risicoprofielen Zeer Defensief, Defensief en Neutraal. Voor meer informatie verwijzen wij u naar: http://www.morningstar.nl/nl/funds/snapshot/snapshot.aspx?id=f00000ojz3
Vermogensverdeling Hieronder vindt u een overzicht van de wegingen van de verschillende vermogenscategorieën in onze modelportefeuilles. In de kolom Afwijking staat het percentage vermeld dat aangeeft hoeveel wij momenteel over- of onderwegen ten opzichte van de normweging. Risicoprofiel Zeer Defensief Huidige weging Aandelen 15 10 5 Vastgoed 0 0 0 Commodities 0 0 0 Obligaties 60 80-20 Liquiditeiten 25 10 15 Risicoprofiel Defensief Huidige weging Aandelen 30 22,5 7,5 Commodities 0 2,5-2,5 Obligaties 55 60-5 Liquiditeiten 10 10 0 Risicoprofiel Neutraal Huidige weging Aandelen 50 42,5 7,5 Commodities 0 2,5-2,5 Obligaties 40 40 0 Liquiditeiten 5 10-5 Risicoprofiel Offensief Huidige weging Aandelen 75 60 15 Commodities 0 5-5 Obligaties 17,5 20-2,5 Liquiditeiten 2,5 10-7,5 Risicoprofiel Zeer Offensief Huidige weging Aandelen 92,5 80 12,5 Commodities 0 5-5 Obligaties 0 0 0 Liquiditeiten 2,5 10-7,5
STAND VAN HET STOPLICHT ORANJE GROEN: ORANJE: ROOD: Beurstechnische indicatoren staan positief. Fundamenteel-economisch nieuws is goed respectievelijk verbetert. Beurstechnische indicatoren en fundamenteel-economisch nieuws geven een gemengd beeld. Beurstechnische indicatoren staan negatief. Fundamenteel-economisch nieuws is matig respectievelijk verslechtert. Mocht u een toelichting wensen op onze benadering, dan vernemen wij dit graag van u. Voor meer actuele nieuwsberichten verwijzen wij u naar onze website: www.amforavermogensbeheer.nl/nieuws Met vriendelijke groet, Amfora Vermogensbeheer Piet Heinstraat 15 Postbus 10 4461 GL GOES 4460 AA GOES Telefoon 0113 21 61 41 Website www.amforavermogensbeheer.nl Disclaimer: Amfora Vermogensbeheer is een onafhankelijke vermogensbeheerder/beleggingsadvieskantoor waarvan de aandelen in het bezit zijn van de partners. Amfora Vermogensbeheer heeft twee vergunningen van de AFM en DNB en staat onder controle van beide toezichthouders. Het eigen vermogen van Amfora Vermogensbeheer is toereikend om doorlopend aan de prudentiële kapitaalvereisten van DNB te voldoen. Jaarlijks maakt een accountantskantoor de jaarrekening op en een ander accountantskantoor geeft de goedkeurende verklaring af. De publicatiebalans wordt gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel, waar de stukken voor iedereen raadpleegbaar zijn. Amfora Vermogensbeheer onderhoudt geen handelsportefeuille en neemt zelf geen posities in en heeft geen belangen in providers en trackers. Het risico van onvoldoende financiële soliditeit is beperkt, omdat Amfora Vermogensbeheer uitsluitend voor rekening en risico van de cliënten acteert. De belangen van Amfora Vermogensbeheer lopen parallel met de belangen van de cliënten omdat de omzet van de onderneming en de vermogensgroei van de cliënten direct aan elkaar zijn gekoppeld. Het nieuwsbericht is samengesteld door Amfora Vermogensbeheer. Er kunnen aan deze publicatie geen rechten worden ontleend. Amfora Vermogensbeheer is niet aansprakelijk voor enige schade die het gevolg is van beleggingsbeslissingen die u maakt op basis van deze publicatie. Amfora Vermogensbeheer staat niet in voor de juistheid en volledigheid van informatie en aanvaardt doorvoor geen aansprakelijkheid. Aan beleggingen zijn risico s verbonden. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst.